D.E. IN DE PIJP A
DE SPAANSCHE BURGERKRIJG.
GENIET VAN UW VACANTIE
MET
7?** Jaargang
LE1DSCH DAGBLAD, Woensdag 29 Juli 1936
Derde Blad
No. 23417
Beide partijen melden kleine succesgen.
DE HEER B. IKE.
LUCHTVAART
BINNENLAND.
Nederlanders in Spanje.
DOUWE EGBERTS
De strijd om Saragossa.
De Spaarische minister van binnenland
sche zk'ken heelt gisteren over den radio
zender te Madrid aangekondigd, dat de
regeeringstroepen thans een offensief van
grooten onwang hebben ingezet om alge
heel met de opstandelingen af te rekenen.
Nu de ring om Madrid verbroken is,ver-
«aoht men een wellicht beslissenden
strijd om Saragossa. Er liggen daar tien
regimenten der opstandelingen, die men
rekent tot de beste uit Spanje. Zij bezetten
«n strategisch gunstige stelling en zijn
bovendien uitstekend gewapend. Saragossa
is ook het eenige garnizoen in Spanje, dat
met tanks is uitgerust. Reeds sedert de
tweede helft van de vorige week hebben
zich afdeelingen regeeringstroepen uit
Barcelona naar dit punt begeven en de
laatste dagen zijn ook troepen uit Madrid
derwaarts vertrokken.
Aan het front in de Sierra de Guadar-
rama heeft een afdeeling Guardia de
Asalto een groot munitiedepot der opstan
delingen in de luoht doen vliegen. Vliegtui
gen hadden de plaats opgespoord en nadat
de divisie zioh verdeeld had, bestormde zij
van vier zijden den berg, waarop het depot
gelegen was en slaagde erin onder een
regen van kogels het op te blazen. Twee
gardesoldaten werden gedood en 11 ge
wend.
In het Noorden heeft de regeering een
succes behaald door de inneming van de
kazerne Loyola bij San Sebastian, die be
schouwd werd als de haard van den op
stand ln de provincie Guipuzcoa. De offi
cieren, die zich daar hadden verschanst,
zijn gevangen genomen en, naar de minis
ter van binnenlandsche zaken voor de
rhdio mededeelde, verzoenden de soldaten
zich met de militie van het volksfront. Men
vond een belangrijken voorraad oorlogs
materiaal.
Telegrammen uit Burgos, het hoofd
kwartier van generaal Mola, maken daar
entegen melding van eenige overwinningen
0]) de regeeringstroepen bevochten. Ook al
weer volgens berichten uit hetzelfde kamp.
is het dichtst bij de hoofdstad gelegen
steunpunt der nationalisten het plaatsje
San Rafael aan den straatweg van Segovia
naar Madrid, en generaal Mola zelf heeft
gisteren verklaard, dat de Inneming van
Madrid nog slechts een kwestie van tijd
was.
De toestand te Barcelona verbetert
dagelijks. Aan de plundering en daden van
persoonlijke wraak, welke in de eerste
dagen voorkwamen, is door den bewakings
dienst van de regeering en de roode militie
een einde gemaakt. Overeenkomstig het
verlangen van de werioliedenorganisaties
en de overheid hebben de meeste werklie
den den arbeid hervat, alleen bljjven vele
winkels nog gesloten. In bijna geheel Ca-
talonië is het spoorwegverkeer hersteld.
Ten Noorden van Tarragon zijn de regee
ringstroepen opgerukt en men hoopte
gisteren Huesca te bezetten. Gisteren zijn
op het vliegveld te Barcelona vijf jacht
vliegtuigen en een bommenwerper aange
komen, terwijl ook te Lerida vijf nieuwe
toestellen zijn aangekomen, zoodat ln
totaal 15 toestellen gereed staan om Sarra-
gossa aan te vallen.
Alle radiostations ln Catalonië zijn thans
ln handen van de regeering. Vandaag zul
len de bloseopen weer geopend worden en
men heeft den schouwburgen verzocht
volksvoorstellingen te geven. Een aantal
particuliere kunstverzamelingen en biblio
theken zijn in beslag genomen om deze
voor vernieling te behoeden.
