Rembrandt als figuur voor een film.
1T5EM «t WI1TE kO
„KAY FRANCIS"
PgpsoclëAt
RIDER HAGGARD'S „SHE"
77,te Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 24 Juli 1936
Derde Blad
No. 23413
Bezoek aan de Denham Filmstudio's tijdens de
opnamen van de nieuwe Korda-film.
Jolian de Meester over Zuckmayer's scenario.
RECHTZAKEN
T anden die blinken
en bekoren.
De beroemde regisseur Alexander Korda,
die Engeland een eigen filmindustrie
geschapen heeft, zal gelijk gemeld
met Charles Laughton ln de hoofdrol,
een groot filmdrama scheppen, dat 't
leven van Rembrandt tot onderwerp
heeft.
Waar deze film voor ons land van be
lang ls door de figuur van onzen
grooteten schilder, en ln ons land be
langstelling voor de Rembrandtfllm ont
stond door het bezoek van Korda en
Laughton aan Amsterdam, waar zij voor
studiedoeleinden arriveerden, heeft onze
Londensche correspondent, nu de op
namen voor Rembrandt ln vollen gang
zUn. een bezoek gebracht aan de studio's
van Denham en een onderhoud gehad
met den Ncderlandschen adviseur van
Korda, den heer Johan de Meester.
(Van onzen Londenschen correspondent).
Het is een wonderlijke ervaring voor den
bezoeker van de Denham-Filmstudio's, die
de zakelijkedoor en door nuchtere beton
nen vestibule binnengaat (allerminst inge
steld op de droomsfeer, die onder het
scherpe licht van Jupiter lampen tot leven
komt!) plotseling een meisje in oud-Hol-
landschen dracht voor zich te zien.
Zil staat stil. met den rug naar mii toe
gekeerd.
Terwtil een geüniformeerd portier uit de
loge komt om naar het doel van het be
zoek te informeeren en 'n gesprek met veel
namen en afspraken tot stand komt een
filmstudio is even moeilijk binnen te drin
gen als een mlddeleeuwsche burcht bliif
ik onbewust dien meisjesrug in de oude en
toch zoo bekende kleeding fixeeren. mis
schien wei op het indiscrete af.
De portier trekt zijn hoofd ln de loge
terug als een slak in ziln schelp en begint
met de hulstelefoon te werken Weer
nieuwe namen. Hli roept een der chefs van
de Ders-afdeeling te hulp. Maar het duurt
lang éér hij den juisten man op de juiste
plaats aantreft.
Het meisje keert zich plotseling om.
Voelt zij dat ze wordt aangestaard? Of heeft
in het langdurige gesprek achter haar ge
voerd een buitenlandsch accent haar aan
dacht getrokken? Coquet draait ze haar
elegante figuurtje in dit flatteerendé oud-
Hollandsche costuum rond. en glimlacht
bij het zien van een paar verbaasde oogen.
Maar voor mij breekt plotseling de bc-
toovering. want. ln beweging en van nabij,
is het beeld niet echt meer: de sfeer van
de „Hollandsche School" verdwijnt, temeer
waar het gezichtje onnatuurlijk is ge
schminkt, volgens de recepten der film-
„make-up". die wel zeer van het alledaag-
sche poeder en lippenstift verschillen. Het
figuurtje, dat zoo juist aan de „Rem
brandt van Riin"-film heeft meegewerkt,
verdwijnt in een van de kleedkamers Dan
annonceert de portier met luider stem. dat
mister so-and-so. één van de secretarissen
die in dit gloednieuwe reuzenbedrijf werk
zaam zijn. ons kan ontvangen.
Zelfs in de groote studioruimte duurt
het minuten voor men de juiste stemming
te pakken heeft: het .zien" van een scène
eischt oefening. Ik moet mij even inschie
ten. Maar dan komt ..het" over me. Een
romantisch orkest, in voorvaderlilk cos
tuum zit tusschen de sound-camera's kaart
te spelen. Doedelzakken, klarinetten en een
serpent liggen in artistieke Wanorde rond
een trommel, er worden moppen getapt.
