BINNENLAND
LEIDSCH DAGBLAD, Maandag 24 Mei 1937
Vierde Blad No. 23666
John D. Rockefeller overleden
Je vrijheid raak je gauwer kwijt
Dan een dictator. Dat kost tijd!
78ste Jaargang
Hij bracht de Petroleum-industrie onder
eenhoofdige leiding
5Q0 millioen dollar schonk
hij aan liefdadigheid
Eenheid
Door
Democratie
RECHTZAKEN
Prinselijk paar in ons land
terug.
De „Java" nam met 35 saluut
schoten afscheid.
Nederland op de Parijsche
Jaarbeurs.
Onze afdeeling maakt een
goeden indruk.
Tc IJmuiden hebben Zaterdagavond
zeker wel tienduizenden de komst van
den kruiser „Java" met het Prinselijk
paar aan boord, afgewacht.
Reeds te zes uur begaven zich dui
zenden naar de buitenhaven en naar
den kanaalkant, en toen tegen negen
uur de kruiser was gemeerd, stond een
eenige kilometers lange dichte haag
menschen langs den weg, waar de
Hooge bezoekers zouden passeeren.
Even nadat de kruiser aan den toeris
tensteiger was gemeerd, werd een signaal
gegeven, waarop de geheele bemanning
aantrad. De Prinses en de Prins, die ge
kleed was in de uniform van luitenant ter
zee le klasse, begaven zich naar de in
middels uitgelegde statiebrug, om onder de
tonen van het Wilhelmus aan wal te gaan,
waar zij door den burgemeester van Vel-
sn, mr. M. M. Quint, werden begroet.
Met 35 saluutschoten nam de „Java" af
scheid van de Vorstelijke personen. Daar
op nam het Prinselijk paar afscheid van
vice-admiraal T. L. Kruys en van den com
mandant van de „Java", kapitein-luitenant
ter zee Van Staveren.
Luide toegejuicht door tienduizenden
verlieten de Prinses en de Prins per auto
IJmuiden.
Om vijf minuten voor half elf is het
Prinselijk paar des avonds, zonder gevolg,
van de reis naar Engeland ten Paleize
Socstdijk terugekeerd. Ondanks het late
uur had zich een tweehonderdtal personen
bij den ingang van het hek opgesteld om
van de aankomst getuige te zijn. Geest
driftig toegejuicht, reed het Prinselijk
paar oe Prins chauffeerde zelf het
rek van het Palels binnen aan de zijde
van Soest, waar zich juist het minste pu
bliek bevond. Zoodra de Vorstelijke perso
nen de auto hadden verlaten, werden zij
op het bordes van het Paleis begroet door
den intendant, jhr. J. A. de Jonge van
Zïijnsbergen en werd de standaard op het
Paleis geheschen.
Luide toegejuicht door de belangstellen
den, gingen de Prinses en de Prins het
Paleis binnen.
SPEELTUIN VEREENIGINGEN.
Congres van dc Nedcrlandschc Unie
te Amsterdam.
Gisteren hield de Nederlahdsche Unie
van Speeltuinorganisaties in „Krasna-
nolskyte Amsterdam haar zesde congres.
In zijn openingswoord heelt de waarne
mende voorzitter, de heer K. West, uit
Uitrecht, 'n terugblik op 't afgeloopen jaar
geslagen en gewezen op den toenemenden
roei van de speeltuinbeweging in 'tland.
telegrammen werden gezonden aan den
J5-jarigen pionier van het speeltuinwerk,
den heer U. J. Klaren en den voorzitter
van de Unie, den heer J. Verreijk. die ern
stig ongesteld is.
Aan het uitvoerig verslag van den secre
taris, den heer W .Klaren uit Haarlem,
wordt ontleend, dat de unie thans 84 ver-
eenigingen als lid telt met een totaal van
ruim 30.000 gezinnen. In het afgeloopen
jaar traden acht vereenigingen tot de Unie
toe, nX twee te Hilversum, een te Bruns-
sum. te Eindhoven, Groningen, Haarlem.
Harlingen, Heerlen en Semarang (N.O.I.)
