De Duitsche luchtreus Hindenburg
vergaan
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 7 Mei 1937
Derde Blad Ne. 23653
78ste laargang
55
Op liet vliegveld Lakehurst in Amerika
bij landing ontploft
Gisteravond om kwart over zeven pl. tijd, is het luchtschip
Hindenburg, toen het te Lakehurst wilde dalen, in brand geraakt
en ontploft.
Het luchtschip was met twaalf uur vertraging aangekomen.
Het luchtschip had 's middags boven New-York gecirkeld aleer
het zich naar Lakehurst begaf.
De Hindenburg zou om middernacht weer naar Europa zijn
vertrokken.
Hoewel van alle kanten hulp toesnelde, was het onmogelijk de
vuurzee te naderen.
Aan boord van de Hindenburg bevonden zich 36 passagiers,
terwijl de bemanning 61 leden telde.
De ramp deed zich voor op het oogenblik, dat het luchtschip
aan de landingsmast zou worden gemeerd.
Er deed zich een ontzaglijke ontploffing voor en in een oogwenk
ging de Hindenburg schuil achter de vlammen. Enkele seconden
later viel het gevaarte en sloeg op den grond te pletter met een
overweldigend lawaai.
Spraken de eerste berichten over slechts 3 geredden, n.l. Clifford
Osbur, Joseph Spahs en Philip Mongon, later wordt melding ge
maakt van 12 personen, die niet doodelijk gewond geborgen
zouden zijn en naar het ziekenhuis gebracht.
Van de 43 Amerikaansche landingsmanschappen is niemand
gedeerd.
Nog later kwam volgend bericht:
De reclame-agent van de Luchtschepenreederij te New-York
verklaarde later, dat thans het definitieve bericht is ontvangen,
dat vijftig opvarenden van het luchtschip Hindenburg gered zijn
en nog later wordt gesproken van 64 geredden, n.l. 20 passagiers
en 44 leden der bemanning.
De cijfers over het aantal slachtoffers staan dus nog niet volko
men vast. Aan boord waren verscheidene studenten, die naar
Amerika terugkeerden.
De Hindenburg had zijn een en twintig
ste reis naar Amerika gemaakt en de
eerste van dit seizoen. De geheele reis van
het luchtschip is bijzonder moeilijk geweest
vecens de ongunstige atmospherische ge
steldheid.
De Hindenburg was te elf uur nl. tijd
met twaalf uur vertraging boven Boston
aangekomen.
Om drie uur 's middags vloog de luchtreus
boven New York voor hij zich naar zijn
basis begaf.
Door storm overvallen.
In het zicht van Lakehurst werd de Hin
denburg overvallen door een hevig onweer,
dat met ontzettende regens gepaard ging.
De Hindenburg moest nog een uur in de
lucht bliiven aleer het luchtschip tot de
landingsmanoeuvres kon overgaan.
Toen het luchtschip langzaam tegen den
landingsmast daalde, deed zich een ont
ploffing voor. Een geweldige vlam schoot
uit het luchtgevaarte, dat na enkele minu
ien vernietigd was.
Slechts een vernield en verbogen ge
raamte was van het eens zoo trotsche
luchtschip over.
Uit den geheelen staat New Yersey be-
caven zich dokters en verpleegsters per
auto naar de plaats van de ramo.
De Americain Airlines zonden uit Newark
«en vliegtuig met artsen en verbandstoffen.
Een compagnie militairen uit Philadel-
thia. welke bij de landing assistentie had
rullen verleenen, was nu behulpzaam bij
de bergingswerkzaamheden.
In Amerikaansche deskundige krin
gen is men van meening, dat de voor
naamste oorzaak gezocht moet worden
in het feit, dat het luchtschip gevuld
was met waterstofgas.
Men herinnert eraan, dat dr. Eckener
maatregelen had genomen om bij de
eerste reis van dc Zeppelin naar de
Vereenigde Staten helium te gebruiken.
De Hindenburg stond deze reis onder
bevel van kapitein Max Pruss. Kapitein
Ernst Lehmann, die verleden jaar het
bevel voerde en een der gTooten van
de Duitsche civiele en militaire lucht
vaart was, bevond zich eveneens aan
boord.
