NA DEN SLAG
Nieuwe overeenkomst tusschen
de Oslo-Staten
I Jtite laargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zalerdag 29 Mei 1937
Derde Blad
iBUITENL. WEEKOVERZICHT
.Orde moet er zijn, op straat en in den staat
Inwerkingtreding
1 Juli
op
a.s.
GEMENGD NIEUWS
RECHTZAKEN
FAILLISSEMENTEN
WISSELING VAN PERSONEN
EN INZICHTEN.
IIn Engeland heelt zich een regeerings-
flsselinc voltrokken! Baldwin is afgetre
den en Neville Chamberlain heeft hem op-
revolgd.
Met Baldwin gaat een typische figuur
Tan echt-Engeische originaliteit heen. Van
I een gedwongen afstand van zijn voorname
positie was geen sprake, integendeel was
lijn positie sterker dan wellicht ooit het
geval is geweest. Dit niet het minst door
lijn gentleman-like handelen bij de zware
troon-crisis, die 't Britsche imperium nog
soo kort geleden heeft moeten doorstaan,
en die dank zij hem, zoo schitterend te boven
is gekomen. Regeeringspartijen zoowel als
oppositie hebben toen den premier gezien
ir, zijn beste kwaliteiten: bewaker en be
schermer tot het uiterste van den zuive-
;eii Britschen geest voor de leiders van
liet volk. Alles voor het land, slechts in
de tweede plaats de persoon en zijn be
langen....
Dit devies heeft voor den scheidenden
staatsman altijd voorop gestaan en het
ls de handhaving daarvan, die hem in de
geschiedenis van het Britsche rijk een
blijvende plaats waarborgt. Een direct
groote figuur is Baldwin overigens toch
niet geweest, die zelf leiding wist te
geven voor de volkswil zich in een be
paalde richting had gedemonstreerd. Reeds
enkele malen heette zijn aftreden dien-
lengevolgei aanstaande, doch telkens weer
stond hij de aanzwellende stormen, dank
jij de roem van integriteit en onkreuk
baarheid, die als een aureool zijn slapen
sierden. En nu heeft hij zelf zijn tijd van
gaan gekozen: op het oogenblik, dat zijn
zon hoog aan deri hemel stond! Als lid van
het. Hoogerhuis de koning erkende zijn
verdiensten door hem een hoogen adellij
ken titel te verleenen zal hij nog slechts
blijven deelnemen aan het politieke leven.
Opvolger is, zooals gezegd, Neville Cham
berlain, een lid van een familie, die het
Britsche rijk reeds meerdere groote man
nen heeft geleverd, zij het niet. altijd groot
In gunstigen zin voor het buitenland. Als
minister van financiën heeft hij zijn spo
ren meer dan verdiend en het heet, dat
hij een krachtige figuur is, die meer dan
Baldwin de tucht in eigen partij zal weten
te handhaven. Laat de historie dit straks
beöordeelen
Met Baldwin is nog een figuur heenge
gaan uit de Britsche politiek, waarvan eens
ce grootste verwachtingen werden gekoes
terd: Ramsay Mac Donald verlaat de re-
geeringsbanken. Hij was de eerste Labour-
premipr in Engeland, doch nu hij heen
gaat, is het juist Labour, dat hem verguist,
lekend is, hoe Mac Donald destijds het
lelang van een coalitie-regeering hooger
stelde dan een partij-ministerie en dat
heeft Labour hem nooit vergeven. Hij werd
uit de partij gezet en sindsdien is zijn
Jroem gedaald, zelfs zoo, dat hij momen-
Itee 1 in vergelijking tot Baldwin geheel
Jonopgemerkt verdwijnt. Een titel heeft hij
geweigerd
Naar het zich laat aanzien, zal Cham
berlain slechts enkele wijzigingen brengen
:n het door hem te vormen ministerie. In
Ieder geval blijft Eden aan buitenl. zaken,
zoodat daar geen wijziging van politiek is
te verwachten. Een feit van groote impor
tantie, vooral in de huidige omstandighe
den, nu de groote politiek meer dan ooit
,in beweging" blijft.
