LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Woensdag 24 Juni 1936
Bij korte mouwen
TELEGRAMMEN
I^IJN/T IN IfTTERDj^j
LAAT/IC BERICHTEN
ïisir
BINNENLAND.
ENGELAND.
HET DEBAT OVER DE
SANCTIES.
LABOUR-MOTIE VERWORPEN.
De zitting ran het Lagerhuis, waarin de
oppositie een motie van wantrouwen tegen
de regeering zou indienen in verband met
het besluit tot opheffing van de sancties
tegen Italië, werd gisteren geopend in een
sfeer, welke minder drukkend was dan
Donderdag.
Verschillende afgevaardigden droegen
bij gelegenheid van den verjaardag van
koning Edward bloemen in het knoopsgat.
Op de tribune voor de diplomaten had
den plaats genomen de vertegenwoordi
gers van Italië. Sovjet-Rusland, Frankrijk,
België en China.
Bij den aanvang der zitting diende de
leider der labour-oppositie. majoor Attlee,
de motie van wantrouwen in, volgens welke
de regeering „door gebrek aan vastbera
denheid in de buitenlandsche politiek het
prestige van Engeland heeft verminderd,
den Volkenbond heeft verzwakt, den vrede
in gevaar heeft gebracht en het vertrou
wen van het huis heeft verloren".
Attlee verklaarde vervolgens, dat minis
ter-president Baldwin geen steekhoudend
antwoord had gegeven op de redevoeringen
van Greenwood en van Lloyd George.
Wij klagen niet één lid van de regeering
aan. zoo zeide hij, doch de geheele regee
ring. Ditmaal zal de minister van buiten
landsche zaken niet over boord kunnen
worden gezet.
De labour-leider beschuldigde de regee
ring er van „het Atoessynische volk te heb
ben verraden en den Volkenbond als doel
matig instrument van den vrede te heb
ben vernietigd."
De regeering. die vijf Jaar lang de abso
lute controle heeft gehad over de staats
zaken. kan. naar zijn meening, niet bewe
ren. dat zij door de ontwapeningspoiitiek
van de labourpartij in staat van inferio
riteit is geraakt.
Zeer sarcastisch stelde Attlee daarop de
regeering de vraag, of zij Somaliland, den
Soedan en Kenya zou afstaan, als Mus
solini dat zou wenschen.
Vervolgens wees hij op het verzet van
de Unie van Zuid-Afrika tegen de ophef
fing van de sancties en vroeg verder, hoe
nu eigenlijk de huidige positie der regee
ring is.
Onder protesten van de meerderheid
van het huis gaf Attlee zelf op deze vraag
het antwoord: „In acht maanden tijd is
de afgod geheel van zijn voetstuk gevallen"
Hierna nam de minister var. binnenland-
sche zaken, sir John Simon, het woord,
om de houding van de regeering te ver
dedigen.
De positie, waarin de Volkenbond zich op
het oogenblik bevindt, zoo ving Sir John
zijn rede aan. is er eene, die veel verdriet
geeft aan elk van zyn leden.
De Volkenbond heeft een ernstig échec
geleden en wij laten geen recht weder
varen aan de gevoelens van een groot
aantal menschen, wanneer wij dit échec
eenvoudigweg beschouwen als een incident
in de ontwikkeling van de geschiedenis.
Men is van meening, dat aan de zaak
van de internationale moraal tekort is ge
daan en Juist om deze reden ondervinden
alle parijen ten aanzien hiervan een diep
gevoelen van ellende.
De labour-oppositie. zoo ging de minister
voort, heeft waarlijk het recht niet, de re
geering een verwijt te maken, omdat de
Volkenbond niet verder is gegaan.
Na vervolgens de snelle actie van de re
geering ter ondersteuning van het optre
den van den Volkenbond krachtig te heb
ben verdedigd en geprotesteerd te hebben
tegen het onrecht, dat men de regeering
aandoet, door het niet doorzetten van de
sancties als een misdrijf te signaleeren,
legde Sir John den nadruk erop, dat het
doel van de sancties heeft opgehouden te
bestaan, toen de oorlog beëindigd werd.
Wij moeten den toestand nemen, zoo
zeide hij, zooals hij is. De oorlog is afge-
loopen en een voortzetting van de sancties
zal niets aan het resultaat veranderen, ten
zij men zijn toevjucht zou nemen tot een
militaire actie.