De oorzaak van de ramp.
De luchtvaart-afdeeling van het Ameri
kaansche ministerie van handel stelde een
onderzoek in naar de oorzaken van de
tamp.
Kapitein Ernst Lehmann.
alles was gereed om voldoende hoeveel
heden van dit gas te verstrekken, doch
de Duitsche regeering weigerde de
noodige deviezen uit te voeren om het
gas te betalen.
Voorts worden er 2 mogelijkheden
opperd
ge-
DE HINDENBURG TROTSCH IN DE LUCHT.
Ie. terugslag van een der motoren
kan ontsnappend gas hebben aan
gestoken.
2e. de onweersachtige weersomstan
digheden kunnen een vonk statische
electriciteit hebben geschapen, toen de
Iandingstouwen omlaag werden gelaten
Juist voor de ontploffing werd een vonk
gezien bij de achterzijde van 't lucht
schip.
Onder de overlevenden zijn kapitein Leh
mann en kapitein Max Pruss. Lehmann is
met ernstige wonden in het ziekenhuis op
genomen. Het schijnt, dat hij uit de stuur
hut is gesprongen, op het oogenblik dat de
vlammen uit het luchtschip opstegen.
Het luchtschip kon blijkbaar moeilijk
landen, het vloog een uur boven het vlieg
veld, alvorens men ertoe overging te lan
den. Op het oogenblik dat het schip met
den neus naar voren dook, stegen groote
vlammen op uit de achterzijde en binnen
enkele oogen'olikken lag het luchtschip als
een brandende massa op het vliegveld. De
brandweer was spoedig ter plaatse en kor
ten tijd later kwamen ook de secretaris
van handel, Roper, en de Duitsche am
bassadeur. dr. Luther, per vliegtuig op 't
vliegveld aan. Beiden waren zeer onder
den indruk.
De landingsmanschappen hadden reeds
de Iandingstouwen vast, toen het ongeluk
gebeurde, verschrikt lieten zij de touwen
los en vluchtten weg, doch spoedig her
kregen zij hun koelbloedigheid en snelden
terug om de opvarenden te redden. Met
groot moeite konden zij een aantal gewon
den redden en enkele totaal verkoolde lij
ken bergen.
Een dezer mannen deelde mede. dat hij
op het oogenblik van de ontploffing juist
onder den staart van het luchtschip stond.
Het luchtschip bevond zich op een hoogte
van ongeveer honderd meter. Voor dc ont
ploffing zag hij de passagiers glimlachend
en met. zakdoeken wuivend voor de ramen
staan. Plotseling hoorde hij een hevige
ontploffing en het luchtschip kwam bran
dend omlaag gestort. In de eerste oogen-
blikken konden zij drie geheel verkoolde
lijken bergen, het was onmogelijk deze te
identificeeren. De redders drongen in hei
brandende wrak door tot de cabine
van den commandant aan de voorzijde.
Hier vonden zij ook een geheel verkoold
lijk. Uit de brandende massa steeg een
dikke rookwolk op en nog een aantal ont
ploffingen werd gehoord.
Het luchtschip zou te middernacht weer
naar Europa vertrekken met verscheidene
passagiers, die de kroningsfeesten te Lon
den wilden bijwonen,,Toen zij op het vlieg
veld kwamen, waren zij zeer verbaasd
slechts het brandende wrak te vinden van
het trotsche luchtschip dat hen naar
Europa had moeten brengen.
De toestand van de beide kapiteins, Leh
mann en Pruss. is zeer zorgwekkend.
Een zware slag voor de Duitsche
luchtschepen in dus trie.
De ondergang van het Duitsche lucht
schip ..Hindenburg" is een zware slag voor
de Duitsche luchtvaart, die daardoor plot
seling in diepen rouw wordt gedompeld.
terwi.il ongetwiifeld de geheele internatio
nale luchtvaartwereld meetreurt om deze
ramp. die een zoo plotseling einde heeft
gemaakt aan de succesvolle reeks vluchten,
welke de od de Zeppelinwerf te Friedrichs-
hafen gebouwde luchtschepen gedurende
een reeks van jaren hebben gemaakt.