Vier nieuwe speeltuinen en vijf clubhui
teil werden in 1936 geopend
Voorstellen o.m. tot wijziging van het
tontributiestelsel en tot het instellen van
een jaarlijkschen speeltuindag werden aan
genomen.
Bij de bestuursverkiezing werden de vol
gende heeren gekozen: J. Verreijk, Am
sterdam, voorzitter, W. Klaren, secretaris,
Cederstraat 28, Haarlem, M. Ensel. A'dam
penningmeester, J. Hillesum, A'dam, G.
Bosch, Rotterdam, F. J. Bergman en W.
E Pleysier, Groningen, C. Dubbeld Jr.,
Wormerveer en J. Wolters, Heerlen. De heer
K. West had zich niet meer beschikbaar
gesteld en werd van verschillende zijden
gehuldigd voor zijn arbeid als bestuurslid
sedert de oprichting van de Unie.
De oud-voorzitter van den Ams'terdam-
schen speeltuinbond, de heer A. F. K. Pa-
rée. hield hierna een referaat over hei-
tut van de speeltuinbeweging.
Aan het slot van zijn rede stelde spr.
'oor een commissie van advies in te stel
len, welke studie zal maken van de moge
lijkheden, die nog in het werk sohuilen en
die dan t.z.t. voorstellen bij het Unie-be
stuur kan doen, welke leiden tot verdere
verdieping van het speeltuinwerk. Dit voor
stel vond algemeene instemming.
De congresbezoekers hebben in den mid-
dag enkele nieuw aangelegde speeltuinen
tezocht.
ONTHULLING MONUMENT
Ir. C. F. STORK.
Zaterdagmiddag is in het tuindorp
.'tLanjink" te Hengelo een gedenkteeken
onthuld met de beeltenis van wijlen dl', ir.
D P. Stork, in leven directeur der ma-
thinefabriek Gebr. Stork en Co. N.V. en
stichter van het zoo mooie tuindorp. De
onthulling van dit monument, een pla
quette van de beeltenis van dr. ir. Stork,
'"vaardigd door den beeldhouwer G.
'sn Aalst uit Breda, was meteen een her-
ónking van het 25-jarig bestaan van het
tuindorp.
Het gedenkteeken werd aangeboden door
net personeel der machinefabriek, dat gel
oen hiervoor had bijeengebracht; het werd
'n tegenwoordigheid van verschillende
'Men der familie Stork en van directie en
Mmmissarissen van de machinefabriek aan
not bestuur der Hengelosche bouwvereeni-
svng overgedragen door den heer ir. C.
DE MIJNEN IN LIMBURG.
Het totaal aantal arbeiders der geza-
belijke steenkolenmijnen in Limburg be-
otoeg op 1 Mei ondergronds 19.598 en bo-
'Mglonds 10.945.
.He totale netto-productie der gezamen-
I 'We steenkolenmijnen in Limbure bedroeg
'Murende de maand April 1.208.405.784
steenkolen.
(Van onzen correspondent.)
President Lebrun heeft gistermorgen
over en tusschen bergen pakpapier en
houtfwol zijn traditioneele inaugureele
rondwandeling op de Parijsche Jaar
beurs gedaan. Een jaarbeurs, die niet
tegenstaande de onzekere toekomst
weer eens uitgebreider is dan het vo
rige jaar en niet minder dan f I
exposanten vcreenigdt. onder wie 8JU
vertegenwoordigers van 35 vreemde
landen, terwijl de oppervlakte van het
tentoonstellingsterrein 400.000 M2. be
draagt.
Tusschen al deze stands-in-opbouw
maakt de Nedcrlandsche afdeeling wel
een zeer gunstige uitzondering. Een
allerlaatste hand moest nog wel hier
en daar gelegd worden, doch over het
algemeen zag dat stukje Hollandsche
bodem in den vreemde er keurig-
verzorgd uit, toen de President der
Republiek tijdens zijn vluchtigen
rondtocht de Hollandsche producten
in oogenschouw nam. En toen gister
middag Minister Gelissen, vergezeld
door den Nederlandschen gezant te
Parijs, jhr. dr. Loudon, de Nederland-
sche afdeeling met een bezoek ver
eerde, kon mr. G. E. F. Manuel, lan-
dcnchef van den Economischen Voor
lichtingsdienst, in een .schoon huis"
de honneurs waarnemen.