Dit schilderachtig geheel zal echter niet in
de film te zien zijn. de muziek houdt n.l.
pauze, terwijl lampenisten achter de cou
lissen de schijnwerpers in orde brengen.
De muzikanten kunnen zóó uit een schil
derij van Jan Steen zijn weggestapt, ze
doen het eigenlijk nu. terwijl harten-tien
en schoppenvrouw over hpt trommelvel
vliegen, natuurlijker dan wanneer de
strenge regie hun een plaats op het fllm-
tooneel aanwijst.
Het is een kroeg-scène bii Leiden, in de
buurt van Rembrandt's geboortedorp, waar
aan wij gaan beginnen. Een helder gewitte
stal met haardvuur en rieten dak. Voor
enkele honderden jaren nam men het met
caféruimten .en brandwaarborgen niet zoo
nauw. Een joelend gezelschap figuranten
viert feest op de scherpe commando's van
Korda een nikkelen microfoon aan een
statief zweeft boven hun hoofden.
Zoo. van ter zijde gezien, valt met geen
mogelijkheid te zeggen hoe het beeld op de
film zal worden, er bestaat echter wel een
mogelijkheid den juisten indruk te krijgen.
Dat is: naast den camera-man. op de brug
te gaan staan. De sound-installatie werkt
niet er worden Repetities en proefopna-
Hierboven Kay Francis met haar partner Paul Lukas in „De verzwegen
zonde", waarin zij een uiterst gevarieerde rol vervult in een veelbewogen verhaal.
Er zijn hierin tal van sterke scènes met veel fijnen humor. Haar mannelijke tegen
spelers zijn Paul Lukas en Ian Hunter, terwijl het nieuwe wonderkind Sybil Jason
er eveneens uitstekend speelt onder de regie van Le Roy, die voor een film van zoowel
dramatische als amusante kwaliteiten zorg droeg.
COSTUUMFILMS EN HAAR
MOEILIJKHEDEN.
Cosluumfilms trekken nog steeds de be
langstelling! „Madame Dubarry", Cleopa
tra", „De Kruistochten", ..Anthony Ad-
Ierse", het zijn films, die getuigenis af
leggen van groote praal en pracht. Groote
balzalen met onmetelijke spiegels, schitte
rende uniformen en weelderige avondtoi
letten! Het heeft zijn bekoring, zoo een
hofbal uit Madame Dubarry", een veld
slag uit „De Kruistochten". Waarom? De
liefde voor pracht en praal zit er nu een-
inaal bij de menschen in en zij kunnen
Jieh niet aan de betoovering ervan ont
dekken. Doch ook de acteurs hebben een
bijzonder groote voorliefde voor gouden
hessen etc. Het is dan ook daarom, dat
h) graag in een costuumfilm willen spe
len. Daar hebben zij we! het een en ander
loor over! Want het valt niet mee een
uniform te dragen van de Engelsche cava-
«rie-officieren uit de Krim-oorlog. Het
staat ontegenzoggelijk deftig, een donker
wauw uniform met een helm met plui-
enbos en een lange sabel. Dat is het 'm
Juist! Die sabel! Als men het niet gewend
is, zulk een lang stuk staal aan zijn heup
te dragen is er groote kans, dat men er
zijn beenen, of die van zijn collega's over
breekt. Errol Flynn ondervond dat tijdens
de verfilming van Tennyson's gedicht:
,.The Charge of the Light Brigade". Daarin
stelt hij een jong Engelsch officier voor,
tijdens den Krim-oorlog. Flynn had een
avontuurlijk leven achter den rug, maar
ervaring met een kromme officierssabel
iiad hij nog nooit opgedaan. Vandaar, dat
hij tijdens een aanvalscène onder zijn
paard kwam te liggen, inplaats van er bo
ven op te zitten. „Het kan verkeeren"
dacht Flynn en probeerde het opnieuw. Hij
stapte op zijn paard toe, doch de sabel
deed hem weer struikelen, zoodat men Er-
rol eerst eens een paar uur kon onderwij
zen in het dragen van een sabel. De ge
wone soldaten waren in deze film ..slechts"
gewapend met een lange speer, welke het
nadeel had een voortdurende bedreiging
le vormen voor de levens van de andere
figuranten, wat voor de betrokken perso
nen natuurlijk minder aangenaam was.
