BINNENLAND
De ontdekkingsreiziger
Johnson bezweken
OCotXMZ oCttvÜi PUN!
Bouw van 16 luchtkruisers
fföe Jaargang
li f
LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 14 Januari 1937
Derde Blad
No. 23559
CITAHLTELEF€66
GEMENGD NIEUWS
Vervaardiger van belangrijke oerwoucFfilms
Belangrijke opdracht
aan Fokkerfabriek
OhÖememersraad en
Indische delegaties.
Een maaltijd in hotel
„De Witte Brug".
De Ondernemersraad van Nederlandsch-
Indië heeft gisteravond in hotel De Witte
Brug te Scheveningen een maaltijd gegeven
ter eere van de Indische delegaties, hier te
lande aanwezig in verband met de vorste
lijke huwelijksfeesten.
Behalve deze delegaties behoorden tot de
genoodigden vele prominente figuren uit de
Indische cultuur- en handelswereld.
Nadat oud-minister Welter als voorzitter
van den Ondernemersraad bij den aanvang
van het diner een dronk had ingesteld op
het Koninklijk Huis, zeide hij o.m. het vol
gende:
Deze maaltijd is min of meer het slot-
accoord van de symphonie van feesten, die
haar hoogtepunt heeft gevonden in het
juist een week geleden gesloten huwelijk
tusschen onze geliefde Kroonprinses en
Z K. H. Prins Bernhard.
De vorstelijke bruiloft, die in Nederland
en in Indië met zoo groot enthousiasme is
gevierd, heeft wel duidelijk bewezen, hoe
zeer de liefde tot het Oranjehuis diep is ge
worteld in de volken, die de Nederlandsche
Staalgemeenschap uitmaken, dieper dan
velen onzer wellicht zullen hebben gedacht.
Wij hebben gezien, dat de Javaansche
zelfbestuurders en sommigen in de buiten
gewesten óf zelf óf door vertegenwoordi
gingen hebben deelgenomen aan de waar
lijk nationale feestvreugde hier te lande,
met ons, onder ons, bezield door dezelfde
gevoelens van aanhankelijkheid en trouw
aan het Vorstenhuis, dat het levende sym
bool is van de eenheid des rijks.
Te zelden zien wij hier de inheemsche
vorsten en hun vertegenwoordigers en nu
wij het voorecht hebben hen in ons mid
den te hebben, wilde het Indisch bedrijfs
leven niet nalaten hun te laten blijken hoe
zeer hun tegenwoordigheid op prijs wordt
gesteld, hoe hartelijk zij hier welkom zijn.
Spreker stelde tenslotte een dronk in op
den groei en den bloei der zelfbesturen in
Indie en op het persoonlijk welzijn van
Z.H. P. A. A. Mangkoe Nagoro en de ver
tegenwoordigers der andere Indisch? vor
sten.
In aniwpord op de redevoering van oud-
ïplhistër Wélter sprak Z.H Tilangkoe Nagoro
woorden van welgemeenden dank.
Foto's van het prinselijk paar
In een rondschrijven aan de couranten
en fotobureaux zegt het bestuur van de
véreemging „De Nederlandsche Dagblad
pers" o.m. het volgende:
Daar blijkt, dat H. K. H. Prinses Juliana
en Z K. H. Prins Bernhard gedurende hun
verblijf in Polen zoo nu en dan voor pers
fotografen poseeren, en deze foto's hier
te lande aankomen, vindt het bestuur van
de ND.P., dat deze foto's, die ook in de
b'uitenlandsche bladen verschijnen, hier te
lande kunnen worden gepubliceerd. Ten
einde een centrale beoordeeling te ver
krijgen, heeft het bestuur voornoemd den
regeeringspersdienst bereid gevonden deze
foto's te beoordeelen.
Vertrouwd wordt thans dat bladen en
foto-persbureaux, die foto's vkn het prin
selijk paar hebben, deze alleen zullen op
nemen indien de regeeringspersdienst ze
voor publicatie geschikt acht.
Ir. J. E. F. de Kok naar Indië.
Vergezeld van den heer
Schmidt Crans.
TECHNISCHE PROEFTOCHT
MOTORSCHIP „MAETSUYCKER".
Het door de Nederlandsche Dokmaat
schappij voor rekening van de Koninklijke
Paketvaart Mij. gebouwde, 7000 ton me
tende motorschip ..Maetsuycker" is giste
ren voor het maken van zijn technischen
proeftocht naar de Noordzee vertrokken.
