EBT
50 jaar getrouwd
fljfe Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 12 November 1936
Derde Blad
No. 23508
Gouden Echtvereeniging te Lisse
BINNENLAND
Van het echtpaar Onos-van Zuylen
LUCHTVAART
Het personen-vervoer met
auto's en autobussen.
De nieuwe maatregelen.
(Van onzen reisredacteur).
Inzake de nieuwe maatregelen betref-
Ifende het exploiteeren van middelen tot
[vervoer van personen hebben wij een on-
Jöerhoud gehad met een der hoofdinge-
Ljeurs van het rijkstoezicht, ir. N. Th.
Rferwey, die zeide dat de datum van in-
Jvoering nog niet bepaald Ls Er is echter
lieden om aan te nemen, dat de minister
Tan Waterstraat met de voorstellen der
[commissie accoord zal gaan.
Uitdrukkelijk is echter vastgesteld dat
linnen twee jaar na de afkondiging dit
Koninklijke besluit door een wet moet wor-
jen bekrachtigd. Als het stelsel dus eenigen
heeft gewerkt, zal het parlement zich
lover de continueering ervan kunnen uit
breken.
Ten aanzien van het vervoer van goe
deren zijn nog geen voorstellen gedaan.
Voor het vervoer van personen houdt
het stelsel evenwel in, dat ieder, die
daar zijn bedrijf van maakt, in het be
zit moet zijn van een vergunning. Niet
alleen autobussen en touringcars, doch
ook taxi's en huurauto's vallen eronder.
De verleening der vergunningen wordt
in belangrijke mate gecentraliseerd.
Voor autobusdiensten binnen één ge
beente blijft de toestand bij het oude. Hier
sullen de gemeentebesturen de concessies
ïogen verleenen, terwijl beroep bij den mi
nister van Waterstaat open staat. Zoo zul
len ook de bestuurders van taxi's en ver-
fiuurauto's een gemeentelijke bedrijfsver-
unnlng moeten bezitten. Voor fabrieks-
Jïutobussen, die voor het vervoer van het
(eigen personeel bestemd zijn, is eveneens
een doorloopende vergunning rroodig, net
i voor touringcars.
Ook autobussen op het buitenland zullen
Een vergunning tot rijden moeten hebben.
Iftan een concessie zullen deze diensten ech
ter ook dan niet, evenmin als nu, worden
onderworpen, mits zij direct rijden van een
[plaats in ons land naar een plaats in het
luitenland, zonder op tusschengelegen
plaatsen te stoppen.
De controle zal door het nieuwe stel
sel zeer worden vergemakkelijkt. Ieder
bestuurder van een openbaar middel
ran vervoer zal in het bezit moeten zijn
van de noodige papieren, hetzij een
concessie, hetzij een bedrijfsvergunning.
De politie mag deze vervoermiddelen
bij het in gebreke blijven daarvan in
beslag nemen. Tot nu toe kon alleen
het Rijkstoezicht tegen de wilde auto
busdiensten optreden, terwijl de politie
slechts kon ageeeren bij de afwezigheid
van keuringspapieren, belastingpapie
ren, rij- en nummerbewijzen e.d.
[(VEREENVOUDIGING VAN GEMEENTE
ADMINISTRATIE.
Wetsontwerp in voorbereiding.
Een wetsontwerp beoogende vereenvou
diging van de gemeentelijke en de provin
ciale administratie, samengesteld op basis
fan voorstellen der commissie-Kooiman, kan
(binnen afzienbaren tijd tegemoet worden
[gezien.
Het ligt in de bedoeling van den minis
ter van binnenlandsche zaken, daarbij ook
ïfoet vraagstuk der zekerheidstelling door
[ambtenaren te betrekken en een voorstel
'doen tot eenvoudiger regeling ter zake.
De minister hoopt binnenkort een voor
stel ter zake te kunnen doen verschijnen.
2071
guur weer!
