HET KONINKLIJK BEZOEK AAN ROTTERDAM. Het feest van Alkmaar's ontzet LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 9 October 1936 Derde Blad No. 23479 77ste Jaargang ae nieuwe verlaagde De Maasstad juicht Koningin en vorstelijke verloofden toe. BEELD VAN KRACHT EN ENERGIE TIJDENS TOCHT LANGS DE MAASHAVENS. (GOUDETIKET OF BRUINETIKET) bus van I Kg. f. 1.65 bus van '/2 Kg. 0.85 bus van '/4 Kg, 0.45 zakje van 1 ons 0.16 Ontvangst ten stadhuize en rijtoer door de stad. Het heeft, na den zegetocht door Den Haag en den blijden intocht In Amsterdam even geduurd voordat Rotterdam, de twee de stad des lands, de gelegenheid kreeg kennis te maken met den toekomstigen prins-gemaal en ln staat werd gesteld Koningin en Prinses blijk te geven van de gevoelens van trouw en aanhankelijkheid, die onder de Rotterdamsche bevolking léven en die vooral tot uiting komen bij een blijde gebeurtenis als de verloving van onze kroonprinses. Maar voor dit uitstel is de feestelijk versierde Maasstad vandaag dubbel en dwars schadeloos gesteld en het bezoek, dat de Koningin in gezelschap van prinses Juliana en prins Bernhard heden aan Rotterdam heeft gebracht gold niet alleen bijna elke wijk van de zich aan linker zoowel als aan den rechter-Maasoever steeds verder uitbreidende koopstad, maar bovendien den hartader der stad zelve, de trotsche Maas met zijn machtige havens en rijke verscheidenheid van schepen, ter- tyijl vanzelfsprekend ook het readhuisvan Rotterdam als symbool van de macht, der havenstad en de eenheid der bevolking niet ■tferd overgeslagen. De scholen en ook vele rrc zaken yraren vandaag gesloten. t_; .vijl tel van ondernemingen hun personeel na het mid- daguur vrijaf gaven. Reeds vroeg in den ochtend heerschte er dan ook een onge wone drukte in vele deelen der stad, doch natuurlijk het meest in het centrum en wel in de omgeving van den Coolsingel. Het was niet alleen de Rotterdamsche be volking. die de straten vulde, doch een zeer groot contingent belangstellenden was afkomstig uit het gedeelte van Zuid-Hol land rondom de Maasstad, uit het West- land. uit de omstreken van Dordrecht en Gouda en vooral van de Zuid-Hollandsche eilanden. Al vroeg ln den ochtend stonden dan ook tal van parkeerplaatsen vol met particuliere auto's en autobussen, waarmee de belangstellenden naar Rotterdam waren gekomen. Om verschillende redenen, voornamelijk in verband met den korten duur van het bezoek, heeft men in Rotterdam moeten afzien van een défilé. Het Rotterdamsche comité tot bevordering van nationale be langen heeft in samenwerking met de po litie toen de volgende oplossing gevonden, dat de organisaties, die zich officieel voor deelneming aan de hulde hadden opge geven, een plaats zouden vinden langs de route, die eenige uren van te voren zou worden aangegeven en gereserveerd met behulp van borden, waarop de naam der organisatie stond. De aankomst aan het Maas-station. Tot binnen de hekken van het voorplein van het Maas-station was het publiek toe gelaten, doch een stevige afzetting hield het gedeelte tusschen het stationsgebouw en de rivier vrij. Slechts een vierhonderd tal genoodigden was hier toegelaten, ter wijl schuin tegenover het stationsgebouw zich de eerewacht van de mariniers op stelde. Hooge vlaggemasten, waarvan de driekleur en het Oranje dundoek wapper den, alsmede het groen, waarmee de uit gang van de wachtkamer eerste en tweede klasse versierd was, gaven het voorplein een feestelijk aanzien. Ter begroeting waren slechts aanwezig de burgemeester van Rotterdam, mr. P. J. Droogleever Fortuyn. de hoofdcommissaris vïin politie, mr. L. Einthoven, de stations chef J. O. Dill en verder eenige leden