Herziening van de Grondwet ZWITfU IfIDSCH DAGBLAD - Derde Blad Dinsdag 15 December 1936 De strijd in Spanje Beteekenis der wijziging niet groot geacht Ruwe, gesprongen handen GEMENGD NIEUWS SPREEKCEL THIJS IJS M HET HA\E\-EI THANS is de Memorie van Antwoord aan de Tweede Kamer inzake de voorstellen tot verandering der Grondwet verschenen. De beteekenis van de onderhavige voorstellen tot herzie ning vdn de Groridwet werd niet groot geacht. De regeering volstaat ten deze met de opmerking, dat al zijn verschillende voorgestelde wijzigingen inderdaad niet zeer belangrijk, deze wijzigingen in haar onderlingen samenhang van voldoende beteekenis zijn, om een her ziening van de Grondwet te rechtvaardigen. Voor voorstellen van verdere strekking acht de regeering den tijd nog niet gekomen. In het bijzonder mist men vooralsriög voldoende consoli datie van denkbeelden met betrekking tot het vraagstuk van de ordening van het maatschappelijk leven. Drukpersvrijheid. Inderdaad heeft de regeering aanvan kelijk het voornemen gekoesterd, de wij- rijing te bevorderen van de grondwette lijke bepaling met betrekking tot de druk pers. Het heeft bij sommige leden verwon dering gewekt, dat zij op dit voornemen Is teruggekomen, te meer verwondering, daar de staatscommissie te dezen aan het aanvankelijk voornemen de regeering haar geun heeft gebracht. Het voor en tegen van een aanvulling ran artikel 7 der Grondwet heeft de re geering zoo mogelijk met nog meer zorg overwogen dan van eenige andere voorge stelde wijziging. Zij heeft daarbij de voor lichting gehad van de staatscommissie, die in haar meerderheid het aanvankelijk standpunt der regeering deelde, terwijl vier barer leden een afwijkende meening ver dedigden in een nota, aan welke argumen tatie beteekenis niet kan worden ontzegd. Zij heeft ook den indruk gepeild, dien de voorstellen van de staatscommissie hebben gemaakt op de publieke opinie. Na ampele overweging is toen het eindoordeel geweest, niet te volharden bij het aanvan kelijk voornemen en geen wijziging van het artikel in zake de vrijheid van druk pers voor te stellen. De regeering blijft van meening, dat ar tikel 7 niet in den weg staat aan een tij delijk verbod van verschijning van een be paalde uitgaaf. De vraag ls gesteld, of 't naar de mee ting van de regeering zonder wijziging van de grondwet mogelijk zou zijn bladen, die ilsbruik maken van de persvrijheid, te vrplichten tot het opnemen van een ant- roord van dengene, wiens wensch daartoe ioor een bevoegde autoriteit is rechtmatig geacht. De regeering beantwoordt deze rraag bevestigend. Kamer voor het bedrijfsleven. Met de strekking van het advies van de staatscommissie, om af te zien van voor stellen, die de mogelijkheid zouden openen van een kamer voor het bedrijfsleven als derde kamer der Staten-Generaal, heeft de regeering zich kunnen vereenigen. Men kan voor het tegenwoordige ook naar haar oordeel volstaan met het scheppen van de mogelijkheid naast openbare lichamen voor bepaalde beroepen en bedrijven en groepen van beroepen en bedrijven een algemeen lichaam voor het beroeps- en bedrijfsleven in te stellen, met als taak de werkzaamheid der lagere organen te cobrdineeren en zich de meer algemeens belangen van het beroeps- en bedrijfsleven aan te trekken. Wordt van deze mogelijk heid in de toekomst gebruik gemaakt, zoo rullen vorm en leiding worden gegeven aan wat in de maatschappij op deze ge bieden deels reeds is gegroeid, deels nog bezig is te groeien. De verhouding van het aldus gevormde centrale lichaam tot de Staten-Generaal zal daarbij wettelijk na der kunnen worden geregeld en ook later naar behoefte kunnen worden gewijzigd. Op de mogelijkheden van deze toekomstige ontwikkeling reeds thans in te gaan, lijkt de regeering onnoodig. Titel „Prinses van Oranje". De regeering vereenigt