Huwelij ksgeschenken
aangeboden
beste
°°ie C
77ste Jaargang
LEID5CH DAGBLAD, Woensdag 30 December 1936
Derde Blad No. 23547
oïAeVet* doof vet*
De Nederlandsch-Duitsche goederen
en clearing-verdragen
IgjbW
Het bruidspaar diep onder den indruk
a.totte» rut en da* <*e
,otste aa°
Weinig verandering in de nieuwe overeenkomsten
GISTERMIDDAG, na den rijtoer van Koningin, Prinses en
Prins langs de huldebrengende vereenigingen, heeft het
Vorstelijke Bruidspaar ten paleize Noordeinde verschillende
'delegaties en personen in audiëntie ontvanqen, die huwelijks
geschenken kwamen aanbieden, waaronder het nationale
huwelijksgeschenk en het huldeblijk der schooljeugd. Verder
werden cadeaux overhandigd uit Ned. Oost-Indië en enkele,
hieronder nader genoemde, Europeesche staten. De aanbieding
van huldeblijken is hiermede bij lange na nog niet geëindigd;
ook heden zullen verschillende comités en deputaties daartoe
in de gelegenheid gesteld worden.
Allereerst om 4 uur, dr. Meyer Rauneft
in zijn hoedanigheid van voorzitter van
de Nederlandsche commissie van vertegen
woordiging van het Centrale Comité in
NederlandschIndlë, in audiëntie ontvan
gen door Prinses Juliana en Prins Bern-
hard.
Het betrof allereerst een paar vazen, af
komstig van een aantal Chineesche inge
zetenen van Nederlandsch-Indië.
Behalve het Chineesche geschenk betrof
de audiëntie geschenken, aangeboden door
Javaansche vrouwenvereeniglngen en een
borduurwerk, aangeboden door de Roemer
Vissc'ner-vereeniging.
Nationaal huwelijksgeschenk.
Te half vijf arriveerden de leden van het
Uitvoerend comité en eenige leden van de
technische commissie voor de aanbieding
van het nationale huwelijksgeschenk, waar
voor allerwege in den lande de gelden zijn
bijeengebracht en dat als het gToote ge
schenk van het Nederlandsche volk be
schouwd kan worden.
Geschenk onzer schooljeugd.
Te kwart voor vijf is het geschenk van
de Nederlandsche schooljeugd aangeboden,
dat naar men weet, bestaat uit een bi
bliotheek voor het paleis te Soestdijk en
de inrichting van een sportterrein bij dit
paleis. De aanbieding van dit geschenk ge
schiedde in den vorm van overhandiging
van een oorkonde.
De heeren van het nationaal huwelijks
geschenk hadden het Paleis nog niet ver
laten, toen het comité van aanbieding van
het geschenik der Nederlandsche school
jeugd in twee auto's arriveerde, bestaande
uit Joh. H. van Burkom. A. P. Jungcurt en
dr. M. van der Wijk, resp. voorzitter, secre
taris en penningmeester van het comité
van de Nederlandsche schooljeugd, en de
scholieren Elsje Boon, Lydia Mayer, Lucie
Walter, Joh. H. M. Derksen, Dick Janssen
en Joop Waterreus.
Als voorzitter van het comité bood dr.
Joh. H. van Burkom het Prmselijk Bruids
paar de gelukwenschen aan van de Neder
landsche schooljeugd. Hij hield daarbij een
toespraak, aan het einde waarvan hij tot
het bruidspaar zeide:
„We hopen van ganscher harte, dat
Uwe Koninklijke Moeder nog vele jaren
voor U en voor ons volk gespaard moge
blijven. Maar wanneer Uwe Koninklijke
Hoogheid eens tot de regeering geroe
pen zal worden, dan zal de jeugd van
thans opgegroeid zijn tot volwassen
mannen en vrouwen, en zal het jeug
dig enthousiasme zich verdiept hebben
tot een oprechte liefde en hechte
trouw, waarop uw Koninklijk Huis zal
kunnen bouwen."
Namens de scholieren overhandigde
Elsje Boon de oorkonde met een kort toe
spraakje.
De Prinses en de Prins dankten zeer
onder den indruk voor het jeugdgeschenk,
waaTbij de Prinses den voorzitter verzocht,
vooral te willen trachten, Haar dank over
te brengen aan eiken Nederlandschen scho
lier en aan alle groepen der Nederlandsche
schooljeugd, die aan het geschenk hadden
bijgedragen.
