OUD Mr.PJ
STADSNIEUWS
N°lVAN LIJST
COLIJN en OUD
jiife Jaargang
DINSDAG 25 MEI 1937
No. 23(67
Tweede
K am er ve r kiezing
VRIJE a
NEDERLANDERS! 0
Stemt op Mr. P. J. OUD - No. 1 van lijst 6
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
Rechlzinnig Nederland
stemt Dr. Colijn
Vrijzinnig Nederland
jslemt Mr. Oud
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
N. z. H. T. M.
Brand in een vuurwerk
fabriekje te Leeuwarden
Dit nummer bestaat uit VtER bladen
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
3Dcts."J>er regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets, bij maximum aantal woorden
Van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn!
per 3 maanden f. 2.35
per week f. 0.14
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden -f portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mndj
r
Morgen, den dag der Tweede Ka
merverkiezing, zullen wij op de ge
bruikelijke overzichtelijke wijze op
de borden voor ons Bureau den uit
slag der stad Leiden bekend maken
evenals hetgeen verder nog in den
loop van den avond over den uit
slag kan worden gepubliceerd.
Om de belangstellenden aange
naam bezig te houden zal het be
kende muziekgezelschap „Werk-
mans Wilskracht" wederom een
concert geven voor ons gebouw.
DE DIRECTIE.
A. D. VAN DOORN f.
Te zijnen huize in Oegstgeest is in den
•uderdom van 61 jaar plotseling overleden
de heer A. D. van Doorn, ontvanger van het
eerste kantoor der rijksbelastingen alhier,
voordien ontvanger der invoerrechten en
accijnzen te dezer stede.
Jaarvergadering van aandeelhouders.
Een exploitatiesaldo van ruim 4 ton.
In de gisteren te Haarlem gehouden
algemeene vergadering van aandeelhouders
in de Noord- en Zuid-Hollandsche Tram
weg Maatschappij N.V. werd verslag uitge
bracht over het afgeloopen jaar en werden
de balans en winst- en verliesrekening per
31 December 1936 goedgekeurd.
Het exploitatie-saldo bedraagt f 425.154.87'/:
(vorig jaar f. 579.711.79.)
Na de normale afschrijvingen sluit de
winst- en verliesrekening, met inbegrip
van het nadeelig saldo over vorige jaren
(f. 1.279.821.80), met een nadeelig saldo van
f. 1.735.525.46'/:. Dividenduitkeering heeft
niet plaats (als vorig jaar).
De aan de beurt van aftreden zijnde
commissaris, de (heer ir. E. C. W. van Dijk,
werd herkozen.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het candidaatsexamen
theologie: de heer A. Barendrecht (Delft):
voor het doctoraal examen geneeskundede
■heeren P. M. v. d. Gugten (Den Haag), J.
M. W. Kampmeinert (Leiden) en I. D.
Fransen v. d. Putte (Goes).
Gouden doctoraat
Prof. dr. L. Knappert.
Twee arbeiders omgekomen.
Vanochtend zijn bij een brand in
een vuurwerkfabriekje te Leeuwarden
twee arbeiders om het leven gekomen.
Om half elf waren twee werklieden,
de 56-jarige B. Laskewitz en de 18-
jarige R. de Vries in de kleine vuur
werkfabriek van de firma Schuurmans
aan den Harlingertrekweg bezig met
het vervaardigen van „luchtbommen".
Dit vuurwerk moest voor enkele feeste
lijkheden in de provincie Friesland ge
reed worden gemaakt. Door zelfont-
banding sloeg een vlam uit, welke zich
meedeelde aan het aanwezige buskruit,
waardoor de werkplaats in de lucht
vloog.
Alles ging zoo snel in zijn werk, dat
genoemde arbeiders niet meer naar
buiten konden komen. Na het blus-
schen van den brand werden de ver
koolde lijken per politie-brancard naar
het ziekenhuis vervoerd.
Laskewitz was gehuwd en vader van
vier kinderen.
Vandaag is het 50 jaar geleden, dat prof.
dr. L. Knappert, oud-hoogleeraar aan de
Leidsche Universiteit, te Amsterdam pro
moveerde tot doctor in de godgeleerdheid
op een proefschrift, getiteld „Holda-my-
then". Op zijn uitdrukkelijk verzoek is aan
dezen herinneringsdag zoo weinig mogelijk
aandacht geschonken.
De Wethouders van Onderwijs, van
Sociale Zaken en van Financiën, zijn ver
hinderd morgen spreekuur te houden.
RECLAME
Vrijheid en Democratie
worden bedreigd!
