De Troonswisseling Engeland in A M A 15 2 3 [7ste jaargang VRIJDAG II DECEMBER 1936 No. 23533 HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN )lf nummer beslaat uil VIER bladen STADSNIEUWS BUITENLAND EIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. jporto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque' en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zljm per 3 maanden f. 2.3S per week f. 0.18 Franco per post f. 2.35 per 3 maanden portokosten. (voor binnenland f. 0.80 per 3 mndj EERSTE BLAD. DE TREINENLOOP MET DE KERSTDAGEN. Door de Ned. Spoorwegen zullen Don derdag 24 en Maandag 28 December 12 |BXtra voortreinen en volgtreinen tusschen sterdamHaarlemLeidenDen Haag Rotterdam worden ingelegd. Bij ver hullende vóórtremen, die in recht- |streeksch verkeer loopen, behoeft niet neer overgestapt worden. Op 24 en 27 Dec. worden vier extra sneltreinen van Gro ningen, Deventer, Arnhem, Utrecht en een (sneltrein van Maastricht ingelegd ter ontlasting van de gewone drukke sneltrei- |nen. Bovendien loopt van Zeeland op 24 en 27 Dec. naar Rotterdam—Den Haag en Leiden één extra trein. De treinen naar I Duitschland, België en Frankrijk zullen I versterkt of gesplitst loopen. terwijl ook |naar Duitschland verscheidene extra trei nen zullen rijden. Op de voornaamste ations zullen nog extra treinstellen ge- jreed gehouden worden, om bij buitenge- Iwone dru-kkte dienst te kunnen doen. Op (het baanvak Leiden—WoerdenUtrecht 1 zullen dit jaar geen extra treinen loopen, Imaar zullen de treinen met twee en meer Irijtuigen versterkt worden, eveneens als de Imotortreinen Leiden—Alphen a. d. Rijn— I Gouda. BEROEP AANGENOMEN. Onze stadgenoot, de heer H. A. Bren gers, theologisch candidaat, heeft het be roep naar de Ned. Herv. Gemeente van Weerselo (Ov.) aangenomen. MARANATH A-CONFERENTIE. Uitgaande van het Chr. Weekblad „Het Zoeklicht", zal onder leiding van Johan nes de Heer. redacteur van dit blad, een driedaagsche Maranatha-Conferentie wor den gehouden ln de groot zaal van gebouw „Prediker", Jan Vossensteeg. Medewerking wordt verlend door: ds. C. J. Hoekendijk te Bussum, evangelist J. Kits te Leeuwarden en ds. A. W. E Waarden burg te Utrecht. Het onderwerp voor deze Conferentie luidt: „De drievoudige boodschap voor onzen tijd". 1. De verzoening door het bloed van Christus. 2. De vervulling met den Heiligen Geest. 3. De verwachting van de toekomst des Heeren De Conferentie vindt plaats van Dinsdag 15 tot en met Donderdag 17 December a s. DE WERKLOOSHEID. BEZOEK VAN LUIKSCHE STUDENTEN AAN ONZE UNIVERSITEIT. Ontvangst in de Academie. Onder leiding van prof. dr. R. Verdeyen, I hoogleeraar aan de Universiteit van Luik, Iheeft onze stad gisteren en vandaag be- Izoek gehad van een dertigtal mannelijke len vrouwelijke studenten uit Luik, welk Itczoek is aangevangen met een officieele (ontvangst door den Rector Magnificus der iLeidsche Hoogeschool, in de Senaatskamer IV; ,i het Universiteitsgebouw- Bij deze I ontvangst waren behalve het Curatorium look een aantal hoogleeraren aanwezig, Iwaarblj prof. dr. C. C. Kloeke, gastheer Ivan prof. Verdeyen, zoomede de secretaris lvan Curatoren, mr. dr. P. J. Idenburg. I De Rector Magnificus, prof. dr. J. van Ider Hoeve, heeft in een korte, maar liar- Itelijke rede zijn blijdschap over dit be- |zoek uitgesproken- In dit bezoek zag spr. het beste bewijs, dat de wetenschappelijke I banden tusschen Nederland en België in (het algemeen, tusschen de Universiteiten |van Leiden en Luik in het bijzonder, nog steeds zeer nauw zijn. Wat deze plaatsen (betreft, wees spr. op het merkwaardige feit dat de Universiteit te Leiden eenmaal werd gesticht door Prins Willem I. terwijl die |Van Luik Koning Willem I als stichter kan aanwijzen. Spr. herinnerde aan het be zoek, dat hij aan Luik gebracht heeft tij dens de jongste wereldtentoonstelling al daar, toen spr. als