DE KOSTEN
VAN LEVENSONDERHOUD
fflocobd^
77» Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Dinsdag 6 October 1936
Derde Blad
No. 23476
hollandschZWITSERSCHEchocoladefabriek
In verband met de depreciatie van den gulden
MNNENLAND
Thans reeds in ruim 25.000 winkels verkrijgbaar.
INVOER VAN LEDER
VRIJGEGEVEN.
RECHTZAKEN
VRAGENRUBRIEK
Verschillende landen. Wier ruilmiddel in
•de laatste Jaren gedeprecleerd is, evenals
thans de gulden, zagen zich de voordeelen
van deze waardedaling binnen betrekkelijk
korten tijd voor een belangrijk deel ontgaan
•door ongewenschte prijsstijging in het bin
nenland.
In verband hiermede heeft het A.N.P. aan
feen terzake deskundige inlichtingen en ge
gevens verzocht met betrekking tot het toe
komstig prijsverloop in ons land, speciaal
ten aanzien van de kosten van het levens
onderhoud.
Hoewel de toestand nog te weinig gecon
solideerd is om met eenige kans van slagen
het toekomstige prijsverloop te kunnen
schetsen, zal toch wel moeten worden' aan
genomen. dat op verschillend terrein
eenige prijsstijging zal optreden, vooral met
betrekking tot artikelen, welke als zoodanig
of als grondstoffen geïmporteerd worden.
Anderzijds kan, met inachtneming van de
maatregelen, welke de regeering terstond na
toet loslaten van den gouden standaard
heeft genomen, worden verwacht, dat de
kosten van het levenonderhoud niet be
langrijk door wijzigingen in het prijspeil
zullen worden getroffen.De gegrondheid van
deze verwachting kan blijken uit een ver
gelijking van de samenstelling der uitgaven
voor levensonderhoud met de middelen,
welke tot handhaving van het binnenland-
sche prijspeil ten dienste staan. Uit de voor
treffelijke cijfers van het Bureau voor Sta
tistiek der gemeente Amsterdam kan een
duidelijk beeld worden verkregen van de
onderlinge verhouding der verschillende uit
gaafposten van het arbeidersbudget.
In Juni 1936 werden ter dekking van de
kosten van onderstaande levensbehoeften
door een gemiddeld arbeidersgezin de aan
gegeven percentages van het budget be
steed:
brood, beschuit, koek, gebak6.06",
grutterswaren 0.63°/'o
kruidenierswaren2,67"/o
suiker2.10"/»
melk 3.64"/»
kaas 0.7'2"/o
eieren0.85"/»
vïeesch4.84"/»
visch0.69°/»
vetten 5.43"/o
aardappelen 1.79"/»
groenten 2.61"/»
fruit 2.48"/o
dranken 0.60"/»
maaltijden, buitenshuis bereid 1.29"/»
totaal voeding 36,39°/»
kleeding 5.49»/»
schoeisel 1.29»/»
huishuur 19.81"/»
gas 1.48"/»
electriciteit2.29°/»
brandstof 1.76°/»
wasch- en schoonmaakartikelen 1.22»/o
woninginrichting, huisraad 3.61"/»
ziekte- en begraf.-gelden, verzeker. 6.03"/»
vereenigingen, dagbl., tljdschr4.62"/»
rooken 2.01°/o
ontspanning 3.61"'»
verkeersmiddelen 2.29"/»
godsdienst, liefdadigheid, steun 1.95»/»
studiegelden en leermiddelen1.35»/»
lichamelijke verzorging 0.88"/»
berekende voeding inwon, en gasten 0.69°/o
dienstbode, werkster e.a. hulp 0.35®/»
diversen2.89®/»
Naast de bijzondere maatregelen, welke
tegen prijsopdrijving zijn getroffen, staan
de regeering nog andere middelen ten
dienste, om stijging van de kosten van het
levensonderhoud te keeren.
De prijzen van vrijwel alle voedingsmid
delen worden van overheidswege door de
verschillende landbouwcrisismaatregelen
beïnvloed. De overheid heeft het derhalve
in de hand door wijziging van heffingen en
toeslagen stijging van de prijzen dier arti
kelen te remmen.
