Motoriseerings-Parade
in Duitschland
LEIDSCH DAGBLAD - De.ia Kyi
Diwaafl 23 Feiiruari 19jj
De suikeroogst in Ned.-Indië.
tentoonstelling
Zij biedt alles wat het motor
leven van een volk
omvatten kan.
FINANCIEN
VRAGENRUBRIEK
HOE LAAT WW! DE
H00FDBUS GELICHT?
SNCEZIMEN
/TUKKEN
||KUN/T IN lITTEREN j
1 ALG. NED. POLITIEBOND BESTAAT
A 50 JAAR.
Gisteren was het 50 jaar geleden dat de
lAlg. Ned. Politiebond werd opgericht. Het
■was tevens 25 jaar geleden dal de heer G.
W. Stroink. burgemeester van Steenwijker-
wold, met het voorzitterschap werd belast.
Ter gelegenheid van dit feit is het bonds
orgaan in feestgewaad verschenen. Het is
een omvangrijke uitgave, waaraan vele
vooraanstaande personen hun medewer
king verleend hebben en dat rijk geïl
lustreerd is.
UIT NED. OOST-INDIË.
[Verhoogd van 1.2 tot tot 1.4 millioen
ton voor het jaar 1938.
BATAVIA. 22 Febr. (Aneta A.NP.).
Hedenavond werd een besluit tot verhoo
ging van den suikeroogst in de „Javasche
Courant" gepubliceerd.
Na informatie deeld het Dept. van Eco
nomische Zaken mede, dat inderdaad in
de laatste maanden een groote suikerafzet
heeft plaats gevonden, die in sommige op-
Éichten een reëel karakter draagt.
Daarom is de regeering er op ver
zoek van de NXV.A.8. toe overgegaan
goed te keuren, dat de productie voor
het jaar 1937 (oogst van 1938) van
1.200.000 tons op 1.400.000 tons wordt
gebracht.
Daarmede zal dan in 1938 dezelfde
hoeveelheid als in 1937 worden gepro
duceerd. Intusschen is dit nog 100.000
ton beneden het schema, dat een es
sentieel deel uitmaakt van de in het
jaar 1936 aangenomen suikerregeling.
Voor Midden- en Oost-Java is dit
besluit zeer belangrijk, daar vijf tot
zeven millioen meer geld aan loon en,
transport, grondhuren enz. in omloop
komt, waarvan het overgroote deel aan
de lnhecmsche bevolking ten goede zal
komen.
"P\ r\, ,41—*en tooneele gevoerd, omdat deze heele
ue UUltSCne automodel- zaak stond of viel met de noodzakelijkheid
ERNSTIG AUTO-ONGELUK.
Twee dames zwaar gewond.
SOERABAJA 22 Febr. (Aneta). Zater
dagmiddag is bij de dessa Ngoeling. aan
den we» tusschen Pasoeroean Probolinggo,
een ernstig auto-ongeluk gebeurd.
Een Dodge-Sedan, bestuurd door mej.
van Mets. onderwijzeres te Probolinggo
botste tegen een Morris-wagen. Bij deze
botsing werd mej. van Mets zwaar gewond.
Haar naast haar zittende zuster, mei. M. G.
C H. van Mets. werd eveneens zwaar ge
wond. De overige inzittenden, de dames M.
G. C. Verbruggen. A. M. Eeftens en de
inlandsehe chauffeur, bleven ongedeerd.
De zwaargewonde dames van Mets wer
den naar een ziekenhuis te Pasoeroean ver
voerd. Zij konden nog niet worden gehoord.
Het ongeluk geschiedde, doordat de
Dodge-wagen de Morris-wagen bii het pas-
seeren aan het spatbord raakte en vervol
gens tegen een saemboom botste.
N V. A. HILLEN'S SIGAREN-
EN TABAKSFABRIEK
In de gistermiddag gehouden aandeel
houdersvergadering van de N. V. A. Hillen's
Sigaren- en Tabaksfabriek te Delft welke
de vorige week Donderdag is stopgezet
werden de Jaarstukken goedgekeurd. Aan
genomen werden de volgende voorstellen:
tot het aanvaarden van surseance van
betaling;
tot hst aanbieden van een accoord aan
eredleteuren en
tot het verleenen van eervol ontslag aan
de directie.
C. J. van der L. te L. De Paardensteeg
ls afgebroken in 1910.
