STADSNIEUWS
78ste Jaargang
VRIJDAG 16 APRIL 1937
No. 23636
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Gouden ambtsjubileum.
Overste Koningsfeld
eervol ontslagen.
De „Sarkani" opgebracht
Commandant van de ..Java'
weigerde convooi.
DM nummer besteel uit VIER bieden
EERSTE BLAD
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
efel
30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.35
per week f. 0.13
Franco per post f. 2.35 per 3 maanden portokosten,
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.>!
Van ds. C. Hartwigsen.
Ds. C. Hartwigsen.
Ds. C. Hartwigsen, de nestor der Ned.
Herv. predikanten te dezer stede, viert mor
gen zijn gouden ambtsjubileum.
Ds. Hartwigsen werd in 1886 in Gronin
gen candidaat. Het volgend jaar. 17 April
1887, werd hij bevestigd en deed hij zijn
intrede als predikant der Ned. Herv. Gem.
te Nieuwpoort, welke gemeente hy in 1889
met Oud-Beijerland verwisselde. In 1895
werd hy naar hier beroepen, aan welke
'ocping hij gehoor gat, zoodat hy op 15
Sept. van dat jaar zyn intrede deed met
een predikatie over: Efeze 6 vrs 11: „Doet
aan de geheele wapenrusting Gods".
Op 17 April 1927 werd hij gehuldigd ter
gelegenheid van zyn 40-jarige ambtsver
vulling; op 9 Jan. 1934 bereikte hij den 70-
jarigen leeftyd, terwyi hij op 15 Sept. 1935
zijn 40-jarig jubileum als Leidsch predi
kant mocht herdenken
Velen van zijn ambtsbroeders heeft ds.
Hartwigsen in den tyd, dien hy alhier door
bracht. zien heengaan. Toen hy hi'r kwam
had Leiden nog twee predikanten, die aan
hangers waren van het modernisme, n.l as.
Hagens en ds. Koopmans van Boekeren,
thans is er geen een meer.
Ds. Hartwigsen, die tot den Gercf. Bond
behoort, is praetor van den ring Leiden.
Groot is het aantal van hen, die van dezen
jubilaris hun catechetisch onderwijs heb
ben genoten en steeds trok hy volle ker
ken. Om zijn groote hulpvaardigheid is ds.
Hartwigsen in de Leidsche gemeente een
zeer geziene figuur. Gelijk bekend heeft
ds. Hartwigsen emeritaat aangevraagd.
CHR. HIST. JONGERENGROEP.
De Chr. Hlst. Jongerengroep kwam in
Geb. Prediker büeen onder leiding van den
tweeden voorzitter, den heer J de Jager.
Nadat op gebruikelijke wijze was geopend,
werden enkele huishoudelijke zaken afge
daan, waarna het woord was aan den voor
zitter der groep, den heer D. Hendriks, die
inplaats van den heer IJ. Tifmstra. de door
ziekte was verhinderd, een referaat hield
over „Het verkiezingsmanifest der Chr.
Hist Unie" Punt voor punt werd door den
inleider, uit den aard der zaak zeer in het
kort. behandeld, waarbij spr. eenigermate
uitweidde bii de positie der Kerk. Spr.
haalde hierbti de woorden aan van Hoede-
maker die zegt dat de Kerk een eenheid
is en een geheel zelfstandig bestaan heeft,
waarmede de Overheid al dan niet reke
ning kan houden, maar die nimmer afhan
kelijk kan ziin van het goedvinden der
Overheid.
Verder merkte spr nog het een en ander
oo over het begrip democratie. Volkomen
kon spr zich vereenigen met de woorden
van Drof. de Savomin Lohman in de Eer
ste Kamer daarover uitgesproken, doch hii
oefende critiek op de definitie van het
woord gegeven door mr. Schmal.
Nadat enkele vragen waren gesteld, sloot
de voorzitter deze goed bezochte vergade
ring met gebed.
SPEELTUINVER. „OOSTERKWARTIER".
fn de O. L. School in de Driftstraat is
«en tentoonstelling gehouden van hand
werkjes, vervaardigd door de meisjes van
"Ovengenoemde vereeniging.
