F inancieel-economisch
weekoverzicht
IEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad
Zalerdag 20 Februari 1931
Zware druk op Engeland's financien - Bestrijding
kapitaal-invoer in Amerika - Langzame opleving
/CUEEP/
TJLINCEMi
Een simpele aankondiging: Engeland zal
in de eerstvolgende 5 jaren in totaal 13.500
millioen gulden ten behoeve van zijn de
fensie uitgeven, dat is dus 2.700 millioen
gulden per jaar of evenveel als onze eigen
nationale schuld. Ons verstand staat even
stil bij het lezen van deze ontzaglijke cij
fers. zelfs indien wij ze bezien van zuiver
Britsch standpunt. En niet alleen ons
verstand: zelfs in de Britsche pers, die
over het algemeen, gezien den uitermate
onzekeren politieken toestand in Europa
er.het verre Oosten, de blijkbare nood
zakelijkheid van dit versnelde defensie
program inziet, steekt men verbazing en
vrees niet onder stoelen of banken.
Verbazing, dat men zoo lang heeft ge
treuzeld. dat men zoo naief is geweest,
andere landen zich te laten bewapenen,
alvorens zelf de noodige tegenmaatrege
len te nemen; vrees, dat Engeland's finan
ciën door dit programma overbelast zullen
worden.
Die vrees is verre van ongegrond. Im
mers buiten de sterk vergroote defensie-
posten, die op de gewone begrootingen der
eerstvolgende vijf jaren zullen voorkomen.
Wij hebben in het bovenstaande een
reeks minder prettige en opwekkende fac
toren opgesomd, die onze nog steeds ver
dwaasde wereld in haar pogen hinderen,
normaler sferen op te zoeken. Het is ech
ter slechts een hinderen, want de stuw
kracht naar herstel blijft bestaan. Al lijkt
het wellicht eentonig, dat wij in haast elk
overzicht er op terugkomen: wij herhalen
opnieuw, dat tegen alle verdrukking in de
conjunctuur haar opwaartsche beweging
voortzet, geholpen natuurlijk door het zoo
betreurenswaardige feit der herbewape
ning. Er zijn symptomen in overvloed.
Laat ons ditmaal eens een kijkje nemen
op de diamantmarkt, een markt, die zulk
een voortreffelijke barometer is van 'swe-
rels koopkracht-atmosfeer, alsmede van de
bedrijvigheid in tal van industrieën. Wel
nu. op die diamantmarkt heerscht een le
vendigheid, zooals men sedert 1929 niet
meer heeft aanschouwd. Een aanhoudend
goede vraag naar nagenoeg alle standaar
den en soorten van rus en geslepen heeft
de markt, zoowel In Londen, als te Am
sterdam en Antwerpen een zeer opgewekt
Welk een verheugenis
■■WW aanzien gegeven
heeft de regeering machtiging gevraagd om na die vijf jaren van depressie, waarin men
gedurende die vijf jaren voor niet minder vaak meende; dat vooral voor de Amster-
dan 3.600 millioen gulden voor de defensie damsche industrie het laatste uur had ge-
te leenen. Terecht heeft zij voor dit extra
bedragje niet haar toevlucht genomen tot
belastingverhooging. doch wenscht zij door
middel van leeningen de kosten van her
bewapening, die toch een bolwerk zal moe
ten zijn voor toekomstige gevaren, gedeel
slagen! De productie leeft op: De Beers,
die zoo ongeveer de geheele diamantin
dustrie der wereld beheerschen, hadden
na een driejarige periode van stagnatie
twee harer goedkoopst werkende mijnen te
Kimberley in 1936 heropend en zijn in den
lelijk door de volgende generatie te doen aanvang van 1937 overgegaan tot het in
dragen. Doch hoe dit ook zij. dit machtig
bewapeningsprogram is een gansch nieuwe
factor, waarmede de economische en fi-
nancieele wereld heeft rekening te houden.
Eenerzijds geeft het natuurlijk een sterke
stimulans aan de Britsche bewapenmgs-
industrie. dus aan de staal- en kopernij
verheid en andere verwante industrieën,
welke reeds thans op volle of nagenoeg
op volle capaciteit werken. Aan de andere
zijde evenwel legt het een zwaren druk op
Engeland's financiën en betalingsbalans.
