V57
De as Rome—Berlijn
Beschouwingen uit Rusland
IEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad
Woensdag L9 Mei 1937
(BIK- EN SCHOOLNIEUWS
ezoekt
V*7
De strijd in Spanje
e as Rdme-Berlun
Het minste tandbederf,
Moskou als havenstad
PREDIKBEURT.
LEIDEN.
Geref, Gemeente (Nieuwe Rijn)Donder-
Bas nam. 8 uur, ds. B. van Neerbos van
Vlaardingen.
NED. HERV. KERK.
Beroepen: Te Nieuwe-Pekela (toez.) H.
V. Talens, te Sloten (Fr.).
GEREF. KERKEN.
Bedankt: Voor Stad aan 't Haringvliet,
X. Bokma ie Waardhuizen.
BAPTISTEN GEMEENTEN.
Beroepen: Te Haarlem, L. de Haan te
ütrecht.
Bond v. Meisjesvereenigingen
op Geref. grondslag
in Nederland.
De 10e Bondsdag.
Meer dan 9000 Geref. meiajes bijeen
De jaarlijksche Bondsdag van den Bond
ran Meisjesvereenigingen oo Geref grond-
m in Nederland werd ditmaal te Zwolle
gehouden. Nog nimmer in de geschiedenis
ran den bond was de belangstelling voor
den Bondsdag zoo enorm als thans. Meer
dan 9200 toegangsbewijzen waren uitgereikt
en al wat maar in Zwolle aan vergader
gelegenheid van beteekenis beschikbaar was
gas door den Bond afgehuurd teneinde de
duizenden te herbergen. Naast de groote
zaal van de Buitensociëteit, waar de hoofd
bijeenkomst werd gehouden werd verga
derd in vier Ned. Herv. en drie Geref
kerkgebouwen, door de betrokken Instanties
xelwillend beschikbaar gesteld.
Aan den Bondsdag ging gisteravond in de
Buitensociëteit voor de afgevaardigden een
begroetingssamenkomst vooraf aangeboden
door de Zwolsche regelingscommissie. waar
een zeer gevarieerd programma werd af
gewerkt. De afgevaardigden waren schier
allen bij Geref. gezinnen in Zwolle onder
gebracht.
Hedenmorgen om half elf ving de Bonds
dag aan. Van heinde en verre met allerlei
middelen van vervoer, waren de meisjes
bi) duizenden naar Zwolle gekomen, waar
men bijeenkwam in de Buitensociëteit, de
Zuider- de Plantage-, de Ooster-, de
Broere-, de Bethlehem-, de Jeruzalem- en
te Groote Kerk.
In de Buitensociëteit presideerde bonds-
tresidente, mej. M. Parmentier van Oegft-
geest. Zij opende den bondsdag met het
doen zingen van Ps. 98 2 en 3 en sprak
lierna een openingswoord, waarin zij allen
velkom heette en nadruk legde op de betee
kenis van het principieel jeugdwerk dat de
Bond verricht.
Hierna werd het bondslied gezongen. Ver
volgens kwamen de jaarverslagen van
secretaresse en penningmeesteresse aan de
orde. Dat van de secretaresse, mej. M.
Jonkhoff van Groningen, maakt melding
van 857 aangesloten vereeniglngen. De
bond telt nu 881 aangesloten vereeniglngen
en 103 afdeelingen. Het orgaan van den
bond het weekblad ..Bouwen en Bewaren"
mocht zijn 17en Jaargang voleinden. Het
erslag van de penningmeesteresse. mej.
M. Klapwiik van Delft, maakt melding
van een eindcijfer op de balans van
1.84.866.99 en een batig saldo van f. 93.52.
De verlies- en winstrekening heeft een eind
cijfer van f. 14.477.59 en de exploitatie
rekening van .Bouwen en Bewaren" van
i. 42.249.75. Aan abonnementen werd niet
minder dan f. 40.429.47 ontvangen. Het blad
leverde over '36 een batig saldo oo van
I1326.32.
