Von Neurath uit Weenen
vertrokken
MEPEPEELING
Een bezoek aan het werkkamp
te Chaam
Engeland en de
„Botsing der Ideeën
lid JwiMHI
LEiSIM DittlAJ,WtswUi 24 Februari 1927
Vierde Blad
Ho. 23594
Geen beslissingen gevallen
HOLLANDSCH ZWITSERSCHE CHOCOLADEFABRIEK
BRUIDSFOTO
PRINSELIJK PAAR
Werkzaamheden van
velerlei aard.
TJ0KLAT CHOCOLADE
door Sir Herbert Samuel.
Een moeilijke tocht en een
feestelijke ontvangst
De gedekte tafel ln de eetzaal van het
werkkamp „Het Putven" te Chaam.
In de kannen zit thee.
(Van onzen G.P.D.-redacteur).
11 sta aan het station te Breda en moet
tur het werkkamp ,Het Putven" te
Saam. In den regen heb lk een taxi aan
roepen.
M'n fiets wordt achterop den bum
per gebonden, m'n koffer voorin ge
plant naast den chauffeur en ik zelf
dij me achterin. „Naar 't werkkamp?"
«gt de chauffeur „Da-kèn!" In
derdaad.... het kon! Maar vraag niet
hoe. Tot Chaam ging alles vlot. De weg
was ondanks de nattigheid goed be
rijdbaar. Toen moesten wij linksom
enhet werd een modderballet, met
een op de tweede versnelling rijdende
taxi ais danseres. Moet U ook eens
doen! De auto slipt dan eens naar
links, dan weer naar rechts, af en toe
komt er een zeetje modderwater over.
De weg naar het kamp telt n.l. vele
kuilen, die gevuld zijn met een drab
big vocht. Om de minuut loer ik door
de achterruit om te zien of m'n fiets
nog aanwezig is. Gelukkig heeft de
chauffeur m'n vehikel deskundig be
vestigd anders....
Al slippende maken wij twee bochten
naar rechts, dan zie ik den ingang van
het kamp Nog 100 meter, 50, 25, 10, wij
stoppen. Ik ben waar ik wezen moet.
Met groote zwarte letters prijkt de
naam van het werkkamp op een wit
bord: „Het Putven".
[Het hek is bijna geheel gesloten. Er
leien hangt een bordje met het opschrift:
[Zie maar binnen te komen". Nu dët lijkt
i geen al te groote heksentoer dus
eeft U mij uw koffer maar", klinkt op-
Iets een stem. Een werkkamper in een
perall is naar buiten geglipt en voegt daai
J .bijna fluisterend, aan toe: „Of U nog
f>(n wilt wachten, de commissie van ont
ijst Is bijna gereed".
I Natuurlijk wacht lk, tot na enkele oogen-
Pjfen een groot aantal Jongens achter
f'-nek een eerehaag gevormd hebben. Dan
ik mij naar binnen. Achter de kier.
urop het hek openstaat, zie ik een soort
enren, links en rechts geflankeerd door
Koppen en andere gereedschappen. Ik
1 als het ware spitsroeden, klauter over
n houten stellage met een kleed, loop dan
kippenren verder uit om te stuiten op
ffl met papierstrooken dichtgeplakte deur.
I Daar moet ik doorheen. En natuurlijk
NP lk er door om opgevangen te worden
J™ een mijnheer in een toga met witte
ft Hij prevelt iets en ik prevel iets. Ver-
foedelijk stellen wij ons aan elkaar voor.
schrijd naast hem voort en ga onder een
"1 door waarop ik lees: „Wie hier niet
Jblljk naar binnen huppelt, wordt er
i twee, drie weer uitgeknuppeld!" Dan
Ut er een deur open en lk sta voor de
«mmlssie van ontvangst, gevormd door
p Kampcommandant, de beide kamp-
jjtoes en de chefs. Een begroetingsrede
pit uitgesproken door den minister van
Fin en waarheid. Het is een ongeloofe-
hartelijk welkom dat men mij bereid
Wt. Als de spreker zijn rede onder da-
'jwde bijvalsbetuigingen heeft beëindigd
"teen algeheele verbroedering. Ik maak
to met den kampcommandant (voort-
1 kampco genoemd), ir W. J. Meyerlnk,
°P zijn beurt de rest van de kampstaf
ij11 mij voorstelt. Er is nog juist tijd voor
BP wpje koffie eer de etensbel zal luiden.