Totdusver heeft het Engelsche initiatief
voor een wapenstilstand in Spanje, een
initiatief, dat door Frankrijk krachtig
wordt gesteund, weinig succes opgeleverd,
maar het is een kwestie van geduld en dat
heeft Albion altijd bezeten. Beide strij
dende partijen in Spanje zelf toonen zich
weinig tegemoetkomend, doch dat zegt op
zich zelf weinig, daar anders onwillekeurig
ion worden geconcludeerd, dat de partij,
die zich er voor uitspreekt, bang is voor
de toekomst. Valencia zou op zich zelf
niet het minste bezwaar hebben tegen een
terugtrekken van de buitenlandsche strijd
krachten, dat aan een wapenstilstand
vooraf zou gaan, althans daaraan zou
worden gepaard! Doch dit ls juist een re
den voor Franco te meer om zich ernstig
!e verzetten, want heeft Valencia niet vele
buitenlanders genationaliseerd?
De ontvangst van het Engelsche voorstel
bij de groote mogendheden is zeer ver
schillend. Italië stond er direct vrij scep
tisch tegenover, zooals niet anders was te
verwachten, daar Italië het Engelsche stre
ven niet vertrouwt. Rusland heeft totdus
ver gezwegen in alle talen en Duitschland
vertoont eenigszins kameleon-allures.
Eerst werd het Engelsche voorstel zoowel
officieel als officieus goed ontvangen, doch
óiaruit. bleek een te groote tegenstelling
'usschen Berlijn en Rome, die immers z.g. I
een spil vormen en Duitschland is sindSJ fcerst© SCnr©U6
dien ietwat bijgedraaid in de richting van i
Home. Niettemin blijkt duidelijk, dat Ber-
-ijn. zoo het toenadering tot Londen zou
kunnen bereiken, Rome wel wil laten
schieten en dat teekent de waarde van de
is Berlijn-Rome naar verdienste. Wij heb
ben trouwens daarop altijd gewezen
Bijzondere aandacht verdient in dit ver
bind het bezoek van dr. Schacht aan
Parijs. Het heette, dat dit alleen betrof de
opening van het Duitsche paviljoen op de
wereldtentoonstelling, maar de ware be-
'eckenis gaat ver daarboven uit, gelet op
betgeen Schacht zelf heeft verklaard In
redevoeringen ais anderszins. Het gaat om
een handelsverdrag met Frankrijk en via
dit verdrag tot verdere overeenkomsten.
!'an Duitsche zijde Ls daarbij een bijzon
dere tegemoetkomendheid aan den dag ge-
■Tgd en daarop worden verwachtingen ge
bouwd! Mogen zij in vervulling gaan
De Italiaansche dictator heeft een merk
waardig interview verleend aan een Ame-
Saansch journalist. Hij verklaarde zich
waarbij bereid tot stopzetting van verdere
«wapening, mits ook de anderen daartoe
^den overgaan! Inderdaad merkwaardig,
~aat Italië heeft immers zijn bewapening
Jij wel tot het uiterste opgevoerd en wil
•■•ans praten, nu Engeland zijn program
aangekondigd als antwoord op het-
?een beide dictatuurstaten van fascisti-
"den inslag volbrachten.... Blijkbaar
m Mussolini het tegen Engeland in de
^wapeningsrace niet te kunnen volhou-
«n. maar dit ligt er te dik bovenop om
vertrouwen te kunnen wekken, dat
het bereiken van een overeenkomst
:'odig is'
.Toen Engeland op lager niveau het-
Mfde wilde, weigerden Italië en Duitsch-
•^d, waarbij voor het laatste land het
ttfief gold nog niet „bij" te zijn bij de
Aderen!
naar vermin
dering der economische
belemmeringen.
Gistermiddag om vijf voor vijven is
in de De Lairessezaal te 's-Gravenhage
een overeenkomst geteekend door de
gedelegeerden der regeeringen van de
landen, welke deel üitmaken van de
conventie van Oslo, te weten de regee
ringen van België, Denemarken, Fin
land, Luxemburg, Noorwegen, Neder
land en Zweden, welke overeenkomst
strekt tot bevordering van hun onder
linge handelsbetrekkingen.
Op initiatief van dr. Colijn, voorzitter
van den raad van ministers van Neder
land. hebben deze regeeringen de middelen
onderzocht, om een gezamenlijke actie te
ondernemen tot uitbreiding van het han
delsverkeer in het algemeen. Zij hebben
gemeend, dat het, ter bereiking van dat
doel, nuttig was, voor de goederen, die van
belang zijn voor hun ouderlingen handel,
geleidelijk over te gaan tot een verminde
ring van de handelsbelemmeringen, af
schaffing van bijzondere verdedigings
maatregelen. getroffen om zich te be
schermen tegen de gevolgen van de crisis,
en instelling van maatregelen, inhoudende
uitgebreider en nauwkeuriger waarborgen
voor de stabiliteit dan die op het oogen
blik bestaan.
blieke aanbestedingen en bestellingen
van den staat, de gemeente of eenig
ander openbaar lichaam in studie te
nemen uit een oogpunt van de voor
keur, die aan de binnenlandsche voort
brengselen wordt gegeven.