In het Zuiden.
In het Zuiden is weinig meer bekend
geworden. Reuter meldt, dat generaal
Franco nu een grooten aanval voorbereidt,
doch het is niet meer zoo gemakkelijk
soldaten uit Marokko over te brengen, nu
de Spaansohe vloot zeer waakzaam is in
de Straat van Gibraltar. Gisterochtend
werden te Gibraltar schoten gehoord uit
de richting van La Linea. Een kapitein van
de opstandelingen vertelde, dat zestig com
munisten door Marokkaansohe troepen
werden gefusilleerd. ZIJ waren na een hevig
gevecht, dat Maandag bij San Roque plaats
vond, gevlucht en door de opstandelingen
gevangen genomen.
Een Fransch advocaat, die te Tanger
woont, is gisteren uit Algeclras aangeko
men. Hij verklaarde, dat daar vele dooden
en gewonden ln de straten liggen; de
autoriteiten kunnen geen ohauffeurs vin
den voor het besturen van de ambulance
auto's.
Het Britsahe schip Glbel Dersa deelde
mede. dat gisterochtend na vertrek uit
Tanger bommen ln de nabijheid van het
schip ontploften. Op den tooht door de
Straat van Gibraltar passeerde het schip
twee duikbooten van de regeering.
De radiozender van Tetoean, welke ln
handen der rebellen is, meldt, dat de troe
pen der nationalisten den opmarsch naar
de Zuid-Spaansche havenstad Malaga heb
ben voortgezet.
De vertegenwoordiger van de voorloopige
militaire reegering van de rebellen, te
Lissabon verklaarde, dat de opmarsch van
de zuidelijke troepen van de opstandelingen
slechts langzaam gaat, aangezien in elk
dorp communstische tegenstand moet wor
den gebroken en bij een snellen opmarsch
zou een opstand in den rug van het op
rukkende leger kunnen uitbreken.
De uittocht der vreemdelingen.
Van officieele Engelsche zijde werd giste
ren medegedeeld, dat onder de 319 mannen
en 466 vrouwen en kinderen, die ln den
loop van de laatste dagen in Barcelona en
andere Catalaansche havens aan boord van
de Britsche schepen zijn genomen, 18 natio
naliteiten vertegenwoordigd zijn. Een be
richt, dat gistermorgen te Londen van den
Engelschen consul te Madrid ontvangen is,
bevestigt, dat de treinen die in den nacht
van 26 Juli uit de hoofdstad naar Alicante
en Valencia vertrokken zijn. behouden zijn
aangekomen. Treinen met voorraden levens
middelen zijn anderzijds uit Valencia te
Madrid aangekomen. Men Is derhalve bezig
maatregelen te treffen om Britsche onder
danen langs dezen weg Madrid te doen ver
laten.
Het Engelsche hospitaalschip ..Maine"
vertrekt morgen naar Barcelona en de
„Repulse" bevindt zioh op het oogenblik in
de buurt van de Balearen. De Fransche tor-
pedobotjager „Albatros" heeft nog 60Fran-
schen aan boord genomen uit Valencia, ter
wijl de Amerikaansche kanonneerboot
„Cayuga" op de reede van Saint Jean Luz
is aangekomen met den Amerikaanschen
gezant- uit San Sebastian aan boord met
zijn echtgenoote en secretaris.
Vandaag zullen nog drie vliegtuigen uit
Parijs naar Madrid vertrekken om van
daar vrouwen en kinderen naar Frankrijk
terug te brengen.
De buitenlandsche gezantschappen
vestigen zich te Irun
De hoofden van de buitenlandsche ge
zantschappen in Spanje, die zich op het
oogenblik te San Juan de Luz bevinden,
hebben gisteren een conferentie gehouden.