Met parapluie en
regenjas probeert
iedereen zich tegen
't barre, gure weer
te wapenen. Denk
er aan, uw keel
te beschermen:
Wybert voorkomt
verkoudheid en
keelontsteking
50 - 35 - 20 ct.
(Ineez. Mcd.)
EEN HYPERMODERNE WOLSPINNERIJ.
Belangwekkende indeeling der
fabrieksruimten.
(Speciale Berichtgeving).
Een wolspinnerij van hypermodernen
aard, is gistermiddag geopend te Veenen-
daal. Bij het concipieeren schijnt de archi
tect, de heer Charles Queré. te Utrecht,
zich te hebben laten leiden door het ver
band, dat er nu eenmaal ligt tusschen de
woorden „spin" en „spinnen". Als de fa
briek, die behoort aan de firma Feitz, ge
heel voltooid zal zijn, zal zij de gedachte
opwekken aan een spinneweb.
In het midden immers bevindt zich de
directiekamer. 2 meter boven het alge
meene vloerpeil
Daaromheen zullen zich vervolgens de
administratieruimten uitstrekken, die op
een niveau van 1 Meter komen te liggen,
terwijl cirkelvormig om de administratie
kantoren zich de arbeidsruimten zuilen be
vinden. De afscheiding tusschen deze ver
schillende onderdeelen zal van glas zijn,
zoodat de directie een overzicht heeft zoo
wel over de vertrekken voor de administra
tie als over de fabriekslokalen.
Belangrijker is nog de technische instal
latie van de spinnerij, die geheel electrisch
wordt ingericht. Men krijgt hier derhalve
te maken met een fabriek zonder schoor
steen. Zij wordt n.l. geheel electrisch ver
warmd. gelucht, gekoeld en bevochtigd,
terwijl ook het verven langs electrischen
weg zal geschieden. Tot voor kort was het
slechts mogelijk wol te verven bij een tem
peratuur van 100 graden Celsius. Dit ge
schiedde toen in open ketels. Kort geleden
deed men ln Engeland bij laboratorium
proeven de ervaring op, dat men in her
metisch gesloten ketels, die onder sterk
verlaagden druk staan, kan verven bij een
temperatuur van 80 graden. Van deze proe
ven nam de stichter van de fabriek kennis;
hij stelde zich onmiddellijk met het des
betreffende laboratorium te Cambridge in
verbinding en het gevolg hiervan was. dat
het nieuwe begipsel thans in deze fabriek
praktisch wordt, toegepast..
LANDSREIZIGERS VAN EN NAAR INDIK.
NEDERLANDSCHE VISSCHERIJ-
CENTRALE.
De minister van landbouw en visscherij
leeft benoemd tot voorzitter der Neder
landsche Visscherijcentrale mr. J. H. Kie
viet de Jonge, advocaat en procureur te
Is Gravenhage.
Een nieuwe tijdelijke klasse-indeeling.
Bij beschikking van den minister van
staat, minister van koloniën, is in Maart
een nieuwe regeling vastgesteld betref
fende de klasse-indeeling van de lands-
rizigers naar en van Nederlandsch Indië,
welke een vermeerdering van het aantal
landsreizigers derde klasse ten gevolge
heeft gehad.
Daar echter door de overbezetting van
de derde klasse der mailschepen moeilijk
heden zijn ontstaan, is van regeeringswege
besloten daaraan eenigermate tegemoet te
komen. Derhalve .is bepaald, dat (behalve
de reeds in de tweede klasse gerangschikte
burgerlijke landsdienaren) tijdelijk ook in
de tweede klasse worden ingedeeld de man
nelijke burgerlijke landsdienaren met een
bezoldiging van f. 275 tot f. 330 's maands,
terwijl voorts ook eveneens tijdelijk
alle onderofficieren boven den rang van
sergeant-majoor van leger en marine in
genoemde klasse zullen reizen.
Deze regeling gaat in, voor zoover betreft
reizen van Nederland naar Ned. Indië, op
1 December, terwijl het tijdstip van in
gang voor reizen in omgekeerde richting
door den gouverneur-generaal van Ned.
Indië zal worden vastgesteld.
