HEREXAMENS
TALEN
LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Biad
Woensdag 15 Juli 1936
_UAr/Tt BELICHTEN
TELEGRAMMEN.
FRANKRIJK.
DE VIERING VAN 14 JULI.
Ter viering van de verkiezingsoverwin
ning van het Volksfront hebben gisteren
in den namiddag twee optochten plaats
gevonden. Op de Place de la Bastille en
de Place de la Nation die prachtig ver
sierd waren, hebben 600 musici en koristen
een uitvoering gegeven.
Er bestond zeer groote belangstelling
van den kant van het publiek, voortdurend
klonk de Marseillaise, de Internationale of
de Carmagnole. De optocht trok ook langs
de officieele tribune, waar verscheidene
leden der regeering; onder wie zich Blum
bevond, hadden plaats genomen.
Het weer, dat in het begin van den mid
dag vrij goed was geweest, werd later
stormachtig.
Blum en Daladier hebben het woord ge
voerd.
Blum wees in zijn rede op de noodzake
lijkheid van een aaneensluiting der par
tijen in het volksfront en gaf vervolgens
een overzicht over hetgeen door de regee
ring gedaan is en wordt.
De Kamer zal zich in de eerstvol
gende dagen bezig houden met de na
tionalisatie van de oorlogsindustrie en
de hervorming van het statuut der
Fransche Bank, Vervolgens zal een
plan voor uitvoering van groote wer
ken worden bestudeerd, terwijl tevens
de aandacht gewijd zal worden aan de
organisatie van het crediet, bij het
nemenvan maatregelen ter verzeke
ring van een controle op de prijzen,
met name de kleinhandelsprijzen van
levensmiddelen.
Wanneer de Kamers uiteen zullen gaan,
aldus, spreker, zullen we reeds het grootste
deel van het program van het Volksfront
hebben verwerkelijkt.
Daladier. die vervolgens een rede uit
sprak. zeide dat de radicaal-socialisten al-
geheele medewerking aan de samenstelling
van de regeering van het Volksfront had
den gegeven. Dagelijks verleent de partij
de regeering haar stem en steun.
Spr. zeide gemachtigd te zijn te verkla
ren. dat geen enkele hervorming zijn partij
zou kunnen verontrusten. Het gaat om het
volk en zijn leer, die den mensch vrij wil
maken binnen de souvereiniteit van de
natie, die één groote volkspartij wil blij
ven.
Tijdens het défilé der betoogers hebben
nog verschillende sprekers redevoeringen
gehouden. De voorzitter van de liga voor
dc rechten van den mensch, Victor Basen,
gaf dc regeering de verzekering van den
volledigen steun van het Volksfront bij 't
vredesoffensief, dat Frankrijk zich voor
stelt te ondernemen. De communist
Duclos Juiste de verzoening toe. die tot
stand was gekomen tusschen de roode vlag
en de driekleur. Ook hij gaf Blum de ver
zekering van den steun zijner partij tot 't
einde van het program van het Volksfront
De overige sprekers verklaarden even
eens, dat zij en hun partijen zich geheel
achter de regeering plaatsten.
Tegen het einde van den middag heeft
zich op de Champs Elysées, na de plech
tigheid van de eeuwige vlam een botsing
voorgedaan tusschen aanhangers van de
rechtsche partijen en betoogers, die van dc
Place de la Nation terugkeerden in auto's
en met opgeheven vuist groetten. Er vie
len vijf gewonden. Een der gewonden
moest naar het ziekenhuis worden overge
bracht.
Het einde van den nationalen feestdag
werd eenigszins gestoord door den regen
Toch werd veel vuurwerk afgestoken en
waren de verschillende gebouwen op de
gebruikelijke wijze geïllumineerd.
Volgens de rapporten, welke gisteravond
op het ministerie van binnenlandsclie za
ken waren ontvangen, hebben overigens
geen incidenten plaats gehad. Het aantal
personen, dat deelnam aan de demonstra
tie, welke het Volksfront hield op dc
Place de la Bastille, was grooter dan ooit
te voren en wordt door objectieve oogge
tuigen geschat op een half millioen.
