77*le Jaargang
ZATERDAG 18 JULI 1936
No. 23408
STADSNIEUWS.
BUITENLAND.
Nieuwe
Eerste Nederlandsche n.v.
Het voornaamste nieuws
van heden.
VACANTIE-ADRES
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
3D ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
30 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummer» voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd 2ljn;
per 3 maanden f. 2 35
per week f. 0.18
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden portokoster».
(voor binnenland f. 0.80 per mnd.)
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD.
TWEEDE-KAMERLID A.
GAAT HEEN.
ENGELS
Hij aanvaardt geen nieuwe candidatuur.
De heer A. H. J. Engels, wonende alhier,
lieeft aan den voorzitter van den Bond van
R.-K. Kiesvereenigingen in den kieskring
Zwolle, den heer G. J. A. ter Steeg te Al
melo, medegedeeld, dat hij zich voor een
volgende periode voor het lidmaatschap
der Tweede Kamer niet meer beschikbaar
zal stellen, meldt het „Dagbl. v. Twente".
De heer Engels heeft dit besluit hoofd-
zakeijk genomen met het oog op dé vol
tooiing van zijn 67ste levensjaar.
De heer Engels was lid der Kamer sinds
1916.
OPENBARE OPLEIDINGSSCHOOL VOOR
U.L.O. AAN DEN MARESINGEL.
Ouderavond.
Aan bovengenoemde school werd, mede
ln verband met het vertrek der leerlingen
der hoogste klasse, een ouderavond ge
houden.
Na een kort woord van het hoofd der
school ter inleiding, voerden de oudste
leerlingen een toepasselijk zangspel op, dat
blijkens het levendig applaus bijzonder in
den smaak viel. Daarna werd aan alle
uitvoerenden ter gedachtenis aan de
school, die zij nu verlieten, een geschenk
uitgereikt in den vorm van een kloek, ge
bonden leesboek. Een kleine versnapering
viel hun tevens ten deel, waarna zij ver
trokken.
De secretaris las nu de notulen der vorige
bijeenkomst, die onveranderd onder dank
zegging werden goedgekeurd. Eveneens
gingen de aanwezigen accoord met het
financieel verslag over 't afgeloopen jaar.
Thans werd onder het serveeren van een
verfrissching even gepauzeerd.
Na heropening kwam de rondvraag aan
de orde, waarbij het hoofd der school dank
betuigde aan den heer De la Rie. die met
zooveel kunde en toewijding zijn werk met
de leerlingen had ingestudeerd, aan mevr.
De la Rie, evenals aan mej. Van Ewijck,
die daarbij zoo trouw hadden geassisteerd,
•ski de soliste van dezen avond, oud-leer
linge der school: mej. N. Stavleu. aan de
Oudercommissie om haar activiteit en ver
der aan de vele opgekomenen voor de be
toonde belangstelling.
Na sluiting van den „avond" begaven de
ouders zich naar de leslokalen, om het
werk der leerlingen te bezichtigen en zich
met het onderwijzend personeel over hun
kinderen te onderhouden.
Alles tezamen genomen mocht deze
samenkomst geslaagd heeten, zoo goed als
men maar wenschen kon. Jammer alleen,
dat opnieuw, doordat de gymnastiekzaal te
klein is, velen met een staanplaats in de
gang tevreden moesten zijn, anderen te
leurgesteld terug gingen.
H.B.S. VOOR MEISJES.
Tot de 1ste klasse zijn alsnog toege
laten:
H. Abbinga. E. Bakhuizen v. d. Brink, C,
Bleuzée, J. J. Blokhuis, R. Cleveringa, J.
Hokkeling, C, Hopman, C. J. Meulemans,
D. E. Smit, I. v. d. Vijver.
Tot de 2de klasse: C. Grommé, E. A. M
Olivier.
Tot de 3de klasseo G. Toeken Kremer, B.
Hokkeling, A. M. Lanz.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nieuwe inschrijvingen: F. J. W. Raap
horst, Van 'tHoffstraat 21, Leiden, koek-
banket- en broodbakkerij. Eigenaar: F. J.
W. Raaphorst, Leiden.
Dagelijksche Leidsche Motorpakschuiten-
dienst N. R. J. van der Kwast (f.). Oude
Rijn 44, Leiden: hoofdz. P.-H.Kade 48. Am
sterdam. De N.V. Gebróeders Scheuer, te
Amsterdam, heeft bovengenoemd bedrijf
riet ingang van 1 Mei 1936 overgedaan aan
de N.V. Dagelijksche Bargedienst Amster
damGouda, te Amsterdam.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Locarno en Montreux.