zich met de op merking, van verschillende zijden gemaakt, dat het onjuist zou zijn, indien in de grondwet aan de dochter des Konings, die de vermoedelijke erfgename is van de kroon, de titel „Prinses van Oranje" werd 'crthend. Zooals bekend, vindt de titel Prins van Oranje, bestemd voor den oua- sto van des konings zonen of verdere mannelijke nakomelingen, die de vermoe delijke erfgenaam is van de kroon, zijn wortel in de proclamatie van Willem I van 16 Maart 1815. Aanwijzing voorzitter Eerste Kamer. De regeering deelt het standpunt van de leden, die het niet wenschelijk zouden achten, dat de grondwet werd gewijzigd in dien zin, dat ook aan de Eerste Kamer het recht zou worden verleend een voordracht 'oor het voorzitterschap In te dienen. Van 1315 af heeft de Kroon het vrije benoe mingsrecht te dezen gehad. Van bezwaren ls nimmer gehoord. Indien bezwaren kun nen worden ontwikkeld, zijn deze van slechts theoretlschen aard. Verblijfkosten Eerste Kamer. Naar het oordeel van verscheidene leden Mu veel aanstoot worden weggenomen, in dien de thans geldende regeling ln zake de blijf kosten van de leden der Eerste Ka mer zou worden vervangen door een rege- ™g, waarbij een vast bedrag als schade loosstelling werd bepaald. De voorstelling, ?j» zou de geldende regeling van de ver- jHjikosten van de leden der Eerste Kamer u" veel aanstoot aanleiding geven. Is sterk overdreven. In een ongemotlveerden aan- f'00'. kan toch zeker geen reden gelegen •W, het geldende systeem, dat ontegen- •-oglijk voordeelen biedt, te verlaten. Nog te meer bestaat voor het vervangen van een vergoeding van verblijfkosten door een schadeloosstelling geen reden, omdat, zooals ook reeds door andere leden is op gemerkt, de tegenwoordige regeling ieder lid in staat stelt zonder flnancieele offers zijn plicht te vervullen. Nederlanderschap tot lid der Staten-Generaal verkozenen. De vraag is gesteld, of het geen aanbe veling zou verdienen, ln gevallen, waarin bij een van de Kamers der Staten-Gene raal twijfel bestaat over de vraag, of een tot lid dier kamer verkozene Nederlander is, de beslissing van die vraag op te dra gen aan een niet-polltiek lichaam. Die vraag worde ontkennend beantwoord. Het scheppen van een recht van beroep voor den afgewezene, indien de betrokken Kamer zelf tot een negatief resultaat komt, pgst niet ln haar autonoom karakter. Machtigingswetten. Het opnemen van een bepaling ln de grondwet betreffende delegatie van wetge vende bevoegdheid, is overbodig en ge vaarlijk te achten. Het ware gevaarlijk door opneming van een beperkende regeling in de grondwet aan de gezonde ontwikkeling der wetge- vings-ldee een keurslijf aan te leggen. Militaire dienst buiten het rijk in Europa. De vraag of het feit, dat door de werk zaamheid van den Volkenbond de omstan digheden gewijzigdzijn, zou moeten lei den tot 'schlhiipfrig "Van artikel 186 der grondwet, moet ontkennend worden beant woord. Inderdaad bestaat de mogelijkheid, dat wij op grond van ons lidmaatschap van dien bond troepen naar het buiten land moeten zenden of althans ons zeer moeilijk daaraan kunnen onttrekken. De langdurige tijd van vrede, waarin ons land heeft geleefd, mag echter niet uit het oog doen verliezen, dat ons land in den loop der tijden in een oorlog had kunnen zijn gewikkeld en dat dan misschien onze troe pen ook de grenzen hadden moeten over schrijden. Een principleele verandering van de omstandigheden ls mitsdien door de werkzaamheid van den Volkenbond niet ingetreden. Voor schrapping van artikel 186. dat reeds, zij het met eenige redac- tioneele afwijking, van 1814 af in de grond, wet heeft gestaan, bestaat mitsdien geen reden. Financieele scheiding kerk en staat. Het denkbeeld, door sommige leden naar voren gebracht, de schelding van kerk en staat verder door te trekken, door den fi- nancieelen band