Gedurende een heele middag werd een ge
deelte vin het Warner Bros studio-terrein
veranderd in een exercitieterrein uit de
men gemaakt zoodat men met een ver
ontschuldigden glimlach dat „Heilige der
Heiligen", anders streng voor regisseur en
fotografische staf gereserveerd betreden
kan. Door de ooghaartjes kijkend valt de
technische entourage weg de felle kleur
onder het blakeren der Juplterlampen ver
bleekt. men krijgt bijna een zwart-en-wit
impressie Dan kruist plotseling een zware,
ln ruim gewaad gehulde figuur het rumoe
rig bewogen herbergsbeeldCharles Laugh
ton. de Rembrandt'"-speler. één der meest
vooraanstaande acteurs van heden, be
roemd geworden onder meer door zijn rol
in „Hendrik de Achtste". Korda is tevreden
over de repetities: er zal gedraald worden.
Ieder die niet strikt noodzakelijk is bii het
werk. wordt nu naar achteren gestuurd.
Een heer. die tijdens de voorbereidingen
niet uit Korda's buurt is weggeweest, wordt
aan ons voorgesteld.
HU is onze bekende landgenoot Johan
de Meester, die als Nederlandsch adviseur
is aangesteld: zélf „filmproducer" (met
Gerard Rutten samen zorgde hli voor het
totstandkomen van „Rubber" o.a verder
een tooneeltechnicus van den eersten rang;
men zal zich ziin grooten tiid met Staf
Bruggen aan het Vlaamsch Volkstooneel
herinneren).
Een praatje met Johan de
Meester
Samen wandelen wil. zonder kloppen, de
slaapkamer van Saskia binnen. Aankloppen
zal trouwens moeilijk gaan. daar deze
slaapkamer geen voor- en slechts één zij
wand heeft De Meester blijkt een onder
houdend causeur, die voor een kort inter
view niet terugschrikt.
HU is enthousiast over de samenwerking
van Laughton en Alexander Korda. Die
twee heeren kennen elkaar reeds jaren,
zegt hU. ze zUn geheel op elkander inge
steld. Er is geen sprake van het „maken"
van een acteur, die zonder regisseur op den
achtergrond een ledepop blijkt. Laughton
is een intelligente persoonlijkheid, zeer
belezen die zich voor zUn rol veel moeite
geeft, en de Rembrandt-fieuur zeer zuiver
aanvoelt.
Uren lang wandelen Laughton en Korda
heen en weer. vertelt de Meester. Ieder
detail wordt overwogen Iedere „close up"
oneindig proefgedraaid, voor die twee te
vreden zUn.
Zelfs schilders, die mogelijk later onder
de toeschouwers zullen zün. hoeven zich
niet te ergeren, want de regisseur is een
veelzijdig man
Kent het groote publiek hem als filmer,
in Hongarije en Duitschland weet men
dat Alexander Korda een buitengewone
gave heeft voor schilderkunst en een suc
cesvol etser is.
Denkt u zich ln: Laughton krijgt les in
het vasthouden van 't schilderspenseel
Zoo minutieus wordt er gewerkt. Tot een
compleet schilder hoeft hü het gelukkig
niet te brengen, want ln de atelierscènes
wordt slechts van terzijde opgenomen. Men
ziet geen ..Nachtwachten" bii dozijnen tot
stand komen: alles wat naar Amerikaan-
sche humbug zweemt, wordt zorgvuldig ge
weerd. Alleen ziet men den Rembrandtver-
tolker 'n paar maal in inspiratie aan een
nieuw doek beginnen En daarvpor moet
tweede helft der achttiende eeuw. Errol zou
bij latere opnamen ondervinden, dat het
ook niet zoo gemakkelijk was een aan den
schouder bengelende patroontasch onder
het rijden te openen, zonder zandruiter
te worden of een al te gek figuur te slaan.
