KNIPSELPRIJSVRAAG
STADSNIEUWS
De Zendingstentoonstelling
geopend
Twee Honderd Gulden aan prijzen
DINSDAG 76 MAART 1937
No. 23611
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
BEWAAR DUS ONS BLAD YAN HEDEN
78sfe Jaargang
Een belangwekkende verzameling voorwerpen
uit onze koloniën
Openingswoord van ds. Kuilman en ds. Verkuyl
Dit nummer bestaat uit ZE& bladen
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 Cts. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons BLad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordcindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.33
per week f. 0.1®
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden 4- portokosten^
(voor binnenland f.0.80 per 3 mml>
Onder zeer groote belangstelling is
gisteravond de zendingstentoonstelling
„Zento" georganiseerd door de Nederland-
sche Prot. Chr. Zendingsgenootschappen,
die in Oost-Indië werken, geopend.
Dc opening.
De aanwezigen werden verwelkomd door
I den heer C. Mulder, voorzitter van het
Zento-comité, die bijzondere woorden van
dank richtte tot de oud-zendelingen, die de
tentoonstelling hebben ingericht en die als
explicateurs zullen optreden en tot de com-
missie van aanbeveling.
Ds. D. Kuilman, Ned. Herv. predikant al-
I hier, die hierna het woord verkreeg, sprak
allereerst zijn groote vreugde uit over het
feit, dat deze tentoonstelling tot stand is
gekomen door samenwerking van alle Pro-
testantsche zendingsorganisaties. Hierdoor,
aldus spr., komt tot uitdrukking dat wij
I allen één Heer, één geloof, één hoop en
I één liefde hebben. Door het organiseeren
1 van deze tentoonstelling in de grootste zaal
van Leiden bedoelen we duidelijk te maken,
dat de zending een wereldzaak van de
allerhoogste beteekenis is.
Het houden van deze tentoonstelling in
I een van onze wijkgebouwen zou niet pas-
ten.
Tenslotte sprak ds. Kuilman zijn groote
I voldoening uit over het aangekondigde be
zoek van ruim 1200 schoolkinderen. Nadat
voorgegaan was in gebed sprak ds. Verkuyl,
Geref. predikant alhier.
Het is jammer, aldus spr., dat het tel-
I l:ens weer noodzakelijk blijkt, te wijzen op
I het groote werk der zending en den onmis-
baren financieelen steun, die er aan gege
ven moet worden, temeer daar de zending
een van de voornaamste plichten der kerk
is. Een kerk, waarin de belangstelling voor
de zending ontbreekt, is stervende. Helaas
"eet de doorsnee Nederlander van onze
toloniën en speciaal van de bevolking onzer
overzeesche gewesten slechts bedroevend
weinig gaf.
Een tentoonstelling als deze, die zeer
I zeker zal bijdragen tot vergrooting dier
tennis verdient daarom alleen al ieders
volle belangstelling.
Tenslotte onderschreef spr. ds. Kuilman's
I woorden over het verheugende verschijnsel
I oer samenwerking tusschen de verschillen-
ie genootschappen.
De tentoonstelling.
De tentoonstelling, welke na deze offi-
Itieele plechtigheid voor het publiek werd
1 opengesteld en die beoogt de belangstelling
I 'oor het zendingswerk op te wekken en zoo
Inoodig te vergrooten, geeft een uitgebreid
I overzicht van datgene wat voor de zoowel
I in karakter als godsdienst zoo uiteenloo-
I pende volksgroepen van onze Oost kenmer
kend is.
Zoo wordt allereerst onze aandacht ge-
I trokken door de stand van midden Java.
I het arbeidsgebied van den Zendingsbond
I der Gereformeerde Kerk (onze koloniën
I Jiin hier ingedeeld naar de genootschap-
|Pen. die er hun zegenrijk werk verrichten).