van de hofhouding die niet op Het Loo hadden vertoefd en uit Den Haag waren gekomen. Uit de Hofstad was tevens gearriveerd de commissaris der Koningin in de provincie Zuid-Holland jhr. mr. dr. H. A. van Kar- nebeek. Te 12.33 uur arriveerde de trein uit Amersfoort, waaraan het koninklijk sa- Ibnrijtuig was gehaakt en even later be trad de Koningin het perron, gevolgd door prinses Juliana en prins Bernhard. Eer biedig werden de hooge bezoeksters door de wachtende autoriteiten begroet, waarna zij door de Prinses aan prins Bernhard veerden voorgesteld. In de wachtkamer, die ln de laatste dagen ijlings was opgeknapt en versierd, was met groen en tapijten, terwijl portretten van de Koningin en prinses Juliana en haar verloofde aan de wanden waren aangebracht, boden twee meisjes de beide vorstelijke bezoeksters bloemen aan. Én zoo was het korten tijd na aankomst van den trein, dat het Hooge gezelschap door de wachtkamer buiten het statian trad. Een oorverdoovend gejuich van de hier toegelaten genoodigden en van het publiek bij de hekken ging op. Een roffel van de tamboers der mariniers weerklonk en terwijl de Koningin en Haar gevolg over den looper het plein in de richting van de eerewacht overstak zette de Ko ninklijke marmekapel uit Den Helder, die réchts van de eerewacht stond opgesteld, Wilhelmus in. Toen het lied verklonken was. naderde de Koningin de eerewacht, die Zij, na het vaandel te hebben gegroet met een lichte buiging, inspecteerde. De wacht bestond uit 120 man mariniers met tamboers en pijpers van het garnizoen te Rotterdam, onder bevel van kapitein P. J. van Gijn. Agn den aanlegsteiger van de veerboot Oosterkade-Antwerpsche hoofd lgg het door de gemeente Rotterdam dikwijls voor representatieve doeleinden gebruikte vaar tuig „Stad Rotterdam", echter nog nau welijks herkenbaar door de veranderingen en verfraaiingen die de boot had onder gaan. Aan boord hiervan scheepte de Ko ningin en het vorstelijke verloofde paar zich in met de aanwezige Rotterdamsche autoriteiten, de commissaris der Koningin, en de leden van het gevolg. De tocht op de Maas. Onmiddellijk nadat de koninklijke stan daard aan boord van de „Stad Rotterdam" was gehescben, maakte de boot zich van den steiger los. En toen begon een der mooiste vaar ten die een vorstelijk gezin ooit door de eerste koopstad van het land kon maken. Het was een uiterst sympa thieke gedachte, bij dit bezoek aan Rotterdam de rijtoer door de stad te laten voorafgaan door dezen tocht langs de Maas, die, ondanks de crisis welke ook Rotterdam niet gespaard heeft, de voedende levensader is van alle welvaart, alle bedrijvigheid, alle arbeid, waaraan Rotterdam zijn bctee- kenis dankt. En vooral voor den jon gen prins zal het een onvergetelijk schouwspel blijven, dat de rivier bood. Het woelige water, waarin de zon goud glanzend weerkaatste, overkoepeld door een doorzichtigen herfsthemel, en ver levendigd door tientallen, honderdtal len vaartuigen, van allerlei grootte, al lerlei soort, doch alle rijkleijk gepa- voiseerd of getooid met enkele vlaggen, en aan boord juichende menschen, wier juichkreten als de boot met de koninklijke standaard in top passeer de, somtijds verloren gingen in den wind en de wijdheid van het water, somtijds echter zoo krachtig waren, dat zij daverend tot aan den oever doorklonken. Voorafgegaan door booten van den rijks havenmeester en den gemeentelijken ha vendienst en geflankeerd door twee booten van de rivier-politie doorkliefde de „Stad Rotterdam" het water in de richting van de Willemsbrug,, onder het gejuich van het publiek, dat zich langs den waterkant had opgesteld op de Oosterkade, de Boomp jes. de Willemskade en