VIlTEkOl
„DE WANDELENDE DOOD"
EEN NIEUWE STER: HENRY FONDA
77sle Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 14 Augustus 1936
Vierde Blad
No. 23431
gij liet vertrek van den heer
P J, Suykerland.
Burgerlijke Stand v. Leiden.
VRAGENRUBRIEK.
GEMENGD NIEUWS.
gemeente-opzichter te lisse.
De heer P. J. Suykerland.
Zooals wij reeds reeds eerder vermeld-
(Mi. is in de raadsvergadering van 30 Juni
ji. aan den heer P. J. Suykerland over-
mkomstig zijn verzoek wegens het be-
i'iken van den pensioengerechtigden leef
tijd met. ingang van 15 Augustus 1936 eer-
ui ontslag verleend als gemeente-opzich
ter. Wij willen hieronder in het kort een
tn ander vermelden uit dit werkzaam leven
tn hopen van het afscheid dat hedenavond
plaats hebben nader verslag te geven.
De heer Suykerland werd in de raads-
-ersadering van 3 Aug. 1905 door den toen-
raaligen gemeenteraad als opzichter dezer
temeente benoemd en trad als zoodanig
n dienst op 15 Aug. d.a.v. Zaterdag zal het
dus 31 jaar geleden zijn dat de heer Suy-
kerland in dienst trad.
In dezen tijd heeft hij als gemeente-op
richter veel, zelfs heel veel tot stand hel-
pen brengen, zulks mede in verband met
iet sterk gegroeide zielenaantal.
Reeds bij zijn in dienst treden werd zijn
aandacht gevraagd voor eenige bouwwer
ken van beteekenis, n.l. de stichting van
een gasfabriek, waarover hij het toezicht
uitoefende en het maken van de plannen
voor den bouw van het tegenwoordige ge
meentehuis, hetwelk in 1906 gebouwd werd.
.iden gedenksteen in de hal van het ge
meentehuis staat dan ook de naam van
een heer Suykerland terecht als architect
vermeld. In den loop van zijn diensttijd
heeft hij voorts nog gebouwd het tegen
woordige gebouw van Openbare Werken,
en eenige dienstwoningen.
Door den gestadigen groei der gemeente
werden de werkzaamheden steeds omvang
rijker en ook moeilijker. Het bouw- en
woningtoezicht eischte, vooral in de jaren
tan hoogconjunctuur, buitengewoon veel
van den persoon van den gem.-opzichter.
Immers met deze snelle uitbreiding van
gebouwen moest de aanleg vjsm wegen en
straten gelijken tred houden. Door den
heer Suykerland zijn dan ook tal van straten
aangelegd, verbreed, of van 'n nieuw weg
dek voorzien. Wanneer wij eens letten op
het feit dat de buitenwegen vroeger alle
uit slechte grintwegen bestonden en ook
de straten in het dorp zelf slecht en smal
waren, kan ieder constateeren, dat hierin
enorme verbetering is gekomen
Op het gebied van waterwerken was de
heer Suykerland een uitstekende kracht.
Daardoor in staat gesteld door den ge
meenteraad, werd de haven onder zijn lei
ding omgelegd en In zeer belangrijke mate
verbeterd. De beschoeiing werd verzorgd
en de haven steeds op behoorlijke diepte
gehouden Het rioleeringsstelsel werd be
langrijk uitgebreid en verbeterd. Dit rio-
leeringswerk is zoodanig, dat nimmer stag
natie werd ondervonden in den afvoer.
Daar waar zulks noodig was. werden kunst
werken, zooals bruggen, duikers, enz, ge
moderniseerd en verbeterd.
Ten slotte heeft de heer Suykerland zich
op het gebied der werkverschaffing al even
verdienstelijk gemaakt en werden verschil
lende groote werken in werkverschaffing
uitgevoerd, o.a. werden bouwterreinen op
gehoogd, een sportterrein aangelegd, enz.
De heer Suykerland mag op een mooien
arbeid in het belang der gemeente ver
richt terug zien. Moge het hem gegeven
zijn nog vele jaren een welverdiende rust
te genieten!