In de provincie zijn de optochten overal
zonder incidenten verloopen, ook in de
groote arbeiderscentra.
Volgens het blad „Der Angriff" zal de
handel in vodden en oude kleeren, welke
vrijwel uitsluitend door Joden wordt ge
dreven. in Arischen handel overgaan, omdat
de Joden „niet voldoende betrouwbaar
zijn."
Ook het beroep van architect zou voor
Joden worden gesloten.
ENGELAND.
De versterking van Helgoland.
In het Lagerhuis zijn de regeering op
nieuw vragen gesteld ten aaneen van de
versterking op Helgoland.
Zoo werd gevraagd, welk kaliber de daar
opgestelde kanonnen hadden, of er ook
zware artillerie werd opgesteld en of maat
regelen genomen werden om de bestaande
verdragen te eerbiedigen.
Cranbourne antwoordde namens de re
geering, dat hij geen officieele inlichtingen
had over de in de vragen genoemde pun
ten. Aan zijn verklaring van Maandag had
hij niets toe te voegen.
Enkele Engelsche bladen verzekeren, dat
de bewapening openlijk geschiedt en zich
ook uitbreidt tot de eilanden Norderney.
Sylt e.a.
De marine-correspondent van de „Daily
Telegraph" beschrijft de uitwerkingen van
de Britsche bewapening ter zee op de
scheepsbouw en aanverwante industrieën.
Als gevolg van de groote scheepsopdracli-
ten is de bedrijvigheid in deze industrieën
met 50 procent gestegen ten opzichte van
verleden jaar. Tot aan het einde van 1936
zullen op de Engelsche werven oorlogs
schepen worden aangebouwd van allerlei
soort, van kanonneerbooten tot groote ge
vechtsvaartuigen van 33.000 ton inhoud.
Het vlootbouw-program van 1935/36 om
vat twee groote slagschepen, tien kruisers
11 onderzeebooten, 34 torpedojagers en 12
kanonneerbooten met een totalen inhoud
van ongeveer 250.000 ton. De Industrie te
Sheffield heeft opdrachten ontvangen voor
300 stukken geschut en 30.000 ton pant
serplaat voor de nieuwe oorlogsschepen.
Verder zal de scheepsbouw-industrié een
groote opleving ondervinden van het voor
nemen om een zusterschip van de Queen
Mary" op stapel te zetten. Bovendien koes
tert de Cunard White Star Line het plan
om in de komende jaren acht luxe stoom
schepen van 14.000 tot 30.000 ton te laten
bouwen.
De „Echo de Paris" meldt, dat de recht
sche afgevaardigde Henri de Kerillis, zijn
interpellatie over de uitlevering van het
Fransche vliegtuig-kanon type 23 aan sov
jet-Rusland opnieuw zal indienen, teneinde
het bewijs te leveren, dat hier niet sprake
is van een uitvinding van een Zwitsersch
ingenieur, die hierover naar goeddunken
kan beschikken, zooals de minister van
luchtvaart ter gelegenheid van de eerste
Interpellatie beweerd heeft.
DUITSCHLAND.
De dienstplicht voor oudere lichtingen
Nieuw wetboek van strafrecht
Tegen de Joden.
Bepaald is:
1. Alle mannen die op 31 Maart 1937 niet
ouder zijn dan 45 jaar (55 in Oost-Pruisen)
zijn dienstplichtig. Van al die dienstplich
tigen moeten zich direct melden:
2. Alle officieren en ambtenaren van het
oude leger, daaronder ook de reserve-offi
cieren, die deelgenomen hebben aan den
oorlog;
3. alle officieren, onderofficieren en man
schappen, die sinds 1 Januari 1927 uit de
Rijksweer of de politietroepen zijn uitge
treden.