De verslagen werden goedgekeurd en de
penningmeesteresse van haar beheer ge
dechargeerd. Na afdoening van enkele
huishoudelijke zaken en de verzending van
telegrammen aan de Koninklijke familie
rerd de morgenvergadering gesloten met
bet zingen van „Holland's vlag".
In de Zuiderkerk presideerde de vice-
oresidente. mevr. F. C. St>ek-Verslulis van
Nijeveen. Hier trad als spreekster op mevr.
Abels-Torenbeek van Zutphen. oud-
mesidente van den bond. In de Oosterkerk
stond de bijeenkomst onder leiding van
mej. C. F. Kok en werd het woord gevoerd
"W mej. H. M. Hemmes van Solo. over:
„Gods werk op het zendingsveld". In de
Plantagekerk presideerde mej. J. C. de
vries en sprak de heer N. Baas. straat
prediker van de Geref. Kerk van Amster
dam. over: ..Het Geref. meisje en de Evan
gelisatie". In de Broerekerk had mej. KI.
ïgersma de leiding en sprak de heer A.
'•atenaar van Zwollekerspel over: „De
sulegel der letteren' In de Bethlehemkerk
*aar mei. M. Hommes het presidium voerde
surak de heer H. Algra van Huizum over:
-Een orlncelijk gezin". In de Jeruzalemkerk
aas presidente mej. F. Jansen van Beek
sprak mevr. ds. A. Pos-Breukelaar van
Santpoort over een Zendingsonderwerp. In
»e Groote Kerk waar mej. B. v. d. Berg
Je.leiding had trad als spreker op. dr. K. J.
wemer, em. predikant te Kampen. In al
deze 7 füiaal-bïjeenkomsten werd voor
dring gedaan van de aan de Kon. familie
terzonden, telegrammen en een en ander
medegedeeld van de behandeling van de
huishoudelijke zaken in de Buitensociëteit.
®et het zingen van „Holland's vlag" wer
den al de morgenbijeenkomsten besloten,
denderden hebben zich daarna vereenigd
aan gemeenschappelijke koffietafels.
In de middagvergaderingen werd door
?'e sprekers herdacht de dit jaar te vieren
mmderste geboortedag van willen dr. A.
ïuyper.
In de acht vergadergebouwen traden twee
-'Kekers op die met hun onderwerpen el-
«nder afwisselden en tweemaal hun refe
ct hielden. In de Buitensociëteit (waar
middagvergadering door de N.CS V,
Peid uitgezonden) spraken prof. dr. H.
psnyeweerd. hoogleeraar aan de Vrije
"diversiteit, over: ..De plicht der jongere
«neratie tegenover Kuyper's levenswerk"
®ds. M B. v. 't Veer. Geref. predikant te
woningen over: „Geloovige levensaanvaar-
In de Zuiderkerk traden deze spre-
ItIS m omgekeerde volgorde op.
de
in de nieuwe Houtrust-
gebouwen te Den Haag, van\»^0l
De grootste Tentoonstelling op
het gebied van voedinge
en genotmiddelen, welke ooit in
Nederland gehouden is
Gratis te bereiken per
of inclusief 1 x over
stappen*. Illuminaties -
Was
bedrijven in werking - vakwed
strijden -muziek en dans
in de vroolijke „Wiener Lust-
garten"Wilt U eens gezellig
Uitgaan, ga dan
naar de Vil
Op alle tram- en buslijnen zijn enlree-
kaarten voor de V 37 bij den conducteur
verkrijgbaar 50 cent, waarin begrepen
een overslapkaartje.
HOUTRUST DEN HAAG
TENTOONSTELLING VAN VOEDINGS-
EN GENOTMIDDELEN
Geopend 1 5 30 MeiWeekdagen 10.30 18
en 20 23 uur; Zondagen 13-23 uur.
Tentoonstelling General Motors
Producten: Buick, Chevrolet, Olds-
mobile, Opel en Pontiac op de V 37
1565 1574
(Ingez. Med.)
VEREENIGING VAN CHRIST. ONDER
WIJZERS EN ONDERWIJZERESSEN
IN NEDERLAND EN DE OVERZEESCHE
GEWESTEN.