Het staat vrijwel vast, dat Ingevolge een
voorstel van Engeland den 23sten Juli a.s.
of daaromtrent te Londen en dus niet te
Brussel, zooals aanvankelijk in het voor
nemen lag, een conferentie van de ver
tegenwoordigers van Frankrijk en Enge
land en België zal worden gehouden ter
voorbereiding van een meer uitgebreide
Locarnisten-conferentle waaraan ook
Duitschland en Italië zullen deelnemen.
Het schijnt, dat de Fransche regeering
geen noemenswaardige bezwaren maakt
tegen de keuze van de plaats van bijeen
komst doch het is mogelijk, dat de door
Engeland voorgestelde datum van 23 Juli
voor haar eenige moeilijkheden oplevert.
Delbos heeft zich namelijk reeds ermee
accoord verklaard, dat den 24sten Juli in
de Kamer een debat over de buitenland-
sche politiek der regeering zal worden
geopend. Aangezien echter de drie mo-
gendheden-conferentie op zijn minst twee
dagen zal moeten duren, zal Delbos ge
noodzaakt zijn, indien althans de datum
van 23 Juli gehandhaafd blijft, de Kamer
om verdaging van het debat te verzoeken.
Dit schijnt evenwel, indien zulks beslist
noodig is, geen onoverkomelijk beletsel te
zijn.
Een voorloopige gedachtenwisseling om
trent de kwesties, die waarschijnlijk op de
uitgebreide Conferentie zullen worden be
sproken, is alles wat men over het alge
meen te Londen van deze bijeenkomst ver
wacht.
In welingelichte kringen van de Britsche
hoofdstad domineert nog steeds de hoop,
dat een uitgebreid Europeesch accoord tot
stand zal komen.
Men meent te Londen te kunnen voor
spellen. dat de conferentie van vijf, indien
zij bevredigende resultaten zou bereiken of
indien kwesties ter sprake zouden worden
gebracht, waaromtrent de vijf alleen geen
besluit zouden kunnen nemen, nog met
andere Europesche landen zal worden uit
gebreid.
Het lijdt in ieder geval geen twijfel, of in
Britsche mlnisterieele kringen wenscht men
vurig, geen enkele gelegenheid te laten
voorbijgaan voor het doen van een groot-
scheepsche poging, om de wolken van on
rust en bewogenheid, die op het oogenblik
boven Europa hangen, te verdrijven en de
dreiging van veranderingen in Europa
door de methode van het fait accompli
weg te nemen.
Naar bij geruchte verluidt, zou lord Halifax
zich naar Berliin willen begeven, om te
onderhandelen over Duitschlands deelne
ming aan de Locarno-conferentie. welke
zou worden bijeengeroepen na de voor
loopige besprekingen tusschen Engeland.
Franrijk en België.
Ook Rusland en Polen zouden worden
uitgenoodigd. In politieke kringen is dit
gerucht sceptisch ontvangen.
In fascistische kringen is men van mee
ning dat aan Mussolini de vredestaak is
opgelegd, Europa te organiseeren.
In de collectieve veiligheid ziet Italië het
gevaar voor een algemeenen oorlog. Italië
zal met zijn vrienden in Midden-Europa
samenwerken in een stelsel dat pas dan een
blok zal worden, indien het op methodische
vijandigheid der andere staten stuit.
Er is hier sprake van een Midden-Euro-
peesche kern, waaromheen geheel Europa
georganiseerd moet worden.
Tiidens de zitting van het politieke
bureau der Fransche communistische oar-
tii heeft dit zich gekeerd tegen de houding
van Duitschland in het algemeen en van
de Duitsche pers in het biizonder tegenover
het tegenwoordige Frankrijk Verder wees
het bureau met klem op de dringende
noodzakelilkheid tot versterking der banden
die Frankrijk en de kleine landen van Cen
traal en Oost-Europa, die bedreigd worden
door de nationaai-socialistiscfie expansie,
binden, dit te meer in verband" met de
houding van Greiser te Genève en na de
totstandkoming van het Duitscb Oosten-
rijksch accoord.
Men ziet: zooveel hoofden zooveel zin
nen...,
De onderteekeningsplechtigheid van de
nieuwe conventie betreffende de Zee
engten is vastgeste.ld op Maandagavond
10 uur.