Ij« reiziger heeft niet den moed en
|*wmaal niet den lust dit te weigeren.
In de eetzaal.
Secies om 12 uur luidt er een over het
ratele terrein hoorbare bel. Brood eten.
fgens, bijna allen ln overalls en op
„jpPkhoenen, zetten het over de plan-
jfj'.op 'n hol naar de eetzaal. Als ik met
yo kampco naar binnen stap, zie ik den
d'-bs al zitten aan vier groote tafels,
kier staat een emailbord met drie
boterhammen, een emailkroes voor
-ie: en een mes. Aan één der tafels zijn
J; :*ee stoelen onbezet. Ik krijg een
Itiii naast' den kampco. De laatste
'rTr «eer op, luidt een bel. verzoekt om
f't "elke eerbiedig in acht genomen
dan klinkt het uit honderd monden
„Eet-sma-ke-lijk!" Wij kunnen toetasten.
Ongeloofelijk, zoo snel als de boterham
men verdwijnen. Als ik de drie dikke pil
len met spek, jam en kaas verorberd heb,
heb ik al genoeg. Maar de jongens nog lang
niet. Er staan nog schalen met even dikke
sneden brood op tafel en. die moeten
leeg. Dat geschiedt dan ook in een tempo,
waarnaar lk met diepe verbijstering staar.
Na 20 a 25 minuten is het gedaan. Weder
om verheft de kampco zich. De bel luidt,
dan wordt de „hooge bezoeker" (dat ben ik)
nogmaals een hartelijk welkom toegeroe
pen. Een hartelijk applaus onderstreept de
woorden van ir. Meyerlnk. Wat doe je in
zoo'n geval? Wel, je staat op en spreekt
een paar minzame woorden van dank. Ook
lk doe dat, kort en krachtig.
Door het kamp.
Na het eten, het is inmiddels heel wat
beter weer geworden, gaan de jongens met
hun chefs naar het werk. De kampco leidt
mij intusschen in het kamp rond. Ik zie
daar dan acht houten barakken, waarin de
deelnemers overnachten. Twaalf Jongens
(inclusief een chef) slapen daar in de krib
ben. De meeste zijn twee-persoons met een
houten schot ln het midden. Voorts zijn er
in alle barakken één-persoons kribben. Er
wordt geslapen op stroo-matrassen. De
dekens en lakens liggen netjes opgevouwen
op het strookussen. Voorts staat er in elke
barak een kachel. Is het erg koud. dan
wordt deze 's avonds aangemaakt. De
slaapbarakken in „Het Putven" staan in
twee rijen van vier tegenover elkaar. De
eetzaal met een leuk onverwacht uitbouw-
tje, staat er loodrecht op. Voorts is er een
leeszaal, de keuken met kokswoning, de
woning van den kamco, douchehokjes, en
kele magazljntjes en een waschlokaal.
Achter het kamp ligt het sportveld. Neen.
stelt U zich nu vooral niet een terrein met
een mooie, gelijke grasmat voor. Zoover is
het nog niet. Maar er staan twee goals
tegenover elkaar, zoodat er gevoetbald kan
worden. In de verte zie lk een korfbalpaal
staan. Ook dat wordt hier dus beoefend.
Naar het werk.
Op het oogenblik zijn de kampdeel
nemers op drie plaatsen aan het werk.