Vele ouders en familieleden gaven blyk
van hun belangstelling terwyi de bezoekers
ook in de gelegenheid werden gesteld de
Handwerkjes te koopen. Mevr. de Graaf-
™Pt. die leidster is van het handwerk-
oiubje kan met voldoening op haar werk
Wordt majoor Buurman zijn
opvolger
Zooals wii onlangs reeds aankondigden is
thans bii Kon. besluit van 14 April 1937.
met Ingang van 16 Mei 1937 eervol ontslag
uit den militairen dienst verleend aan den
luitenant-kolonel A. W P. Koningsfeld,
commandant van het 4e regiment infan
terie alhier.
Heden heeft overste Koningsfeld het
commando over het 4e Regiment In
fanterie overgegeven aan den majoor
H. D. Buurman, die, naar wij vernemen,
eerlang tot luitenant-kolonel bij dat
regiment zal worden benoemd.
CHR. VER. VOOR ZIEKENVERPLEGING
„HET DIACONESSENHUIS".
De jaarvergadering.
Een dezer dagen werd de jaarvergade
ring gehouden van de Chr. Vereeniging
voor Ziekenverpleging „Het Diaconessen-
huis" alhier. Het afgeloopen jaar is voor
het Huis gunstig geweest. Het bestuur had
echter het verlies te betreuren van den
penningmeester, den heer A. Couvée, die op
2 November 1936 Is overleden en voor het
Diaconessenhuis zeer veel heeft gedaan.
Als nieuwe bestuursleden der vereeniging
werden in 1936 benoemd mevrouw M. E.
WensinckDaubauton en de heer D. Ver
meulen.
De rekening over 1936 werd goedgekeurd
en aan den penningmeester, mr. dr. L.
Sprey, die den heer Couvée was opgevolgd,
décharge verleend.
Het aantal in 1936 opgenomen patiënten
beliep 1702: het aantal verpleegdagen
37.557; het aantal operaties 1140.
Als predikant werd aan het Huis, in
plaats van ds. Henneman, die in 1936 ver
trok. dr. J. Riemens verbonden.
De periodiek aftredende bestuursleden
der vereeniging. mevrouw A. C. van Nes
van der Pol en de heer D. Vermeulen, als
mede de secretaris, prof. dr. J. N. Bakhui
zen van den Brink werden herkozen.
De Marinestaf ontving van den com
mandant van Hr. Ms. kruiser „Java"
bericht, dat hy convooi geweigerd
heeft aan het ss. „Sarkani", kapitein
Gidts, reeder: het Nederlandsch Be
vrachtingskantoor te Rotterdam, be
stemd voor Alicante.
Dc „Sarkani" (een der schepen van
de geheimzinnige maatschappij „Ram-
bon" - Red. „L. D.") is by een poging
om ongeconvoyeerd door Straat Gibral
tar te stoomen, hedenmorgen in de
vroegte door een Spaansch oorlogsschip
aangehouden en opgebracht naar
Ceuta.
Het s.s. „Sarkani" is het bekende
„smokkelschip", waarvan door ons her-
haaldelyk melding is gemaakt. Daar dc
Nederiandschc marine slechts convooi
verleent aan die schepen, waarvan de
lading met zekerheid geen wapenen en
geen munitie voor Spanje bevat en
waar geen vrijwilligers voor deelneming
aan den Spaanschen burgeroorlog aan
boord zijn, heeft de commandant van
Hr. Ms. „Java" zich tegen opbrenging
van dit verdachte schip niet verzet.
R.K. BOND VAN GEZINSHOOFDEN.
DE NOOD DER ZENDING.
Zendingssamenkomst in de Marekerk.
Teneinde meerdere bekendheid te geven
aan den nood der zending en in verband
hiermede tot activeering der gemeente
leden op te roepen had de zendingscom
missie uit den kerkeraad der Ned. Herv.
Gem. gisteravond in de Marekerk een zen
dingssamenkomst belegd.
Het bezoek was slechts matig.
Zendeling A. J. de Neef, die als eerste
spreker het woord voerde, las by opening
Jes. 55, waarna hy achtereenvolgens stil
stond by de praktijk van het zendings
werk en by de taak der gemeente t. o. v. de
zending.
Uitvoerig bepaalde spr. zich by het zen
dingswerk op Nieuw-Guinea. Het heeft
lang geduurd voordat hier met het zen
dingswerk is begonnen. Thans staat dit
eiland in het middelpunt der belangstel
ling. Verschillende mogendheden zien af
gunstig naar Nieuw-Guinea, omdat dit
eiland nog vele mogelykheden biedt. Goud
en kostbare ertsen worden hier gevonden
en ook kunnen petroleumbronnen worden
aangeboord Ook is het geschikt voor de
katoencultuur.