De plechtigheid zal worden voorafgegaan
door een diner, dat de Turksche aan de
andere delegaties zal aanbieden. Titulescu
zal aanwezig ziin.
Het Japansche ministerie van buiten-
landsche zaken heeft de Japansche dele
gatie te Montreux doen weten, dat het
kabinet besloten heeft, de Dardanellen-
conferentie te blijven biiwonen en zich met
handhaving van de speciale positie en de
reserves van Japan, met de daar behan
delde ontwero-conventie accoord te ver
klaren
De minister van buitenlandsche zaken
stelde zich in de kabinetszitting op het
standpunt, dat Japan het internationaal
contact niet mag verliezen.
Daar Japan ook het verdrag van Lau
sanne heeft onderteekend. zal het ook toe
treden tot het nieuwe verdrag, dat Japan's
belangen overigens niet raakt.
CONCERT IN „RHUNGEEST".
Gisteravond gaf de Valkenburgsche Har
monie dir. de heer H. J. A. Bokhove. lid
yan de Kon. Mil. Kapel te 's Gravenhage.
in den tuin van Rhijngeest een concert
voor patiënten en personeel. Het program
ma bevatte een 8-tal nummers, die vlot
werden uitgevoerd. De Harmonie oogstte
na ieder stuk veel biival!
OPLICHTING TEN NADEELE VAN EEN
BANKINSTELLING.
Bij de politie is aangifte gedaan van het
feit, dat ten nadeele van een bankinstelling
hier ter stede een banklooper een bedrag
]jan f.400 heeft verduisterd. De man, die
dit bedrag gisteren voor de bank had ge-
rid is er niet mee op komen dagen. De
politie tracht den oneerlijken bediende, die
Voortvluchtig is, op te sporen.
R. IC. HUISHOUDSCHOOL.
Het diploma „Huishoudkundige" werd
behaald door de dames: J. D. Nieuwenburg,
M. W. E. Wiggers, H. J. van Wijhe en D.
B. M. Wijtenburg te Leiden; M. A. Bots,
Voorhout'. M. A. C. van Campen, Nijme
gen; E. E. Grol, Groningen; A. M. F. Lees
berg, Alkmaar; M. de Leeuw en A. West-
phal. Voorburg; A. M. E. Minke, Dedems-
vaart; M. M. van Noord, Oegstgeest; M.
Samson en H, J. Schram de Jong, Alphen
a. d. Rijn: H. Schouten, Leidschendam;
A. C, Vredebregt, Schiedam en H. M. van
Zonneveld, Sassenheim.
Geslaagd voor het eindexamen dei-
Middelbaar Technische School te Haarlem
(afd. Bouwkunde) onze plaatsgenoot K.
Zijlstra. Voor de afd. Weg. en Waterbouw
kunde slaagde onze plaatsgenooten A.
Dubbeldam en B. W. A. Kriek. Voor de
afd. Werktuigbouwkunde onze plaatsge
noot D. Reyneveld.
Geslaagd is te Den Haag voor het
M.U.L.O.-diploma A onze plaatsgenoot W.
Eikerbout en voor het diploma B: W. Rot
teveel en A. Kraay, beiden alhier.
Bij het te Amsterdam gehouden
examen voor de akte L.O. fraaie handwer
ken slaagde onze stadgenoote mej. A. J.
Vis.
Onzen stadgenoot Father A. Verhoef
die j.l. Zondag te Mill-Hill (Engeland) de
priesterwijding ontving, werd medegedeeld,
dat hij bestemd is voor de missie in Kisumu
(Oost-Afrika), waar mgr. N. Stam nieuw
benoemd apostolisch vicaris is.
Den 5en November zal Father Verhoef
van Marseille scheep gaan om naar zijn
missiepost in Oost-Afrika te vertrekken.
Tijdens de academische vacantie zal
het Academisch Historisch Museum ge
opend zijn iederen werkdag van 912 uur
en van 1'/=5 uur tegen een toegangsprijs
van f. 0.25.
Gisteravond heeft de Leidsche Or-
kestvereeniging „Musica" een uitstekend
geslaagd concert gegeven in den tuin van
„Oud Hortuszicht". Het talrijke publiek
heeft, door herhaaldelijk applaus zijn in
genomenheid betuigd met de kranige pres
taties van dit gezelschap.
DUITSCHLAND.
De Kerkstrijd.
