De ondergang van de
Liesbeth Betty IJM 183
78de Jaargang
MAAMDAG 12 APRIL 1937
Ho. 23632
Engelsche padvindsters bezoeken Leiden
STADSNIEUWS
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Met drama voltrok zich
in enkele oogenblikken
De tragische dood van den
2en machinist.
Opdracht voor den bouw
van vier onderzeebooten
Dit nummer beslaat uit DRIE bladen
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 cts.'per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen, gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.391
per week rrrrrffffrrS r.o.iai
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden-f- portokostenJ
(voor binnenland f. 0.8(1 pet 3 mnd.r,
(Van een bij zonderen medewerker).
Het is bij de scheepsramp, tengevolge
waarvan de stoomtrawler Liesbeth Betty
IJM 138 van de Visscherij-Mij. Mercurius te
LJmuiden ten onder ging, gelukkig slechts
bij éën slachtoffer gebleven. Maar weinig
had het gescheeld of de geheele bemanning,
wellicht op den wachtsman na, was met de
trawler in de diepte verdwenen. Want.
nauwelijks was het Engelsche s.s. Leo uit
dén mist opgedoemd of het had reeds den
steven in den trawler geboord, waardoor, ter
hoogte van de machinekamer zulk een groot
gat in het schip ontstond, dat dit eenige
minuten later reeds gezonken was.
Een der opvarenden deed ons een sober
verhaal van de aanvaring. Pas was hij via
Rotterdam, waar hij met zes van de andere
opvarenden per Abbeyboot was gearriveerd,
thuisgekomen en Zbndagmiddag troffen wij
den geredde bij vrouw en kinderen thuis, die
hatuurlijk overgelukkig waren, dat man en
vader behouden in hun midden was.
Vrijdag 2 April was de Liesbeth Betty van
IJmuiden uitgevaren om op de Noordzee te
gaan visschen. De visscherij verliep bevredi
gend en reeds had men een aardige vangt
tóen Donderdagmorgen het ongeluk ge
schiedde. dat den ondergang van den
trawler tengevolge had.
We zouden juist het net uitzetten, al
dus onze zegsman. Het was een kalme
zee, maar dik van mist. We bevonden
ons op de Groote Visschersbank ten
N.O. van de Doggersbank. Plotseling
boorden we een stoomfluit. Het was toen
11 uur in 'den voormiddag. Tot onze
groote schrik zagen we een schip uit
den mist opdoemen, dat met een flinken
gang recht op ons af stoomde. Direct
zagen we, dat het mis zou gaan en door
het geschreeuw gewaarschuwd, was in
een ommezien de geheele bemanning
aan dek, behalve de tweede machinist
Spek, die achterin te kooi lag. Dit was
zijn noodlot en, aldus onze zegsman,
als de anderen niet op het moment van
de aanvaring aan dek geweest waren,
zouden we allemaal met de Liesbeth
Betty mee in de diepte zijn gegaan. Het
was ons geluk, dat we juist de lijnen
van het net zouden gaan vieren en dus
zoowat de geheele bemanning reeds aan
dek was.
Zóó zagen we de boot, die achteraf bleek
te zijn het Engelsche s.s. Leo op weg van
Noorwegen naai- Huil, of zij had reeds haar
steven in ons schip geboord. De Leo trof ons
aan bakboordzijde ter hoogte van de ma
chinekamer, die evenals de bunkers, direct
vol water moet zijn geloopen. Het was een
geluk, dat de schepen eenige oogenblikken
aan elkaar vast bleven zitten. Iedereen
trachtte zich zoo gauw mogelijk te redden.
Zoo onverwacht kwam het noodlot over ons,
dat we eerst in het geheel niet aan Spek
dachten, die wellicht op dat tijdstip nog
rustig lag te slapen.
We zijn allen toen op de brug van onzen
trawler geklommen.
Ik weet niet eens meer na te vertellen,
hoe alles precies in zijn werk is gegaan,
maar tenslotte kwamen we met ons nege
nen allen veilig aan dek van den Engelsch-
inan. Dit weet ik me nog te herinneren,
vertelde ons de schipbreukeling, dat op een
gegeven oogenblik schipper Gravemaker
aan het hekwerk van de Leo hing met twee
man aan zich vastgeklemd. Deze drie heb
ben eenige benauwde oogenblikken beleefd
maar ook zij waren, dank zij het kordato
optreden van de bemanning van de Leo,
spoedig in veiligheid. De machinist, die
een der laatsten was, die op de Leo over
sprong, kon zich ook maar op* het nipper
tje redden, want op dat oogenblik was
onze trawler reeds een eind weggezonken.
Waar is de tweede machinist Spek?
Zooals gezegd, dachten we op het kri
tieke oogenblik geen van allen aan Spek.
