BUITENLAND
1EIDSCH DAGBLAD
Vrijdag 2i Februari 1937
r VAN m etlaa6d,
HOUTEN'S tUs >iev«»/l
CACAO Vf\
Incidenten in Senaat en
in Gent.
Hoe Ras Desta viel.
VRAGENRUBRIEK
CORRESPONDENTIE
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
Thijs IJs en het verdwenen Noorderlicht
DE ALGEMEENE TOESTAND
Minister Hull over het resultaat der
conferentie van Buenos Aires.
Sprekend over dc resultaten der confe
ctie van Buenos Aires, zeide de Amerlk.
minister Huul, niet te kunnen gclooven, dat
[oven de krachten der tegenwoordige
staatslieden zou gaan, een einde te maken
san de neiging te voeren naar Internatio
nale anarchie en een daaraan tegenoverge-
steiden weg te doen Inslaan. Op dezelfde
principes als Buenos Aires werden aange-
tomen, kan de wereld het gebouw van een
Juurzamen vrede opbouwen en ik hoop van
pntcher harte, dat zij dat zal doen. Te
Buenos Aires hebben de Amerikaansche
tolken hun overtuiging gedemonstreerd,
Bat de handhaving van den vrede den
terugkeer vraagt van diepen eerbied voor
het internationale recht en oprechte zorg
toor de principes, welke de Internationale
Betrekkingen beheerschen. Dit uitspreken
tan vertrouwen in de wenschelijkheid en
mogelijkheid van een georganiseerde
wereld voor vrede en beschaving ls niet
alleen mogelijk op ons halfrond, doch in
alle andere deelen der wereld. De principes,
die aan de organen van de conferentie van
Buenos Aires ten grondslag liggen, zijn
universeel in hun toepassing. De toekomst
onzer geheele beschaving is gebonden aan
de aanvaarding door alle regeeringen van
deze fundamenteele principes. Een regee-
ring. die hiervoor ln de plaats stelt een
politiek, gebaseerd op eigen liefde en stre
wn naar steeds verder toenemende be-
tapeningen, bewijst een der slechtste
diensten niet alleen aan de wereld, doch
aan eigen volk.
Tijdens een diner voor vertegenwoordi-
jers van het leger verklaarde de Tsjecho-
Slowaaksche president Benesj o.a.: Ik ge
loot niet dat spoedig een oorlog zal uitbre
ken, ik ben van meening, dat de vrcdes-
betuigingen, die men den laatsten tijd in
Ingeland, Frankrijk en Duitschland heeft
kunnen hooren, oprecht gemeend zijn.
BELGIË
In den Senaat is de kwestie van de pen-
doenen van de gouverneurs der provincies
ksproken.
De frontist Van Dieren vroeg verdaging
tin de behandeling. De socialist Lalemand
khandelde hierop Van Dieren als een
ilown, waarop deze verzocht Lalemand tot
Ie orde te roepen. Hierdoor ontstond een
imult in den Senaat dat een oogenbllk
relgde in een handgemeen te ontaarden.
De voorzitter schorste de vergadering en
idat de zitting weer was hervat, ver
aarde Lalemand, dat hii zijn meening
ter Van Dieren handhaafde, doch het tot
if orde roepen aanvaardde.
Het verdagen van de behandeling van
if kwestie der pensioenen werd tenslotte
Eft 73 tegen 31 stemmen bli twee onhou-
dingen verworpen.
Olsteravond zou de premier, Van Zeeland
wor de leden van de Kamer van Koop-
iindel van Gent een voordracht houden.
Oe bijeenkomst was belegd in het gebouw
<er Kamer aan den Kouter.
Toen de heer Van Zeeland oo het podium
'«scheen, naast hem hadden de minjs-
tfr; De Schrijver en Lippens, de gouver-
beur van West-Vlaanderen Ingenbeek en
ie burgemeester van Gent, van der Stegen,
(laats genomen. steeg een helsch kabaal
W. dat veroorzaakt werd door rexisten. die
iki onder de luisteraars hadden gemengd.
Men riep: „Aftreden", „Er uit" en
vervolgens: „Degrelle" „Degrellc".