leider van de weten schappelijke afdeeling der Nederlandsche 'nzending was opgetreden. Aan die dagen heeft spr. de meest aangename herinne ringen bewaard. Prof. van der Hoeve sprak enslotte den wensch uit, dat de Luiksche Studenten veel voldoening van hun be doek zouden smaken. Prof. Verdeyen dankte voor de even |öpontane als hartelijke ontvangst in deze nooie zaal. Hij gaf den Rector Magrfificus |de verzekering, dat ook de Rector van de Luiksche Universiteit deze geste van de ■eidsche Universiteit op hoogen prijs zal stellen. Inderdaad, zoo zeide sprzijn de (banden tusschen Leiden en Luik steeds nauw geweest, waarbij spr. slechts herin nerde aan de namen van Van Limburg Brouwer, Akkermans en tal van andere Ne- Iderlanders. die hun beste krachten aan de Universiteit van Luik gegeven hebben. En »at betreft het historische feit, zoo juist [door den Rector Magnificus gereleveerd, wanneer gij, zoo zeide spr., eens een be zoek brengt aan de aula van de Luiksche Universiteit, zult gij boven aan den wand, 'oven vele andere namen aantreffen dien van Koning Willem I der Nederlanden. Luik is niet vergeten, aldus eindigde spr., len Luik zal nimmer vergeten, dat het een (Universiteit bezit, die gesticht werd door |dtn Nederlandschen Koning Willem I. Een der deelnemers aan de studiereis, de heer Jadot, heeft namens zijn reisgenooten den Rector Magnificus in hartelijke be woordingen dank gezegd voor de ontvangst 6pr. was er van overtuigd, dat de vriend schap tusschen de studenten aan beide hoogescholen meer is dan een ijdel woord [en hij sprak den wensch uit, dat dit bezoek ean Leiden het eerste officieele bezoek |vun Luiksche studenten aan deze stad Piet het laatste zou zijn en weldra door |een contrabezoek zou worden gevolgd. De secretaris van Curatoren heeft ver bolgens het gezelschap rondgeleid door het Academiegebouw, waarna een bezoek werd gebracht aan de Universiteitsbibliotheek, •es avonds kwamen de studenten van beide Universiteiten bijeen in „Beukenhof" te "^gstgeest. Hedenmorgen zijn de deelne mers rondgeleid in verschillende Universi- ;eitsgebouwen en vanmiddag vertrok het gezelschap naar den Haag en Scheveningen Aan deze studiereis, welke plaats vond loader de auspiciën van het N.B.B S. <Ne- lierlandsch Bureau voor Buitenlandlsche I S'udentenbetrekkingen werd deelgenomen Id°or 18 mannelijke en 12 vrouwelijke Luik- I khe studenten. Bij den gemeentelijken dienst voor Sociale Zaken stonden ingeschreven: Bouwvakarbeiders: baggerlieden 3, be hangers 36. betonvlechters 23, betonwer kers 69, fundeerlngwerkers 2. glazenmakers 2. glazenwasschers 9, granietwerkers 14. grondwerkers 113, heiers 1. metselaars 167, opperlieden 127, schilders 247. sloopers 11 steenhouwers straatmakers 7, hulp- straatmakers 13. stucadoors-witters 89, timmerlieden 312, uitvoerders 9, voegers 25, ongesch. bouwarb. 12. Totaal 1291. Fabrieksarbeiders: bleekers 17, lompen sorteerders 13. vellenblooters 6, steenfabr arb 136, zeepfabr. arb. 5, ongesch. fabr. arb. 66. Totaal 243. Kantoorpersoneelkantoorpersoneel 95, reizigers, colp. 53. winkelbedienden 35, eta leurs 2, incasseerders 12, musici 7, onder wijzers 9. overheidspersoneel 13, verplegers 5. Totaal 231. Hotel- en Café-pers.: huispersoneel 11, kellners 49, kóks 8. Totaal 68. Houtbewerkers: beddenmakers 5, hout bewerkers 91, kistenmakers 7, kuipers 9. lijstenmakers 3, mandenmakers 2, meubel stoffeerders 17, meubelmakers 32. politoer ders 1, ongesch. arbeiders 39. Totaal 206. Kleermakers: kleermakers 72, kappers 7, schoenmakers e.a. 15. Totaal 94, Land- en Tuinarb.' bloemisten 41. land arbeiders 28, tuinlieden 36. warmoeziers 13, ongesch. landarb. 