Laatste buslichting ten Postkantore voor
de eerstvolgende postverbinding in de
richting van:
Amsterdam
Rotterdam
2.40 a)
15.05 2)
2.40 a)
15.35
8.20 3)
15.35 2)
7.10 2)
16.00 2)
9.05 4)
16.00 2)
9.50
17.00
10.20 2)
17.20 2)
10.20
19.05 2)
11.25
18.30
11.25
19.35
12.10
19.35
13.25 2)
20.45 2)
13.25 2)
21.10 2)
14.15 2)
22.20 b
22.20 b
23.40 2)
22.35 2) aansluiting nachttreinen.
23.45 Luchtpost N.O.I. alleen Dinsdag en
Vrijdag.
Utrecht Leiden-Stad
2.401) 12.10 6.30 le bestelling
4.50 16.00 2) 13.40 2e bestelling
6.00 b 20.20 2) 17.35 3e bestelling
De met a aangegeven tijdstippen gelden
mede voor Zon- en feestdagen.
De met b aangegeven tijdstippen gelden
alleen voor Zon- en feestdagen.
1). Niet op Maandag en daags na een
feestdag.
2). Na dit tijdstip kan nog gepost wor
den in den postwagen van den aan-
sluitenden trein.
3). Alleen op Maandag.
4). Niet on Maandag.
Katwijk Noordwijk Leiderdorp
Werkd.: 4.50 Werkd.: 4.50 Werkd." 6 20
13.25 11.25 12.30
16.05 1325 17.40
17.00 16.40
Z.- en F. 4.00 Z.- en F. 4.00 Z.- en F. 5.40
Door Koolhaas Revers.
Berlijn, 20 Febr. '37.
De Rijkskanselier en „Führer" van het
Derde Duitsche Rijk, heeft Zaterdagmor
gen 20 Februari j.l. persoonlijk te Berlijn
de Automobieltentoonstelling geopend met
het gebruikelijke ceremonieel, dat In de
laatste 4 jaren het karakter van een
„Staatsakt" heeft aangenomen en zulks
dan ook Inderdaad is.
De Berlljnschc „Motor Schau" in het
geweldige hallencomplex aan den Kai-
serdamm in Charlottenburg. omvat
kortweg alles, wat met het motor-leven
van een volk. vooral van een, waarbij
het motoriseeringsproces zich voltrekt
in een zóó snel tempo als bij het Duit
sche omvatten kan ons moderne
motorleven van alle dag in al zijn ge
ledingen en dat is heel wat.
Zeker u vindt in het Kaiserdamm-
complex personenauto's, maar u vindt
daarnaast ook vrachtauto's en motorrij
wielen, u vindt de noodige plaats inge
ruimd voor speciale producten, vrachtwa-
wagens, die electrisch aangedreven wor
den en camions, die houtgas consumeeren,
u vindt er den Dieselpersonenwagen naast
de Dieselvrachtauto, u vindt er militaire
motorcreaties en motorvehikels bestemd
voor weekendtochten en kampeer- en pic-
nic-excursles: de autobaanauto is aanwe
zig naast het autobaan motorrijwiel en
naast synthetische benzine, komen kunst
matige rubber en het laatste nieuws van
het reusachtige net van auto snelwegen,
dat Duitschland momenteel bouwt ieders
andacht vragen.
De wijze, waarop het Duitschland van
heden motoriseert en het enorme tempo,
waarmede dit motoriseeringsproces zich
voltrekt, maken natuurlijk juist te Berlijn
een salon van een dergelijk karakter vol
komen logisch en begrijpelijk, en zeker ge
schikt om de algemeene aandacht te trek
ken.