Reeds thans is deze druk merk
baar. Al gedurende twee weken vertoonen
de Britsche goudgerande waarden een
voortdurende afbrokkeling, die in finan-
cicele kringen groote bezorgdheid verwekt
en die door velen als een aanduiding
wordt beschouwd, dat de nu reeds vijf
jarige periode van goedkoop geld lang
zaam op haar eind loopt.
Ook de betalingsbalans zal door dit pro
gram natuurlijk ongunstig worden beïn
vloed. aangezien tegenover de belangrijk
grootere importen van staal, koper enz.
geen evenredige exporten zullen komen te
staan en de bewapeningsindustrie boven
dien haar handen zoo vol werk zal krijgen
met de binnenlandsche leveringen, dat zij
voor den export nauwelijks meer tijd zal
over hebben.
Dat ziet er verre van gunstig uit voor
die betalingsbalans, die toch reeds min of
meer ..aan den verkeerden kant zit" als
gevolg van de ongunstige ontwikkeling der
handelsbalans. Gedurende 1936 immers
steeg het lnvoersaldo met niet minder dan
37 millioen pd-st. tot 243 millioen pd.st.
Weliswaar is ook de onzichtbare uitvoer
toegenomen, doch de zeer sterke aandrang
die van alle zijden wordt uitgeoefend op
een herovering van exportmarkten en in
het algemeen op een besteden van grootere
aandacht aan den uitvoerhandel, wijst er
op. dat deze ontwikkeling blijkbaar niet
zonder gevaren is voor 's lands financiën
en zijn ruilmiddel.
Is Engeland's bewapening dus een uiterst
dubieuze factor ten aanzien van het we
reldherstel, ook elders om ons heen zien
wij weer moeilijkheden en tegenwerkende
factoren. Nauwelijks is in de Ver. Staten
het General Motors-conflict na ruim een
maand van bedrijfsstagnatie geregeld door
een feitelijke overwinning der werkgevers,
of nieuwe arbeidsconflicten steken drei
gend hun hoofd op: de staalnijverheid
bijv., die haar orders eenvoudig niet af
kan, wordt met staking bedreigd, in de
kolenmijnen en textielindustrie en onder
de arbeidersgroepen zelf smeult het. En in
regeeringskringen broedt men weer iets
nieuws uit; bestrijding van den kapitaal
toevoer naar de Ver. Staten. Men is er
eenerzijds bevreesd voor een plotselinge
terugtrekking van buitenlandsche beleg
gingen. anderzijds voor de mogelijkheid,
dat een aanhouding der toestrooming een
ongewenschte hausse op de New-Yorksche
beurs zou kunnen veroorzaken. Op het
oogenblik dat wij dit schrijven, is omtrent
den aard dezer anti-buitenlandsche maat
regelen nog niets bekend, zoodat wij het
uitspreken van een oordeel over den even-
tueelen invloed op Nederland liever willen
opschorten. In Frankrijk nemen de moei
lijkheden met den dag toe. Groothandels-
en kleinhandelsprijzen stijgen haast zon
der onderbreking en verhinderen de re
geering, haar vooropgesteld oogmerk, ver
hooging der koopkracht, te verwezenlij
ken. Wel stelt zij thans alle mogelijke po
gingen in het werk, cm de prijsstijging
tegen te gaan, doch wij twijfelen aan de
doeltreffendheid dier pogingen en daar
mede aan het slagen van de geheele eco
nomische en financieele politiek der hui
dige regeering.
Te Berlijn trachten de vertegenwoordi
gers der crediteur-naties tot overeenstem
ming te komen met de Duitsche represen
tanten ten aanzien van een verlenging der
stilstandovereenkomst na 28 Februari as.