Heden zal bij Texel de snelheid op de
gemeten mijl worden vastgesteld. Aan boord
bevuilden zich de technische deskundigen
van de Kon. Paketvaart Mij. en de Ned.
Dokmaatschappij. Het ligt in de bedoeling
op 23 Januari den officieelen proeftocht
te houden.
NEDERLANDSCHE BAKSTEENBOND.
Gemeld wordt, dat mr. M. P. L. Steen-
berghe het voorzitterschap van den Neder-
landschen Baksteenbond heeft neergelegd.
Mr. Steenberghe had zich destijds op ver
zoek van de georganiseerde baksteen
industrie bereid verklaard mede leiding te
geven aan een der eerste serieus opgezette
pogingen om in een belangrijk gedeelte
van het Nederlandsche bedrijfsleven de
ordeningsgedachte tot verwezenlijking te
brengen. Nu de regeering geweigerd heeft
de voor het tot stand komen dezer orde
ning noodzakelijke en krachtens de Wet op
het Algemeen Verbindend en Onverbin-
dendverklaren van Ondernemersovereen
komsten mogelijke medewerking te verlee-
nen, acht mr. Steenberghe zijn taak in de
baksteenindustrie geëindigd.
SUCCESVOLLE MAATREGEL DER
POSTERIJEN.
Sedert eenigen tijd heeil P. T. T„ bij
wijze van proef een maatregel toegepast,
welke blijkt bij het publiek in den smaak
te vallen Als algemeene regel in het in
ternationale postverkeer geldt, dat alle
stukken volledig moeten zijn gefrankeerd.
Ongefrankeerde of ontoereikend geflan
keerde brieven en briefkaarten voor of van
het buitenand worden derhalve met port
belast, en wel tot tweemaal het ontbre
kende. hetgeen bovendien vertraging in
de uitreiking mede kan brengen.
In de meeste zoo iet alle gevallen
zai het echter wei niet de bedoeling van
de afzenders zijn om de geadresseerden
kosten en ongerief te bezorgen. Uitgaan
de van die gedachte plakt het postkantoor
van afzending op voor het buitenland be
stemde correspondentie eventueel het ont
brekende port zelf bij en zendt aan den
afzender een dienstkaart met verzoek deze
aan het postkantoor terug te zenden, 11a
daarop het ontbrekend port in postzegels
te hebben verantwoord. Bij dezen maat
regel wordt dus op de rechtschapenheid
van het publiek vertrouwd en hierin is
men niet beschaamd.
In één maand is wegens onvoldoende ge
frankeerde stukken door den postdienst
voor een bedrag van f.178.90 bijgefran-
keerd, waarvan weer terugontvangen werd
f. 178.045. terwijl het totaal aantal stuk
ken en dus ook het aantal uitgezonden
dienstkaarten 2766 beliep.
In één maand dus bijna 3.000 gevallen
van onvoldoende frankeering van buiten-
landsche correspondentie.
ECONOMISCHE RAAD.
Voor het tijdvak van 1 Januari t,m. 19
Mei is herbenoemd tdt vooriittSr vin dén
economischen raad prof. ft I. P. de VoÖÜ>
te Arnhem en tot plaatsvervangend voor
zitter dr. E. Heldring te Amsterdam.
DR. W. J. M. VAN STOCKUM. t
Te 's-Gravenhage is in den ouderdom
van 79 jaar overleden dr. W. J. M. van
Stockum, oud-conrector aan het gymna
sium te Dordrecht.
De begrafenis zal Vrijdag om halftwee
plaats hebben.
Ir. De Kok.
Twee Nederlandsche sportvliegers heb
ben het pian opgevat een groöte vlucht te
maken.
De heer ir. J. E. F. de Kok, directeur
van de Koninklijke Petroleummaatschappij
zal vergezeld van den instructeur der Ne
derlandsche Luchtvaartschool. den heer
Schmidt Crans, een reis naar Indië onder
nemen. en naar alle waarschijnlijkheid
daarna per vliegtuig een bezoek aan China
brengen. De tocht zal worden ondernomen
L vMllleuwe Engelsche machine de Dra-
sü!? i. ,,Dc reis zal gedeeltelijk als zaken-
„edeeitelijic als pieziervlucht worden ge
maakt, aldus de „Telf"
AMERSFOORT'S OUDSTE INWOONSTER
OVERLEDEN.