Zoo is het ook nu weer. En waar die aan
dacht soms nog niet aanwezig mocht zijn,
daar wordt geen middel achterwege gelaten
van „hoogerhand" om die te wekken. Er
zijn en er blijven onderdeelen van het
groote motoriseeringprocse van onze Oos
terburen die als het ware zijn voorbe
schikt om op de verbeelding van de massa
te werken en daaronder vallen in de eerste
plaats de onderwerpen van het autosnel
wegennet en dan de „Volkswagen" de
auto voor iedereen. Wat het autostrada-net
in wording betreft, is er tijdens de offi-
cieele openingsplechtigheid van deze Show
met begrijpelijken trots op gewezen, hoe
zeer de uitvoering van dit grootsche werk
vordert en het is vooral Goebbels geweest,
die er op wees. dat thans, drie jaar nadat
de eerste spade daarvoor werd in den grond
gestoken, 1231 kilometer autobaan reeds ln
gebruik zijn genomen van de totaal ontwor
pen 40.000 en dat ook dit jaar en de vol
gende jaren gemiddeld 1000 k.m. voor het
motorverkeer zullen worden afgeleverd. Niet
minder dan 250.000 arbeiders zijn momen
teel in dit groote werkproces met de daar
onder vallende bijbedrijven ingeschakeld
Hoe ook in andere opzichten het motor-
verkeer door de verschillende regeerings-
maatregelen is bevorderd en daardoor de
industrie opbloeide, blijkt wel uit de sta
tistieken, die aangeven, dat sinds het begin
an het aan het bewind komen van de hui
dige regeering nu 4 Jaar geleden de ver
meerdering van het aantal motorvoertui
gen steeg van 104.000 tot 457.000 in 1936 en
de productie opliep van 51.000 in 1932 tot
293.000 in 1936. In het midden van 1932
waren in Duitschland ongeveer 400.000 per
sonenauto's bij het verkeer van alle dag
betrokken, in het midden van 1936 waren
het er reeds 961.000 en ruw gesproken kan
men zeggen, dat. waar in het jaar 1932 één
auto voorkwam op elke 100 inwonenden
van het Rijk, deze verhouding in 1936 reeds
was opgeloopen tot één auto op de 54 in
woners!
Intusschen al zijn dit respectabele cij
fers men is daarmee nog lang niet. waar
men wezen wil en Hitier zelf heeft dit dan
ook daarna in zijn openingsrede met klem
geconstateerd, waarbij hij dan wees op het
voorbeeld van de Vereenigde Staten waar
op elke 5 inwoners een auto voorkomt. Na
tuurlijk zijn daar dan ook de verhoudingen
heel anders, maar in elk geval blijkt daar
wel uit, hoezeer de algemeene motorisee
ring van een volk kan worden doorgevoerd.
De Volkswagen.
In dit verband past dan ook de gedachte,
die voor alles een „hobby" van Adolf Hitler
zelf is die van het heel goedkoope en
toch volkomen bedrijfszekere en economi
sche wagentje voor iedereen de zooge
naamde „Volkswagen" en juist omtrent
dezen veelbesprokene, heeft nu de rede.
waarmede deze show geopend werd zeer be
langrijk nieuws gebracht. Tot nu toe im
mers bleek deze Volkswagen een utopie, een
ideaal, dat niet voor verwezenlijking vat
baar was en menigmaal hebben wij per
soonlijk beslist zij het dan niet openlijk
van gezaghebbende Duitsche zijde hoo-
ren beweren, dat deze heele Volksauto-
kwestie onuitvoerbaar was, ook al bleek
Hitier zelf voor deze gerachte nog zoo ge
porteerd.
Inmiddels bleef de volkswagen weg in
1935 en in 1936 en sceptici haalden de
schouders op en schenen gelijk te krijgen,
al dook verleden jaar wel het gerucht op,
dat de volkswagen er was, maar niet werd
om er niet mee voor den dag te komen,
voordat de kans op eventueele „kinderziek
ten" volledig was uitgeschakeld.
Uit de rede, waarmee Geheimrat dr.
Allmers, de voorzitter van het verbond
van de Duitsche Automobielindustrie
het hoofd van de regeering begroette,
bleek tot veler verrassing, dat inder
daad de kwestie van den Volkswagen
in een vergevorderd stadium van voor
bereiding is en drie proefwagens aan
de constructie Porsche, twee en een
halve maand lang systematisch en
dag en nacht door aan de zwaarste
beproevingen zijn onderworpen in het
bergterrein van het Schwarz Waid en
op de Reichsautobahn-Heidelberg-Nau-
heim, waarbij driemaal 50.000 kilome
ter werden afgelegd, met naar het
schijnt zeer gunstige resultaten.
Al verscheen de veelbesprokene dus dit
jaar nog niet ten tooneele, zeer belangrijk
niet alleen voor Duitschland's motorisee
ring, maar voor die van de heele wereld ls,
dat nu wel definitief schijnt vast te staan,
dat wat velen schouderophalend naar de
wegen van het land Utopia verwezen, nu
toch als tasbare valiteit in onze eigen
motorwereld voor het voetlicht zal worden
gebracht. Van de proefwagens is nu al een
serie van dertig in aanbouw.
