SPANJE
BINNENLAND
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 12 Juni 1937
Derde Blad No. 23684
®BUITENL, WEEKOVERZICHT
78sie Jaargang
ONTSPANNING.
DE TELEFOONSTORING BIJ SASSENHEIM
We leven ithans in een tijdperk van ont
spanning, van zeer voorzichtig voortschrij
dende ontspanning! Het is nog lang niet
zoo ver, dat er reden is tot juichen, maar
laten we het bekende spreekwoord geden-
ïen, dat alle goede dingen langzaam komen.
Wie twijfelt er momenteel nog aan, dat
Duitschland en Italië beiden weldra weer
volledig zullen deelnemen aan het werk
der Spaansche niet-inmengingscommissie?
De Engelsch-Fransche politiek, speciaal de
Engelsche, heeft de remedie weten te vin
den om dit te bereiken en dit zonder al
te diep in te gaan op hetgeen beide dicta-
tuurstaten het liefst zouden hebben gewild
de toezegging van een direct optreden van
allen zonder verdere beraadslaging bij een
herhaling van een incident als dat van
de „Deutschland". Zoover heeft Engeland
zich echter niet willen binden tegenover
landen, die het systeem van collectieve
veiligheid, zooals de Volkenbond heet voor
te staan, weigeren te aanvaarden. Duitsch
land en Italië zullen beide met het min
dere genoegen nemen en Duitschland legt
zich neer bij de niet uitgesproken, maar
niettemin toch voelbare verloochening
van 't eigenmachtig optreden bij Almeria!
Voorts komt er meer erkenning van het
goed recht der Duitsche diplomatie om
tonden te leggen, waar dit mogelijk blijkt.
En meer begrip voor de realiteit der din
gen! Daaraan is het ook toe te schrijven,
dat, b.v. het bezoek van von Blomberg aan
Italië niet meer die furore heeft gemaakt,
waarvoor men eenige maanden tevoren
had kunnen vreezen. Von Blomberg heeft
een duidelijke kijk kunnen krijgen op de
waarde van het Italiaansche leger en de
Italiaansche vloot; beide hadden na den
gang van zaken in Spanje, speciaal na de
nederlaag der Italiaansche troepen aan 't
Guadalajara-front, een behoorlijken deuk
gekregen dn de Duitsche waardeering. Zal
de Duce er in geslaagd zijn om zich te re-
habiliteeren? Het is moeilijk te zeggen,
want von Blomberg heeft zich naar buiten
natuurlijk niet uitgelaten, behalve in de
bekende vriendelijke, doch in wezen niets
zeggende termen. Scherp ziet echter het
oog der Duitsche militairen de waarde
'van eigen en vreemd mSlitalrisme!
Van een militair bondgenootschap is in
ieder geval geen sprake.
Ook het bezoek van den Duitschen mi
nister von Neurath aan de hoofdsteden
van twee Balkan-landen en nu aan Hon
garije bracht niet meer de sensatie, waairop
men tot voor kort had mogen rekenen. On
getwijfeld was von Neurath een betere
afgezant dan destijds Goering en het lijkt
dan ook waarschijnlijk, dat het resultaat
van zijn bezoek waardevoller zal zijn. Zoo
wel te Belgrado als te Sofia is de Duitsche
minister met de grootste hartelijkheid ont
vangen en vooral op economisch terrein
blijkt de grondslag gelegd voor toenade
ring. Een toenadering, die dan zou omgaan
buiten de politieke verhoudingen en bui
ten de reeds door Zuid-Slavië en Bulgarije
aangegane verplichtingen. Welk laatste
vooral Zuid-Slavië betreft, dat Immers door
verdragen is gebonden aan Frankrijk, de
Kleine Entente en den Baikanbond. De
ongerustheid in diit laatste opzicht neemt
zienderoogen af, ook al is men zioh bewust,
dat er toch eenig risico aan verbonden
blijft.
Meer bezorgdheid heeft gewekt, de reis
van den Poolschen president Moscicki naar
de Roemeenschc hoofdstad of misschien
beter gezegd de bespreking van den Pool
schen minister van buitcniandsche zaken
Beck, die zijn staatshoofd vergezelde, met
zijn Roemieeschen collega Antonescu. De
figuur van dezen Poolschen minister is te
Parijs altijd weinig vertrouwd en dit wan
trouwen schijnt langzamerhand door de
Engelsche politiek te zijn overgenomen.
Met erkenning van Polen's gevaarlijke lig
ging tusschen Duitschland en Sovjet-Rus
land meent men toch in Beek iemand te
mogen zien, die meer het oog naar Ber
lijn dan naar elders houdt gericht en het
ontslag van Titulescu als Roemeensch mi
nister van buitenlandsche zaken trou
wens deze oud-minister schijnt zich voor te
bereiden op een herstel! heeft ook Roe
menië omhangen met een nimbus van on
betrouwbaarheid in de oogen van Parijs.