Het scheen, dat de beide Duitsche lucht
schepen „Graf Zeppelin" en ..Hindenburg"
alle bezwaren reeds weerlegd hadden van
de tegenstanders van „lichter dan lucht"
voor het maken van vluchten over lange
afstanden Terwijl allerwege geëxperimen
teerd wordt met landvliegtuigen en vlieg-
booten ter voorbereiding van het trans-
Oceanische passagiersvervoer, leek het, of
men in Duitschland reeds een oplossing
had gevonden, dank zij het levenswerk van
dr, Eckener, den grooten Duitschen con
structeur. naar wiens ontwerpen in de
laatste jaren te Friedrichshafen de lucht
schepen werden gebouwd, die stormen en
noodweer succesvol doorstonden en waar
van de „Graf Zeonelin" vele honderden
malen over den Oceaan en eenige malen
rondom de wereld kruiste.
Voor dr. Eckener is deze ramp
een bijzonder zware slag, al kan
men, zoolang de oorzaak van het ongeluk
niet nauwkeurig is vastgesteld, nog geen
enkele conclusie ten aanzien van zijn con
structie trekken, aangezien de mogelijkheid
zelfs zeer groot is, dat de ontploffing is
ontstaan door een ongelukkige samenloop
van omstandigheden, welke niets afdoet
aan de groote beteekenis van het pioniers
werk van dr. Eckener op het gebied van
den luchtschepenbouw.
Vroegere luchtschiprampen.
De pres^ties van het eerste Duitsche
luchtschip, dat aanvankelijk onder het
commando van dr. Eckener zelf regelmatig
een transatlantischen dienst onderhield, de
.Graf Zeppelin" vielen te meer op. doordat
biina alle groote luchtschepen, die buiten
Duitschland gebouwd werden, na korteren
of langeren tild vergingen, waarbij vele
opvarenden om het leven kwamen.
In 1912 ontplofte in Atlantic City het
Amerikaansche luchtschip Akron", waarbij
vijf personen gedood werden In 1913 stort
te het Duitsche luchtschip L I" bil Helgo
land neer. waarbij vijftien menschen het
leven lieten, terwi.il in hetzelfde jaar bii de
ontploffing van de .L 2" boven Berlijn. 28
personen gedood werden.
In Juni 1914 verongelukte een Oosten-
riiksch luchtschip, waarbij negen dooden
vielen. Laat men de 57 Duitsche Zeppelins,
lie tiidens den wereldoorlog werden ver
nield buiten beschouwing dan wordt de
reeks voortgezet in Juni 1919. toen het
Britsche luchtschip NS. 11 in de Noordzee
verging, waarbii zeven menschen werden
gedood.
In Augustus 1921 stortte boven Huil de
Britsche R. 2 neer. waarbij 44 opvarenden
gedood werden. In Februari 1922 vloog bij
Hampton de „Roma" in brand met 34
dooden en in October van hetzelfde jaar
ontplofte bti San Antonio de C. 2, waarbij
slechts twee opvarenden gewond werden.
Dr. Eckener.
Twee opvarenden slechts werden ook ge
wond. toen in Juni 1923 het Amerikaan
sche marineluchtschip T.C. in brand raakte
doch in December werd de wereld opge
schrikt door de ramp met het Fransche
Het luchtschip Hindenburg
Inmiddels was men te Friedrichshafen in
1933, gebruik makende van de met de „Graf
Zeppelin" opgedane ervaring, begonnen met
den bouw van een nieuw luchtschip, dat
het grootste en mooiste ter wereld zou
worden, de L. Z. 129, de thans vernielde
Hindenburg.
In Maart van het vorige jaar was de
„Hindenburg" voltooid. Het stroomlijnige
scheepslichaam had een lengte van 243 M.
en de grootste middellijn bedroeg 41.2 M.,
waardoor 't gevaarte een minder slanken
indruk maakte dan de ..Graf Zeppelin". De
gssinhoud bedroeg 190.000 kubieke meter
en het gas was verdeeld over zestien cel
len. Aanvankelijk lag het in de bedoeling,
helium als draaggas te gebruiken en wa
terstof als manoeuvreergas, doch de leve
ring van heliumgas, dat slechts in Amerika
gewonnen kan worden, stuitte op zoodanige
moeilijkheden, en de ervaringen, die dr.