We zien hier modellen, zoowel van een
I Vest-gevaarlijk huls pest is een nog al-
I 'Jjd veel voorkomende en zeer gevreesde
I ziekte op Midden-Java en een pest-vrij
1 huis, althans een woning, waar deze vree
slijke ziekte minder kans heeft 'n vrucht
baren voedingsbodem té vinden. Naast de
I 'eden en gewoonten der Javanen waar
van we de fraaie voorstelling van een
zchimmenspel willen noemen is bij deze
iroep veel aandacht besteed. Aan de Chi
nezen, die in dit gebiedsdeel sterk zijn ver-
<genwoordigd.
Tenslotte is hier een maquette opgesteld
jan het hospitaal te Solo. een ziekeninrich-
hng, die zoo'n uitgestrektheid bezit, dat we
®ar op het eerste gezicht voor een heel
™'P houden.
De stand van Midden-Celebes, het ar
beidsveld van den Gereformeerden Zen-
j'ngsbond toont een groote collectie ge-
b'uiksvoorwerpen, kleedingstukken, zooals
„heerenoverhemden" van boomschors
M wapenen. Dat het werk van den Geref.
«hdingsbond in onze Koloniën rijke vruch-
'?b heeft afgeworpen, wordt door een voor
"chzelf sprekende statistiek overduidelijk
aangetoond.
v De Utrechtsche Zendingsvereeniging, een
'?n de organisaties, die werkt onder lei-
*«ig van het Zendingsbureau te Oegstgeest,
J vertegenwoordigd met een afdeeling van
-veuw-Guinea.
De vele uiterst primitieve werktuigen, die
"?r zijn samengebracht, leeren ons, dat
de bewoners van dit voor een deel nog
,.niet-ontdekte" eiland nog in het steenen
tijdperk leven'.
De bewoners der Schouten-eilanden, die
van elk hunner voorouders een beeldje
maken en daarop den schedel van den ge
storvene plaatsen, gelooven tevens, dat zij
van een dier krokodil of slang af
stammen. Naast de beeldjes van hun voor
vaderen bewaren zij dan ook figuren van
dieren; eenige typische voorbeelden van dit
„geloof" verrijken dezen stand.
Een bewijs van den grooten kunstzin
der Papoea's geeft ons een overigens zeer
primitieve blaasbalg, waarop buitengewoon
fraai het bedrijf van den smid is uitge
beeld.
Een volgend tweetal tafels wordt in be
slag genomen door de lectuur, welke in den
loop der jaren over de Zending is versche
nen en den arbeid van het Bijbelgenoot
schap. In de laatste afdeeling vinden we
niet minder dan 33 Indische vertalingen
van den Bijbel.
Het slot van de tentoonstelling wordt ge
vormd door de stands van de Nederland-
sche Zendingsvereeniging, wier arbeidsveld
zich uitstrekt over West-Java, Z.-O. Celebes
en de Bataklanden op Sumatra.
Ook deze vereeniging werkt onder de be
proefde leiding van het Zendingsbureau te
Oegstgeest.
Dat de opbrengst van den bodem van
grooten Invloed is op de samenstelling der
gebruiksvoorwerpen, blijkt hier wel zeer
duidelijk. Waar op Java ongeveer alles van
bamboe is vervaardigd, zien we dat op
Celebes gras de meest gebruikte grondstof
is. De belangwekkendste en tegelijkertijd
gruwelijkste inzending van de geheele ten
toonstelling is wel de volledige uitrusting
van een koppensneller.
Dat de nog voor betrekkelijk korten tijd
menschenetende Batakkers zeer kunstzin
nig zijn, wordt bewezen door de talrijke,
fraai versierde voorwerpen, die hen verte
genwoordigen.
Voor de dorstigen is door de firma Van
Nelle een theeschenkerij ingericht.
De tentoonstelling zal tot en met Vrijdag
geopend zijn.
Reeds op den eersten avond was het be
zoek groot.
Nogmaals de potvisschen.
Aankomst van de resten in het
Leidsche Museum.
Foto Van Vliet.
De beide potvisschen, waaraan de ge
heele Nederlandsche pers kolommen heeft
gewijd en die tienduizenden kijkers naai
de Maashaven hebben getrokken, hebben
via het destructiebedrijf te Overschie, gis
termiddag hun laatste rustplaats en uit
eindelijke bestemming bereikt.