Het is niet gemakkelijk geweest de
nauwe pijpenla, die Nederland was toege
wezen, op aantrekkelijke wijze aan te klee-
den, doch op werkelijk voortreffelijke wijze
is de heer H. Pieck hierin geslaagd. Hij
heeft doodeenvoudig die pijpenla in moot
jes gesneden, in elk mootje een stand in
gericht. terwijl langs de wanden op sobere
wijze handel, industrie, scheepvaart en
Indië gesymboliseerd zijn. Een zonnig en
toch deftig-medem geheel.
Talrijk zijn dit jaar de Nederlanders niet,
die op de Parijsche jaarbeurs exposeeren
Op de eerste plaats vinden wij er de stand
van den Economischen Voorlichtings
dienst, waar met duidelijke lichtkaarten dc
Nederlandsche productie en handelsbewe
ging wordt gedemonstreerd. Een druk op
een knopje en onmiddellijk flikkeren kleine
lichtjes aan, die aanduiden, waar wollen
stoffen worden geweven, waar steenkolen
worden gedolven, waar diamanten worden
geslepen, waar vaderlandsche drank wordt
gedistilleerd Een splnneweb van veelkleu
rige draden over een aardbol gespannen
stelt de diverse monetaire accoorden tus
schen de verschillende landen gesloten en
de onderlinge monetaire verhoudingen van
bijna alle landen aanschouwelijk voor.
op dit gebied spant de kroon een wonder
lijk fraai in plastiek geboetseerde kaart
van Nederlandsch-Indië volgens ontwerp
van den heer Pieck. Het grondidee van
een lichtkaart is hierbij bewaard, doch de
uitvoering van dit au fond droog statis
tisch gegeven is met motieven van oud en
modern verkeer buitengewoon aantrekke
lijk gemaakt.
Om dezen zuiver informatieven stand
aangevuld door die van de Koninklijke
Nederlandsche Jaarbeurs, waar de heeren
den Tex en Terpstra de gevraagde inlich
tingen verschaffen, zijn de andere stands
met producten van Nederlandsch fabri-
caat gegroepeerd. De N.V. Frank Rade-
maker's Cacao en Chocolade-fabrieken laat
geen bezoeker voorbijgaan zonder hem uit
te noodigen een heerlijk hopie te proeven,
een zeer vriendelijke invitatie, die trouw
door de N.V van Melle's Confectionery
Works te Breskens met smakelijke bon
bons gevolgd werd. De Vereenigde Chemi
sche fabrieken „Ceta Bever" te Berverwijk
exposeeren in artistieke rangschikking een
hoogst prozaische verzameling lijmtubes,
terwijl de Ado-werkplaatsen te Bilthoven
uitkomen met grappig houten speelgoed,
felkleurigc auto's en treinen en blokken-
doozen Midden in de Nederlandsche af
deeling, als het ware op de eereplaats
staat de stand van het A.N.V.V. met een
keurcollectie foto's van Mooi-Nederland.
Een fotograaf, die dergelijk werk levert,
moest gedecoreerd worden; nog nooit heb
ben wij zulke fraaie foto's van ons land
gezien, van de pittoreske hoekjes van Ne
derland. Veere. Volendam, van het wer
kend Nederland ook, waar een Zuiderzee
wordt drooggelegd en een nieuwe provincie
aan het land wordt toegevoegd. Als je der
gelijke foto's ziet van een land, dan krijg
je onwillekeurig zin er heen te gaan: er is
iets moois te zien, er is iets te leeren. En
wel heel opvallend was het, dat de Presi
dent der Republiek, die protocolair aan
een bepaald wandeltempe gebonden is,
toch niet kon nalaten evèn bij die foto's
stil te staan en misschien in zich zelf te
verzuchten: was ik maar vrij, kon ik er
ook maar eens heengaan! Zoo'n fotograaf
is een propagandist van Nederland!