Zij zijn tot het besluit gekomen om een
gemeenschappelijke zetel der ambassades op
Spaanschen bodem te Irun, onmiddellijk
over de Fransche grens te vestigen. Zij zul
len daartoe gezamenlijk een huls huren. De
Amerikaansche, Italiaansche, Tsjecho-Slo-
waaksche, Noorsche, Zweedsche en Duit-
sche gezantschappen openen nog vandaag
provisorische bureaux. De Engelsche gezant
bevindt zich 26 kilometer ten Westen van
Zarauz, waar hem twee Engelsche oorlogs
schepen ter beschikking staan. De Fran
sche gezant wenscht aan boord van een
Fransch oorlogsschip voor San Sebastian
te blijven.
BENOEMD TOT GEM.-SECRETARIS
VAN NOORDWIJK.
Tot gemeente-seertaris van Noordwijk Is
ln de gisteren gehouden Raadsvergadering
oenoemd de heer B. Ike met 8 van de 15 st.
Deze stond No. 2 op de voordracht.
De nieuw benoemde gemeente-secretaris
Van Noordwijk. de heer Benedik Ike, werd
?P 3 Juni 1899 te Groningen geboren. Op
Jeugdigen leeftijd was hij reeds werkzaam
eerst als volontair, daarna als ambtenaar
ter secretarie te Nieuwe-Schans, vanwaar
op 1 Januari 1921 zijn benoeming volgde
vt adjunct-commies ter secretarie te As
sen; op 1 Juli 1925 werd hij bevorderd tot
'™bmies ter secretarie aldaar. Op 16 April
1S30 vond zijn benoeming plaats tot com-
™es, chef der afd. financiën enz. te Noord-
™JJk, welke functie thans door een benoe-
™ng tot gemeente-secretaris is gevolgd.
De heer Ike is in het bezit van het diploma
anc>. gem.-secretaris, diploma Staatsin-
RUSSISCH VLIEGTUIG NEERGESTORT.
Doordat parachutist niet durfde omlaag
springen.
Uit Wladiwostok wordt gemeld, dat een
leerling-parachutespringer, die niet durfde
springen, een vliegtuig heeft doen veron
gelukken. Hij stond n.l. op den vleugel,
doch durfde zich niet omlaag te werpen,
met het gevolg, dat de bestuurder de
macht over het toestel verloor, zoodat het
neerstortte. De vier inzittenden kwamen
allen om het leven.
DC POSTVLUCHTEN.
Hedenmorgen om 6 uur is de ,J>jalak"
van Schiphol naar Indië vertrokken. De
volgende passagiers maken de reis mee:
een AmsterdamBandoeng, een Amster
damCalcutta, een AmsterdamJodphur
en een AmsterdamKarachi, terwijl voor
de tussohentrajecten nog hebben geboekt:
een passagier Halle LeipzigKarachi, een
Halle LeipzigJodphur en een Gaza
Rutbah Wells.
Verder vervoert het vliegtuig 71 kg.
vracht, 217 kg. briefpost en 1 kg. pakket-
post.
o
VERBETERING VLIEGVELD MEDAN.
Aneta meldt uit Buitenzorg: Machtiging
is verleend om boven het voor de uitbrei
ding en verbetering van het vliegveld te
Medan reeds toegestane bedrag v. f49.480
alsnog te beschikken over f. 16.800.
ZIJ WORDEN PER VLIEGTUIG OF PER
SCHIP AFGEHAALD.
ANGSTIGE OOGENBLIKKEN
TE BARCELONA.
De regeering ziet momenteel de mogelijk
heid onder het oog om een vliegtuig naar
Madrid te zenden om de daar verblijvende
Nederlanders aan boord te nemen en buiten
Spanje te brengen.
De bemanning zal bestaan uit Evert van
Dijk en Verhoef. De andere leden der be
manning zijn nog niet bekend, omdat hier
geen personen zijn aangewezen, maar vrij
willigers opgeroepen.
De vlucht zal van Amsterdam via Parijs
en Biarritz naar Madrid gaan.
Aan de Spaansche regeering is toestem
ming gevraagd om te Madrid te mogen lan
den en vertrekken. Zoodra de toestemming
is verleend zal het vliegtuig weggaan.
Intusschen hoopt men nog dat een mo
gelijkheid zal worden gevonden voor onze
landgenooten om Valencia te bereiken. Er
zal dan getracht worden hen vandaar per
schip af te halen.