In antwoord op de beschuldigingen, dat
Groot Brlttannie bang zou zijn, verklaar
de Sir John met kracht, dat hij er geens
zins aan twijfelde, dat de Britsche marine
in staat zou zijn, haar taak te vervullen,
doch gezien den huidigen Europeeschen
toestand en de ernstige gevaren, die ons
omringen, aldus de minister, zou ik niet
gaarne willen zien, dat ook maar een en
kel schip zou vergaan, zelfs bij een over
winning ter zee, voor de zaak van Abessy-
nlë (applaus van de meerderheid).
Gij zult den Volkenbond een beteren
dienst bewijzen, wanneer gij de werkelijk
heid onder de oogen ziet en nagaat, hoe
de bond versterkt zou kunnen worden, ten
einde' in de toekomst ontgoochelingen te
voorkomen.
De minister van buitenl. zaken, Eden,
staat reeds in formeel contact met de an
dere staten, die lid zijn van den Volken
bond.
Een nieuw langdurig applaus van de
meerderheid onderstreepte Simon's woor
den. toen deze zeide, dat de labour-oppo
sitie nog onlangs gestemd had tegen het
verleenen van aanvullende credieten voor
de strijdkrachten in de Middellandsche
Zee.
Ik verzoek daarom, zoo besloot Sir John,
dat de motie van wantrouwen verworpen
zal worden. ZIJ ls gebaseerd op een teleur
stelling, die wij allen ondervinden en zij
is een geenszins te rechtvaardigen poging,
om de blaam op de regeering te werpen
Deze poging is afkomstig van heden en
partijen, die zelf nooit bereid geweest zijn,
om het hoofd te bieden aan de gevolgen
van een actie, die zij nu ondernemen (ap
plaus op de regeerlngsbanken i
Tenslotte voerde Baldwin nog het woord.
Hij zeide o.a.::
Ten opzichte van de sancties neemt de
huidige Fransche regeering hetzelfde
standpunt in als de Britsche regeering. Ik
hoop dat de Franschen en wij op zeer
nauwe wijze te Geneve zullen kunnen sa
menwerken. Dit is de wensch van Frank
rijk en ook de onze. In de critiek van den
linkervleugel in Engeland bestond de nel-
ging Frankrijk voor zijn houding te laken.
De Franschen houden zeer veel van hun
land en wij mogen nooit het verschil ln
ligging van Frankrijk en ons land verge
ten. indien er oorlog met Italië zou zijn. Ik
ze? op dit oog-nblik niets omtrent Duitsch-
land. ik zee: riet Italië. Ik geloof steeds
het standpunt der Franschen te hebben
kur.nen begrijpen, ook op oogenbllkken,
dat wij een snellere en nauwere samenwer-
en lagen halsbehoort een mooie bruine
huid, want een blanke huid verbrandt
door de zon. Uw gelaat, hals en armen
worden snel natuurlijk bruin, indien U
deze bij fietstochten en bij verblijf in de
zon inwrijft met AMILDA-zonnebruincréme.
Flacon 90 ct. Tube 60 ct. Doos 50 en 25 ct.
5617 (Ingez. Mrd.l
king zouden hebben gewenscht tijdens
eenige moeilijke periodes, die wij ln den
herfst doormaakten. Voor ieder van ons,
die de gebeurtenissen volgde, kan het be
sluit der Franschen tot opheffing der
sancties geen verrassing zijn. Wij hebben
niet het voornemen een embargo te 'eggen
op het verzenden van wapens naar het
niet-bezette gebied van Abessynië, maar
deze kunnen slechts de grenzen van den
Soedan of elders overschrijden, indien ge
consigneerd aan een op gewone wijze ge
vormde regeering, die in staat is het ge
leverde in ontvangst te nemen. Voortgaan
de zeide Baldwin, nooit te hebben geloofd
dat het mislukken der eerste poging tot
toepassing der collectieve veiligheid den
dood van den Volkenbond zou beteekenen.
Onze politiek, zoo zeide hij, is nog steeds
gebaseerd op den Volkenbond en wij moe
ten zien. in welke mate wij de collectieve
veiligheid tot werkelijkheid kunnen doen
worden. Deze kwestie moet in de bijeen
komst van September worden besproken
en het is de plicht van alle leden van den
bond deze kwestie te overdenken. Met be
trekking tot de rede van Neville Cham
berlain zeide Baldwin, dat deze die op
eigen verantwoordelijkheid heeft uitge
sproken. Het tweede doel der Britsche po
litiek is bevrediging van den Europeeschen
toestand. De veronderstelling dat wij ge
heel Europa voor zichzelf willen laten wa
ken, zoo wij slechts onszelven in het Wes
ten kunnen veiligstellen, is geheel onge
grond. Tenslotte verklaarde Baldwin, dat
alvorens naar den letter en den geest alles
wat het handvest voorziet kan worden uit
gevoerd zoowel Groot Brlttannie als de
andere landen groote verplichtingen op
zich zullen moeten nemen.