GEBOREN
Dirk Jacobus, zoon van P. Braggaar en
L. A. v. d. Steen Hubertus Arnoldus,
zoon van C. Strijk en G. J. Biesjot.
ONDERTROUWD:
T. C. "an Engelsdorp Gastelaars, jm. 29
jaar en J. Zwiggelaar, jd. 29 jaar J. N.
Wijsman. Jm., 29 jaar en M. J. v. d. Meer,
jd„ 24 jaar J. J. Buis, jm.. 27 jaar cn J
Dijt, jd. 23 jaar J. A E. Aalders, jm.. 30
jaar cn E. M. A. van Deene, jd., 28 jaar.
OVERLEDEN.
J. van Klaveren, dr., 3d. J. van Hal-
tum, M„ 64 jaar J. Verwer, wedn., 66 j.
J. v. A. te L. Alphen, Bodegraven,
Gouda. Rotterdam, Dordrecht, Moerdijk,
Breda, Tilburg, Eindhoven, Den Bosch, Nij
megen, Arnhem, Apeldoorn. Amersfoort,
Utrecht, Alphen. 437 KM. De afsluitdijk
ligt niet op uw route.
AUTO EN MOTOR IN BOTSING.
MOTORRIJDER ZWAAR GEWOND.
Gistermiddag heeft op den Graafschen
weg nabij de brug over het. Maas-Waal
kanaal te Nijmegen een ernstige aanrij
ding plaats gehad tusschen een Engelsche
auto, bestuurd door den heer T. b. W.
Spencer uit Londen en den motorrijder G.
T. uit Hatert bij Nijmegen.
De motorrijder kwam van een zijweg
naar den hoofdweg en reed in matige
vaart. Ook de Engelschman had geen groote
snelheid, belden reden naar schatting
veertig kilometer.
De motorrijder lag rechts ten opzich
te van de auto, maar de Engelschman,
die in zijn land gewend is, dat hoofd
wegen voorrang hebben, lette niet op
het verkeer uit den zijweg en reed ge
woon door.
Het gevolg was, dat tie motorrijder tegen
de auto botste. T. werd tegen den grond ge.
siingerd en bleef bewusteloos liggen. Dr.
Woltering constateerde een ernstige her
senschudding en een schedelbreuk. Het
slachtoffer werd onmiddellijk naar het St.
Canisius-ziekenhuis te Nijmegen overge
bracht. Des avonds was ztjn toestand
levensgevaarlijk.
De motor werd zwaar, de auto in min
dere mate gehavend.
Tegen den Engelschman Is proces-verbaal
opgemaakt. De auto Is voorloopig In be
slag genomen.
VAN EEN WAGEN GEVALLEN.
Op het Scheffersplein te Dordrecht had
gistermiddag een ernstig ongeval plaats. De
vijfjarige Thomas de Boer. wonende in de
Augustijnenkamp, viel van een langzaam
rijdenden sleperswagen en kreeg daarbij
een achterwiel over de borstkas. Het kind
kreeg zware inwendige kneuzingen en werd
in zorgwekkenden toestand naar het Ge
meenteziekenhuis vervoerd, waar het spoe
dig na aankomst is overleden.
o
BOERDERIJ AFGEBRAND.
In de buurtschap Holten onder Hasselt
is gistermiddag door tot nu toe onbekende
oorzaak brand ontstaan In de boerderij van
den heer C. van den Berg. De boerderij met
twee schuren en< een hooiberg met ongeveer
75.000 pond hooi gingen in de vlammen op.
De inboedel kon worden gered. Verzekering
dekt gedeeltelijk de schade.
o
MIJNWERKER GEDOOD.
Gistermorgen omstreeks vijf uur is de
houwer C. van Boven, terwijl hij in de
ondergrondsche werken van de staatsmijn
„Hendrik" te Heerlen, aan den arbeid was,
door plotseling uit het dak vallend gesteen
te doodelijk getroffen.
Van Boven was 35 jaar. gehuwd en vader
van één kind.
VERDRONKEN.
