STADSNIEUWS De Hortus Botanicus DINSDAG 13 APRIL 1937 No. 23633 Tewaterlating van de „Tromp" door de Koningin HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN De geschiedenis van het Gravensteen 78ste Jaargang Jaarvergadering Chr. Besturenbond. Bestaat vandaag precies 350 jaar De eigenlijke herdenking zal eerst in Juni 1938 plaats vinden. Op 29 April a.s. DH nummer bestaat uit VIER bladen EERSTE BLAD LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 ets." per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zün. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarlel. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets, bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets.- porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque* en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maanden f. 2.35 per week .77".f. 0.18 Franco per post f. 2.35 per 3 maanden -f portokosten. (voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.) Afscheid van den heer A. J. Schoneveld als voorzitter. De heer Jac. van Els als zoodanig gekozen. EEN KIJKJE IN DEN HORTUS BOTANI CUS OP DE PLAATS, WAAR CLUSIUS ZIJN „CRUYDTU1N" STICHTTE. tus echter weer een inkrimping ten behoe ve van den bouw van een Sterrenwacht. De grootste attractie van deze tentoon stelling vormen de drie deelen met het origineele handschrift van Hermanus Boer- haave, waarin deze over het tijdvak 1712 1727 alles noteerde, wat hij deed ter uit breiding van zijn plantkundige connecties Niet alleen noteerde hij zijn briefwisseling, haar ook beschreef hij de herkomst der zaden, de zaaiwijze en de resultaten. Van den lateren tijd noemen wij de vijf deelen met het keurige handschrift van hortulanus H. Witte '18591, waarin deze alle in den Hortus voorkomende planten met haar synoniemen beschreef; de rede voeringen, waarmede hij zijn ambt over droeg aan zijn zoon. wijlen den heer E. Th. Witte, het ter gelegenheid van het 300-jarig bestaan uitgegeven gedenkboek; het dagboek van prof. Suringar over zijn reis naar West-Indië en twee deelen van von Siebolds „Flora Japonica" Ook treffen wij nog aan een aantal foto's van den rechts van den ingang staanden gouden regen, welke hoogstwaarschijnlijk in 1601 werd geplant en dus wel als het oudste in den Hortus groeiende gewas mag worden beschouwd. Langs de wanden zijn vele plattegron den en teekeningen opgehangen benevens de geschilderde portretten van vooraan staande Leidsche botanici, die in het 350- iarig bestaan van den Hortus een rol heb ben gespeeld. Vandaag is het precies drie-en-cen- halve eeuw geleden, dat de stad Leiden aan de Universiteit een stuk leegstaand terrein afstond, gelegen achter het Academiegebouw, met de bedoeling om daar een kruidentuin voor de studen ten aan te leggen. Hoewel dit jubileum in verband met de ln uitvoering zijnde verbouwing van de Universiteit en de reorganisatie van den Hortus eerst in Juni van het volgende jaar olilcieel zal worden herdacht, meende de hoogleeraar in de plantkunde, tevens di recteur van den Hortus, prof. dr. L. G. M. Baas Becking, den dag van heden toch niet geheel zonder meer te mogen laten voor bijgaan. Te dien einde sprak hij heden middag in de groote collegezaal van het Botanisch Laboratorium een herdenkings rede uit (wij komen hierop morgen terug Red.l terwijl in het Academisch Histo risch Museum met medewerking van de conservatrice, mevr. O. C. D. Idenburg Siegenbeek van Heukelom en den hortu lanus. den heer H. Veendorp een tentoon stelling is ingericht, betrekking hebbende op de geschiedenis van den Hortus. Hedenavond organiseert de Leidsche Bio- logenclub in de Oranjerie een Hortus- nachtfeest. Wij waren gistermiddag in de gelegen heid even een kijkje op de tentoonstelling te nemen. Hoewel de overdracht van den grond plaats vond op 13 April 1587 duurde het tot 1594, voordat de tuin voor de eerste maal beplant werd. Dit geschiedde door den Delftschen apotheker Cluyt onder lei ding van den toen reeds hoogbejaarden Clusius. Hoe de Hortus er toen uitzag, kan men ln hoofdzaak nog dagelijks aanschou wen in den eenige jaren geleden gerecon- strueerden Clusius-tuin. In een aantal vitrines vindt men vele Interessante bijzonderheden uit de ge schiedenis van 's lands oudsten planten tuin. V/ij vinden er het oude „Cruydboek" van Clusius naast het bekende werk van dr. Hunger over den stichter van den Lcidschen Hortus; het eerst bekende voor beeld eener in cultuur ontstane mutatie (stinkende gouwe) en voorts een groot aantal catalogi van de hand der hoog- jeeraren, die in den loop van 3V: eeuw aan het hoofd van den Academietuin siondcn en van de hortulani. die