We mogen de aanhaling der Poolsch-
Roemeensche vriendschapsbanden beschou-
we als de uitzondering in de alom intre
dende ontspanning, waarvan we gewaag
den!
Te midde van dit alles heeft nog een
diplomatieke reis plaats gevonden, waar
aan bijzonder weinig aandacht is geschon
ken; we bedoelen aan het bezoek van den
Engelschen diplomaat lord Plymouth aan
Finland en de Baltische landen Vrijwel
onopgemerkt is deze reis voorbij gegaan.
Engeland zal daarom niet treuren, integen
deel, want Engeland doet het liefst zijn
zaken in stilte af, zoder het felle zonlicht
van de algemeene aandacht! Toch is juist
deze reis allerminst van belang ontbloot.
Zij toont, dat Engeland toch niet zoo ge
desinteresseerd is hi het Oosten van ons
werelddeel, als men het wel eens wil doen
voorkomen. In zekeren zin zou men er
zelfs de tegenhanger in kunnen zien van
het Poolsche bezoek aan Roemenië!
Tot slot van ons overzicht van deze week
willen wij ons nog even bezig houden met
enkele aangelegenheden van meer binnen-
landschen aard. Om te beginnen is in Bel-
gie. trots het hardnekkig verzet van libe-
rade en enkele ultra-nationalistische krin-
Een, de amnestie-wet aangenomen, die al
thans gedeeltelijk een streep zet onder de
droeve periode van het Vlaamsche streven
naar eerherstel voor de Vlaamsche frontis-
ten uit den oorlogstijd; gedeeltelijk, want
Hen is niet zoover durven gaan als de Vla-
Hingen wel wenschten: Borms zal nimmer
het parlement kunnen binentreden. Of het
verstandig zal blijken na zoovele jaren niet
volledig te vergeven, blijft te bezien, te
Heer. waar de Vlaamsche actie voor ge-
itkheid aan kracht blijft winnen. Edoch,
entspanning is niettemin bereikt. Zulks in
tegenstelling tot het rijk der Sovjets, waar
steeds meer „opruiming" wordt gehouden
onder de leidende figuren, zoowel in het
burgerlijk als militair bestuur. De vervol
gingen beginnen langzamerhand zoo'n om
vang aan te nemen, dat het er naar lijkt
dat een revolutie niet ver af meer kan zijn.
•1 wil dit niet direct zeggen een revolutie
in den geest van herstel van het tsarisme
iets dergelijks. Zoo er werkelijk reden is
[oor die schoonmaak op groote schaal, dan
b het Sovjet-bewind wel door en door cor-
tupt.
Gisteravond hersteld.
De storing, welke gisteren is opgetreden
in de telefoonkabel bij Sassenheim, is gis
teravond om kwart over zes hersteld, zoo-
dat alle verbindingen weer op de normale
wijze konden worden afgewikkeld.
Het is gebleken, dat de telefoonstoring
was ontstaan in de nabijheid van nieuw
gebouwde woningen nabij „Ter Leede" on
der de gemeente Sassenheim.
De oorzaak van de storing is te wijten
aan 't onoordeelkundig werken van eenige
arbeiders, die bij het aansluiten van de
rioleering met een beitel of breekijzer een
gat in den loodmantel hebben gemaakt,
waardoor water in den kabel is doorge
drongen. Over een lengte van 17 Meter
heeft men den kabel moeten vernieuwen.
Voor den aannemer van de huizen zal dit
een schadepost blijken te zijn, daar P.T.T.
de kosten op hem zal verhalen.
EDO BERGSMA EN DE A.N.W.B.
Hij is voornemens het voorzitterschap
neer te leggen.
De heer Edo Bergsma. de kranige voor
zitter van den Kon. Ned. Toeristenbond
A.N.W.B., is verleden Zondag 75 jaar ge
worden, gelijk werd gemeld.
Hij meent, dat nu zoo langzamerhand de
tijd gekomen is om de leiding van den
A.N.W.B. aan jongere krachten over te
laten. Naar hij mededeelde, is hij dan ook
voornemens het voorzitterschap van den
Kon. Ned. Toeristenbond, dat hij zoo lan
gen tijd bekleed heeft, neer te leggen.
COMITÉ VAN SAMENWERKING DER
DRIE PROTESTANTSCH-CHRISTELIJKE
PATROONSCENTRALES IN NEDERLAND.