4
Het nieuwe wetboek van strafrecht, dat
thans in voorbereiding is, zal strenge maat
regelen bevatten tegen personen, die ge
ruchten verspreiden, welke vrees en onge
rustheid onder de bevolking kunnen ver
wekken.
Als voorbeeld wordt aangehaald, dat
elkeen, die rondstrooit, dat een hon
gersnood dreigt, dat een inflatie op komst
is, of dat er revolutie zal uitbreken, ge
rechtelijk vervolgd en streng gestraft zal
worden. Het is niet noodig, dat een kwade
bedoeling aan den dag wordt gelegd, het
is voldoende, dat de aard der geruchten
zoodanig is. dat vrees en/ ongerustheid
wordt gewekt.
Het wetboek zal tevens bepalen, dat
elkeen, die een deel van de bevolking tegen
het andere deel ophitst, of zich op uitda
gende wijze over openbare zaken uitlaat,
tot gevangenisstraf van twee jaar kan ver
oordeeld worden. Uitdrukkelijk wordt ver
meld. dat deze bepaling gericht is tegen
R.K. en Protestantsche geestelijken.
SPANJE.
De moord op Sotclo.
Op het Madrileensche kerkhof Almudena
had gisternamiddag de begrafenis plaats
van den op zoo gruwzame wijze om het
leven gebrachten monarchistischen afge
vaardigde, Calvo Sotelo.
Dertigduizend menschen bewezen den
vermoorde de laatste eer.
Een deputatie van de Cortes, die in een
aantal auto's verschenen was, moest we
gens de dreigementen der menigte, die de
linksche parlementariërs als afgevaardig
den van de moordenaars van Sotelo uit
kreet. naar huis terugkeeren.
Herhaaldelijk bracht de bijna onafzien
bare menschenmassa den fascistengroet en
riep: „Leve Spanje, leve het fascisme, weg
met het parlement!"
In den rouwstoet bevonden zich ook de
leider van de „Acclon Populair", Gil Robles,
de monarchistische afgevaardigde Goicoe-
chea en tal van andere afgevaardigden van
de rechtsche partijen.
Tevoren hadden duizenden voor het stof
felijk overschot van Sotelo, dat was opge
baard in het in een chapelle ardente ver
anderde lijkenhuis en dat met monarchisti
sche vlaggen bedekt was, gedefileerd.
Jonge mannen vormden een haag van
het lijkenhuis tot aan het graf.
Zes leden van de Spaansche Phalanx
droegen de kist.
Bij de groeve hield Goicoechea een rede,
aan het slot waarvan hij zich met de vol
gende woorden tot den doode richtte:
„Ik vraag je voor ons te bidden. Voor
God, die naar ons luistert, beloof .ik je, je
voorbeeld na te volgen en je dood te wre
ken. Onze zending is, Spanje te redden, en
wij zullen het redden."
Alle aanwezigen riepen hierop: „Leve het
eene en ondeelbare Spanje".
Toen de menigte zwijgend van het kerk
hof naar huis terugkeerde, kwam het nog
tot een schietpartij tusschen politieke
tegenstanders, in het verloop waarvan één
persoon werd gedood en drie andere le
vensgevaarlijk werden gewond.
De Cortes zijn voor een week verdaagd,
doch heden komt de deputaten-commissie
bijeen.
De monarchistische Cortesleden ver
klaarden, dat zij voornemens zijn zich uit
de Cortes terug te trekken, aangezien niets
hun persoonlijke veiligheid waarborgt. Het
schijnt, dat Gil Robles de monarchisten
wil steunen.
De leiders van de Ceda hebben gister
middag ten zijnen huize den toestand be
sproken.
o
OOSTENRIJK.
Adam over bet accoord met Duitschland -
Amnestie?
Bondscommissaris Adam heeft in een
radiorede te Weenen een overzicht gegeven
van de ontvangst van het Duitsch-Oosten-
rljksch verdrag in de Europeesche pers en
daaraan de volgende toelichting verbonden:
„De aanvankelijke waardeering der Fran
sche bladen is in latere commentaren ver
zwakt in welke de bezorgdheid tot uit
drukking is gekomen, dat het verdrag het
eerste sein van een Duitsch-Oostenrijksch-
Hongaarsch-Italiaansch blok zou vormen.
