STADSNIEUWS DONDERDAG 11 MAART 1937 No. 23607] HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN 78ste Jaargang DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Dit nummer bestaat uit VIER bladen /I//CHEPJ 9ER1CHTEN LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: SD tls/per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarleï. Kleine advertenties uitsluitend bi) vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets, bij maximum aantal woorden van 30> - Incasso volgens poslrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maanden t. 2.35 per week f. 0.18 Franco per post t. 2.35 per 3 maanden -f- portokosten. (voor binnenland f. 0.80 per 3 mud.) Teraardebestelling van het stoffelijk overschot van prof. dr. Albert Verwey. Op de begraafplaats to Noordwijk-aan-Zeé. Op de begraafplaats temidden der Noord- ivijksche duinen, die hij zoo liefhad, is hedenmiddag onder groote deelnemende belangstelling het stoffelijk overschot ter aarde besteld van wijlen prof. dr. Albert Verwey, in leven oud-hoogleeraar aan de Leidsche Universiteit en gedurende vele tientallen jaren een der meest vooraan staande Nederlandsche letterkundigen. On der de velen, die gekomen waren om den grijzen dichter en schrijver de laatste eer te bewijzen, bevonden zich o.m. de secre taris van het college van curatoren der Leidsche Universiteit, mr. P. J. Idenburg, de rector-magnificus, prof. dr. J. van der Hoeve, prof. dr. J. A. J. Barge en prof. dr. N. J. Krom, secretaris, resp. pro-secetaris van den Academischen Senaat. Behalve vele Leidsche hoogleeraren en vertegenwoordigers van studentencorpora ties, zooals Leidsch Studentencorps, So- cièteitsbestuur, V.V.S.L., de Unitas, Sanc- tus Augustlnus, faculteitsbestuur, S.SR., de Senaat van het Amsterdamsch Stu dentencorps, het A'damsche Studentenmu ziekgezelschap J. P. Sweelinck, waren ver der nog aanwezig prof. dr. N. R. Roland Holst, uit Amsterdam, prof. dr. Vooys uit Utrecht, prof. jhr. mr. van Eysingha, de burgemeester van Noordwijk jhr. mr. van de Mortel, de heer P. Visser, chef van de afdeeling kunsten en wetenschappen van het departement van O., K. en W. als ver tegenwoordiger van den minister, mr. H. Knottenbelt, lid van de Eerste Kamer der Staten Gen., de kunsthandelaren Huinck en Scherjon uit Amsterdam, de uitgevers Becht aldaar, kolonel Wallaert Sacré. ds. W. W. Siddré, Ned. Herv. predikant te Noordwijk-Binnen. de schilders Eduard Karsen en Bobeldijk en uit den aard der taak zeer vele letterkundigen. Wij zagen er o.a. de heeren M. Nyhof en Baron van Duinkerken namens de redactie van ,,De Gids dr. Menno ter Braak, Arthur van Schendel, Jan Prins, dr. M. van Blanken- stein, dr. Cronheim, Bredius, mr. W. Bloem Maurits Uildert en vele anderen. Nadat de met eenige bloemstukken ge dekte kist met het stoffelijk omhulsel van den dichter aan den schoot der aarde was toevertrouwd, deelde een zoon van den ontslapene, dr. J. Verwey mede. dat zijn moeder gemeend heeft in den geest van haar overleden man te handelen, door te verzoeken geen toespraken te houden. Hij volstond dan ook met het uitspreken tan zijn hartelijken dank voor de betoonde belangsteling. Met het strooien van bloemen m de groeve was de plechtigheid geëindigd. DS. JOH. W. GROOT ENZERINK. Zal binnenkort weer optreden. Naar wij vernemen, ligt het in de bedoe ling van ds. Joh. W. Groot Enzerink. die leruimen tijd wegens ziekte zijn werk zaamheden niet kon vervullen, om op Zon dag na Paschen zijn