Te Breda is naar de „Tel." meldt
aangekomen een der Ingenieurs, verbonden
aan de kunstzijdefabriek La Seda de Barce
lona te Barcelona, ten einde aan de direc
tie der Hollandsche Kunstzijde Industrie
nader rapport uit te brengen, omtrent den
toestand, waarin het bedrijf in Spanje zich
bevindt.
Deze ingenieur heeft de Nederlandsche
employé's. die met vrouwen en kinderen
uitgeweken zijn, begeleid.
Uit zijn verklaringen bleek overduidelijk,
dat de Nederlanders te Barcelona in een
ware hel geleefd hebben. De moeilijkheden
begonnen al op Zondag 19 Juli, toen te
Barcelona de militaire opstand bekend
werd. Terstond liet de overheid alle wapens
ln beslag nemen en volgde een strenge huis
zoeking in woningen en fabrieken. Dit was
ook het geval bij La Seda de Barcelona. Een
wilde bende, die verklaarde tot de regee
ringstroepen te behooren, drong de fabriek
binnen.
Het behoeft geen betoog, dat het Neder
landsche personeel der fabriek uren vol
emotie beleefde, te meer daar de gegeven
bevelen van den meest tegenstrijdigen aard
waren.
Met de revolver ln de hand werd een
Nederlandsch ingenieur door een lid der
civiele garde gedwongen tegen den muur
te gaan staan, met de handen omhoog. Een
ander beval hem echter tegelijkertijd, hem
den weg naar de magazijnen te wijzen. Toen
de ingenieur aan dit bevel wilde voldoen,
werd door den eersten garde-slodaat op
hem geschoten; gelukkig miste de kogel zijn
doel. r
Onder veel rumoer trok de bende ten
slotte af, nadat een wacht was achtergela
ten „ter bescherming der vreemdelingen".
De toestand werd zeer kritiek, toen de
„overheid" gelastte de gevangenissen te
openen, waarna de misdadigers bewapend
werden en in de gelederen der regeerings
troepen werden opgenomenGeen won
der dat zich vreeselijke tooneelen afspeel
den. Dronken bandieten vuurden onophou
delijk wapens af op een ieder, die hen te
genkwam.
Aangezien de autoriteiten niet bij machte
waren de veiligheid der vreemdelingen te
verzekeren, besloot de directie van La Seda
de Barcelona het grootste deel van haar
Nederlandsche personeel te doen uitwijken,
benevens de vrouwen en kinderen. Hiertoe
werd de hulp ingeroepen van de overheid.
Na een zeer moeitevollen tocht door een
uitgedroogde rivierbedding gelukte het ten
slotte in auto's de kust te bereiken, waar
een Nederlandsch schip gereed lag, dat de
vluchtelingen naar Frankrijk overbracht.
De vlucht ging gepaard met groote ont
beringen en vele verschrikkingen. Het ge
weer- en kanonvuur was niet van de lucht;
overal trof men verminkte lijken van rebel
len aan. Tot in de kleinste plaatsen ston
den kerken en kloosters in brand.
Slechts de Nederlandsche directeur en
zeven Nederlandsche ingenieurs zijn achter
gebleven. Zij zullen trachten met 30 Spaan
sche arbeiders de fabriek te behouden.
EERSTE KAMER.
richting M.O. en practijk diploma Boek
houden. Hij is Ned. Herv., gehuwd en vader
van 2 kinderen.
De nieuwe functionaris heeft zich in de
gemeente doen kennen, niet alleen als een
zeer kundig en ijverig maar tevens als een
welwillend ambtenaar, wien algemeene
achting ten deel valt. Hij is ln principe de
C.-H. beginselen toegedaan.
EEN KORTE AVONDVERGADERING.
(Vergadering van gisteravond).
De Voorzitter deelt mede, dat de centrale
afdeeling heeft besloten, in de afdeelin
gen te doen onderzoeken, onmiddellijk na
de openbare vergadering, een reeks wets
ontwerpen, waaronder bepalingen tegen
oververmoeidheid van bestuurders van
motorrijtuigen en wettelijke bepalingen
omtrent handelsagenten en handelsreizi
gers.