Tenslotte werd de motie van Labour
verworpen met 384170 stemmen.
Gisteren overleed in den ouderdom van
73 jaar de bisschop van Exeter, lord Wil
liam Cecil. De overledene was een zoon
van wijlen lord Salisbury, de bekende
minister-president uit de vorige eeuw en
een broer van den huidigen markies Cecil.
BELGIË.
Uit het parlement De stakingen.
De eerste zitting van de nieuwe Kamer
was tamelijk rumoerig Verschillende af
gevaardigden. met name rexisten. pro
testeerden tegen het voorstel van den
voorzitter, als hoedanig het oudste lid
fungeerde, de zitting op te heffen, alvo
rens de geheele agenda was afgewerkt.
Camllle Huysmans, de socialistische bur
gemeester van Antwerpen, werd niet 116
der 169 stemmen tot voorzitter gekozen.
De provinciale raden hebben in alle pro
vincies de Senatoren gekozen, die dit col
lege moeten completeeren. De 44 gekoze
nen zijn als volgt over de partijen ver
deeld: 17 socialisten, 15 katholieken, 6
liberalen, 3 rexisten en 3 frontisten.
Thans moeten nog de reeds gekozen
Senaatsleden, de z.g. gecoöpteerden kie
zen Eerst dan zal de senaat voltallig zijn.
De stakingen blijven afnemen. Te Brus- 1
sel is de staking voor de tram afgelast.
Te Waereghem heeft een ernstig Inci
dent plaats gehad. Na een vergadering in
het volkshuis trokken 800 a 900 stakers
naar een groote houtzagerij, waar de
werklieden weigerden te staken. De sta
kers poogden de fabriek in brand te ste
ken. doch de politie greep tijdig in; twee
stakers werden gearresteerd.
In Charleroi en omgeving besloten de
werklieden in de metaalindustrie, 't werk
te hervatten, terwijl vandaag de mijn
werkers te Brussel een congres hebben
belegd, om een besluit te nemen over het
hervatten van het werk.
DE CONFERENTIE TE MONTREUX.
MONTREUX, 24 Juni. (Reuter). De con
ferentie voor de Turksche zee-engten is
vanmorgen in besloten zitting bijeengeko
men ter bespreking van de kwestie van de
doorvaart van oorlogsschepen in tijden
van oorlog en vrede door de zee-engten.
Litwinoff, die gisteren een onderhoud
heeft gehad met lord Stanhope en Paul
Boncour, heeft een uiteenzetting gegeven
van het Russische standpunt. Rusland ver
langt een speciale regeling voor de Russi
sche zeestrijdkrachten, die in de Zwarte
Zee gestationneerd zijn.
GENERAAL VALLE TE BERLIJN.
BERLIJN, 24 Juni. (D.N.B.). De Italiaan-
sche staatssecretaris voor de luchtvaart,
generaal Valle, ls vanmorgen per speciaal
vliegtuig aangekomen,
NIEUWE ONLUSTEN IN OHIO.
COLUMBUS, (Ohio). 24 Juni (Stefani).
In verband met de staking der mijnwer
kers is het hier tot nieuwe botsingen ge
komen, waarbij vier personen gedood zijn.
KRIJGSGEVANGENEN VRIJGELATEN.
ADDIS ABEBA, 24 Juni. (Stefani). De
Itallaansche autoriteiten hebben 250 Abes-
sijnsche krijgsgevangenen uit de streek
van Harrar vrijgelaten en naar hun dor
pen teruggezonden. Binnenkort zullen nog
duizend gevangenen in vrijheid gesteld
worden.
o
WEGENS SPIONNAGE TER DOOD
VEROORDEELD.
BOEDAPEST, 24 Juni (DJ4.B.) Het Hon-
ved-gerechtshof, dat in een Hongaarsch-
Tsjechische grensplaats zitting heeft ge
houden, heeft ln een groot splonnage-
proces tegen 7 personen, die beschuldigd
werden van spionnage ten behoeve van
een naburig land, waarvan de behande
ling langen tijd geduurd heeft, vonnis ge
wezen. Van de zeven beklaagden werden
twee mannen tot den dood door de strop
veroordeeld. Twee andeTe beklaagden
werden tot langdurige tuchthuisstraffen
en twee minderjarige meisjes tot acht
maanden gevangenisstraf veroordeeld.