Reeds is bekend gemaakt, dat ten aanzien
van tarwe zoodanige maatregelen zijn ge
troffen, dat zekerheid bestaat, dat de
bloemprijs en dus de prijs van het brood,
de wereldmarktprijs gestegen is.
Hetzelfde geldt ten aanzien van de crisis-
heffing op suiker.
De prijs van de consumptiemelk zal niet
stijgen. De restituties bij uitvoer van kaas
en van eieren zijn verlaagd. Deze restitu
ties beoogden verhooging van het binnen-
niet beïnvloed wordt door de monetaire
maatregelen. De heffing op de voornaamste
zetmelen zal evenveel worden verlaagd als
landsche prijspeil voor genoemde artikelen.
Vermindering dier restituties houdt dus
stijging van de prijzen tegen.
Voor een verhooging van de prijzen van
het rundvleesch bestaat geen aanleiding,
althans niet, zoolang nog geen vee ter
markt komt, dat voor een belangrijk deel
met het duurder geworden bultenlandsch
voeder is gemest.
Er werken thans maatregelen teneinde de
prijzen van de varkens, welke nog steeds
op een te laag peil stonden, te verhoogen.
Er worden nl. geregeld zware varkens uit
de markt genomen, om de prijzen te stimu-
leeren. Zoo noodig kan hiermede ieder
oogenblik worden opgehouden. Een onrede
lijke stijging van de prijzen van het var-
kensvleesch behoeft derhalve niet te wor
den gevreesd.
In de nieuwe monetaire situatie is geen
aanleiding te zien tot verhooging van de
vischprijzen.
Met terugwerkende kracht van Maandag
28 September af is de heffing op boter ver
laagd van f. 0,85 tot f0.75 per KG.
De toeslag bij export van aardappelen is
vervallen, zoodat de aardappelprijs onge
veer op hetzelfde peil blijft als voor het in
werkig treden der monetaire maatregelen.
Wanneer rekening wordt gehouden met
de groote hoeveelheden groenten, die in den
laatsten tijd zijn „doorgedraaid" kan met
reden worden verwacht, dat geen verhoo
ging van de prijzen der groenten zal op
treden. Wellicht zal de te vernietigen hoe
veelheid kleiner worden.
Uit bovenstaande opsomming blijkt, dat
de uitgaven voor voeding vrijwel post voor
post tegen verhooging zijn veilig gesteld.
Wat het overige budget betreft, zijn in
de eerste plaats maatregelen te verwachten,
welke stijging van den belangrijken post
huren zullen tegengaan,
De prijzen van gas en electriciteit wor
den grootendeels door gemeente- of pro
vinciale besturen bepaald, op wier mede
werking tot 't voorkomen van prijsstijging
uiteraard kan worden gerekend.
Van de zijde van den brandstoffenhandel
is voorts bekend gemaakt, dat de brand
stoffen tegen normale winterprijzen zullen
worden verkocht.
De overige posten van het budget zijn
grootendeels van het binnenlandsch prijs
peil in zijn geheel afhankelijk, zoo dus de
reeds besproken kosten niet van beteekenis
verhoogd zullen worden, behoeven ook deze
uitgaven geen stijging te vertoonen. Iets
anders is de toestand wellicht bij de kosten
van kleeding en schoeisel, waarvan de
grondstoffen voor een belangrijk deel van
buitenlandsche herkomst zijn. Doch zelfs
voor deze artikelen is de maximaal te ver
wachten prijsstijging niet hooger te stellen
dan nog niet één procent van het geheele
budget.
De toekomstige ontwikkeling van het bin.
nenlandsche prijspeil, waarop het waak
zame oog der regeering bij voortduring ge
richt is, kan dus in volle gerustheid wor
den tegemoetgezien.
PRIJSVERHOOGING ZONDER
OVERLEG.
MINISTER LAAT ACCOUNTANTS
ONDERZOEK INSTELLEN.
Uit klachten van den detailhandel is ge
bleken, dat verschillende industrieele on
dernemingen, groothandelaren en impor-
tèurs, zonder voorafgaand overleg met 't
departement van Handel, Nijverheid en
Scheepvaart, tot verhooging van den prijs
van hunne artikelen zijn overgegaan.
Dit heeft den minister aanleiding gege
ven, terstond bij vele bedrijven een ac
countantsonderzoek te doen instellen, ten
einde te laten nagaan, of daarbij niet in
strijd met de wet van 30 Sept. 1936, hou
dende tijdelijke maatregelen tot het te
gengaan van prijsopdrijving, is gehandeld.