De leider der rexisten. die zich per
soonlijk onder de aanwezigen bevond
en tamelijk dicht bij het spreekge
stoelte stond, wilde daar op klimmen.
Anderen wilden hem dit beletten. Er
ontstond een handgemeen, hetgeen
de politie deed ingrijpen.
Een twintigtal ordeverstoorders werd
opgebracht en ingesloten in de brand
wacht onder den Kon. Fransehen
Schouwburg. Tot de gearresteerden be
hoorde Degrelle.
Tijdens de vechtpartij werden verschei-
personen licht gewond Toen de orde I
•is hersteld hield de premier rustig zlin
2®- Na afloop zlin de Rexisten weer in
itiiheid gesteld.
FRANKRIJK
Het program van het Volksfront.
In een gisteren gehouden vergadering
van het uitvoerend bureau van de socia
listische en republlkelnsche Unie is aan de
afgevaardigden opdracht gegeven ln de
eerstvolgende vergadering van het centrale
comité van het Volksfront een resolutie in
te dienen, waarin aan dit comité wordt
voorgesteld een conferentie bijeen te laten
komen, welke belast zou zijn met het be-
studeeren van de problemen, die opgeko
men zijn en waarin niet voorzien is in het
kader van het aanvankelijk program van
het Volksfront. De resolutie voegt hieraan
o.m. toe: „geen enkel nieuw program kan
worden uitgewerkt, zelfs niet door de
regeering, zonder normale en regelmatige
beraadslaging met alle organisaties, die
deel uitmaken van het Volksfront, aange
zien het gevaar van oneenlgheid te groot
zou zijn, wanneer een program zou worden
ingediend door een groepeering na een
zijdig te zijn aangenomen. Trouw gehecht
aan de gemeenschappelijke ondernomen
inspanning waarschuwt het uitvoerend
bureau het Volksfront tegen alle initiatie
ven, die uitgelegd zouden kunnen worden
als een ontbdndingsmanoeuvre op een
oogenblik, waarop men verkeert ln de
meest delicate phase van het experiment
en waarop de toegenomen verantwoorde
lijkheden een maximum van samenhang
eischen".
De Senaat heeft het door de Kamer aan
genomen wetsontwerp, waarbij de regee
ring gemachtigd wordt bij decreet de
douane-tarieven te wijzigen en maatrege
len te nemen tegen dumping, besproken.
De verschillende artikelen van het ont
werp werden zonder tegenstand aangeno
men, doch toen het ontwerp in zijn geheel
in stemming werd gebracht, werd het ver
worpen. De stemming had plaats door
handopsteken.
Deze uitspraak van den Senaat wekte
zeer veel verbazing.
DUITSCHLAND
De Kerkstrijd.
Cc minister van binnenlandsche zaken
®clt in overleg met den minister van
Jhedlenst een besluit genomen, waarbij
het
geestelijken verboden wordt van den
«nsel de namen bekand te maken van
•■Mie hebben verklaard den christelijken
"Wienst af te zweren.
"It decreet verbiedt in het algemeen de
*®en dezer personen mede te deelen.
RUSLAND
Tien Duitschers uitgezet.
Tien
van de 45 Duitschers, die sinds
j.l. gevangen zitten, beschuldigd
2*1 spionnage en nationaal-socialistlsche
ï^ganda, zullen over dc grens worden
jljb ai naar Duitschland worden gezon-
J2 overige gevallen worden verder on-
j°cht.
t 'ls nog niet bekend wanneer de zaak
"telbare behandeling zal komen.
ENGELAND
De defensie-credieten.
De Kroningsfeesten.
In het Lagerhuis heeft Neville Cham
berlain gisteren het bewapeningsontwerp
in tweede lezing Ingediend.
Hij zelde o.a., dat hij tot zijn genoegen
heeft gezien, dat de door de labour-oppo-
sitie ingediende motie tegen het ontwerp
dit niet kwalificeert als een maatregel,
welke vermoedelijk tot een oorlog moet lei
den, zooals Attlee eerst heeft gezegd.