Costuumfilms leveren ettelijke soortgelijke
moeilijkheden. Kay Francis maakt op het
oogenblik voor Warner een film, „The
White Angel", welke het leven van Flo
rence Nightingale in beeld brengt. In die
film moeten bijna alle hoofdpersonen een
kandelaar met een brandende kaars dra
gen. Dit schijnt nogal gemakkelijk, maar
het bleek niet mee te valln. In de film werd
bijna uitsluitend kaarsverlichting gebruikt
en het was voor Ian Hunter. Kay's tegen
speler onmogelijk om vlug met een bran
dende kaars te loopen, zonder die uit te
laten waaien Hij was dus verplicht „met-
brandende-kandelaar"-wandellessen le ne
men bij een oudere dame en na eenige
uren kon hij het dan ook als de beste. Cos
tuumfilms bieden ook ettelijke kleine
moeilijkheden. De ganzepennen. waarmede
Frederic March en Donald Woods moesten
schrijven in „Anthony Adverse" (De
Kleine Madonna) hebben hen menige
zweetdroppel gekost! Evenzoo de snuif-
doozen in Marion Davles' nieuwste film
„Hearts Divided". Het is niet het costuum,
dat den acteur tot wanhoop drijft- doch
het zijn de attributen, die altijd een strui
kelblok vormen voor hun artistieke beenen
TOONEEL EN FILM LEEREN VAN
ELKAAR.
„Het tooneel heeft in de laatste jaren
zooveel van de filmtechniek overgenomen,
dat een speler met ervaring weinig moeite
meer heeft, om van de eene kunstuiting in
de andere over te gaan", zegt Bette Davis-
de Warner actrice, die onlangs bekroond
werd naar aanleiding van haar prachtige
vertolking in de film „Een fatale Vrouw"
(Dangerous), die hier verleden week ver
toond is.
„Eenige jaren geleden kon men nog een
diepe kloof constateeren tusschen film en
tooneel. Een actrice of acteur moest toen
veel af- en aanleeren, als zij of hij het
tooneel verliet om een filmcarrière aan
te vangen. Zoowel het tooneel als de film
zijn er de laatste jaren echter veel beter
op geworden en dit komt m. i„ omdat het
tooneel het tempo van de film, en de film
de grootere soberheid van het tooneel
heeft overgenomen. Eertijds trok men volle
zalen, wanneer men stukken met grootsch-
opgezette scènes op het podium bracht met
geweldige bezettingen; tooneel-technici
deden hun uiterste best om in deze scène
zooveel mogelijk afwisseling te brengen.
Dit alles is reeds aan het veranderen. Het
tooneel heeft er minder belang bij orn de
film physisch te imiteeren en voelt meer
voor het snelle tempo van het filmdrama.
De eerste stoot daartoe gaven „The Front
Page", „Blessed Event" en „Five Star Fi
nal"; het waren successtukken, ware kas
magneten, geschreven in film-tempo.
..Three men on a horse". „Ceiling Zero"
Petrified Forest". .Boy meets Girl", ..Si".'
loves me not" etc. stukken van meer rc-
centen datum zijn voor de film uiterst ge
schikt. omdat ze reeds kunstmatig tempo
bezitten. Het is inderdaad een niet te ont
kennen feit, dat deze twee kunstuitingen
alles, ook de houding, ook de schildersallure
tot in détails verzorgd en vakkundig ver
antwoord zijn.
Clair obscuur in Rembrandt's
wezen.
Dan komen wil nftt een vraag voor dén
dag. die ons na aan het hart liet
„De sfeer van Rembrandt's schilderijen
ls donker, slechts in het centrum zijn
lichtglanzen geconcentreerd. Op de foto's
die tot nu toe gepubliceerd zijn ziet men
echter helderwitte vertrekken met een
zwarte schildersfiguur als centrum. Is dat
niet een beetje de omgekeerde wereld?"
