Een jacht als nationaal
huwelij ksgeschenk
DONDERDAG 29 OCTOBER 1936
No. 23496
Oproep aan het Nederlandsche Volk
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
77sie Jaargang
Dif nummer bestaat uit VIER blader
EERSTE BLAD.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque» en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.35
per week f. 0.18
Franco per post f. 2.35 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.)
Het Algemeen Comité richt zich hierbij tot het Nederlandsche
Volk voor het verkrijgen van de medewerking van allen aan
het Nationaal Geschenk, dat zal worden aangeboden ter
gelegenheid van het huwelijk
van Hare Koninklijke Hoog
heid Juliana, Prinses der
Nederlanden, Prinses van
Oranje-Nassau, Hertogin van
Mecklenburg, en Zijne Door
luchtige Hoogheid Bernhard,
Prins van LippeBiesterfeld.
In al zijne geledingen heeft
het Nederlandsche volk eene
overweldigende en ontroe
rende vreugde getoond bij
het vernemen van de heug
lijke tijding. De liefde en
trouw jegens het Huis van
Oranje traden opnieuw in
een helder licht. Van tal van
zijden klonk reeds aanstonds,
spontaan en hartelijk, de
wensch om deze gevoelens
van vreugde, liefde en trouw
in een huwelijksgeschenk tot uitdrukking te brengen. Dezen
wensch te verwezenlijken, is het doel van het Comité.
Het Prinselijk Paar heeft zich uitgesproken voor één nationaal
geschenk. Aan deze uitspraak zij hier herinnerd.
Onder goedkeuring van Prinses en Prins bestaat het voornemen
een jacht voor het bevaren van de binnenwateren aan te bieden.
Daarenboven ligt het in de bedoeling, het noodige te verrichten
voor moderniseering en inrichting van het Paleis, dat het Prinse
lijk Paar zal gaan bewonen, dan wel voor bouw en inrichting
van een passend landhuis. Een beslissing omtrent dit tweede
geschenk kon niet aanstonds worden genomen.
Eerste Kamer der Staten-Generaal, te Rot
terdam.
Prof. Dr. J. Huizinga, Hoogleeraar, te
Leiden.
H. G. J. de Monchy, Lid van de firma
Pakhuismeesteren. te Rotterdam.
H. Nijgh, Directeur der Nieuwe Rotter-
damsche Courant, te Rotterdam.
J. H. Reinhardt, oud-Wethouder der ge
meente Dordrecht, wonende aldaar.
H. A. Schreuder. Voorzitter van de Kamer
van Koophandel en Fabrieken voor Gouda
en omstreken, te Schoonhoven.
G. Slob, Dijkgraaf van het Hoogheem
raadschap De Alblasserwaard; burgemees-
der gemeenten Meerkerk, Leerbroek en
Nieuwland, te Meerkerk.
Jhr. Mr. J. C. Stoop, oud-Directeur van
het Kantoor Dordrecht der Twentsche
Bank, te 's-Gravenhage.
Mr. L. Trouw, Lid van de Provinciale Sta
ten van Zuid-Holland, te Brielle.
W. C. J. J. Baron van Voorst tot Voorst,
Dijkgraaf van het Hoogheemraadschap
Delfland, te 's-Gravenhage.
W. Warnaar. Wethouder der gemeente
Sassenheim. wonende aldaar.
Jhr. Mr. H. C. van der Wyck, te 's-Gra-
venhage;
terwijl Jhr. Mr. R. Sandberg van Boelens,
Chef van het Kabinet van den Commis
saris der Koningin voornoemd, als secre
taris aan dit Comité is toegevoegd,
Het secretariaat van het Algemeen
Comité is gevestigd te Arnhem, Velper-
binnensïngel 5, tel. 21300.
Prins Bernhard naar
Den Bosch.
De gelegenheid tot het storten van bij
dragen is bij het meerendeel der dag
bladen opengesteld. Daarnaast bestaat die
gelegenheid bij de penningmeesters van de
Provinciale Comité's, van de Comité's in
Amsterdam, Rotterdam en 's-Gravenhage
en van de plaatselijke Comité's, die onder
de auspiciën van de Provinciale Comité's
rijn of zullen worden opgericht.
Giften kunnen gestort worden aan ons
bureau of op ons giro-nummer 57055 en
rullen regelmatig in ons Blad verantwoord
worden.
Uitvoerend Comité.
De volgende heeren vormen het Uitvoe
rend Comité:
Mr. L. J. A. Trip, President van de Ne
derlandsche Bank, Voorzitter van het Co
mité Amsterdam, Voorzitter van het Uit
voerend Comité.