de Parkkade. Voor bij de Willemsbrug ter hoogte van de Ree- derijstraat, vormden twee reusachtige drij vende brugkranen een eerepoort, waaron der het vaartuig met de hooge bezoeksters aan boord doorvoer. En hier begon een défilé als de Maas nog zelden heeft gezien. Op ongeveer 150 meter afstand van den Noordelij ken oever, aldus de breedte van het vaarwater begrenzend, lagen in lange rij de schepen van de Rotterdamsche haven, een soort parade van alle typen bcoten die de Maas bevaren. Naast het opleidingsschip „Nederlanden" lag het schoolvaartuig „Prinses Juliana". Dan volgden in bonte afwisseling van sier lijkheid de ranke jachten en plezier vaartuigen van de Kon. Roei- en Zeil- vereeniging „de Maas". Hoe contras teerden hiermee de gedrongen rompen der sleepbooten met hun hooge schoor- steenen en stuurhutten. Naast deze sleepbooten lagen tal van bedrijfsmo- torbooten der verschillende havenbe drijven, en verder drijvende kranen, bokken, baggermolens en tenslotte, aan liet einde van de bijna zes kilometer lange rij, de grootste Nederlandsche baggerzuiger van de firma Volker, die ongeveer ter hoogte van de Merwe- haven lag. Dicht onder den wal pas seerde het Koninklijke vaartuig deze unieke verzameling schepen, die de grootste belangstelling wekte der vor stelijke personen. Langs de Lloyd-kade, de Lekhaven, de IJselkade en de Merwe-haven, kwam men ter hoogte van het droogdok aan het einde van de lange reis. Hier staken de vaartui gen schuin de rivier over, dicht langs het machtige vlaggeschip der Rotterdamsche haven, de gepavoiseerde „Statendam", aan den overkant der rivier terug tot aan de Waalhaven, die werd ingevaren tot nen Noord-Oostelijken hoek, waar aan pier 1 van den Titaan-steiger de „Stad Rotter dam" vastmaakte. Dicht bij den met vele vlaggen versierden steiger stonden de hof- auto's te wachten, waarmee de rijtoer door Rotterdam zou worden gemaakt. De rijtoer door het zuiden van Rotterdam. Het parcours van den rijtoer had niet minder dan 28 kilometer lengte. De langs den weg geschaarde organisa ties waren zoo verdeeld, dat velen op min der drukke punten stonden opgesteld. In totaal hadden ongeveer 350 organisaties, waarvan ruim veertig van buiten Rotter dam, zich hiervoor opgegeven, met een totaal ledental van bijna 80.000. Bij den aarikomststeiger stonden dan ook ongeveer De inhoud is sedert meer dan 100 jaar ongeëvenaard de verpakking is thans aan dezen inhoud aangepast. 279 flngez. Med.)' 2000 bewoners van Barendrecht geschaard, die de Vorstinnen en den jongen Prins luide toejuichten, terwijl de bewoners van Oud-Charlois zelf zich niet onbetuigd lieten. Met een gang van circa 12 K.M. per uur reed de stoet langs den Rietdijk en den Charloischen Kerksingel, rondom het oude kerkje tusschen de juichende bewoners der lage huisjes door, langs Clemensstraat en Wolphaertsbocht naar de Brielschelaan en door de nieuwe straten rondom het Mijnsheerenplein, met hun vele scholen waarvoor de juichende schoolkinderen stonden opgesteld, via Dordtschelaan en Strevelsweg naar het vriendelijke tuindorp Vreewijk. Langs het Iependaal waren vrij wel alle huizen met vlaggetjes gesierd. Langs den Brandweg- naderde de stoet de drukkere Beyerlandsche laan, waar op verschillende plaatsen wederom vereeni- gingen met vaandels en muziekkorpsen stonden. Over het viaduct en door de Oranjeboomstraat naderde men opnieuw de Maas en in iets vlotter tempo ging het nu over de brug over de Koningshaven en de Willemsbrug rechtsaf langs Geldersche- kade naar de eigenlijke binnenstad. Voorbij de beurs volgde de stoet de nauwe Hoofdsteeg om langs den GouS- schen Singel en het Hofplein den Cool singel te naderen. Voor