Gistermiddag om één uur is het tienjarig
meisje Marie Rijs uit Dirkshorn, dat bij
haar tante logeerde, op den Oosterdijk te
Oud-Karspel bij het stoeien op de fiets in
het water van de Ringvaart van de heer
Hugowaard gereden. Men slaagde er niet in
het kind te redden, zoodat het jammerlijk
verdronk. Eerst om vier uur had het dreg
gen resultaat en kon men het lijkje bergen.
ERNSTIG MOTORONGELUK IN DEN
WIERINGERMEER.
Gisteravond is op den Schagerweg in
den Wieringermeerpolder een ernstig mo-
ongeval voorgevallen.
De ongeveer 30-jarige machinist J. Kooy
uit Medemblik reed met zijn motor op den
Schagerweg, welke wegens vernieuwing
voor het verkeer is afgesloten, van Kolhorn
naar Middenmeer. Hierbij is hij met zijn
motorrijwiel in een van de langs den weg
liggende zandhoopen geraakt. K. sloeg
over den kop en kwam in den berm te
recht, waar hij bewusteloos bleef liggen.
Tien meter verder lag het geheel vernielde
motorrijwiel.
Om half elf werd het slachtoffer op den
verlaten weg door een wielrijder gevon
den. Het slachtoffer had ernstige verwon
dingen aan rug. hoofd en handen beko
men. Hij is per zieken-auto naar Enkhui
zen vervoerd. Zijn toestand is zeer zorg
wekkend.
DRIE KINDEREN ONDER EEN
VALLENDE VRACHTAUTO.
Een doode en een gewonde.
Gisteravond omstreeks kwart voor acht
is op den rijksweg onder de gemeente Swal-
men de zwaar beladen vrachtauto van den
heer Rooyakkers uit Blerick bij het pas-
seeren van een yoqr hem uitrijdende Duit-
sche vrachtauto met aanhangwagen om
gekanteld. Ongelukkigerwijs kwamen juist
op dat oogenblik de heer Bloemen uit Bel-
feld met zijn echtgenoote en drie kin
deren per rijwiel voorbij. Een ongeveer 13-
jarige jongen, genaamd Coumans. en een
achtjarig meisje kwamen onder den wagen
terecht.
De jongen werd zoodanig gewond, dat
hij in zorgwekkenden toestand naar het
hospitaal te Roermond moest worden over
gebracht, waar hij aan de gevolgen is
overleden. Het meisje liep ernstige hoofd
wonden op, terwijl het derde kind met
den schrik vrij kwam. Ook de ouders ble
ven ongedeerd.
BUITENLANDSCH GEMENGD.
HITTEGOLF IN AMERIKA.
Tengevolge van de hitte zijn in Texas
en Oklahoma 29 personen om het leven
gekomen.
HEVIGE BRAND IN WOLSPINNERIJ.
Een hevige brand heeft de wolspinnerij
der firma Fraenkel te Lodz (Polen) in de
asch gelegd. Eenige arbeidsters hebben
zich slechts kunnen redden door van het
dak te springen op op de binnenplaats op
gestapelde wolbalen. Zeventien arbeiders
en drie brandwachts liepen brandwonden
op. Een hunner is in een ziekenhuis opge
nomen, terwijl drie anderen in levensge
vaar verkeeren.
MASSA-VERGIFTIGING.
In de stad Hamamatsoe, ten Westen van
Tokio, verkeeren 105 soldaten en 45 vrou
wen, werkzaam in eeen textielfabriek, in
levensgevaar, als gevolg van vergiftiging,
naar het schijnt tengevolge van het eten
van bedorven groente.
MIJ NEDERLAND.
TARAKAN, toeristenvaart, 13 Aug. v. Ber
gen.
JOHAN DE WITT, thulsr., 13 Aug. v. Genua
ROTTERD. LLOYD.
SIBAJAK, uitr., 13 Aug. te Marseille.
KEDOE, thuisr., pass. 13 Aug. Gibraltar.
ROTTERDAM-Z. AMERIKA-LIJN.