De 84e algemeene vergadering.
(Vervolg van gisteren).
Om 10 uur werd hedenmorgen in de
Diergaarde te Rotterdam de 84e algemeene
vergadering van de Vereeniging van Christ.
Onderwijzers enz. voortgezet.
De voorzitter, de heer G. Meima van
Groningen, opende de vergadering met het
doen zingen van Ps. 75 1 en 6 en gebed
waarna de secr., de heer P. v. Aalten van
Arnhem, las Joh. 16 1—13.
De voorzitter deelde hierna mede dat tot
leden van het hoofdbestuur gekozen waren
in de vac. ontstaan door het overlijden van
den heer C. v. Dijl te Amsterdam, de heer
J. Nauta te Amsterdam en in de vac. die
ontstaat door het periodiek aftreden van
den heer G. Meima, drs. H. Schilp, dir. van
de Chr, Kweekschool te Lelden, Met een
hartelijk woord installeerde spr. beide
heeren die onder applaus der vergadering
aan de besturstafel zitting namen.
Namens de Haagsche afdeeiing die met
het toezicht daarop is belast deelde de
heer J. Uittenbog.aard van Den Haag mede
dat het graf van wijlen mr. G. Groen van
Prinsterer op het kerkhof „Ter navol
ging" te Soheveningen zich in de beste orde
bevindt. De voorzitter dankte de afdeeiing
voor haar goede zorgen.
Hierna kwam aan de orde het referakt
van den heer L. v. d. Zweep, hoofd eener
Chr. school te Haarlem, over: „De nieuwe
oriënteering op het terrein van de Didac
tiek".
In de slotzitting deed de voorzitter zin
gen Ps. 118 7 en 8, waarna de secretaris
las Openb. 22 8—17.
Hierna was het woord aan prof. dr. W.
J. Aalders, hoogleeraar aan de Rijks
universiteit te Groningen, om te referee-
ren over: „Ons werk als roeping".
De voorziitter dankte den spreker voor
zijn betoog en richtte woorden van dank
tot de Rotterdamsche regelingscommissie
voor al haar goede zorgen, waarna de vice-
voorzitter tot den aftredenden voorzitter
woorden van dank richtte voor wat hij
voor de vereeniging heeft gedaan.
Met het staande zingen van Gez. 3 2
en 3 werd de vergadering gesloten.
„LUKAS".
De algemeene vergadering.
Onder presidium van den heer A Brakel
van Rotterdam werd gisteren in de Dier
gaarde aldaar de jaarlijksche algemeene
vergadering gehouden van „Lukas", ver
eeniging ter uitoefening van barmhartig
heid aan Chr. onderwijzers en onderwijze
ressen. De voorzitter opende de vergade
ring op gebruikelijke wijze, heette allen
welkom en sprak zijn blijdschap uit over
het mooie werk, dat de vereeniging in het
afgeloopen Jaar weer verrichtte. Spr. sprak
zijn erkentelijkheid uit over de mildere be
palingen der Ziektewet, zooals deze door
den minister gewijzigd werd. Dit komt den
patiënten ten goede en werkt gunstig voor
de vereeniging.
Hierna bracht de secretaris, de heer D.
Zijlstra, van Rotterdam .zijn jaarverslag
uit. Na eenige bespreking werd dit goed
gekeurd.
De eere-voorzltter, de heer K Brants van
Haarlem, wees op de toename van het
aantal patiënten wegens overspanning en
op de wenschelijkheld van een nauwkeurig
Van 't front.
De berichten over de krijgsbedrijven zijn
weinig belangrijk.
De ontruiming van Amorebdeta wordt
door berichten uit Bilbao bevestigd. De
troepen van Franco zlin het dorp binnen
gedrongen. De achterhoede der regeerings-
troepen leverde tot het uiterste strijd. Alle
belangrijke militaire voorraden ziin door
de regeeringstroepén medegenomen.
Over en weer beschuldigt men elkaar op
nieuw van brandstichting. De stad is zwaar
geteisterd.