ANTI-SEMIETISCHE ONLUSTEN
IN POLEN.
WARSCHAU, 24 Juni (Reuter). In de
omgeving van Myslienlsl hebben anti-
semietische onlusten plaats gehad; twee
honderd boeren trokken door de streek
en vernielden verscheidene Joodsche win
kels.
ONDERNEMERS GEARRESTEERD.
MADRID, 24 Juni (Reuter). Acht direc
teuren van ondernemingen, die geweigerd
hebben op bevel van den minister van
binnenlandsche zaken hun werkplaatsen
te heropenen, zijn gearresteerd. De verte
genwoordigers der werkgevers in de bui
tengewone gemengde jury, die belast is
met het zoeken van een oplossing voor het
conflict in de bouwvakken hebben zich
teruggetrokken, zoodra zij van deze arres
taties hoorden.
OOSTENRIJK.
Ongeregeldheden in Stiermarken.
Gisteravond hebben te Graz ongere
geldheden plaats gehad ter gelegenheid
van den Stiermarkenschen Volksdag. De
Landeshauptmann van Stiermarken. Ste-
phan, legde een krans neer voor het mo
nument van aartshertog Johann. Op dit
oogenblik werden uit de toeschouwers
kreten gehoord als „leve Duitschland",
waarna het Horst Wessellied en het
Duitschlandlied werden gezongen en „Heil
Hitier" werd geroepen.
Onmiddellijk greep de versterkte poli
tie in, zoodat een aantal personen kwet
suren opliep. Tevens werd een aantal ar
restaties verricht.
ROEMENIË.
De anti-semietische onlusten duren voort.
■De anti-semietische onlusten duren
voort. Opnieuw hebben nationalistische
jongelieden exemplaren van het Joodsch-
democratische dagblad „Dimineatza" ver
brand. Enkele Joodsche winkels werden
bestormd en de vensters vernield.
In het paleis van justitie zijn een
twaalftal Joodsche advocaten en de voor
zitter van de Joodsche Unie in Roemenië
door nationalistische advocaten afgeran
seld.
Tegen een krampaanval staat ook
de meest geroutineerde zwemmer
machteloos. Waag U daarom nooit
zoover in zee, dat een ander U
slechts met moeite zou kannen
bereiken.
Dagbladreclame beduidt:
met de minste verkoopkoster,
het meeste verkoopen
SPORT.
ATHLETIEK.
BERGER UIT DE OLYMPISCHE
TRAIN INGSPLOEG.
Toch een 4 x 100 M. estafette
naar Berlijn.
Naar wij vernemen heeft de nationale
technische commissie van de K. N. A. U.
besloten Berger af te voeren van de Olym
pische training. Reeds geruimen tijd wa
ren er kwesties tusschen Berger en de
leiding van de training. Berger wilde zich
n.l. niet ten volle onderwerpen aan de
voorschriften, door de leiding gegeven.
Nadat aanvankelijk een oplossing bereikt
scheen, zijn tijdens de Te Werve-wed-
strljden, waar Berger na 2 valsche
starts door den heer van der Lee (die
starter was) geheel reglementair werd
uitsloten, nieuwe moeilijkheden gerezen.
Dit is voor Berger aanleiding geweest zich
uit de Olympische trainingsploeg terug te
trekken, waarbij de nationale technische
commissie besloot dit als definitief te be
schouwen.
Hoogstwaarschijnlijk zou Berger een
plaats in de 4 x 100 meter estafette, waar
op ons land te Berlijn zal uitkomen, heb
ben gekregen. Nu hij uitvalt wordt de Ne-
derlandsche estafetteploeg momenteel
verzwakt, maar de commissie ls van mee
ning, dat onze reserve's tegen dien tijd
op een dergelijk peil zullen staan, dat zij
met Osendarp en van Beveren een ploeg
zullen kunnen vormen, die minstens zoo
snel is als het team, waarin Berger zou
zijn opgenomen.
VOETBAL.
WEDSTRIJDEN MORSCHKWARTIER.