Aan de orde zijn de volgende wets
ontwerpen:
Toelating van bezitters van het diploma,
bedoeld in het Koninklijk Besluit van 21
December 1923, tot de examens in de
vereenigde faculteiten der rechtsgeleerd
heid en der letteren en wijsbegeerte.
Goedkeuring van den onderhandschen
verkoop aan de gemeente Schiedam, van
het oude postkantoor c.a. aldaar, ka
dastraal bekend gemeente Schiedam,
sectie C, no. 1106.
Wijziging en verhooging van het zeven
de hoofdstuk B der rijksbegrooting voor
1935 departement van financiën.
Regeling van den invoer van rijst, van
touw, van calcium-hypochloriet, natrium-
hypochloriet en gecomprimeerd chloorgas,
van paarden, van caustische potasch en
lealiloog en van lint, band en veters.
Wijziging en verhooging van het tiende
hoofdstuk A der rijksbegrooting voor 1935
sociale zaken Wijziging en ver
hooging van het twaalfde hoofdstuk der
rijksbegrooting voor 1936 sociale zaken.
De Kamer keurt deze wetsontwerpen
zonder debat en zonder hoofdelijke stem
ming goed, waarna de vergadering te 8.40
uur wordt verdaagd tot hedenochtend
11 uur.
ECHTE FRIESCHE HEEREN-BAAI
en BAAI-TABAK
ANNO 1755
7145
(Ingez. Med.)
INGEVOLGE INVALIDITEITSWET EN
OUDERDOMSWET 1919 TOEGE
STANE RENTEN.
Op 1 Juli 1936 werden 33.603 weduwen-
renten en 13.926 weezenrenten krachtens
de Invaliditeitswet genoten, terwijl op ge
noemden datum krachtens art. 373 dier
wet 115.478 personen ln het genot waren
van een als vrucht hunner verzekering
verkregen oudersdomsrente van drie gulden
oer week.
Voorts genoten 50.837 personen een in-
validiteitsrente, als bedoeld in artikel 71
dier wet.
Krachtens artikel 24 der Ouderdomswet
1919 waren op vorengenoemden datum
122.707 personen in het genot eener als
vrucht hunner verzekering verkregen ouder
domsrente van drie gulden per week.
Het aantal renten, voortvloeiende uit
krachtens artikel 10 van genoemde wet
gesloten verzekeringen (self-supporting
verzekeringen) met rentebedragen van drie
tot twintig gulden per week bedroeg 3887.
DUITSCH-NEDERLANDSCHE
REIS-OVEREENKOMST.
Nieuwe bepaling voor in Duitschland
wonende Nederlanders.
In aanvulling op reeds eerder gedane
mededeelingen is een nienwe deviezenbe-
paling afgekondigd, waarin wordt vastge
steld. dat Nederlanders, die in Duitschland
gedomicilieerd zijn of daar gewoonlijk ver
blijven, voortaan een maximum bedrag van
100 gulden per maand en per persoon,
ouder den 6 jaar, kunnen aanvragen om
mee te nemen voor reizen naar Nederland.
Zooals bekend, is de normale gang van
zaken, dat iemand, die uit Duitschland
naar het buitenland reist, slechts R.M. 10
mag meenemen.
Voorts kan bij bijzondere gelegenheden,
congressen enz. ip Nederland te houden,
de afgifte van deviezen voor reisdoelein
den overwogen worden.
BEMIDDELING VAN ARBEIDSBEURS
TE TERNEUZEN.
Ten behoeve van ondernemingen
in het buitenland.
Het Tweede Kamerlid Kupers heeft aan
den minister van Sociale Zaken de volgen
de schriftelijke vragen gesteld:
Is de minister niet van oordeel, dat het
bemiddelen ten behoeve van ondernemin
gen in het buitenland, waarin een arbeids
conflict bestaat, gelijk de arbeidsbeurs te
Terneuzen doet. in strijd is met de kenne
lijke bedoeling van de arbeidsbemidde-
lingswet 1930, i%het bijzonder met de dui
delijke woorden van artikel 6 eerste lid
dezer wet?