Gistermiddag arriveerden de grootste
stukken p. vrachtauto aan 's Rijks Museum
van Natuurlijke Historie in de Raamsteeg,
maar het kostte eenige uren van ingespan
nen arbeid voordat de enorme schedel van
het grootste exemplaar, goed en wel naar
de binnenplaats was getransporteerd. De
toegangen tot het museum zijn uit den
aard der zaak op dergelijke volumineuze
gasten niet berekend en er was heel wat
stuurmanskunst noodig om het geweldige
stuk been, dat naar schatting liefst 1800
Kg. weegt, zonder schade te veroorzaken,
naar binnen te krijgen. Onze foto toont het
gevaarte bij aankomst aan het gebouw.
Vanmorgen hebben wij nog even een be
zoek gebracht aan het museum, dat mo
menteel over het geheele land in het tee-
ken van de potvisschen staat. En niet alleen
in het teeken, maar ook in den geur, want
hoewel de overblijfselen in de buitenlucht
zijn neergelegd, ruikt men ze al, zoodra de
deur van het museum opengaat. Ondanks
de verzekering van een der wetenschappe
lijke assistenten, den heer Junge, die de
potvisschen om zoo te zeggen van hun
stranding af heeft „meegemaakt", dat de
dieren thans nagenoeg reukloos zijn. is het
nu niet moeilijk zich een voorstelling te
vormen van de vieze lucht, die ze moeten
hebben verspreid, toen ze nog „in goeden
doen" waren.
De stukken been. waaraan nog groote
lappen bloederig vet hangen, zijn alle ge
nummerd. Alvorens het skelet dat on
geveer 16 meter lang zal zijn en ruim
3000 Kg. zal wegen kan worden opge
steld moeten deze beenderen volkomen
„ontvet" worden. Prof. Boschma vertelde
ons, dat met de opstelling zeker een half
jaar gemoeid zal gaan. Waar ze zullen
komen te staan is nog niet vastgesteld.
Het grootste deel der beide skeletten is
bereids naar hier overgebracht. Het wach
ten is nu nog op den schedel van het
„kleinste" exemplaar, een onderkaak en
waarschijnlijk nok nog wel eenige auto
vrachten wervels en ribben!
Intusschen verblijdt Zich iedereen in het
museum, van den directeur af tot en met
den loopjongen, over deze pompeuze aan
winst, die niet alleen als toekomstige be
zienswaardigheid voor het museum, maar
ook uit wetenschappelijk oogpunt van zoo
overweldigend groot belang is.
VER. VOOR MUZIKALE OPVOEDING
DER SCHOOLJEUGD.
Verkiezing definitief bestuur.
Gisteravond vergaderde in een der zalen
van de „Harmonie" de afdeeling Leiden
der Ver. voor Muzikale opvoeding der
Schooljeugd, welke geopend werd door den
heer Leo Mens.
Deze dankte dr. de Jong die helaas, we
gens drukke werkzaamheden, het voorzit
terschap niet kon blijven waarnemen, voor
het leiden der vorige vergaderingen. Spr.
wees met een enkel woord op de levens
vreugd, die de muziek, in casu het „een
voudig gezongen lied" aan de jeugd kan
schenken.
Hierop werd overgegaan tot de verkie
zing van een afdeelingsbestuur. Het voor-
loopig bestuur had voor de voorzittersfunc
tie bereid gevonden dr. J. W. Wicherink,
o.a. auteur van een bundel Studentenlie
deren. Deze werd met alg. st gekozen.
In het bestuur, waarin bii voorkeur twee
vertegenwoordigers van het Middelbaar en
Lager -Onderwijs moesten plaats nemen,
werden benoemd de heeren Leo Mens. N.
J. Swierstra, P. Brouwer en mei. Marie
Velthuyzen.
Nog werden verscheidene kwesties onder
het oog gezien, o.a. het aanwijzen van een
vertegenwoordiger op iedere school. Men
keurde goed. de te volgen gedragslijn aan
het bestuur over te laten.