Den Doelen was ruimte open ge houden voor een groot, aantal invaliden, die hier met hun wagentjes een rustige en goede plaats hadden gekregen om alles van dichtbij te kunnen gadeslaan. De ontvangst ten stadhuize. Op het vrijgehouden gedeelte voor het stadhuis stond het Rotterdamsche au'oade- koor opgesteld, versterkt met een twintig tal zangvereenigingen. De zangers werden geflankeerd aan de eene zijde door de leden van den bijzonderen vrijwilligen landstorm, aan de andere zijde door de leden van de burgerwacht, terwijl daar naast aan weerskanten stonden opgesteld de reserve-officieren en oud-strijders, rid ders m. w. o.. ridders, enz. Bij aankomst ten stadhuize werd de Koningin ontvangen door burgemeester Droogleever Fortuyn, die beneden in de hali de overige leden van het gemeente bestuur voorstelde, namelijk de wethou ders A. B. de Zeeuw, J. B. J. Ratté, R. J. Dijk en den gemeente-secretaris mr. M. Smeding. De Koningin, de Prinses, Prins Bernhard en het gevolg werden vervolgens naar de Burgerzaal geleid, waar zich een gezelschap van genoodigden had verzameld Hier waren bijeen de leden van den ge meenteraad met hun dames, de Rotter damsche leden van Eerste en Tweede Ka mer, vertegenwoordigers der rechterlijke macht, de leiders der verschillende ge meentelijke instellingen en diensten, de hoofden der verschillende kerkgenoot schappen en vertegenwoordigers van de geestelijkheid, vertegenwoordigers van we tenschap, kunst, nijverheid en handel, en allen verrezen eerbiedig van hun zetel toen de Hooge bezoekers de Burgerzaal betraden Toen allen hadden plaatsgenomen hield de burgemeester, mr. P. J. Droogleever Fortuyn een toespraak, waarin hij uit naam van de burgerij van Rotterdam uiting paf aan de gevoelens van innige vreugde en dankbaarheid, welke allen bezielen en waarmede hij het voorrecht had Hare Ma jesteit. Hare Koninklijke Hoogheid de Prinses en zijn doorluchtige Hoogheid Prins Bernhard hartelijk welkom te hee- ten. Met. spanning heeft Rotterdam dezen dag verbeid. Diep onder den indruk van ue woorden waarmede Uwe Majesteit Haar Volk heeft toegesproken en van de wijze, waarop onze prinses en prins Bernhard van hun geluk het Nederlandsche volk deelge noot hebben gemaakt, gevoelt de Rotter damsche burgerij aldus spr. er be hoefte aar om van haar verknochtheid aan Uwe Majesteit en Haar Huis te ge tuigen. Zelden zal een Koninklijk woord zoo algemeen weerklank hebben gevonden bij het volk, zelden zal zoo algemeen de bede zijn opgegaan: Gods zegen zij met onze Koningin en Haar huis. Uwe verloving, Koninklijke Hoogheid wordt gevoeld als een nationale gebeurte nis in den diepsten zin van het woord, waarbij wij allen U toebidden dat God Uwe verbintenis moge zegenen. Dat de prins van onze prinses, Door luchtige Hoogheid ook onze prins zou wor den, spreekt vanzelf. Door bij Uw eerste woord tot het Nederlandsche volk U van onze eigen taal te bedienen, heeft u reeds dadelijk een plaats in het hart van het Nederlandsche volk veroverd. Wij danken U, dat U getoond heeft, dit te willen. Geslaagde herdenking van het 75-jarig bestaan der 8-October-V ereeniging. (Van onzen reisredacteur). Alkmaar heeft gisteren zijn feest ge vierd ter herinnering aan de „victorie", die immers bij deze stad in 1573 begon. Drie October Leiden en acht October Alkmaar: De dagen liggen niet ver van elkaar, zelfs wordt het Alkmaarsche feest toevallig kort na het Leidsche gevierd. Maar in het licht der historie is het wat anders. Alkmaar vierde het feost der heldhaftigheid juist een jaar eerder dan Leiden. Tusschen beide feesten ligt evenwel het verband, dat thans nog de harten van ons, Neder landers. tezamen bindt: dat van