tusschen beide op te hef fen de staat zou dan aan de verschillen de kerkgenootschappen de gekapitaliseerde waarde uitkeeren van de bedragen, welke thans jaarlijks ten laste van de rijksbe- grooting worden beschikbaar gesteld is niet nieuw. Herhaaldelijk heeft het ln de Tweede Kamer een onderwerp van bespre king uitgemaakt en steeds heeft deze zich met nadruk tegen het denkbeeld uitge sproken. Het vond daarbij bestrijding, zoo wel bij de partijen ter rechter- als ter Im kerzijde. Van de regeering is hl de ge- wenschte richting geen voorstel te ver wachten. Inkomen leden van het Vorstelijk Huis. Naar de meening van verscheidene leden wordt het inkomen van de Kroon in het voorstel van de regeering eigenlijk niet verminderd, doch slechts gesplitst. Deze stelling is niet vol te houden. Het voorstel vindt zijn grond in de huidige omstandig heden. Naar den tegenwoordigen staat van de Kroon moet mitsdien ook het voorstel worden beoordeeld en dan kan de conclu sie geen andere zijn dan dat de Kroon f. 200.000 minder uit 's rijks kas zal kun nen ontvangen. Dat het inkomen van de Kroon uit 's rijks kas alleen kan worden gewijzigd door het ingewikkelde apparaat van grond wetsherziening in beweging te brengen, is in het licht der feiten een te stroeve rege ling gebleken. Om die reden ls een nieuw artikel 28b voorgesteld, volgens hetwelk 't bedrag in de grondwet vastgelegde zal kunnen worden gewijzigd bij een gekwali ficeerde wet. Alsnog is een voorziening getroffen ten aanzien van de weduwe van den Prins van Oranje. Schadeloosstelling en pensioen leden Tweede Kamer. Met volle erkenning van den zwaren, in- spannenden arbeid, die bij het voortdurend toenemen van de staatsbemoeiing in steeds groot-ere mate van de volksvertegenwoor digers wordt gevergd, rekening houdende ook met het feit, dat het lidmaatschap n-let onbelangrijke geldelijke offers oplegt. meent de regeering desniettemin het voorstel, zooals het daar ligt, te moeten handhaven. barsten en groeven, jeukend en branderig, ge zwollen en rood. Neen, zóó kunt U zich niet in gezelschap vertoonen. Waarom ook? Zwitsal - de zalf met onbegrijpelijke geneeskracht maakt ook Uw handen weer zacht, glad en blank. Vraag het oordeel van Moeders, die het gevoelige huidje van hun kinderen met Zwitsal behandelen, z\j kénnen de waarde van deze Zwitsersche Balsem. 5 da aal/ mat DOOZ E N 30 m 60 c. TUBE 25 c. POEDER In STROOIBUS 40 e. 3708 (Ingez. Med.) Ministers zonder portefeuille. De regeering moet erkennen, dat aan 't instituut van staatssecretarissen zekere voordeelen verbonden kunnen zijn. De moeilijkheden echter, waarvoor men zou komen te staan, wanneer het instituut in toepassing zou worden gebracht, zouden niiet gering zijn. Voor een uiteenzetting van deze moeilijkheden moge zij verwijzen naar de memorie van toelichting. Zij zijn door de voorstanders van het instituut niet weersproken. Evenredige vertegenwoordiging. Het voorstel tot aanvulling van de be palingen betreffende het kiesrecht heeft inderdaad de strekking, door sommige leden daaraan toegeschreven, de mogelijk heid te openen van een stelsel van even redige vertegenwoordiging, dat meer dan het huidige voldoet aan den staatkundigen eisoh, dat geen excessieve versnippering van het partijwezen plaats heeft. Ten einde grondwettelijk bezwaar tegen elk ander dan het thans geldende stelsel van evenredige vertegenwoordiging af te snijden, worden de voorliggende aanvul lingen van de artikelen 82 83, 128 en 143 voorgesteld. Welk stelsel van evenredige vertegenwoordiging als het meest verkies lijk moet worden aanvaard, zal nader die nen te worden overwogen. De voorgestelde aanvullingen beoogen slechts, grondwette lijke bezwaren tegen een ander stelsel dan het geldende uit den weg te ruimen. Revolutionnaire vertegenwoordigers. Aan het voorstel, strekkende tot