DE OPENING VAN DE BRUG BIJ
MOERDIJK.
Groote feesten in voor bereiding.
Zooals wij reeds eerder hebben gemeld,
Zegt het Vad., zijn de door de gemeente
besturen van Breda en Dordrecht inge
stelde commissies reeds druk bezig met de
voorbereidingen van festiviteiten bij gele
genheid van de opening der Moerdijkbrug.
Het staat nu wel vast, dat velen deze
beide steden tijdens deze feesten zullen be
zoeken; de groote verkeerslichamen zullen
daar hun medewerking aan verleenen. Be
kend is thans reeds, dat de K.N.A.C., de
A.N.W.B., de K.N.M.V. en de B.B.N. groote
Sterritten, clubtochten, enz. naar beide
steden zullen organiseeren.
En dezè vreemdelingen zullen zich niet
behoeven te vervelen. Immers, zoowel te
Dordrecht als te Breda zal men alles in
hel werk stellen om de vele gasten op de
meest aangename wijze bezig te houden.
Te Dordrecht zullen een groote verkeers-
tentoonstelling, winkelweek, kennis, enz.,
de hoofdpunten van het programma vor
men, terwijl Breda bezig is met de voorbe
reiding van het Historisch spel. De inne
ming van Breda door middel van het turf
schip. welk spel zal worden uitgevoerd op
dc historische plaats, thans genaamd Span
jaardsgat. bij de militaire academie, vroe
ger het Kasteel van Breda. De uitvoeren
den zullen zijn officieren en cadetten der
K.M.A., benevens leden van de Bredasche
Manége-Club.
Een historische optocht zal plaats heb
ben, terwijl des avonds in Concordia een
groot verbroederingsfeest zal worden ge
toerd, waaraan het ouderwetsche Breda
sche Carneval in zijn volle glorie ten grond
slag zal liggen.
Tijdens de Dordtsche feestweek zal al
daar een Bredasche avond plaats hebben,
welke geheel zal worden verzorgd door
Bredasche kunstenaars, terwijl te Breda
een voetbalwedstrijd BredaDordrecht
(N.A.C.D.F.C.) zal worden georganiseerd
Verder zal te Breda een winterkermis
worden georganiseerd, welke een afspiege
ling zal zijn van een echte Brabantsche
kermis.
OVERHEIDSPERSONEEL EN
DEVALUATIE.
Comité van zes op audiëntie.
Door den minister van Binnenlandsche
Zaken zal een dezer dagen het comité van
zes. gevormd uit de christelijke, moderne
en R. K. bonden van ambtenaren en werk
lieden in overheidsdienst in audiëntie wor
den ontvangen. Het ligt in de bedoeling
van het comité met den minister de posi
tie van het overheidspersoneel in verband
met de devaluatie te bespreken.
DE DE RUYTER NAAR VLISSINGEN?
Naar men ons meldt aldus de N. R.
Crt. is het zeer waarschijnlijk te achten
dat de nieuwe kruiser de Ruyter binnen
kort naar Vlissingen zal gaan en bij deze
gelegenheid voor het publiek ter bezichti
ging zal worden gesteld.
NIEUWSTEemFIJNSTE product
VAN DE
111
(Ingez. Med.)
HET N.V.V. EN DE MONETAIRE
MAATREGELEN.
EEN AANTAL CONCLUSIES
VASTGESTELD.
Gistermiddag vergaderden de hoofdbe
sturen van de bij het N.V.V. aangesloten
organisaties in een bijzondere bijeenkomst
voornamelijk belegd ter bespreking van den
loestand, ontstaan door de gewijzigde mo
netaire politiek der: J uegeering als gevolg
van het loslaten van den gouden stan
daard. De vergadering kwam tot de vol
gende conclusies:
1. Nu de waardevermindering van den
gulden een feit is geworden, is het te meer
noodzakelijk, dat met de politiek van de
eenzijdige aanpassing vooral door loons
verlagingen wordt gebroken.
2. In het belang van het bedrijfsleven
dient de waarde van den gulden zooveel
mogelijk aan te sluiten bij de valuta van
andere toonaangevende landen, hetgeen
ook bevorderlijk kan zijn om tot interna
tionale stabilisatie van de munt te komen.