ALPHACCA, 12 Aug. van Rdam te Ham
burg.
HALCYON LIJN.
MAASBURG, 12 Aug. v. R'dam te Genua.
STAD VLAARDINGEN, 11 Aug. v. Vlaar-
dingen te Narvik.
HOLLAND—BRITSCH INDIË LIJN.
STREEFKERK, thuisr., 13 Aug. te Bremen,
KON. NED. STOOMBOOT MIJ.
STELLA. 12 Aug. v. Curacao n. Aruba.
TELAMON, 12 Aug. v. Iquitos te Manaos.
POSEIDON, 13 Aug. v. Messina te Trapani,
BERENICE, 12 Aug. v. Kopenhagen te Dan
zig.
KON. HOLL. LLOYD.
MONTFERLAND, 13 Aug, v. Amst. n. Ham
burg.
DIVERSE STOOMVAARTBERICHTEN.
FRIESLAND, 12 Aug. v. Leningrad n. Dor
drecht.
HAULERWIJK, Greenock n. Archangel,
pass. 13 Aug. Loedingen.
MAASHAVEN, Libreville n. Havre, pass. 10
Aug. Las Palmas.
TRITO, 13 Aug. v. Belfast te Fowey.
WESTLAND. 13 Aug. v. R'dam te Leith.
GOUWE. 12 Aug. v. R'dam te Helsingfors.
MARK, 12 Aug. v. Pitea n. R'dam.
VAW HET
Hierboven Boris Karloff in deze merkwaardige film.
Eer, griezelige titel voor een even grieze-
K film, natuurlijk met den griezeligen
™r,s Karloff, die in de werkelijkheid ech-
een eenvoudig, schuchter man schijnt
zijn.
Deze fiim brengt weer de „sensatie" die
®en bij Karlolf gewoon is: hij wordt er
JE* door Edmund Gwenn in behandeld
bet z.g. „Lindbergh" hart. Wat dat voor
eeD hart is?...,
iS?'8en tijd geleden verbaasden Kolonel
naberg en dr. Alexis Carrel, de Nobel-
iSWlnnaar van 1912 voor zijn succesvol
j .erz°ek op het gebied van bloedonder-
konci' »cnees':undige wereld, door aan te
den ïn' dat ZÜ ccn kunstmatig hart had-
n uitgevonden. Dit apparaat, nu beter
I li'als het „Lindbergh-hart" wordt ge-
om h ln de film ',De Wandelende Dood".
dfifiH 1 hoofdrolspeler, een onschuldig ter
te Ver°ordeelde, weer tot het leven terug
«brengen.
L Acht
Star m per v'iegtuig een serum voor
'b'ipga Lloyd Bennet naar Quebec had
Cicl hU assistent van Dr. Car-
'c ds lansen tijd proeven nam, om
ji,van reeds gestorven menschen en
in werking te houden.
Dr. Carrell had succes met zijn proef
nemingen, maar zijn pogingen om het
menschelijk leven te verlengen, werden be
moeilijkt door het feit, dat hem een bacte
riën-vrij en bacterieën-dlcht mechanisch
circulatiesysteem ontbrak. Lindbergh wend
de al zijn technische kennis aan bij het
ontwerpen van het „hart", dat bestaat uit
een spiraalvormige, breede buis, aan welker
uiteinde zich een kolf bevindt, welke weer
door middel van een andere buis met het
andere einde van de spiraalvormige buis
wordt verbonden. Men vult het apparaat
met bloed dat door de centrifugale kracht
en dan weer via de verbindingsbuis in de
spiraal terug komt, om tenslotte omhoog
gestuwd te worden. Door nu verschillende
organen met dit „hart" te verbinden, was
het dr. Carroll mogelijk deze organen nog
geruimen tijd na de dood van mensch of
dier te laten werken en zoo het onderzoek
voort te zetten, dat ongeveer 150 jaar gele
den werd begonnen door den Franschen ge
leerde Julien César Legallois. De Warner
Bros film „De Wandelende Dood", geregis
seerd door Michael Curtiz toont op duide
lijke wijze de werking van het mechanische
„hart" aan.