De minister herinnerde er aan, dat
de Britsche regeering steeds herbewa
pening heeft gezien als een verfoeilijke
noodzakelijkheid en veel liever wensch-
te, dat de mogendheden haar wan
trouwen prijsgaven en haar eischen
en grieven op redelijke wijze bespra
ken.
Zelfs op het oogenblik. nu de vooruit
zichten zoo ontmoedigend schijnen, wan
hoopt spreker niet absoluut er aan, of een
middel zal worden gevonden, waardoor het
niet noodzakelijk zal blijven den waanzin
van de herbewapening tot het einde toe
door te voeren.
Ondertusschen kan het land zich niet
veroorloven, met de handen in den schoot
te blijven zitten. De regeering moet zor
gen voor de veiligheid van het land en het
land moet in staat zijn, te voldoen aan
zijn internationale verplichtingen.
Neville Chamberlain antwoordde vervol
gens op de tegenwerping, dat het crediet
van het land door deze leening verzwakt
zal worden en zelde. dat gedurende de af-
geloopen zes jaar het crediet van het land
op zulk een hechten grondslag is geplaatst
dat het nog grooter leeningen zou kunnen
dragen.
De voorgenomen leening kan den
economischen toestand van het land
niet schaden. Zoolang de leeningen het
door het land gespaarde kapitaal niet
te boven gaan, zal geen inflatie ont
staan cn ieder weet, dat 400 millioen
pond sterling slechts een deel is van
het gespaarde kapitaal.
De afgevaardigde van de labour-partij,
Lee Smith, diende een resolutie in, waarin
wordt voorgesteld, het ontwerp van de re
geering te verwerpen. O.a. zeide Lee Smith,
dat het ontwerp van de regeering geen
enkel probleem oplost en een gewone
schokbreker ls.
Ten aanzien van de buitenlandsche po
litiek van de regeering zelde Lee Smith,
dat een „weekeind-verrassing" eerder ge
richt zal zijn tegen Tsjecho-Slowakije of
de Balttsche staten dan tegen Engeland
en het is hoog tijd, dat beslist wordt op
welk punt definitief weer stand zal wor
den geboden aan een aanval en dat een
veiligheidssysteem door bemiddeling van
den Volkenbond wordt georganiseerd.
De oud-kanselier van de schatkist, Ro
bert Horne, zeide, dat geen moeilijkheid
bestaat in het aangaan van de voorgeno
men leening, welke over een aantal jaren
ls verdeeld. De oud-kanselier voegde hier
aan toe, dat wanneer de defensieve maat
regelen genomen zijn, Engeland met meer
kracht kan optreden ten gunste van den
vrede.
Sir John Slmon sprak het slotwoord. Hij
definieerde aldus de bedoelingen der re
geering: „Wat thans door de regeering aan
het Lagerhuis wordt voorgelegd, beteekent
geen nieuwe politiek met een doel, dat af
wijkt van wat zij tot dusverre heeft nage
streefd. Het onder oogen geziene doel blijft
het verkrijgen van een Internationale
overeenstemming en een versterking van
de fundamenten van den wereldvrede. De
opgelegde herbewapening beteekent niet,
dat dit doel verlaten wordt. Zij beteekent
het toepassen van nieuwe methodes, die
wij gehouden zijn te aanvaarden teneinde
het doel zekerder te bereiken. Wij beschou
wen de herbewapening niet als een doel
op zich zelf. Wij geven ons volledig reken
schap van de onvruchtbaarheid van deze
politiek, een noodlottige onvruchtbaarheid,
die tot resultaat zou hebben een onop
houdelijke opstapeling van bewapeningen.
Ons eerste experiment heeft ons getoond,
dat wij geen Internationale overeenstem
ming zullen krijgen voor den wereldvrede
door middel van relatieve ontwapening,
terwijl andere groote naties zich tot de
tanden bewapenen. Wij zijn er van over
tuigd, dat wij den vrede zuilen versterken
en de vooruitzichten zullen verbeteren
door onze defensie op een beter aangepast
peil te brengen. De geheele wereld weet,
dat dit land slechts de handhaving van
den vrede nastreeft en dit ls het program,
dat ten doel heeft onze bijdrage tot den
wereldvrede doeltreffend te maken."