den strijd tegen de onderdrukking, die leid de tot een onafhankelijk volksbestaan. In Alkmaar is het de Ontzetvereeniging, die er de feestelijkheden leidt. Zij doet haar uiterste best, om deze feesten zoo grootsch mogelijk op te zetten en zij slaagt daar ook op bewonderenswaardige wijze in, gezien het feit, dat Alkmaarzoo- veel kleiner is dan Leiden en dat men er geen studenten heeft, die door hun mede werking én door hun deelneming aan de feestelijkheden luister bijzetten. De Alk maarsche vereeniging bestaat thans vijf en zeventig jaar, in hetzelfde jaar, dat de Leidsche 3 October-vereeniging haar gou den jubileum viert. Zoodoende heeft ook Alkmaar dit jaar haar beste beentje voor gezet en het feest was er des te algemee- ner en des te luisterrijker om. De heele week al viert Alkmaar feest. Dat begon reeds Maandag met een variété voorstelling voor de leden der vereeniging. Dinsdag was het voor de stad echter pas goed feest, doordat des middags het ont- spanningsterrein zijn glorie van draaimo lens, schiettenten, lekkernijenkramen. be stuurbare auto'tjes en andere attracties, speciaal voor de jeugd, inzette. De jubi- leerende Ontzet-vereeniging hield 's mid dags een drukke receptie en 's avonds was er weer een variété-voorstelling voor de leden. Woensdagavond was er, na een beiaardconcert, een glorieuze lampion-op tocht. En toen kwam de achtste October, de dag der dagen voor Alkmaar. Het is altijd een zware taak voor feest commissies, om festiviteiten te organisee- reri, die van den gewonen gang van zaken bij zulke gelegenheden afwijken door ori ginaliteit van opzet of uitvoering. In Alk maar is het niet anders dan overal, waar men volksfeesten houdt: reveille, optocht met versierde fietsen, oplaten van ballon netjes, een groote optocht, concerten en schallende muziek in de straten. Boven dien heeft vijf en zeventig jaar van feest vieren een traditie geschapen, die dat nog lastiger maakt. Doch bijzonder is wel het algemeene medeleven, blijkend uit de groote beangstelling en de onvermoeibare activiteit der deelnemers. De herinnering aan de victorie van Alk- maars ontzet wordt levendig gehouden door het bekende victorie-beeld ln een der parken van de stad. Dit beeld, dat opge richt is bij het derde eeuwfeest dezer his torisch zoo belangrijke gebeurtenis, wordt natuurlijk op dagen als deze allerminst vergeten. Alkmaars bevolking heeft er tegen het middaguur een bedevaart naar gemaakt en er is in een plechtig herden ken nog eens getuigd van Nederlands een heid en Nederlands volkskracht, van on zen gemeenschappelijken afkeer van ty- rannie en onderdrukking, van Nederlands grootsch verleden en den wil om dat waar dig te blijven. Kinderzang heeft dit alles met vaderlandsche liederen onderstreept. Van een bijzondere feestelijkheid ge tuigde in de middaguren een optocht, waarvoor men Oostersche motieven had uitgekozen. Dergelijke optochten lijken ook al veel op elkaar en zoo waren we dan ook niet al te zeer verwonderd, in den Alkmaarschen feeststoet aan te treffen de prinses Badroelboudour met haar gevolg van ruiterij, haremwachters en slavinnen, die we kort tevoren in Leiden op gelijke wijze ter bruiloft hadden zien gaan. Nu had de prinses met haar aanhang het alleen wat kouder. Maar het geheel was keurig in stijl gehouden en in de versierde straten van de feestvierende stad gaf het een schoonen aanblik te midden van de dikke rijen toeschouwers. Alkmaar's feesten dragen eenigszins een locaal karakter; dat bleek zelfs op een dag als gisteren, toen de vereeniging we gens haar 75-jarig bestaan haar beste beentje had voorgezet. In belangrijkheid ver daarboven uit stijgt evenwel de histo rische