De Vrijzinnig Democraten roepen U op, om met hen op de bres te staan vóór de onverzwakte
handhaving van onze volksvrijheden, vóór gewetens- en godsdienstvrijheid; vóór vrijheid
van drukpers; vóór vooruitgang en sociale rechtvaardigheid. Thans is een krachtig vooruit
ziend regeerbeleid en samenwerking van de onderscheidene bevolkingsgroepen nodig.
Versterkt daartoe de democratische middengroep, welke de democratie wil handhaven en
uitbouwen, stelling kiest tegen alle uitersten, en oog heeft voor de eisen van de moderne tijd.
Die middengroep is de VRIJZINNIG DEMOCRATISCHE!
V R IJ ZINNIG DEMOCRATISCHE BOND
(Igez. Meded.)
PROPAGANDA-SAMENKOMST
CHR.-HIST. UNIE.
EERSTE BLAD
BINNENLAND.
De plechtige tewaterlating van de „Tromp"
(Binnenland, 3e Blad).
De voorbereiding voor de wereldjamboree.
(Binnenland, 3e Blad).
Hoe de bemanning van de „Hyperion" door
een Hollandsch jacht werd gered. (Ge
mengd, 4e Blad).
De heer Jac. Wilbrink en ds. D. Kuilman
voeren het woord.
In gebouw ..Prediker" hield gisteravond
de Chr.-Hist. Kiesvereeniging een laatste
opwekkingssamenkomst voor de verkie
zing, welke zeer goed bezocht was.
Na zingen. Schriftlezing en gebed opende
de voorzitter, de heer Tijmstra, deze bij
eenkomst. In zijn Openingswoord wees
spreker op de verkiezingsmethoden, zooals
die door de verschillende Chr. partijen tot
nu toe zijn gevoerd Hij betreurde het. dat
nok de Chr. partijen zich niet geschaamd
hebben, om elkaar in woord en geschrift
op zulk een onrechtvaardige wijze te be
kampen.
Vooral sprak hij zijn verontwaardiging
uit over het optreden der H.G.S., die zich
niet geschaamd heeft ernstig tegen de Chr.
Hist. Unie te waarschuwen, ondanks het
feit, dat er weinig principieel verschil tus-
schen deze beide partijen is aan te wijzen
en de H.G.S.-leden toch zeker thuis be
hoorden in den kring der C H.U. Hij deed
een beroep op de kiezers, niet hun stem uit
te brengen op de kleine partijen, waardoor
nog meer verbrokkeling zou ontstaan.
Hierna verkreeg de heer Jac. Wilbrink
het woord, die als onderwerp had gekozen:
„Protestantsche Vrijheid". Spreker begon
met er op te wijzen, hoe de beginselen der
C.H.U. niet een enghartig sectarisme
voorstaan, doch het geheele volksgeheel in
het oog vatten. Zij zijn zoo geformuleerd,
dat het Nederl. Volk als een geheel moet
worden gezien. Ook op staatkundig terrein
zal rekening dienen te worden gehouden
met Gods ordonnantiën. Nederland zal moe
ten worden geregeerd als een Chr. staat in
Protestantschen zin, waarbij recht en ge
rechtigheid zal worden gedaan aan een
ieder. Hoe zal gerechtigheid beter kunnen
worden beoefend, dan waar zij getoetst
wordt aan de Bron der gerechtigheid
zelve? Vooral in dezen tijd zien we, dat,
waar de menschelijke wil en rede als
grondslag gelden voor het beoefenen der
gerechtigheid, hiervoor dwang en tyrannle
in de plaats komen.
Het Prot. Beginsel heeft een positieven
inhoud en het beginselprogram, het sociale
en gemeenteprogram der C.H.U. is hiervan
een bewijs. De H.G.S., die deze zelfde be
ginselen voorstaat, leeft uit een negatieve
bestrijding van andere partijen, met name
de C.H.U.. terwijl het in onzen tijd zoo
noodig is, dat men zoekt naar hetgeen ver-
eenigt en niet naar hetgeen scheidt.
Dat de belangen der Herv. Kerk ook bij
de C.H.U. veilig zijn, is volgens spreker
bewezen. o.a. bij het wetsontwerp voor de
belasting op de doode hand, waarvan ds,
Lingbeek een voorstander was. doch waar
van als jhr. rnr. De Geer niet een amende
ment had ingediend om de kerken hiervan
vrij te stellen, de Herv. kerken juist het
meest de dupe zouden zijn geworden.