daarin werkzaam waren. Dan een afbeelding van «en aloë, welke in 1698 voor het eerst bloeide: een stempel van het loodgieters- gilde afkomstig van de dakgoot der om streeks 1740 gebouwde Oranjerie, een lof- zong van prof. Adriaan van Royen ter ge legenheid van de uitbreiding van den Hor- i!n o u 1736, een uitbreiding, welke zich in loio herhaalde. Deze laatste vergrooting m®de gevolg van het voornemen fJJir j. Hortus niet alleen planten, maar oyK dieren te verzamelen. Erg lang heeft "I j matste echter niet geduurd. In 1857 berging het grondgebied van den Hor- Ten aanzien van de grootsche jubileum viering in Juni 1938 vernemen wij nog. dat daarvoor verscheidene buitenlandsche ge leerden zullen worden uitgenoodigd. De hortulanus, de heer H. Veendorp, is reeds eenige jaren bezig met de samenstel ling van een lijvig gedenkboek, dat zal ver schijnen in de Engelsche taal en zal wor den geillustreerd door Jo Spier. ALG. NEDERLANDSCH VERBOND. Jaarvergadering. De afd. Leiden van bovengenoemd Ver bond hield gistermiddag in het Nutsge- bouw haar jaarvergadering, welke onder leiding stond van den voorzitter dr. Wiche- rink. De notulen der vorige vergadering wer den, evenals het jaarverslag van den secre taris, den heer J. H. Kramers, en 't finan cieel verslag van den heer Wichers Rollan- det, goedgekeurd Aan het laatste overzicht ontleenen wij het volgende: de ontvangsten bedroegen f. 631.75 en de uigaven f. 366.49, hetgeen een batig saldo geeft van f. 265.26. Het aantal leden bedraagt ongeveer 80. Prof. dr. G. G. Kloeke werd benoemd tot afgevaardigde ter groepsvergadering, op 17 April te houden in „In den Vergulden Turk" alhier. Besloten werd de aftredende leden van liet groepsbestuur te herkiezen. De bean- deling van een door dr. Wicherink ont worpen afdeelingsreglement werd aange houden tot een volgende vergadering. Van de rondvraag werd geen gebruik ge maakt. HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Wijziging: N.V. Koninklijke Nederland- sche Fabriek van Wollen Dekens voorheen J. C. Zaalberg en Zoon. Vestestraat 22, Leiden. Uittredend directeur: A. A. van Rrüggen, Aipsterdam. De Chr. Besturenbond hield gisteravond in het gebouw Patrimonium zijn jaarver gadering in welke samenkomst de heer A. J. Schoneveld tevens afscheid genomen heeft als voorzitter. De samenkomst, die zeer druk bezocht was, werd tevens bijgewoond door den secretaris van het Chr. Nat. Vakverbond, den heer J. Schippers De voorzitter, de heer A. J. Schoneveld las bij opening 1 Joh. 5 1—14. heette allen daarna welkom om dan aan de hand van het voorgelezen schriftgedeelte er op te wijzen, dat Christus ln het middelpunt van heel ons leven dient te staan. Ook op het terrein van de christelijk sociale beweging moet het geloof de stuw kracht zijn. In de overtuiging dat wij de j dragers zlin van het geloof zuilen wij over winnen. Dan houden wli ondanks tegenslag het hoofd omhoog en weten wli ons ge dragen door de wereldoverwinnende kracht van het geloof. Spr. eindigde ziin toespraak met aan te sporen ook in het nieuwe vereenigingsjaar de taak en roeping, een ieder opgelegd, goed te verstaan en met groote activiteit voort te gaan om de christelijke beginselen ook op het sociale terrein uit te dragen. In een enkel sympathiek woord herdacht de voorzitter dan het overlijden van den heer Slegtenhorst. o.m. voorzitter van Pa trimonium en van de afd Leiden van den Chr. Bond van Belasting-ambtenaren Staande werden deze woorden aange hoord. Hierna richtte de heer Schoneveld zich nog tot den heer Loman, die onlangs be dankt heeft als voorzitter der afd. Leiden van den Grafischen Bond. Spr. dankte hem voor al het werk in deze functie verzet. Door den secretaris, den heer W. Veer man werd nu uitvoerig voorlezing der no tulen gedaan, waarna enkele huishoudelijke mededeelingen volgden. Artikelsgewijze werd vervolgens het door ons reeds gepubliceerde jaarverslag behan deld en tenslotte goedgekeurd Ook het jaarverslag van den penningmeester, den heer L. Robbers werd goedgekeurd nadat vooraf de heer S Kokkedee nog verklaard had. dat alle bescheiden ln orde waren bevonden. Bij monde van den voorzitter werden secretaris en penningmeester be dankt voor al den arbeid in het afgeloopen vereenigingsjaar verricht. Op 29 April zal de ilottieljeleider „Tromp", die in Amsterdam in aanbouw is, te water worden ge laten. H. M. de Koningin zal de plechtig heid van de tewaterlating ver richten. Na een zeer uitgebreide discussie en na herstemming is tot voorzitter in de vacature-Schoneveld gekozen, de heer Jac. van Es. voorzitter van den Chr. Fabrieks- en Transportarbeidersbond. Hierbij