Nadat spr. herinnerd had aan de komst
van den eersten zendeling op Nieuw-
Guinea in 1855. wees spr. op den grooten
roep om het evangelie, welke vooral in den
laatsten tijd openbaar wordt. Hierdoor
ontstaat echter een gebrek aan arbeiders
In Gods Koninkryk. Er is geen voldoende
geld om het werk uit te breiden.
Zendeling de Neef beëindigde zyn rede
met de gemeente-leden op te wekken het
werk der zending te steunen.
Dr. K. J. Brouwer, zendingsdirector te
Oegstgeest vertelde allereerst eveneens van
zyn ervaringen in dit verre heidenland.
Vervolgens zette spr. de groote verant-
woordelykheid van het Christendom t. o. v.
de zending uiteen. Er valt nog een schro-
melyke achterstand in te halen. Een kerk,
aldus spr., kan geen ware kerk zyn, als zy
het evangelie niet verder uitdraagt. De
kerk moet, zal zy leven, zending dryven.
Zooals Jezus eens Zyn discipelen uitzond,
zoo zal ook de kerk haar boodschappers
dienen uit te zenden om van het Woord
van God te getuigen.
Onze oude Hervomde Kerk, waardoor
God zoo veel zegen heeft geschonken, zal
zendingskerk moeten zyn. Van alle kerke
raden moet steeds grooter drang uitgaan
tot zendingsarbeid. Het zal by ons niet in
de eerste plaats moeten gaan om goud of
petroleum, maar om de ziel van de Pa
poea's. Gehoorzaam zullen wij zyn aan het
gebod: Gaat uit en predikt het evangelie.
Op gebruikelyke wyze en met het zingen
van Gez. 237 4 werd deze samenkomst
gesloten.
Liefdadigheidsuitvoering.
In den foyer van de Stadsgehoorzaal
organiseerde de R.K. Bond van Gezins
hoofden gisteravond een liefdadigheidsuit
voering ten bate van het Moederschaps
fonds.
Onder de talrijke aanwezigen merkten
we op prof. A. Clepphas, hoogleeraar aan
het Groot Seminarie te Warmond, tevens
geestelijk adviseur dezer afdeeiing, bene
vens vele geesteiyken uit stad en omge
ving.
In het openingswoord uitgesproken door
prof. A. Cleophas schetste spr. het verhe
ven doel van het Moederschapsfonds. Spr.
verheugde er zich dan ook over een zoo
groot aantal aanwezigen te mogen verwel
komen. waardoor de uitvoering reeds by
voorbaat als geslaagd mag worden be
schouwd. Na zyn dank aan allen, die aan
de organisatie van deze uitvoering hun
spontane medewerking hebben verleend, te
hebben uitgesproken, besloot spr. dit ope
ningswoord met allen een genotvollen
avond toe te wenschen.
Het programma werd geopend met een
tweetal nummers, uitgevoerd door het
Alma Mater koor o.l.v. den heer Wim Mizée
waarvan vooral de vertolking van Villa-
nella alia Napolitana', van Donati, de vele
goede kwaliteiten van dit koor naar vo
ren bracht.
Hierna was het woord aan een groepje
kleuters, die de kinder-operette „Een visite
in het Poppenhuis", door Clementine Ward
op zeer verdienstelijke wijze voor het voet
licht brachten. De regie berustte by Mej.
Irma Timmerman ongetwijfeld in uitste
kende handen, terwyl de onberispelyk uit
gevoerde dansen door mevr. Rose Lotte
OosterhoffBaldow werden ingestudeerd.
Beide dames hadden dan ook een alleszins
verdiende bloemenhulde in ontvangst te
nemen. Dc costuums, welke werden gele
verd door het atelier B. de Koning, droe
gen het hunne ertoe bij om van deze ope
rette een sprookjesachtig geheel te maken.
Rest nog de artistieke leiding aan den
vleugel van mevr. Rie Batenburg te ver
melden.
Na de pauze werd een zangrecital ge
geven door mej. Irma Timmerman, so
praan; mevr. B. SimonsKerstens, mezzo
sopraan en den heer T. Angenent, bas-
bariton.
Aan het eind van den avond sprak prof.
A. Cleophas een kort woord, waarin hy
allen, die hun medewerking aan voorbe
reiding of uitvoering verleenden, hartelyk
dank zegde.
HARTELIJKE HULDIGING VAN
„JOHAN" BARENDSE.