Oosterijksche geschenken.
Kort voor vijf uur arriveerde de Oosten-
rijksche gezant te 's-GTavenhage, Georg
Alexich, ter aanbieding van het huwelijks
geschenk der Oostenrijksche bondsregee-
rtng, bestaande uit een fraai bewerkte
leeren cassette met zilveren deksel, waarin
op fraaie wijze een kaaTt van Oostenrijk is
gegraveerd, die de voornaamste centra van
kunst en kunstnij verheid in dit land toont.
De gezant werd vergezeld door de in
nationaal costuum gekleede Oostenrijksche
dames Schmidhuber en Bruckmayer en
door freiherr von Redtwitz-Jordan, die het
gesohenk kwamen aanbieden der in Neder
land wonende Oostenrijkers.
Het geschenk der Oostenrijksche kolonie
bestaat uit een glasservies in den stijl van
Oud-Oostenrijksche glazen uit de achttien
de eeuw, met ingebrande jachtscènes naar
Riedinger, en is vervaardigd in de ateliers
van J. en L. Lohmeyr te Weenen.
Geschenk der Zwitsersche regeering.
Vervolgens ontvingen Prinses Juliana en
Prins Berrthard in audiëntie den Zwitser-
schen gezant te 's-Gravenhage, A. de Pry,
die de Prinses namens de Zwitsersche
bondsregeering een prachtige platina arm
bandhorloge als huwelijksgeschenk kwam
aanbieden.
Het horloge, dat fraai bewerkt is en
syejid vervaardigd in de Omega-fabrie
ken te Bielhin, bevat een der kleinste
uurwerken die in Zwitserland vervaar
digd zijn. Het uurwerk is nJ. 6.5 m.m.
breed, 20.5 m.m. lang, 2.7 m.m. hoog en
weegt 2.13 gram. Het balansje weegt
0.023 gram en beweegt per uur 21.000
maal heen en weer op een asje, dat een
diameter heeft van 0.07 m.m. De kleine
veer van het uurwerk bestaat uit een
zeer fijne staalschilfer met een dikte
van 0.008 m.m., en is dus 4 of 5 maal
zoo dun als een normale haar. De
kleinste tandradertjes in dit wel zeer
bijzondere uurwerk hebben een door
snede van 0.50 m.m. en bevatten nog 6
tandjes.
Uit Polen.
Tegen half zes ontvingen de Prinses en
de Prins den Poolschen gezant te 's-Gra
venhage. dr. W. Babinskl, die een geschenk
kwam aanbieden namens den Poolschen
staatspresident, dr. Moscicki. Dit geschenk
bestaat uit een fraaie collectie zeer fijn,
met de hand vervaardigd kostbaar borduur
werk volgens oude Poolsche motieven.
Een armband namens geheel
Nederl. Indië.
Hedenochtend te tien uur is aan Prinses
Juliana ten paleize aangeboden het ge
schenk namens geheel Ned.-Indië, door de
daarvoor aangewezen commissie.
Deze bestond uit de heeren mr. J. W.
Meyer Ranneft, oud vice-president van
den Raad van Nederlandsch Indië, Pan-
geran Ario Adipati Koesomo Joedo, oud-lid
van den raad, den oud-regent R. A. A.
Soejono en den heer Van der Leeuw, di
recteur der Handelsvereeniging Amster
dam.
Men weet dat de keuze der Prinses
gevallen was op een armband, welk
kleinood door haar gedragen zal wor
den bij de huwelijksplechtigheid.
Ook later echter zal de Indische Ju-
liana-armband nog als het ware een
der sieraden van de Kroon kunnen
zijn. In de teekening van den armband
waarbij vooral dankbaar gebruik is ge
maakt van de suggesties van Pangeran
Adipatie Ario Koesomo Joedo, is het
speciale Nederlandsche Indische ka
rakter van het kleinood tot uiting ge
komen. In de teekening van de doos is
uitgedrukt, dat het een huwelijksge
schenk is.