9. Totaal 127. Metaalbewerkers: bankwerkers 108, blik- bewerkers 31, burgersmeden 51, electriciens 54. gasfitters 12. gasmetermakers 4, instru mentmakers 7, isoleerders 9, kefnmakers 2, kettingsmeden 30, klinkers 12, kopersla gers 3, lab. bedienden 3, lasschers 8, lood gieters 66. machinisten 24, metaalboorders 7. metaaldraaiers 13, metaalschavers metaalslijpers 3. metaalzagers 1, monteurs 18, pianostemmers 3, polijsters 1, ponsers 5, rijwielherstellers 18. rijtuigschilders 4. scheepstimmerl 10. stokers 26, tegenhou- ders 21. verw. monteurs 17, voorslaanders 8. voorwanners 6, vulcaniseurs 1. vuurwer kers 9, wagenmakers 6. ijzerwerkers 53, zandspuiters 4, zandvormers 4. ongesch. arbeiders 45. Totaal 707. Sigarenmakers: sigarenmakers 9. sig. sorteerders 2. sig. strippers 1. Totaal 12. Technici, opzichters: bedrijfsleiders 7, ingenieurs 3. technikers 6, teekenaars, opz. 19, werkmeesters 15. Totaal 50. Textielarbeiders: hekelaars 7, katoen drukkers 26, kluwers e.a. 8. luikers 12. plaatsnijders 25. schrobbelaars 1. spinners 48, spoelers 3. staaldraaddraaiers 3, ster kers 2, strijkers 12, wevers 98, wolbewerkers 36. ongesch. textielarb. 59' Totaal 340. Transportarbeiders: embaileurs 3. chaul- feurs 146. exp. knechten 22. koetsiers 16, loopknechten 52, schippers 67. magazijn knechten 65, spoor- en trampers. 17, wakers 6, transportarbeiders 65, losse ar beiders 533. Totaal 992. Typografen: boekbinders 26, boekdruk kers 14. fotografen 2, hulp-vakarbeiders 5. letterszetters 24. steendrukkers 3. Totaal 74. Voedingsmiddelenarb.' bakkers 77, mole naars 1, ovenisten 4. slagers 61, suikerwer kers 22. wijnkooperskn. 11. zoutzieders 3. zuiveibereiders 5, ongesch. arb. fabr. 44. Totaal 228. Vrouwen: apothekersass. 1. kapsters 5, naaisters 11. boekbindsters maasters 1, winkeljuffrouwen 15. serveersters 2, buf fetbedienden 1. strijksters 1, linnenjuffrou wen 2, kantoorbedienden 39. verpleegsters 7, teekenaressen 1, bedrijfsleidsters 1, onderwijzeressen 3, hulsel diensten 145, fabr. arbeidsters 32. Totaal 268. Alg. totaal 4931 12 Dec. 1935 4650 13 Dec. 1934 4161 Ben. 29 ged. werkloozen. De afgetreden Koning Edward VIII zal, zoodra zijn abdicatie wettig is geworden, hetgeen vermoedelijk hedenavond het geval zal zijn, Engeland verlaten. Waarheen hij zal gaan is nog niet bekend. Hedenavond zal hij voor de radio nog eens het woord rich ten tot zijn vroegere onderdanen en wel vermoedelijk om 10.20 uur Nederlandsche tijd. De ex-Koning zal den naam van Mr. Windsor aannemen, doch waarschijnlijk een hoogen adel lijken titel verkrijgen. De Hertog van York zal morgen middag tot Koning worden uit geroepen. Hij zal denkelijk de regeering als George VI aanvaarden. De kroning zal 12 Mei plaats hebben, welke datum ook voor de kroning van Edward VIII was vastgesteld. (Men zie voor bijzonderheden het 3e Blad). DE NIEUWE KONING VAN ENGELAND, VERMOEDELIJK GEORGE VI. RIJKSPOSTSPAARBANK. Aan het kantoor der posterijen ,..„ier werd in den loop der maand November j.l. op spaarbankboekjes ingelegd f. 210.229 16 en terugbetaald f. 204.374.70. Derhalve meer Ingelegd dan terugbetaald f. 5.854.46. Het aantal nieuw uitgegeven boekjes be droeg 145. INDOLOGEN VEREENIGING. Het bestuur der Indologen Vereeniging is voor 19361937 als volgt samengesteld: N. Th. v. d. Veer, praeses; H. F. J. Schoo- nenberg Kegel ab-actis; B. J. Zoetemeyer quaestor: J. Goldman Assessor I; F. R. Westiioff Assessor II. DE ALGEMEENE TOESTAND. De Engelsche troonwisseling De Britsch-Italiaansche besprekingen. Uit den aard der zaak is momenteel alle aandacht samengetrokken op de gebeurte nissen in Engeland. Nu de beslissing daar echter is gevallen, keert algemeen de rust terug. De acte van abdicatie van Koning Edward VIII draagt in zich een volslagen mensche- lijken toon, zooals de heengaande vorst trouwens ook in zijn dagelijksch leven be toonde in alle omstandigheden, hetgeen juist zulk een integreerend bestanddeel vormde van zijn groote populariteit. Hij heeft gemeend, deze beslissing te moeten nemen, en daaraan is niets meer te ver anderen. Rechters zijn wij niet, zeide minister-president