•to,™ obderdom van 101 jaar is gis
ts in de st'chting „Zon en Schild"
bverleden Amersfoort's oud-
ifeupéj00115'61'' mevr- de we^- Wisse van
WfHis2011 Zatc>'dag as. 16 Januari den
leeftijd van 102 jaar bereikt h'éÖ03n.
ONVEILIG STRAND.
Het strand te Scheveningen is onveilig
tot Katwijk op Dinsdag 19 tot en met
Vrijdag 22 Januari a.s. telkens van 10.30
tot en met 14.30 uur wegens schieten met
geschut.
De aandacht wordt erop gevestigd, dat
het strand eerst weder toegankelijk is, na
dat de roode vlaggen welke de onveilige
strook aanduiden, zijn ingehaald.
GEfiN LUCIFERS OP PASSAGIERS
SCHEPEN.
In verband met een brand op de „M&r-
nix van St. Aldegonde", welke ge ruimen
tijd geleden heeft plaats gevonden, is
gisteren voor den Raad voor de Scheenvaart
meegedeeld dat er op het oogenblik met
passagiersschepen van de maatschappij
Nederland" geen lucifers, als lading, meer
worden vervoerd.
4556
(Ingez Med.)
DUITSCH MATROOS VERDRONKEN.
Met een lading cokes te water
geraakt.
Op het in de Waalhaven te Rotterdam
gelegen Duitsche s.s. ..Boltenhof". dat een
lading cokes inhield, is gistermiddag plot
seling het hekwerk aan bakboordzijde ge
broken. waardoor een hoeveelheid van on
geveer 50 ton cokes over boord stortte.
Het schip helde daarna naar stuurboord
over, met het gevolg, dat ook aan deze
zijde het hekwerk het begaf. Ook aan
deze zijde verdween een hoeveelheid cokes
in de diepte. Een 26-jarige Duitsche ma
troos B. Z. werd door de vallende massa
meegesleurd en verdronk jammerlijk.
De rivierpolitie heeft met dreggen naai'
het slachtoffer gezocht, doch tot nu toe
zonder resultaat
ERNSTIGE GRIEP-EPIDEMIE
TE CASTRICUM.
VERSPREIDE BERICHTEN.
De gewone audiëntie van den minister
van Landbouw en Visscherij zal op Maan
dag 18 Januari niet plaats hebben.
UIT NED. OOST-INDiË.
UITBREIDING RGGEERINGSBEVOEGD-
HEID IN TIJDEN VAN SPANNING.
BATAVIA, 13 Jan. (Aneta). Bij den
volksraad is ingediend een ontwerp-or-
donnantie. waarbij de legeering de be
voegdheid verkrijgt in dringende omstan
digheden met name in tijden van bui
tengewone internationale spanning een
bijzonder overheidstoezicht te doen uit
oefenen op het reizen en het verblijf van
hier te landé aarfsjjéitef pprsorfen, ter be
scherming dl ISWendsge veiligheid
'van Ned>IndSe.
Zeventien dooden in twaalf dagen.
In de gemeente Castricum heerscht, naai
de ,.N. Haarl. Crt," meldt, de influenza
wel in hooge mate en met ernstige gevol
gen. Volgens officieele mededeelingen zijn
er vanaf 1 Januari tot gisteren 17 sterf
gevallen aangegeven. Vorige week Donder
dag werden er 5 gevallen aangegeven.
Vrijdag eveneens 5. zoodat in korten tijd
vele menschenlevens te betreuren waren.
In het Provinciaal Ziekenhuis heerschte de
ziekte zeer ernstig onder het personeel,
zoodat op zekeren dag meer dan 100 per
sonen zich buiten dienst gesteld zagen.
UITGEWEZEN DUITSCHER UIT DEN
TREIN GESPRONGEN.
Gistermiddag is een Duitscher, die onder
geleide van twee Amsterdamsche recher
cheurs per trein naar de Duitsche grens
werd vervoerd, om daar uitgeleid te wor
den, tusschen Ede en Arnhem uit den rij
denden trein gesprongen en ontsnapt.
Politie uit de gemeenten Ede, Renkum
en Arnhem heeft langs de spoorlijn ge
zocht. doch den man niet kunnen ontdek
ken.
Thans zoekt men in de bosschen langs
de spoorlijn, waarbij van speurhonden
gebruik gemaakt wofdt.