De beschrijving, welke overgelegd werd
bij het geschenk, luidt als volgt:
Het sieraad bestaat uit brillanten, gezet
in platina, het is een armband van breed
model, bestaande uit drie vakken. In de
bovenste helft van het middenstuk staat
de Nederlandsche kroon. Daaronder zijn
aan beide zijden de uitgeslagen vleugels
van een garoeda, den bekenden mystieken
Indischen vogel. Elk der belde zijvakken
wordt gevuld door een garoeda, gekeerd
naar het middenvak. Tusschen de groote
figuren zijn arabesken aangebracht vol
gens oud-Javaansche motieven, de rand
versiering is ontleend aan een motief van
den Boroboedoer.
De diamanten zijn alle volstrekt loupe
zuiver. Zij zijn van de helderste blauw
witte kleur, alle afkomstig uit Zuid-Afrika.
De 34 groote steenen vertoonen alle het
moderne vierkante slijpsel, de verhoudin
gen van het slijpsel bedoelen de levendig
ste schittering te geven.
De figuren zijn geheel bezet met bril
lanten, allen geslepen in den ronden vorm
met 58 facetten. Het geheele aantal stee
nen is meer dan 1700.
De doos is vervaardigd van een speciaal
alliage waaraan in Indië groote waarde
wordt gehecht. Op het deksel zijn in be
trekkelijk kleine afmeting de wapens ge
plaatst van de prinses en van den prins,
terwijl links en rechts in twee vignetten
de Indische gelukwenschen in symbool zijn
gebracht door de afbeelding van rijst-
aren, buigend van rijpheid, de vrucht en
bloesem van den cocospalm en andere ge
wassen, een tros pisang, sirih-ranken en
een tros van den pinang noot, alle tot
uitdrukking brengend wenschen van voor
spoed, welvaart en geluk. De wapens en
versiering zijn aangebracht in email in
natuurlijke kleuren.
De binnenzijde van de doos is bekleed
met donker blauw fluweel, waarop de zui
vere blauw witte brillanten rusten.
In opdracht van de commissie is de arm
band ontworpen en uitgevoerd door den
juwelier N.V. A. P. Bouman, directeur de
heer J. Asschers Jzn. te 's-Gravenhage, de
brillanten zijn geleverd door de firma I. J.
Asscher te Amsterdam.
De ontwerp-teekening is in samenwer
king met den heer J. Asscher Jzn. ver
vaardigd door den heer W. Röhrig te
's-Gravenhage. De teekening is naar het
oordeel van deskundigen bijzonder geluk
kig uitgevallen.
t vet^e bbi
«to
4uCte» ywalWe»' deo °oV"
4341
(Ingez. Med.)
Zooals reeds is gemeld, zijn den 23en
December te 's Gravenhage nieuwe verdra
gen tusschen Nederland en Duitschland be
treffende het goederen- en het betalings
verkeer tot stand gekomen, welke beide op
1 Januari in werking treden en voor den
tijd van één jaar zijn gesloten.
In een persconferentie, in het gebouw
van het departement van Buitenlandsche
Zaken gisteren gehouden heeft dr. H. M.
Hirschfeld. directeur-generaal van Handel
en Nijverheid, die namens de Nederlandsche
Regeering met de Duitsche delegatie, onder
leiding van den Legationsrat Felix Benzier,
de besprekingen voerde eenige verklarende
mededeelingen over beide verdragen ge
daan. Vooral bii de clearing met Duitsch
land ln 't algemeeri en bij de clearing-ver
dragen in het biizoriöer stond hij stil, om
dat er in sommige kringen daaromtrent
eenig misverstand blijkt te bestaan.
Deze mededeelingen komen op het vol
gende neer.
Het eerste clearing-verdrag met Duitsch
land van Dec. 1934 liep in December van
dit iaar af. Het werd tot stand gebracht
omdat de situatie op het gebied van het
betalingsverkeer onhoudbaar was. Het heeft
dit resultaat gehad, dat het gestelde pro
gram vrijwel geheel kon worden verwezen
lijkt en een bedrag van ongeveer f. 70
millioen afgewikkeld. Er resteert nog een
ZEND
EEN TELEGRAFISCHEN
NIEUW JAARSWENSCH AAN
FAMILIE. VRIENDEN EN
BEKENDEN IN NEDERLAND
4352
(Ingez. Med.)
De doos is belangeloos ontworpen door
den heer C. A. Lion Cachet te Vreeland.
De vervaardiging van de doos geschiedde
door de N.V. Koninklijke Nederlandsche
fabriek van gouden en zilveren werken
Gerritsen en Van Kempen te Zeist.
