Zilveren jubileum der Chr. Zangver. „Hallelujah" 77ste Jaargang DONDERDAG 24 SEPTEMBER 1936 No. 23467 [Veel belangstelling voor de receptie HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN Dit nummer bestaat uit DRIE bladen EERSTE BLAD. LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons BLad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postchêque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maanden f. 2.35 per week t. 0.18 Franco per post f. 2.35 per 3 maanden portokosten. (voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.) KON. NED, MIJ. VOOR TUINBOUW EN PLANTKUNDE. Gisteravond herdacht de Chr. Gem. Zangvereeniging ..Hallelujah", die in onze stad zulk een goede reputatie geniet, haar zilveren jubileum In het gebouw „Natha- naël". Onder de vele bezoekers van de receptie, waarop een feestelijk samenzijn In hitiemen kring volgde, melkten wij op den eere-voorzltter d.s Groot Enzerink, het eerelid den heer v. d. Reyden, alsmede tal rijke afgevaardigden van bevriende ver- eenlgingen. De heer v. Bemiflël, voorzitter van de feestcommissie bracht allereerst in de fraai versierde zaal namens die commissie zijn gelukwenschen van de leden van het koor over en prees waardeerend het werk van den voorzitter den heer C. B. van der Zeeuw, die steeds gedaan heeft voor de vereenigmg wat hij kon en moest doen. Spr. eindigde met den voorzitter een mooien bloemenmand te overhandigen. De heer I. Zitman voerde het woord namens de reciteerclub U.V.K. en bracht zijn hartelijke gelukwenschen over. Moge het met de vereeniging steeds excelsior gaan en moge zij groeien en bloeien tot in lengte van jaren aldus spr., onder aanbie ding van een fraaien bloemenmand. De heer L. Zitman bracht zijn geluk wenschen over namens de Zondagsschool. Tegenspoeden zijn voor de vereeniging niet uitgebleven, aldus spr. Moge alles echter ten goede medewerken, zoo zeide de heer Zitman, waarna hij Gezang 17 ten voorbeeld stelde en een enveloppe met inhoud aan den voorzitter overhandigde. De heer Gijsman bood hierop bloemen aan namens de reisvereeniging „Onze Uit gaansdag". Als voorzitter van den ring Leiden en Omstreken van Chr. Zangvereenigingen bracht de heer Goedhart zijn gelukwen schen over bij deze mijlpaal. Hij memo reerde. dat 't wel een unicum is, wanneer een zangvereeniging 25 jaar bestaat. Men mag Gode dankbaar zijn, dat Hij „Halle lujah" heeft willen sparen en tot rijken zegen stelde. Spr. hoopte, dat God dien zegen nog een onbeperkt aantal jaren zal schenken. Voor dc vereenigingen aange sloten bij den ring is „Hallelujah" een voorbeeld; aan haar werk kan men zich spiegelen. Spr. prees ook den volijverigen voorzitter, den heer v. d. Zeeuw, die zijn groote krachten in dienst van „Halle lujah" stelde, alsmede de eminente direc trice, mej. Tilly Leening. Onder hun lei ding moge Hallelujah" groeien en nog vele .Hallelujah's" opzenden ter eere van God en tot stichting der leden en toehoor ders. Ook de heer Goedhart bood een prachtigen bloemenmand aan. Vervolgens werden namens de Kinder- kerk-commissic bloemen en namens het dubbelmannenkwartet een gedenkpenning overhandigd, waarop de alg. adjunct van het ziekenfonds, de heer Kuivenhoven Sr. zijn felicitaties overbracht namens deze oudere zuster van den Chr. Nat. Werkmans bond. Ook in moeilijke perioden is de vereeni ging gezegend; God heeft u bii elkander gehouden aldus spr. Wil 't „Looft den Heer" steeds naar voren brengen: alleen dan kan een vereeniging moreel groeien, want God komt de eer toe. voor alles wat wij in het leven ontvangen. Ook namens het Bouw- fond= feliciteerde sDr den voorzitter met dit zilveren jubileum, onder overhandiging van een gave in enveloppe De heer Dekker bood bloemen aan namens de Kinderkerk en