het openen van de mogelijkheid, leden van vertegenwoordigende lichamen van hun lidmaatschap vervallen te verklaren, in dien zij een streven tot uitdrukking bren gen, gericht op verandering van de be staande rechtsorde met toepassing of be vordering van onwettige middelen, ligt de gedachte ten grondslag, dat leden, die ter verwezenlijking van hun politieke denk beelden, onwettige middelen en wegen aanprijzen of bevorderen, hun plaats in de openbare lichamen niet waardig zijn. Openbare lichamen voor beroep en bedrijf. Het voorstel, in de grondwet een nieuw hoofdstuk in te voegertals grondslag voor de instelling van openbare lichamen voor beroep en bedrijf, gaat uit van de opvat ting. veroorzaakt eeneraijds door de kartel en trustvorming van sommige onderne mingen, de monopolitiepositie van andere, verschijnselen, welke het vraagstuk der prijsvorming opnieuw onder de aandacht brachten anderzijds door den noodtoestand der nationale volksgemeenschap, welke in grijpende maatregelen van staatswege noodzakelijk maakte. Wat de taak der nieuwe organen en den opzet van de artikelen 149a, 149b en 149c betreft, zij voorts nog het volgende aan- geteekend. Deze baak is in deze artikelen in aan sluiting aan de taak van de bestaande openbare lichamen met verordenende be voegdheid (provinciën, gemeenten, water schappen, veenschappen, veenpolders) tweeledig gedacht: le. in de eerste plaats ln de richting van uitvoering van algemeene rijksregelin gen, wetten, algemeene maatregelen van bestuur, enz., z.g. zelfbestuur: 2e. dan in de richting van eigen verorde nende (wetgevende) bevoegdheid: auto nomie. Parlementaire onschendbaarheid. Bezwaar ls geopperd tegen de opheffing van de immuniteit in geval van opruiing. Deze opheffing toch zou hier de mogelijk heid openen van ingrijpen door het open baar ministerie ln de ambtsvervulling van een volksvertegenwoordiger, hetgeen zou kunnen lelden tot een politieke vrijheids belemmering, waaraan de leden der ver tegenwoordigende colleges en van de be sturende lichamen van de lager publiek rechtelijke organen niet mogen bloot staan. De regeering kan met dezen gedachten- gang niet instemmen. De parlementaire immuniteit heeft in de historie haar ont staansgrond in den wensch de leden van het parlement te beschermen tegen mis bruik van macht van de zijde der regee ring. Moet echter deze parlementaire im muniteit ook worden ingeroepen voor het geval dat een üd van het parlement opruit en daarmede zijn plaats als volksvertegen woordiger zich onwaardig toont? De par lementaire immuniteit heeft dian niets eer biedwaardigs meer. Op dien grond ook ziet zij geen reden de strafrechtelijke vervol ging te binden aan een toestemming van de Kamer, waarvan het lid, dat het feit gepleegd heeft, deel uitmaakt. Hoofdelijke stemming in de Staten-Generaal. In een bijgevoegde nota van wijziging is met de opmerking betreffende artikel 132 der grondwet rekening gehouden. Overeen komstig den geuiten wensch, is het aantal leden, dat hoofdelijke stemming kan eischen, op drie gesteld. Onder de wapenen roepen en houden van dienstplichtigen. Met voldoening nam de regeering ken nis van de ingenomenheid van verschei dene leden met het voorstel, door wijziging van de redactie van artikel 187 boven twij fel te stellen, dat voortaan zoowel voor het buitengewoon onder de wapenen roepen als voor het buitengewoon onder de wape nen houden van dienstplichtigen aan de Staten-Generaal een wetsontwerp moet worden aangeboden om het in dienst blij ven te bepalen. TWEE BOTSINGEN TE BUSSUM. Gisternacht omstreeks half vier zitn twee auto's, n.l. van den heer Z. uit Naar- den en van den heer L. uit Laren, met el kaar in botsing gekomen bij het kruispunt Brinklaan op den Brediusweg te Bussum De eerste auto kwam uit de richting van ae Generaal de la Reylaan. de andere van