Daarop zijn de credieten met 307
132 stemmen goedgekeurd.
De begrooting van civiele uitgaven en
gewone inkomsten voor ieder departement
voor het belastingjaar, dat op 1 April as.
begint, is gepubliceerd. Hierin zijn niet op
genomen de uitgaven voor de nationale
verdediging, noch de ontvangsten uit de
inkomstenbelasting.
De civiele uitgaven voor 19371938 wor
den geraamd op 408.053.605 pst., de ont
vangsten uit douanerechten, posterijen en
dominions worden geraamd op 86.244.600
p.st. De speciale Volkenbondsbegrooting
bedraagt 144.500 pst., tegen 271.500 p.st. in
het vorige jaar. Daarentegen zijn de be
grootingen van binnenlandsche zaken en
van waterstaat gestegen. De raming van
de buitengewone uitgaven voor de kroning
is vastgesteld op 303.000 p.st.
De minister van arbeid heeft gisteren
in het Lagerhuis meegedeeld, dat ln de
Kroningsweek of de daarop volgende aan
ingeschreven werkloozen per gezinshoofd
een extra uitkeering van een halven kroon
12'/- shilling) zal geschieden plus een shil
ling extra voor elk kind onder de 16 jaar.
Minister Simon deelde nog mee dat er
geen amnestie of verkorting van gevange
nisstraffen bij gelegenheid van de Kroning
zou afgekondigd worden. Er was een goed
werkende regeling om gevangenen bij goed
gedrag een deel van hun straf kwijt te
schelden en er was geen reden om in dit
geval verder in te grijpen en deze verkor
tingen aan 'n bepaalden datum te hechten.
Baldwin heeft medegedeeld, dat Dinsdag
a.s. in het Lagerhuis een debat over de
buitenlandsche politiek zal worden gehou
den. Ook het debat ln het Hoogerhuis, zal
op dien dag worden voortgezet.
ITALIË.
In een verslag aan den Duce heeft Maar
schalk Graziani bijzonderheden medege
deeld over de gevechten, welke zich hebben
voorgedaan in de weken, voorafgegaan aan
de gevangenneming en terechtstelling van
Ras Desta. in
Hij zegt daarin., dn tl Ras Desta een voor
gevoel had van heti gevaar, waarin hij ver
keerde en verscheidene .malen door afge
zanten zijn onderwerping heeft aangeboden
waarbij zijn volgelingen deden gelooven, dat
zyn strijdkrachten verminderd waren en
bijna zonder wapens.
Hij ging evenwel voort, zoo veel mogelijk
strijdkrachten te verzamelen om verzet te
bieden.
„Daar gij den indruk had" aldus vervolgt
Graziani in zijn verslag aan Mussolini, „dat
hij probeerde tijd te winnen, hebt gij mij
bevolen, aan deze manoeuvre een einde te
maken door Ras Desta zeven dagen gele
genheid te geven zich aan te melden".
Ras Desta zeide, dat dit bevel niet aan
zijn verwachting beantwoordde. Aan het
einde der zeven dagen is de maarschalk
naar het merengebied vertrokken. Hij geeft
dan een overzicht van de gevechten, welke
op 20, 21 en 22 Januari j.l. werden geleverd
in de buurt van Arbagon Nachevena, waar
bij den opstandelingen een nederlaag werd
toegebracht. Zij moesten vier stukken ge
schut. dertig mitrailleurs en 5000 geweren
achterlaten. Direct daarop keerden 15.000
personen in hun land terug.
Ras Desta vluchtte naar het onherberg
zame gebied van Dallo, waar hij den steun
kreeg van Beiene Merid, die naar dat ge
bied was uitgeweken na zijn nederlaag in
Bale.
De opstandelingen waren geconcentreerd
te Garache en Gambata op 250 K.M. van
Addis Abeba. Op 19 Februari kwam het te
Gcggetti tot gevechten, die twee dagen
hebben geduurd. Betene Merid werd gevan
gen genomen en doodgeschoten, terwijl
Dedsjas Gabre Mariam bij de gevechten
sneuvelde.