In dit opzicht wil ik opmerken dat de
spanning tusschen Weenen en Berlijn meer
dan twee jaar heeft geduurd en Europa
zich aan dien toestand min of meer had
gewend. Daarom is het niet te verwonde
ren als de opheffing van dien toestand tot
verkeerde veronderstellingen heeft geleid.
Het herstel van betrekkingen van goede
nabuurschap is geen eerste schrede op den
weg van een Centraal-Europeesche blok
vorming. De Romeinsche protocollen blij
ven de grondpeilers van de buitenlandsche
politiek van Oostenrijk, maar deze proto
collen sluiten geen enkelen staat, dus ook
Duitschland niet, uit van de rechtzetting
der zaken in het Donaugebied.
Het kan den algemeenen stand van
zaken in het Donau-gebied slechts tot voor
deel strekken als twee landen die ook door
taal en kuituurgemeenschap verbonden
zijn, de goede betrekkingen weer herstel
len. Het behoud van den toestand van
spanning was integendeel onnatuurlijk en
had nooit als een waarborg tegen de blok
vorming kunnen dienen. Deze waarborg
kan slechts door Internationale onder
handelingen op den breedst mogelijken
grondslag gevonden worden en de vooruit
zichten voor deze onderhandelingen zijn
zeker niet slechter geworden nu aan den
beklagenswaardigen strijd een einde is
gemaakt.
In andere buitenlandsche bladen komt
bezorgdheid tot uitdrukking nopens onze
onafhankelijkheid.
Vooral wegens de quantitatleve verhou
dingen tusschen Oostenrijk en Duitschland.
Maar als dit eenig gewicht in de schaal
legde zou er nooit van een eerlijke vriend
schappelijke verhouding tusschen een
grooten en kleinen staat sprake kunnen
zijn.
Dan zijn er nog uitingen van wantrouwen
geweest, die ik het eenvoudigst meen aldus
te kunnen beantwoorden: „Met het oog
naar achteren gewend zal men het lot van
de Europeesche volksgemeenschap nooit
groeizaam kunnen regelen Men moet een
spons over vele dingen uit het verleden
halen om thans vooruit te kunnen komen,
en een scheut van Europeesch optimisme
zou niet misplaatst zijn om tot de conso-
lldeerlng van Europa te kunnen komen,
waarbij Oostenrijk zoo bijzonder groot
belang heeft.
Het verdrag zou voor 25 jaar geslo
ten zijn.
Het bezoek van Hodza aan Weenen zou
gegolden hebben de bestudeering van een
toetreden van Tsjecho-Slowakije tot de
protocollen van Rome.
In politieke kringen wordt verklaart, dat
25 Juli a.s., den verjaardag van den moord
op Dollfuss, een amnestie zal worden af
gekondigd voor nationaal-soclalisten die
schuldig zijn aan politieke misdrijven.
Men vermoedt, dat ook oud-minister Rin-
telen hiervan zal proflteeren.
UIT HET VERRE OOSTEN.
Nanking contra Kanton.
In openlijk verzet tegen het besluit van
de centrale regeérlng heeft de politieke
raad van het Zuid-Westen besloten zijn
ontbinding niet te erkennen. De Kwangsi-
generaal Li Tsjoeng Yen heeft zich bij het
standpunt van den politieken raad aan
gesloten en hem militairen steun beloofd.
Volgens een bericht uit Kanton worden
voorbereidingen getroffen voor het samen
smelten van de legers van Kwantoeng en
Kwangsi. Er zal een „vereenigd antl-
Japansch leger" worden gevormd, onder
bevel van generaal Tsjen Tsji Tang, plaats
vervangend bevelhebber zal generaal Li
Tsjoeng Yen zijn. In den loop van deze
reorganisatie zijn verscheidene onbetrouw
bare divisies van het Kwantoenleger van
het Noordelijk front teruggetrokken.