OUIDA EN DE ROMANTIEK.
Een Herrijzenis.
Ouida
Een klank, die vage herinneringen wekt,
zooals een lang vergeten melodie ons plot
seling den ouden tijd voor oogen brengen
kan, of een geur eensklaps doet denken
aan wat was En wij bezinnen ons: een
schrijfster uit de vorige eeuw, wier wer
ken inderdaad nog wei gelezen worden,
maar die toch overvleugeld zijn door nieu
we namen, jongere auteurs, modernere
boeken.
Ouida.
Éénmaal was zij de schrijfster bij uit
nemendheid, wier werken verslonden wer
den door oud en jong. Het waren niet de
litteratoren, die tot de lezers van dezen
auteur behoorden, voor hèn was er de of-
licieele letterkunde, met al haar zwier- en
zwarigheden. Maar de anderen, de min
naars van een spannend boek.... voor
hen schreef deze Engelsche, doe zich den
romantisclien naam van „Ouida" had ge
kozen en die in werkelijkheid Louise de la
Ramee heette, haar dikke boeken. En zij
werden verslonden! Gedurende meer dan
twintig jaren (in de tweede helft der vo
rige eeuw) verschenen haar romans tot
vreugde van heel Europa cn vele landen
daarbuiten.
Ouida
Zij was de verpersoonlijking van de ro
mantiek. een romantiek, welke wij heden
ten dage niet meer kennen, daar het de
romantiek was, waarin de schrijfster zelf
geloofde! Dit nu is kenmerkend voor
Ouida. Géén auteur heeft zoozeer met zijn
helden en heldinnen meegeleefd, als zij.
Het wel en wee van de personages, die zij
beschreef, die zij uit den inktpot te voor
schijn haalde, ging haar bijzonder ter har
te. Zij hield van hen, van haar helden, zoo
wel als van haar schurken, van een Robert
de Val-Clary en van een Raastadt, zij ge
loofde in de avonturen, die zij voor hen
uitdacht, zij verheugde zich als zij succes
hadden en het smartte haar. wanneer het
hen slecht ging.
En daarin verschilt zij van zoo héél veel
jongere schrijvers, die haastig en met veel
handigheid avontuurlijke boeken ln elkaar
zetten, zonder eigen overtuiging en uitslui
tend met de bedoeling, dat het publiek wel
zal willen gelooven, wat zij zélf ln het ge
heel niet gelooven. En dat leidt nimmer tot
goed werk. Het ls een vereischte, dat een
schrijver begint met zelf een illusie te
koesteren, welke hij aan zijn lezers wil op
dringen.
Bovendien: Ouida kende de milieux, die
zij beschreef, tot in de perfectie. Als zij
den hoogen Engelschen adel beschreef, had
hij zélf in die kringen verkeerd en als zij
het Vreemdelingenlegioen als plaats van
handeling koos, was zij volkomen op de
hoogte.
Welk een eindelooze verscheidenheid van
landen, steden, volkeren en toestanden
wist Ouida te beschrijven! Een ongehoorde
hoeveelheid kennis was de grondslag tot
deze reeks romans, die overigens geen van
alle geleerd waren, maar bijna alle: harts
tochtelijke liefdesgeschiedenissen, avon
tuurlijk, boeiend, vól fantasie.
Maar niettemin raakte Ouida te langen
leste op den achtergrond.
Hoe ontzaggelijk veel boeken komen niet
jaar op jaar uit! In de leesbibliotheek vindt
men het oevre vrijwel steeds compleet en
behoort het nog steeds tot de veel gevraag-
ce nummers. En tóch verzonken deze boe
ken min ol meer naar den achtergrond.
Henry Fonda en Margaret Sulla van. zrin vroegere echtgenoote ih
„Incognito Getrouwd".