Het vraagstuk van de productie in reuzen
serie houdt echter zulke enorme moeilijk
heden in op het gebied van organisatie en
vooral ook van financiering, dai we wel
zeer benieuwd zijn of het werkelijk geluk
ken zal b.v. volgend jaar Febr. den volks
die stroomlijn. Zelfs hier en daar bij
de motorrijwielen. Het meest opvallend
in dat opzicht ls wel de nieuwe Adler
creatie, de 2,5 Liter „Voll Schwing-
achser", die zeker één van de clou's is
van dezen salon.
Hier vinden we een stroomlijnproduct,
dat duidelijk afstamt van den „Autobahn-
wagen", waarmee Adler eenigen tijd gele
den op de Berliner Avus heeft aangetoond,
dat vooral bij hoogere snelheden de vorm
van onze moderne auto een belangrijke
krachtsbesparing kan beteekenen, als zij
zich aanpast aan de eischen van de aëro
dynamica. Overal dan ook ziet men de
stroomlijn ln meerdere of mindere mate
veld winnen, zoodat men tenslotte a el lot
de conclusie moet komen, dat geleidelijk
aan maar vril snel het uiterlijk van
mize moderne auto heele anders gaat wor
den een verandering, waar tegenover we
allen al heel anders- staan, dan een paar
Jaar geleden, toen dergelijke gestroomlijn
de vormen nog in botsing kwamen met
onzen smaak, die op traditie was afgesteld.
Hansa het bekende Duitsche merk
komt ook met modellen, die sterk den in
vloed van de Aërodynamica verraden, zoo
wel bij de Hansa „1500" als bt] den zes-
cylinder „Hansa 2000". Zelfs „Auto-Union"
gaat in die richting zU het wat kalmer
vooral bij de nieuwe ..Sonderklass»". de
4 cyl. tweetakt-creatle van D.K.W., die in
de plaats is gekomen van de voormalige
„Schwebe-klasse" en nu een geheel stalen
carosserie heeft en dezelfde onafhanke
lijke voorwielveering als de ook al weer
nieuwe, semi-stroomiijnmodellen van Wan
deler hebben.
Onder „Neues" vermelden we tenslotte
een nieuwen zescylinder van Mercedes-
Benz. een 3,2 liter zescylinder, type „320"
en dan vooral niet te vergeten op het ge
bied van den Diesel personenwagen, waar
op Mercedes en ook Hanomag zich reeds
onderscheidden de nieuwe Dicsel-zes-
cvlinder van Hanomag. terwijl voor de
sportliefhebbers, die wat duiten over heb
ben voor een .rassigen" sportwagen van
eerste klasse reputatie, het nieuwe type
B.M.W. ..328" een zeer snel en zeer chic
sportmodel, een wagen ls om van te water
tanden.
Motorrijwielen op de show.
Maar niet alleen de auto als personen-
ra*
wagen, waarlijk den volke voor te zetten. ~7" -
auto is op deze Berliner show van belang.
overal elders kan de bezoeker met veel ge
noegen ronddwalen. In de hall van de mo
torrijwielen. waar fabrieken als B.M.W.,
In elk geval bleek uit Hitler's
uitlatingen, dat er maar één volks
wagen komt en dat het allerminst in
de bedoeling ligt meerdere creaties van
diverse merken als concurrenten tegen
elkaar in het strijdperk te jagen. En,
dat is dan ook wel heel begrijpelijk.
Bovendien werd uitdrukkelijk medege
deeld, dat de volkswagen zeker niet is
bedoeld om andere duurdere wagen
typen concurrentie aan te doen, maar
integendeel men hem moet zien
om geleidelijk aan de animo en de mo
gelijkheden voor duurdere wagens te
doen toenemen.
„De menschen" werd gezegd: „zien niet
af van het koopen van duurdere auto's,
omdat ze principieel goedkooper willen
hebben, maar ze koopen alleen de goed
koopste auto's, zoolapg ze geen duurdere
kunnen betalen". En dat we erkennen
het is volkomen juist.
Juist deze stelling is dan ook waarschijn
lijk mede oorzaak, dat deze tentoonstelling,
waar dus nog geen Volkswagen aanwezig
is, opvalt door de afwezigheid van pogingen
tot het aan de markt brengen van goed
koope kleine wagentjes
Andere kleine auto's.
