STADSNIEUWS
AfscHeid ds. W. Bouwman
Vrachtauto te water
WOENSDAG 3 FEBRUARI 1937
No. 23576
'Als predikant der Geref. Kerk
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEPEN
77ste Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Na een ambtsvervulling van ruim
één-en-veertig jaar
Restauratie
van de N.H. Kerk te Baarn
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
3d ctsrper regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 -ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zIJhj
per 3 maanden f. 2.34
per week ff. 0.18
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden -f- portokosten.1
(voor binnenland f.0.80 per 3 mnd.>
Na een diensttijd van ruim één en veertig
iaar. waarvan twintig jaar de gemeente
dezer stede, heeft gisteravond ds. W.
Bouwman afscheid genomen als predikant
der Gereformeerde Kerken.
Onder de vele aanwezigen, die bü dit af
scheid het bedehuis aan de Hooigracht vul
den. merkten wii o.m. op ds. Dijk van Lei
derdorp. ds. Eringa van Oegstgeest. ds.
Broekstra van Rijnsburg. die met ds. Wier-
sinsa alhier de classis vertegenwoordigde
ends J. Verkuyl. die binnenkort als vierde
oredikant der Leidsche gemeente zal wor
den bevestigd.
Ais overdenkingswoord voor deze af-
scheidure had ds. Bouwman gekozen Jes.
(0:8 „Het gras verdort, de bloem valt af,
maar het Woord onzes Gods bestaat in der
seuwigheid".
Nu ik hier. aldus begon spr.. voor het
laatst als dienstdoend predikant voor u op
reed, vervullen velerlei gedachten miiMeer
dan veertig jaar heb ik in 'sHeeren dienst
solen werken en als ik terug zie op mijn
iebrekkig werk dat ik als nietig zondig
ansch heb mogen doen, dan zeg ik: gena.
(God. gena.
Spr. stelt dan in het licht, dat Gods
Noord waarachtig en getrouw is en blijvend
tot in der eeuwigheid.
Tot ziin overdenkingswoord. Jes. 40 8
tomende, wees ds. Bouwman op de bood-
ghap des Heeren. die de dienstknechten
Gods hebben te brengen en die eenerziids
smeekt van de vergankelijkheid van den
mensch en een ernstig oordeel brengt, maar
anderzijds ook spreekt van rijke troost.
Al het vleesch en al wat daartoe behoort
ran het gansche menschelijke geslacht,
aldus spr. wordt door den profeet Jesaja in
i tekst vergeleken met het verdorde gras
de vergankelijke bloem Over dat vleesch
is met de zonde de vloek gekomen. Zoolang
wii niet een doemwaardig schepsel voor
God zün geworden is er ook voor ons geen
troost. Maar wanneer wii door Gods genade
ons hebben leeren kennen als een doem-
achuldige. dan komt God met het evangelie
ran verzoening en verlossing tot ons. Het
Woord Gods is vleesch geworden in den
Messias, in welken Verlosser alle schuld
'enoend is.
Diepen dank is spr. aan God verschuldigd.
Ds. W. Bouwman.
Ruim veertig iaar heeft lui dit Woord
mogen brengen en den Verlosser mogen
verkondigen. God alleen zij de lof. dank en
aanbidding toegebracht. Die zulk een groot-
sche en heilige taak heeft willen toever
trouwen aan zulk een zondig wezen.
Grooten dank is spr. eveneens verschuldigd
aan de gemeente hier ter plaatse en aan
die van vorige standplaatsen voor alle
liefde, sympathie en steun steeds onder
vonden. Er is voor mii. aldus spr.. alles
overziende reden tot verootmoediging en
dankzegging. En al vergaat nu alle heer
lijkheid. dit staat vast. dat Gods Woord
blijft tot in eeuwigheid. De dienaars gaan
heen maar Gods Woord houdt eeuwig
stand en zal niets aan Zitn heerlijkheid in-
In verband met bewoning
van Paleis Soestdijk door
Prinselijk Paar.
(Speciale berichtgeving).
Daar Prinses Juliana en Prins
Bernhard zich na hun verblijf
in het buitenland te Soestdijk
zullen vestigen, is het noodza
kelijk gebleken dat in de Ned.
Herv. Kerk te Baarn, waar de
Koninklijke Familie steeds ter
kerke placht te gaan, verschil
lende veranderingen worden
aangebracht.
Binnenkort zal worden begon
nen met de restauratie van de
in 1674 door Stadhouder Wil
lem III in dit kerkgebouw ge
plaatste Koninklijke bank.
Deze bank biedt slechts plaats
aan drie personen, terwijl
alleen de middelste plaats be
hoorlijk is verlicht.