Waar men de filmindustrie ook soms van
wil beschuldigen van „behoudendheid", van
reactionnaire neigingen is zij nooit ver
dacht geworden. Zoodra er een nieuw pro
cédé aan de markt komt krijgt het een
kans (getuige ook de vlucht die de kleu
renfilm neemt) en zoodra men iemand
ontdekt heeft die wel eens een goed film
acteur en -actrice zou kunnen worden,
krijgt ook hij of zij een kans. Het valt niet
te ontkennen, dat echter nogal eens wordt
misgetast en dat soms nieuwe sterren ge
presenteerd worden, die ons de oude ab
soluut niet kunnen doen vergeten.
Intusschen is het voor den bioscoop
bezoeker een heele taak om „bij" te blij
ven. Natuurlük kan niet ledereen alle
films gaan zien. die er worden uitgebracht,
en zoodoende kan het Dubliek alle nieuwe
aanwinsten in de rangen der filmsterren
niet direct door eigen aanschouwing lee-
ren waardeeren. Met het gevolg, dat uit
stekende films met prima nieuwe krachten
soms aan de aandacht ontsnappen.
Daarom willen wij eens de aandacht
vragen voor een nieuweling.
De films ..Way down East" en .,The Far
mer Takes a Wife" introduceerden Henry
oD het witte doek. Walter Wanger gaf hem
ziin groote kans in de Paramount-produc-
tie ..De Ongeschreven Wet" (The Trail of
the Lonesome Pine) de indrukwekkende
kleurenfilm van Henry Hathaway.
Sindsdien werd hem alweer een hoofdrol
toevertrouwd in de vermakelijke film ..In
cognito getrouwd" (The Moon's Our Home),
met Margaret Sullavan die vroeger zijn
echtgenoote is geweest.
Od het oogenblik is Henry Fonda bezig
aan ..Spendthrift". En als „Spendthrift"
klaar is. wil Paramount Henry Fonda heb
ben voor een nieuwe groote kleurenfilm, in
de barre, doch grootsche natuur van Alaska
od te nemen: ..Spawn of the North".
Het is dus duidelijk, dat Henry Fonda
bestemd is voor een bliksemsnelle promotie
tot ster van de eerste grootte.
„Under two Flags"het verhaal van
den geheimzinnigen Engelschman, die zijn
romantisch verleden, zijn naam en af
komst en al wat zijn persoonlijkheid vorm
de, wenschte te vergeten en daartoe dienst
nam in de anonymiteit bij uitstek: het
Vreemdelingenlegioen. Maar.... het verle
den moge men eenigen tijd kunnen ontloo-
pen, het heden ontsnappe wij nimmer. Ci
garette. een figuur, zooals alleen Quida
ze heeft kunnen teekenen, is een poosje
zijn beschermvrouwe, waardoor onze held
i). duivend avonturen wordt gewikkeld. En
te langen leste komt naast de Tricolore,
die hij zoo dapper heeft gediend, ook de
Union Jack weer te voorschijn, om onzen
hc-ld in zijn volle waardigheden te her
stellen.
Romantiek van aanvang tot einde. Wie
zulk een boek nogeens herleest, betreedt
een hem onbekende wereld, waarvan be-
tooverlng uitgaat, ook al is de vorm ver
ouderd. Maar verouderde vormen zijn ge
makkelijk te vernieuwen en welk middel
is daartoe beter geschikt dan de film?
Dus werd „Under two Flags" verfilmd
en door niemand minder dan de groote
regisseur Frank Lloyd, die voor dezelfde
productiemaatschappij (20th Century-Fox)
reeds „Cavalcade" en „The World moves
on" heeft vervaardigd. Frank Lloyd is niet
de man van halve maatregelen. Als hij een
verbeelding gestalte geeft, dan gaat hp tot
aan den horizon.
En zulk een verfilming opent perspec
tief voor tal van schrijvers, die door den
tijd naar den achtergrond geschoven wer
den en die zoodoende een herrijzenis vin
den. Ofschoonniet ieder is dit zóózeer
waard, als Ouida, die het ten volle ver
dient. Er ware, zoowel over de schrijfster,
als over de film en haar spelleider nog
veel meer te zeggen, maar het bovenstaan
de moge volstaan, om den lezer te herin
neren aan een interessante romancière en
attent te maken op een komende film.