Hitier heeft ook nu weer uitdrukkelijk
gezegd, dat tusschen de volksauto als goed
koopste aanbieding voor de meest beschei
den beurzen en de duurste personenwagens,
een heele serie goedkoopere en duurdere
aanbiedingen aan de markt moet zijn, zich
aanpassend aan de draagkracht van de
diverse beurzen en waarbij dus de volks
wagen dezelfde stimuleerende rol gaat spe
len. als het heele lichte motorrijwiel
in Nederland doet ten opzichte van de
grootere motorrijwielen van andere prijs
klassen. Blijkbaar is in dien geest ook een
soort order uitgegeven want nergens ont
waart men hier op de stands te Berlijn een
individueele green van de een of andere
fabriek naar de massa Natuurlijk D K.W is
er aardiger en beter verzorgd dan ooit en
od zichzelf een prachtgreep naar de massa
uit een vroeger stadium maar de nieuwe
volksauto moet nog een stuk onder den
D K.W prijs komen nog wel ongeveer de
helft. In dezelfde prijsklasse als de D K.W.
Meisterklasse nog iets -goedkooper
brengt Adam von Opel zün goedkoopste
model P 4 als 4 oersoonswagen momenteel
wel het goedkoopste wat er is. terwijl daar
naast N.S.Udie met Fiat in Duitschland
een belangencombinatie heeft, als goed
koopste twee-persoons aanbieding, de bij
ons nu al welbekende, aardige, kleine
„Fiat 500" brengt.
Nieuwe creaties in stroomlijn.
Maar overigens is er niets heel goedkoops
gaat alles meer naar de duurdere lijn
Met het oog od den volkswagen hebben de
Duitsche constructeurs blijkbaar reeds hun
ne consignes te pakken! Opel komt als
nieuws met ziin in Nederland reeds be
kende „Kadett" met een 2.5 Liter Super
Six. waarin naar beweerd wordt de Che
vrolet zes cylinder kopklepmotor zit en met
'n nieuwe heele zware creatie, een 3.6 Liter
zes cylinder ..Admiral" met een topsnelheid
in de buurt van de 130 K.M.. een terrein,
waarop Rü Helsheim zich tot nu toe hee-
lemaal niet had bewogen. Daarnaast bliift
natuurlijk de populaire Olympia 4 cylinder
en de zes cylinder van 2 Liter bestaan.
Zeer interessant was od den Opelstand een
..glazen auto" bedoeld als Dractisch demon
stratiemodel voor den zelfdragenden car-
rosserlebouw van Olvmpia en Kadett.
Bij den nieuwen Opel ..Admiral" valt
evenals bii de oudere Olympia trouwens
op, hoe geleidelijk aan toch de stroom
lijn veld wint Dien indruk bracht Pa
rijs reeds bij de Fransche wagens en
Berlijn is een versterking daarvan.
Want wat men ook moge zeggen
langzaam, heel langzaam aan. begin
nen onder den invloed van de steeds
meer op den voorgrond tredende Aëro
dynamica de vormen van onze wagens
zich aan te passen aan de eischen van
den luchtweerstand. Overal ziet men
de semi-stramlijn opduiken, overal
ziet men een voorzichtige, maar toch
besliste „avance" in de richting van
D.K.W., F.W.N., Ardie. Victoria. Zundapp. e.
a. het allernieuwste op motorrijwielgebied
exposeeren is vooral het heele lichte „ba
by" motorrijwiel, dat iuist in het wielrii-
dersland bij uitnemendheid Nederland
zooveel succes heeft, zeer interessant.
Het is hier geëxposeerd in den vorm van
98 c.o. D.K.W., de 120 c.o. Ardie en de Her
cules e.a.
Tenslotte mogen we vooral niet
vergeten de synthetische rubber
en de synthetische benzine, waarmede
de Duitsche techniek zoo'n succes heeft
behaald en die een uitvloeisel zijn van
het streven, om een zoo belangrijke in
dustrie onafhankelijk te maken van
het buitenland.
Want hief tenslotte stuit men op
een kern.
De quaestie van het verkrijgen van ben
zine uit kolen ls opgelost. Duitschland fa
briceert zijn eigen kunstmatige rubber, die
o.a. gebruikt wordt voor bijna alle auto
banden voor leger-doeleinden, de ijzer- en
kolenvoorraden zijn voorloopig onbegrensd
en ook overigens ontmoet men overal het
streven om Duitschland onafhankelijk te
maken van import uit het buitenland.