De Dultsche staatspolitie heeft in alle
kiosken te Berliin alle exemplaren van En-
gelsche bladen welke bijzonderheden gaven
over het verhoor van den Duitschen vlieger
Wandel, die heeft deelgenomen aan de be
schieting van Guernica en kort daarop in
handen is gevallen der Basken, in beslag
genomen.
Regeeringsverklaring Negrin.
De regeeringsverklaring van het kabinet-
Negrln is gepubliceerd. Daarin wordt o.a.
gezegd, dat de regeering zich beschouwt als
de bevoegde vertegenwoordigster van alle
partijen, hoewel zii het betreurt, dat zij
niet tevens de vakvereenigingen omvat. Zij
hoopt evenwel, dat deze haar houding zui
len wijzigen.
.Be nieuwe regeering acht het haar
voornaamste taak de volksmassa's naar de
overwinning te voeren in den strijd tegen
de opstandelingen en indringers, in de over
tuiging dat in Spanje ge^n vrede mogelijk
13. zoolang de opstand niet volkomen is
veroletterd".
Zij zegt voorts ervoor te zullen zorgen,
dat de orde achter het front met kracht
worde gehandhaafd en geen uitwassen te
zullen dulden. Zii zal in het biizonder
streven naar een eenvormige leiding van
de militaire operaties evenals van de poli
tieke en economische actie.
„In internationaal opzicht zal de regee
ring den weg volgen, die door het vorige
kabinet is uitgestippeld en bijgevolg pro
testeert zii opnieuw krachtig tegen de be
perkingen. die het niet-inmengingspact aan
haar rechten van wettige regeering oplegt".
Minister-president Negrin heeft ten aan
zien van ziin plannen nader medegedeeld,
dat. gezien het geringe aantal ministeries,
de opperste oorlogsraad zal worden opge
heven. Als zoodanig zal voortaan de in
voltallige zitting vergaderde ministerraad
optreden. De centrale staf zal gereorgani
seerd worden en zijn bevoegdheden zullen
worden uitgebreid.
Voor humaniseering van
den krijg.
De niet-inmengingscommissie heeft be
sloten. tot beide striidende parttien in
Spanje een oproep te richten, om meer
menschelljk te ziin in den striid en af te
zien van bombardementen uit de lucht.
In het officieele communiqué wordt ge
zegd. dat alle regecringen het belang in
zien van een humaniseering van het con
flict en er voor zihAeen oproep te richten
tot beide partijen. cEen tekst hiervoor zal
worden opgesteld en in de volgende bijeen
komst van de subcommissie op 24 Mei a.s.
worden besproken.
Ten aanzien van de Spaansche gelden
in het buitenland heeft de subcommissie
besloten, een vragenlijst op te stellen en
deze voor te leggen aan de regeeringen die
deelnemen aan de niet-inmenging.
Verder besloot de subcommissie een con
sultatieve technische ondercommissie te be
noemen, welke belast zal worden met het
uitwerken van een ontwerp tot het beletten
van het vertrek of de doorreis van niet-
Spanjaarden. welker activiteit van invloed
kan ziin oo het Spaansche conflict.
/tfatbcf
metpupeuseeuen. tuuwi
1/UJPlNÏ
1*540
(Inges. Med.V
fteizeu oer staatsliedil
da scuacui a pabus.
•UHxa.smir-Droi ufiun
m. sw00 schmidt u rome
sb cjauo a berluu
AI sum schmidt uberl'ju
koiouei deck Louoeu
Aumesco a pabus
sen goeriug a rome
M Rustoabas a Mil it a
guu goeriug u warschau
öabou v ueuratu u weeueu
kuis Scuusatuiss ttosMPtsi
kou LEOPOLDS Louoeu
GR-ÜAU0 AC Be US BA 00
PRES- Bevis U BELGRADO
DR.Scuacut u BRUsseL
kwusScuuscuuiss u reuené
kot Beck M BOEKAREST
ui PALAD/ER O LOUOeu
MBEOEM V. BRUSSEL
Geu. Goeriug Route
Barou e heurgtu m Rome
gem. gOERLUS u VEA/ené
a steden waar een gonfepen-
'tfe of een
overeenkomst gesloten wero
Contactluu Londen
POLE U'ROEMENIË -fraukr'jx)
par'js-prtng-moskou
indien U poetst met wat goeds, dus met
Tube 60 en 40 ct. Doos 20 et IVOROL
1650
(Ingez Med.)
onderzoek daarnaar in verband met de
zwaardere taak bij het onderwijs.