Eckener met waterstof had opgedaan, wa
ren zóó gunstig, dat men tenslotte besloot
uitsluitend waterstofgas te gebruiken.
Het luchtschip werd voortbewogen door
in vier buiten den romp opgehangen gon
dels gemonteerde Dieselmotoren van de
Daimler-Benz motorenfabriek te Stuttgart,
die een gezamenlijke topprestatie hadden
van 4200 P.K. en die het schip een gemid
delde snelheid van 125 K.M. per uur Kon
den geven, die bij gunstigen wind aan
zienlijk hooger kon zijn. doch bij straffen
tegenwind tot onder de honderd kilometer
per uur kon dalen.
De „Hindenburg" kon zestigduizend kilo
gram stookolie meevoeren en had dan een
actieradius van 14.000 K.M., waarbij dan
DE L.Z. 129 OF HINDENBURG.
luchtschip „Dixmude" boven de Middel-
landscbië Zee. waarbii 54 slachtoffers wer
den geteld.
In September 1925 werden veertien per
sonen gedood, toen het Amerikaansche
luchtschip ..Shenandoah" In een storm bij
Cambridge in den staat Ohio verging
Veel pennen zijn in beweging gebracht in
verband met den ondergang van het Ita-
liaansche luchtschip .Italia", dat onder
leiding van generaal Nobile een expeditie
naar den Noordpool had ondernomen.
Een deel der opvarenden, waaronder
Nobile zelf. werd teruggevonden en gered.
Bij de opsporingspogingen kwam de groote
Pooionderzoeker, Amundsen, die in een
vliegtuig was opgestegen, om het leven.
In October 1930 werd de wereld wederom
opgeschrikt door de ramp van het Engel-
sche luchtschip R. 101. dat in een nacht
van Zaterdag op Zondag op zijn eerste
officieele vlucht bii Beauvais in Frankrijk
in brand vloog en neerstortte. Alle 48 op
varenden kwamen om het leven. Onder hen
bevond zich o.a. de toenmalige Britsche
minister van luchtvaari.
Nadat in Februari 1932 reeds het Good-
Year luchtschip „Columbia" bii New York
was verongelukt, werd in April 1933
Amerika door een groote ramp getroffen,
toen het grootste bestuurbare luchtschip,
de nieuwe Akron" bii de kust van New
Jersey in een storm raakte, door den blik
sem werd getroffen, in brand vloog en om
laag stortte. Van de 77 opvarenden werden
slechts vier gered.
In Februari 1935 stortte het tweede
groote Amerikaansche luchtschip de ..Ma
con". vermoede'.iik tengevolge van een con
structiefout ten Zuiden van Montery in zee.
In dit eeval konden 81 van de 83 opva
renden gered worden, o.a. de commandant
kapitein Wiley, die de rampen van de
„Shenandoah" en de ..Akron" had meege
maakt en overleefd.
De Duitsche luchtschepen recderij
Terwijl de wereld eenerzijds met ont
steltenis van deze rampen kennis nam,
zagen de voorstanders van het „lichter dan
lucht" met vreugde, dat het vertrouwen in
het luchtschip, ondanks de bovenaange
haalde ongevallenlijst. geleidelijk toenam
tengevolge van de succesvolle reeks vluch
ten met de in den loop van 1930 op de
luchtschepenwerf tc Friedrichshafen on
der leiding van dr. Eckener gereed geko
men „Graf Zeppelin". Na verschillende
kleinere, vervolgens transatlantische en
zelfs wereldvluchten, werd in Maart 1932
begonnen met de instelling van een aan
vankelijk veertiendaagschen regelmatigen
post- en passagiersdienst tusschen Frie
drichshafen en Zuid-Amerika, aanvanke
lijk naar Pernambucc. later ook naar an
dere Zuid-Amerikaanche hoofdsteden en
in de zomermaanden naar Noord-Amerika,
waar de landingen gewoonlijk gemaakt
werden te Lakehurst nabij New York. lil
1935 volbracht de „Graf Zeppelin" te Frie
drichshafen gebouwd als L. Z. 127, zijn
vijfhonderdste vlucht waarvan meer dan
honderd over den Atlantischen Oceaan.