Verder waarschuwde spreker tegen het
streven naar de macht, hetgeen een ver-
materialiseering van onze samenleving be-
teekent, zie naar de S.D.A.P. en N.S..B.:
beide hebben de leuze: als wij de macht
maar hebben, dan wordt het beter", doch
met beloften alleen komt men er niet en
men moet ook de verantwoordelijkheid
durven aanvaarden, wat betreft de finan-
cieele uitvoerbaarheid der leuzen.
Aan het einde van zijn rede wekte spr.
op zich te scharen achter die mannen, die
in het verleden hebben getoond, Gods ge
boden te eerbiedigen en steeds zijn opge
komen voor de vrijheden van ons volk in
Protestantschen zin.
Na het zingen van Ps. 146 vers 8 verkreeg
ds. Kuilman het woord en zeide gaarne te
willen spreken over: „Geestelijke vrijheid".
Hel Evangelie heeft krachten in zich voor
het persoonlijke en kerkelijke leven, maar
ook voor het Staatkundige en Internatio
nale leven. Geestelijks vrijheid is een schat,
die wij juist in deze dagen zorgvuldig moe-
BUITENLAND.
De opening der Parijsche Wereldtentoon
stelling. (3e Blad).
De komende minister-wisseling in Enge
land. (3e Blad).
Boodschap van Roosevelt aan het congres.
(Buitenland. Ie Blad).
De Volkenbondsraad bijeen. (Buitenland,
le Blad).
De stratosfeerballon van Picard en Cosyns
door brand vernield. (Luchtvaart, le
Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAG. 1 VAN HET VIERDE BLAD.
ten bewaren, omdat de vrijheid, ook In po
litiek opzicht wordt aangerand. Wie zul
len ons regeeren na 26 Mei, is een vraag
die zeer belangwekkend is. Het Evangelie is
een schat, die ook in jaren van verval zljni
waarde houdt en de Kerk mag zich niet
laten meeslepen door welke overheid ook.
waar zij in dienst staat van den Heer der
Heeren. De menschheid is Gods eigendom
en zoodoende onderworpen aan Gods or-
donantiën. Meer geloof, sterker geloof, ver
anderde toestanden zijn noodig om de we
reld terug te voeren tot God. Een Nieuw-
Nederland zal heel wat misstanden op zü
moeten zetten, één goed blijft echter be
staan: „Geestelijke Vrijheid". Dat is de vrij"
heid. die de Geest Gods in ons werkt, dat
wij zijn verbonden aan Jezus Christus.
Geestelijke vrijheid brengt op de knieën en
doet duistere machten op den achtergrond
dringen. Er zijn er die de geestelijke vrij
heid willen vertrappen en uitroeien, zie
naar Rusland. Geen strijd mag te zwaar
zijn om zich daartegen te verzetten. Daar
heeft men zich losgemaakt van de Christe
lijke beginselen en bespot men den Chris
tus. En daarom strijden wij. ook als Chr.
Historischen tegen de macht uit den af
grond
Maar er zijn er ook, die zeggen gods
dienst en Christendom aan te hangen en die
toch een kerkvervolging hebben ontketend
en de concentratiekamp»*! hebben geopend
voor heel wat predikanten, die alleen wil
len luisteren naar de stem van God. Velen
hebben het woord: „Hebt Uwe vijanden
lief", in de practijk moeten toepassen en
zij ondervinden, dat de mensch geen blij
vende plaats heeft, maar door God geroe
pen wordt naar plaatsen, waar het Hem
belieft
Ook in Nederland dreigen duistere mach
ten, die ons onze schatten willen ontroo-
ven en de vrijheid om God te dienen naar
de inspraak van het geweten, loopt gevaar.
Geestelijke vrijheid loopt gevaar uit te loo-
pen op individualisme en op versplinteren
van het volk, omdat de vrijheid gebruikt
wordt om een mensch in de hoogte te ste
ken. Tegenover ,de grootste en machtigste
op deze wereld stellen wij Christus, eens
aller Dienaar! Hier ligt een taak voor de
Kerk, maar dan erkennen, dat de Kerk een
eigen recht heeft, dat zoo noodig, tegenover
den Staat mag worden gesteld. De Chr. Hist
Unie wil dat groote goed bewaren en tot
erkenning brengen. Met een opwekking om
zijn stem uit te brengen op lijst 4, mr. dr.
Dt- Geer, beslooot spreker zijn betoog. Na
nog enkele mededeelingen van den voor
zitter en het zingen van 2 coupletten van
het Wilhelmus, sloot ds. Kuilman deze bij
eenkomst met dankgebed,
RECLAME.
hebben het regeerbeleid der
laatste vier jaren gedragen.
Nooit zag Nederland geluk
kiger samenwerking tussen
rechter- en linkerzijde.
174?
(Ingez, Med.),