Een deel der jongens werkt n.l. aan de
verbetering van den weg naar het
kamp. Een ander deel is ln het kamp
werkzaam. Er moet n.l. een zieken- en
logeerkamer komen en de timmergroep
is daarvoor druk ln de weer. De ove
rige jongens werken onder deskundige
toezicht boschwachters op het
terrein van Staatsboschbeheer. Zij
werken aan de bebossching van dit
gebied.
Per kampfiels ben ik er met den kampco
's middags tusschenuit getrokken om de
jongens aan den slag te zien. Eerst naar de
deelnemers, die het verst van het kamp
zijn d.w.z. een goed kwartier fietsen. Mijn
fiets staat keurig opgeborgen in de fietsen-
loods waar de fietsenreparateur zijn
werk heeft en ik berijd een veel zwaar
dere kampfiets. Gezien den toestand der
wegen lijkt dit mij ook wel wenschelijk
zcodat ik het advies van den kampco op
volg. Langs eenmanspaadjes zijn wij naar
het werk gegaan. Het leek compleet lente,
zoo zacht was het geworden. En op dezen
tocht heb ik het Brabantsche land leeren
bewonderen. Het is daar prachtig mooi.
Midden in die schitterende omgeving zijn
de kampdeelnemers aan het werk. Het is
een lust hen zco ijverig aan den slag te
zien. Hier staat een ploeg te spitten, dat
de stukken in het rond vliegen, ginds is
men bezig met het vruchtbaarder maken
van een stuk land, waar het bestaande
bosch het niet deed. De jongens hebben
de boomen, die er stonden gerooid. Thans
spitten zij het terrein om, opdat ietwat
vruchtbaarder grond boven komt.
Langs een omweg, welke ons naar den
top van een hocg duin leidt, midden tus-
schen Alfen en Chaam ln, bereiken wij de
groep jongens, die den weg verbeteren.
Het gaat oogenschijnlljk van een
leien dakje. Boomstammetjes zijn keurig
in ronde blokjes gezaagd. Deze worden in
een bad van creosoot gedoopt en dan op
gelijke hoogte in den weg gebracht. Het
lijkt gemakkelijk, maar het is inderdaad
moeilijk werk, omdat de weg zoo ongenadig
slecht is.
Van den weg naar „Het Putven", dat is
slechts een geringe afstand. Vergist U zich
niet. ik bedoel thans het brokje natuur
schoon, waaraan het kamp den naam ont
leent. Een prachtig meertje met helder
water en veel zand, midden ln het bosch
Het lijkt een oaseHier genieten wij
even, de stedeling, moe van den tocht door
het geaccidenteerde terrein, rust stiekum
uit, om dan op de waarlijk stalen rossen
terug te peddelen naar het kamp. Daar
wacht ons de thee. dan wat vliegt de
tijd om is het alweer eten. De warme
maaltijd wachtOp de borden ligt een
balletje gehakt te wachten, op de tafels
staan diepe schalen met het wasemende
eten, stamppot van andijvie. De jongens
laten het, kan het anders na den arbeid,
als sneeuw voor de zon verdwijnen. Nog
maals, het ls ongelooflijk als men ziet hoe
ontzaggelijk veel er naar binnen gestouwd
wordt. De kampco vertelt mij, dat men
thans reeds gevorderd is tot 105 brooden
per dag. En de massa's aardappelen en
groenten welke noodig zijn om de magen
te vullen, zijn eenvoudigweg verbijsterend.
„Wij wegen de jongens als zij komen", aldus
de kampco. „Welnu, het ls heel gewoon, dat
als zij weggaan, zij veertien pond en meer
zijn aangekomen
De Duitsche minister von Neurath heeft
gisteravond Weenen verlaten, uitgeleide
gedaan door de Oostenrijksche autori
teiten.