In 1935 werd na besprekingen tusschen
de Luftschiffbau Zeppelin te Friedrichs
hafen, waarbij de Hamburg—Amerika-Lijn
groote belangen heeft, en de Deutsche Luft
Hansa de Deutsche Zeppelin reederij ge
sticht, welke haar hoofdzetel vestigde te
Frankfort a. d. Main, waar een reusachti-
gen luchtschepenhal werd gebouwd en van
waar voortaan de luchtschepen vertrokken.
nog ruimte was voor het meenemen van
19.000 K.G. nuttige lading aan vracht en
passagiers.
Aan het comfort der passagiers was zeer
veel zorg besteed. Het luchtschip had twee
dekken. Het bovenste werd hoofdzakelijk
in beslag genomen door 25 tweepersoons
slaaphutten, voorzien van warm en koud
stroomend water, electrische verlichting,
kunstmatige ventilatie, enz., een smaakvol
ingerichte eetzaal voor vijftig passagiers,
een lees- en schrijfzaal, een conversatieka
mer en twee wandelgangen, voorzien van
schuine ramen, waaruit men een prachtig
uitzicht genoot, terwijl het beneaendek een
gasdichte rooksalon bevatte, waar de pas
sagiers zonder eenig brandgevaar te ver
oorzaken mochten rooken. en verder toi
letten, douchekamers, verblijven voor offi
cieren en bemanning, en de keuken. In het
midden van het luchtschip bevond zich een
vrachtruimte van zoodanige afmeting, dat
er zelfs auto's in geborgen konden worden.
In den boeg van het schip was de com
mandogondel met navigatieruimte gebouwd
Op 31 Maart 1936 vertrok de „Hindenburg"
des morgens te half zes uit Friedrichshafen
voor zijn eerste reis naar Zuid-Amerika
waar het op 4 April vroeg in den ochtend
te Rio de Janeiro ankerde. Reeds in Mei
voer de Hindenburg ook naar Noord-Ame
rika, en bijna een jaar geleden op 9 Mei
1936. vestigde het luchtschip een record
door de reis naar Lakehurst over den
Oceaan in 62 uur te volbrengen.
Het commando werd toen nog gevoerd
door dr. Ernst Lehmann, den trouwen me
dewerker van dr. Eckener. die zooveel tot
het succes der Duitsche luchtschepen heeft
bijgedragen.
Lichter en zwaarder dan lucht.
Ondanks het succes der Duitsche lucht
schepen waren en zijn er in de luchtvaart-
wereld velen, die meenen dat het passa
giersvervoer over lange afstanden en dus
in de eeLf.te plaats het transoceanische
verkeer, niet met luchtschepen zal worden
opgelost. Ondanks het feit, dat men met
vliegtuigen eigenhjk nog in het stadium
der proefnemingen verkeert, al hebben de
Amerikanen dan ook met hun Clipper'ooo-
ten reeds een regelmatigen vliegdienst over
den Stillen Oceaan geopend, vertrouwen
zij, dat men de moeilijkheden van het
transoceanische luchtverkeer slechts door
het principe „zwaarder dan lucht" zal op
lossen, waarbij dan nog voorkeur kan wor
den gegeven aan vliegbooten of landvlieg
tuigen.
Een der pioniers van het transatlanti
sche luchtverkeer, die den regelmatigen
postdienst van de Air France tusschen
Europa cn Zuid-Amerika tot stand bracht,
wijlen Jean Mermoz, verklaarde in een in
terview, dat hij in den zomer van 1936 tij
dens een bezoek aan Schiphol gaf. dat
ondanks zijn bewondering voor het werk
van dr. Eckener de met luchtschepen be
haalde resultaten hem niet voor dit trans
por) middel hadden kunnen winnen. De
snelheid was te gering, slecht weer kon
men slechts overwinnen door de slecht-
weer-gebieden te ontwijken en het brand
en ontploffingsgevaar bleef hij zeer groot
achten, zoolang geen gebruik kon worden
gemaakt van het onbrandbare heliumgas,
dat echter vrij zeldzaam is en slechts in
de Vereenigde Staten gewonnen kan wor
den. gelijk reeds gezegd. De Duitsche suo-
cessen schreef hij voor een groot deel toe