Ieder lid werd verzocht zooveel mogelijk
propaganda voor de vereeniging te maken
in eigen kring en eventueele plannen bii
het bestuur op te geven Den heer Böseken,
onderwijzer aan de Chr. Lagere School bil
het Slachthuis werd verzocht t.z.t. met zijn
klas een zangdemonstiratie te geven, waar
aan deze gaarne gevolg zal geven. De w.n,
voorzitter, de heer Mens, bracht den leden
van het voorloopig comité dank voor de
door hen verrichte werkzaamheden, ver
leend bii de totstandkoming der afdeeling,
waarna de vergadering gesloten werd.
NEDERLANDSCHE REISVEREENIGING.
Lezing over Spanje.
In de bovenzaal van „In den Vergulden
Turk" sprak Mejuffrouw M. C. J. de Meyere
alhier gisterenavond voor de afd- Leiden
van de N.R.V. over Spanje. Bij ontstentenis
van den Voorzitter werd de spreekster in
geleid door den Vice-Voorzitter den heer L.
A. Mennes, waarna Mej. de Meyere aan de
hand van een groot aantal schitterende
foto's met de Epidiascoop door den heer
Joh. Geijtenbeek geprojecteerd haar lezing
aanving.
Een historische reis door Spanje geeft
eenig begrip van zijn strijd en zijn kunst.
Uit 15000 v. Chr. dateeren de schilderingen
in de grot van Altamira bij Santillana del
Mar. Aan Phoeniciërs, Grieken en Cartha-
gers herinneren Malaga en Cartagena, vele
bouwwerken aan de Romeinen. De geschie
denis verhaalt de onverbiddelijkheid der
Spanjaarden in hun verdediging van Nu-
mantia. Spanje schenkt Rome een Hadria-
nus en een Seneca, de Romeinen aan Span
je het Christendom. Reeds in 314 is te
Elvira een groot Concilie. Na de Romeinen
heerschen de Visigothen, die in 711 de Moo-
ren naast zich krijgen. Moskeeën en Alca
zars, in Cordoba, Toledo, Granada en
Seviila, getuigen van Moorsche grootheid.
Uit Moorsch-Christelijke invloeden ontstaat
de sierlijke mudejarkunst. Inmiddels her
overen de Christenen Spanje, ook elkaar
voortdurend bestrijdend, zoodat een decreet
in 1041 „den vrede en wapenstilstand van
God" gebood: van Woensdagavond tot
Maandagmorgen geen gevechten, behalve
tegen Mooren. Groot is de traditie van ver
draagzaamheid. Alfons VI neemt in 1085
Toledo, doch laat den Mooren één moskee.
Als hij op reis is, verovert de aartsbisschop,
met medeweten van 's konings vrouw de
moskee. Abu Walid, woordvoerder der Moo
ren, weigert de teruggave en zijn beeld
prijkt in de 2 eeuwen later gebouwde kathe
draal.
Ferdinand en Isabella nemen in 1492
Granada. De dood van hun zoon wordt
aanleiding tot onze verwikkeling met Span
je. dat bloeit, vooral onder Philips II. die
ons het Escorial schonk. Van de moderne
steden zijn Madrid en Barcelona de voor
naamste. In Aranjuez zijn fraaie porcelei-
nen uit de Retiro-fabriek. Smartelijk is de
strijd gedurende bijna de geheele 19e eeuw
in Spanje geweest, en ook thans nog, omdat
het aan evenwicht en eenheid onder de
heterogene bestanddeelen en idealen ont
breekt.
Uit hetgeen Mej. de Meyere haar aan
dachtig gehoor vertelde bleek wel heel dui
delijk welk een diepgaande studie zij van
Spanje's historie, volk en cultuur heeft ge
maakt. En hoewel het zwaar geteisterde
Spanje zich momenteel niet voor een toe
ristisch bezoek leent, zal bij vele leden het
verlangen toch wel opgekomen zijn om in
de toekomst het aan natuurschoonrijke
Spanje met zijn vele prachtige gebouwen
en monumenten meer van nabij te bewon
deren. Een dankbaar applaus vertolkte dan
ook de waardeering voor deze interessante
lezing, hetgeen met hartelijke woorden van
den heer Mennes werd onderstreept.