Mr. A. J. A. A. Baron van Heemstra, Oud-
Gouverneur van Suriname, Voorzitter van
bet Werk-Comité.
Mr. W. U. Hazelhoff Roelfzema, Substi
tuut Griffier bij de Arrondissementsrecht
bank te Arnhem, Secretaris van het Werk-
Comité.
Mr. E. de Visser, Advocaat en Procureur,
Secretaris van het Werk-Comité.
Mr. D. Crena de Iongh, President van de
Nederlandsche Handel-Maatschappij, Alge
meen Penningmeester.
Jhr. Mr. A. F. O. van Sasse van Ysseit,
Lid van de Eerste Kamer der Staten Gene
taal. Voorzitter van het Comité in de Pro
vincie Noord-Brabant.
Mr. J. A. G. Baron de Vos van Steenwijk,
President van het Gerechtshof te Arnhem,
Voorzitter van het Comité in de Provincie
Gelderland.
dhr. j. h. Röell, Eerste Ondervoorzitter
van het Nederlandsche Roode Kruis, Voor
zitter van het Comité in de Provincie Zuid-
Holland.
Jhr. Mr. J. W. G. Boreel van Hogelanden,
"-Burgemeester van Haarlem, Voorzit-
Holland 'let 'n Provincie Noord-
M. Fernhout, Burgemeester van Middel-
wg. Voorzitter van het Comité in de Pro
vincie Zeeland.
dom' P' Maller, Directeur van de Rotter-
amsche Bankvereeniging te Utrecht, Voor-
nt,er, ,varl het Comité in de Provincie
Jh van 'let' Werk-Comité.
var. r' van Beyma, Burgemeester
i I» jLeeuwarden, Voorzitter van het Comité
Dr ?rovincic Frieslad.
B. E' Baron de Vos van Steenwijk,
wgemeester van ZwoUe, Voorzitter van
het Comité in de Provincie Overijsel.
M. E. J. Thomassen a Thuessink van der
Hoop van Siochteren, Burgemeester van
Slochteren, Voorzitter van het Comité in
de Provincie Groningen.
Mr. J. Bothenius Lohman, Burgemeester
van Assen, Voorzitter van het Comité in
de Provincie Drenthe,
Jhr. Mr. G. A. H. Michiels van Kesse-
nich. Lid van de Eerste Kamer der Staten
Generaal, Voorzitter van het Comité in de
Provincie Limburg.
T. F. J. Muller Massis, Lid van den Raad
van State, Voorzitter van het Comité
's-Gravenhage.
Mr. A. van der Hoeven, Lid van de Eerste
Kamer der Staten Generaal, Voorzitter van
het Comité Rotterdam.
Ph. Mees, lid van de Firma R. Mees en
Zoonen te Rotterdam, Lid van het Werk-
Comité.
Werk-Comité.
In het Werk-Comité hebben zitting:
Mr. A. J. A. A. baron van Heemstra,
Voorzitter.
Mr. W. U. Hazelhoff Roelfzema, Secre
taris.
Mr. E. de Visser, Secretaris.
Mr. D. Crena de Iongh, Algemeen Pen
ningmeester.
Ph. Mees, Lid.
Mr. H. Waller, Lid.
Comité provincie Zuid-Holland.
Het Provinciaal Comité voor Zuid-Hol
land is als volgt samengesteld:
Jhr. Mr. Dr. H. A. van Karnebeek, Minis
ter van Staat, Commissaris der Koningin
in de Provincie Zuid-Holland, Eere-voor-
zitter.
Jhr. J. H. Röèll, Luitenant-Generaal b.d..
Eerste Ondervoorzitter van de Vereeniging
„Het Nederlandsche Roode Kruis", te
's-Gravenhage, Voorzitter.
Mr. P Polvliet, oud-President van het
Gerechtshof te 's-Gravenhage, wonende
aldaar, Ondervoorzitter.
Jhr. Mr. Dr. O. Reuchlin, Agent van de
Nederlandsche Bank te 's-Gravenhage, wo
nende aldaar. Penningmeester.
Mevrouw Mr. C. C. Bakkervan Bosse,
Lid van ae Provinciale Staten van Zuid-
Holland, te 's-Gravenhage.
H. J. Borghols, oud-Lid van Gedeputeer
de Staten van Zuid-Holland, te 's-Graven
hage.
L. Hoejenbos, Directeur van den Gemeen
telijken Dienst voor Maatschappelijk Hulp
betoon te 's-Gravenhage, wonende aldaar.