eigen catechisanten te bevestigen. Van dat tijdstip af, hoopt ds. Groot Enzerink weer geregeld in den dienst des Woords voor te gaan. Verder vernemen wij. dat hij zich ge noodzaakt ziet om voor verscheidene be stuursfuncties te bedanken. Zoo zal hij om. bedanken aLs secretaris van het H. B. der Confessioneele Vereeniging. welke functie hij ruim twintig jaar heeft ver vuld. VRUZ. CHRISTELIJKE GEZONDHEIDS KOLONIE „NAAR BUITEN" Gisteravond hield de afdeeling Leiden Van bovengenoemde vereeniging haar ledenvergadering. Uit de mededeelingen van de secretaresse bleek, dat het leden- hl helaas was afgenomen, ondanks de door det bestuur steeds volgehouden pogingen dit op peil te houden. In het afgeloopen jaar werden twaalf ■onderen gedurende vijf weken uitgezon den, verdeeld over de koloniehuizen van Oostvoome en Lunteren. De gewichtstoe- "ame was zeer bevredigend. In de samenstelling van het bestuur rwani verandering door het uittreden van hüter Rutgers, die door ziekte haar kaardevollen arbeid vóór de afdeeling hoest opgeven. Zij werd vervangen door ®evr. Schophuteen-Blekkink. Voorts was 0 benige verschuiving in de functies, "a gehouden verkiezing is nu het be stuur als volgt samengesteld: mevr. J. C. Ualsma-Vos. voorzitster; mevr. R. v. d. jjaard-Kors, secretaresse; de heer G. H. ffteva,ger, penningmeester; mej. D. C. ■dog'burg; mevr. L A. NL. Schophvftzen- ulakkink. HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Nieuwe inschrijving: Administratiekan toor van Onroerende Goederen, Jan van Houtkade 29, Leiden. Eigenaar A. C. M. Witkamp, Leiden. Opheffing: Jac. de Jong, Zevenhoven, 204. Veehandelaar en koudslagerij. Ver effenaar P. de Jong. Noorden. ORANJE GARDE. Geslaagde propaganda-uitvoering. Het vendel Leiden van de Oranje Garde hield gisteravond haar jaarlijksche pro- paganda-samenkomst in de groote Stads- zaal. Gesteund door het muziekgezelschap „Symphonia" o.l.v. den heer Plu, heeft zij met jeugdig enthousiasme zich gegeven om de velen, die de met vlaggedoek ver sierde Stadszaal vulden, een prettigen avond te bezorgen. Onder de aanwezigen merkten wij op afgevaardigden van de Drie Octobervereeniging, de Contact-Com missie, de Chr. Oranje Ver., het A. J. V. en voorts afgevaardigden van vendels uit de omgeving. De voorzitter van het vendel, de heer J. C. Elsgeest, opende met gebed, waarna hij allen welkom heette om dan een terugblik tc werpen op het werken van de Oranje Garde in het afgeloopen jaar, waarbij wel speciaal vermeld werd het deelnemen van de Garde aan de viering van de huwelijks feesten van het Prinselijk Paar. Ook bij de interne werkzaamheden van het vendel, dat thans de twee-honderd aangesloten leden heeft bereikt, werd door spr. een oogenbük stilgestaan. Voorts wees spr. er nog op, dat het doel van de Garde is de geheele christelijke jeugd, geschaard on der de vanen van de Oranje Garde, te be zielen met de wetenschap, dat het drie voudig snoer: God, Oranje en Nederland een eenheid vormt, welke nooit verbroken mag worden. Met alle haar ten dienste staande middelen zal de Garde dan ook steeds de liefde tot Oranje opwekken en versterken. Nadat staande twee coupletten van het Wilhelmus waren gezongen, werden enkele vaderlandsche liederen door het vendel voorgedragen, waarna het woord was aan den burgemeester van Naarden, den heer J, E. Boddens Hosang, die sprak over: „Trouw aan Oranje". Er is reden, aldus begon spr., om de vraag te stellen: waaróm trouw aan Oran je? Spr. bracht