Ras Desta vluchtte, doch hij werd op 24
Februari ingehaald door een afdeeling krij
gers uit Trige van Desjas Tocloe, die onder
bevel stonden van kapitein Tucci. Ras
Desta werd gevangen genomen en direct
gefusileerd.
Graziani eindigt zijn rapport met de vol
gende woorden: „Ik ben er trotsch op, u de
volledige overwinning te kunnen melden,
welke ons zal veroorloven ons zonder be
zorgdheid te wijden aan den opbouw, van
het keizerrijk".
HONGARIJE
De gebeurtenissen te Pees.
Er zijn maatregelen genomen om de
mijnwerkers te Pees tot overgave te bren
gen. Volgens zekere inlichtingen zou men
overwegen de mijnen te evacueeren met
behulp van gendarmerie en militairen.
Nu eerst wordt bekend, dat bli anti-
semietlsche betoogingen te Boedapest die
door de studenten gehouden werden, ver
scheidene ruiten van Joodsche gebouwen
zijn ingegooid. Evenals in andere universi
teitssteden werd ook ln Pees een anti-
semietische studentenbetooging gehouden.
De rector van de universiteit nam hieraan
deel, HU verklaarde dat in de voorafgaande
iaren de numerus clausus niet streng ge
noeg in acht genomen was. In de toekomst
zouden niet meer dan vijf procent van de
studenten joden mogen zlin. De minister
van onderwijs heeft de rectoren der univer
siteiten telegrafisch bijeengeroepen voor
een vergadering die Zaterdag gehouden zal
worden, teneinde de rust ln de universi
teitssteden te herstellen De colleges aan
de universiteit van Pees zün tot het begin
van de vorige week stopgezet.
7059
(Ingez. Med.)
TSJECHO-SLOWAKIJE
Leger-versterking.
De Kamer nam een wetsontwerp aan,
waarbij de regeering gemachtigd wordt het
iaarlijksch contingent dienstplichtigen,
thans vastgesteld op hoogstens 75.000. te
verhoogen „tot een cijfer, dat in overeen
stemming zal zlin met de behoeften van het
leger".
Vóór het wetsontwerp stemde de regee-
rlngsmeerderheld. waarbli zich de rechtsche
oppositie had gevoeed. Alleen de afgevaar-
dgden van de Sudeten Duitsche Partij
stemden tegen
In de Kamer werd verder een levendig
debat gevoerd over de onlangs tot stand
gekomen overeenkomst inzake de Duitsche
minderheden. De afgevaardigde van de
Sudeten Duitsche Partij Sandner, verklaar
de. dat dit een manoeuvre is om de politiek
van zijn partij schipbreuk te doen lijden
en dat Duitschers, die deze overeenkomst
aannamen, niet ver af waren van verraad.
Sandner werd herhaaldelijk geïnterrum
peerd en tenslotte raakten de Sudeten
Duitsche afgevaardigden slaags met de
communisten Nadat de zitting was ge
schorst. duurde de strijd nog voort zonder
dat men erin slaagde de vechtenden te
scheiden.
Het is de eerste keer, dat dergelijke in
cidenten zich voordoen in het Tsjecho-
Slowaaksche parlement.
VEREENIGDE STATEN
DE VOLMACHTEN VOOR HANDELS
VERDRAGEN.
De stakingsactie.
Het :s eenlgszins eigenaardig geloopen in
den Senaat met de goedkeuring van de
verlenging der volmachten voor president
Roosevelt om onderhandelingen te voeren
over handelsverdragen. Het Huls van Afge
vaardigden had er zijn goedkeuring reeds
aan gehecht. Het merkwaardige feit deed
zich nu voor. dat kort voor dat over het
ontwerp gestemo zou worden, vier Senato
ren er in slaagden een amendement te doen
aannemen, waarin bepaald werd. dat de
rechten aldus moesten vastgesteld worden,
dat de buitenlandsche producten niet goed-
kooper zouden worden dan de Amerikaan
sche productiekosten voor deze producten
bedroegen De voorzitter. Pat Harrison, lid
van de flnancleele commissie, die het ont
werp behandeld Keert, waarschuwde hier-
6969
op. dat dit amendement het program van
handelsverdragen oractlsch zou ombrengen.