In het Noorden van Kwantoeng zijn
krachtige afdeelingen troépen samenge
trokken. Ook zouden derwaarts twee divisies
van de Kwangsi-troepen onderweg zijn.
In Kanton is de toestand uiterst gespan
nen. In den nacht van Maandag op Dins
dag is de staat van beleg afgekondigd.
De stemming werd nog 'verscherpt door
bet terugtrekken van de onbetrouwbare
divisies, aangezien haar commandanten
verklaard hebben zich los te maken van de
opstandige Zuid-West troepen. De voor
steden van Kanton hebben instructie ge
kregen verdedigings-stellingen op te wer
pen
Overigens is er een stroom van berichten
die echter geen verdere opheldering
brengen.
EERSTE KAMER.
ONZE NATIONALE DEFENSIE.
BINNENLAND.
F. M. L. BARON VAN GEEN 10 JAAR.
De oud-particulier secretaris van H. M
de Koningin, F. M. L. baron van Geen, is
heden 10 jaar geworden. De jubilaris is in
deze dagen niet in zijn woonplaats aan
wezig, daar hij een vacantiereis maakt aan
boord van de „Volendam".
Verscheidene telegrammen en brieven en
ook enkele bloemstukken waren intusschen
vandaag aan zijn woning op het Lange
Voorhout te Den Haag bezorgd.
o
NAAR VERBETERING VAN DEN
TOESTAND IN HET VISCH-
EN HARINGBEDRIJF.
Tusschen de IJmuider groothandelaars
vereeniglng en den Nederbndschen Bond
van Kleinhandelaren in het Visch- en Ha-
ringbedrijf is gistermiddag een bespreking
gehouden, welke ten doel hac om te ko
men tot samenwerking, teneinde een ver
bet cring tot stand te brengen van den
toestand van het bedrUf, inzonderheid in
de distributie van de visch.
In deze bijeenkomst, welke onder leld'ng
stond van den heer P. Verwoerd, voorzit
ter van de IJm. Vischhandelvereeniging, is
besloten dat tusschen beide groepen een
vast contract zal worden onderhouden,
o.m. Ier behandeling van alle belangrijke
kwesties, die den vischhande! raken.
Met betrekking tot de zienswijze van
den georganiseerden kleinhandel ter ver
betering van het distributiestelsel Is be
sloten binnen 14 dagen wederom bijeen te
komen, teneinde enkele belangrijke pun
ten van deze materie aan een nadere be
spreking te onderwerpen.
Leeraar M.O.
IVL JVAl HOOGEWOERD 86 A
5631 (Ingez. Med.)
HET BRITSCH-EGYPTISCHE VERDRAG.
CAIRO, 15 Juli. (Reuter). Een voor
aanstaand lid der Egypische delegatie
heef verklaard, dat de duur van de
Brlsch-Egyptische overeenkomst zou wor
den bepaald op 20 jaar en dat de Britsche
delegatie al haar vroegere bezwaren heeft
opgegeven.
CONFERENTIE VAN GEZANTEN
IN EUROPA.
TOKIO. 15 Juli. (Stefani). De minister
van' Buitenlandsche Zaken, Arita, heeft
den diplomatieken vertegenwoordigers in
Europa opdracht gegeven t.e Parijs bijeen
te komen ter bespreking van den politieken
toestand in ons werelddeel.
BRAND IN BULGARIJE.
SOFIA. 15 Juli (D-N.B.)Een groote
brand, die de Macedonische stad Bansko
heeft geteisterd en tot in den nacht voort
duurde. heeft ernstige gevolgen gehad. Tot
dusverre zijn van onder de puinhoopen zes
dooden geborgen; bovendien worden nog
eenige kinderen vermist, die, naar men
vreest, eveneens omgekomen zijn. Talrijke
loodsen en schuren en 137 woonhuizen zijn
vernield. Meer dan 700 menschen zijn dak
loos geworden. De schade wordt geschat
op 15 millioen lewa.
o
KINDEREN DOOR GRANAAT
DOODELIJK GEWOND.