Ook hier is het, zooals begrijpelijk, lang
niet alles koek en ei. Duitschland's han
delsbalans is het laatste jaar in zeer sterke
mate verbeterd (vergeleken met 1935 steeg
het uitvoersaldo zelfs met 400°/o'<; deson
danks weigeren de Duitschers blijkbaar,
aan den redelijken eisch der Britsche de
legatie te voldoen Wie der nog uitstaan
de vorderingen in vreemde valuta af te
lossen. Het eind van het lied zal wel weer
zijn. dat de crediteuren aan het kortste
eind trekken en dat de debiteur in zijn
gepantserd vuistje lacht.
voeren van het tweeploegenstelsel in die
mijnen. Op het oogenblik wordt er zelfs
gesproken van een heropening der reus
achtige Premier-mijn bij Pretoria, een
mijn. waaruit gedurende de jaren 1902 tot
1932 niet minder dan 7000 kilo aan dia
manten is gehaald, o.m. de beroemde Cul-
linan). doch die in 1932 evenals de andere
Zuid-Afrikaansche mijnen op grond van
den hopeloos lijkenden toestand der Dia
mantmarkt en op grond van ernstige ver
liezen moest worden gesloten. Het Diamant
Syndicaat te Londen, dat tennaastenbij
100'Vo der totale productie van ruw con
troleert en dat gedurende de crisisjaren
den verkoop en de prijzen streng in de
hand heeft gehouden, wordt thans van
alle kanten zóó overstroomd met orders,
dat het de regelmatige „zichten" heeft
moeten afschaffen en de prijzen telkens
weer omhoog kan zetten. De verkoopen
van het Syndicaat bedroegen in 1936
8.250.000 pdst. tegen ruim 6.000.000 pdst.
in 1935; over 1937 mag men zeker met een
omzet van minstens 10.000.000 rekenen,
zoodat wij het normale peil van voor de
crisis ad 12.000.000 pd.st. weer naderen. De
diamanthandel vertoont een merkbaar her;stand gebracht. Het was een vereeniging
stel. Op de Amsterdamsche en Antwerp- uit liefde, vol geluksverwachtingen. Doch
sche diamantbeurzen verschijnen weer tal- die verwachtingen werden door de om-
looze vreemdelingen, speciaal natuurlijk standigheden en de gebeurtenissen droevig
Amerikanen. De vraag naar behoorlijke in- overschaduwd. Het Russische volk. een-
dustriediament, waarvan de toepassing vcudig. vreesachtig, bijgeloovig. was reeds
meer en meer in zwang komt, kan door hei aanstond tegen de vorstelijke bruid inge-
aanbod niet eens worden gedekt, zoodat uomen. omdat de huwelijksplechtigheid
de prijzen zijn gestegen tot boven het pen j n0g in dezelfde maand plaats had. waarin
van voor de crisis. De slijperijen onder- QC sterfdag van Alexander III Rusland in
EEN TRAGISCH LEVEN.
Den 6en Juni van het jaar 1872 werd te
Darmstadt aan het Hessische hof een prin
ses geboren, die Alix genoemd werd en nog
daarbij de voornamen Victoria, Helene,
Louise. Beatrix kreeg. In de geschiedboe-
ken leeft zijn voort als Alexandra Feodo-
rowna; de klank dezer twee namen voert
ons naar Rusland en zal den lezer doen
begrijpen, dat hier met ,,'n tragisch leven"
bedoeld wordt het leven van haar. die als
gemalin van Nicolaas II. keizer aller Rus-
Linden. 't bestaan, de zorgen, den wreeden
dood van haar vorstelijken gemaal deelde.
Zij was een tijdgenoote van de bejaarde
ren van thans, die haar levenstragedie tot
aan het geheimzinnig, althans in de ver
borgenheid voltrokken einde. konden
voigen.
Alix van Hessen was een dochter van
den lateren Ludwig IV. groothertog van
Hessen en den Rijn en van prinses Alice
van Groot-Brittannië en Ierland; vroeg
verloor zij hare ouders, waarna zij werd
opgevoed aan het Engelsche hof.