Men nam het daarop wederom in behan
deling en verwierp het met 42 tegen 39
stemmen.
Op het oogenblik zijn in de Ver. Staten
ongeveer 27.000 arbeiders, behoorende tot
verschillende industrieën in staking. Deze
stakingen zijn over het algemeen plaatse
lijk en van korten duur.
Men verwacht geen algemeene staking
in eenigerlei industrie vóór 1 April, den
datum waarop de bond van arbeiders in
de staalindustrie soortgelijke eischen zal
indienen als de arbeiders in de automo-
bielndustrie.
Vierhonderd stakers, die de vliegtuigfa
brieken van Douglas sedert drie dagen be
zet hielden, hebben de lokalen thans ont
ruimd na een sommatie van de politie. Er
deden zich zeen wanordelijkheden voor.
R. N. te B. Het verstrekken van derge-
gelijke adressen valt buiten het kader dezer
rubriek. Daarvoor dienen de advertentieko
lommen.
L. v. V. te L. Dat ls volslagen wettelijk!
E. S. te L. Doe wat azijnzuur met water
in den ketel en laat dit koken.
G. v. S. te L. Een middel daartegen is
ons niet bekend.
Me). H„ te L. Secretaris van de gym-
nastiekvereenlglng „D.O.S." Is de heer S.
G. Jansen, Emmalaan, 51, Oegstgeest.
J. van Z., te S. Voetbal-spelregelboek
jes zijn verkrijgbaar bij het bureau van
den Kon. Ned. Voetbalbond, v. d. Spieghel-
straat, Den Haag.
L. te L. Het privé adres van jhr. L. O.
C. A. van Lidth de Jeude ls: Benoorden
hout 90, Den Haag.
J. M. te L. Uw Ingezonden artikel
wordt niet opgenomen, omdat het voor een
bepaalde vereenlglne propaganda maakt.
A. J. de W. te L. Uw schrijven geeft
ons geen aanleiding om op deze kwestie in
te gaan.
OVERLEDEN:
H. P. Heruer, wedn., 55 J.
16. Thijs kreeg den Eskimo met 't dom gelaat dan weldra aan
de praat; zoodat de reizigers, met heel veel Esklmosche woorden,
het volgende verhaal nu hoorden:
„Er woont, naar 't schijnt, heel ver ln 't Noorden, een goede Ijsberg-
geest, die tot nu toe de maker van het Noorderlicht steeds ls geweest.
Zijn naam ls Pegeltorecht. Hij had een EsteLmo als knecht, en die
vertelde ln dit dorp voor 'n week of tien, dat hij het maken van dat
licht zélf had gezien. Dat gaat dan schijnbaar zóó ik weet het
niet precies, want 'k ben maar zoo'n domme Eskimo Pegelbrecht ls
in 't bezit van 'n grooten edelsteen zóó'n groote is er nergens een
en als hij daar een kaars onder laat branden, spreidt zich het licht
uit over alle Noordelijke landen! Dit nieuwsbericht ging heel snel
voort en toen nu ied're Eskimo het had gehoord, was er een vergade
ring, waar iedereen toen praten ging; maar ik heb daar geen woord
vernomen, want ik mocht er niet komen ik was te dom en veel te
oud zei 't opperhoofd, heer Obbekoud. En daarna gingen allen samen
naar het Noorden toe zij lieten mU geheel alleen. Dat was, toen
't Noorderlicht nog scheen, doch een paar dagen nadat allen waren
W,eggegaan. stak Pegelbrecht zijn kaarsje blijkbaar niet meer aan!"
Thijs riep: k Begrijp het al; wij moeten niet meer dralen, maar
snel die Eskimo's gaan achterhalen!" hij tikte ook oom Brom eens
op den schouder.
„Ja ja, 'k ga mee", zei die; „maar dénk er om; ik word al 'n da»Je
ouder l."