het Z ekenfonds, de heer Goedhart deed zulks namens .Excelsior" uit Leiderdorp, de heer Koene namens ..Halleluiah" iMorsch. Oegstgeest). het eerelid de heer v. d. Reyden overhandigde bloemen namens den Werkmansbond en persoonlijk. Mei Cebel bood bloemen aan namens de naaikrans „Zusterliefde" waarop de heer Kuivenhoven Ir., voorzitter van den Chr. Nat. Werkmansbond er od wees. dat het geenszins een luxe is, wanneer men zingt, want de zang moet men zien als een gave Gods. Naam en doel dient men steeds voor oogen te houden. Wii bidden u Gods besten zegen toe. aldus eindigde sor.. onder aan bieding van een couvert met inhoud. Telegrafische gelukwenschen waren bin nengekomen van „De Lofstem" uit Sassen- heim. „Zang zij onze leus" uit Voorschoten, schriftelijke gelukwenschen van „de Lof- stem" uit Voorschoten, van de ver. „Bid en Werk" en van .Zingt den Heer" uit Zoeter- woudc. De talrijke bloemstukken, die aangebo den werden vormden sooedie een waren lusthof voor de bestuurstafel. De voorzitter, de heer v. d. Zeeuw sorak een hartelük dankwoord voor het gespro kene en de cadeaux. De belangstelling voor dit jubileum had zijn verwachtingen over troffen. Hii wlidde een dronk aan het wel zijn van ..Halleluiah" en rekende het tot een eer. dat de vereenigmg een onderdeel is van de Chr Nat. Werkmansbond, tot welks bloei men zal blijven medewerken. Na een korte Dauze volgde een feestelijk samenzijn, waarbij nog een kort woord ge- sbroken is door den heer van Bemmel door ds. Groot Enzerink. die opmerkte, dat hoe wel hii eigenlijk naar Leeuwarden moest, hii toch dit samenzijn niet had willen mis sen en dus eekomen was. om dit feest mede te vieren. De voorzitter de heer v. d. Zeeuw heeft er nog od gewezen, hoezeer het bestuur ver heugd was over de groote belangstelling: een bewijs, dat de vereeniging nog steeds een middelpunt van de Leldsche zangers wereld uitmaakt. De feestavond is voorts aangevuld met liedjes van den heer Spaanderman, mei. Leening en den heer Stenz. welke laatsten o.a. het door den heer Stenz gecomponeerde Verlovingslied" zongen ter gelegenheid van het engagement van Prinses Juliana. Dit lied is ook door het Haagsche Volkszang koor gezongen tfidens het eere-defilé voor het Kon. Paleis. De dames Limburg en Zwaan, alsmede de heer G. Zitman ontvingen ieder een cadeau, in verband met hun 25-iarig lid maatschap der vereeniging. Het hoogst geanimeerde samenzijn, dat getuigde van den voortreffeliiken geest die tusschen de leden heerscht. werd besloten met het zingen van den Avondzang. Hallelujah" mag met groote dankbaar heid oo dit zilveren jubileum terugzien! Eerste winterbijeenkomst der afd. Leiden. De afd. Leiden en Amsterdam van boven genoemde Maatschappij hield gisteravond in Café-Restaurant. „In den Vergulden Turk" haar eerste winterbijeenkomst. Te ruim acht uur opende de voorzitter de heer J. G. Ballego, deze bijeenkomst met een hartelijk woord van welkom. Spreker memoreerde de verschillende in den afge- loopen zomer gehouden excursie's, sprak den wensch uit. dat de winterbijeenkom- sten mogen leiden tot verderen bloei van de afdeeling en tot nuttige resultaten der verschillende besprekingen. Hierna had voorlezing der notulen plaats, welke ongewijzigd werden aangenomen. Bij de ingekomen stukken waren vele aanbevelingen voor leden van het Hoofd bestuur en het jaarverslag van de Maat schappij. Voorts werd door den voorzitter mede gedeeld, dat j.l. Dinsdagavond de eindles van het eerste gedeelte van den speciaal- cursus in Bloemschikken en Binden had plaats gevonden en dat onder de energieke leiding van den heer H. Buurman, met volle tevredenheid van de Commissie van Toezicht was gewerkt. De heer A. J. Taffijn werd van harte gelukgewenscht met zijn Koninklijke on