Hilversum. De heer L- werd zoodanig aan het hoofd gewond, dat hij naar de Ma- jella-stichting moest worden vervoerd. Gisterochtend is de motorrijder van M., die uit de Landstraat kwam. tegen den motorrijder R., die uit de Havenstraat na derde, gereden, doordat beiden de spijker- lijn niet in acht namen. Iemand, die op de duo van den eersten motor zat, viel bij de botsing op den grond. Hij moest met een ernstige hoofdwonde naar de Majella- stichting worden vervoerd. Tel. GESLAAGDE NOODLANDING VAN DUITSCH MILITAIR VLIEGTUIG. Gistermiddag omstreeks half drie heeft een Duitsche korporaal-vlieger, die. naar hij bij zijn verhoor aan de marechaussee mededeelde, door het slechte weer ver dwaald was geraakt en meende nog op Duitsch grondgebied te zijn, met zijn toe stel een zeer geslaagde noodlanding ge maakt op een esch nabij de Odoomer straatweg te Emmen. Het toestel bleef ge heel onbeschadigd, terwijl de bestuurder geen enkel letsel had bekomen. De korpo- aal-vlieger heeft zijn intrek genomen in een hotel te Emmen. Het toestel is onder bewaking van de marechaussee gesteld. Indien de verelschte toestemming van het departement van defensie zal zijn ver kregen, zal de bestuurder weer opstijgen en naar zijn standplaats terugkeeren. BUITENLANDSCH GEMENGD. DE STORM AAN DE ENGELSCHE KUST. Eenige slachtoffers. De storm, die gisteren is opgestoken aan de Engelsche kust heeft veel schade berok kend en eenige menschenlevens gekost. Aan de kust van Suffolk sloeg een roeiboot om met vier inzittenden, die naar hun schip trachtten te roeien en vader, zoon en oudste dochter zijn verdronken. Alleen een 14-iarig meisje kon gered worden. De te Lowestoft thuis hoorende visschers- boot Silver Herring is met verlies van een der opvarenden de haven binnengeioopen. Een andere matroos werd van boord ge slagen. doch door een volgende golf weer aan dek terug gespoeld waar hli zich wist vast te houden De man is met vrij zware inwendige kneuzingen naar het ziekenhuis gebracht. In Schotland is een spoordiik over een afstand van 100 yard weggespoeld en het verkeer naar Carlisle moest worden omge legd. Uit Lancashire. Yorkshire en Wales wor den tal van overstroomingen gemeld en het stadie Abergavanny is volkomen geïsoleerd. Het aantal omgewaaide telegraafpalen, boomen en afgewaaide dakpannen is legio. Hier en daar zijn een paar menschen door losgeraakte voorwerpen getroffen, maar ernstige persoonlllke ongelukken in het bin nenland worden niet gemeld. ONTPLOFFING OP EEN MARINE-WERF. Uit Odessa wordt gemeld, dat zich oo de marinewerf „Nlcolajeff" een ernstig ont ploffing heeft voorgedaan, waarbli zeven personen werden gedood en vescheidene zwaar gewond SCHILDERIJENZWENDEL TE PARIJS ONTDEKT. 77 stukken in beslag genomen. Na een jaar lang speuren heeft de politie te Parijs ten huize van een zekeren Elie Gordon een aantal vervalschte schilderijen ontdekt, terwijl ten huize van den schoon zoon van Gordon nog een aantal valsche doeken is ontdekt. In totaal zijn 77 stukken in beslag genomen. Ook de schilder van deze valsche werken is gevonden. Hli ver klaarde oo bestelling van Gordon gewerkt te hebben en de stukken met de namen van beroemde meesters te hebben geteekend. Uit het onderzoek is verder gebleken, dat Gordon verscheidene valsche stukken heeft verkocht. De bemiddeling. De Engelsche en Fransche regeeringen zijn op het oogenbllk bezig met bestudee ring van de antwoorden van Rusland, Italië, Dultschland en Portugal. Men ver klaart, dat deze antwoorden hoop geven in zoo verre zij de gedachte aan bemiddeling niet verwerpen; tevens echter wijst men op de practische verschillen ten aanzien van dezen maatregel. Men verwacht, dat de antwoorden op een nog niet nader vastge- stelden datum aan de non-interventie- commissie zullen worden voorgelegd. Naar men weet heeft een gezaghebbende