MOLEN AFGEBRAND TE St. OEDENRODE
Gisteravond om elf uur is brand uitge
broken in den molen van den heer van den
Berg te St. Oedenrodea Het geheele ge
bouw stond spoedig in lichter laaie. Daal
de molen gelegen was op den weg St. Oeden
-ode—Best. duurde t' geruimen tijd voor de
brandweer aanwezig was. De molen is ge
heel uitgebrand. Een aangebouwd gedeelte
waarin een stoomgemaal stond, kon ech
ter behouden blijven. Dit gebouw kreeg
echter groote schade. De schade, welke
gTOOt, is, wordt door verzekering gedekt.
DOOR EEN AUTO GEGREPEN.
Gistermorgen is de 44-jarige ongehuwde
petroleumventer W. Velting op den Paters-
woldscheweg te Groningen aangereden
door een personen-auto. Ernstig gewond
verd het slachtoffer naar het Diacones-
senhuis te Groningen overgebracht, waar
hij in den loop van den dag is overleden.
DOOR DE DUISTERNIS MISLEID.
Gisteravond om tien uur is de 70-jarige
gehuwde heer Aalfs te Ellerhuizen onder
Bedum door de duisternis misleid üi het
Boterdiep geraakt en verdronken. Het lijk
is eenigen tijd later opgehaald.
Tengevolge van de verwondingen, opge-
loopen bij hel vliegtuigongeluk te San
Fernando in Californië is de bekende ont
dekkingsreiziger Martin Johnson overleden.
Hij ondernam de gevaarlijkste filmexpedi
ties in de jungle en vloog over verre af
standen boven de Afrikaansche oerwouden
om zijn film „Baboona" op te nemen. Nu
Is ook hij het slachtoffer van het vliegen
geworden.
Hierboven ziet men hem met zijn echtge-
noote, die ook bij het vliegtuigongeluk ge-
wqnd werd, in de interessante oerwoud
film „Baboona".
De Johnson's maakten talrijke films o.a.
op Borneo, Mallaikka, Ceylon, Egypte en
in Afrika, waar zij zich thuis voelden.
Aan beider samenwerking zijn o.a. nog
te danken de films: „Jungle-avonturen",
„Op jacht naar Afrikaansche beesten",
„Met de Camera in Afrika", „Slmba",
„Congorilla" enz.
Van hen is afkomstig het woord: „Het
oerwoud is veiliger dan de beschaafde
wereld". Dit is voor hem helaas wèl waar
gebleken....
1123
Clngez Med.)
BUITENLANDSCH GEMENGD.
CHOLERA IN SIAM.
In Siam is een cholera-epidemie uitge
broken. waaraan in de laatste week reeds
65 menschen zijn overleden.
VIJF OPIUMSCHUIVERS GEFUSILLEERD.
In tegenwoordigheid van een enorme
menigte zijn vijf verstokte opiumschuivers
te Peking gefusilleerd.
DRIE VAARTUIGEN DOOR RUKWIND
OMGESLAGEN.
Drie dooden.
Bij Cattolica in Italië zijn door een ruk
wind drie vaartuigen omgeslagen. Drie op
varenden vonden den dood in de golven,
de andere konden gered worden.
AARDBEVINGEN IN NICARAGUA.
Elf opeenvolgende aardschokken hebben
het district Chinandega en Portcorinto ge
durende drie volle uren geschokt. Vijf ge
bouwen, o.a. het postkantoor, stortten in.
Zeer hooge snelheid, bijzondei
zware bewapening, zeer
groote actie-radius
Naar wij vernemen, heeft het departe
ment van Defensie besloten, aan de N. V.
Nede.-lanasche Vliegtuigenfabriek „Fokker"
te Amsterdam een opdracht te verstrek
ken tot den bouw van 16 luchtkruisers van
het type T. 5.
Bedoeld type werd na een zeer grondige
studie door de Fokkerfabriek in nauw
overleg met de daartoe ingestelde commis
sie van deskundigen van de Luchtvaart-
afdeeling te Soesterberg ontwikkeld.
Hoewel uiteraard uit overwegingen van
landsbelang omtrent de te bouwen vliegtui
gen geen détails kunnen worden medege
deeld, staat vast, dat bedoeld vliegtuigtype
zich kenmerkt door een zeer hooge snel
heid, bijzondere zware bewapening en zeer
groote actie-radius.