derscheiding. Als voorzitter van het Hoofdbestuur werd bij acclamatie jhr. G. F. van Tets van Goèdschalxoord, wederom candidaat ge steld. terwijl voorts dc heeren H. de Boer te Zeist-, Dr. M. J. Sirks te Wageningen en G. J. van Noordt te Boskoop als leden wer den gecandideerd. Als juryleden voor de ingezonden wed strijdplanten van Pelargonium zonale var. Black Vesuvius werden benoemd de heeren E. H. J. Cunaeus, Joh. Jonker en P.J. Ouds hoorn. die na de pauze bij monde van den heer Jonker, voorstelden om de eerste prijs toe te kennen aan W. Zwart, de tweede aan A. Lagendijk en de derde aan J. van den Berg, waarmede het bestuur zoowel als de vergadering accoord konden gaan. Hierop deelde de heer H. Veendorp het een en ander mede over zijn Italiaansche reisindrukken op tuinbouwgebied. Hierbij legde spreker vooral nadruk op hetgeen hij op kweekerijen en buitenplaatsen had waargenomen. Naar aanleiding daarvan noemde hij eenige gewassen o.a. de Leono- tis Leonurus, die zijns inziens door den bloemist met voordeel hier voor den handel te kweeken zou zijn. Vooral van de zeer goed onderhouden pauselijke bezitting Castelgandolfo gaf spreker een beschrijving, welke door het vertoonen van door hem zelf genomen foto's nog werd verduidelijkt. Nadat door de verschillende inzenders der Pelargoniums nog een en ander was medegedeeld omtrent, hun kweekwijze, werd na de rondvraag, deze vrij goed be zochte vergadering gesloten. DE INSTALLATIE VAN Mr. KOMIJN ALS BURGEMEESTER VAN WINSCHOTEN. Op 7 October. Men meldt ons uit Winschoten: De installatie van mr. A. J. Romijn als burgemeester van Winschoten zal, naar ons van officieele zijde wordt medegedeeld, plaats vinden op Woensdag 7 October, des namiddags 6 uur. Het Algemeen Winschoter Feestcomité heeft alle vereenigingen in een heden te houden vergadering bijeengeroepen om te beraadslagen omtrent de wijze, waarop de nieuwe burgemeester feestelijk zal worden gehuldigd. NLDERLANDSCH-ZUIDAFRIKAANSCHE HANDELSBELANGEN. Naar de Kamer van Koophandel en Fa- I brieken voor Rijnland mededeelt, zal de heer J. M. Donker te Johannesburg, han delsagent voor Nederland van de Com missie voor den Nederlandsch-Zuidafri- kaanschen Handel, die gedurende de maanden OctoberNovember voor een korte dienstreis hier te lande vertoeft, op: Dinsdag 20 October a.s., van 9.3012 uur v.m., in het gebouw der Kamer van Koop handel, Stationsweg 43, zitting houden, teneinde het bedrijfsleven in het district dezer Kamer in de gelegenheid te stellen zijn belangen bij den handel op Zuid-Afnka kenbaar te maken en te bespreken. Naar de Kamer vertrouwt zullen belang stellenden deze gelegenheid benutten. Foto Van Vliet, Leiden. VEREEN. „OUD LEIDEN". Voordracht over „Windmolens" In de bovenzaal van de sociëteit „Ami- cilia" hield gisteravond voor de Ver. Oud Leiden" jhr. mr. F. van Rijckevorsel uit 's-Hertogenbosch een voordracht over windmolens. In een inleiding wees sp.. er op, dat het gebruik van maahverktuigen reeds in de grijze oudheid gevonden wordt. Vandaar ook dat in den Bijbel dikwijls over het malen gesproken wordt. De dood van de eerstgeborenen in Egypte waarvan m Exodus sprake is. zal zoowel den Ko ning treffen als de dienstmaagd „die ach ter den molen zit". Jeremia zegt ergens als hij de vloek van het land profeteert, dat het geluid der molens zal verstommen. Simson wordt bij de graanmolens te werk gesteld. En zoo zijn er vele voorbeelden- In den Romeinschen tijd waren er vier soor ten molens: de handmolen, de groote sla- venmolen, de dierenmolen en later de wa termolen. In de 8ste eeuw was de water molen in geheel Europa bekend. Van den molen, die door windkracht gedreven wordt, werd het eerst gesproken in een proces-stuk uit 119. Op de vraag dooi wie het eerst de