Maar toen we op de Leo stonden en we wat
tot bezinning waren gekomen, misten we
onzen kameraad. En reeds was de Liesbeth
Betty op punt van zinken. We hebben toen,
zoo hard we konden, naar hem geroepen.
En tot onze groote verrassing zagen we
liem te voorschijn komen, terwijl alles om
hem heen reeds water was. Want het wa
ter stond toen al gelijk met de verschan
sing. „Waai- moet ik wezen?" hoorden we
hem roepen.'' „Loop naar de brug of de
koelkast" riepen we terug. Spek is toen nog
op de kombuis geklommen, maar even la
ter zagen we hem al te water en verdween
de Liesbeth Betty in de diepte; Spek ging
door dc zuiging mee
Even later kwam hij nagenoeg op de
zelfde plaats Weer boven. Maar hij gaf
geen teeken van leven, zoodat wij al het
ergste vreesden. Spoedig werd door de be
manning van de Leo een boot uitgezet en
weldra hadden we onzen kameraad opge
haald. Langen tijd werd getracht met
kunstmatige ademhaling de levensgeesten
op te wekken. Helaas baatte dit niet. Het
vermoeden is dat hij reeds dood was toen
hij te water geraakte, wellicht door den
schrik of door den plotselingen overgang
van zijn warme kooi naar 't koude water.
De Leo vervolgde toen haar weg naar
Huil, waar we Vrijdagmiddag omstreeks
5 uur arriveerden. De bemanning was heel
goed voor ons en heeft het ons aan niets
laten ontbreken. We hadden het niet be
ter kunnen hebben. In Huil werden we in
het Sailors Home opgenomen. Zaterdag
avond zijn we met een Abbeyboot naar
Rotterdam gegaan. Alleen de schipper cn
de stuurman bleven achter, omdat het lijk
van Spek nog niet vrijgegeven was. Het is
gebalsemd en zal vermoedelijk wel naar
Holland worden overgebracht Maar dit
scheen nog niet beslist te zijn.
Ongeveer gelijk aan het type
„O 16".
De Minister van Staat, Minister van
Defensie a. i., heeft opdracht gegeven
voor den bouw van vier onderzeeboo
ten, type „O 16", waarvan twee stuks
zullen worden gebouwd door de Ko
ninklijke Maatschappij „De Schelde" te
Vlissingen en twee stuks door de Rot-
terdamsche Droogdok Maatschappij.
De machines voor deze booten werden
reeds in Maart j.l. besteld bij de Ko
ninklijke Maatschappij „De Schelde".
De torpedobuizen en het geschut
zullen worden vervaardigd door Wilton
Feyenoord.
De onderzeebooten zullen een water
verplaatsing hebben van 950 ton boven
water en van 1200 ton onder water.
De capaciteit der motoren van de
nieuwe onderzeeërs zal belangrijk groo-
ter zijn dan van die van de „O 16".
Laatstgenoemde boot heeft 2 motoren
van 1600 P.K., de nieuwe onderzeeërs
zullen voorzien zijn van twee motoren
van 2500 P.K. Deze grootere capaciteit
is van belang voor de te ontwikkelen
snelheid. De „O 16" kan 18 knoopen
loopen, de nieuw te bouwen schepen
zullen 19*/s knoopen kunnen halen. De
lengte over alles is 77.525 M.
De leveringstermijn is 2 jaar a 2l/s
jaar.
De verkiezing te Brussel een
zware nederlaag voor
Degrelle.
De verkiezingsuitslag te Brussel luidt:
Minister-president Van Zeeland heeft
275.840 stemmen verworven, Degrelle
69.242. Het aantal blanco uitgebrachte stem
men en stemmen van onwaarde bedraagt
18.358.
Ter vergelijking de cijfers van 1936:
In 1936 verwierven de katholieken, libe
ralen en socialisten, die thans van Zee
land hebben gestemd (ook de communisten
sloten zich daarbij aan!) in het betref
fende kiesdistrict 254.124. De rexisten en
frenters, die op Degrelle hebben ge
stemd, verwierven toen 73.721 stemmen.
Het aantal blanco stemmen en stemmen
van onwaarde bedroeg in 1936 28.795.
Van Zeeland kreeg thans 75.89 pet. der
stemmen tegen Degrelle 19.05 en 5.05 pet.
van onwaarde. In 1936 kreeg de regeerings-
partij met de communisten samen 68.7 pet.
Degrelle 19.9 pet. tegen 7.8 pet. van on
waarde.
Deze cijfers spreken voor zichzelf.
Foto Van Vliet, Leiden.
VER. VAKSCHOOL VOOR MEISJES.
(Huishoud- en Industrieschool Rapenburg)
Herdenking van bet 20-jarig
bestaan.