de figuur van Prins Wil lem van Oranje in herinnering, die den weg van verguizing en eenzaamheid koos en den weg ging, dien hij zich voor een schoon ideaal gekozen had. Hij offerde al wat hij had voor deze zaak met het re sultaat. dat vanaf dat oogenblik Neder land als zelfstandige natie mee ging tel len. De grondslagen voor ons vrije volks bestaan. Zoowel naar binnen als naar bui ten werden gelegd. Niet voor niets zocht Philips n dan ook Prins Willem te grij pen, waardoor hij den vrijheidsstrijd dacht te niet te doen. Na er op gewezen te hebben, dat ook Prins Willem van Oranje in eigen kring niet begrepen werd, toonde spr. aan.' dat hij zich, gesteund door zijn enorm geloof, toch staande hield ter verwezenlijking van het eens door hem gestelde ideaal. Een dankbare taak is het dan ook om in dezen tijd een oogenblik stil te staan bij de groote figuur van dezen Vader des Vader lands. Na in het voorbijgaan de nistonsche fi guur van den Koning-stadhouder te heb ben geschetst, wees spr. er op, dat na een tijd van druk het Nederlandsche Volk toch steeds weer tot het besef kwam, dat het samenbindend cement lag in het Huis van Oranje Een sprekend voorbeeld daarvan is wel 1813. En ook nu nog is Oranje die kracht. Ook onze Koningin bezit de groote heerlijke gaven van Haar voorouders.- In enormen arbeidszin, scherp vernuft en fierheid is Zij waarlijk een Oranje. Met vele data uit de regeerperiode van Konin gin Wilhelmina. toonde spr. aan, dat Zy waarlijk een Oranje-Vorstin is, van hoog en edel gehalte, die steeds van Haar me deleven deed blijken. Spr. ziet het dan ook als een eere-taak en -plicht, van de jeugd, dat zij het woord eens door Koningin Wilhelmina gesproken, dat Oranje nooit genoeg voor Nederland kan doen", anders formuleert en zegt: Nederland kan nooit genoeg voor Oranje doen. Burgemeester Boddens Hosang beëindig de zijn luid toegejuichte rede met een opwekking om trouw te blijven aan Oranje en er zorg voor te dragen, dat het drie voudig snoer onverbrekelijk verbonden blijft. J 4 In een aardig propagandastukje. werd vervolgens aangetoond hoe meermalen le den voor de Garde werden gewonnen. Ingeleid door den voorzitter en aange vuld met een opwekking van den decla mator, den heer Spaanderman, die even eens aan dezen avond zijn medewerking verleende, werd als laatste nummer voor de pauze propaganda gemaakt voor een te houden chocolade-verkoop met prijzen Het speciaal voor deze gelegenheid door den heer. Spaanderman gecomponeerde Gardelied: "„Oranje Boven", met een aar dig refreintje, werd hartelijk medegezon gen. Na een korte pauze werd in vroolijke stemming met het tweede gedeelte van het programma een aanvang gemaakt, dat als eerste nummer ons een aardig spreekkoor: „Holland, zoo ben je", bracht. Gymnastiek o.l.v. den heer Rameau en zang o.l.v. den heer Hederik vormden een aantrekkelijke afwisseling in het program ma. Na een nummer caroussel-rijden, dat groote instemming verwierf, presenteerde zich de jeugdgroep van de O. G. Een show-nummer op dezen avond was de opvoering van een „Concertrepetitie". Het weiverzorgde programma werd be sloten met enkele gymnastiekstanden, waarna ds. C. de Meyere nog een slotwoord sprak. De Oranje Garde mag op een welge slaagden avond terugzien, waarmede zij velen aan zich verplicht heeft. JUBILEUM BIJ DE Fa. WIJTENBURG. De heer Schouten 25 jaar sigarenmaker. Heden herdacht de heer P. Schouten, al hier, den dag waarop hij voor 25 jaar als sigarenmaker in dienst