Zoowel door een D.N.B.-bericht uit
Berlijn, als door de Oostenrijksche le
gatie te Londen, wordt het bericht
tegengesproken, volgens hetwelk de
Duitsche rijksminister aan den Oos-
tenrijkschen bondskanselier, een plan
zou hebben voorgelegd voor een defen
sief viermogendheden-pact.
Officieel wordt medegedeeld:
De Duitsche rijksminister van buiten-
landsche zaken, von Neurath, heeft in ant
woord op het bezoek van den staatssecre
taris van buitenlandsche zaken, dr. C.
Guido Schmidt, te Berlijn op 22 en 23 Fe
bruari een bezoek gebracht aan de Oos
tenrijksche bondsregeering.
Het tweedaagsche verblijf te Weenen
van den "rijksminister heeft den erbij be
trokken staatslieden: bondskanselier dr.
Kurt Schuschnigg, staatssecretaris van bui
tenlandsche zaken, dr. Guido Schmidt en
rijksminister baron von Neurath de gele
genheid geboden tot diepgaand? bespre
kingen. welke zich hebben ontwikkeld in
een volkomen vriendschappelijke atmosfeer.
Deze besprekingen betroffen in de eer
ste plaats de betrekkingen tusschen de
belde Duitsche staten.
Met voldoening kon worden geconsta
teerd, dat het verdrag van 11 Juli 1936
een geschikte basis is gebleken voor het
herstel van een vertrouwelijke en vriend
schappelijke betrekking en geschikt schijnt
om een verdere succesrijke samenwerking
ln dezen zin te waarborgen.
In dit verband werd ook gewezen op het
sluiten van de laatste economische over
eenkomst van 27 Januari van dit jaar en
daarbij uitdrukking gegeven aan de ver
wachting, dat de hierdoor bereikte voorbe
reiding van een levendiger goederen- en
vreemdelingenverkeer gunstig zal uitwer
ken op de algemeene ontwikkeling van de
tegenwoordige betrekkingen.
In cultuur-politiek opzicht werden de
afzonderlijke urgente kwesties van hetwe-
derzijdsche cultureele verkeer breedvoerig
besproken en de reeds ter gelegenheid van
het beaoek van staatssecretaris dr. Guido
Schmidt aan Berlijn in het vooruitzicht
gestelde commissie voor cultureele betrek
kingen tusschen Oostenrijk en Duitsch-
land aangewezen. Deze commissie zal
reeds 25 dezer haar werkzaamheden aan
vangen.
Hieraan sloten natuurlijk ook bespre
kingen aan over de thans ln het midden
punt van de algemeene belangstelling
staande kwestie der Europeesche en vooral
midden-Europeesche politiek, waarbij de
aan de buitenlandsche politiek van beide
regeeringen ten grondslag liggende over
eenkomende bedoelingen geconstateerd
werden tot handhaving en duurzame ver
zekering van den algemeenen vrede.
Naar Havas meldt, meent men te weten,
dat Neurath de kwestie van de restauratie
wel heeft aangesneden, doch niet in dwin-
genden vorm, doch slechts als uitdrukking
van een wensch van verantwoordelijke
kringen in Duitschland.
Het lijdt volgens Havas geen twijfel of
het Oostenrijksche standpunt, dat dit een
zuiver binnenlandsche zaak is, werd met
groote stelligheid gehandhaafd.
Naar het schijnt heeft de vaak in Duit
sche bladen uitgesproken wensch, dat de
ex-Groot-Duitschers nauwer ln de bestuurs
zaken betrokken zouden worden, geen punt
van bespreking uitgemaakt.