In 1894 verloofde zij zich met den Rus-
sischen troonopvolger Nicolaas. die nog in
dit zelfde jaar zijn vader, Alexander III.
op den troon van Rusland vervangt. Den
26en November, of, naar Russische tijdre
kening, den 14en van die maand wordt
haar huwelijk met al de ceremoniën der
Grieksch-orthodpxe kerk ingezegend. Zij
heeft dan hergiet wat ruim honderd en
vijftig jaar vroeger een andere Duitsche
prinses zoo vurig begeerde: Keizerin van
Rusland te zijn- Maar zij is zeer verschil
lend van de kleine „Fikchen" van Anhalt-
Zerbst, die in de herinnering der eeuwen
Catharina de Groote" genaamd wordt. In
scherp contrast met deze, die niet alleen
keizerin maar ook alleenheerscheresse van
Rusland wenschte te zijn en reeds tijdens
de verloving haar aanstaanden man. den
aangewezen opvolger van keizerin Elisabeth
dochter van Peter den Groote. voor de toe
komst uitschakelde, in contrast met de
groote Catharina is de Hessische vorsten
dochter bescheiden, teruggetrokken, schuw
voor de openbaarheid. Geen oogenblik komt
liet bij haar op een eerste, een leidende rol
te spelen in het groote tsarenrijk, al is zij
dan ook de naaste aan den troon. Laten we
terstond zeggen, dat hare intellectueele
gaven niet z oodanig waren, dat zij zou
kunnen heerschen in zelstandigheid of
zou kunnen leiden volgens een scherp ge
trokken. consequent doorgetrokken lijn.
Tusschen Catharina en Alexandra Feodo-
rowna is moeilijk een op geestelijke ver
wantschap berustende vergelijking te tref
fen. Het onderscheid tusschen beiden is te
groot. De geweldige figuur van Catharina
de Groote met haar buitengewone gaven
en ontstellende uitspattingen en gebreken,
is op een te verren afstand van de zachte,
droefgeestige, medelijdenswaardige, geeste
lijk zeer beperkte en toch voorname kei
zerin van het bgin dezer eeuw, om deze
beide vrouwen in één gezichtsveld samen
te brengen.
De verloving van Alix van Hessen met
den Russischen troonopvolger werd, naar
gezegd wordt, niet door de staatkunde tot
vinden natuurlijk den gunstigen invloed
van deze verbetering in de diamantcon
junctuur. Amsterdam speciaal is bezig
langzamerhand zijn oude positie te her
overen. De bedrijvigheid neemt toe, de
werkloosheid vermindert en zelfs zijn er
aanwijzingen, dat hier en daar gebrek be-4
gint te ontstaan aan ervaren werkkrach
ten, zoodat men heeft moeten besluiten
tot het opleiden van 500 leerlingen, ten
einde aan de toekomstige vraag naar slij
pers te kunnen voldoen.
Voorwaar, het moet een groote satisfac
tie zijn voor de leiders onzer diamantnij
verheid. dat zij hun moed en volharding
thans eindelijk beloond zien: Amsterdam
ziet zijn oude glorie als belangrijk diamant
centrum herleven!
Laat ons besluiten met een hartelijk af
scheidswoord aan onze handelsdelegatie
naar Zuid-Amerika. Ook hier is reden tot
blijdschap. Onze regeering toont zich den
laatsten tijd wel erg actief in haar buiten
landsche handelspolitiek: wij denken
aan de prachtige resultaten door onze
onderhandelaars dezer dagen in Turkije
bereikt. De regeering beschikt thans over
mannen, die niet slechts nauw contact
houden met onze industrie en handel, doch
tevens uitnemend zijn toegerust en die
savoir vivre bezitten, welke bij deze deli
cate besprekingen zoozeer zijn vereischt.
Daarom hebben wij alle vertrouwen in de
zeer representatieve delegatie, die thans
koers zet naar de landen van Zuid-Ame
rika, welke economisch zooveel voor de
toekomst beloven. Wij wenschen de af
vaardiging een goede reis. een mooi suc
ces en behouden thuiskomst!
De man, die voor z'n zoontje alles over
heeft.
rouw had gebracht, En evenals in
Frankrijk ten opzichte van. Marie Antoi
nette keerde zich de onwil, de ontevre
denheid tegen de -Riemka" tegen „de
Duitsche". die van den aanvang af buiten
haar schuld onbemind bleef. Verscheidene
ongelukken, die plaats grepen tijdens de
nuwelijksfeesten, verscherpten de antipa
thie- Zij werden der „Riemka" verweten en
althans haar tot meerdere grief aangere
kend. In haar stille terughoudendheid zag
de jonge keizerin als haar groote levens-
laak haar moederplichten. Haar innigste
wensch was. haar man een troonopvolger
te schenken. Ook hierin was het lot haar
niet welgezind en vond het Russische volk
nieuwe aanleiding tot kritiek. Toen de ge
boorten in het keizerlijk gezin elkaar snel
opvolgden, doch geen zoon geboren werd.
nam de ontevredenheid grooter afmetin
gen aan. Zij de keizerin, schoot naar de
meening des volks in haar plichten te kort.