BELGRADO. 15 Juli. (Reuter). Bij
Niktsjitsj in Montenegro zijn 5 kinderen,
die speelden met een oude granaat, welke
tot ontploffing kwam, doodelijk gewond.
o
PROF. KARPINSKI OVERLEDEN.
MOSKOU. 15 Juli 1D.N.B.) De presi
dent van de Russische academie van we
tenschappen professor Karpinskl, is op 90-
jarigen leeftijd overleden.
BEPERKING VANGST JONGE
NOORDZEEVISCH.
Reeds sedert jaren aldus het A.N.P.
hebben belanghebbenden bij de Noordzee-
trawlvisscherij, in het bijzonder te IJmui-
den. aangedrongen op het treffen van
maatregelen, strekkende tot het sparen
van de jonge Noordzeevlsch. welke in het
z.g. „puf" door de trawlers in groote hoe
veelheden wordt aangevoerd, voor zooveel
zij niet na de vangst voor het grootste ge
deelte dood weer over boord geworpen
wordt.
Het sparen van de jonge visch en het
beperken van den aanvoer daarvan is te
bereiken door het vaststellen van een zoo
danige maaswijdte voor de netten, dat de
kleine visch reeds tijdens het visschen
door de mazen kan ontsnappen.
Thans is besloten, dat als voorwaarde
voor het verkrijgen of behouden van een
uitvaarcertificaat voor de visschersvaar-
tuigen. waarmede de trawl- of de snur-
revaarvisscherij wordt uitgeoefend, zal
worden vastgesteld, dat na 1 Januari 1937
slechts ter visscherij zal mogen wprden
uitgevaren, indien het vaartuig is uitge
rust met netten, waarvan de mgaswijdte
teti minste 7.5 c.M. bedraagt.
Aangezien de vervanging van de in 'ge
bruik zijnde netten door netten, welke
eau de gestelde eischen voldoen, voor de
kleine trawlvisschers op flnancieele be
zwaren zou kunnen stuiten, is een rege
ling voor in moeilijkheden verkeerende
kleine zeevisschers in overweging, om te
vens daarin zoo noodig te voorzien.
o
INBRAAK OP DEN KLOVENIERS
BURGWAL TE AMSTERDAM.
Hedenmorgen ontdekte het personeel
van een binnenscheepvaartkantoor aan. den
Kloveniersburgwal te Amsterdam, dat in
den afgeloopen nacht inbrekers de brand
kast aan den achterkant hadden openge
scheurd en een bedrag van f. 400 f. 500
er uit ontvreemd hadden.
Vermoedelijk hebben de daders zich
voor de sluiting van het kantoor reeds in
het gebouw bevonden en hebben zij zich
laten insluiten, waarna zij zich door ver
breking van eenige binnendeuren toegan;
hebben verschaft tot het lokaal, waar de
brandkast stond.
Bij hun vertrek hebben zij nog een be
zoek gebracht aan een beeldhouwers-
atelier in een belendend perceel, doch
daar vonden zij niets van hun gading.
o
BOND VAN CHRISTELIJKE ORANJE-
VEREENIGINGEN,
De Bond van Christelijke Oranjeveree-
nigingen in Nederland kwam heden in het
gebouw der C.J.M.V. te Scheveningen in
algemeene vergadering bijeen onder voor
zitterschap van ds. I. Voorsteegh uit Den
Haag. Deze bracht in zijn openingswoord in
herinnering, dat op deze plaats in 1813
Prins Willem van Oranje landde toen Ne
derland weder onafhankelijk was gewor
den. Voorts deelde de voorzitter mede, dat
in het afgeloopen jaar de 100ste afdeeling
van den Bond was ingeschreven. Besloten
werd een telegram van hulde en aanhan
kelijkheid te zenden aan H. M. de Ko
ningin. De jaarverslagen werden goedge
keurd.