persoonlijkheid uit de leidende kringen van generaal Franco tegenover den ver tegenwoordiger van Havas verklaard, dat bemiddeling niet mogelijk is, aangezien de rechtschen een strijd zijn begonnen, die een compromis onmogelijk maakt. De Madrileensche bladen zijn ook alles behalve enthousiast. De Claridad, het orgaan van de socialistische partij, geeft ais wensch te kennen het stilzwijgen over het voorstel te bewaren. De C.N.T.. het orgaan van de nationale arbeidersfederatie protesteert tegen het voorstel, aangezien het de regeering te Valencia en te Burgos op hetzelfde plan zet. Voorts verwerpt het het principe van een wapenstilstand. Uitwisseling van krijgsgevangenen? Een vertegenwoordiger van generaal Franco's regeering te Burgos heeft aan het Internationale Roode Kruis laten weten, dat de leiding der rechtsche partijen bereid was in onderhandeling te treden nopens de uitwisseling en in vrijheidsstelling onder neutraal toezicht van krijgsgevangenen. De non-interventie-commissie. De subcommissie van de nlet-inmengings- commlssie.heeft een communiqué uitgege ven over de vergadering van gisteren. Hierin wordt medegedeeld, dat de voorstel len tot controle van de uitvoering van de niet-inmengingsovereenkomst zijn bespro ken. De subcommissie besloot zekere tech nische punten ter nadere bestudeering voor te leggen aan haar raadgevers. Companys erkent crisis. Na afloop van een gistermiddag door den raad der generaliteit van Catalonië gehouden bijeenkomst, heeft president Companys tegenover journalisten ver klaard, dat de crisis officieel voor den dag is getreden. Companys voegde hier aan toe: ik ga direct stappen ondernemen bij alle anti fascistische politieke partijen en bij alle vakvereenigingen om de beste oplossing te vinden. Wij zullen probeeren een kabinet te vor men. dat beter beantwoordt aan de eischen en mogelijkheden van het oogenbDk. Wij moeten aandringen op de problemen der sociale discipline. Wij hebben een regee ring noodig, welke regeert een regeering, welke ln staat is haar beslissingen te doen eerbiedigen. DE HOOGEWOERD. Een bewoner van de Hoogewoerd vestigt er de aandacht op, dat de bestrating van deze straat veel te wenschen overlaat. Bij regenachtig weer is het onmogelijk om over de Hoogewoerd te loopen (het stuk tus schen Korevaarstraat en Kraaierstraat), zonder er besmeurd af te komen! De vele kuilen en gaten 'bij de rails liggen vol water en wanneer er een auto passeert, zit men van onder tot boven met slik. Zou het niet mogelijk wezen, om dit ge deelte te asfalteeren óf eens gTondig na te zien, zoodat men óók op de Hoogewoerd rustig kan winkelen of wandelen, zonder kans te loopen zich daarna te moeten verkleeden SLOEP OMGESLAGEN. 20 personen om het leven gekomen. Op het strandmeer van Fuguene In Co lumbia (Z.-A) is een overbelaste sloep omgeslagen. Van de 27 opvarenden konden slechts zeven worden gered. 25. Hoewel dus Simmie voor draak Hanedis een weinigje be nauwd is, kan je nu zien, dat hij met list-verzinnen goed vertrouwd is! Wat hij daarnet bedacht was een zeer prachtig plan, zooals je op het plaatje wel bekijken kan hij had gezegd: „Die draak, zoo boos en slecht, vreest mensch noch dier en geeft om wetten ook geen zier; maar iets is er, dat dit versohrik'lijk beest misschien toch wel een beetje vreest. Dat is iets, dat er altijd wezen mag; 'k bedoel.... het ouderlijk gezag! Ik neem dus haantje Kukelbont, zijn vader met mij mee en die maakt dan misschien de draak gedwee!" Toen Hanedis er dus zoo kwaad nu aan kwam loopen, wierp Thijs heel ylug het mandje open en met een hevig kraai-geluid stapte daar het haantje uit. De draak keek heel erg raar en kromp dan in elkaar; hij leek plots zeer 'bedeesd en was voor vader Kukelbontje tamelijk bevreesd! 3—3

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1936 | | pagina 11