Is naar het oordeel van den minister de
arbeidsbeurs te Terneuzen ingericht op het
bemiddelen van zeelieden?
Is de wijze, waarop de directeur van de
arbeidsbeurs te Terneuzen de plaatsing
van Nederlandsche arbeiders op Belgische
schepen bevordert, niet eerder te beschou
wen als het aanwerven van onderkruipers,
dan het bona-fide bemiddelen van arbei-
ders?
Kan de minister ook mededeelen, of de
arbeiders, die op de bovengemelde wijze
zijn geworven, daartoe gedwongen zijn on
der de mededeeling. dat bij eventueele wei
gering hun geen werkloozensteun meer zou
worden verleend?
Acht de minister het de taak van de ar
beidsbeurs te Terneuzen om, in strijd met
de veiligheidsvoorschriften, geldende voor
de Belgische koopvaardij, welke zijn ont
leend aan internationale overeenkomsten
en verdragen betreffende de veiligheid op
zee. het aanmonsteren van onbevaren per
sonen voor Belgische schepen te bevor
deren?
Is de minister niet van oordeel, dat, ook
al zou de Nederlandsche arbeidsbemidde-
lingswet 1930 niet van toepassing zijn bij
een buitenlandsch conflict, het niettemin
noodzakelijk is, dat de Nederlandsche ar
beidsbeurzen in dergelijke gevallen niet
bemiddelen, omdat anders het vertrouwen
in de wijze, waarop de arbeidsbemiddelings
instellingen haar moeilijke taak vervullen,
ernstig wordt geschaad?
GEWEIGERDE RADIOLEZING.
Het Tweede Kamerlid Westerman
stelt vragen.
Het Tweede Kamerlid Westerman heeft
aan de ministers van binnenlandsche za
ken en van handel, nijverheid en scheep
vaart de volgende schriftelijke vragen ge
steld
Is het den minister bekend, dat de radio-
omroep-contröle-comniissie aan mr. dr. W.
J. C. A. Nijg'h toestemming geweigerd heeft
om op 23 Juli voor de P.H.O.H.I. een lezing
te houden over de figuur van den Italiaan-
sehen minister-president Mussolini'
Zijn de ministers bareid aan deze com
missie mede te deelen, dat zij het oordeel
van de commissie, als zoude deze lezing,
waarin voor den huldigen Italiaanschen
minister-president en het huidige Italiaan
sche regeeringsstelsel waardeering wordt
uitgesoroken. zonder meer verboden moe
ten worden, niet deelen, te minder nu
van de zijde der Nederlandsche regeering
door de zending van twee hoofdambtena
ren naar Rome getracht wordt de oude
economische banden met Italië weder op
nieuw aan te knoopen?
HET WERKFONDS.
Een driemaandelijksch overzicht.
Uit het driemaandeliiksch overzicht van
het Werkfonds. looDende over de periode
van 16 Maart j.l. tot 15 Juni i.l„ blijkt dat
in totaal reeds 41 Diannen ziin uitgevoerd
en voor de eerste of tweede maal opge
leverd. Het hiervoor geblokkeerde bedrag
was in totaal f. 2.558.995.46 waarvan op de
bouwplaats werd verloond ruim 5'/s ton.
Op 15 Juli waren er 121 plannen geheel
of gedeeltelijk in uitvoering, waarvoor ruim
30 millioen gulden is toegestaan. Het aan
tal arbeiders, dat bij deze plannen werk
heeft of werk zal kriigen. bedraagt voor
zoover thans kan worden berekend, in man-
weken uitgedrukt rond 415.000 Deze bere
kening heeft alleen betrekking on arbeiders
werkzaam od de bouwplaats.
Verder ziin er eenige plannen waarvan
de bestekken door het Werkfonds ziin goed
gekeurd. Het ziin er in totaal 28 tot een
bedrag van rond f. 5.300.000.