Hedenavond speelt Morschkwartier II
thuis tegen Fabrieksarbeiders Ha
Gisteravond speelde een Morschkwar-
tier-comb. tegen Oranje-Blauw I, welke
wedstrijd door Morschkwartier met 10
gewonnen werd.
Morschkwartler-adsp. speelde tegen
Sportman-adsp. B. De eindstand was 74
voor Morschkwartier.
SIR HENRY DETERDINGS GESCHENK
AAN DE NEDERLANDSCHE MUSEA.
De schenking van een reeks kunst
werken uit het bezit van sir Henry
Deterdlng is eerder een feit geworden dan
men verwachtte. Deze vijftien hoogstbe-
langrijke schilderijen zijn vanaf heden
in den Nachtwacht-uitbouw te Amsterdam
in het Rijksmuseum te zien. Gedurende
drie weken zullen zij vereenigd blijven
met de vroegere geschenken van sir Henry
Deterdlng aan het Museum Boymans te
Rotterdam, aan het Maurits-huis. waar
onder de briefleester van Terborch, en aan
het riiksmuseum het straatje van Vermeer,
zoodat men van het ensemble der Deter-
ding-collectle een volledigen indruk kan
kriigen. De laatste schitterende aanwinst
omvat: werken van H. Avercamp, J. van
de CaDelle (twee). J. van Goyen (twee),
J. van der Heyden, Nic. Maes, Aert van
der Neer. Sal. van Ruisdael (twee).
Verder de meester van de vrouwelijke
halffiguren. J. B. Pater en J. F. Schall
(twee) benevens twee zeer fraaie gezich
ten in Venetië door Francesco Guard!,
TENTOONSTELLING CHINEESCHE EN
JAPANSCHE SCHILDERKUNST EN
GRAFIEK.
„De Ploeg."
Voor Westerlingen, die niet langdurig
met het zien van Chineesche en Japansche
beeldende kunst zijn vertrouwd, is het
een zeer moeilijke zaak, deze kunst naar
waarde te schatten. Wij zien ze te veel
met Westersche oogen, terwijl we ze eigen
lijk geheel moesten aanvoelen met de
mentaliteit van het Oosten. Er is dan ook
veel in, dat ons niet onmiddellijk aan
spreekt. En juist datgene wat ons het
minst of wel verbonden met Westersche
associaties aanspreekt, bepaald wellicht
voor den Oosterling de werkelijke waarde.
Wij letten vgelal, ik zeg niet dat het in
't algemeen juist is, 't eerst dp den voor-
stellingsinhoud. Welnu die voorstelling is
al dadelijk geheel anders. Het begrip van
onze persectlef is den Chinees geheel
vreemd en waar men in teekeningen en
schilderwerk van lateren tijd een poging
naar perspectief onderkent, kan ïpen zeer
zieker zeggen dat dit onder Westersche
invloeden is gebeurt en dat daarmee een
deel van de oorspronkelijkheid is Ingeboet.
Het merkwaardige is, dat het ontbreken
van de perspectief zooals wij die zien, ons
in goede Chineesche en Japansche teeke
ningen niet meer hindert, mij althans
niet. Hun wijze van het plaatsen van voor
werpen in verschillende plans is ten
zeerste aannemelijk, al zouden onze
westersche schilders dat zoo niet kunnen.
Ook schilderen ze nooit de voorwerpen
om zich zelf. Er zit altijd een gedachte
achter.
Bij talloos vele voorbeelden van Ooster-
sche kunst, ook bij lakwerk, drijfwerk,
borduurwerk, zien we bergen en watet.
De Oosterlingen beschouwen die belde
elementen geheel als de oervormen van
het aardsche. In de sfeer van het eeuwige
worden deze verheven wanneer we op
Japansche voorstellingen zoo dikwijls den
heiligen berg, de Fuji Yama op den
achtergrond zien.
Wij zien heel dikwijls op teekeningen,
borduurwerk, ciseleerwerk een draak voor
gesteld. En wanneer we dit „enge" beest
zien, spelen dikwijls westersche associaties
ons parten, de draken uit Beovulf- en
Gudrunsage. uit het Nibelungenlled, enz.
de monsterlijke wezens uit de beangstigde
volksverbeelding.
Doch voor den Oosterling is de draak
integendeel de genius van oerkracht en
goedheid. Wij moeten dus onze westersche
associaties zooveel mogelijk terugdringen.