Er worden thans snelle en drastische
maatregelen genomen tegen de oppositio-
neele predikanten, die een nrotest-schriiven
hebben gericht aan Hitier
Het ministerie van Kerrl heeft den pre
dikanten die zich „voorloopige leiding der
Duitsche Evangelische Kerk" genoemd heb
ben, bevel gegeven binnen 14 dagen deze
benaming te laten vallen.
Als reden hiervan wordt genoemd, dat
deze benaming tot verwarring leidt ten
aanzien van de nationale kerkregeling
Vorige week zijn huiszoekingen gehouden
in de contessloneele kerken in Berlijn en
in d» orovincies waar schrijfmachines en
multiplicatoren van Dredikanten in beslag
genomen zijn.
FRANKRIJK.
Blum voor de radio Nieuw voorstel voor
vrouwenkiesrecht De Vuurkruisen.
De premier Blum heeft voor de radio
een redevoering uitgesproken, waarin hij er
bij zijn hoorders op aandrong de regeering
te steunen door in te teekenen op de uit
gifte van schatkistbiljetten.
Blum zeide o.m.: Gij kunt ons uw steun
niet weigeren, zonder in zekeren zin het
mandaat, dat gij ons gegeven hebt, in te
trekken.
Louis Marin en zijn collega's van de
republikeinsche federatie hebben bij de
Kamer een ontwerp ingediend, waarbij
aan vrouwen het kiesrecht wordt toege
kend.
De tekst luidt als volgt:
„De wetten en reglementaire bepalingen
betreffende het kiesrecht en de verkies
baarheid voor alle gekozen vergaderingen
zijn van toepassing op alle Fransche bur
gers, zonder onderscheid van kunne."
De voorstellers voegen daaraan toe, dat
de Kamer de onmiddellijke behandeling
van hun voorstel dient te verzoeken.
„De publieke opinie zal niet begrijpen, nu
drie vrouwen zitting hebben in den
ministerraad en toegang hebben tot de
Kamer, waarom de Kamer aarzelt zich uit
te spreken over het vrouwenkiesrecht."
De Staatsraad heeft uitspraak gedaan in
de zaak van het beroep der vuurkruisbe-
weging tegen haar ontbinding.
Deze ontbinding wordt gehandhaafd voor
zoo ver het gaat om de feitelijke organi
saties der vuurkruisen en der jonge vuur
kruisen, die den naam nationale vrijwilli
gers droegen.
De ontbinding wordt voorloopig opge
schort ten aanzien van de afdeeling der
vuurkruisbeweging, die zich bezig hield met
sociaal werk en ondersteuning, aangezien
anders 21.000 kinderen niet naar een
vacantiekolonie zouden zijn gegaan en een
bemiddelingsbureau voor werkloozen zou
zijn gesloten.
De staking verloopt.
Gisteren hebben 10.000 stakers 89 werk
plaatsen ontruimd. In geheel Frankrijk
zijn nog 50.000 stakers in 354 ondierne
mingen.
De rekening van operatie,
ziekenhuis, verpleging en
is tien-, twintigmaal zo hoog
als de geringe premie van
onze V.O. polis.
Bijkantoor Leiden, Breestraat 10a
IM. NO OMEN
Telefoon 302
Na 6 uur 2479.
6738
(Ingez, Med.)
OOSTENRIJK.
De Habsburgsche kwestie.
Het orgaan der Sturmscharen schrijft,
dat er voor het beginsel der souvereiniteit
van Oostenrijk, dat gegolden heeft bil het
totstand komen van het accoord met
Duitschland. geen enkele uitzondering be
staat. ook niet voor de zuiver blnnenland-
sche kwestie der restauratie. Het orgaan
der Sturmscharen is vaak de spreekbuis
van Schuschnigg.
Maar de restauratie bliift in ieder geval
inopportuun.
SPANJE.
OPSTAND UITGEBROKEN.
Eerder nog dan wij verwacht hebben
men zie het Buitenl. Weekoverzicht
schijnt in Spanje de burgerkrijg t>e zijn
begonnen.
Vanmorgen kon geen telefonische ver
binding met Madrid worden tot stand
gebracht.
Uit Gibraltar wordt gemeld, dat de
Spaansche autoriteiten de telefoonver
bindingen tusschen Gibraltar en Spanje
hebben verbroken in verband met de
ernstige ongeregeldheden, die in Madrid
en elders zouden zijn uitgebroken. In
de steden bij Gibraltar waren de garni
zoenen gereed om in te grijpen, of
schoon hei daar niet tot botsingen is
gekomen.