Toen kwam het jaar 1904 en bracht in
het paleis der tsaren den lang gewensch-
ten, den vurig afgesmeekten zoon. Het was
het rampspoedige oorlogsjaar, waarin Rus
land Japan's militaire superioriteit sma
delijk moest ondervinden. Onder den in
druk der nederlagen in Mandsjoerijc liet
Nicolaas II zich vinden voor het instellen
van een parlement. Tot veler verbazing
zag hij toen de keizerin in felle oppositie
tegenover zich Zij liet haar terughou
dendheid varen, zij. de stille gereserveerde.
De verklaring hiervan is misschien alleen
te vinden in de gedachten aan dien zoon,
den eindelijk ontvangene, voor wien de
toekomst licht gemaakt moest worden en
wiens troonsbestijging op de eeuwenoude
Russische wijze, onbelemmerd door volks
invloeden, moest verzekerd zijn. Een ver
lichter geest dan de hare zou wellicht be
grepen hebben, dat juist die erfopvolging
haar grootsten waarborg zou kunnen vin
den in breeder en milder regeeringsvorm
van het verouderde tsarenrijk.
Maar Alexandra Feodorowna was niet
meer dezelfde als toen zij haar huwelijk
sioot- Groote beproevingen hadden haar
gemarteld. Bij de geboorte van den troon
opvolger is zij twee en dertig jaar oud.
Het kind harer groote blijdschap zou haar
snrartekind worden. Langzamerhand tre
den ernstige veranderingen op in het we
zen der moeder. Op haar vijf en dertigste
jaar zijn haar mooie gelaatstrekken ver
hard. Zij leeft zooveel mogelijk ver van de j
hoofdstad, in Livadia of op Zarskoje Selo, J
waar zij zich verdiept in de Grieksch-or-
tigd houdt op den troonopvolger en zijn
wel en wee dankt of verwijt aan haar.
Dan duikt uit den donkeren bodem van
ae Russische volksklasse een man op, die
een groote rol zal spelen in het leven der
gemartelde vrouw. Het is een Siberische
boerenzoon. Gregorij Jefimovitch, die zich
zelf in de jonge jaren van een woest en
zedeloos leven „raspoetln". d. w. z- „den
losbandige" heeft genoemd en nu als Ras-
poetin, naar hij zegt bekeerd, wonderen kan
doen. duivels uitbannen, de menschen op
heffen uit hun geestelijk verval. Hij is in
een klooster geweest, wordt door de gees
telijkheid beschermd en komt in 'n reuk
van heiligheid de hoogere Russische krin
gen binnen. Niemand minder dan de
biechtvader van den keizer en de keizerin
laat hem naar Moskou komen brengt hem
naar het hof en knoopt er het contact tus
schen de tsarin en den lompen, onbe-
schaafden man uit Tobolsk. Hij wordt door
een aan den hofdienst verbonden persoon,
mevrouw Wirubowa, ingewijd in allerlei
geheimen van het vorstelijk paar. Hij krijgt
invloed en zijn gezag neemt toe wanneer
meermalen na de door hem uitgesproken
gebeden de bloedvloeiingen van den jon
gen prins ophouden terwijl medische hulp
niet baatte. Wat is er in dien man. dat
hem macht geeft over het zwakke lichaam
van den troonopvolger? Wat invloed heeft
hij: sommigen zien in hem een heilige. En
genezende kracht schijnt zijn woord en zijn
wil tc bezitten. Ziehier een geval medege
deeld door iemand, die hem haatte en ver
achtte. De Russische staatsman en gezant
Sassonow vertelt, dat het gezin van den
tsaar de zomermaanden eens in Polen
doorbracht. De kroonprins leed aan een
gezwel, dat bij (en normaal kind geope
reerd zou zijn. Maar bij een iljder aan
bloedziekte was daaraan niet te denken.