Baldwin in het Engel sche Lagerhuis en de wereld zal het ver standigste doen, zich daarbij aan te sluiten. Zelden zal een premier moeilijker taak r%i< hebben gehad dan Baldwin maar%et Brit sche rijk mag zich gelukkig prijzen, dat het in deze moeilijke omstandigheden dezen man als leider zijner politiek had. Zijn zeer geslaagde rede ontzenuwde bij voorbaat alle critiek en was een waar meesterstuk. Alle oppositie was dan ook verdwenen als sneeuw voor de zon. Integendeel. Baldwin werd algemeen geprezen en warm applaus viel hem meermalen ten deel. - Duidelijk kwam tot uiting, hoe Baldwin als goed die naar van de Kroon, onomwonden zijn mee ning heeft gezegd, doch nimmer eenige dwang of zelfs maar drang heeft uitge oefend op de beslissing van koning Edward, die alleen de moeilijke keus in zich heeft uitgevochten. Ongetwijfeld is het gebeuren een slag voor de Engelsche dynastie, doch gelukkig is de beslisisng niet langer getraineerd waardoor de schade onberekenbare afme tingen had kunnen aannemen. Thans is een spoedig herstel mogelijk en Engeland en alle Dominions spannen zich in om den hertog van York met vol vertrouwen als koning-keizer te ontvangen en op hem den trouw aan het koningshuis over te dragen. Alle Dominions, doch Ierland behoort daar niet bij. Het laat zich aanzien, dat de re geering de Valera, die ook den eed van trouw aan koning Edward niet aflegde, een zelfde houding zal aannemen tegenover zijn broederlijken opvolger. Al te zwaar schijnt men dit evenwel niet te moeten nemen, daar het bedoeld schijnt als een demonstratie, zonder nog diepere beteeke- nis. Alleen: wat niet is, kan komen! Zullen de hertog van York en zijn alge meen beminde echtgenoote de schade, aan het Engelsche koningschap toegebracht, spoedig volledig kunnen herstellen? De vooruitzichten lijken gunstig! De Engelsch-Italiaansche besprekingen ten aanzien van een gentlemen's agreement vorderen, naar men in officieele kringen wijze. Overigens neemt men een gereser veerde houding aan voor wat betreft den omvang van het voorgenomen accoord. Het is de bedoeling dat de weg geëffend wordt voor een nieuw tijdperk van vriendschap tusschen beide landen. Het is dan ook wenschelijk, dat eenige vraagstukken van secundairen aard, zooals dat der Italiaansche radio-propaganda, ge regeld worden indien men tot een werke lijke ontspanning wil komen. De kwestie van het evenwicht der Britsche en Italiaan sche vlootstrijdkrachten in de Middelland- sche Zee en die van Malta zouden niet in de overeenkomst begrepen zijn. evenmin als het vraagstuk van de erkenning der inbe zitneming van Abessynië, dat, naar men verklaart, uitsluitend onder de bevoegdheid van den Volkenbond valt. De Fransche re geering wordt van de onderhandelingen, die nog eenige dagen zullen duren, op de hoogte gehouden. BINNENLAND. De radio-telegrafist Van Bemmel te Lon den overleden. (Gemengd, 4e Bladl. De S. D. A. P. en het militaire vraagstuk. (Binnenland, 3e Blad). De sportvliegers Heymans en Sluyter in ons land teruggekeerd van de retourvlucht naar Indië. (Luchtvaart, 4e Blad). Ons Parlementair Overzicht. (4e Blad). Ex-notaris te Amsterdam wegens verduis tering veroordeeld tot een jaar gevan genisstraf met aftrek van voor-arrest. (Rechtzaken, 4e Blad). Tragisch doodelijk ongeval onder Zoeter- woude. (Uit de Omstreken, 2e Bladl. BUITENLAND. Het aftreden van koning Edward; hertog van York opvolger als George VI. (39 Blad en Buitenland en Tel., Ie Blad). I Het bemiddelingsvoorstel in Spanje. (4e Blad). De eisch in het proces Frankfurter. (Bui tenland, le Blad). Rusland teekent het visscberij-verdrag met Japan nog niet. (Buitenland, le Blad). ZIE VOORTS EERSTE BLAD. LAATSTE BERICHTEN FRANKRIJK. De perswet in den Senaat - Fabrieken worden ontruimd. Met 150 tegen 129 stemmen heeft de Senaat een voorstel van Israël tot het be noemen van een speciale commissie, belast met