trad bij de Edel achtbaar-Sigarenfabriek der firma A. H. J. Wijtenburg. Bij deze gedenkwaardige gebeurtenis werd de jubilaris hedenmorgen ten kantore der Directie ontvangen en door den Directeur, den heer S. M. J. Wijtenburg, toegesproken. Onder aanbieding van een gesloten cou vert werd de wensch uitgesproken, dat het den heer Schouten gegeven moge worden nog vele jaren toe te voegen aan zijn 25- jarige trouwe dienstbetrekking. Ook op de fabriek werd de heer Schouten door zijn collega's toegesproken, waarbij hem een rooktafel aangeboden werd. De jubilaris werd daarna in de gelegen heid gesteld den dag verder in huiselijke kring door te brengen. ERNSTIGE STAGNATIE IN DEN TREINENLOOP LEIDEN —UTRECHT. Gisteren is er een zeer ernstige stagna tie in den treinenloop Leiden-Alphen aan den Rijn-Gouda-Utrecht geweest, doordat de spoorbrug over het Rijn en Schiekanaal tengevolge van den sneeuwval niet vol doende gesloten kon worden en de treinen dus niet konden passeeren. Van het sta tion alhier liep een trein tot aan de brug Rijn en Schiekanaal, alwaar de reizigers moesten overstappen op den trein naar Utrecht aan de andere zijde der brug. Daar ook de bagage en de post moesten worden overgeladen, kwamen de treinen met één uur en meer vertraging aan. In den middag was het euvel weer ge heel opgeheven en kon trein 3387 weer normaal de brug berijden. Den Jaarbeursbezoekers en anderen rei zigers naar Utrecht op het station alhier werd verzocht over Amsterdam te reizen. DE TENTOONSTELLING VERSTER— KARSEN. Het bestuur der Leidsche Kunstvereeni- ging is er in geslaagd, voor de morgen in de Lakenhal te openen tentoonstelling van werken van Floris Verster en Eduard Kar sen een voor Leiden zeer belangrijk werk van Verster te verwerven, n.l. zijn beroem de groote waskrijtteekening uit 1898, de „Hooglandsche Kerkgracht", wel het meest complete werk, dat Verster in deze uiter mate moeilijke techniek heeft gemaakt. Hij heeft er een vol jaar aan gewerkt; uit een nimmer verbroken concentratie van den geest ontstond dit in da Hollandsche schil derkunst geheel afzonderlijk staand stads gezicht. De gelukkige eigenaresse, mevr. Van Beu- ningen-Fentener van Vlissingen te Vught, heeft deze magistrale teekening met nog twee stillevens van Verster voor deze ten toonstelling ten gebruike gegeven. CANDIDATENLIJST VAN DEN VRIJHEIDSBOND. Het hoofdbestuur van de liberale Staats partij de Vrijheidsbond heeft de candida- tenlijst voor de verkiezing van leden der Tweede Kamer in den kieskring Leiden als volgt vastgesteld: 1. jhr. ir. O. C. A. van Lidth de Jeude, 's Gravenhage; 2. mr. W. C. Wendelaar, 's Gravenhage3. dr. S. E. B. Bierema, Usquert; 4. C. J. van Kempen, 's Graven hage; 5. H. D. Louwes, Ulrum; 6. mr. J. A. H. Coops, Apeldoorn; 7. mevr. mr. E. A. J. ScheltemaConradi. Haarlem; 8. A. H. v. d. Most, Bodegraven; 9. C. G. Roos, Lekker- kerk; 10. W. J. Klein Lankhorst, Apeldoorn; 11. dr. I. H. J. Vos, Amsterdam; 12. prof. mr. C. W. de Vries, 's Gravenhage; 13. S. G. Nauta Pieter. Arnhem; 14. F. W. Coster, 's Gravenhage: 15. prof. mr. J. M. van Bem- melen. Leider 16. mr. H. A. Kindermann, Hilversum; 17. H. Martin, Winterswijk. Deze lijst is gelijkluidend aan die in de kieskringen Arnhem, Nijmegen, Rotterdam, Haarlem en Utrecht. HERHALING (OEFENINGEN 4e R. I. De dienstplichtigen der lichtingen 1931 en 1933 van het 4e regiment infanterie al hier komen dit jaar als volgt voor herha lingsoefeningen onder de wapenen: de