De fraaie oorkonde werd vervaardigd
door den typografischen dienst van het
Koninklijke Oost-Indische leger en per
vliegtuig overgebracht. Zij bevat onder
meer de namen van alle comité's en sub-
comité's. Een gecalligrafeerde beschrijving
van het geschenk werd bijgevoegd.
Behalve de armband zal als nevenge
schenk worden aangeboden een film van
de huwelijksfeesten door geheel Nederl.-
Indië. Ook hieraan wordt door geheel Ne-
derlandsch-Indië medegewerkt. Amateurs
werden door prijzen aangemoedigd en
door de medewerking van de filmkeurings
commissie en de firma's Luyks en Kodak
Lmtd. is, dank zij ook de leiding van den
heer Brandenburg van Ooltsende, directeur
van Aneta, een geslaagd geheel zeker.
Oorkonde der Vrijmetselaren.
Hedenmorgen is namens de Nederland
sche Orde van Vrijmetselaren een oorjsop-
de aangeboden.
klein bedrag dat in het begin van het
nieuwe jaar kan worden terugbetaald, zoo
dat dan de oude schuldvorderingen gedelgd
zullen zijn.
Na het tot stand komen van de clearing
is echter een nieuwe achterstand ontstaan,
welke op 1 Januari 1935 f. 11.5 millioen
bedroeg en einde 1935 f35.6 millioen. In
1936 vertoonde de stand der clearing ups
and downs. Op 24 Dec. j.l. was er een ach
terstand van 33 1/3 millioen gulden. Men
mag echter niet uit het oog verliezen, dat
er nog uitstaande verplichtingen van Ne
derlandsche importeurs zijn. die hun be
dragen nog niet hebben gestort, omdat huri
vorderingen nog niet vervielen. Deze bedra
gen zün grooter dan de achterstand op de
clearing
Het bedrag dat dus nog in de clearing
zit. is niet weg.
Ook zijn er Nederlanders die goederen
naar Duitschland geëxporteerd hebben,
welke nog verrekend moeten worden bij de
Verrechnungskasse. Dit bedrag, dat nog
niet gestort is. is echter veel kleiner dan
dat der bovengenoemde Nederlandsche im
porteurs.
Het resultaat is op 't oogenblik derhalve
zóó, dat van een evenwicht-toestand kan
worden gesproken en 1936 dus aanleiding
geeft tot een zekere bevrediging: de oude
handelsschulden ziin praktisch afgelost.
Er is één schaduwzijde, n.l. dat de uit
voer in 1936 kleiner was dan in 1935. De
betallngscontingenten behoefden in het 2e
en 3e kwartaal echter niet meer verlaagd
te worden, in het 4e kwartaal wél. hetgeen
door de depreciatie van den gulden werd
veroorzaakt, in verband met de gestegen
markenwaarde. Het. guldensbedrag mocht
immers niet wezenlijk worden vergroot.
Risico in sterke mate overschat.
Er wordt weieens beweerd, dat de handel
beter zou zijn. als er geen clearing was,
doch dan verwart men oorzaak en gevolg.
Bovendien komt in de clearing tot uidruk-
king dat de betalingscapaciteit van Duitsch
land niet onbeperkt ls.
Dr. Hirschfeld zette in dat verband uit
een. dat de clearing een grootere betalings
zekerheid heeft verschaft. Het risico is door
velen in zeer sterke mate vergroot.
Deze overschatting moet toegeschreven
worden aan gebrek aan inzicht en aan ge
brek aan feitelijke gegevens om de situatie
te beoordeelen.
Dat de handelsbalans in het voordeel van
Duitschland doorslaat, vindt zijn oorzaak
hierin, dat Nederland. Ned Oost- en West-
Indië als Rijkseenheid worden opgevat het
geen in de clearing tot uitdrukking komt.
Maar Nederland heeft niet alleen een goe
deren- maar ook een diensten-ruil met
Duitschland. En die „diensten-balans" nu
is actief, d.w.v. dat Nederland voor scheeps
wachten. over zee en langs den Rijn, voor
transitokosten e.d. van Duitschland meer
te vorderen heeft dan het aan dat land
betalen moet. In dit licht beschouwd kan
worden geconstateerd, dat onze handels-
en dienstenbalans met Duitschland in 1936
in evenwicht is geweest.
Het inhalen van den nieuwen
achterstand.
Welke vooruitzichten zijn er nu voor het
inhalen van den nieuwen achterstand? Wat
gebeurt er met de middelen, welke in 1937
vrij komen.