De stand van de E. F. A. Nederlandsche
Stofzuigerfabriek N.V. te Amsterdam is één
en al glinstering van blinkend nikkel.
Prachtig-opgepoetste stofzuigers en strijk
ijzers in alle modellen en hanteerbaar
voor het zwakste vrouwenhandje staan er
opgesteld, terwijl er vlak tegenover de
zware folianten van Keesing's Historisch
Archief te Amsterdam er in het Neder
landsch, Fransch, Duitsch en Engelsoh lig
gen opengeslagen, bron van universeele
kennis
Tenslotte de grootste stand, die van de
Industrieele en Technische Handelsmaat
schappij N.V Thabur te Den Haag, die met
een keurcollectie moderne lampen vooral
tegen den avond een aangenaam licht in
den stand verspreidt.
Met deze inzendingen in de speciale
Nederlandsche afdeeling is de inzending
van Nederland niet beperkt, daar enkelen
er meer voordeel in zagen hun stand in de
speciale vakafdeeling in te richten. Zoo
exposeert de Utrechtsche Machinale Stoel
en Meubelfabriek eenige fraaie ameuble
menten in de meubelafdeeling, terwijl de
Handelsvereenigijig Cat en Jagenberg en
Co., beide te Rotterdam, er dc voorkeur
aan gaven hun producten in de papier-
afdeeling uil te stallen. En natuurlijk ont
breekt Philips niet: in alle afdeelingen,
waar radio en electrische apparaten wor
den uitgestald, kan men een stand van
Philips vinden en van zelf sprekend trekt
deze öe volle aandacht.
Zoo is dus ook Nederland op deze Parij
sche jaarbeurs al is het slechts met enkele
exposanten, dan toch ffl ieder geval waar
dig vertegenwoordigd en is te hopen, wan
neer betere tijden aanbreken, dat de on
dernemende durvers, Hollands naam in het
buitenland hoog houden, er ten volle de
vruchten van zullen mogen plukken.
DE STEUNREGELING VOOR
WERKLOOZEN..
Zaterdag is onder leiding van den mi
nister van sociale zaken op diens departe
ment een conferentie gehouden met de
wethouders van sociale aangelegenheden
en eenige hoofdambtenaren van de ge
meenten boven de 100.000 inwoners ter
bespreking van eenige punten, verband
houdende met de uitvoering van de steun
regeling voor werkloozen, mede naar aan
leiding van de circulaire van den minister,
waarbij wijziging in den aftrek wegens in
komsten van gezinsleden werd gebracht.
Van de zijde der vertegenwoordigers de
zer gemeenten werden eenige wensohen
naar voren gebracht, o.a. ten aanzien van
den steun van z.g. „zelfstandigen", die door
vermindering van de koopkracht in be
hoeftige omstandigheden zijn geraakt en
voor wie het rijk geen steun verleent,
voorts de kwestie van den b-steun (voor
kleeding en dekking) en o.a. de uniformi
teit der toeslagen voor inwonende kinde
ren, waarbij verzocht werd rekening te
houden met leeftijdsverschillen.
Omtrent het resultaat van deze confe
rentie vernemen wij, dat de minister, met
het oog op de komende kabinetswisseling.
»een positieve toezeggingen heeft gedaan,
do oh dat hij eenige tegemoetkoming in
zake den steun voor kleeding en dekking
in overweging zou nemen.
Gistermorgen is te Daytona Beach in
den staat Florida (V. S.) John D.
Rockefeller op 97-jarigen leeftijd over
leden.
GARNIZOENSZOETELAARSTER ANNEKE
VAN GIN TE BERGEN OP ZOOM
GEHULDIGD.
Zaterdagmorgen om elf uur had op dc
markt tc Bergen op Zoom een zeldzame
gebeurtenis plaats. Het geheele garnizoen
stond in carré aangetreden om een 8G-jarig
vrouwtje te huldigen, nl. Anneke van den
Boomvan Ginneken. in den soldaten
mond algemeen bekend als Anneke v. Gin.
