Eden over de
buitenlandsche
Britsche
politiek
IBISSH/M
77ste Jaargang
Derde Blad
No. 23503
Drie groote programpunten Versterking van
Geneve's gezag; onderhandelingen over
Europeesche regelingheruitrusting
der Britsche strijdkrachten
GEMENGD NIEUWS
VRAGENRUBRIEK
Dobbelmaim
lekker, man!
In het Engelsche Lagerhuis heeft de
minister van buitenlandsche zaken. Eden,
gisteren de debatten over de buitenlandsche
nolitlek zeooend met een uitvoerige rede.
waarin hij om. zeide:
Wij moeten ons allen levendig be
wust zijn van de angstige spanning in
den huidigen internationalen toestand.
Het wordt vrijwel een algemeen gebruik,
verklaringen over de internationale DOlitiek
af te leggen van een ODenbaar spreek
gestoelte od een toon. die zeker niet be-
heerscht is en voor zoo talriik mogelijke
vergaderingen.
SDr. is niet voornemens, dit gebruik na
te volgen.
Wel is het wenschelijk. dat het stand-
Dunt van de Britsche regeering en dat van
het land volledig uiteengezet wordt.
Wij moeten onze aandacht on het heden
en de toekomst richten.
Het is in zekere kringen mode. aldus
vervolgde Eden, te spotten met den Vol
kenbond. Maar wij hopen en zijn voorne
mens te bewijzen, dat deze spot ongerecht
vaardigd is. De principes, die de Volken
bond voorstaat., zijn de beste beginselen,
die tot dusverre gevonden zijn voor de leiding
der internationale zaken.
Eenige landen deelen deze opvatting
niet. en zoolang zij dit niet zullen doen.
kan de autoriteit van den Volkenbond niet
volledig ziin. hoewel zii wel volledig ge
maakt zou kunnen worden.
Het is onze plicht, den bond zoo belang
rijk mogeliik te maken.
Groot-Brittannië zal bij niemand achter
staan in de verdediging van zijn wettige
belangen als natie en deze verdediging is
in geenerlei opzicht gericht tegen de wet
tige belangen van welk ander land ook.
De Britsche voorstellen tot hervorming
van den Volkenbond raken niet de aan den
'bond ten grondslag liggende structuur. Het
eerste doel is. den bond in staat te stellen,
maatregelen te nemen op een zoo vroeg
mogelijk oogenblik en het tweede doel. de
critiek te beantwoorden, volgens welke de
Volkenbond uitsluitend gewijd is aan de
handhaving van den status duo.
In het Volkenbondshand'vest zelf is de
onmogelijkheid van een voor altijd hand
haven van den status duo erkend en het
staat aan de Volkenbondscommissie, dit
aspect van de toekomstige volkenbonds-
polltiek te bestudeeren.
bijzonderheden uiteen te zetten, in welke
mate Groot-Brlttanië getracht heeft met
Duitschland samen te werken sedert den
oorlog op economisch zoowel als financieel
gebied.
He is echter een feit. aldus Eden. dat wii
alleen aan Duitschland op de een of andere
wijze bedragen hebben geleend, die biina
gelijkwaardig zijn aan het bedrag, dat wij
als herstelbetalingen hebben ontvangen.
Intusschen. noe veel belangrijker dan
het economisch aspect in het centrale
probleem, dat wii onder de ooeen moeten
zien. n.I. de mogelijkheid 'n grooter volumen
voor den wereldhandel tot stand te bren
gen. dat een verhooging van de Duitsche
exporten zoowel als die van andere landen
met zich mede zou brengen.
In dit verband wilde Eden iets zeggen
over de kort geleden afgelegde monetaire
verklaring der drie mogendheden. De sa
menwerking van andere landen, met inbe
grip van Duitschland. is daarbij in het bij
zonder gevraagd, en. aldus spr.. wil zouden
ons slechts gelukkig kunnen prijzen wan
neer Duitschland het nuttig zou oordeelen
aan dit programma deel te nemen.
Van onzen kant kan er geen sprake
zijn van een omsingeling van Duitsch
land.
Vijfmogendheden-conferentie.