Met een handig en intelligent antwoord
sloot de heer de Meester het wapen der
critiek uit onze handen.
De clair obscuur waarop u zinspeelt, was
een trek in het leven van den kunstenaar,
niet in dat van ziin tiid en omgeving. Kijkt
u maar naar de interieuren van een Ver-
meer. die voor wij aan de film begonnen,
duchtig door ons zijn bestudeerd Wanneer
wij die sfeer, die het publiek misschien
verwacht, in de film zouden brengen zou
het een parodie worden. Wij brengen Rem
brandt in de kracht van ziin leven als man
tusschen de dertig en zestig.
„En het onontkoombare happy end?" in
formeeren wij tenslotte, welbewust hier een
gevaarlijk terrein te betreden.
Maar zelfs dit brengt Johan de Meester
niet van ziln stuk
„Het manuscript van Can Zuckmayer is
op dit punt een waarborg. Zuckmayer's
studie is de beste die misschien ooit over
Rembrandt geschreven is. Steker: er is een
happy end maar een dat ieder zal be
vredigen Het eind brengt Rembrandt,
schilderende aan ziin groot zelfportret „de
man met de tulband".
Failliet verklaard, vertrapt en verraden
lacht hij om de wereld die hii weldra achter
zich gaat laten, geestelijk gegroeid boven
het materieele uit Bewust dat wat hij
geeft oneindig belangrijker is dan dat wat
men van hem vraagt. Ik moet nogmaals
herhalen. Korda is er niet de man naar
om goedkoope concessies aan den smaak
van het publiek te doen.
Dat zal in Amsterdam, de stad van
Rembrandt, waar ter ziiner eere de
wereldpremière gaat. duidelijk blijken!"
Dan wordt de heer de Meester wegge
roepen zijn hulp is noodlg. En wit dwa
len verder door de tooverwereld van deze
droomfabriek.
GERH. VAN EYSSELSTEYN.
ZWARE STRAFFEN GEËISCHT TEGEN
RIJWIELDIEVEN.
In de maanden-Maart. April en Mei wer
den in Zaandam tientallen fietsen gestolen.
Eenigen tijd later deed zich het ongewone
feit voor. dat een der daders zichzelf bit
de politie kwam aangeven. Het was de
33-jarige werkman H. L. S uit Amsterdam,
die verklaarde, dat hii samen met zijn te
Beesd in Gelderland woonachtigen zwager
A. K. herhaalde malen naar Zaandam was
Ook Uw landen kunnen zoo worden,
wanneer U de juiste wijze kent om
tandfitm te verwijderen.
Door het borstelen met gewone tandmiddelen kunt
U nooit de blinkende, witte tanden krijgen, die ge
bü anderen bewondert. Dit kunt U alleen bereiken
wanneer U Uw tanden borstelt met een tandpasta,
die op afdoende wjjze tandfilm verwijdert. Tand-
film is dat kleverige laagje, dat zich op de tanden
vormt en hun natuurlijke schoonheid bederft. Het
houdt de bacteriën en zuren, die tandbederf ver
oorzaken. in voortdurend contact met de tanden.
U moet.deze tandfilm verwijderen.
Pepsodent Tandpasta bevat een reinigende en
polijstende stof, die onovertroffen is voor het ver
wijderen van tandfilm. Toch bevat het geen schu
rende bestanddeelen, die het tandglazuuraantasten.
Indien U prijs stelt op witte, blinkende tanden, moet
ge de tandfilm op een veilige en afdoende wijze
verwijderen - dus met Pepsodent Tandpasta.
10 dagen.
Firma B. Meindersma. Wuterbaeaitraat 154-160. Den Haag.
Gelieve mi) een graf Is tube Pepsodent. voldoende voor 10 dagen,
te zenden. Poatzegel van 3 ct. ingealoten.