In opdracht van H. M. de
Koningin zal de bank worden
weggebroken en hiervoor zul
len drie fauteuils in de plaats
komen.
Verder zal de luifel worden
vergroot en van een behoor
lijk bovenlicht worden voor
zien.
Enkele minder fraaie banken,
die dicht bij de Koninklijke
bank staan, zullen worden ver
vangen door stijlvolle stoelen.
De Rijn- en Schiekade heeft al tot heel
'fel klachten aanleiding gegeven. Klagen
bewoners in den zomer steen en been
Jfer de stofwolken, welke als gevolg van
"et njverkeer de openstaande ramen bin
nendwarrelen, in den winter is het meer-
®a'.en de erbarmelijke toestand van het
'egdek,
welke hen, die dezen dijk veel-
Kldig passeeren, naar de pen doet grijpen.
Ook voor automobilisten is het allesbe
halve een genoegen deze kade te berijl'en.
ontmoet men een tegenligger, dan is men
«Ws blij, wanneer men den huizenkant
houden en dus zekerheid heeft al-
•nans niet. te water te geraken. De weg is
dat draaien slechts op één plaats
rjtolijk is en dat ook hier nog voet-
en klemmen" liggen, ondervond
hedenmorgen de chauffeur van boven
staande ongeladen vrachtauto van de firma
Van Gend en Loos.
De bestuurder had juist zijn wagen op
een oud spoor achteruit gereden en. tot
stilstand gebracht cm vervolg: es in te
schakelen op „vooruit" of de walkant
brokkelde onder de achterwielen naar de
slootzijde af met het gevolg, dat het
voertuig meegleed en tot over de achter
assen in den modder wegzakte.
Gelukkig was de vrachtauto niet beladen
en is ook de schade gering, doch het kostte
heel wat moeite den wagen weer op het
goede pad te brengen. Voorzoover de
Rijn- en Schiekade op dien naam althans
aanspraak kan maken!
boeten. Alle wezenlijke vrucht van dat
Woord zal ook eens ten hemel mede ingaan.
Spr. bidt de gemeente van Leiden en alle
gemeenten toe. dat zli mogen trouw blijven
aan de banier des Heeren.
Spr. richtte zich voorts met woorden van
harteliiken dank tot de plaatselijke collega's
en predikanten in de classis voor de vriend
schap en liefde steeds van hen ondervon
den om hierna kerkeraad, gemeentelijke
commissies en catechisanten nog met een
enkel woord te danken voor steun en mede
werking in den geheelen ambtstijd zoo riik
wedervaren. Spr. spoorde'allen aan het
Woord Gods te blijven vasthouden. Zalig is
hli die God ais ziin God en Vader mag
aanbidden en liefhebben: dan valt alle
vergankelijkheid des vleesches weg en zul
len wij eens de heerlijkheid des Geestes
aanschouwen.
Nadat Ps. 111:5 was gezongen verliet ds.
Bouwman den kansel en nam plaats in de
ouderlingenbank.
Ds. Thomas sprak vervolgens vanaf den
kansel ds. Bouwman namens kerkeraad en
gemeente toe. In een korte vaak geestige
toespraak gaf spr. een terugblik op den ar
beid van den thans scheidenden predikant
in het midden der gemeente waarbij hij in
het licht stelde, dat dr. Bouwman vaak licht
in geestelijke duisternis bracht. Ds. Thomas
dankte hem voorts voor ziin vriendschap
en hulpvaardigheid en eindigde met hem
Gods nabijheid en zegen toe te wenschen.
Ds. E H. Broekstra van Rijnsburg voerde
vervolgens namens de classis het woord.
Ook spr herinnerde aan de groote hulp
vaardigheid en vriendschap, accuratesse en
correctheid van ds. Bouwman. Ook vooral
als het de zendingsbelangen betrof was hli
een man. die met. groote werklust bezield
was. Spr., die aan menschen-verheerliiking
niet mede wenschte te doen iets waarvan
hij weet dat ook ds. Bouwman niets wil
weten dankt God voor hetgeen Hij aan
ons in ds. Bouwman heeft gegeven. In hem
verliezen wij een trouwen dienaar des
Woords. maar gelukkig God heeft weer
reeds een dienaar in Zijn goddelijken raad
bestemd die zijn plaats zal innemen. Spr.
eindigde met ds Bouwman toe te wenschen
dat God hem de troost moge geven van het
Woord dat hij zelf zoove'e jaren beeft
mogen brengen Toegezongen werd Ps. 48 6
„Want deze God is onze God", waarna ds.
Bouwman met een enkel woord dank zegde
voor de tot hem gerichte woorden om ten
slotte ln een ernstig gebed de gansche ge
meente aan God op te dragen.