Vervolgens een toespeling makende op de
vooruitzichten der vijfmogendheden-confe
rentie. zeide Eden. dat de opvatting der
vijf mogendheden thans bekend en bestu
deerd en vergeleken zijn.
Woensdag heeft de Britsche regeering te
dien aanzien verbinding gehad met de vier
andere mogendheden.
De tot dusverre gevoerde gedachtenwisse-
lingen hebben zekere belangrijke verschillen
van meening aan het licht gebracht, maar
geen enkele is van verrassenden aard en.
ofschoon zij ontzaglijk groot ziin. zijn zij
niet noodzakelijk onoverkomenlljk.
Binnen korten tijd. aldus spr.. behoorden
wii in staat te zijn, ons nauwkeurig reken
schap af te leggen van de kansen op suc
ces voor de conferentie.
Eden gaf de verzekering, dat al het
mogelijke in het werk gesteld zal worden,
om succes te verzekeren en zeide dan:
Wij beschouwen deze bijeenkomst als
evenzeer in het belang der andere geïnte
resseerde mogendheden, als in ons eigen
belang (applaus)
Overgaande tot bespreking van de Brit
sche betrekkingen met de verschillende
buitenlandsche mogendheden, behandelde
Eden allereerst de betrekkingen met ïkank-
riik. waarmede, naar hij verklaarde, de
relaties steeds nauw en hartelijk zijn ge
weest. (applaus).
Het zou moeilijk zijn. zich een tijdperk in
herinnaring te brengen, waar zij beter
waren.
Misschien zoo vervolgde spr. is het
natuurlijk, dat in een verwarde wereld de
twee groote democratische landen van
West-Europa tot elkander zijn aangetrok
ken.
Er is echter niete exclusiefs in deze
vriendschap van den kant van elk der beide
regeeringen. Wij hebben belden duidelijk
te kennen gegeven, dat wij niet alleen be
reid ziin. maar zelfs dat wii wenschen. ons
te verzekeren van de samenwerking der
anderen.
Wat ik van Frankrijk gezegd heb. geldt
evenzeer voor België. Wij hebben de ver
zekering ontvangen, dat België zich houdt
aan zijn verplichtingen.
Duitschland.
Wat de betrekkingen met Duitschland
betreft, zeide spr.. dat er in Duitschland
herhaaldelijk verklaringen zijn afgelegd
over den wensch tot nauwere vriendschap
met Engeland.
Deze wensch wordt door Engeland op
recht gedeeld. Er zijn echter voorwaarden
onvermijdelijk verbonden aan iedere vriend
schap. welke Groot-Brittannië zou kunnen
aanbieden aan ieder land. of het nu
Duitschland is. of welk ander land ook en
één daarvan is dat een zoodanige vriend
schap niet exclusief kan ziin en niet ge
richt kan zijn tegen wie ook, (toejuichin
gen i.
Ten aanzien van de neiging van Duitsch
land om Groot-Brittannië verwijten te
doen voor de economische moeilijkheden,
verklaarde spr. energiek, dat Engeland deze
leerstelling geen enkel oogenblik kan aan
vaarden. aangezien zii niet in overeen-
«bemming is met de feiten.
Het is spr. onmogelijk, uitvoerig en in
Italië.
Aangaande Italië bracht Eden in her
innering. dat de verslechtering in de be
trekkingen te wijten is aan de poging van
Engeland, ziin verplichtingen krachtens het
Volkenbondshandvest na te komen.
Er is nooit een Engelsch-Italiaansche
twist geweest. Zoolang dit feit niet in Italië
als waar erkend wordt, zullen de betrek
kingen tusschen belde landen onder een
misverstand lijden.
De door Mussolini geuite bewering,
dat de Middellandsche Zee voor Groot
Brittannië eer een gemak is dan een
vitaal belang, aldus Eden, geeft niet
volledig de Britsche belangen weer. De
Middellandsche Zee vormt geen afkor
ting, maar de voornaamste verkeers
ader.