Het kind had 4C gr. koorts- Bedestonden
werden gehouden om voor zijn behoud te
bidden. Het hielp niet. De ouders zijn wan
hopig. Daar bereikt een telegram van Ras-
poetin de tsarin. Haar blik verheldert zich;
■stralond van vreugde en vertrouwen leest
zij den inhoud voor:
„God heeft uwe tranen gezien en mijne
gebeden verhoord. Uw zoon zal leven".
Den nacht daarop sliep de prins rustig;
de koorts daalde tot 38 gr. en de knaap
genas. Men begrijpt, hoezeer Raspoetin's
invloed ten hove toenam. Doch langzamer
hand werd die zóó overwegend, werd Ras
poetin's optreden zoo ergerlijk, dat enkele
ministers er zich mee begonnen te be
moeien. Zü hadden geen succes; wél vielen
zij in ongenade- Enkele bloedverwanten
van den tsaar beproefden hem de oogen
te openen; enkele grootwaardigheidsbe-
kleeders deden hetzelfde, doch zonder re
sultaat. „Heiligen worden steeds beias-
terd", luidde het antwoord.
Toen kwam de wereldoorlog, de ver
schrikkelijke. De keizerin smeekte haar ge
maal. niets onbeproefd te laten wat het
onheil kon afweren. Toen echter de beslis
sing gevallen was, hield zij vast aan de
gedachte, dat nu moest worden doorgezet,
zelfs toen de nederlagen elkaar opvolgden
en het spook der revolutie opdoemde.
Raspoetin was toen in zijn Siberisch
dorp om te genezen van een messtek, die
hem door een mooie, 26-jarige deerne was
toegebracht. Toen de wond gesloten en het
gevaar voorbij was, verkondigde hij dit als
een wonder, door God aan hem gedaan.
Ondervraagd omtrent den oorlog, over
doorzetten of de wapens neerleggen liet hij
zich slechts in vage. raadselachtige termen
daarover uit. Alleen de Fransche- gezant
aan het Russische hof. hoorde hem een
positieve verklaring geven. Maurice Paléo-
logue had. te&en zijn zin. maar op drin
gend verzoek van de keizerin, een onder
houd met Raspoetin. Hij vroeg hem rond
uit of het waar was. wat verteld werd, n.l-
dat hij. Raspoetin, den keizer en de kei
zerin van den oorlog trachtte af te hou
den. De ondervraagde antwoordde:
„Het zijn idioten, die zulks beweren. Na
tuurlijk moeten wij vechten tot aan de
overwinning".
Paléologue vertelde ook nog 't volgende:
Toen eens de keizerin zeer ontdaan was
over het verlies van een legercorps, troost
te Raspoetin haar met de woorden:
„Iedere moesjik, die voor den tsaar sterft
beteekent een nieuwe lamp voor Gods
'roon".
Wat de beschuldiging van spionnage be
treft, die tegen Raspoetin is ingebracht,
daaraan hecht de Fransche diplomaat geen
geloof. Wel werden tal van uitlatingen van
Raspoetin. in dronkenschap gedaan en die
soms geheime zaken betroffen, door spion-
neerende personen opgevangen en naar
den vijand overgebracht.
Den 3en September 1915 moest de Fran
sche gezant den minister van buitenland
sche Zaken te Parijs. Delcassé, mededeelen,
dat Rusland niet lang meer in staat zou
zijn, zijn rol als geallieerde verder te spe
len. In die dagen had Paléologue herhaal
delijk persoonlijke contacten met het Rus
sische keizerspaar. Toen gaf hij zich re
kenschap hoek zwak de geest was van hen.
die het autocratische Rusland heetten te
regeeren. De hoofdeigenschap van den
autocraat, de energie, ontbrak den keizer.