Na afloop van dezen dienst was er ge
legenheid om in de consistorie afscheid van
den scheidenden oredikant te nemen. Velen
maakten hiervan gebruik. Hier werd ds.
Bouwman bii monde van ds. Thomas nog
toegesproken, die hem namens de gemeente
een geschenk overhandigde.
DE EGYPTISCHE PYRAMIDEN.
Voordracht van dr. W. D. van Wijngaarden
Gisteravond hield dr. W. D. van Wijn
gaarden in het Rijksmuseum van Oudhe
den alhier een lezing over doel en beteeke-
nis der Egyptische Pyramiden.
De belangstelling, die er altijd voor het
Oude Egypte en zijn beschaving geweest is,
is in de allereerste plaats te danken aan de
pyramiden, die terecht tot de oudst be
waard gebleven bouwwerken der aarde ge
rekend worden.
Als bouwwerk zijn zij het resultaat van
een lange ontwikkeling. Zij wijzen op een
nog oudere periode, waarin de bekende
vorm van eenvoudige grafkuil met aaid-
heuvel gebruikt werd. Reeds bij het begin
van den historischen tijd valt in deze gra
ven een ontwikkeling waar te nemen, die
haars gelijke nergens ter wereld heeft.
Spreker schetst deze ontwikkeling: de
grafkuil wordt een kamer met zijvertrek
ken, de aardheuvel wordt een rechthoekig
steenen gebouw (mastabai.
Op het einde van de derde dynastie ont
staat hieruit een nieuw type, speciaal voor
het koningsgraf, de pyramide, die feitelijk
een in steen uitgevoerde, monumentaal
omgevormde grafheuvel is. Ongeveer hon
derd van deze bouwwerken, in meerdere
groepen verdeeld, liggen er in een ongeveer
70 K.M. lange rij langs den woestijnrand
aan den westelijken oever van den Nijl van
Cairo af tot aan de Fayoem. Onder deze
mag men eenige als overgangsvormen van
de grafheuvel tot de pyramide beschouwen,
die deze ontwikkeling duidelijk maken (de
pyramiden van Saqqarah en Meidoem).
Spr. behandelt dan de eigenlijke pyramiden,
de z.g. roode pyramide van Dahsjoer en
de triade van Gizeh uit de vierde dynastie,
de pyramiden van Aboesir en Saqqarah van
de vijfde en zesde dynastie.
Ook na den eigenlijken pyramidentijd is
de pyramide de typische vorm van het
koningsgraf gebleven, al was de vorm niet
gelijk aan de pyramide van Gizeh. De
koningen van het Nieuwe Rijk bouwden
zich te Thebe, de Nubische en Ethiopische
koningen te Napata en Meroë pyramide-
vormige graven. Ook in den klassieken tijd
vertoonen enkele bekende graven dezen
vorm (Pyramide van Cestius te Rome).
Op grond van het nauwe verband, dat er
bestaat tusschen pyramide en zon, meent
men wel, dat de pyramide de belichaming
is van een gansch nieuwe idee; de koning
zou zijn graf een vorm geven, die zijn ge
loof in den zonnedienst tot uitdrukking
bracht. Deze beteekenis is echter pas na
de vierde dynastie aan de pyramide toe
gekend, toen de eeredienst van de zon in
Egypte meer op den voorgrond trad.
Anderen hebben ontkend, dat het ko
ningsgraven waren en nog in onzen tijd
vormen zij het onderwerp van allerlei spe
culaties en theorieën. Speciaal omtrent de
groote pyramide van Cheops te Gizeh
heerschen dwaze en onjuiste denkbeelden:
in haar afmetingen zouden astronomische
grootheden symbolisch zijn, voorgesteld:
zij zou een tempel zijn ter inwijding van
candidaten in occule mysterieën. Al der
gelijke beschouwingen zijn echter in strijd
met de feiten. De eeuwigheidsgedachte
ligt. evenals aan de geheele Egyptische
kunst, ook aan den Egyptischen grafbouw
ten grondslag en heeft in de pyramide haar
volmaaktste, door eenvoud zoowel als door
grootheid meest indrukwekkende uit
drukking gevonden.
MILITARIA.
De sergeant administrateur J. Kloet van
het 4e regiment infanterie is met ingang
van 1 Februari jl. benoemd en aangesteld
tot adjudant onderofficier administrateur,
ontheven van zijn detacheering te Does
burg en blijft ter beschikking van den
commandant 4e R. I. tot nadere vacature
in zijn rang of aanstelling tot schrijver le
klasse
De sergants-majoor administrateur Tuit-
hof en Kuitmeijer zijn met ingang van 1
Februari in het genot gesteld van de jaar
wedde aan hun rang verbonden met over
plaatsing van laatstgenoemde naar 7e R. I.