Mannhcimer
KARDINAAL BINET OVERLEDEN.
BESANCON. 15 Jul. (Reuter). Kardinaal
Bin.et. aartsbisschop van Besancon, is van
morgen te zeven uur overleden. Hij is 67
jaar oud geworden.
NIEUWE MOEILIJKHEDEN
TE MONTREUX.
MONTREUX, 15 Juli. (Havas). Het
schijnt, dat zich een nieuwe vertraging
zal voordoen bij de regeling der punten,
waarover nog geen overeenstemming be
reikt was.
Volgens de Russische lezing zijn de En-
gelschen, die gisteren de sovjet-opvatting,
volgens welke de Zwarte Zee in tijd van
oorlog behoort te worden gesloten, zouden
hebben aanvaard, op hun concessies terug
gekomen onder pressie van de Britsche
Ldmiraliteit, die weer zou hebben gehan
deld onder Invloed van kringen, welke
Duitschland vriendschappelijk gezind zijn.
Dt Britsche delegatie verklaart echter, dat
zij nooit afstand heeft gedaan van haar
eersten eisch, dat de zee-engten geopend
moeten blijven, behoudens eenige bijzon
dere gevallen. In Turksche kringen is eenig
ongeduld merkbaar.
Naturalisatie van den heer
goedgekeurd.
(Zitting van heden).
Aan de orde is het wetsontwerp tot
wijziging en verhooging van het achtste
hoofdstuk der rijksbegrooting voor 1935
(Defensie).
De heer De Savornln Lohman (C.H.) is
er over verbaasd, dat er bezwaren zijn ge
maakt tegen de aanschaffing van pant
serauto's, in welk verband hij wijst op het
dreigende oorlogsgevaar. Spr. dringt op
verdere versterking van het leger aan. Kan
de minister verzekeren, dat de kaze
matten aan de grenzen steeds een vol
doende geoefende bezetting zullen hebben?
Mevrouw PothuisSmit (S.D.) motiveert,
waarom haar fractie tegen dit wetsontwerp
zal stemmen. Zij acht pantserauto's in ons
land onnuttig. Bovendien ziet zij in de
wijze van aanschaffing een aantasting van
het budgetrecht der Kamer.
De minister van defensie a.i., de heer
Colijn, zegt, dat pantserwagens van
moderne strijdkrachten een ondeelbaar
geheel uitmaken. Wat het budgetrecht be
treft, merkt de minister op, dat het eind
cijfer der begrooting geen verandering heeft
ondergaan. Voor de artillerie-uitgaven is
evenwel meer noodig gebleken dan aan
vankelijk geraamd Was. Deze gelden zijn
hiervoor in plaats van aan minder be
langrijke onderdeelen uitgegeven.
Voor de luchtdoelartillerie zljzn 16 bat
terijen besteld. De regeling, om de kaze
matten te bezetten voor de voor-mobili
satie, zal vermoedelijk binnen twee maan
den haar beslag krijgen.
Het wetsontwerp wordt z.h.st. goedge
keurd, met aanteekening, dat de sociaal
democraten tegen zijn.
Het wetsontwerp tot wijziging en aan
vulling van de bepalingen betreffende de
zeden in het wetboek van strafrecht ter
betere bescherming van minderjarigen
wordt z.h.st. goedgekeurd.
Aan de orde zijn de wetsontwerpen tot
naturalisatie van H. B. Braches en 20
anderen en van A. Blom en 19 anderen.
De heer Van Citters (A.R.) heeft be
zwaren tegen de naturalisatie van dr. F.
Mannheimer, omdat hij er niet van over
tuigd is, dat het gevoel van saamhoorlgheld
met ons volk den heer Mannheimer tot
zijn naturalisatie-aanvraag heeft geleid
Hier zijn zakelijke belangen in het spel.
Spr. wijst op de buitenlandsche flnan
cieele relaties van dr. Mannheimer. Hij is
van meening, dat deze naturalisatie dient,
om het bankierskantoor Mendelssohn en
Co. te Amsterdam meer relief te geven.