Als garnizoenszoetelaarster heeft zij dui
zenden soldaten gedurende 75 jaar voor
zien van fruit en versnaperingen en den
„jongens", vooral vóór den mobilisatietijd
met raad en daad terzijde gestaan ais deze
in moeilijkheden verkeerden.
Voor het front der troepen werd zij ge
huldigd door den garnizoenscommandant,
overste Th Boerée, die haar de bronzen
medaille verbonden aan de orde van
Oranje Nassau op de borst spélde. Op-dat
cogenblik speelden de muziekcorpsen van
he.t ïe en 14e reg. ifrfanterie het Wilhel
mus. Door mevr. Boerée werd haar een
fraai boeket roode en witte rozen met de
nationale driekleur overhandigd. Namens
het gemeentebestuur werd de jubilaresse
gecomplimenteerd door den loco-burge
meester. den heer J. de Moor.
Na een defile der troepen werd Anneke
van Gin door de in Bergen op Zoom lege
rende regimenten, het 3e en 14e reg. in
fanterie en het 7e reg. veldartillerie, in
haar woning gehuldigd. Door den voorzit
ter van een uit het garnizoen gevormd
feestcomité. kapitein J. H. W. Koevou
werd het oude moedertje toegesnroken cn
werden verschillende geschenken aange
boden namens het 14e reg. infanterie, ter
wijl kapitein J Bordoux namens het 3e
reg. infanterie en lt. de Bruine namens
het 7e reg. veldartillerie eveneens geschen
ken aanboden
Anneke van Gin kent duizenden vrien
den. zelfs onder de hoogsten in den lande.
Minister Colijn gaf er bliik van. Als oud
kameraad van het 3e reg. inf. zond hij een
felicitatie-schriiven, dat officieel tijdens de
huldiging op de markt werd voorgelezen.
HUGO GROTIUS-HULDE TE DELFT.
Begunstigd door fraai zomerweer heeft
Zaterdag bij het standbeeld van Hugo öe
Groot op de Markt te Delft de jaarliiksche
plechtige kranslegging plaats gehad dooi
de Vereenigmg voor Volkenbond en Vrede
Na een ontvangst ten stadhuize door het
gemeentebestuur, verzamelde de genoodig-
den zich rond het monument, waarna de
voorzitter van „Volkenbond en Vrede", mr.
J. C. A. Everwijn een kort woord van wel
kom sprak.
Vervolgens werd het woord gevoerd door
de heeren pater dr. R. Regout S.J., leeraar
aan het Canisiuscollege te Nijmegen: K.
Vorrink (lid Eerste Kamer), mr. W. C.
Wendelaar ilid Tweede Kamer) en minis
ter De Graeff.
De plechtigheid, waaraan muzikale me
dewerking werd verleend door „Die Deut
sche Sanghers" en het Christelijk fanfare
corps „Soli Deo Gloria", werd besloten met
het zingen van het „Wilhelmus".
NEDERLANDSCH—ZUID-AFRIKAANSCHE
VEREENIGING.
Gistermiddag heeft in gebouw „Indus-
tria" te Amsterdam de Nederlandsch-Zuid-
Afrikaansche Vereeniging onder groote be
langstelling haar 56ste algemeene verga
dering gehouden. De bijeenkomst werd bij
gewoond door den gezant van de Unie van
Zuid-Afrika dr. H. D. van Broekhuizen.
De jaarverslagen van het hoofdbestuur
en den penningmeester werden goedge
keurd.
Tot hoofdbestuursleden verkoos de ver
gadering 'de heeren P. Dijkstra, J. van
Hunte, L. R. Middelberg, dr. H. van Beeck
Vollenhoven, Johs Proost, P, C. van Traa
en jhr. dr. P. J. van Winter.
VERSPREIDE BERICHTEN.
De gewone audiëntie van den minis
ter van sociale zaken, zal op Woensdag 26
Mei niet plaats hebben.
Die van den minister van waterstaat
zullen voorloopig niet plaats hebben.
John D. Rockefeller.
Rockefeller heeft den geheelen winter
doorgebracht te Daytona Beach en genoot
ec-n betere gezondheid dan tevoren. Om
streeks middernacht in den nacht van Za
terdag op Zondag werd hij plotseling on
gesteld en even na vier uur overleed hij
kalm.