De sergeant-majoor administrateur Tuit-
hof blijft tot nader order ter beschikking
van den commandant 4e R. I.
Dr. C. J. v. HOU WE.-INGE GRAFTDIJK.
Ter voorziening in de vacature, welke
binnenkort zal ontstaan door het aan dr
J. Schoemaker, wegens het bereikt hebben
van den pensioengerechtigden leeftijd, te
verleenen eervol ontslag uit zijn betrekking
van heelkundige, hoofd van de chirur
gische afdeeling bij de gemeenteziekenhui
zen te Den Haag. hebben B. en W. dier ge
meente op de voordracht aan den raad
geplaatst
1. Prof dr P R Michaël, hoogleeraar in
heelkunde aan de rijksuniversiteit te
Groningen;
2. dr. C. J. van Houwoiinge Graftdijk,
chirurg hier ter'stede.
EERSTE BLAD.
BINNENLAND.
Afscheid van ds. W. Bouwman als Gere
formeerd predikant te Leiden. (Stads
nieuws. le Blad).
De regeling der ziekenverzorging; een ge
wijzigd wetsontwerp. (3e Blad).
Nederland en de rede van Hitier: te Ber
lijn worden inlichtingen ingewonnen
(Binnenland. 3e Blad).
Vrijdag wordt ds. Lingbeek zeventig jaar
(Binnenland. 3e Blad).
Het groote kweekersproces in het Westland
(Binnenland. 3e Blad).
Nida Senff verbeterde het wereldrecord
200 M. rugslag. (Sport, 3e Blad).
Ir. de Kok en Schmidt Crans per sport-
vliegtuig naar Indië vertrokken. (Lucht
vaart, 3e Blad).
BUITENLAND.
Stelt Duitschland koloniale eischen te
Londen? (Buitenland, le Blad).
Het Franschc kabinet krijgt van de Kamer
een motie van vertrouwen inzake de
landsverdediging. (Buitenland, le BI.)
In Polen geen Volksfront. (Buitenland,
le Blad).
De sovjets protesteeren tegen Mexico's
behandeling van Trotzky. (Buitenland,
le Blad).
Nieuwe moeilijkheden in de Amerikaausehe
auto-industrie. (Buitenland, le Blad).
De Engelsche gezant te Berlijn, sir Erio
Phipps, gaat naar Pakijs. (Buitenland1,
le Blad).
Nieuwe functionarissen in Duitschland
(Buitenland, le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
LEZING OVER FOTOGRAFIE.
Voor een kleine groep belangstellenden,
in hoofdzaak leden der Leidsche Amateur-
Fotografen Vereeniging heeft gisteravond
de heer Franz Katolicky, fotoleeraar aan
de Weertsche Volkshoogeschool, in een der
bovenzalen van café-restaurant „In den
Vergulden Turk" een interessante lezing
met lichtbeelden gehouden over de kunst
van fotografeeren. Eigenlijk is dat heele-
maal geen „kunst" meer, althans niet in de
beteekenis van moeilijkheid, wanneer
wij maar zijn toegerust met de juiste
camera en het goede materiaal. Aan de
hand van fraaie plaatjes wees spr. op de
groote voordeelen. welke het gebruik van
Panatomic-materiaal boven de ortho-
chromatische films biedt
Uitvoerig stond spr. ook stil bij het vraag
stuk op welke wijze kleuren het beste in
zwart en wit kunnen worden weergegeven,
zoodat de reproductie de meeste overeen
komst vertoont met de werkelijkheid.
Tenslotte demonstreerde spr. een aantal
camera's en smalfilmapparaten, die, waar
de Kodak N.V. deze lezing organiseerde,
alle tot dit fabrikaat behoorden. Aan de
hand van een groot aantal foto's, vergroo
tingen, e.d. kon men zich een voorstelling
vormen van hetgeen met deze apparaten
kan worden bereikt en welke vrijheden
men zich kan veroorloven zonder dat de
opnamen mislukken.
Een hartelijk applausje voor den heer
Katolicky vertolkte aller dank.
L. K. V. „EIGEN FOK".
In de laatstgehouden maandelijksche
vergadering der L. K V. .Eigen Fok" kon
de voorzitter mededeelen. dat 12 nieuwe
leden tot de vereeniging zijn toegetreden,
voor welk resultaat spr. den pronagandis-
ten hulde bracht
De heer Stalecker uit Den Haag hield
vervolgens een interessante beschouwing
over het opfokken en exposeeren van ras-
konijnen en t 'antwoordde tenslotte vele
vragen e'nc naar aanleiding daarvan
werden g:steld.
Te kwart over elf sloot de voorzitter de
vergadering met dank voor de opkomst.