Wij vernemen, dat de vliegtuigen ieder
zullen worden voorzien van twee Bristol
Pegasus 20 motoren, elk ontwikkelende 925
p.k. Het vliegtuig is een middendekker en
wordt natuurlijk voorzien vSfn ééfi otfrek-
baar landingsgestel,
Deze order, die tot de belangrijkste
militaire opdrachten moet worden ge
rekend, die sedert jaren door de Neder
landsche vliegtuigindustrie kon worden
verkregen, is het gevolg van een
vruchtbare samenwerking tusschen de
autoriteiten der Luchtvaartafdeeling
en de Nederlandsche Vliegtuigenfabriek
en het is zeker als een nationaal belang
te beschouwen, dat bedoelde belang
rijke opdracht, waardoor vele honder
den gedurende zeer geruimen tijd werk
zullen vinden, hier te lande kon worden
geplaatst
DE VLIEGER BLOOK TERECHT.
De „Paris Midi" meldt, dat de Engel -
sche vlieger Brook, dien men verdwenen
waande, te Roquencourt bij Parijs is ge
daald.
Zooais men weet, was de vlieger bij een
poging een nieuw snelheidsrecord te ves
tigen, op del ijn Londen-Kaapstad, wegens
slechte weersomstandigheden te Bart
(Italië) gestrand.
TWEE ENGELSCHE OFFICIEREN-
GEARRESTEERD.
Aard der beschuldiging niet bekend.
De ..Daily Telegraph" bericht, dat twee
kapiteins van het Britsche leger zijn gear
resteerd en voor den krijgsraad in het
hoofdkwartier van het corps Royal Enge-
niers zullen terecht staan.
Beide officieren zijn ongeveer 35 jaar
oud: Zij zijn niet verbonden aan het depót
van Chatham, doch zijn alleen daarheen
gebracht om terecht te staan.
Zij werden zes weken geleden gearres
teerd in een trein te Londen, toen zij van
een vacantiereis naar het vasteland van
Europa terugkeerden.
Op het oogenblik worden zij door twee
officieren van gelijken rang bewaakt.
Men vermoedt, dat zij afzonderlijk te
recht zullen staan! ongeveer 40 getuigen
zullen worden gehoord.
SINAASAPPELPLANTAGE VOOR
TOSCANINI.
De beroemde dirigent Toscanini, die
het eerste concert van de nieuwe Palestijn-
sche Philharmonie heeft gedirigeerd, heeft
van het gemeentebestuur van Tel Aviv een
sinaasappelplantage in de nabijheid dezer
stad, ten geschenke gekregen.
Toscanini wenschte voor zijn leiding der
concerten geen honorarium te ontvangen.
Naar we verder vernemen zijn de voorbe
reidingen van constructieven aard in ver
band met deze opdracht reeds ver gevor
derd en zal dan ook eerlang met den daad
werkelijken bouw kunnen begonnen wor
den.
Dank zij de grondige voorbereiding die
aan het geven van de opdracht voorafging,
zal het mogelijk zijn deze vliegtuigen bin
nen zeer korten tijd voor hunne bestem
ming op te leveren.
Aan de successen, die de Nederlandsche
Vliegtuigenfabriek in de laatste maanden
mocht boeken met het te Parijs geëxpo
seerde gevechtsvliegtuig type G. 1 en het
jachtvliegtuig type D.21, is dus thans een
nieuwe belangrijke opdracht toegevoegd,
die vöor de Nederlandsche industrie in de
naaste toekomst goedé perspectieven be
looft te openen.
LOCOMOTIEF OVERRIJDT EN DOODT
ACHT ARBEIDERS.
Bij het terugrijden heeft een locomotief
te Los Angelos in de duisternis acht ar
beiders overreden en gedood. De werklie
den waren bezig met het herstellen van
den spoorweg in de woestijn Mojave.
EXPLOSIE IN EEN KRUITFABRIEK.
Vijftig personen gewond.
In de munitiefabriek van Collë Ferro, op
60 K.M. afstand van Rome. heeft zich een
ontzettende explosie voorgedaan, waar
door de opslagplaats voor schietkatoen
geheel vernield werd.
Vijftig personen, voor het meerendeel
vrouwen, werden gewond. Uit Rome, waar
heen degenen, die het zwaarst gewond
werden, reeds vervoerd zijn. werd terstond
geneeskundige hulp gezonden.