In tegenwoordigheid van het bestuur,
diverse oud-bestuursleden, de directrice,
vele vroegere en tegenwoordige leerares-
sen en nagenoeg alle leerlingen, zoomede
vele oud-discipelen, die in de laatste vijf
jaar de school met diploma hebben ver
laten, is Zaterdagavond in de groote zaal
van hotel „Den Burcht" op opgewekte
wijze het 20-jarig bestaan van de Huis
houdschool aan het Rapenburg gevierd.
Nadat gezamenlijk het Schoollied was
gezongen, werd een afwisselend program
ma uitgevoerd, dat voornamelijk bestond
uit zang en dans.
Het hoogtepunt van den avond vormde
de opvoering van het bekende zangspel
,,De bloemencantate" van Geertruida van
Vladeracken, waarmede de executanten
alle eer inlegden.
Aan de dames van het dagelijksch be
stuur werden bloemen aangeboden.
In den loop dezer maand, n.l. op 23 en
24 April zal in het schoolgebouw aan het
Rapenburg een tentoonstelling van door
de leerlingen vervaardigd werk gehouden
worden.
BEROEPINGSWERK GEREF. KERK.
Ds. W. H. v. d. Vegt in de vacature-
ds. W. Bouwman beroepen.
In een gisteravond na de godsdienst
oefening in de Heerengracht-kerk gehou
den samenkomst is uit het daarvoor ge
vormde tweetal, bestaande uit ds. E. T. v,
d. Born en ds. W. H. v. d. Vegt, een keuze
gedaan om in de vacature-ds. W. Bouwman
als predikant der Geref. Kerk te worden
beroepen
Totaal werden 376 stemmen uitgebracht,
waarvan 13 blanco. 'Van de resteerende
stemmen (363) verkreeg ds. W. H. v. d.
Vegt te Göes 206 st. en ds. E. T. v. d. Bom
de Helpman (Gr.) 157 st„ zoodat ds. W. H.
v. d. Vegt werd beroepen.
Ds. Van der Vegt werd op 2 October 1895
geboren en werd candidaat in 1920. Hij
diende de gemeenten te Drachtstercompag-
nie, Bergum en Goes.
JEUGDBOND VOOR ONTHOUDING.
Zaterdagmiddag hebben 23 Engelsche padvindsters een bezoek aan onze stad gebracht. Om halféén werden
zi) door de leidsters en enkele meisjes van de afdeellng Leiden van het. Nederl. Padvindstersgilde aan het station afge
haald. Vandaar ging men langs den molen „De Valk" via de Beestenmarkt naar het St. Elisabethhofje, dat met veel
belangstelling werd bezichtigd. Daarna ging de tocht via Morschpoort, Noordcinde naar het Rapenburg. waar voor de
Academie bovenstaande foto werd gemaakt - waarna de Academie en de Hortus onder deskundige leiding werden bezichtigd -
°b^rfeks halfvier w(erd in het clubhujs aan de Pieterskerkgracht de thee gebruikt, waarna men via het Van der Wef{f-
irasfc ep Dgn Burbht n#gr hpt §tatiph tjrofc, wgar de gasten 4«pr de geheele groep uitgeleide werden gedaan.
Propagandh-avond.
In de stampvolle concertzaal van het
Volksgebouw, hield de J.V.O. afd Leiden, jl.
Zaterdagavond een propaganda-avond.
Het programma vóór de pauze werd ge
vuld met muziek van mevr. A. Vermeulen-
de Graaf en Riek Kolderman, terwijl twee
meisjesleden een menuet ten beste gaven
en de „Jonge Bouwergroep" (de adsp. leden
van 1114 iaar) het publiek deed genieten
van een „aangekleed" liedje. Een dankbaar
applaus na deze nummers bewees, dat ze
in den smaak vielen.
Na goede declamatie van Bram Lasschuit
trad als spr. op. de voorzitter van de afd.
Arnold Tollenaar, met als onderwerp: „Het
doel en wezen van de J.V.O."
In de doelstelling van de J.V.O aldus
snreker is als positieve grondslag het
Blauwe vraagstuk opgenomen. Het is niet
in de allereerste plaats de taak van de
jeugd om op wetenschappelijk terrein het
alcoholisme te bestrijden. Ons sterkste
argument is: In een betere geordende en
rechtvaardige maatschaDDii is geen plaats
meer voor de alcohol. Wanneer het alco
holisme vernietigd is. zal niemand geschaad
doch veel ellende voorkomen zijn.
De jeugd, die leeft, houdt zich tevens
bezig met vraagstukken, welke het leven
beroeren Het is voor de jeugdbeweging niet
verantwoordelijk den jongeren een bepaald
standpunt op te dringen. De taak van de
J.V.O. is, belangstelling voor maatschappe
lijke vraagstukken op te wekken, de jeugd
van haar verantwoordelijkheid bewust te
doen worden en haar door cursussen en
dergelijke te helpen bü het bepalen van
haar standpunt, in overeenstemming met
iaar eigen karakter en mentaliteit.