het onderzoeken van ln de perswet van 1881 aan te brengen wijzigingen, ver worpen. Dit was als uitstel bedoeld! Frankrijk heeft Engeland de letning van 40 millioen p. st„ welke in Februari j.l was opgenomen, terugbetaald. Minister Dormoy, die zich als arbiter in het metaalconflict naar Rijssel had bege ven, heeft verklaard, dat de arbeiders na een bespreking met de regeering besloten hebben de fabrieken vandaag te ontrui men. De werkgevers zeiden niet bevoegd te zijn tot het nemen van een besl'ssing: zij refereerden zich aan het besluit hunner organisatie. Dormoy zeide er van overtuigd te zijn, dat de arbeiders niet wederom tot bezetting zouden overgaan, indien de on derhandelingen zouden mislukken. NEEM DOM ANI ALE T IS DE BESTE! NOORDEINDE 34 3520 (Ingcz. Med.) ZWITSERLAND. Het proces tegen Frankfurter. verklaart, langzaam, maar op bevredigende voor de verdedigings-industrie. OOSTENRIJK. Nationaal-Socialisten veroordeeld. Het schepencongres te Salzburg heeft zeven nationaal socialisten veroordeeld tot gevangenisstraffen varieerend tuspchen 12 maanden en anderhalf jaar. Zij werden er van verdacht, geheime be sprekingen te hebben gevoerd, een storm- afdeeling te hebben opgericht en propa ganda materiaal verspreid te hebben. RUSLAND. Oserski afgetreden. Het volk-commissariaat der sovjet-Unie heeft Oserski ontheven van ziin verplich tingen als nandelsvertegenwoordiger der sovjet-Unie in Engeland in verband met zijn benoeming bij het volkscommissariaat In de namiddagzitting van gisteren heeft de procureur, dr. Bruegger, requisitoir ge houden. Hij zeide o.m.: „indien Frankfurter het slachtoffer van geestelijke depressies is geweest, is dat niet veroorzaakt door de vervolgingen der Joden in Duitschland, maar door zijn losbandig leven, de misluk king van zijn studie en de gedachte, dat zijn leven bedorven was." De procureur was van meenir.g. dat Frankfurter met voorbe dachten rade heeft gehandeld. Hij geloofde echter niet, dat Frankfurter zich ooit zeer ongerust heeft gemaakt over het lot van zijn geloofsgenooten in Duitschland. gezien het feit, dat hij einde 1934 nog een plezier reis in dat land heeft gemaakt. De procureur zeide vervolgens, dat de beklaagde volkomen toerekeningsvatbaar moet worden geacht. Hij heeft verklaard ge deeltelijk uit liefde voor Zwitserland te hebben gehandeld, terwijl zijn misdaad een grove schending van het asylrecht betee- kent. Een complot heeft niet bestaan. Frankfurter heeft nooit in betrekking ge staan tot anti-fascistische of communisti sche kringen. Tenslotte motiveerdp de pro cureur de straf van 18 jaar opsluiting, die tegen verdachte geéischt is De eerbied voor het menschelijk leven blijft de hoogste wet van Zwitserland. Er is in het geheel geen sprake van een politieke misdaad, maar van een gewonen moord. Vervolgens kreeg de advocaat der civiele partij, dr. Ursprung het woord. Hedenochtend ging de verdediger, mr. Curti uit Zuerich, over tot zijn pleidooi. Eerst wees hij de aanvallen van zekere buitenlandsche bladen van de hand, waar na hij de rol van Gustloff in Zwitserland uiteenzette De activiteit van Gustloff in Zwitserland was niet. vereenigbaar met de nationale eer van het land Vervolgens besprak mr. Curti de wereld-organisatie van het natin- naal-socialisme en het binnendringen in alle landen. De verdediger wees op het officieele karakter van de functies van Gustloff, die in Zwitserland een activiteit ontplooide, welke van Zwitsersch stand punt bezien, niet was toe te staan. In het vervolg van ziin pleidooi bracht mr. Curti nog de joden-vervolging in Duitschland ter sprake Hij las een certi- ticaat voor. waaruit bleek, dat Joden in Duitschland werden vervolgd en gemoles teerd zoodat hun verblijf in dat land on mogelijk werd. Hierna werd de zitting on derbroken voor de middagpauze.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1936 | | pagina 1