Spr. bestrijdt niet, dat voor Italië de
Middellandsche Zee het leven zelf is,
maar beweert wel, dat de vrijheid van
scheepvaart in deze wateren eveneens
een vitaal belang, in den ruimsten zin
des woords, voor de landen van het
Britsche gemeenebest is.
In de afgeloopen jaren, aldus vervolgde
Eden dit deel zijner redevoering, hebben
de belangen van Engeland en Italië el
kander eerder aangevuld, dan dat zi.t met
elkaar in strijd waren.
De Britsche regeering wenscht krachtig,
dat deze betrekkingen ook in de toekomst
behouden blijven.
Engeland juicht dfe verzekering van
Mussolini toe. dat Italië niet voornemens
is dezen zeeweg te bedreigen of te ver
breken. Ook Engeland heeft dergelijke voor
nemens niet.
..Wij hebben geen enkelen wensch tot
dreigen, of aanvallen te plegen op welk
Italiaansch belang in de Middellandsche
Zee ook.
Onder deze omstandigheden zou het mo
gelijk moeten zijn voor beide landen, naar
onze meening .voort te gaan. deze vitale
belangen in de Middellandsche Zee te
handhaven, niet alleen zonder conflict,
maar zelfs tot wederzijd-sch voordeel".
Slechts kort beroerde Eden het Verre
Oosten. In dit verband zeide hii dat het
hem verheugde te kunnen constateeren. dat
laatstelijk aanwijzingen zijn verkregen voor
een duidelijke verbetering in de Chineesch-
Japansche spanning.
Herbewapening.
..Het beeld, dat ik voor u ontworpen heb",
aldus Eden, ..toont, dat de internationale
toestand vrij ernstig is.
Persoonlijk geloof ik echter niet. dat een
catastrophe onvermijdelijk is. Ik geloof, dat
de toekomstige vrede van Europa voor een
groot deel afhankelijk zal ziin van de rol.
die wii zullen spelen.
Wij wenschen de leiding te nemen van
de beweging ter verzekering van een krach
tige en stabiele Europeesche regeling, maar
wii zullen een dergelijke regeling niet tot
stand brengen, noch zullen wü aan den
Volkenbond het gezag kunnen hergeven
dat wij besloten hebben hem te geven,
tenzij wij vastberaden staan tegenover onze
doeleinden en over wapenen beschikken.
De oppositie juicht dan Eden toe. wanneer
hij verklaart, dat er geen duurzame vrede
kan bestaan, zonder een accoord over de
bewapeningen en dat de volken nooit de
bestaansvoorwaarden zullen genieten, waar
op zij recht hebben, tenzij een dergelijk
accoord tot stand komt
Wij zien echter, aldus vervolgt Eden,
het schouwspel van enkele naties, die
beginnen zelfs den levensstandaard ten
offer te brengen aan den standaard
harer bewapeningen
De drie voornaamste punten van het
Britsche program zijn:
Ten eerste versterking van het gc-
ag van den Volkenbond.
Ten tweede onderhandelingen over
zen Europeesche regeling.
Ten derde heruitrusting der Britsche
strijdkrachten.
De debatten.
Na deze redevoering van Eden kwam als
eerste spreker het lid van de Labour-
oppositie. Dalton, aan het woord.
Hl.) verklaarde, dat dit niet de eerste
goede redevoering is geweest die Eden
heeft uitgesproken, maar dat betreurd moet
worden, dat deze woorden niet altlid in
daden worden omgezet.
Ook is spr. van meening. dat in deze
rede te veel gesproken wordt van het
Locarno-pact voor West-Europa en te wei
nig van geheel Europa
Men kan Polen. Tsjecho Slowakije en
Zuid-Slavië er niet buiten laten en zeker
niet Rusland.
Evenals de volgende spreker de liberaal
Mander. betreurt spr, de woorden, die door
den Duitschen ambassadeur, von Ribben-
troo. uitgesproken ziin bü ziin aankomst in
Engeland.
Mander zegt verder geloof te blijven
hechten aan het doelmatige systeem van
den Volkenbond.