Sterk leeft onder de J.V.O.'ers het vraag
stuk voor oorlogsdreiging en nationaal-
soclalisme. De jeugd, die zich bedreigd voelt
met volkomen vernietiging door een oorlog,
voelt zich ook bedreigd door het nationaal-
socialisme.
Een „jeugd", die in alles den „leider"
ïccecteert, is geen jeugd, omdat zti moet
beseffen, dat ook zij een taak heeft en ook
op haar de plicht rust. offers te brengen
en zelf met zlin geheele wezen te vechten
om te komen tot een betere samenleving.
Na de pauze werd opgevoerd „Het Helle-
ding,,, een komisch tooneelstukje, waarom
het publiek smakelijk gelachen heeft: het
applaus was dan ook wel verdiend
Tot slot oogstte de „Reciteerwedstrijd
veel succes en ging het publiek voldaan
huiswaarts.
De J.V.O. kW op een uitstekenden avopd
M afea-
EERSTE BLAD
BINNENLAND.
41
De stapelloop van de Nieuw Amsterdam
(2e Blad).
De ondergang van den IJmuider trawler:
een onderhoud met een der geredden
(le Blad).
Nieuwe regeling van de pacht; voorloopig
verslag der Eerste Kamer. (Binnen
land, 2e Blad).
Haagsche notaris gearresteerd wegens
verduistering van f. 50 a f. 60 duizend
grilden. (Gemengd, 2e Blad).
BUITENLAND.
Ernstige nederlaag van Degrelle bij de
verkiezing te Brussel, (le Blad).
Diverse politieke reizen op komst. (Buiten
land, 3e Blad).
De Duitsche Kerkstrijd i Buitenland, 3e
Blad)
Een Duitsch front te Parijs. (Buiten],
3e Blad).
Ford tegen de vakvereenigingen. (Buiten
land, 3e Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
NED. REISVEREENIGING VOOR
KATHOLIEKEN.
Feestavond in „den Burcht".
Gisteravond organiseerde de Ned. Reis-
vereeniging voor katholieken een feest
avond in „den Burcht". De voorzitter, de
heer Schink opende den avond met den
Chr. groet, waarna hij allen, in het bijzon
der den kapelaan Verhoofstadt. hartelijk
welkom heette. Spr. noemde voorts de
vele voordeelen van reizen in vereenigings-
verband en speciaal van reizen in katholiek
verband.
Dat de leden der vereeniging nog iets
anders kunnen dan reizen, bleek toen het
doek zich voor de eerste maal opende en in
vlot tempo het eerste bedriif van „Millio-
nair tegen wil en dank" een bliispel door
Wim Eickhoff. over het voetlicht werd
gebracht. De regie was bii den heer
Paardekooper in goede handen
Na afloop bleven allen nog geruimen tijd
gezellig biieen onder een dansje o. 1. v.
Evert Castelein en met de muzikale mede
werking van The Roto Colour Players.
Het geheel vormde een zeer geslaagden
avond welke een waardig besluit van het
winterseizoen mag worden genoemd.
TENTOONSTELLING
„HET MOLENWIEKJE".
Woensdag en Donderdag a s. zal de Ned.
Kantvereeniging „Het Molenwiekje" in Mai-
son Bruyns, Rapenburg 8 alhier, een ten
toonstelling met verkoop organiseeren van
de werken, die door de Hollandsche vrou
wen en meisjes onder haar toezicht zijn
vervaardigd.
Hier is geen sprake van het imiteeren
van een kunst, reeds door anderen gescha
pen. want het Molenwiekje geeft een ge
heel eigen opvatting van de zoo mooie
kanttechniek.
Niet alleen het artistieke doel is bereikt,
maar ook het sociale, want door haar werk
verschaffen de Nederlandsche kantwerk
sters zich een levensonderhoud. In dezen
tijd verdient het Molenwiekje dan ook
alleszins de aandacht.
Als opluistering der tentoonstelling is te
bezichtigen het geschenk van het Molen
wiekje aan H.K.H. Prinses Juliana, be
staande uit een milieu van kant met bij
passende borden- en vingerkomkleedjes.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijzigingen:
Naamlooze Vennootschap Bloembollen-
bedrijf Baartman en Koning, Hoofdstr. 34,
Sassenheim. De statuten zijn gewijzigd.
Wijziging handelsnaam in: Baartman en
Koning N.V.
N.V. voorheen J. Dragt's bakkerijen,
Hooge Rijndijk F. 7D. Zoeterwoude. Het
hoofdkantoor is verplaatst naar; Wllhel-
minjstraat 107, Amsterdam,