Nu de oude achterstand is geliquideerd?
Er is reeds besloten, dat de 14 pCt. welke
van de oude clearing werden gereserveerd
om den ouden achterstand in te halen, ge
bruikt zullen worden om de 35 millioen in
te loopen.
Zoodra de omstandigheden het veroor
loven zal een gedeelte van die 14 pCt. wor
den aangewend om nieuwen export uit
derland en Ned.-Indië naar Duitschland
mogelijk te maken. Wanneer dit het geval
zal kunnen zijn, is, na de depreciatie van
den gulden moeilijk te bepalen. Men moet
eerst afwachten, hoe het handelsverkeer
met Duitschland zich zal ontwikkelen, zoo
dat concrete mededeelingen daarover niet
konden worden gedaan. Maar zoodra de
kansen gunstig lljjten, kan men daarover
eens gaan praten,
Het nieuwe clearingverdrag.
Wat nu het pas gesloten Clearingverdrag
zelf betreft, hierin zijn geen belangrijke
wijzigingen gekomen. Alleen op het nieu
we art, 4 waaromtrent een publicatie
van het Ned. Clearing Instituut is ver
schenen moge nog de aandacht worden
gevestigd. Hierin wordt de wijze van be
taling geregeld en de wijziging betreft dan
ook slechts een kwestie over betalingstech
niek. Dat dit artikel niet reeds op 1 Ja
nuari doch eerst op 15 Januari in werking
treedt, is ter wille van den handel ge
schied. teneinde dezen in de gelegenheid
te stellen, zich op den nieuwen toestand
in te richten. De door het Ned. Clearing
Instituut vast te stellen Reichsmark-koer-
sen voor stortingen van verplichtingen uit
gedrukt in Reichsmarken, zullen in den
regel slechts weinig afwijken van de offi-
cieele noteeringen voor Reichsmarken op
de beurzen van Amsterdam en Rotterdam.
In de praktijk zal het nieuwe clearingver
drag niet veel van het vroegere verschil
len. Er is na 15 Januari een guldens-reke
ning en een markenrekening, resp. voor
vorderingen en schulden in guldens en in
marken.
Voor Indië beteekent het nieuwe verdrag
eenige verbetering. Er zijn met de Duit
sche vertegenwoordigers nog besprekingen
gevoerd over extra-tabakleveringen vopr
1937, langs den weg van compensatie. Doét»
daarover kan nog niets in concrete wor
den medegedeed.
Aan dr. Hirschfeld werd nog gevraagd:
of de doorvoerhandel niet van die 14 pCt.
zou kunnen profiteeren, maar hij noemde
dit onmogelijk. Voor den tusschenhandel,
die b.v. uit Zuid-Afrika wol via Nederland
naar Duitschland exporteert, kan geen
geld op de clearing beschikbaar worden
gesteld. Het is een moeilijk vraagstuk.dat
echter niet op te lossen is, zoolang er bi
laterale betalingsverdragen zijn. De Neder
landsche tusschenhandel doet echter nog
vrij belangrijke zaken met Duitschland
door vervoer van Indische producten.
Hirschfeld.
Het reizigersverkeer is nog niet bij de
onderhandelingen ter sprake gekomen. Dit
komt later aan de orde.
Het handelsverdrag.
Het verdrag inzake het goederenverkeer
biedt weinig stof voor opmerkingen. Aan
den tekst is niet veel veranderd. Het is
weer voor den tijd van één jaar afgeslo
ten. De situatie is voor landbouwproducten
in beginsel onveranderd gebleven.
Ten aanzien van de prijzen is men aan
Duitschland tegemoet gekomen: dit betee
kent echter dat grootere hoeveelheden
kunnen worden geleverd. In principe wordt
daarmede de het vorige jaar ingeslagen
weg verder gevolgd. Men had rekening te
houden met de beperkte betalingsmoge
lijkheden van Duitschland.
De centrale levering van landbouwpro
ducten heeft praktisch ook geen wijziging
ondergaan, evenmin als over het algemeen
de invoer-contingenten van Duitschland
veel zijn veranderd.
Verlaagd zijn de co: ii.ige.nten voor da-
mesconfectie, badkuipen, muur- en wand-
tegels, eenige verruiming hebben onder
gaan die voor tricotage, pluche, fluweel en
trijp.