Zijn zoon vertoefde op Tarrytowny
Estate en was niet voornemens naar Flo
rida te komen, aangezien de ongesteldheid
van zijn vader niet ernstig Werd geacht.
De behandelende geneesheer, ar. H. C
Merryman, deelde mede, dat de dood is
ingetreden tengevolge van een hartzwakte.
Dc teraardebestelling zal plaats vinden
op het Rockefeller Estate te Tarry town
i New-Yorkop Woensdagmorgen a.s. Het
stoffelijk overschot zal vervoerd worden
naar Cleveland (Ohio), teneinde zijn laat
ste rustplaats te vinden op het kerkhof
van Lakewood, naast liet graf van mevr.
Rockefeller. De lijkrede zal worden uitge
sproken door dr. Harry Emerson Fosdick
van de doopsgezinde kerk te Riverside.
Slechts de familieleden zullen hierbij tegen
woordig zijn Het stoffelijk overschot is
hedenmiddag uit Ormond Beach in een
particulier Pullman-rijtuig vervoerd en
komt morgen in Tarrytown aan.
m
Met John Davison Rockefeller is de
laatste overlevende heengegaan van de
legendarische figuren, die in de 19de eeuw
hun stempel hebben gedrukt op den ont-
zagwekkenden groei van het Amerikaan-
sche economische leven. Hij onderscheidde
zich echter van de tallooze „captains of
industry" die uitsluitend ten eigen bate
streden, door een idealisme, dat meer in
daden dan in woorden tot uiting kwam.
Zijn leven.
Op 8 Juli 1839 werd John Davison Rocke
feller te Richmond in den staat New-York
geboren in een arm gezin, dat naar Cleve
land verhuisde, toen hij 14 jaar oud was.
Na de lagere school te hebben bezocht
kreeg hij een betrekking als assistent
boekhouder tegen een salaris van 50 dollar
in drie maanden. Later werd dit verhoogd
Tot 25 dollar per maand. Hij was uiterst
spaarzaam en vond daardoor de gelegen
heid in 1858 over te gaan tot de oprichting
van een commissiehandel met een ander
kantoorbediende. In 1862 kwam een beslis
sende stap: zijn compagnon en Rockefeller
investeerden 4000 dollar in een onderne
ming van Samuel Andrews, die 'n methode
tot het zuiveren van ruwe petroleum had
uitgevonden.
In 1870 beheerschte deze firma een vijfde
van de petroleumraffinaderijen van Cleve
land. In hetzelfde jaar richtte John D. te
zamen met zijn broer William Stephan
Harkness en anderen de Standard Oil
Company op, waarvan hij president werd.
Het kapitaal van deze maatschappij be
droeg een millioen dollar, verdeeld in 10.000
aandeelen, waarvan John D. er zelf 2667
hield.
Chaotische toestand.
Toen Rockefeller in de petroleumindus-,
trie kwam, heerschte hier een chaotische
toestand; kleine maatschappijen bestreden
elkaar met alle mogelijk middelen, terwijl
de productie op geen enkele wijze was ge
controleerd.
Het resultaat was een onbeheerschbare
productie, een telkens terugkeerende over
productie veroorzakend, waarvan weer een
schromelijke verkwisting het gevolg was. In
de bestrijding van deze verkwisting, die
allen betrokkenen met ruïne bedreigde,
vond John Davison Rockefeller zijn levens
taak.
De levensdroom van Rockefeller was de
geheele petroleumindustrie onder één lei
ding te brengen en zoo de productie te
controleeren en de prijzen te regelen. Hij
had succes bij zijn pogingen en in 1878
controleerde hij 90 pCt. van raffinaderijen
in de Vereenigde Staten.
In 1888 bleek bij een onderzoek, inge
steld door het congres, dat 39 maatschap
pijen het recht van controle op hun kapi
taal hadden overgedragen aan één lichaam
dat geen wettelijke bestaansrechten had,
de Standard Oil Trust, welke was opge
richt in 1885. Het beginkapitaal van deze
trust wordt geraamd op zeventig millioen
dollar.