WEER VEEL VERSCnE HARING
IN IJMUIDEN.
Vooral door Katwijksche en
Scheveningsche loggers.
Ofschoon het met den aanvoer van ver
sche haring door de trawlers nu vrijwel
afgeloopen is, komt er den laatsten tijd
nog veel haring aan den afslag te IJmui-
den. In andere jaren waren het de En-
gelsche haringdrifters, die ln dezen tijd
van het jaar de markt van versche haring
voorzagen, doch door verschillende om
standigheden waardevermindering vap
den gulden, goede prijzen in eigen land
enz. blijven deze schepen thans weg.
Het is een verheugend verschijnsel, dat het
Nederlandsche visschersvaartuigen zijn, die
dit jaar en ook reeds vroegere jaren, de
taak van de Engelsche haringdrifters heb
ben overgenomen. Dit zijn de Katwijksche
en Scheveningsche loggers, die terugko
mende van hun pekelharingreis, nabij de
Nederlandsche kust een laatsten trek doen
en de aldus gevangen haring in verschen
toestand in IJmuiden ter markt brengen.
Gisteren waren er niet minder dan 26
loggers aan de markt, die in totaal bijna
8000 kisten versche haring aanvoerden. De
vangsten per schip varieerden van 200 tot
800 kisten.
Alhoewel door den grooten aanvoer de
prijzen terugliepen tot f. 2 a f, 3 per kist
werden door de flinke vangsten aardige
besommingen gemaakt, vooral omdat het
hier een extra bijvangst betreft.
DE HEFFING OP KOFFIE.
Nadeelige gevolgen voor verschillende
branderijen.
De heer Teulings heeft aan de minis
ters van koloniën, van landbouw en vissche
rij. van handel, nijverheid en scheepvaart
en van financiën de volgende vragen ge
steld:
1. Is het den minister bekend, dat nu
bij beschikking van den minister van land
bouw en visscherij, d.d. 2 November, de
heffing op koffie per 3 November 1936 is
ingetrokken verschillende kleine en mid-
delgroote koffiebranders-ondeniemingen
ernstige schade lijden tengevolge van de
omstandigheid, dat zij bij gebrek aan voor
raad sinds begin April gedwongen werden
z.g. „koffie in consumptie" te koopen, d.w.z.
koffie, waarop de heffing werd betaald, of
vrije koffie, waarop echter 4 tot 6 cents
prijstoeslag werd len mocht worden) toe
gepast door de(n> voorraadihouder(s), op
welken voorraad die prijsverhooging, nu de
koffieheffing is ingetrokken, als eigen ver
lies moet worden geleden?
2. Is het niet redelijk, nu de steun aan
de Indische koffiecultures blijkbaar niet
meer noodzakelijk wordt geoordeeld, al
thans de heffing op koffie hier te lande
tot dat doel niet langer wordt gehand
haafd, om de opbrengst der koffieheffing
vanaf 14 April jj. tot op 3 November j.l„
geheel of ten deele, en voorzoover noodig
en billijk, te benutten om daarmede wer
kelijk geleden en aantoonbare schade, die
van de invoering der heffing zonder navor
dering en van de plotselinge beëindiging
daarvan, voor bepaalde bedrijven het aan
wijsbare gevolg is geweest, geheel of ten
deele te vergoeden?
3. Indien het antwoord op vraag 2 be
vestigend luidt, zijn de ministers dan be
reid, een regeling in dien geest te bevor
deren.
4. Indien vraag 2 ontkennend wordt be
antwoord, zijn de ministers dan bereid
mede te dreien:
a) waarom zij een zoodanige regeling on
redelijk ocrdeelen en
b) vcor welke doeleinden de opbrengst
der' koffieheffing dan wel wordt aange
wend?
Vandaag beginnen voor onze stadgenoo-
ten J. van Kampen en Elisabeth de Nobel,
wonende van der Tasstraat nr. 7, de gouden
bruidsdagen, terwijl zij op 24 November hun
50-jarige echtvereeniging hopen te herden
ken." De thans 71-jarige bruidegom was
eerst eenige jaren werkzaam bij de Kon.