Ter gelegenheid van zyn 25-jarlg jubileum
op „Minerva".
De heer J. Barendse, alias „Johan".
Gistermiddag had in de sociëteit „Mi
nerva" de officieele huldiging plaats van
den heer J. Barendse, in studentenkringen
beter bekend als „Johan", die zyn zilveren
jubileum als sociëteitsbediende vierde.
Nadat de jubilaris met zijn vrouw en zoon
van zyn woning was afgehaald, werd hij
ontvangen door de Commissie van Orde
en Vertegenwoordiging, de Commissie van
Beheer en den directeur, den heer J. Pitlo.
Nadat de eerewyn was rondgediend, wer
den vele waardeerende speeches afgestoken
en werd hem de gouden draagmedaille van
„Horecaf" op de borst gespeld. Bovendien
mocht hij van den heer J. Berlage, praeses-
quaestor der Sociëteit „Minerva" een gou
den horlogeketting in ontvangst nemen,
welke hem door dit bestuur werd geschon
ken.
Hierna had een druk bezochte receptie
plaats op de leeszaal, welke door talryke
fraaie bloemstukken versierd was.
Als eerste spreker voerde het woord de
heer E. W. de Jonge, praeses-collegii, die de
goede kwaliteiten van „Johan" naar voren
bracht, en er op wees, dat het aangenaam
is wanneer men als reünist de sociëteit be
tredende goede oude gezichten terug ziet.
Spr, hoopte dan ook, wanneer hy als reü
nist terug kwam, Johan weer te mogen
ontmoeten.
Spr. besloot zijn toespraak met den wensch
dat Johan nog vele jaren met dezelfde toe-
wyding als voorheen de sociëteit en haar
leden mocht dienen.
Vervolgens bood de heer J. Hofstra, com
missie-bediende, den jubilaris onder waar
deerende woorden namens directie en per
soneel een fraai salonkleed aan.
Ook mocht de jubilaris vele telegrammen
zoowel van binnen als buiten de stad ont
vangen.
Nadat nog eenige sprekers het woord
hadden gevoerd, dankte de jubilaris met
eenige welgekozen woorden allen, die hem
dezen dag tot een onvergetelyken hebben
gemaakt, waarna men nog eenigen tyd ge
zellig byeen bleef.
TEHUIS VOOR MILITAIREN.
Dat het bestuur van het militair tehuis
aan den Morschweg telkens voor de noodige
afwisseling weet zorg te dra»en. bleek ook
weer gisteravond.
Voor ditmaal was de heer Joh J. Geyten-
beek gevraagd en deze had zich bereid ver
klaard om een gevarieerd film-program te
verzorgen.
Met name de diverse episoden uit het
leven van onze Prinses en de huwelijks
plechtigheden. ontrolden zich voor onze
oogen. Dat als toegift nog wat humor ge
geven werd, viel bii de militairen wel in
den smaak
De heer Bréebaart, onder wiens leiding
deze avond stond, kon in ziin dankwoord
den heer Geytenbee'- verzekering geven,
dat er genoten is en hem een tot weerziens
toeroepen. Mej Boter, die op zoo uitne
mende wyze de begeleiding od de piano
verzorgde, werd in dit dankwoord evenmin
vergeten.
ADRES AAN DEN RAAD.
Van de Federatie van
Woning bouw vereeniging en.
Aan den Raad der Gemeente Leiden is
onderstaand adres gezonden:
Geven met verschuldigden eerbied te
kennen; J. de Jong en H. van Donselaar,
resp. Voorzitter en Secretaris van de Fede
ratie van te Leiden en Omstreken gevestig
de Woningbouwvereenigingen, ten deze
domicilie kiezende Mamixstraat 11;
dat zy kennis hebben genomen van het
ingekomen stuk No. 68, waarin Burge
meester en Wethouders voorstellen geen
uitvoering te geven aan diverse voorstellen
betreffende den arbeidswoningbomv
dat evenwel waargenomen wordt, dat de
woningreserve momenteel vermindert, het
geen ook blykt uit het ingekomen stuk
verwerkte cyfermateriaal;
dat ook uit de gegevens verzameld door
den Nationalen Woningraad ditzelfde waar
genomen wordt in verschillende groote
gemeenten van ons land, als Den Haag,
Haarlem, Rotterdam en Amsterdam;
dat algemeen wordt aangenomen, dat het
diepste punt van de crisis is bereikt en een
verbetering van den economischen toestand
waarneembaar is, met het directe gevolg
een grootere vraag naar goede arbeids-
woningen, helleen ook blykt uit de talryke
aanvragen by de aangesloten woningbouw
vereenigingen
redenen, waarom zy Uwen Raad ernstig
in overweging geven, de genoemde voor
stellen van Burgemeester en Wethouders
niet aan te nemen, maar aan te houden,
tot een nieuwe telling heeft plaats gehad.