Men zij voorzichtig voor den invloed van
buitenlandsche concerns. Hij acht de
naturalisatie van Mannheimer niet in
's lands belang en adviseert, het ontwerp
niet goed te keuren.
De heer de Gijselaar (C.H.) is tegen de
wetsontwerpen, omdat rijp en groen er in
zijn samengevoegd.
De heer De Merchant et d'Ansembourg
(N.S.B.) wijst er op, dat naturalisatie van
den heer Mannheimer niet in 's lands be
lang, doch alleen in diens belang is. Ook
spreker is van meening, dat liefde en toe
genegenheid voor ons volk bij den heer
Mannheimer geen rol heeft gespeeld bij
deze aanvraag. Hij zal zijn stem aan het
ontwerp onthouden.
De heer Droogleever Fortuyn (lib.) wijst
op het internationaal karakter van het
geldwezen. Hij is van meening, dat hier de
goede naam van een vreemdeling licht
vaardig wordt aangetast. Het ingestelde
onderzoek door den officier van justitie en
liet advies van de Nederlandsche Bank zijn
voor spr. overtuigend om voor dit ontwerp
te stemmen.
De minister van justitie, de heer Van
Schaik, betwist, dat de heer Mannheimer
geen saamhoorigheidegevoel zou hebben.
Op verschillend terrein heeft hij hiervan
doen blijken. Belangrijke giften heeft hij
beschikbaar gesteld. Geen belangrijke
transacties onderneemt hij, zonder overleg
met de regeering en de Nederlandsche
Bank. De veronderstelling, dat hij een
aanval op den gulden heeft ondernomen, is
onjuist. Het tegendeel is waar. Bovendien
Is het kantoor Mendelssohn en Co. een
Nederlandsche onderneming, ook al staat
het in relatie met Duitsche firma's.
De Kamer keurt het eerste ontwerp
goed met 34 tegen 4 stemmen. Tegen
de heeren dc Gijselaar (C.H.), Briët
(A.R.), van Citters (A.R.) en d'Ansem
bourg (N.S.B.).
Het tweede ontwerp wordt z.h.st.
goedgekeurd, met aanteekening dat de
heer de Gijselaar tegen is.
BEPERKING VAN VRIJ VERVOER
VAN HET SPOORWEGPERSONEEL.
Onze spoorwegmedewerker schrijft:
In aansluiting aan het bericht omtrent
de beperking van vrij vervoer voor spoor
wegpersoneel vernemen wij, dat het vrij
vervoer 2de klasse voor een groot aantal
ambtenaren vervallen zal. Inplaats daar
van zal 3de klasse vrij vervoer verstrekt
worden. Alleen aan ambtenaren van loon-
school 14 zal nog vrij vervoer 2de klasse
gegeven worden. Het vrij vervoer voor ge-
pensionneerd personeel en de echtgenoo-
ten komt geheel te vervallen.
UIT NED. OOST-INDIE.
DE ZONDAGSRUST.
BATAVIA, 15 Juli (Aneta). In de me
morie van antwoord nopens de aanvulling
van het burgerlijk wetboek Inzake de rege
ling van vrije dagen, wordt o.m. gezegd:
Een algemeen voorschrift tot waarbor
ging van de Zondagsrust mag voorshands
niet aan Indische bedrijven worden opge
legd, hoezeer het ook gewenscht Is om den
Zondagsarbeid zooveel mogelijk te be
perken. Nochtans moet erkend worden, dat
met de bijzondere eischen en toestanden
in de Indische bedrijven rekening dient te
worden gehouden.
De regeering stemt in met de zienswijze
dat aan bepaalde bedrijven een afwijking
kan worden toegestaan van de verplichting
om minstens twee Zondagen per maand vrij
te geven, met behoud evenwel van het
voorschrift om het aantal vrije dagen per
Jaar op minstens 52 te houden.
In verband hiermede is een wijzigings
nota ingediend.
2—1