Ned. Grofsmederij en vervolgens gedurende
38 jaar als sjouwerman in lossen dienst bij
den steenkolenhandel der firma Caron,
eerst op den Stationsweg en later op den
Haagweg. Ongeveer tien jaar geleden nood
zaakte zijn gezondheidstoestand hem de
werkzaamheden te staken, zoodat hij sinds
dien werkloos is.
Uit hun huwelijk werden 7 kinderen ge
boren, waarvan er nog 5 in leven zijn, ter
wijl de verdere nakomelingschap wordt ge
vormd door 16 kleinkinderen. Mogen nog
vele jaren van goede gezondheid voor het
gouden echtpaar zijn weggelegd.
PRINS BERNHARD WORDT RITMEESTER
DER HUZAREN.
De „Telegraaf" bericht, dat Prins Bern-
hard, die op zijn eigen wensch benoemd zou
worden tot officier bij de blauwe huzaren,
terstond na zijn naturalisatie zal worden
benoemd tot ritmeester a la suite. Daar het
vorstelijke paar zich zal vestigen te Soest-
dijkzal de Prins worden ingedeeld bij het
eerste half-regiment in garnizoen te
Amersfoort.
KANTOOR- EN HANDELSOPLEIDING.
Een streven naar verbetering.
De Algemeene Bond van Directeuren van
Particuliere Handelsinstituten, heeft een
adres gezonden aan den minister van on
derwijs, kunsten en wetenschappen, waar
in wordt aangedrongen op invoering van
machineschrijven en stenografie als ver
plichte vakken aan alle handelsdag- en
avondscholen, waardoor bereikt worde:
a. het leggen van een hechte basis,
waarop later in de praktijk met succes kan
worden voortgebouwd
b. dat de leerlingen bij het verlaten dei-
school, derhalve bij hun intrede in de
prakrijk, toegerust zijn met een vaardig
heid, die werkelijk als aanvangssnelheid
voldoende is en steunend op de onder
a. genoemde basis gemakkelijk tot elke
later gewenschte of noodzakelijk blijkende
hoogte kan worden opgevoerd.
Tegelijkertijd ontvangen wij een bro
chure, getiteld „Een bedenkelijke toestand"
waarin gewezen wordt op den toestand,
welke tijdens de crisis op het gebied der
kantoor- en handelsopleiding is ontstaan.
In dit verband wordt de aandacht geves-
tigd op Duitschland, waar bij het handels-
i onderwijs deze beide vakken als verplichte
leervakken zijn voorgeschreven gedurende
een groot aantal uren per week.
Bovendien is vanwege bovengenoemden
bond een beroep gedaan op alle handels
organen, werkgeversorganisaties e.d. om
alleen volledig vakbekwame typisten, ste
notypisten en secretaressen te werk te
stellen.
®et echtpaar J. Onos en M, Onos—Van Zuylen herdenkt nu._ -enjk gemeld, den
waarop het vóór 50 jaar in den echt werd verbonden. Het bruidspaar is nog
«tt kras. De bruidegom is, evenals zijn bruid. 72 jaar. Beiden kunnen hun werk
«amheden noi> goed verrichten. Een groote schaar kinderen en kleinkinderen
™aB ®t gouden feest medevieren. Ook van de zijde der ingezetenen van Lisse zal het
zeker niet aan de noodige belangstelling ontbreken.
JHR. Ir. R. R. L. DE MURALT.
Gisteren heeft op de eerste algemeene
begraafplaats te Utreclft onder zeer groote
belangstelling de teraardebestelling plaats
gehad van het stoffelijk overschot van jhr.
ir. R. R. L. de Muralt, oud-Kamerlid en
oud-burgemeester van Borculo.
Vanwege de Christengemeenschap werd
aan de groeve een korte dienst gehouden.