EERSTE BLAD
BINNENLAND.
Met den verkeerspaedagoog op stap (3e BI.)
Vergoedingsprijs voor bloembollen; f225.000
ter beschikking gesteld (Land- en Tuin
bouw, 2e Blad).
Een bezoek aan een autokerkhof (4e Blad).
De chemische oorlog en de luchtbescher
ming (3e Blad).
BUITENLAND.
De Zweedsche minister Sandler te Londen
(Buitenland, le Blad).
Vertroebeling der atmosfeer tusschen
Duitschland en de Vereenigde Staten
(Buitenland, le Blad).
De tweede tranche der Fransche defensie-
leening (Buitenland, le Blad).
De Nazi's hebben de meerderheid in het
Danziger parlement (Buitenland, le BI.)
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAG. 1 VAN HET VIERDE BLAD.
In ons Blad van heden drukken wij onder Het Hoofd
KNIPSELPRIJSVRAAG 6 pagina's advertenties af. Zij
zijn geplaatst in het 3e, 4e, 5e en 6e Blad. Morgen zullen
wij genummerde driehoekjes publiceeren, geknipt alléén uit
d i e advertenties, welke heden op de pagina's, die het hoofd
KNIPSELPRIJSVRAAG dragen, in ons Blad verschijnen.
Hoewel waarschijnlijk overbodig, willen wij voor hen, die de
vorige malen niet mededongen, nogmaals een uiteenzetting
geven van de bedoeling van deze prijsvraag.
De deelnemende abonné's moeten nagaan uit welke adver
tenties bedoelde driehoekjes zijn genomen.
Dit lijkt eenvoudig, maar pas op, want er schuilen moeilijk
heden! Volg daarom onzen raad: kijk iedere advertentie eerst
eens nauwgezet aan en lees ze hardop door. Hierdoor bereikt
men twee dingen: het beeld der advertentie en de woorden,
waarin zij gesteld is, blijven min of meer in het geheugen
hangen. Loop daarna de uitknipsels door en kijk of daarin
randen, beelden, letters of woorden voorkomen, welke ge zoo
even, bij het doorlezen der advertentie, zijt tegengekomen.
Aldus systematisch te werk gaande, zult ge een aantal
driehoekjes kunnen terecht brengen. Natuurlijk blijven er
eenige over. Welnu, om die te herkennen dient er opnieuw
gezocht te worden.
Hebt ge alle driehoekjes gevonden, schrijf dan de namen der
firma's op, tot wier advertenties de driehoekjes behooren,
met de erbij behoorende nummers. Mocht in een advertentie
geen firmanaam voorkomen, omschrijf dan duidelijk de
advertentie, zoodat geen vergissing mogelijk is.
Voor de goede oplossingen stellen wij wederom een bedrag
van niet minder dan
beschikbaar, te weten:
iste prijs "ƒ25.
2de prijs20.
3de prijs15.
4e en 5e prijs 10.
6e, 7e, 8e en ge prijs 5.
ioe t/m 2gc prijs2.50
30e t/m 79c prijs1.
Deze prijzen worden niet uitbetaald in contanten, doch in
BONS ter waarde van 0.50. welke t/m 10 April 1937
in betaling worden aangenomen door de zaken, welke in
het KNIPSELPRIJSVRAAGNUMMER (dus ons Blad van
16 MAART 1937) onder het hoofd „KNIPSELPRIJS
VRAAG" een advertentie plaatsten.
Van iederen bij ons ingeschreven abonné wordt slechts
één oplossing aangenomen.
De oplossingen moeten uiterlijk DINSDAG 23 MAART
a.s. s uur des namiddags in ons bezit zijn onder enveloppe
met vermelding KNIPSELPRIJSVRAAG.
De namen der prijswinnaars zullen uiterlijk ZATERDAG
27 MAART a.s. bekend worden gemaakt.
DE DIRECTIE.