tentoonstelling, die ter gelegenheid van deze feesten in het stedelijk museum wordt gehouden en veel interessante din gen bevat, die met het befaamde beleg in betrekking staan. Er zijn wapenrustingen er. kogels, een deel van een veroverde Spaansche vlag, geschiedkundige boeken, kaarten en prenten. Zeer interessant zijn daarbij de talrijke brieven en handschrif ten. van Prins Willem van Oranje, den bevelhebber Cabeliau, den contemporairen geschiedschrijver Nanning van Foreest en anderen. Het huisarchief van de familie Van Foreest te Heiloo (uit wier geslacht bovengenoemde Nanning en 's Prinsen be roemde lijfarts Pieter van Foreest stam men i heeft zeer veel belangwekkende stuk ken en portretten afgestaan, die hier in het openbaar te zien zijn. Zoo is deze ten toonstelling uit historisch oogpunt een in teressante verzameling geworden, die de aandacht van velen, ook buiten Alkmaar, weet te boeien. Zoo moge dan deze verbintenis tot zegen strekken voor Nederland en Oranje. Dat geve God". Teen de burgemeester zijn rede beëin digd had klonken de tonen van het orgel, en toen het orgelspel was verklonken, ver schenen de vorstelijke personen op het bal kon. Een daverend gejuich steeg op, dat verheugd en hartelijk door de Koningin zoowel als door prinses Juliana en prins Bernhard werd beantwoord. Het werd pas stil, toen de zanghulde een aanvang nam en de verzamelde zangers het door G. Leenheer gedichte en door J. C. Andreae getoonzette welkomstlied inzetten. Hierop volgde een speciaal prinses Juliana en prins Bernhard opgedragen lied met tekst van dr. K. H. de Raaf op het bekende Lippl- sche v/ijsje van den eenen soldaat van Lippe-Detmold .Eine wunderschöne Stadt". En toen de zanghulde besloten werd met net Wilhelmus werd dit uit duizenden ke len meegezongen en was het of er een Oranje golving over den Coolsingel voer toen duizenden met hun Oranje gekleurd programma der zanghulde naar de leden van het vorstelijk gezin wuifden. De rijtoer door het Noorden der stad en het vertrek van 't Maas station. Het bezoek aan het stadhuis duurde juist een half uur. Daarna reden de koninklijke auto's weer voor. Het langste gedeelte van den rijtoer moest nu nog volgen, waarbij zoowel het Oosten als het Noorden en Wes- ien der stad werden bezocht. Zeer veel pu bliek stond weer langs den weg in de Witte de Withstr.. langs den Westersingel en den Westzeedijk. Hier werd rechts afgeslagen door dc Museumlaan, voorbij het fraaie museum Boymans. waar van hooge vlagge masten de kleurige vlaggen wapperden. Weer langs een open gedeelte kwam men in de deftige Mathenesserlaan en voorbij den Heemraadsingel, waar de leden van het Rotterdamsche studenten corps ston den opgesteld. Via den Nieuwen Binnen weg kwam men in het Schie-kwartier Langs Beukelsdijk en Willemsplein kwam men aan den Bergweg, waar het vooral weer de patiënten en het verplegend per soneel der beide ziekenhuizen waren, die de belangstelling der vorstelijke bezoekers hadden Zoo was het verderop de vertegen woordiging van Hillegersberg. waarvan meer dan 3000 bewoners zich langs den weg hadden geschaard, die met nieuw en- tnousiasme de beide vorstinnen en den jongen prins toejuichten. En zoo bleef het, op den Crooswijksche singen, den Boezem singel. langs Vlietlaan en Oude Dijk. Op 't Oostplein, voorbij den slanken, pittoresken molen, was voor de marinierskazerne de wacht in het geweer gekomen. En toen was weldra het Maas-station bereikt, waar het Hooge gezelschap afscheid nam van de Rotterdamsche autoriteiten als besluit van een bezoek aan de Maasstad dat duizenden zich nog lang herinneren zullen!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1936 | | pagina 9