Jhr. dr. ir. W. J. J. de Muralt uit Maas
tricht, een zoon van den overledene, ver
tolkte den dank der familie. Hij herinnerde
er aan, dat het de wensch zijns vaders was
geweest dat aan diens groeve niet zou
worden gesproken. Spr. richtte tot de ver
tegenwoordigers der verschillende vereeni-
gingen een woord van erkentelijkheid voor
hun tegenwoordigheid.
COLPORTAGEVERBOD VOOR
GESTEUNDE WERKLOOZEN.
Oi
Op de vragen van graaf De Marchant. et
d'Ansembourg betreffende een door B. en
W. van Hoensbroek uitgevaardigd verbod
van colportage door ondersteunde werk-
loozen luidt het antwoord van minister
Slingenberg, dat aan het slot der ministe-
risele circulaire nadrukkelijk is medege
deeld. dat de gemeentebesturen, ongeacht
het in de circulaire bepaalde, vrij blijven in
het stellen van voorschriften, welke om
trent het coiporteeren mochten zijn ge
geven, met name in het belang van de
openbare orde.
B. en W. van Hoensbroek hebben den be
doelden maatregel blijkens ter zake ont
vangen inlichtingen uitsluitend getrof
fen in het belang van de openbare orde.
Vermits maatregelen, op dezen grond ge
nomen, niet ter beoordeeling liggen van
den minister, moet hij zich van inmenging
onthouden.
OPHEFFING van CONTINGENTEERINGEN
De regeeringspersdienst aeeit mede, dat
naar mag worden verwacht de con-
tingenteeringen van gresbuizen en van
cocosstubgoederen een dezer dagen zullen
worden opgeheven.
ZUIDERZEEFONDS EN MILITAIRE
WERKEN.
In een nota naar aanleiding van het
verslag over het wetsontwerp tot wijziging
en verhooging van de begrooting van het
Zuiderzeefonds voor 1935, wijst de minister
van waterstaat er op, dat, zooals reeds in
de memorie van toeliohting werd mede
gedeeld, de verhooging met. f. 510.000 noo
dig is omdat ten laste van het dienstjaar
1935 uitgaven moesten worden gedaan,
waarop in een vroeger dienstjaar was ge
rekend.
Deze verhooging beteekent echter niet
vermeerdering van de in totaal voor mili
taire werken geraamde uitgaven. Deze uit
gaven zullen belangrijk beneden de ra
ming van f. 20.000.000 blijven en om die
reden wordt voorgesteld, de bijdrage ad
f. 200.000 ten laste van de defensiebegroo-
ting over de jaren 1935, 1936 en 1937 ach
terwege te laten.
LUCHTVERBINDING MET AMERIKA.
De Engelsche onder-staatssecretaris van
luchtvaart, sir Philip Sassoon, heeft in
antwoord op gestelde vragen ten aanzien
van een Britsche luchtvel-binding over het
Noordelijk en Zuidelijk deel van den At
lantischen Oceaan medegedeeld, dat sedert
de op 30 Juli aangekondigde overeenkomst
tusschen de regeeringen van Groot-Brit-
tannië, Canada en den Ierschen Vrijstaat
en de regeering der Vereenigde Staten on
derhandelingen zijn voortgezet over de in
stelling van een luchtvaartdienst over het
Noordelijk deel van den Atlantischen
Oceaan. Men is druk bezig met de voor
bereiding van luchtbases in den Ierschen
Vrijstaat en op New-Foundland. Deze
luchtbases zullen volledig uitgerust zijn
met de noodige radio- en meteorologische
stations.
Sir Philip sprak de hoop uit, dat in het
voorjaar met de proefvluchten een aan
vang zal kunnen worden gemaakt en dat
de geregelde dienst zal kunnen worden ge
opend, zoodra voldoende ervaring zal zijn
opgedaan.
Wat de luchtvel-binding over het Zuide
lijk deel van den Atlantischen Oceaan aan
gaat, deelde sir Philip mede, dat daarover
voorstellen zijn ontvangen, welke thans
worden bestudeerd.
Activiteit bij de Leidsche
Zweefvliegclub.
De bouw van een tweede toestel
vordert goed.