windkracht voor het malen werd toegepast-, is geen positief antwoord te geven. Sommigen beweren dat de eerste windmolens werden gebouwd in de landen b:j de Middellandsche zee. waar de wind zoo goed als altijd dezelfde richting heeft. In oude papieren is voor het eerst van ten molen in België sprake in 1180 en in Ne derland in 1299. Bij de eerste molens kon de wind slechts van één zijde worden op gevangen. Omstreeks 1600 werd de draai bare molen uitgevonden. Door wien? Som migen wijzen Leeghwater als den uitvin der aan, anderen Leonardo da Vinei, weer anderen Lieven Jansz. van Moerbeke. Deze draaibare molen was een enorme vooruit gang. Het eerste type was de standaard molen, waarbij de heele molen rond een standaard draait- Men kan van dat type in ons land nog vele voorbeelden aantreffen in allerlei modellen. Voor het maalbedrijf zijn zij voldoende Een vervolmaking van dit type was de holle standaard, waardoor het mogelijk werd ook werktuigen op den grond aan te drijven, zoodat de molen ook als watermolen kon worden gebezigd. Weer later kwam de molen met de draaibare kap, waarvan de capaciteit direct veel gTooter werd. Ook dit type is in allerlei vormen in ons land aanwezig, evenals de zgn. wipmolens met het standaard-prin cipe. Spr. behandelde vervolgens de in dustriemolen. welke een tijdlang de Zaan streek overheerscht heeft. Er hebben er daar op een betrekkelijk kleine oppervlak te 300 gestaan; oliemolens, meelmolens, pelmolens, houtzaagmolens enz. Toen de stoomkracht kwam, waartegen niet te con- curreeren viel, zijn ze helaas grootendeels verdwenen. Na even stilgestaan te hebben bij het hoogst interessante werk van de molen bouwers. een ambacht dat men tegen woordig alleen nog maar in familiever band kan leeren. behandelde spr. nog de watermolens, de Frieschc moïens, de Zuid- Hollandsche en de Noord-Hollundsche Speciaal stond hij stil bij de getrapte be maling van de Schermer, waar hef groot aantal molens thans buiten werking een bijzonder fraai gezicht oplevert. Ten slotte wees hij op het werk van onzen stad genoot, den molenbouwer Dekker, aan wien het te danken is, dat de molen-slooping tot staan is gekomen. Door de „verdekke ring der wieken", waarbij deze gestroom lijnd worden, is de capaciteit der molens enorm toegenomen. Moesten zij vroeger 70'"' van den tijd stilstaan, dit is thans 30o.'.i geworden. De lezing werd met een groot aantal lantaarnplaatjes toegelicht. Zij diende als voorbereiding van een molenexcursie, wel ke a.s. Zaterdag door de Vereeniging ..Oud Leiden" zal worden gehouden. De heer Dekker, ter vergadering aanwe zig, beantwoordde nog eenige technische vragen, die door enkele aanwezigen wer den gesteld, waarna de heer Bicker Caar- ten namens de vereeniging den heer van Ryckevorsel dank zegde voor zijn interes sante voordracht, hetgeen de talrijke aan wezigen met applaus onderstreepten. Bestuur en feestcommissie der Chr. zangvereeniging „Hallelujah", die gisteren haar zilveren jubileum herdacht. - Eerste rij v. 1. n. r. de heeren B. G. van Bemmel, voorzitter der feestcommissie; Z. A. v. d. Zeeuw, commissaris, D. v.d. Tuin, secretaris, ds. Joh. W. Groot Enzerink, eere-voorzitter, C. B. v. d. Zeeuw, voorzitter. G. Zitman, penningmeester, mejuffr. Tilly Leening. directrice en mej. Limburg, 2de penningmeesteresse. Daarachter staande in dezellde volgorde de dames Stavleu en Van Bemmel. commissaressen. Stouten en Ofthuizen, commissaressen der feestcommissie, mejuffr. Arnoldus, commissaresse, mejuffr. Stikjtelorum, commissaresse der feestcommissie en de heer B. Stouten, penningmeester dier commissie. HET HUURVRAAGSTUK. Naar aanleiding van het inhouden van den huurtoeslag en de steunverlaging, zijn de bewoners van de Haagweg-Gemeente- woningen overgegaan