Mr. Abr. van der Hoeven, Lid van de
BEZOEK AAN HET ESCADRON
PANTSERWAGENS.
Heden heeft Z.D.H. Prins Bernhard een
bezoek gebracht aan 's-Hertogenbosch, ter
bezichtiging van het escadron pantserwa
gens aldaar. In gezelschap van zijn secre
taris jhr. W. Röell bereikte de prins circa
half elf per auto de grens der gemeente.
Te Hintham werd de hooge bezoeker opge
wacht door den commandant van het esca
dron oantserwagens, ritmeester H. Wil-
brennirik, die hem begroette. Daarna werd
door de stad naar de Isabella-kazerne ge
reden.
Op het kazerneterrein werd Prins Bern
hard begroet door den garnizoenscom
mandant. Na de begroeting werd de Prins
geleid naar het achter het hoofdgebouw
gelegen excercietie-terrein, waar het esca
dron pantserwagens in volledige uitrusting
stond opgesteld hetwelk door hem werd
geïnspecteerd. Vervolgens gaf de Prins den
wensch té kennen, ook het inwendige van
de pantserwagens te mogen aanschouwen;
na zich in een overall gestoken te heb
ben. bezichtigde de Prins een in de excer-
citieloods geplaatsten wagen- Vervolgens
nam de Prins in een der pantserwagens
plaats en reed hij met een colonne naar
Je Vughterheide, waar demonstraties wer
den gegeven.
Op de heide werden demonstraties ge
geven in het leggen van rupsbanden om
de wielen, het nemen van siooten en het
vuren uit mitr illeuses en 4 cM. kanon
nen. Alvorens naar de kazerne werd
teruggekeerd, werd nog een bezoek ge
bracht aan de in aanbouw zijnde garage,
waarin de pantserwagens zullen worden
ondergebracht.
Te ruim één uur was het bezoek beëin
digd en begaf prins Bernhard zich naar
het paleis van den Commissaris der Ko
ningin, jhr. van Rijckevorsel, waar hij de
lunch gebruikte.
In den loop van den middag is de prins
naar Eindhoven vertrokken, waar hii mor
gen de Philips-fabrieken zal bezichtigen.
T00NEEL
NIEUW/
LEIDSCHE SCHOUWBURG.
VER. R'DAMSCH-HOFSTADTOONEEL.
Een Lentedag van 's morgens acht
tot middernacht.
Blijspel van Dodie Smith.
Wanneer de eerste zonnige herfstdag zich
's morgens onverwachts aandient, dan is
het. of plotseling een nieuwe geest vaardig
wordt over mensch, dier en plant. Wat zich
dan van 's morgens acht tot middernacht
niet kan afspelenhet is een chaos van
gebeurlijkheden; trouwens in de korte in
houdsbeschrijving, die wij reeds vermeld
den, kwam dat al tot uiting.
Men ziet voor zijn oogen in negen tafe-
reelen a ldie gebeurlijkheden in de familie
Hilton de revue passeeren. Het zijn als het
ware grepen uit het leven. die. gelijk in een
blijspel past, niet te zwaar zijn aangezet in
tegendeel in luchtigen trant losjes een
soort lijn aangeven doch trots alle losse
luchtigheid zoodanig, dat nu en dan een
ernstigen ondertoon als van zelf zich baan
breekt en de zich amuseerende toeschou
wers beïnvloedt. Iets schrijnends bijkans
waait dan over het voetlicht, bewijs hoezeer
de auteur heeft geput uit het werkelijke
volle leven. En dat is het ongetwijfeld, dat
dit blijspel een bijzondere charme geeft.
Hoever kunnen zelfs de ouders van z.g.
goed opgevoede kinderen van hun kroost
afstaan, terwijl zij meenen de kinderen te
kunnen peilen tot in het diepst van hun
schijnbaar nog argelooze zieltjes en hoe
kan eigen ziel plots op harden proef wor
den gesteld!
OPENBARE OPLEIDINGSSCHOOL VOOR
U. L. OLANGEBRUG A
Ouderavond.
In het gymnastieklokaal van bovenge
noemde school werd gisteren de tweede
ouderavond van dit jaar gehouden, welke
zich in een flinke opkomst der ouders
mocht verheugen. Ongeveer 120 ouders
hadden aan de uitnoodiging tot bijwoning
van dezen ouderavond gevolg gegeven.