Ondanks het gure weer van de laatste
weken hebben wij bij deze club. welke haar
oefeningen in samenwerking van de Haag-
sche Zweefclub op het vliegterrein Maal
drift houdt een groote activiteit waarge
nomen. Zooals wij reeds tot uiting brach
ten in ons verslag van de laatste leden
vergadering, waarbij men tot fusie overging
tusschen de Leidsche luchtvaartschool en
dê Leidsche zweefvliegclub, is dit een stap
geweest, die aan de oefeningen zeer ten
goede is gekomen.
Door het groote aantal leerlingen is men
er toe moeten overgaan om ook des Zater
dags te oefenen.
De leerlingzwever wordt thans gelest met
de autoliermetrode. die wij reeds beschre
ven en deze lesmethode blijkt een groot
succes te zijn. Het aantal „kraken" is sterk
gereduceerd terwijl de leerling na slechts
vier, soms zelfs nog minder, starts i-eeds
het zweefvliegtuig dusdanig in zijn macht
heeft, dat men werkelijk reeds van een be
hoorlijke glijvlucht kan spreken.
Niettegenstaande een sterken wind waren
wij ervan getuige, hoe men met groot
enthousiasme het toestel na eiken start
met grooten spoed terug naar de start
plaats brengt, opdat een volgende start
niet lang op zich hoeft te laten wachten.
Zooals dit niet vaak voorkomt moesten
Zondag echter de zweefvliegoefeningen ge
staakt worden, daar in verband met de
gl'öote windkracht de kans op crash te
groot werd en bovendien de oefeningen
voor leerlingen niet voldoende leerrijk
waren.
Maandagavond hebben we een kijkje
genomen in de remise van de N.Z.H. aan
den Hooge Rijndijk, welke welwillend ter
beschikking van deze club is gesteld ten
einde haar in staat te stellen haar bouw-
avonden te vervolgen, alwaar met groot
enthousiasme door de leden werd gewerkt
aan den bouw van een „Zögling" lesloestel.
Een groot aantal met zorg gemaakte rib
ben. langsliggers, welke den vleugel vol
doende stijfheid moeten geven, staartvlak
ken en een gedeelte van den romp is reeds
gereed en het zal o.i. dan ook niet lang
meer duren, of de Leidsche Zweefvliegclub
zal een tweede lestoestel in haar bezit
hebben. Bovendien is het voor de leden een
buitengewoon leerzame attractie te mogen
helpen bij den bouw van zoo'n zweefvlieg
tuig, v;at van zelfsprekend geschiedt onder
deskundige leiding.
Wij vernamen nog, dat binnenkort een
lestoestel met bootromp, waarbij dus de
piloot in een cockpit zit, tegemoet kan
worden gezien, welke wordt beschikbaar
gesteld door het Nationaal Luchtvaart
fonds.
Dit toestel zal worden gestationeerd te
Noordwij k, waar mee* geoefende vliegers
met dit toestel, wat betere prestaties geeft
dan een „open" Zögling. zich kunnen oefe
nen in het benutten van den stijgwind.
Men hesft nog steeds hoop. dat het vlieg
veld Ypenburg te Rijswijk ook toegankelijk
zal worden voor zweefvliegers We kunnen
dan ook met genoegen constateeren, dat
men in de zweefvliegerij niet stil zit en
spreken de hoop uit, dat wij binnenkort
melding kunnen maken van een opzien
barende prestatie van een Leidschen zweef
vlieger
Dat de zweefvliegerij in heel Nederland
met rassche schreden vooruit gaat blijkt
uit het feit, dat men in October reeds meer
dan 300 zwevers in Holland had met het
brevet „A", 106 met „B" en 13 met „C".
DE POSTVLUCHTF.N
De Perkoetoet is op de thuisreis te Me-
c'an aangekomen.
De „Rietvink" is od de uitreis te Ran
goon geland.
Automobilisten, geeft alleen
signalen, wanneer het werkelijk
noodig is en niet uit sleur of
tijdverdrijf.