In afwachting van het deponeeren van
de ratificatie-oorkonden zal de overeen
komst voorloopig in werking treden op den
lsten Juli 1937. Zij zal een looptijd hebben
van een jaar. Partijen zullen in onderlinge
overeenkomst de wijze vaststellen, waarop
zij zal kunnen worden verlengd en aange-
-..,1/1 -Zn
In overeenstemming met dit programma
hebben de regeeringen van België, Luxem
burg en Nederland zich verbonden zonder
invoerbeperkingen, de in een bijlage ge- H
noemde goederen, afkomstig van 't grond- vuid. Zij voorziet evenwel in "de mogelijk
gebied van de onderteekenende staten, toe heid voor iedere regeering. zich geheel ot
te laten of alle gevraagde invoervergun- gedeeltelijk hiervan vrij te maken, indien
ningen te verleenen wat betreft de arti- 'door buitengewone
kelen, voor welke een voorafgaande invoer
vergunning r.oodig is. Zij hebben zich. bui
tendien. verbonden om het douanestelsel
voor deze artikelen niet te verscherpen.
De regecringen van Denemarken. Fin
land. Noorwegen. Zweden en de regeering
van Nederland, ditmaal in naam van Ne-
derlandsch-Indië, hebben van haar zijde
de verplichting op zich genomen om voor
de goederen, in een tweede lijst opgesomd,
geen enkel initiatief te nemen, strekkende
tot een verhooging van invoerrechten, hef
fingen en bijzondere rechten op den in
voer, noch deze nieuw in te stellen. Boven
dien hebben zij zich verbonden, geen
nieuwe beperkende maatregelen voor die
producten te treffen.
Ter aanvulling van de conventie van
Oslo bepaalt de overeenkomst, dat in
principe iedere nieuwe maatregel, die
een belemmering van het handelsver
keer tengevolge zou kunnen hebben,
van te voren aan de andere landen, die
de overeenkomst hebben geteekend,
medegedeeld zal moeten worden.
De regeeringen van de deelnemende
staten zijn overeengekomen, gezamen
lijk iederen maatregel te onderzoeken
om een einde te maken aan de prac-
tijken van abnormale mededinging in
den buitenlandschcn handel, die hun
land betreffen. Eveneens zijn zij over
eengekomen om het regime van pu-
omstandigheden de
aigemeene economische verhoudingen zich
mochten wijzigen. Deze plurilateral over
eenkomst luidt een nieuwe phase in de
economische betrekkingen tusschen de
Oslo-staten in. Zij staat open voor ieder
land. dat zal kunnen toetreden, na daar
omtrent een overeenkomst gesloten te
hebben met de onderteekenende staten.
Zij moet beschouwd worden als een eerste
schrede in de richting van een verminde
ring der belemmeringen op economisch
gebied. De actie, welke hiermede aanvangt
en welke de onderteekende staten in een
tegelijk met het arrangement ondertee
kend protocol op zich genomen hebben
voort te zetten, zal des te vruchtbaarder
zijn, indien andere mogendheden er haar
medewerking aan zullen verleenen.
DOODELIJKE VAL.
Gistermiddag was de 17-jarige dienst
bode T. Reygersberg uit de Groenelaan te
Schiedam in de woning aan den Essen-
burgsingel te Rotterdam waar zij in betrek
king was, bezig met het schoonmaken van
de dakgoot. Het meisje heeft daarbij het
evenwicfit verloren en is van 15 meter
hoogte 'naar beneden geslagen. Zij kwam
met het hoofd op de straat terecht en was
op slag dood.
TUSSCHEN TWEE VOERTUIGEN
BEKNELD.
Zevenjarige jongen gedood.
Gisteravond is te Zwaag (Fr.l een ernstig
ongeluk gebeurd, waarbij de zevenjarige C.
Bennis om het leven is gekomen. De knaap
geraakte bii het oversteken van den weg
bekneld tusschen een maaimachine en een
juist passeerende auto. Eenige oogenblik-
ken na het ongeluk gaf de jongen den
geest.
KAPITALE BOERDERIJ AFGEBRAND. 1
Brandweer machteloos wegens gebrek
aan water.
Gistermiddag is brand ontstaan in de
kapitale boerderij van den landbouwer J.
Thielen te Asten.
Wegens gebrek aan water kon de brand
weer niets uitrichten. De boerderij met in
boedel ging geheel verloren. De oorzaak van
den brand is onbekend. Verzekering dekt
de schade.