Letterlijk zeide Hitier, bij de opening
van deze tentoonstelling dezen morgen:
,Het ls mijn vaste voornemen de Duit
sche automobiel- en motorindustrie en het
geheele verkeerswezen onafhankelijk te
maken van den onzekeren factor, die de
internationale import is. en te fundeeren
op een solide, eigen basis. Binnen twee
jaar zullen we, wat rubber en brandstof
aangaat, onafhankelijk van het buitenland
zijn en ook in andere opzichten zullen we
geheel in deze richting werken".
En daaraan voegde Hitier nog deze typi
sche uitlating toe:
„Men zal mij misschien tegenwerpen:
,dat gaat niet", maar ik behoef u allen niet
te verzekeren, dat de man, die het voor
elkaar heeft gebracht van een onbekenden
soldaat uit den wereldoorlog, leider te wor
den van een natie er ook vast van over
tuigd is de zich voordoende problemen te
kunnen oplossen!"
Het oog op de toekomst.
Zal het hem werkelijk gelukken? En zal
de steeds verder doorgevoerde motorisee
ring van de massa's van een groote natie,
tenslotte werkelijk leiden „tot de auto voor
iederen" den volkswagen en, mis
schien ook tot het volksmotorrijwiel? We
zullen het moeten afwachten.
Maar zeker is, dat meer dan een andere
internationale show. deze Berliner Motor
„Schau" in den insider vragen doet op
komen, met het oog op de toekomst, die
wel hoogst interessant zijn.
Zullen we werkelijk in de toekomst, ook
bij ons ln Nederland, gestroomlijnde auto's
en motorrijwielen zien voortschieten over
de auto-strade der toekomst?
Zullen we werkelijk tot den laatsten man
en de laatste vrouw gemotoriseerd wor
den?
Het zijn vragen, die in deze motor-eeuw
deze Berlijnsche tentoonstelling en haar
typische omgeving mert hernieuwde kracht
in ons doen oprijzen.
(Bulten verantwoordelijkheid der Red
Cople van de al of niet geplaatste
stukken wordt niet teruggegeven.
HET SPAANSCHE KIND IN HOLLAND.
Met zeer veel Instemming zullen velen
eenige dagen geleden den oproep om hulp
aan het Spaansche kind hebben gelezen.
Van verschillende kanten zijn reeds pogin
gen daartoe gedaan en het verdient aanbe
veling de verschillende mogelijkheden eenj
met elkaar te vergelijken. Twee wegen staan
hierbij open n.l. die van de gezinsverpleging
en die van de gemeenschappelijke verple
ging. De eerste is misschien voor de organi
satie de eenvoudigste', voor het kind levert
zij echter gevaren op. Toen hier indertijd de
Hongaarsehe kindertjes werden ingekwar
tierd, hebben velen moeten ondervinden tot
welke moeilijkheden en teleurstellingen dit
aanleiding was. En als we ons eens voorstel,
len welke enorme spanningen hun Spaan
sche lotgenootjes den laatsten tijd hebben
moeten doorstaan, dan ls het ln de aller
eerste plaats noodig, dat de gelegenheid
wordt geschapen, die spanningen te ontla
den. Zal dat kunnen in een Hollandsch ge
zin? Ik geloof het niet, omdat het meest
voor de hand liggend middel daartoe is het
huilen en het uitzeggen. Het eerste zal het
kind beheerschen, het tweede ls een onmo
gelijkheid. want hij wordt toch niet begre
pen. Hoe kan een kind zich bij ons op zijn
gemak gevoelen, waar hij noch onze taal
noch onze gewoonten begrijpt.
De mogelijkheid ls zeer groot, dat dezd
kinderen, losgerukt van hun ouders en van
de bodem waarop ze geboren zijn, ziek zul-
len worden van helmwee.
Maar laat deze aanhef geen reden zijn om
niets voor het Spaansche kind te doen. Een
andere mogelijkheid, n.l. die van de ge
meenschappelijke verpleging is misschien t«
overwegen. Voor Leiden hoeft dit, dunkt
mij, geen bezwaar te zijn. De kinderen zijn
dan bij elkaar. Bij elkaar scheppen ze in
hun huis de Spaansche sfeer. BIJ elkaar
kunnen ze er zingen en dansen, wat toch
de Spanjaarden in 't bloed zit. Bij elkaar
kunnen ze de handenarbeid beoefenen, hét
middel tot ontlading van spanningen in een
menschenziel. En dit is mogelijk, omdat men
hier met een enkele aanduiding kan vol
staan.