onderofficieren-administrateur van 6 t/m 29 Sept. (Israëlieten van 8 Sept. t/m 1 Oct.), de overige onderofficieren van 2 t/m 25 en de korporaals en soldaten van 9 t/m 25 Sept. (geweermakers, rijwiel- en mitrail leurherstellers van 16 Sept. t/m. 2 Oct.). LEIDSCHE COÖP. BROODBAKKERIJ EN VERBRUIKSVER. „VOORUIT". In de gisteravond gehouden jaarverga dering van bovengenoemde coöperatie wer den de balans winst- en verliesrekening goedgekeurd. Het dividend werd vastge steld op 17% voor de bakkerij (10% gega randeerde korting benevens 7% dividend). De gegarandeerde korting van de koek- bakkerij en kruidenierswinkels resp. 10 en 7% kon worden uitgekeerd. De heeren J. J. van Stralen, N. Lange- zaal en B. Wijland werden bij acclamatie herkozen; de heer C. Koole, in de plaats van het aftredende en,zich niet herkies baar stellende bestuurtlid, den heer D. Prins, werd bij acclamatie gekozen. De omzet der bakkerij bedroeg f 251.342.- met een winstcijfer van f. 21.200. De omzet der gezamenlijke kruidenierswinkels be droeg f. 238.918.— met een netto overschot van f. 229. Bij het ziekenfonds waren op 1 Januari j.l. 3820 volwassenen en 1805 kinderen aan gesloten, bij het verplegingsfonds 7791 le den. Het ledental der Coöperatie is 2690. INSTITUUT VOOR ARBEIDERS ONTWIKKELING. Lezing over „Het Staatkundig Stelsel". De derde en tevens laatste cursusavond in dit seizoen van het Intituut voor Arbei ders-Ontwikkeling vond gisteravond plaats in het Voltegebouw. De heer J. van Zwijn-, drecht uit Den Haag behandelde het staat kundig stelsel, zooals de sociaal-democra ten zich dit voorstellen. Alvorens uiteen te zetten, hoe de soc. democraten zich het bestuur van den staat indenken, gaf spr. een historische beschou wing omtrent dit gedeelte van den cursus. Marx b.v. beschouwde den staat als een machts-staat. een soort commissie, die de gemeenschappelijke belangen der bezitters behartigde. Ook Engels en Rousseau spra ken zich in dezen geest uit. In de Fransche soc. partij heeft men zelfs in 1905 nog dit standpunt gehuldigd. Lasalle daarentegen nam een andere tactiek te baat; hij spoor de de arbeiders aan, zich door middel van het algemeen kiesrecht ln het parlement te doen vertegenwoordigen om daar sociale wetten tot stand te doen brengen. Jean Jaurés, de groote Fransche sociaal-demo craat, beschouwde den democratischen staat ook niet zooals zijn voorgangers Deze achtte het verkeerd den staat te ver eenzelvigen met de kapitalistische klasse. Gedurende den laatsten tijd is er over het staatkundig stelsel der sociaal demo cratie belangrijke lectuur verschenen, o.a. van dr. Valkhoff en mr. v. d. Goes van Naters. In 1907 gaf mr. Troelstra een schema voor het staatkundig stelsel, waarop zich de fascisten ten onrechte beroepen bij de verdediging van hun corporatieven staat. Het rapport der commissie voor het staatkundig stelsel, ingesteld door het Partijbestuur der S.D.A.P.. alsook het rap port over „Nieuwe Organen" verklaart spr. daarna. Hieruit blijkt, dat het parlement in het gedachte' stelsel de hoogste macht blijft, doch dat daarnaast een economische raad zal moeten komen, waarin vertegenwoordi gers zitting zuilen hebben uit de verschil lende „schappen". Voor eiken belangrijken tak van handel of industrie zal er n.l. in dit stelsel een instituut komen voor de re geling van de belangen, welke daarbij be trokken zijn. Zoo zal er dan gesproken kunnen worden van een vervoer-schap. een textielschap, enz. Voornamelijk is hierbij de