3. Vervolgens dient een regeling te wor
den getroffen tusschen den staat en de
Nederlandsche Bank. waardoor de waar
de vermeerdering van den goudvoorraad
van de Nederl. Bank aan den Staat ten
goede komt.
4. Een zeer belangrijk deel daarvan zal
dienen te worden aangewend;
a, ter opheffing van de directe nadee-
lige gevolgen voor de werkloozen, voort-
vloeiende uit de te verwachten prijsstij
ging. en voor andere voorzieningen ten be
hoeve van de minst draagkrachtigen, en
b. ten behoeve van de verdere uitvoering
van groote en nuttige werken ter bestrij
ding van de werkloosheid.
5. De uitkeeringen aan de werkloozen en
de loonen van de arbeiders bij de werkver
schaffingen dienen te worden verhoogd.
Daarenboven zullen op ruimere schaal
goedkoope levensmiddelen, alsmede klee
ding, schoeisel en dekking beschikbaar
gesteld worden.
6. Het wetsontwerp Inzake de herbere-
ning van de pensioenen te worden inge
trokken, terwijl de zeer onlangs ingevoerde
verlaging van de pensioenen voor het
spoorwegpersoneel ongedaan dient te wor
den gemaakt.
7. Het is redelijk, dat, mede in verband
met de sterk gedaalde loonen, waardoor
de koopkracht reeds te zeer is aangetast,
tijdelijk namelijk zoolang de waarschijn
lijkheid van prijsstijging aanwezig is
regelingen getroffen worden, waardoor het
mogelijk wordt, door middel van een snel
toegepaste looncompensatie prijsverhooging
te achterhalen.
Los hiervan zal het streven van de vak
bonden er op gericht dienen te blijven het
levenspeil van hand- en hoofdarbeiders
omhoog te brengen, zoodra zij daarvoor
de voorwaarden aanwezig achten. Voorts
werd een resolutie inzake de noodzakelijk
heid van verhooging van de leerplichtige
leeftijd aangenomen, waarin de hoofdbe
sturen-vergadering haar instemming uit
spreekt met het initiatief-voorstel van de
sociaal-democratische Tweede Kamerfrac
tie, strekkende om te komen tot verlenging
van de leerplicht met een jaar en zich tot
regeering en parlement richt met 't drin
gende verzoek, wel te willen bevorderen,
dat binnen den kortst mogelijken tijd de
leerplicht zal worden verlengd tot hel 14de
jaar, waardoor 1500 a 2000 onderwijzers
werk zouden krijgen en meer dan 50.000
leerlingen der lagere scholen een jaar lan
ger op school zullen blijven.
Tenslotte nam de vergadering een reso
lutie aan, waarin o.m. zij als haar meening
uitspreekt, dat de afschaffing van de huur-
toeslag door de gewijzigde monetaire om
standigheden nog Minder dan voorheen
mogelijk is.
Waarom zij er bij de regeering met den
meesten nadruk op aandringt, de h,uur-
toeslagregeling van voor 13 Sept. 1936 te.
handhaven. 't
OOK ANDERE CONTINGENTEERINGEN
WORDEN INGETROKKEN.
Naar wij vernemen, zullen dezer dagen
worden ingetrokken de contingenteerin-
gen van zooileder, tuig- en zaalleder, drijf
riemen en technisch leder.
In verband met de getroffen monetaire
maatregelen kan de opheffing van eenige
andere contingenteeringsmaatregelen spoe
dig verwacht worden.. Tevens zal de toe
passing van de contingenteeringsmaatre
gelen in het algemeen soepeler worden,
teneinde prijsopdrijving van de gecontin-
genteerde goederen te voorkomen.
Ten aanzien van de aanhangige contin-
genteeringsaanvragen zal de regeering
voorloopig een afwachtende houding aan
nemen.
BELANGRIJKE OPDRACHT VOOR DE
SCHEEPSBOUWINDUSTRIE.
De K.N.S.M. te Amsterdam heeft den
bouw van drie motorvrachtbooten opge
dragen aan de N.V. Scheepsbouwwerf ge
broeders Pot te Bolnes.
De in bouw gegeven schepen zijn onge
veer zusterschepen van de verleden jaar
door dezelfde werf gebouwde schepen
„Clio" en „Ino".