Het opperste gerechtshof van Ohio ver
klaarde in 1892 de trust onwettig, doch
eerst in 1899 werd de trust ontbonden en
gereorganiseerd tot de Standard Oil Com
pany of'lNew Jersey. In 1911 verklaarde de
opperste rechtbank van de Vereenigde Sta
ten. dat ook deze maatschappij een over
treding was van de Sherman anti-trust-
wet en gelastte de ontbinding.
Tot 4 December 1911 was John Davidson
Rockefeller president van de Standard Oil
Company of New Jersey. Hierna trok hij
zich terug ten gunste van zijn zoon. Men
raamde het vermogen van John D. na zijn
terugtrekken uit het zakenleven op duizend
millioen dollar.
Groote schenkingen voor
liefdadigheid.
In 1890 was John D. begonnen met
een uitgebreide organisatie van wel
dadigheid. Evenals in het zakenleven
werd Rockefeller een pionier in de lief
dadigheid. Men schat het bedrag, dat
hij tot 1927 had uitgegeven aan lief
dadige doeleinden op vijfhonderd mil
lioen dollar.
De voornaamste stichtingen op charita
tief gebied zijn de Rockefeller Foundation,
een stichting tot bevordering van de me
dische wetenschap ten dienste der mensch-
heid; de General Education Board, tot be
vordering van het onderwijs in de Ver
eenigde Staten, de Laura Spelman-Rocke-
feller Memorial, een stichting tot alge
meene liefdadigheid, opgericht ter herden
king van zijn overleden echtgenoote, de
Rockefeiler Institute for Medical Research
en de Spelman Fund of New-York.
1845
(Ingez. Med.)
RAAD VOOR DE SCHEEPVAART,
De Raad voor de Scheepvaart heeft uit
spraak gedaan in zake de stranding tij
dens mist van den motorlogger „Vertrou
wen" KW 112 op de Nederlandsche kust
bij Kamperduin.
De Raad is van oordeel, dat deze stran
ding geheel aan de schuld van den kapi
tein Is te wijten. De kapitein beweert het
lichtschip „Haaks" zeer dicht aan stuur
boord te hebben gehoord en vandaar Z. t.
W. V» W. te hebben gekoerst-, met het re
sultaat. dat het schip, na 14 mijl te heb
ben afgelegd, bij Kamperduin, nog even
benoorden het wrak, op het strand liep.
Hieruit blijkt, dat de koers 5 a 6 streken
fout is geweest. Waaraan dit te wijten is,
kan de Raad niet met zekerheid vaststel
len. Er zijn verschillende oorzaken denk
baar. welke echter alle ten laste van den
kapitein komen. Daarom wil de Raad al
leen dié oorzaak behandelen, waarop de
betrokkene zich tot zijn verweer heeft be
roepen, n.l., dat het kompas verkeerd is
geweest. Inderdaad is na dit ongeval be
vonden, dat het kompas niet in orde was.
De betrokkene heeft nog een reden voor
de foutieve aanwijzing van het kompas
medegedeeld, n.l„ dat eenige dagen te vo
ren de giek was gevallen en tegen het
nachthuis van het kompas was terecht
gekomen.
De Raad wil geheel in het midden laten,
hoe de onvoldoende toestand van het kom
pas is ontstaan. Zoowel indien bedoeld
ongeval een rol zou hebben gespeeld
hetgeen den Raad al zeer onwaarschijnlijk
voorkomt als in het geval de fout op
andere wijze moet worden verklaard, had
de betrokkene moeten bemerken, dat er
aan het kompas iets haperde.
Een straf van schorsing acht de Raad
geboden, te meer. nu deze zelfde kapitein
reeds vroeger terzake van een stranding
van hetzelfde schip nabij Castricum met
een sohorsing voor den tijd van veertien
dagen is gestraft.
Mitsdien straft de Raad den betrokkene,
door hem de bevoegdheid te ontnemen om
als kapitein te varen op een schip, als be
doeld bij artikel 2 der Schepenwet, voor
den tijd van één maand.