tot het vormen van een Buurt-Blok-Comité, dat de belangen van deze bewoners moet behandelen. Aan dit comité is opgedragen aan de Commissie der Gemeente-woningen te verzoeken de huren te verlagen met 20 pCt. De leiding van het comité berust bij de heeren W. J. v. d. Steen als voorri**-" en M. Loeff als secretaris. BINNENLAND. De Koninklijke familie bij de manoeuvres (le BladJ. Tiende bondsdag van Horecaf te Gronin gen. iBinnenland, 3e Blad). De stand van groente en fruit. (Land- en Tuinbouw, 2e Blad). Het drama te Rotterdam; de verdachte heeft bekend. (Gemengd, 3e Blad). Te Barneveld is, 84 jaar oud, overleden de heer A. W. J. J. baron van Nagell, voor zitter der Ned. Heide Maatschappij. (Laat ste Berichten, le Blad). Het Leidsche gemeentebestuur verleent bemiddeling bij de oplossing van het huur- vraagstuk. (Laatste Ber., le Blad). BUITENLAND. De Volkenbondsvergadering besloot met 394 stemmen de Abessijnsche delegatie definitief toe te laten. (Buitenland, le Bi.). De voormalige Ethiopische gezant te Parijs, Wolde Mariam, heeft z'n onderwer ping aan Italië aangeboden. (Buitenland, le Bladi. Het Alcazar te Toledo door de volks front-troepen bezet. (Buitenland, le Blad), Een incident te Sjanghai verwekt groote opwinding; een Japansch matroos gedood, twee anderen gewond. (Buitenland le Blad). Ernstig spoorwegongeluk bij Lourdes; 14 dooden en 30 gewonden. (Buitenl. Ge mengd, 3e Blad). ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN EERSTE BLAD. AANVANG DER THEOLOGISCHE COLLEGES. Het Leidsch Universiteitsblad meldt: De opening der theologische colleges zal, op initiatief der Faculteit der Godgeleerd heid en met medewerking der Theol. Fac. van Leidsche Stud., plaats vinden in het Groot Auditorium op Woensdag 30 Sep tember te elf uur. Namens de hoogleeraren zal de openings rede worden uitgesproken door prof. dr. W. B. Kristensen, waarna de praeses der stu dentenfaculteit N. van Gelder ook nog enkele woorden zal spreken. DE GEMEENTERAAD OP EXCURSIE. Naar het bedrijf der Leidsche Duinwatermij. Op uitnoodiging van de directie der N.V. Leidsche Duinwatermaatschappij zuilen de leden van den gemeenteraad morgenmid dag een excursie ondernemen naar ge noemd bedrijf en de waterwinning in de Katwijksche duinen in oogenschouw nemen. VERSIERING LANGE DIEFSTEEG. Naar men ons mededeelt, zal ook de Lange Diefsteeg ter gelegenheid der 3-Octoberfeesten worden versierd. De uit voering dezer versiering die weder een bijzondere attractie belooft te worden, is opgedragen aan het reclame-atelier „Het Centrum" (C. Edel), alhier. EEN GEDULDPROEF, DIE NIET WERD BELOOND. In afwachting van den doortocht van het prinselijk paar. Gisteravond met de nieuwsberichten van 8 uur kwam door de radio de tijding, dat de Prinses en Prins Bernhard per auto van 's-Graveland waren vertrokken, vermoede lijk op weg naar Den Haag. En aangezien men veronderstelde, dat het prinselijk paar zijn route dan wel zou nemen via de Sleutelstad, stelden vele stadgenooten. vooral uit de omgeving van den Hooge Rijndijk, zich nabij de Wilhel- minabrug op om een glimp van de vorste lijke automobilsten op te vangen en hun een weliswaar niet zeer massaal, maar niettemin spontaan welkom toe te roepen. Al spoedig stond een groep van ongeveer vijftig personen bijeen, doch hoeveel auto's ook uit de richting Utrecht voorbijgleden, geen van hen bevatte het kroonprinselijk paar. Totdat, te ruim 10 uur, een politieagent aan alle illusies een einde maakte, door mede te deelen, dat volgens een tweede radiobericht, de Prinses en Prins goed en wel op het Loo waren teruggekeerd. Teleurgesteld zochten daarna eenige honderden stadgenooten hun huis en slaapsteden op....

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1936 | | pagina 1