Een vierde schip van hetzelfde type is
aan de N.V. C. van der Giessen en Zoon's
scheepswerven te Krimpen a. d. Llssel op
gedragen.
Ook thans weer zullen de motor-instal
laties door de N.V. machinefabriek Gebr.
Stork te Hengelo geleverd worden.
o
NEDERL. CLEARINGINSTITUUT.
Door het Nederlandsch Clearinginsti-
tuut worden met ingang van Dinsdag 6
October, weder stortingen in de clearing
met Italië aangenomen.
Met het oog op het feit, dat de clearing-
koers der lire op het oogenblik niet kan
worden vastgesteld, zullen stortingen op in
lires luidende verplichtingen slechts voor
loopig en onder voorbehoud worden aan
vaard.
o
VERSPREIDE BERICHTEN.
Tot commandant van het regiment
grenadiers zal in de plaats van luitenant
kolonel J. A. G. van Andel worden benoemd
luitenant-kolonel J. van Voorthuysen,
thans majoor1 bij het 20ste regiment in
fanterie te Harderwijk.
Majaar J. Visser, hoofdinstructeur van
het regiment Jagers zal worden benoemd
tot commandant van het 19de regiment
infanterie te Amersfoort.
De totale opbrengst van de Zaterdag
j.l. gehouden collecte ten bate van het
Haagsch Crisis-Comité bedraagt f. 14.877.69.
De Rotterdamsche Lloyd Rapide, in
aansluiting op het mailschip „Sibajak"
wordt morgen te 1.02 uur te Den Haag
verwacht.
UIT NED. OOST-INDIË.
VIERING HUWELIJK PRINSES JULIANA
EN PRINS BERNHARD.
BATAVIA. 6 Oct (Aneta). De ge
meenteraad van Batavia stelde f. 10.000 be
schikbaar voor de viering van het huwelijk
van pnnses Juliana en prins Bernhard.
SOLO, 6 Oct. (Aneta). De Mangkoenegoro
en de Ratoe Tïmoer zullen tegenwoordig
zijn bij het huwelijk van Prinses Juliana
en Prins Bernhard. Zij zullen hierbij wor
den vergezeld door hun dochter. Geduren
de de reis en het verblijf in Nederland zal
als adjudant en secretaris ontreden de
heer Nöto Soeroto. de bekende dichter, die
vroeger jarenlang in Nederland verbleef.
Voorts zullen ook enkele bedienden de reis
medemaken.
De datupi w
trekkeri, tos nV
hef gezelschap zal ver-
•"VfEstgesteld,
DOODSLAG TE OSS.
Dader tot zes jaar gevangenisstraf
veroordeeld.
Het gerechtshof te 's-Hertogenbosch
heeft arrest gewezen in de zaak tegen den
arbeider J. J. van B. uit Oss, die door de
Bossche rechtbank was veroordeeld tot tien
jaren gevangenisstraf, omdat hij op 11 De
cember 1929 tijdens een vechtpartij in een
café aan den Heuvel te Oss opzettelijk G.
van G. met een mes verschillende messte
ken heeft toegebracht, waardoor deze van
het leven werd beroofd.
In hooger beroep had de advocaat-ge
neraal zeven jaren gevangenisstraf ge-
eischt.
Het hof heeft het vonnis van de recht
bank formeel vernietigd en opnieuw recht
doende, van B. veroordeeld tot een gevan
genisstraf van zes jaren.
KANTONGERECHT TE HAARLEM.
Voor den kantonrechter mr. De Byl de
Vroe stond terecht de chauffeur H. van
D. uit Nieuwer-Amstel, terzake dat hij op
12 Aug. j.l. in de Haarlemmermeer met
zijn auto heeft gereden met onvoldoende
verlichting, tengevolge waardoor hij in
aanraking is gekomen met een aldaar
staande tractor van den chauffeur K. uit
Haarlemmermeer.
De Ambtenaar elschte tegen verdachte
een geldboete van f. 10 subsidiair 5 dagen
hechtenis.
De Kantonrechter veroordeelde verdach
te tot een geldboete van f. 6 subs. 3 dagen
hechtenis.