Zooals reeds eerder werd medegedeeld,
Is sinds eenigen tijd een nauwer contact
gelegd tusschen de drie christelijke pa-
troonscentrales, n.l. die der boeren, mid
denstanders en werkgevers.
Op de laatstgehouden vergadering van
bovengenoemd comité werd breedvoerig
van gedachten gewisseld over de verhou
ding tusschen landbouw, handel en indus
trie, naar aanleiding van een door mr. W.
Rip. secretaris van den C.B.T.B., uitge
bracht prae-advies. In deze bespreking
werd tevens betrokken het onlangs gepu
bliceerde voorontwerp landbouw-ordenings-
wet 1937.
De prae-adviseur stelde zich op het
standpunt, dat in de naaste toekomst voor
verschillende agrarische producten, rege
lingen betreffende omvang en kwaliteit
dier productie niet kunnen worden ge
mist. Hetzelfde geldt van den export. De
staat zal hier zooveel mogelijk moeten
terugtreden. De belanghebbenden en hun
organen behooren meer ingeschakeld te
worden, dan dit tot nog toe het geval ge
weest is. Ook al heeft men critiek op
onderdeelen van het voorontwerp, de ge
dachte welke aan het voorontwerp ten
grondslag ligt, moet ons sympathiek zijn.
Bij de discussie werd o.m. de vraag ge
steld of de voortzetting van de hulp aan de
agrarische bedrijven een afdoende regeling
van het pachtwezen niet dringend nood
zakelijk maakt. Ook werd betwijfeld of het
reeds thans het juiste moment is om de
tijdelijke crisismaatregelen om te zetten in
een wettelijke regeling van permanent
karakter en of de belangen van handel en
industrie bij de voorgenomen regeling wel
voldoende gewaarborgd zijn. Door den
prae-adviseur en andere leden van het co
mité werd hierop breedvoerig geantwoord.
In een volgende vergadering van het
comité zal de bespreking worden voortgezet
en getracht worden tot het formuleeren
van een gemeenschapeplijk standpunt te
komen.
Voorts werd besloten, om met 't Chris
telijk Nationaal Vakverbond in nader over
leg te treden teneinde de wijze van samen
werking met dit verbond definitief vast
te stellen.
UITVOER VAN BOTER EN KAAS NAAR
DUITSCHLAND.
Naar wij vernemen zal de uitvoer van
boter en kaas naar Duitschland in het 3e
kwartaal 1937 grooter kunnen zijn dan in
hetzelfde kwartaal van het vorig jaar.
Naar het zich laat aanzien zal ruim 1
millioen kg. boter en bijna 2 millioen kg.
kaas meer worden geëxporteerd.
Duur eerste oefening
zeemilitie.
TWEEDE KAMER.
(Vervolg van gisteren)
In de voortgezette vergadering der Twee
de Kamer werd besloten, dat a.s. Woens
dag in de afdeelingen de tweede lezing
zal plaats hebben van de ontwerpen-
Grondwetsherziening, van een enkel ander
wetsvoorstel en voorts van de naturali
satie-ontwerpen, die in de laatste maan
den ten getale van niet-minder dan 56
(bevattend meer dan 1000 te naturaliseeren
personen) bij de Kamer zijn ingediend.
Van openbare vergaderingen zal vóst
September weinig of niets komen.
Jhr. mr. A. van Sasse van Ysselt.
Jhr. mr. A. van Sasse van Ysselt, lid van
de Eerste Kamer, is opgenomen in het
ziekenhuis „St. Joannes de Deo" te 's Her
togenbosch. Hij heeft er gisteren een ope
ratie ondergaan.
UITREIKING DER FLORENCE
NIGHTINGALE MEDAILLE.
Aan zuster Adr. E. Schipper werd gister
middag ten gebouwe van het hoofdbestuur
van het Nederlandsche Roode Kruis te Den
Haag door den eerste-voorzitter de Flo
rence Ninghtingale medaille uitgereikt,
welke haar was toegekend door het inter
nationale comité van het Roode Kruis te
Genève.
Jhr. Röell sprak daarbij een rede uit.
waarbij de voornaamste feiten uit de zoo
eervolle verpleegstersloopbaan van zuster
Schipper naar voren werden gebracht en
den nadruk gelegd werd op het zeer bij
zondere karakter van deze hooge onder
scheiding.
Zuster Schipper beantwoordde deze toe
spraak met woorden van groote waardee
ring voor de haar toegekende medaille,
daarbij tevens uiting gevende aan haar
erkentelijkheid jegens het Ned. Roode
Kruis voor de uitstekende opleiding, die
haar in staat gesteld had haar taak als
verpleegster in tijd van oorlog naar be
hooren te vervullen.