De Locarnoconferentie moet er niet voor
gebruikt worden Duitschland in staat te
stellen, landen als Rusland en Tsjecho
Slowakije aan te vallen
Churchill stelt voor, dat de Middelland
sche Zee-mogendheden een overeenkomst
sluiten, waarbij zij zich verplichten de
scheepvaartverbindingen van de mede-
onderteekenende staten niet te hinderen,
„Wij moeten er, aldus Churchill, op be
dacht zijn, den vrede en de vrijheid in de
Middellandsche Zee te verzekeren en ge
zonde vriendschapsbetrekkingen tusschen
de groote Middellandsche Zee-mogend-
heden aanmoedigen."
Ten aanzien van Sovjet-Rusland moet
men volgens Qhurchill de ontwikkelingen
in dit land afwachten in de hoop, dat het
een rol zal kunnen spelen voor de hand
having van den algemeenen vrede; vóór
alles zuilen wij al onze kracht en al onzen
invloed moeten aanwenden om den Volken
bond te reconstrueeren en hem machtig
genoeg maken om iederen eventueelen
aanvaller eerbied in te boezemen.
Nadat eenige afgevaardigden nog op
merkingen hadden gemaakt naar aanlei
ding van de door von Ribbentrop bij zijn
aankomst in Engeland afgelegde verklaring,
noemde de hertogin van Atholl (cons.) het
van vitaal belang, dat Groot-Brittanje
ernaar zal streven het principe van den
wederzijdschen bijstand doeltreffend te
maken. Zij herinnerde er aan. dat Roe
menië en Tsjecho-Slowakije voor de ge
allieerden hebben gestreden; hun onafhan
kelijkheid wordt bij het Volkenbondsver
drag gewaarborgd.
Groot-Brittanje moet bereid zijn de ver
plichting te blijven naleven, welke er toe
zou bijdragen te verhinderen, dat deze
landen het slachtoffer zouden worden van
een mogelijken aanval. Anders zouden wij
dezelfde verwijten verdienen te hooren als
wanneer wij üi 1914 jegens België ons niet
van onze verplichtingen zouden hebben ge- VRACHTAUTO DOOR TREIN GEGREPEN
kweten."
Wie de stevige, flinke badhanddoek
en de twee theedoeken gratis wil
ontvangen, moet hiervan thansdirect
werk maken. Voor 8 uitknipsels
„Radion ...'n top-prestatie", ont
vangt U een sterke badhanddoek
en voor 5 dezer „top-prestaties"
2 flinke theedoeken.
Inzenden aan Lever's Zeep Mij.N.v.,
Afd. Spec. Cadeaux, Vlaardingen;
maar denk er om alleen uitknipsels
„top-prestatie" en beslist geen
andere. Is in Uw woonplaats een
Sunlight Geschenkendepot ol een
tijdelijk inwisseladres, dan kunt U de
artikelen aldaar persoonlijk afhalen.
Zorg, dat U van alle extra voor
delen van Radion profiteert! Uw
was, met Radion gewassen, zal
witter worden dan ooit, want het
zuurstofhoudende Radion sop dringt
door het gehele weefsel heen en
verwijdert alle vuil.
Haal nu wat Radion in huis, want
21 November is de laatste dag van
deze speciale Radion aanbieding.
t r'
INWISSELADRES VOOR ..RADION TOP-PRESTATIES'
(De ealre gaicHenlen kunnen alleen een dit
1756
8A0.G.A.IO-O92H
BIJ MEJUFFROUW KOORNHOF. HOOIGRACHT 90. LEIDEN
Irei worden «(geheeld en worden dui nlel toegezonden)
(Ingez. MedJ
NEVILLE CHAMBERLAIN SLUIT DE
RIJ DER SPREKERS.
Neville Chamberlain sloot de rij der spre
kers bij de debatten over de buitenlandsche
politiek.
Na een uiteenzetting te hebben gegeven
van de voordeelen van regionale verdragen
binnen het kader van den Volkenbond,
zeide Chamberlain, dat de oppositie schijnt
te denken, dat wij, omdat wij adhaesie
kunnen betuigen aan een pact voor het
Westen, wij daarom geen belangstelling
zouden koesteren voor de aangelegenheden
in Oost-Europa. Ik breng hierbij in herin
nering, dat het tweede punt van de rede
van Eden een algemeene Europeesche re
geling betreft.