Naam
Adre»
Slechts 1 tube per huiigezin. 0-T-H
6966 Clngez. M«J.)
gegaan, om daar fietsen te stelen. In ver
band hiermee werd ook de zwager aange
houden. maar deze ontkende iets van de
fietsendiefstallen af te weten. Toen beide
mannen in het huis van bewaring in Haar
lem waren ingesloten, probeerde K. briefjes
door te geven naar S„ welke door bewa
kers werden onderschept. In deze briefjes
gaf K. aan S. allerlei aanwijzingen over de
houding, welke hii voor de rechtbank moest
aannemen.
Beiden stonden gistermiddag ronr de
Haarlemsche rechtbank terecht. Een groot
aantal inwoners van Zaandam, wier fietsen
waren gestolen, werd als getuige gehoord.
Ondanks de verklaring van S. dat zij sa
men de fietsen ontvreemd hadden, bleef K.
hardnekkig onkennen. Het O.M.. waarge
nomen door mr. A. R Andringa. eischte
tegen S. een jaar gevangenisstraf en tegen
K„ die reeds herhaaldelijk wegens ernstige
misdrijven ls veroordeeld, twee en een half
jaar gevangenistraf Uitspraak 6 Augustus.
Een boek. dat talloozen ongetwijfeld gelezen hebben, wordt ceze week als film hier
vertoond: Rider Haggard's „She" (Zij, die gehoorzaamd moet worden), geregisseerd
met vele schitterende scènes door Irving Plchel en Lansing Holden. Helen Gaha-
gan, Randolph Scott en Helen Mack spelen er de hoofdrollen in.
dichter bij elkaar zijn gebracht, dan ooit
tevoren. Van de tien goede films kan men
acht goede tooneelstukken maken en prac-
tlsch gesproken kunnen alle goede mo
derne tooneelstukken gemakkelijk omge
zet worden tot bruikbaar film-materiaal.
Dit kon men vier of vijf jaar geleden nog
niet zeggen. De geluidsfilm en Broadway
hadden toen nog weinig met elkaar ge
meen. Het schijnt mij toe, dat beide in
middels verbeterd zijn", belsluit Bette
Davis haar betoog.
„THE KING STEPS OUT".
Fritz Krcisler als componist van de
nieuwe Grace Moore-film.
Voor den aanvang van haar Europeesche
tournee beëindigde Grace Moore na „One
Night of Love" en „Love me for Ever"
haar derde Columbia-film. nl. „The King
Steps Out" naar motieven van de operette
.Cissy" van Fritz Kreisler, .The King 1
Steps Out." is een operette-füm, die zich
afspeelt aan liet hof van den jeugdigen
keizer Frans Josef. Een keizer incognito en
een prinses, die haar waren naam voor
hem verborgen houdt, vormen het mid
delpunt van deze amusante rolprent. Het
gegeven moge niet nieuw zijnhet is
op een geestige manier uitgewerkt. Grace
Moore speelt en zingt vanzelfsprekend de
rol van deze prinses, terwijl de keizer-rol
wordt vertolkt door Franchot Tone, die in
korten tijd door zijn optreden in tal van
bekende Amerikaansche films, een groote
populariteit heeft verworven. Walter Con
nolly, een der meest vooraanstaande Co-
lumbia-acteurs als Maximiliaan van Beie
ren en Herman Bing. de uit tallooze films
bekende Duitsch-Amerikaan, dragen
door hun komisch optreden niet gering tot
het succes van deze film bij. „The King
Steps Out" zou geen Grace Moore-film
rijn. als het muzikale gedeelte niet extra
'•erzorzd zou zijn Dat dit inderdaad het
geval is blijkt uit het feit, dat niemand
minder dan de beroemde violist-componist
Fritz Kreisles de muziek voor deze Co-
lumbia-productie heeft geschreven.
„Liebesfreud" en „Caprice Viennois" en
enkele andere zijner bekendste composities
worden door Grace Moore gezongen.
De regie werd gevoerd door Josef von
Stefnb-rg die zich dnov zijp "el- Dietrieh-
'i'r.i- ren cvoóte be'--n""Viz. verwierf en
die van dez- amu"nte en ietwat parodis
tische geschiedenis een vlot geheel maak
te, met een dosis luchtigheid- die wij van
Von Sternberg niet gewend zijn.