En de keizerin, die wel trachtte haar ge
maal te steunen, stond zelf in den heil-
loozen ban van Raspoetin- Aan Raspoetin's
invloed is het te wijten, dat de tsaar, zwak
en besluiteloos als hij was. naar 't hoofd
kwartier trok en zelf het opperbevel over
nam. Inmiddels bleef Raspoetin aan het
hof. De omgeving ergerde zich, sprak van
schandaal en toen in de hofkerk de keize
rin met Raspoetin het heilig avondmaal
gebruikte, barstte de ontevredenheid los;
er werd geïnterpelleerd in de Doema; te
gen Raspoetin laaide de volkswoede op, en
ln December 1916 werd uit den kring der
grootvorstenpartij wraak geoefend op de
zen man. die door haar als een verderfe
lijke booswicht werd beschouwd. Hij werd
'vermoord, neergeschoten als een gevaar
lijk. verachtelijk wezen.
Dc keizerin was diep verslagen: zij ver
loor den steun, in welken zij het heel haar
hart geloofd had. De keizer en zij wankel
den, nu die kracht hetzij goede, hetzij
booze hun was ontvallen. Inmiddels
JAVA-CHINA-JAPAN LIJN
TJIKANDI, 17 Febr. van Padang n. Batavii
TJINEGARA, 18 Febr. van Shanghae 5
Manilla.
TJIKEMBANG, 18 Febr. van Muntok ts
Shanghae.
JAVA—NEW YORK LIJN.
TABINTA, 17 Febr. van Penang n. Sabanj
MIJ NEDERLAND
BENGKALIS, thuisreis, 17 Febr. van Pa.
dang.
TAJANDOEN. thuisreis, 18 Febr. te Genui
SIMALOER, thuisreis, 19 Febr. van
Said.
KON. NED. STOOMBOOT MIJ.
HELDER, 17 Febr. van Valparaiso te Tal.
cahuano.
ACHILLES, 18 Febr. v. Livorno n. Napelj
AGAMEMNON. 19 Febr. v.m. 2.30 u. van
Amst. te Hamburg.
BACCHUS. 19 Febr. v. Amst. te R'dam.
BERENICE. 19 Febr. v.m. 7.30 u. v. Ham.
burg n. Amst..
CALYPSO, Middl. Zee n. Amst., pass. 1>
Febr. van. 2 u. Finisterre.
GANYMEDES. 18 Febr. v. Piraeus n. Izmii,
JUNO, 18 Febr. v. Livorno n. Clvita Vee-
chia.
ODYSSEUS. 18 Febr. v. R'dam op de rends
van Oporto.
PERSEUS., n. Amst., pass. 18 Febr. nu
10 u. Brunsbuttel.
POSEIDON, 18 Febr. v. Burriana n. Cas-
tellon.
THESEUS. 18 Febr. v. Oporto n. Amst.
TIBERIUS. 19 Febr. v. Amst. te R'dam.
TITUS, 19 Febr. v.m. 1 u. v. Amst. t«
Hamburg.
TRITON, 18 Febr. v. Malta n. Barcelona.
VENEZUELA, 19 Febr. v. Amst. te Barbadoj
VAN RENSSELAER, 19 Febr. v. Amst. n,
W.-Indië.
COSTA RICA, 19 Febr. v. Amst. n. W. Indi
STELLA, 18 Febr. v. Middl. Zee te Amsi|
MIJ. OCEAAN.
EURYADES. 17 Febr. van Singapore naar|
Pulo Bintang.
KON. HOLL. LLOYD.
WATERLAND, wordt volgens nader 1
richt 19 Febr. n.m. 8 u. van Z. Amerika tl
IJmulden verwacht.
SILVER-JAVA-PACIFIC LIJN'
MAPIA, 17 Febr. van New Orleans nai
Afrika.
ROTTERDAM—Z. AMERIKA LIJN.
ALCYONE. 19 Febr. van B.-Aires te R'dai
ALCHIBA. 18 Febr. van R'dam te B.-Aire
ROTTERDAMSCHE LLOYD
KOTA PINANG, uitreis, pass. 18 Febr. nd
9 u. Finisterre.
SITOEBONDO. uitreis, pass. 18 Febr. na
uur Kaap Bon.
KOTA NOPAN. 19 Febr. van Java te R'4
HOLLAND—AMERIKA-LIJN.
SPAARNDAM, 18 Febr. van Norfolk te Nei-|
York.