Het hoofd der school, de heer D. Bosma
heette in zijn openingsrede allen van harte
welkom, in het bijzonders die ouders, wel
ke voor de eerste maal een ouderavond be
zoeken. Verder was het hem een groot
genoegen te mogen begroeten den heer
Baak, Rijksinspecteur bij het onderwijs.
Van den wethouder van Onderwijs en den
heer Vriend, gemeentelijk inspecteur bij
het onderwijs, was bericht van verhinde
ring binnengekomen. Het was spr. een be
hoefte hier dank te brengen aan mej. Kok,
die als onderwijzeres in lichamelijke oefe
ningen, wegens gezondheidsredenen was
heengegaan, voor alles wat zij voor de kin
deren en de school heeft gedaan. Als tij
delijk onderwijzeres in haar plaats werd
benoemd mej- J. Mak. Spr. heeft de eer
haar thans te midden van haar kinderen
aan de ouders te mogen voorstellen. Ge
durende ongeveer een half uur werden
daarna door de meisjes van de 6de klasse
onder haar leiding lichamelijke oefenin
gen uitgevoerd. Het dankbaar applaus, dat
mej. Mak en de kinderen in ontvangst
hadden te nemen, was een voldoende be
wijs, dat datgene wat zij te zien hadden
gegeven, bijzonder in den smaak der ouders
was gevallen.
Hierna hield de heer J. H. Veendorp,
hortulanus aan de Hortus Botanicus alhier
een lezing, toegelicht met lichtbeelden
over het onderwerp: „De Leidsche Hortus
en andere oude botanische tuinen". Van
deze interessante lezing en prachtige
olaatjes werd door de aanwezigen zeer ge
noten. De heer Bosma zegde namens de
ouders hartelijk dank aan den spreker.
Vervolgens verkreeg de heer -Baak het
woord, die in het bijzonder wees op het
belang der lichamelijke oefeningen op
school. Zelfs aan de houding der kinderen
op straat is te zien, dat daaraan tegen
woordig meer zorg wordt besteed dan
eenige jaren geleden. Met groot genoegen
heeft hij dezen avond de oefeningen ga
degeslagen en het was hem een behoefte
daarvoor mej- Mak zijn dank te betuigen.
Hierna volgde pauze, waarin door eenige
dames thee werd gepresenteerd, terwijl de
ouders zich naar de klassen begaven, om
het werk der kinderen in te zien en zich
met het personeel der school te onderhou
den. Te omstreeks kwart over elf sloot de
heer Bosma namens de oudercommissie
dezen gezelligen ouderavond onder dank
zegging aan de ouders voor hun aanwezig
heid
K. J. M. V. ST. PETER KANIS.
Causerie Pater W. Heymeyer S.J.
Gisteravond organiseerde de K.J.M.V. St.
Peter Kanis een bijeenkomst in den Burcht
alwaar pater W. Heymeyer S.J. een cause
rie hield over het onderwerp „Huwelijk en
de monerne mensch". De heer Janssen, die
den avond op de gebruikelijke wijze open
de, deelde enkele bijzonderheden mee over
de a.s. opening en ingebruikneming van
het nieuwe „Eigen Huis", waarna pater
Heymeyer een uiteenzetting gaf van het
huwelijk, zooals God het heeft bedoeld, om
vervolgens op dezè twee-eenheid van den
mensch dieper in te gaan en ieder onder
deel var. het huwelijksleven uitvoerig te
bespreken. In het tweede gedeelte zijner
causerie behandelde spr. hoofdzakelijk de
sociale liefde van den mensch tot de ge
meenschap in verband met God. Na een
kort gebed sloot de voorzitter der avond
met den groet der katholieke jongeren.
BINNENLAND.
Algemeene beschouwingen der Tweede
Kamer over de rijksbegrooting 1937. (3e
Blad).
De thee wordt 10 cent per pond duurder.
'Binnenland, 3e Blad).
Ons Parlementair Overzicht. (3e Blad).
BUITENLAND.
Debat over de buitenl. politiek in de Bel
gische Kamer. (Buitenland, 2e Blad).
Het bezoek van Koning Carol van Roeme
nië aan Praag. (Buitenland, 2e Blad).
De Zuid-Slavische premier te Ankara. (Bui
tenland, 2e Blad).
Vincent Aurio! over de Fransche begroo
ting. (Buitenland. 2e Blad).
Zittingen der commissie van non-interven
tie in Spanje. (3e Blad).
Rede van Goering over het Duitsche vier-
jaren-plan. (Buitenland, 2e Blad).
ZILVEREN JUBILEUM.
Doch alles komt tenslotte op zijn pootjes
terecht!