Aan de discussie hierover namen deel
de heeren C. W. Berghout van Rotterdam
en D. P. Bothof te Ede. De heer Brants
wees op de noodzakelijkheid van cijfers ter
zake. opdat kan worden aangetoond, dat
de gevolgen van de verzwaring van het
onderwijs funest zijn. Jth
Hierna kwam aan de orde het jaarver
slag van den penningmeester, den heer M.
Lürhman van Rotterdam. De financieele
toestand der vereeniging is gunstig. Het
verslag werd goedgekeurd en de penning
meester van zijn beheer gedéchargeerd.
De contributie werd wederom op f. 3 be
paald. Gevraagd werd die voor kweekelin-
gen met acte te willen verlagen. Het be
stuur deelde mede, dat dit onmogelijk is,
maar dat aan de besturen is gevraagd, die
te willen betalen. De heer C. W. Berghout
werd als bestuurslid herkozen.
VEREENIGING VAN CHRIST. GEREF.
PREDIKANTEN IN NEDERLAND.
Heden kwam te Apeldoorn onder presi
dium van prof. J. J. v. d. Schuit, hoog
leeraar aan de Theol. School aldaar de
Vereeniging van Chr. Geref. Predikanten
in Nederland in jaarlijksche algemeene
vergadering bijeen.
De voorzitter opende de vergadering op
gebruikelijke wijze en riep de opgekome-
nen een woord van welkom toe.
Vervolgens werden in het kort de huis
houdelijke zaken afgedaan.
Ais referent trad daarna op ds. S. v. d.
Molen. Chr. Geref. predikant te Rotter
dam-Centrum, met het onderwerp ..Rich
tingen in de hedendaagsche Gereformeerde
theologie".
Hierna werd over het referaat van ge
dachten gewisseld.
In de middagvergadering vertelde ds. H.
Janssen, leger- en vlootpredikant in alge-
meenen dienst te 's-Gravenhage van zijn
reis naar Amerika, speciaal stilstaand bij
het kerkelijk leven daar te lande. Ook
over het woord van ds. Janssen werd van
gedachten gewisseld, waarna de vergade
ring op gebruikelijke wijze werd gesloten.
In aansluiting aan deze algemeene ver
gadering vindt morgen in de Chr. Geref.
kerk te Apeldoorn de jaarlijksche Theol.
Schooldag plaats.
Het kaartje geeft schematisch weer de
reizen van de Europeesche staatslieden van
af Augustus 7)6 tot en met de laatste reis
van Generaal Goering naar Venetië.
De verbinding RomeBerlijn werd ge
opend door het bezoek van Graaf Ciano
naar Berlijn (reis no. 4) in October '36; in
Januari '37 bracht Generaal Goering een
tegenbezoek aan Rome, in de maand April
herhaalde hij het bezoek, direct gevolgd
door de reis van Baron v. Neurath in Mei
reis 21 en 22). Sindsdien is de As Rome
Berlijn in werking getreden. De onderlinge
knooppunten verdeelden zich van Italië uit
over Turkije, Oostenrijk, Joego-Slavië en
Dultschland.
Weenen bleef onderling verbonden door
Rome en Berlijn. Frankrijk verbonden met
Rusland door een militair verdrag en
Tsjecho-Slowakije eveneens verbonden
met Moskou, vormen te samen de as Pa
rijsPraagMoskou.
Daar de Kleine-entente nog weinig be
teekenis heeft, nu de onderlinge belan
gen verdeeld zijn, is Tsjecho-Slowakije
door den Invloed van de as RomeBerlijn
door zijn geografische ligging in het ge
drang gekomen.
In Weenen kwam 11 Juli 7S6 het Duitsch-
Oostenrijksche accoord tot stand, even
eens werd hier 12 Nov. '36 een conferentie
gehouden tussohen OostenrijkHongarije
en Italië.