Het is waar, dat een West-Europeesch
pact niet als zoodanig de veiligheid der
Oostelijke grenzen van Duitschland waar
borgt. Wij zouden gaarne een pact voor
Oost-Europa zien, gebaseerd op dezelfde
richtlijnen als het pact voor het Westen
Wij zouden zelf geen deelgenoot zijn in een
dergelijk pact, doch dat wil niet zeggen,
dat wij aan elk ander land dan ook de
vrije hand zouden laten om te doen, wat
het wil, of dat wfj op ons zouden nemen
niet tusschenbeiden te komen onder welke
omstandigheden dan ook.
Wij houden de vrijheid in ieder geval de
omstandigheden te onderzoeken en zouden
ons er toe bepalen ons slechts te binden
aan regionale verdragen, welke betrekking
hebben op onze eigen vitale belangen. Alle
regionale verdragen moeten natuurlijk on
derworpen worden aan onze algemeene
verplichtingen uit hoofde van het Volken
bondspact.
Sprekende over den gouden standaard
zeide Neville Chamberlain, dat van tevoren
aan zekere voorwaarden zal moeten wor
den voldaan en dat zoolang zulks niet zal
zijn geschied, hij geen enkel vooruitzicht
ziet op een terugkeer tot den gouden stan
daard.
Het debat werd zonder stemming geëin
digd.
''ZACHT VAN SMAAK - PRUSTOct
8926 (ingez Med.)
C. L„ te L. Het hier ter stede geves
tigde Bureau voor Beroepskeuze is onder
gebracht in het gebouw der Gem. Arbeids
beurs aan het Levendaal hoek Garen-
markt. Het is op de gewone kantooruren
geopend, zoodat het ons niet noodig lijkt
uw komst tevoren aan te kondigen.
H. B., te L. Wij geven u in overwe
ging u in verbinding te stellen met den
directeur van het Academisch Ziekenhuis
alhier, dr. H. H. Maas.
A. A. te L. Door de wijziging in de
verordening is u belastingplichtig gewor
den. Waarschijnlijk zal thans het indie
nen van een bezwaarschrift niet meer
baten
Abonné te L. De aanvrage moet in
gediend worden ter griffie.
De bestuurder gedood.
Gistermiddag heeft de onbewaakte over
weg wederom een slachtoffer geëischt.
Toen de ongeveer 40-jarige S. Hes, uit
Amsterdam met zijn vrachtauto, geladen
met fruit den onbewaakten overweg bij
den Nieuwlandschen polder bij Hoek van
Holland wilde oversteken, werd hij ge
grepen door den electrischen trein, die om
2.06 uur van Hoek van Holland vertrekt.
De bestuurder van de auto werd opslag
gedood, terwijl de heer L. Springer, even
eens uit Amsterdam, die naast den heer
Hes zat, licht werd gewond.
Hij is naar het gemeenteziekenhuis aan
den Coolsingel te Rotterdam overgebracht.
De auto is geheel vernield.
SLACHTOFFERS VAN DEN STORM.
Vele zeevogels door olie besmet
op het strand.
Aan 't Scheveningsche en Wassenaarsche
strand zijn de laatste dagen tal van zee
vogels aangespoeld, welke door olie besmet
zijn geworden en daardoor totaal hulpeloos
ronddrijven, tot de dood de arme vogels uit
hun lijden verlost, aldus de „Tel."
De Wassenaarsche politie vond dezer da
gen aan het strand te Wassenaar circa
vijftien zeevogels, tot de familie der alken
behoorend, die alle zoo dik onder de olie
zaten, dat zij niet meer konden vliegen. Po
gingen op het bureau om de vogels met
benzine schoon te wasschen, faalden, daar
de poriën geheel verstopt waren door de
doodende olie. Een dierenarts er bijgehaald,
verklaarde, dat er weinig meer aan te doen
was. Het was slechts een uitstel van execu
tie, hulp te bieden.