De Duitsche gezant Von Papen heeft
aan de Weensche correspondent van de
„Elchingcr Zeitungdienst" onder anderen
medegedeeld, dat dit bezoek duidelijk aan
toont hoe de betrekkingen van Oostenrijk
en Duitschland steeds inniger worden. De
overeenkomst van 11 Juli ls daarom geen
afsluiting, maar een begin. De pas-gevoer
de onderhandelingen betroffen voorname
lijk de toenadering op cultureel gebied,
maar daarnaast bleek toch ook uit deze
besprekingen dat Oostenrijk met voldoe
ning heeft kennis genomen van het doel
bewuste optreden van Hitler ten aanzien
van het verdrag van Versailles. Duitsch
land van zijn kant acht het een verheu
gend feit oat er rust gekomen is in de
Oostenrijksche binnenlandsche politiek en
is er van overtuigd, dat de huidige regee
ring ook in de toekomst al haar aandacht
hieraan zal schenken.
Schmidt, de Oostenrijksche minister van
buitenlandsche zaken, heeft aan de Ween
sche vertegenwoordiger van het D.N.B. zeer
vriendelijke woorden over von Neurath's
bezoek gezegd, maar vooral in zijn uitspra
ken valt het op. dat er wordt aangedron
gen op zorgvuldigheid en geduld bij de
verdere ontwikkeling der betrekkingen tus
schen beide landen. Van tijd tot tijd moe
ten zij, die met deze ontwikkeling belast
zijn, den toestand tezamen bespreken en
nieuwe plannen maken voor wat in de
naaste toekomst te doen staat. Dat de be
sprekingen alle verwachtingen vervuld
hebben, was alleen mogelijk door de
vriendschappelijke atmosfeer waarin de
gesprekken zijn gevoerd.
Von Neurath legde ln zijn verklaring
vooral de nadruk op de volksgemeenschap
die tusschen Oostenrijk en Duitschland
bestaat. Hij zeide zich niet als een vreem
de gevoeld te hebben ln Oostenrijk en
sprak vooral zijn vreugde uit over de har
telijke ontvangst die hem door het volk
was bereid. De betrekkingen tusschen
Duitschland en Oostenrijk, zoo zeide hij,
zijn van geheel anderen aard dan die tus
schen staten met bevolkingen die elkaar
vreemd zijn.
In antwoord op herhaalde vragen,
welke haar dagelijks bereiken, deelt
de Directie der N.V.
mede, dat de
(VERBETERDE UITC-AVE)
van het
op het bijzonder fraaie formaat 36 x 27 cm., met passepartout
60 x 46 cm., zoowel zonder als met fraaie lijst verkrijgbaar is
voor de gebruikers van de
op dezelfde voorwaarden als voorheen de verlovingsfoto.
Zoo noodig kan Uw winkelier U nader inlichten.
N.V. HOLLANDSCH ZWITSERSCHE CHOCOLADEFABRIEK
6936
(Ingez. Med.)
In dit artikel omschrift Sir Herbert
Sainuel, leider der Liberale Party In
het Lagerhuis en oud-Brltsch minister
van binnenlandsche zaken, het stand
punt der Brltsche openbaro meening
tegenover de huidige stroomingen ln
de wereldpolitiek en haar onderlinge
conflicten.
Het groote gevaar van onzen tijd ont
staat vooral door de botsing der ideeën.
De burgeroorlog in Spanje is veel eerder
een conflict van ideeën dan van belangen,
de leiders van Duitschland gebruiken een
zoo vijandig mogelijke taal tegenover Rus
land, niet zoo zeggen zij als gevolg
van een antipathie op de rassenkwestie
betrekking hebbende of van een botsing
van territoriale of economische belangen,
maar omdat zij tegen de principes van
het bolsjewisme zijn en gelooven, dat
Duitschland en geheel Europa bedreigd
worden door de communistische ambitie
deze principes over de wereld te versprei
den. Wij zien hoe bepaalde volken zich
maken of laten maken tot geweldige
en destructieve machines van ideeën. Wij
zien, hoe geleidelijk een oriënteering der
naties naar Links en naar Rechts mogelijk
wordt. En het is niet uitgesloten, dat die
oriënteering door de een of andere ge
beurtenis plotseling 'n definitief en krijgs
zuchtig karakter zal krijgen met vernieti
ging als resultaat.