In Belgrado werd een Joego-Slavisch-
Bulgaarsch pact gesloten (24 Jan. '37)
eveneens kwam liier tot stand het Joego-
Slavisch—Italiaansch pact (25 Maart '37),
1 April werd te Belgrado de raad der
Kleine entente gehouden. Te Athene con
fereerde de Balkan-entente (18 Febr. '37
Genêve, het vredesinstituut, blijft onge
moeid en wordt den rug toegekeerd.
Moskou is onder den indruk van de
grootsche inwijding van het Moskou
Wolga-kanaal. Wie had dat ooit kunnen
denken? Moskou, dat aan een troebele en
ondiepe zijrivier ligt, is havenstad gewor
den en zal derhalve met de Noordelijke
IJszee, de Baltische Zee en de Kaspische
Zee in verbinding staan. Op 1 Mei voeren
11 vrachtbooten, waarvan de meeste tot
18000 ton groot waren, Moskou binnen. Zij
werden met een oorverdoovend gejubel
ontvangen. Zij kwamen van de Wolga, wa
ren alle feestelijk versierd en gingen aan
de kaden in de nabijheid van 't Maxim-
Gorki-Park voor anker.
Het MoskouWolga-kanaal is 128 k.m.
lang. Het heeft echter zulk een groot aan
tal bouwwerken (sluizen, dammen, water
reservoirs en electriciteltswerken) dat men
niet weet wat men meer bewonderen moet:
de geniale wijze waarop de problemen, die
zich hierbij voordeden, zijn opgelost of de
arbeidsprestatie van een volk, dat door
dwangarbeid dit gigantische bouwwerk vol
tooide. De totale kosten bedroegen 1941
millioen roebel. Maar daarbij mag men
niet vergeten, dat de arbeiders gevangenen
waren en dientengevolge geen loon kregen
Hoogstens werd hun een deel van hun straf
kwijtgescholden of werden zij vrij gelaten.
Het kanaal begint bij Ivankowo aan de
Wolga, waar een gecompliceerd systeem van
sluizen, een hydro-electrlsch krachtstation
en een waterreservoir, ter lengte van ne
gen K.M. te zien zijn. Wegens zijn uitge
strektheid heet dit reservoir „De Moskou-
sche Zee" (Moskovskoje More). Nabij de
stad Dmitrow moest een bodemstijging van
49 meter overwonnen worden. Dit geschiedt
door zes sluizen, waarvan de eerste den
waterspiegel met 11 M., de tweede met 6
M. en de overige eik met 8 M. kunnen doen
rijzen of dalen. Bij dit systeem van sluizen
bchooren 5 waterreservoirs, die samen 19.5
K.M. lang zijn. Hierna daalt de bodem
weer met 36 meter, hetgeen men door twee
luizen heeft ondervangen. In de eerste
sluis worden de schepen 19,7 M. en in de
andere 16,3 M. omhoog- of omlaaggebracht.
Bij de dammen in t Moskou-Wolga-kanaal
behooren in totaal 8 hydro-electrische
krachtstations, die de electrische centrale
te Moskou van electriciteit voorzien. Als
contraprestatie levert de centrale te Mos
kou de electriciteit voor het aandrijven der
reusachtige pompwerken die de stroom
snelheid van het water in het kanaal re
gelen. De bouw van dit kanaal stond onder
de technische leiding van Sergej Jakovle-
vitsch Shuk, die reeds bij den aanleg van
het kanaal naar de Witte zee een leidende
roi heeft gespeeld. Dit kanaal, dat in 1933
voltooid werd, loopt van het Ladoga-meer
in het Onegameer en vandaar, bij Archan
gel, in de Witte Zee. Bovendien bestaat al
sinds Peter de Groote het Marinski-ka-
naal, dat de Wolga met het Onegameer
verbindt. Op deze wijze kon men een ka
naalverbinding tusschen Moskou en de
Witte Zee projecteeren. Men is reeds be
gonnen het Marinski-kanaal, dat bij Ry
binsk de Wolga verlaat, te moderniseeren
en uit te diepen. Moskou als havenstad
wordt door deze drie kanaalsystemen met
de Witte Zee en de Noordelijke IJszee die
voor de economische ontwikkeling van
Sovjet-Rusland steeds meer aan beteeke
nis wint, verbonden.