De kosten, vraagt U misschien? Geen
nood, als allen, die een kind hadden willen
nemen, nu ook willen helpen, en men deelt
het tehuis in volgens het systeem van het
..self-government", zullen de kosten niet
hooger zijn.
De moeite? In 't begin misschien wel let#
moeilijker maar later worden ontegenzegge
lijk veel moeilijkheden voorkomen.
En last not least: voor het kind zelf it
het het beste.
Misschien wil men het eens overwegen,
S. J. SCHAPER—BEUKEMA.
BOOMVERWOESTING TE LEIDEN.
Geachte Redactie!
De groote boomen van Rapenburg. Oude
Singel. Levendaal behooren tot 't verleda
Komende langs de 3 Octoberstraat. zat
Ik, dat de boom-guillotine nu ook dóór zijn
werk had gedaan. Twee rijen prachtise
boomen geen iepen! in volle fleur, zijn
omgehakt.
Aan den Nieuwen Rijn worden de mooie
iepen, om den anderen, omgehakt. Op het
sparen van mooie exemplaren wordt niet
gelet. Om den anderen hebben die boomen
blijkbaar de iepziekte. Wonderlijke speling
der natuur!!
Verleden jaar is aan den Ouden Rijn
hetzelfde gebeurd. Om den anderen de
boomen er uit!
Aan de Papengracht is de helft der boo
men verleden jaar gespaard. Ze staan nu
wonderlijk uit de verte naar elkander te
kijken. De andere helft, omgehakt. De
fraaie zeldzame boomen aan de Pieters
kerkgracht ziin alle omgehakt. De prach
tige oudste iep in 't Plantsoen wordt om
gehakt. Men is blijkbaar bang. dat als hij
omwaait, er iuist een bootje in de Singel
zal varen!
De eene rij boomen bii de Hooglandsche
Kerk (Nieuwstraat). iepen in volle kracht
van hun groei, zijn omgehakt, op één na.
Die staat curieuselijk naar de andere rij
te kijken. Het aardige groepje boomen ra
het pleintje aan het eind van de Maredijt
ls verleden jaar omgehakt, zonder door ie'#
anders te worden vervangen.
Buiten het Plantsoen blijven er nog oen
paar wegen met mooie oude boomen over.
Ik zal ze maar niet noemen: 't volgends
jaar zullen die ook wel gaan! Leiden wordt
de stad der baby-boompjes.
Commentaar overbodig.
Boomliefhebber,
Ach.Theobald!daar valt mijn
roos. wil je haar even voor me oprapen'1
Oprapen?!!!.... Ben je nou heele-
maal niet goed?!!!denk je dat ik een
slangemensch ben?l
HET RESIDENTIE ORKEST.
Op het concert van hedenavond zal de
13-jarige violiste Ida Handel niet 't viool
concert van Beethoven gelijk in t pro
gramma vermeld maar dat van Jon.
Brahms spelen.
HERDENKING VAN HET VIERDE
EEUWFEEST VAN MARNIX VAN
ST. ALDEGONDE.
Voorbereidingen in België.
Gisteravond heeft in de zaal Gruter te
Antwerpen een vergadering plaats
van het uitvoerend comité tot herdensins
van het vierde eeuwfeest van de geboon
van Marnix van St. Aldegonde.
Onder de aanwezigen werden opgemc-x
A. Ruijs. consul-generaal der Nederlanoe
te Antwerpen, M. Fernhout, burgemeesj:
van Middelburg; jhr. mr. A. F. C. de Case
broot, burgemeester van West-Kapel'®'
Vlis-
West-
A. van Woelderen, burgemeester van
singen en deputaties uit Oost- en
Souburg. -
Deze vergadering vormde een
tot de viering van het vierde eeuwfeest
Marnix van St. Aldegonde. die in 1938
Oost- en West-Souburg en te Brussel, w
plaatsvinden. Zij werd voor het S'00J;n
deel in beslag genomen door een rede
den Belgischen minister van onderwc
Hoste.
2-3
I