bedoeling het parlement te ontlasten van allerlei werk zaamheden, die beter door deskundigen ter hand genomen kunnen worden. De algemeene economische raad zal een adviseeerende bevoegdheid krijgen. De „schappen" zollen raad geven omtrent prijzen, productie e.d. en in deze lichamen zullen ook de consumenten vertegenwoor digd zijn. Besluiten omtrent prijsverhoogingen zul len een meerderheid van 2/3 moeten heb ben, om geldig te kunnen zijn. Wijst het rapport omtrent deze nieuwe organen ons den weg. aldus spr.. hoe het productie-proces en alles wat daarmede samenhangt, gereorganiseerd dient te wor den in het belang der geheele bevolking, het Plan van den Arbeid geeft de midde len aan, om het productie-apparaat en de conjunctuur te beheerschen. Spr. spoorde de cursisten aan van de belangrijke lectuur op dit punt kennis te nemen. Hierna werd noc over enkele Dunten van edachten gewisseld met den inleider. Aan het slot van den avond werd den inleider dank gebracht voor zijn zeer in teressanten cursus. EERSTE BLAD BINNENLAND. Herziening van de Grondwet; voorloopig verslag der Eerste Kamer. (3e Blad). De organisatie der werkkampen. (3e Blad)« Ons parlementair overzicht. (3e Blad). Ook het Nederlandsche vrachtschip Seroos- kerk in de Spaansche wateren aange houden; het is echter spoedig weer vrijgegeven. (Binnenland, 3e Blad). Naar betere verdeeling van beschikbaren arbeid. (Binnenland, 3e Blad). BUITENLAND. Verdere vorderingen der rechtsche in Spanje bij Guadalajara. (3e Blad). Nieuw protest van Valencia tegen de aan wezigheid van geregelde ItaJiaansché troepen bij Madrid. (3e Blad). De Fransche defensie-leening wettelijk toe gestaan. (Buitenland, le Blad). Trots een verklaring van Daranyi is Hon garije nog niet gerust. Ook in Oosten rijk onrust. (Buitenland, le Blad). Cycloon teistert Port Darwin in Australië. (Laatste Berichten, le Blad). ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN EERSTE BLAD. jCL VISCHPRIJZEN. IJMUIDEN, 11 Maart. Tarbot per KG. f. 0.92—0.66; Tongen per KG. f. 0.750.57; Groote Schol per kist van 50 KG. f. 108.50; Middelschol per kist van 50 KG. f. 12.5010; Zetschol per kist van 50 KG. f. 19.5016; Kleine Schol per kist van 50 KG. f. 16.508; Bot per kist van 50 KG. f. 85; Schar per kist van 50 KG. f. 11 —3.70; Tongschar per kist van 50 KG. f.3823; Roggen jrer 20 stuks f. 16; Groote Schelvisch per kist van 50 KG. f. 2318; Middel Schelvisch per kist van 50 KG. f. 22.50—19; Kleinmiddel Schelvisch per kist van 50 KG. f. 1915.50: Kleine Schelvisch per kist vair 50 KG. f. 168.50; Kabeljauw per kist van 125 KG. f. 3312.50; Gullen per kist van 50 KG. f. 116.50; Lengen per stuk f. 2.30—0.63; Heilbot per KG. f.0.80— 0.62; Wijting per kist van 50 KG. f. 8.10 5.80; Koolvisch per stuk f. 0.700.08. Levende beugvisch: leng f. 7.502.60 per st.: kabeljauw f. 8.501.20 per st.; gr. gul f.1715.50 per 40 KG.; tarbot f.0.90 per KG.: heilbot f. 1.52—0.64 per KG. Doode beugvisch: leng f. 4.600.50 per st.; kab. f.1815 per 125 KG.; gr. gul f. 8.50—7.80 per 50 KG.; kl, gul f. 8.50 per 50 KG. Aangekomen de stoomtrawlers: RO. 40 met f.2218; IJM. 58 met f.3714: IJM. 8 met f.2920; IJM. 40 met f.1362; IJM. 91 met f. 1547: IJM. 50 met f. 1529; IJM. 83 met f.1459: 3 Dcensche kotters E. 61 met f.476; E. 315 met f. 1219. E. 121 met f.574; 1 stoombeuger VL. 191 met f.610; en 3 loggers:. KW. 162 met f.543; KW. 78 met f.1741; SCH. 130 met f.1515.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1937 | | pagina 1