De overweldigende meerderheid der Brlt
sche opinie is van oordeel, dat zoowel het
Communisme als het Fascisme waar
aan het Nationaal Socialisme verwant is
als verwerpelijk beschouwd moet wor
den. Niet één van de honderd Britsche kie
zers op een totaal van dertig millioen
aanvaardt één dier politieke overtuigingen
misschien niet één per duizend. In het
Lagerhuis, dat uit 615 leden bestaat, heeft
slechts één communist zitting en geen en
kele fascist,
In politiek opzicht ls het fascisme ge
grondvest op de Hegeliaansche opvatting
van den Staat de Staat als een levend
individu, van suprème waarde en recht
hebbend op absolute heerschappij. Ook
deze idee is den Brit volkomen antipa
thiek. Hij is de overtuiging toegedaan, dat
de Staat niets anders is dan een aantal
mannen en vrouwen, dat voor bepaalde
alledaagsche doeleinden bijeengebracht is.
De Staat als een individu, iets mystieks
en metaphysisch is een pure mythe. Het
Staatsapparaat moet het volk dienen, niet
het volk den Staat. De Engelschman is
oordeel, dat het een zaak van het groot
ste gewicht Ls de geesten, de karakters
het verantwoordelijkheidsgevoel en het
zelfvertrouwen der Individuen afzonderlijk
te ontwikkelen en dat een groote Staat
zonder groote burgers niet denkbaar is.
Ten derde gelooft de nazi-fascistische
school ln het persoonlijke leiderschap, in
den heldencultus; zij verwerpt de demo
cratie als nutteloos. Het Brltsche volk be
lijdt de tegenovergestelde opvatting.
Toegegeven zij. dat een systeem van per
soonlijk leiderschap zekere voordeelen kan
hebben ln het begin althans wat be
treft snelheid, activiteit en zakelijkheid in
de uitvoering; maar er zijn ook factoren
aan den anderen kant. Van tijd tot tijd
rijzen verschillen over de Juiste wijze van
handelen. Als die niet geregeld kunnen
worden door discussies in vergaderingen en
bij verkiezingen moet het op andere wijze
geschieden. Onder de dictatuur worden zij
geregeld volgens de opvatting van den dic
tator en zijn meening wordt gevormd on
der die persoonlijke invloeden, die op hem
uitgeoefend kunnen worden. Niemand ls
het toegestaan vrijuit te spreken. Als
iemand van meening verschilt loopt hij
gevaar uit zijn ambt ontslagen, gevangen
genomen, verbannen of gedood te worden.
Gisteren tegen het eind van den dag
zijn een zeer groot aantal leden van het
Vaderlandsche Front met autobussen naar
Weenen gekomen, t.eneinde te demonstree-
ren voor de onafhankelijkheid van Oos
tenrijk. Veertigduizend personen, uit Wee
nen en uit de provincie waren samenge
komen op en rond het plein waar de zetel
van het Vaderlandsche front gevestigd is.
Het aantal arrestaties naar aanleiding
van de natlonaal-sociallstische relletjes
heeft 360 bedragen; van de aangehoudenen
zijn er 320 weer op vrije voeten gesteld.
Kiemen van verzet worden met geweld
onderdrukt. De intrige komt ln de plaats
van het open debat en de beslissende
stemming.
De ware proefneming van het systeem
der dictatuur komt met het ouder worden
van den dictator; en nog meer met de op
volging door den tweede en den derde.
Zelfs een Napoleon de Groote heeft zijn
Waterloo gehad; zijn erfgenaam was een
Napoleon de Kleine met zijn Sedan. Slechts
één geval kennen we uit de dikke geschie
denisboeken der groote staten, waarbij de
opvolgers onder een persoonlijk leiderschap
een sterk en verstandig bewind bleven voe
ren gedurende een periode van tachtig
jaar; en het betrekkelijk gunstige tijdperk,
dat het Romeinsche Keizerrijk van Nerva
tot Marcus Aurelius beleefde, werd ge
volgd door een volledige ineenstorting.