BINNENLAND.
Dr. Colyn over de wisselingen in het we
reldverkeer. (2e Blad).
Is de N.V. Rambon een schijnfirma?
(3e Blad).
De bouw van het prinselyk jacht vordert
snel. iBinnenland, 4e Blad).
De moord op een pastoor te Geysteren op
gehelderd; de vier verdachten hebben,
bekend. (Gemengd, 3e Blad).
De Bollenstreek bereidt haar Bloemen-
feest; opgave van diverse routes. (3é
Blad).
BUITENLAND.
19 dezer treedt de controle op Spanje in
werking. (3e Blad).
Wederom een reeks conferenties in zicht.
(Buitenland, le Blad).
De Duitsche Kerkstrijd. (Buitenland, la
Blad).
Treedt ook de Engelsche minister Hunci-
man uit de politiek? (Buitenland, le
Bladi
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
WIJKVERPLEGING „BETHESDA".
Verslag over 1936.
In het afgeloopen jaar werden 3599 huis
bezoeken gedaan, terwijl het aantal thuis-
verpleegden 311 bedroeg. Er waren 98
hoogtezonpatiënten, die 537 behandelingen
kregen. Het aantal poliklinische behande
lingen was 1514, welke verdeeld waren over
174 patiënten. De contributies, zoowel groote
ais kleine (wij denken hier met dankbaar
heid aan de halve stuivers, die door velen
voor dit goede doel worden afgezonderd)
waren toereikend om in de aanvragen voor
melk en eieren te voorzien, hoewel deze
bron van inkomsten minder was dan in
1935. Een gift van f. 50 van mejuff. N.N.
was zeer welkom.
Ten behoeve van de zieken in de wijk
werden er gedurende het jaar 1936, 934
eieren, 1082 liter melk, 84 liter karnemelk
en 9 pond boter verstrekt. Zuster J. Veld
kamp. die tijdens haar werkzaamheid in
de wijk haar taak met groote toewyding
verrichtte, is wegens haar aanstaand hu-
welyk vervangen geworden door zuster
J. S. S. Oort, met ingang van 15 April 1937.
Het adres van Zr. Oort is Schelpenkade 49,
telefoonnummer 2340.
In het bestuur kwam geen verandering.
CONCERT IN ENDEGEEST.
Gisteravond gaf het dubbel mannen-
kwartet „Sempre-Avanti", directeur de
lieer Joh. v. d. Broek in de ontspannings
zaal van Endegeest, Voorgeest en Rhyn-
_eest een zangavond, welke in alle opzich
ten goed geslaagd mag worden genoemd.
Het programma bestond uit werken van
Fr. Roeske. J. S. Bach, E. Landvai. F.
Schubert.
Voor de pauze werd bovendien nog ge
zongen het Kerstlied van den ontslapen
componist Bernard Diamant.
De vele aanwezigen toonden hun dank
baarheid door een hartelyk applaus
In de pauze vertolkte de geneesheer-di
recteur in zeer waardeerende woorden den
dank der verpleegden.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wyziging: N.V. Radiocentrale Ter Aar.
Ter Aar, hoofdzaak: Prinsengracht 690,
Amsterdam.
Overleden Beheerder filiaal: F. J. Balvers
fei Aar.
A.s. Zondagavond vindt in het kerk
gebouw der Doopsgez. Gemeente een fede
ratieve dienst der Vrijzinnige Kerkgenoot
schappen hier ter stede, plaats.
Met de eenheidsgedachte der Christelyke
Kerken als achtergrond, zal het onderwerp
van dezen dienst zyn: „De Oecumenische
gedachte in dezen tijd".
De dienst staat onder leiding van ds.
Ten Cate, terwyl ook de andere vryzinnige
predikanten en prof. Van Holk. als voor
zitter der Vryz. Chr. Federatie, hun mede
werking verleenen. Een vrouwenkoor zal
eenige motetten van Mendelssohn ten ge-
hoore brengen.
De heer M. J. Krop alhier is benoemd
tot lid van de commissie in 1937 belast met
het afnemen van het examen akte L.O.