KOTA INTEN (charter), 17 Febr. van Ne*-|
Orleans te Tampico; vertrekt verm. 25 Febr.J
naar Rotterdam.
HALCYON LIJN
STAD ZAANDAM, 18 Febr. n.m. van
Falaises te Velsen.
HOLLAND-AFRIKA LIJN
RANDFONTEIN. thuisr., 19 Febr. te Dar
Salaam; vertrekt 20 Febr. n. Zanzibar. J
HEEMSKERK, uitr., 17 Febr. te Mombar*
vertrok 19 Febr. n. Tanga.
JAGERSFONTEIN, uitr., 18 Febr. te Kaap-|
stad, vertrekt 20 Febr. n. Mosselbaai.
HOLLAN-O. AZIE LIJN.
SEROOSKF1RK, 19 Febr. v. R'dam te Ant-|
werpen
ZUIDERKERK, 19 Febr. run, v. Japan
R'dam verwacht.
DIVERSE STOOMVAARTBER1CHTEN.
EULOTA. 18 Febr. van Suez n. Aroebaai.
AiLCOR, 19 Febr. middernacht van San»
Fé te R'dam verwacht.
WIERINGEN. B. Aires n. Falmouth, W5-'
18 Febr. Ouessant.
ZEELAND. 18 Febr. v. Methll te Kopef|
hagen.
FRIESLAND. 19 Febr. van Kopenhagen
Gdynia.
ST. ANNALAND, 18 Febr. v. Blyth te Ham|
burg.
SIRRAH, Villa Constitucion n. Leith',
18 Febr. Ouessant.
KERKPLEIN. R'dam n. Narvik, pass.
Febr. Udsire.
ROSSUM. 18 Febr. van Santa Cruz te i« j
York.
GROENLO. 18 Febr. van Lissabon n. wu"
PARKHAVEN. 18 Febr van Montevideo
Rio Janeiro.
TUVA. 18 Febr. van Havre n. Antwerpc
BATAVIER rv. 19 Febr. van R'dam
Gravesend. w
MAAS. 18 Febr. van R'dam te Hamburg
DELFSHAVEN. 17 Febr. van Maceio
Havre.
thodoxe mystiek. In dien tijd kwellen haar I groeide om hen heen het verzet; nu het
de grootste zorgen over het leven van haar verzet, dat zijn oorsprong had in de brecd-
zoon. Het kind lijdt aan een bloedziekte- ste en diepste volkslagen. Drie maanden
dezelfde ziekte, waaraan de keizerlijke na Raspoetin's dood breekt de revolutie
ouders reeds eenige kinderen verloren heb- uit. Het gezin van den tsaar wordt gevan-
ben. De zoon harer hope, het kind harer gen genomen en naar Siberië gebracht
gebeden wordt voortdurend door den dood Wat en het is zeer weing u't dien
bedreigd. Dien lijdensweg heeft de moeder lijd wordt vermeld, spreekt van de waar-
te gaan, dag na dag, jaar na jaar. terwijl j digheid en de stille berusting waarmede
het} Russische volk steeds de oogen geves- I keizer en keizerin, innig vereend in de lief
de tot hunne vijf kinderen, hun lot dr i
gen, totdat een gruwelijke moord m
nacht van 16 op 17 Juli 1918 een
maakte aan hun leven, aan het leven ji
vorstelijke ouders, zoowel als aan dat r
ner kinderen. „ns.
Het tragische leven van de bewas
waardige vorstin schijnt zóó weinig
gekend te hebben; haar lot, geW'e I
eigen geestelijke zwakheid en onze:Ke i
en van abnormale omstandigheden.
aan zij niets kon wijzigen, is zoo d' 1
geweest, dat er moeilijk een §r0°. LaieiiJ
riast kan worden gevonden dan tu» 1
de mooie jonge prinses, die in 189' j J
hand legde in die van een man. die
liefhad, en de door zorg en sma
pioefdc keizerin, die niet meer <>P
kracht kon leven, die haar geestelijk I
wicht had verloren en tenslotte den
als een weldaad heeft moeten besc
die haar rust bracht en het einde van i
A. J- BOTHENIUS BR09®?'
2--0