PLOTSELING DEN WEG
OVERGESTOKEN.
Driejarig meisje door auto overreden
en gedood.
Te Hilversum heeft gistermiddag te on
geveer half vijf een aanrijding plaats ge
had. welke aan de driejarige P. Berkenbosch
wonende Hoogstraat aldaar, het leven heeft
gekost
Het kind stond op het trottoir van de
Havenstraat, toen een vrachtauto naderde.
Het stak even voor de auto zou passeeren,
plotseling over en kwam onder de wielen
van den zwaren wagen.
De kleine was op slag dood
De chauffeur had aanvankelijk niets ge
merkt. Zijn auto is nog door de politie
onderzocht, doch in orde bevonden. Den
chauffeur treft niet de minste schuld.
BUITENLANDSCH GEMENGD.
DE RAMP IN MEXICO.
Reeds veertig lijken van slachtoffers
geborger
Het aantal lijken, dat na de ramp te
Tlalpujahua geborgen is, bedraagt reeds
veertig.
Men neemt echter aan, dat zich nog
eenige honderden lijken onder de modder
en het puin bevinden.
Op het gevaar, dat het mijnwerkers
plaatsje tengevolge van den zwaren regen
val der laatste dagen bedreigde, was reeds
den dag tevoren gewezen. Desondanks
wilde niemand zijn huis verlaten.
Algemeen wordt gevreesd, dat tengevolge
van de aardverschuiving en den modder-
vloed de plaatselijke mijn niet verder ge
ëxploiteerd zal kunnen worden, zoodat on
geveer 5000 arbeiders met werkloosheid
bedreigd worden.
ONWEER IN BOHEMEN
EN MORAVIË.
Bij hevige onweders. die de laatste da
gen in sommige gedeelten van Bohemen en
Moravië hebben gewoed, zijn 11 menschen
gedood, terwijl ernstige branden plaats
hadden.
HAAGSCHE RECHTBANK.
De Haagsche Rechtbank heeft A. de M.
te Bodegraven, die terecht heeft gestaan
wegens veroorzaken van lichamelUk letsel
door schuld, vrijgesproken.
Bij het laden van een auto met hout,
was een plank buiten den wagen gestoken,
waar een wielrijder tegen op gereden was,
waardoor deze verwondingen had bekomen.
Na afloop van deze laatste zitting deelde
de voorzitter der conferentie, dr. Hirsch-
feld. nog mede. dat hij het bovenstaande
thans niet kon toelichten. Het ligt in de
bedoeling binnenkort nadere bijzonder
heden over deze overeenkomst te geven.
„Zonder den tekst van de overeenkomst
voor mij te hebben, kan ik geen bijzon
derheden mededeelen", aldus dr. Hirsch-
feld.
Heden zullen de gedelegeerden en de
gezanten van de betreffende landen deel
nemen aan een lunch, welke de minister
president, dr. H Colijn, in hotel ,De Oude
Doelen" hun zal aanbieden. Wegens ver
blijf buitenlands zullen de ministers De
Graeff en Gelissen niet aanzitten.
IIAARLEMSCHE RECHTBANK.
De Rechtbank deed uitspraak in de zaak
tegen J. F. S. uit Rijnsburg, die terecht
had gestaan wegens overtreding der Mo
tor- en Rijwielwet. S. werd veroordeeld tot
twee weken gevangenisstraf met intrek
king van het rijbewijs voor den tijd van
twee jaren.
De 25-jarige advertentiereiziger O. C. uit
Haarlemmermeer, die terecht heeft ge
staan wegens diefstal van een dameshoed
werd veroordeeld tot drie maanden gevan
genisstraf voorwaardelijk met een proef
tijd van drie jaar met bijzondere voorwaar
den en opdracht. C. werd in vrijheid ge
steld.
De Rechtbank deed uitspraak in de zaak
tegen den 49-jarigen tuinder J. W. A. v. d.
W. uit Nieuw-Vennep, die in hooger beroep
terecht heeft gestaan van een vonnis van
den kantonrechter te Haarlem, waarbij hij
was veroordeeld tot een geldboete van f 25
subs. 10 dagen hechtenis wegens het ver
handelen van spercieboonen, terwijl hij als
georganiseerde bij de Ned. Groenten- en
Fruitcentrale was geschrapt.
De officier van Justitie had bevestiging
gevraagd van het vonnis van den Kanton
rechter. De Rechtbank sloot zich hierbij
aan.
1 Vernietigd: J, G. van Woerkom, Leiden.