De telefoonverbindingen tusschen
Madrid en Lissabon waren reeds sedert
gisteravond verbroken.
De „Petit Journal" meldt, dat een
revolutionnaire beweging zou zijn uit
gebroken in Madrid en verschillende
andere Spaansche steden. De regeering
heeft verklaard, dat zij de situatie
meester is en de revolte zal onderdruk
ken. Troepen en garde zouden loyaal zijn
gebleven, de onderdrukkingspogingen
zouden reeds met een zeker succes be
kroond zijn.
In zijn rede in de Cortes-commissle, waar
in hij het huidige bewind scherp laakte,
zeide Gil Robles o.a.:
De laatste 27 dagen zijn tien kerken in
Madrid in brand gestoken. Een-en-twintig
menschen zijn vermoord, 224 personen deels
zwaar gewond.
Vier en zeventig bommen zijn gelegd, ter
wijl ln 58 gevallen aanslagen met andere
helsche machines zijn gepleegd.
Vijftien algemeene stakingen en 129 par-
t-ieele stakingen zijn afgekondigd.
Gil Robles besprak vervolgens den moord
op den monarchistenleider Calvo Soteio en
wees van de hand, dat het hier om een
wraakoefening der politie zou kunnen gaan
voor den eenige uren tevoren gepleegden
BINNENLAND.
H. M. de Koningin en H. K. H. Prinses
Juliana gaan Maandagavond op vacantie-
reis naar Hohwald in de Vogezen. (Laatste
Berichten, le Blad).
De vrijheid van drukpers door de regee
ring gehandhaafd? (Binnenland, 3e Blad).
Het luchtvaartfeest te Noordwijk gister
middag geopend. (Luchtvaart, 4e Blad).
De malversaties bij het crisiscomité te!
Vlissingen. (Gemengd, 3e Blad).
De stand der landbouw-gewassen. (Land
en Tuinbouw, 2e Blad).
Kroonprins Boudewijn van België bij de
zeilwedstrijden op de Kagerplassen. (Sport,
4e Blad).
BUITENLAND.
Een voorloopige Locarno-bespreking te
Londen. (Buitenland, le Blad).
Maandagavond onderteekening van het
verdrag van Montreux. (Buitenland, le
Blad).
Opstand uitgebroken in Spanje. De tele
fonische en telegrafische verbindingen zijn
verbroken. (Buitenland, le Blad).
Is de tegenstand van Kanton tegen Nan
king gebroken? (Buitenland, le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE
EERSTE BLAD.
BERICHTEN
moord op een Marxistischen inspecteur van
politie.
„Deze daad," aldus de leider der Accion
Popular, „is veeleer lang tevoren voorbe
reid en de regeering draagt de volledige
crimineele, moreele en politioneele verant
woordelijkheid".
Woordelijk besloot Gil Robles, zich
wendend tot de leden der regeering:
„Gij kunt u in het parlement een motie
van vertrouwen laten uitreiken. Maar
dat zal u niet bevrijden van het bloed
van Calvo Sotelo, dat aan uw handen
kleeft en uw heele regeeringssysteem
bevlekt. Een afgrond scheidt het volk
van het parlement, dat tot een farce
geworden is. Thans predikt gij geweld
en verheugt gij u er over, dat de hamer
gevallen is, maar de dag zal komen,
dat het geweld zich tegen uzelf keeren
zal."
De ministerraad heeft besloten in prin
cipe over te gaan tot een zoo snel mogelijk
herstellen van de betrekkingen met Rus
land. De tegenwoordige minister van in
dustrie en handel, Alvarez Ruylla. wordt
genoemd als eerste ambassadeur in Moskou.
VEREENIGDE STATEN.
De hitte.
De hittegolf in het midden-Westen duurt
nog steeds voort. Het aantal dooden, ten
gevolge van de hitte is thans gestegen tot
ongeveer 4500.
Het water van de Mississippi heeft een
record-temperatuur bereikt van 33 1/3 gr.
Celsius.
Vergeet niet vóór Uw vacantie onderstaand biljet aan ons toe te zenden
Ondergeteekende
week
kwartaal
No.
abonnè
wonende (straat).
wenscht het „LEIDSCH DAGBLAD" vanaf
opgezonden te hebben aan onderstaand adresi
tegen vergoeding van benoodigde portokosten.