Bij de plechtigheid, die ten overstaan
van het dagelijksch bestuur van het Ne
derlandsche Roode Kruis, den staf zijner
dagelijksche medewerkers en den voorzit
ter der Haagsche afdeeling geschiedde,
waren behalve twee zusters van zuster
Schipper en zuster Ailke Westerhof, die in
1935 de Florence Nightingale medaille
mocht ontvangen, nog een aantal verdere
genoodigden aanwezig.
Na afloop bleef het gezelschap nog eeni
gen tijd bijeen, waarbij tal van oude her
inneringen weder verrezen uit de dagen
van den boerenoorlog en van lateren tijd.
Don Quichotte trekt tegen zichzelf te velde en Sancho Panza moet de stukken betalen
Vermoedelijk twintig maanden
voor de lichting 1938.
Bij de wet van 22 April iStaatsblad no.
500), tot wijziging van de Dienstplichtwet, is
de maximumduur der eerste oefening voor
de dienstplichtigen van de zeemacht ver
hoogd. Deze wijzigingswet is met ingang van
1 Juni in werking getreden, doch heeft voor
bedoelde dienstplichtigen nog niet dadelijk
een verlenging van den werkelijken duur
der eerste oefening ten gevolge.
Voor de dienstplichtigen van de lich
ting 1938 evenwel, die bij de zeemilitie
zullen worden ingelijfd, zal de eerste
oefening vermoedelijk 20 maanden du
ren, voor zooveel zij althans niet zullen
worden bestemd voor den dienst bij de
kustwacht. Voor laatstgenoemde zal de
oefeningsduur vermoedelijk op 8 maan
den gehandhaafd blijven.
Mochten zich onder de ingeschrevenen
voor de lichting 1938, personen bevinden, die
zich bij den Keuringsraad of elders voor in
deeling bij de Zeemacht hebben opgegeven,
in de verwachting, dat hun oefeningstijd 14
maanden zou duren, maar die thans met
het oog op de vastgestelde verlenging van
dezen oefeningstijd indeeling bij de Zee
macht niet meer wenschen, dan bestaat
voor hen de gelegenheid om van dezen
veranderden wensch te- doen blijken door
een, liefst schriftelijke, opgaaf vór 10 Juil
a.s., aan den daarbij betrokken indeelings-
districtscommandant. Hun kan evenwel
niet worden toegezegd, dat in ieder geval
aan hun nader te kennen gegeven wensch
zal kunnen worden voldaan.
AT.GltlVi KÉN K NEDERL. VEREENIGING
VOOR SOCIALE GENEESKUNDE.
In het orthopaedisch instituut te Nijme
gen vergaderde heden de Alg. Ned. Ver-
eeniging voor Sociale Geneeskunde.
Om tien uur in den morgen kwam men
■in het instituut samen, waar dr. L. A. Vee-
ger en dr. G. Bar. de beteekenis en de
werking van het orthopaedisch instituut
uiteenzetten. Na deze inleiding bezichtig
den de deelnemers het instituut. Vervol
gens ging men over tot een huishoudelijke
vergadering van de sectie voor schoolge-
neeskunde.
De deelnemers maakten hierna per auto
bus een tocht door ..Mooi Nederland" naar
hotel „Groot Berg en Dal", waar gemeen
schappelijk de koffiemaaltijd werd ge
bruikt.
In den namiddag keerde het gezelschap
ln het orthopaedisch instituut, terug. In
het wetenschappelijk gedeelte der vergade
ring hield prof. mr. H. W. Methorst., di
recteur-generaal der statistiek, een voor
dracht over het bevolkingsvraagstuk.
Hierop werd het huishoudelijk gedeelte
der vergadering behandeld, waarop de deel
nemers zich naar het stadhuis begaven,
waar zij door het gemeentebestuur werden
ontvangen. Tegen vijf uur werd nog een
samenkomst gehouden in het concertge
bouw „De Vereeniging", waarna tenslotte
gezamenlijk werd gedineerd.
STAKING OPGEHEVEN.
Gistermiddag is ten stadhuize te Gronin
gen een conferentie gehouden inzake het
conflict aan het Oosterhamrikkanaal, waar
bij, zooals gemeld, 240 werkloozen waren
betrokken.
Aanwezig waren de inspecteur voor de
rijkswerkverschaffing in Groningen, de heer
A. Kwast, de wethouder van sociale zaken
te Groningen, de heer H. Molendijk en ver
tegenwoordigers van verschillende vakver-
eenigingen.
De besprekingen hebben tot een dusda
nige conclusie geleid, dat de stakers ziel»
heden bij de Arbeidsbeurs kunnen aanmel*
den, waarmede het conflict dus tot hel
verleden behoort.