Vervolgens stond terecht de chauffeur
der tractor K. uit Haarlemmermeer, ter
zake dat hij zijn tractor welke langs den
weg stond, niet had voorzien van een twee
tal helder uitstralende lantaarns. Ook de
achterlamp van de tractor brandde niet
(waardoor de verdachte uit de vorige zaak,
tegen verdachtes auto was opgereden).
De ambtenaar elschte tegen verdachte
2 maal f. 8 subs. 2 maal 4 dagen hech
tenis.
De Kantonrechter veroordeelde verdach
te tot 2 maal f. 5 subs. 2 maal 3 dagen
hechtenis.
Hierna stond terecht J. W. v. d. H. uit
Voorschoten, wegens het veroorzaken van
een aanrijding op het kruispunt Kapel
straat-Hoofdstraat te Lisse. Verdachte was
met zijn auto op bovengenoemd kruispunt
te snel te voorschijn gekomen, waardoor de
wielrijder v. d. Z. uit Lisse tegen verdach-
te's auto was opgereden en hierdoor zijn
rijwiel geheel in stukken werd gereden.
Bovendien was getuige's pantalon geheel
gescheurd door den val die hij had ge
maakt. De ambtenaar vond dit geen ma
nier van rijden. Spr. eischte tegen verd.
f. iO subsidiair 5 dagen hechtenis en met
toewijzing der civiele vordering welke be
droeg f. 41.75.
De kantonrechter veroordeelde verdach
te overeenkomstig den eisch.
KANTONGERECHT TE LEIDEN.
W. K„ chaulfeur uit Haarlem stond gis
termorgen terecht omdat hij, rijdende met
een autobus op den Hooge Rijndijk onder
Zoeterwoude niet voldoende op het ver
keer had gelet en in botsing was gekomen
met een auto. welke de Bruggestraat al
daar wilde inslaan en geruimen tijd daar
voor zijn richtingwijzer reeds had uitge
stoken. Het O.M. eischte f. 5 boete of 3 da
gen hechtenis. De Kantonrechter veroor
deelde verdachte totf. 15 boete of 5 dagen
hechtenis.
S. B. uit Amsterdam moest terecht staan,
omdat hij te Sassenheim in de Hoofdstraat
op ernstige wijze de veiligheid van het
verkeer in gevaar had gebracht door, hoe
wel er geen voldoende ruimte was, toch
met zijn auto met groote snelheid te pas-
seeren, waardoor hij een motorrijwiel had
aangereden en een eind had meegesleurd.
Eisch f. 12 boete of 6 dagen. De Kanton
rechter veroordeelde verdachte tot f. 15
boete of 5 dagen hechtenis.
Wed. v. d. S.. te L. vraagt hoe lang de
voogdij over een kind duurt en waar de
voogdijraad gevestigd is.
Antwoord: De voogdij eindigt bij het
meerderjarig worden van het kind (21
jaar). Het adres van den secretaris van
den voogdijraad is Rapenburg 36.
V. W., te L. De bepalingen van de Ar
beidswet, die voor u van toepassing zou
den zijn, zijn nog niet in werking getreden.
A. E., te L. heeft zich mondeling opge
geven voor een cursus. Het grootste ge
deelte van het lesgeld werd betaald. Door
omstandigheden is het hem werkelijk on
mogelijk de lessen verder te volgen en het
resteerend bedrag te betalen. Vraag: Wat
staat mij te doen?
Antwoord: Zet aan de andere partij dui
delijk de omstandigheden uiteen. Deze zal
u dan verder niet meer dienen lastig te
vallen, te meer daar geen bepaalde over
eenkomst gesloten schijnt te zijn.
A. B„ te L. Vrijstelling van honden
belasting kan u niet worden toegestaan.
R., te L. De werklooze zoons kunnen
als kostwinner voor steun in aanmerking
komen. Bij bepaling van het steunbedrag
wordt door het orgaan der steunverlee-
ning (Dienst v. Sociale Zaken) rekening
gehouden met allerlei omstandigheden.
J. A. E„ te L. Vorderingen betreffende
levering van goederen door winkeliers, ver
jaren na verloop van vijf jaren, als geen
aanmaning of dagvaardig heeft plaats ge
had. Gaat het om een andere vordering,
tracht dan een billijke betalingsregeling te
verkrijgen. Beslaglegging zou plaats kun
nen hebben.