Zoo heeft het scheepvaartverkeer op Si
berië over de Noordelijke IJszee zich toch
nog ontwikkeld. Sinds 1596, toen Willem
Barentz Nova Zembla bereikte, koesterde
men het plan, langs deze route een scheep
vaartverbinding met Siberië's Noordkust te
openen. Hoewel koene zeevaarders als A. E.
Nordenskjöld en Fridjof Nansen, ondanks
alle hinderpalen, deze reis tot een goed
einde brachten, was het pas voor een mo
derner tijd, waarin ijsbrekers, vliegtuigen
en radio de scheepvaart konden steunen,
weggelegd om een regelmatig verkeer over
de Noordelijke IJszee te openen. In 1930
voeren reeds 50 handelsschepen uit Lon
den, Amsterdam en Hamburg naar Siberië
en sindsdien is dit verkeer elk jaar toege
nomen. Deze drukke scheepvaart over de
Noordelijke IJszee heeft ook Moskou's be
langstelling gewekt en den wensch doen
ontstaan een kanaalverbinding tusschen
Moskou en de Witte Ze© tot stand te bren
gen. De verhoogde belangstelling van Mos
kou voor de Witte Zee blijkt ook uit 't be
sluit om in de nabijheid van Archangel een
scheepswerf te bouwen. Voor dit doel is op
de begrooting van dit jaar 220 roebel uit
getrokken, terwijl de totaalkosten op rond
500 millioen geraamd worden. De bouw van
deze werf beteekent een voltooiing van de
marinebasis in Murmansk en Poljarnoje,
waarheen 10 destroyers, 8 onderzeebooten,
een aantal mljnenleggers, een vliegtuig-
moederschip en verschillende depot- en
huipvaartuigen gezonden zijn. Zoodra de
Oceaandestroyers, die tegenwoordig in Le
ningrad gebouwd worden, klaar zijn, zal
men die waarschijnlijk ook naar Murmansk
zenden
De marinebasis in Murmansk en Poljar
noje is een duidelijk bewijs van de betee
kenis die de Sovjetregeering toekent aan
haar belangstelling voor de Noordelijke
IJszee. Het gaat hier niet slechts om de
Noordkust van Siberië, die aan het eeuwige
ijs onderworpen is en geen voordeelen biedt
maar om de rivieren Ob en Jenissej, waar
van de mondingen voor een groot gedeelte,
zelfs voor Oceaanstoomers, bevaarbaar zijn
De Jenissej bijv. is over 'n lengte van 675 km.
bevaarbaar. In deze gebieden bevinden zich
uitgestrekte bosschen, steenkolenlagen,
graphiet, oliebronnen en andere mineralen
Deze natuurlijke rijkdommen, die tot voor
kort nog zeer weinig bekend waren, wor
den door het scheepvaartverkeer over de
Noordelijke IJszee naar alle landen der
wereld gebracht.
Streken in Noord-Siberië, waar tot nu
toe slechts beeren hulsden, komen in Ame-
rikaansch tempo tot bloei. Zoo is in den
laatsten tijd 80 k.m. ten Noorden van den
Poolcirkel aan de Jenissej de stad Igarka
ontstaan. Deze stad heeft een electriclteits-
centrale, een radiostation, drie zaagmo
lens, een graphietfabriek, enz. Igarka heeft
een natuurlijke haven, dfe den schepen, bij
ijsgang, goede bescherming biedt. Dit is
slechts een voorbeeld van het nieuwe leven
dat rond de Noordelijke IJszee is ontwaakt
Om een-aandeel in deze ontwikkeling te
Lebben en haar te kunnen beïnvloeden,
was Moskou gedwongen haar bij uitstek
continentale politiek op te geven en een
havenstad te worden.
KARL TIANDER.
3—3