Wat de industrieele projecten betreft
wordt meegedeeld, dat od 15 Maart j.l. nog
75 plannen in behandeling waren, terwijl
in de periode 15 Maart15 Juni zeventig
nieuwe plannen werden ingediend. Om ver
schillende redenen ziin 33 plannen afge
wezen en 25 gedeponeerd deels omdat de
aanvragers het Droiect introkken, deels
omdat zij om andere redenen geen verdere
behandeling behoefden.
In het geheel was tot en met 15 Juni
ruim 69 millioen gulden voor het Werk
fonds geblokkeerd Er ziin thans bii het
bureau 261 plannen aanhangig, welke nog
gedeeltelijk moeten worden onderzocht.
VOORKEUR VOOR NEDERLANDSCH
FABRIKAAT.
Er worden groote nationale belangen
door gediend.
Bij een onderhoud dat wij mochten
hebben met den heer Ch. J. I. M. Weiter,
voorzitter van de rijkscommissie voor de
werkverruiming, over de mogelijkheden van
het Nederlandsche product op de Neder
landsche markt, zeide de heer Weiter tot
zijn genoegen te constateeren dat zoowel
het groote publiek als ook de leiders van
grootbedrijven, er meer en meer op attent
zijn. hun aankoopen binnen de grenzen te
houden en in hun behoeften voor bedrijf
zoo ook die voor het dagelijksche leven,
te voorzien met in Nederland gemaakte
artikelen.
Hoezeer iedere poging tot werkverrui
ming te prijzen moge zijn, een gezonder
vorm van tewerkstelling dan in het eigen
bedrijf, d.i. het bedrijf waarvoor de werk
man of de geëmployeerde werd opgeleid
of waarin hij opgroeide en carrière maakte,
is wel niet denkbaar.
Hoe onwaarschijnlijk het moge klinken:
in honderden gevallen is noodig geweest
de tusschenkomst der rijkscommissie werk
verruiming om aan Nederlandsche op
drachtgevers het besef bij te brengen, dat
de Nederlandsche industrie volkomen in
staat was haar opdrachten uit te voeren
en dat bestelling in het buitenland dus niet
gemotiveerd was.
Dank zij de gestage actie, gevoerd door
fabrikanten individueel niet het minst
door het opbouwend werk van de vereeni-
glng Nederlandsch fabrikaat en den
laatsten tijd ook door de systematische
campagne zooals de nationale propaganda
commissie voor Ned. fabrikaat die voert,
is er voor velen klaarheid gekomen, wat
Nederland maakt staat zeker kwalitatief
niet achter, maar ook in prijs kan Neder
land veelal heel goed mee.
Met het koopen van Nederlandsche
waar worden groote nationale belangen
gediend.
Het algemeen welvaartspeil heeft in de
laatste jaren een gevoelige knak gekregen.
Als wij Nederlanders consequent vast
houden aan het principe „voor alles Neder
landsche waar", dan helpen wij steentje
voor steentje mee, die welvaart weer op te
bouwen. Dan bieden wij op gezonde basis
het hoofd aan crisis en werkloosheid. Dan
kan niet uitblijven of er breekt ook voor
jong Nederland weer een tijd aan waarin
het verschrikkelijk euvel der werkloosheid
tot kleiner proporties zal worden terugge
bracht en op veel grooter schaal dan thans
weer mogelijk zal zijn. dat hij die werken
wil, ook werk zal kunnen vinden, loonend
en naar zijn aanleg.
Dat alles zijn redenen te over om de
nationale propaganda commissie voor Ned.
fabrikaat allen moreelen en financieelen.
steun te geven die in ons vermogen ligt.
Het gironummer van de commissie is
25000 Den Haag.
HOOG MILITAIR GERECHTSHOF.
Bij Koninklijk Besluit is aangewezen bij
het Hoog Militair Gerechtshof te 's-Gra-
venhage
1. tot president: mr. E. Jellinghaus, thans
lid van het Hoog Militair Gerechtshof,
tevens president van hef (e
's-Gravenhage;
2. tot lid: mr. dr. W. A. J. M. Fiek. thans
raad in het Hoog Militair Gerechtshof,
tevens raadsheer in den Hoogen Raad der
Nederlanden.