Bovendien is de levensbeschouwing der
dictatuur militaristisch. Zij gelooft in strijd
geweld en zoo noodig oorlog. Zoowel Mus
solini als Hitier hebben herhaaldelijk ver
klaard, dat een wereld zonder oorlog een
vervallen wereld zou zijn. In Engeland
beschouwt men dit beginsel als barsch en
immoreel. Wij weten al te goed, dat oorlog
de vloek en de schande der beschaving is.
Het Marxistische systeem, zooals dat uit
geoefend wordt ln Rusland, heeft eenige
eigenschappen gemeen met het nationaal
socialisme en het fascisme. Het ls even
eens een stelsel van geweld, onverdraag
zaamheid en dwang. Het staat vijandig
tegenover iederen vorm van godsdienst en
bestrijdt zijn tegenstanders met een wreed
heid. die lijnrecht ingaat tegen de Britsche
algemeene opinie.
In Engeland verwerpen we de gedach
te, dat de keuze der menschheid tusschen
deze beide vijandig tegenover elkaar staan
de ideologieën beperkt ls. Zonder twijfel
willen zoowel de fascisten als de commu
nisten laten voorkomen, dat het wel zoo
Ls. Want elk der partijen behaalt haar aan
hang voornamelijk als gevolg der vijande
lijkheden van den ander. Zonder commu
nisten zouden er vermoedelijk weinig na-
ttonaal-soeialisten of fascisten zijn zon
der nazi's en fascisten weinig communis
ten in elk geval buiten de grenzen van
Rusland. Groot Brittannië wenscht geen
van beiden.
Als Iemand ln ^nkele zinnen het alter
natief zou willen samenvatten, dat wij pre-
fereeren, zou dit als volgt geschieden:
Erkenning van het feit, dat overtuiging
als heerschend beginsel vóór het geweld
gaat en handhaving, door de vredelieven
de landen, van een macht om dit beginsel
te beveiligen.
Erkenning van de volgende drie prin
cipes als noodzakelijk voor de welvaart van
de wereld; alle landen, groot en klein, heb
ben eenzelfde recht op onafhankelijkheid
en wijwaring voor iedere agressie: geen
land dient zich in te laten met de binnen
landsche aangelegeheden van andere vol
ken of toe te staan, dat anderen zich met
zijn zaken bemoeien; de nakoming van uit
vrijen wil onderteekende verdragen is de
eerste voorwaarde voor de stabiliteit van
de wereld.
Verwijdering van de oorzaken der sociale
ontevredenheid, niet door een plotselinge,
fundamenteele verandering in het beheer
van alle eigendommen ter wereld, maar
door een geleidelijke niet met opzet
langzame transformatie langs parallel
loopende lijnen van hervorming; evenals
uitroeiing van de ernstige economische
kwalen en de algemeen verspreide on
rechtvaardigheid, die met het moderne
industrieele systeem gepaard gaan.
Handhaving van de Vrijheid in al haar
vormen nationaal, constitutioneel, per
soonlijk en economisch.
Te trachten de oorzaken, die tot den oor
log leiden uit te bannen en in het bijzon
der een algemeene Europeesche regeling
te helpen bevorderen. Als zekere offers
gebracht moeten worden, bijvoorbeeld wat
betreft de koloniën, om dit doel te bereiken
zal een steeds greoter deel der openbare
meening ln Engeland bereid zijn die in
overweging te nemen.
Niet in de laatste plaats te strijden te
gen het geloof in een „onvermi.idelijken
oorlog" een geloof, dat, indien het veld
wint, zichzelf naar de verwezenlijking toe-
helpt. Laat ons liever trachten de botsing
der ideologieën te verhinderen en zoo de
wereld van het ernstige gevaar te redden.
(Nadruk verboden).
3-3