werden uitgebracht 84 st.. waar van 45 op den heer van Es en 39 op op den heer G Hordijk. Herkozen werden de heeren L. Robbers, le penningmeester; I. Tuinhof de Moed, 2e secretaris en N. Korswagen. bestuurslid. Verder werd een voorstel aangenomen om het bestuur met twee leden uit te breiden. In een volgende vergadering zullen deze functionarissen worden herkozen. Met een enkel woord heeft vervolgens de heer A. J. Schoneveld afscheid genomen als voorzitter. Spr. begon met op te merken, dat het afscheid hem moeilijker viel dan hij ge dacht had. Toen hij ln 1918 gekozen werd, had hij geen andere scholing dan de Jon- gelingsvereen. De tijd was toen gunstig. Echter volgde spoedig een inzinking. Velen verlieten de gelederen. Er had zuivering plaats. Later kwam er weer opleving. De taak om leiding te geven werd toen zwaar der. En thans komt dit afscheid als ge volg van een anderen arbeidskring. Spr. dankte bestuur en leden voor de wijze, waarop zij het hem gemakkelijk en mogelijk hebben gemaakt om de Chr. Vak beweging te dienen. Met een opwekking trouw te blijven aan 't beginsel, besloot hij zfjn afscheidswoord. Als tweede voorzitter voerde de heer van Cittert het woord. Hartelijk dankte spr. den heer Schoneveld voor zijn leiding sinds 1918 met een kleine onderbreking gegeven. Spr. releveerde het werk dat onder zijn leiding was tot stand gekomen. Ook als gemeenteraadslid hebt gij kans gezien veel voor de arbeidersvereeniging te doen. Nd- BINNENLAND. Bij de opening van het Leidsche Stadhuis in 1939 wil de burgerij een carillon aanbieden. (Stadsnieuws, le Blad). De Hortus Botanicus hier ter stede bestaat heden 350 jaar. (Stadsnieuws, le Bi.) Generaal Rëell over de rijksweerkracht. (3e Blad). Op de volgende begrooting zullen de eerste gelden worden uitgetrokken voor een nieuwen kruiser. (Binnenland, 3e BI.) Door een trein gegrepen; cén doode te Maarsbergen. (Gemengd, 3e Blad). BUITENLAND. Engeland erkent de facto de blokkade van Bilbao. (4e en le Blad). De conferentie van Montreux inzake op heffing der Egyptische capitulaties ge opend. (Buitenland, 3e Blad). Het Turksche bezoek aan Belgrado. (Bui tenland, 3e Blad). De Wagner-wet in de Vereenigde Staten erkend. Het recht der vakvereenigin- gen vastgesteld. (Buitenland, 3e BI.) MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL PAG. 1 VAN HET 4e BLAD. mens het bestuur bood spr. hem tenslotte een boekwerk naar keuze aan. De secretaris dankte namens het D.B. voor de prettige wijze waarop steeds met den heer Schoneveld was samengewerkt. Ook de heer Schippers, die namens het Chr. Nat. Vakverbond deze vergadering bij woonde heeft met 'n enkel woord den heer Schoneveld nog bedankt voor al hetgeen hij ln het belang der Chr. Vakbeweging heeft gedaan. HET GRAVENSTEEN, ZOOALS HET ER IN VROEGER JAREN UITZAG. De Ver. „Oud Leiden" plaatst op ver schillende manieren deze week het gebouw Gravensteen in het middelpunt der pu blieke belangstelling. Hedenavond houdt onze stadgenoot, ir. Hugo- van Oerle, die van dit oude graven kasteel een speciale studie maakte, een met lichtbeelden geïllustreerde voordracht over de geschiedenis van het Gravensteen, ter wijl in verband hiermede in de tentoon stellingszaal van „De Lakenhal" een expo sitie is ingericht, waar men de belangrijk ste teekeningen, platen, beschrijvingen e.d., I hierop betrekking hebbendg en voor- zooverre deze in de diverse archieven be rusten. kan aantreffen. Het meeste materiaal is afkomstig uit het Leidsche gemeente-archief, zooals verschei dene kadastrale kaarten van Pleythe, een mooie ontwerpteekening van Willem van der Helm en van Arend van 's Graven- zande, den bouwmeester van de Lakenhal. In het bijzonder dienen vermeld het straten- en het kaartenboek met het ori gineele handschrift van den landmeter Dulmenhcrst, die op last van Jan van Hout de geheele stad in teekening bracht en zeer vele opmetingen verrichtte. Voorts vinden wij er fotp's vpp het Rijks bureau yopr de Monumentenzorg ijjt den tijd dat gedacht werd over een restauratie van de Vierschaar, bouwkundige teekenin gen uit de verzameling Bedel Nijenhuis en platen van het Museum de Lakenhal en de heeren P. J. Dëe, den directeur van Tem- plum Salomonis en ir. van Oerle. De tentoonstelling is voor iedereen, dien de geschiedenis van de stad zijner inwo ning ter harte gaat, zeer de moeite waard. Zij blijft tot en met a.s. Zondag geopend en is kosteloos toegankelijk voor bezoekers van het Museum i entree 10 ct.). Morgen- ei Zaterdagmiddag worden bovendien excursies naar het Gravensteen gehouden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1937 | | pagina 1