De meest humane manier, ook volgens de
directie van den dierentuin, is. de slacht
offers door een verdoovend middel, het z.g.
kapje, met chloroform uit hun lijden te
helpen. De dieren kunnen, volgens het oor
deel van deskundigen, op geen enkele ma
nier worden geholpen, daar de huid dooi
de zich in de olie bevindende afgewerkte
bestanddeelen totaal is verstopt en ver
brand en de vetklieren niet meer function-
neeren, waardoor het dier ten slotte niet
meer kan duiken noch verder blijven drij
ven.
Onder de te Scheveningen aangespoelde
koeten en alken bevond zich ook een rots
pelikaan, welken men ter verpleging naar
den Haagschen dierentuin heeft gebracht.
Deze vogel komt aan onze kusten slechts
heel weinig voor en bewoont de N -W.-kust
van Europa en ook de N.-W.-kust van
Amerika en de kust van Afrika. Zij broe
den bij voorkeur op rotsen en voeden zich
ook met zeevisch.
De olievelden welke men langs onze kus
ten veelvuldig aantreft en waarin jaarlijks
duizenden vogels als slachtoffer vallen, zijn
thans door den storm dicht naar onze kus
ten gedreven, waardoor men thans meer
dan anders de slachtoffers vlak bij het
strand heeft aangetroffen.
AAN DEN DOOD ONTSNAPT.
Op den onbewaakten overweg tussc&a
Haarle en Raalte in den Zwolschen rat
is gistermorgen even over half tien
vrij ernstig ongeluk gebeurd, waarbij, dos
een wonder als het ware, toch geen met-
schenlevens zijn te betreuren, meldt dl
Prov. Ov. en Zwolscho Crt.
Uit de richting Wierden kwam een pei
sonenauto, bestuurd door den heer W. Bo
manufacturier te Wierden. Uit dezelii
richting kwam de trein uit Enschedé, i
om kwart voor tien in Zwolle arrlvee
Daar de spoorbaan voor genoemden ou
weg parallel loopt met den rijweg, merl
de autobestuurder de hem inhalenden tnl
niet tijdig genoeg op. Bovendien is te
uitzicht daar slecht, terwijl de ruiten n
de auto door den fijnen motregen bes!»
gen waren.
De auto was bijna den overweg gepa»
aeerd, toen hij op het laatste oogenblik nof
juist door den trein werd gegrepen. De ra
gen sloeg eenige keeren over den kop a
werd ongeveer op 10 meter afstand vu
den overweg van den weg afgesllngerd. D(
bestuurder had de buitelingen van de auto
meegemaakt. Toen de wagen stii lat
kroop de bestuurder onder eenige kotiffl
:n pakken, die hij vervoerde, vandaan a
bleek wonderlijk genoeg, bijna geen iele!
te hebben gekregen. Slechts eenige welnil
beteekenende wondjes had hij opgeloopes
De auto was aan den achterkant zwaai
beschadigd en aan den voorkant zoo goed
als ongeschonden.
De gewonde is met een andere auto ver
der gereisd.
VOOR DE PIcJR
ONDER EEN AUTO GERAAKT.
Gisteravond omstreeks negen uur is de
24-jarige G. V. uit Etten, chauffeur bij de
firma Loman te Breda, bij het laden van
emballage op den weg van Teterlngen naar
Oosterhout door een vrachtwagen van de
firma Van den Biggelaar uit Breda over-
reden. De ongelukkige, die gehuwd wajs,
overleed spoedig.
Kent U de Ibis-pijpZoo niet, vraagl U*
winkelier.
1731 (Ingez- Med)
FLESCH ZUURSTOF UIT ELKAAR
GESPRONGEN.
Bij de ontploffing van een flesch zoiir-
slof aan den Westkanaaldijk onder W"
bij Nijmegen werden drie personen T
vond. De arbeider A. S. uit Weuri veiU»
Uvee vingers, B- E. uit Winterswijk en J.'
uil Hengelo (O.) kregen brandwonden'
het gelaat. A. S. werd in het ziekennuw
opgenomen; beide andere mannen kt"111"
naar huis vervoerd worden.
De werklieden waren bezig met het JF
stellen van een kraan op Peters Kolf"
centrale.