Met volledige kennis van tooneel en met
pakkende dialoog is dit blijspel opgebouwd,
dat een avond allergezelligst weet bezig te
houden en te boeien.
Mede door de keurige vertolking die het
Haagsche gezelschap er in goede vaart
aan weet te geven. Alle jongere leden van
het gezelschap zijn onder leiding van Bets
RanucciBeekman aan het werk gezet en
haar regie is er ln geslaagd een knap
geheel te formeeren, waarbij geen uit
den toon viel. De jongeren zijn gegroepeerd
om krachten als Fie Carelsen, Dirk Ver
beek, Juliette Roos, Piet Bron en de regis
seuse zelf dié het klappen van de zweep
kennen en zonder onderscheid allen relïer
gaven aan hun uitbeelding. Hun spel in
spireert de jongeren, waarvan wij opnieuw
Enny Meunier willen noemen, die trouwens
bloemen kreeg en voorts Adrienne Canivez
resp. als de voor liefde nog niet geheel rijpe
bakvisch en de juist rijp gewordene en
wreed op de proef gestelde zuster, terwijl
Caro van Eyck als verliefde typiste even
eens geprezen dient te worden in haar klein
rolletje. Jammer was, dat hier een draai-
tooneel ontbrak, zoodat, ook al geschiedde
de decor-verwisseling toch nog met prij
zenswaardige snelheid, er niettemin tel
kens een hiaat ontstond tusschen de tafe-
reelen, waardoor de sfeer eenigszins ten
ongunste werd beinvloed.
Het was trots dit echter een geslaagde
avond, waarvoor een vrij goed bezet Huis
zich uiterst dankbaar toonde. Het luide en
herhaalde applaus was welverdiend.
Brigadier R. van den Bosch.
Ter gelegenheid van zijn 25-jarig ambts
jubileum heeft het Leidsch Politiemuziek-
gezelschap onder leiding van den heer M.
Bolderdijk hedenmorgen aan den brigadier
van politie r. van den Bosch een aubade
gebracht in diens woning aan den Mare-
dijk, waarbij de voorzitter, de heer J. Dragt
woorden van gelukwensch heeft gespro
ken. Hedenmiddag vond in het politiebu
reau de huldiging door het korps plaats.
Behalve bijna alle inspecteurs, waren hier
vele collega's en agenten in de groote theo
riezaal tezamen gekomen om daarvan ge
tuige te zijn. Namens het geheele korps
werd allereerst het woord gevoerd dooi
den agent J. Zwart, die zeide het zich een
aangename taak te rekenen op deze plaats
te mogen spreken. Spr. heeft vele jaren
tezamen met den jubilaris gediend en
spreekt niet alleen uit eigen ervaring, maar
ook uit naam van het geheele korps, wan
neer hij brigadier Van den Bosch een voor
treffelijk collega noemt, op wien ook zijn
superieuren trotsch zijn. Onder aanbieding
van felicitaties en een zestal fraaie stoelen,
sprak spr. den wensch uit, dat de jubilaris
dezen dag nog vele jaren moge gedenken.
Nooit hebt gij in de afgeloopen 25 jaar.
aldus spr.. een kameraad in den steek ge
laten; steeds waart gij een trouw kameraad
hetgeen juist in den dikwijls gevaarvollen
politiedienst zulk een belangrijke factor
vormt. Het geheele korps wenscht u nog
vele jaren van goede gezondheid toe.
Nadat het Politiemuziekgezelschap een
„Lang zal hij leven" had ten gehoore ge
bracht, werd het woord gevoerd door den
inspecteur, den heer H. W. Wijk.
De groote belangstelling op deze plaats,
zoowel van jongeren als van ouderen, al
dus spr.. getuigt van de plaats welke de
jubilaris in het" korps inneemt. Hij is in
derdaad algemeen gezien. Kenmerkend
oaarvoor is wel het feit. dat uit den boe»
ztm van het korps zelf. destijds op den
commissaris van politie aandrang is uit
geoefend om van den Bosch te doen pro-
moveeren. Spr. wenschte hem nog vele
goede jaren bij de Leidsche politie toe.
De oud-inspecteur, de heer Duval sprak
in gelijken geest en bood daarbij een kistje
sigaren aan.
Nadat de iubilaris allen had bedankt
voor de geschenker waardeerende woor
den en de medewerking der muziek, werden
nog eenige pittige marschen geblazen,
waarna velen nog van de gelegenheid ge
bruik maakten om den jubilaris te zijnen
huize geluk te wenschen.