Evenzoo is de tijger voor hen het zinne
beeld van beheerschte kracht en dus geen
symbool van sluwheid en bloeddorst. Op
deze wijze zouden tal van tegenstellingen
in de Oostersche en Westersche beschou
wingswijze zijn op te merken. De kunst is
voor den Oosterling grootendeels zinne
beeld: de waterval van het eeuwig vloeien
de aller dingen, het panta rei van Heracli-
tus; de rivier van het leven; het huisje ln
de rivier; het mannetje, dat zijn vaar
tuigje over den stroom voortbeweegt, het
heeft alles zijn beteekenis
Meer verschillend nog dan de inhoud is
de aard der vormtechniek, waarmee de
voorstellingen zijn aangebracht.
Men heeft wel gezegd, dat de Chinee
sche teekenkunst eigenlijk niet anders ls
dan een voortgezette caligrafie. In de
oudheid had overal het woord een mystieke
beteekenis wanneer het door teekens werd
voorgesteld, zelfs bij het Runenschrift
onzer Germaansche voorvaderen.
In het Chineesch heeft, gelijk bekend
ls, elk woord zijn eigen veelal samenge
steld teeken. Schrijven was magie. En dus
werd aan het Chineesche schrift, niet
alleen om de nuttige gebruikswaarde, doch
vooral uit schoonheidsoogpunt groote zorg
besteed. Men schreef, en schrijft nog, met
heel fijne penseeltjes in O.I. hikt gedoopt.
Elk lijntje in het woord teeken en dit
weer als geheel genomen, had zijn bedoe
ling, en zoo ook bij uitbreiding elke lijn
in de teekenlng. Het trekken van een
mooie lijn was niet alleen een artistieke
behoefte, er zat nog iets anders achter,
de drang van een mystiek levensgevoel te
bevredigen.
Men kan zich moeilijk voorstellen dat
onze schilders op hun werk een toelich
ten tekst zouden hebben aangebracht.
Denkt U hierbij maar even aan de „Nacht
wacht", of aan het Altaarstuk van Lucas
van Leyden, Ja aan elke willekeurige schil
derij. Doch het Chineesche schrift op een
Chineesche teekening of schilderij, op
drijfwerk, Ja zelfs op porcelehi en aarde
werk is heel gewoon.
Het ls een zeer karakteristieke, toelich
tende vlakvulling, altijd op een welover
wogen plaats aangebracht. Woord en
tëekenlngsysteem passen geheel bij elkaar.
De lijn is bij alles hoofdzaak. Vandaar
dat het streven, naar placet re-undair is.
Te veel plastiek zou de liin s-^-d» doen.
Vandaar dat de kleuren meestal zonder
veel overgangen, in vlakken en vlakjes zijn
aangeb'-ncht. althans bij andere kunste
naars. Vloelende kleurovergangen zijn
veelal van lateren tijd.
De kleuren zijn anders van kwaliteit dan
de onze omdat ze uit inheemsohe grond
stoffen werden bereid. Soms herinneren zü
eenigszins aan de kleuren onzer Mlddel-
eeuwsche miniaturen. En tenslotte hebben
ook de kleuren hun mystieke beteekenis
Rood b.v. is de kleur van het feest, van
bruiloft en huwelijk, van feestelijke op
tochten en blijde herdenkingsdagen. Deze
opmerkingen, die trouwens zeer onvolledig
zijn, zijn natuurlijk overbodig; voor de
kenners der Chineesche en daaruit afge
leide Japansche cultuur, doch misschien
zijn er lezers die er voor hun appreciatie
van de tentoonstelling, welke thans in „De
Ploeg" is aangericht, Sets aan hebben. Het
is niet onze bedoeling deze tentoonstelling
verder uitvoerig te bespreken. Opgemerkt
zij ln de eerste plaats dat er gewoonlük op
zij wordt geschilderd, dat er verder ook
op papier wordt geteekend en dat de
houtsneden eveneens op het fijne, dunne
Japansche papier zijn afgedrukt,
Ik wüs dan ln de eerste plaats op een
drietal bijzonder fraaie werkjes van
Hiroshige: een rüstplanting onder stroo
menden regen, een fijn en gracieus afhan
gend bloem takje met een vogeltje en ten
slotte een landschap met op den voor
grond een rivier, waarover een paar boog
bruggen, rustiek van karakter, wat hoo
rnen evenals hét land bedekt met sneeuw
en op den achtergrond de heilige berg.
Dit alles is weergegeven met een natuur
lijke verfünde gratie en schünt wel de
neerslag van een sprookjeswereld te zijn.
Wondermooi en gracieus van lijn is ook
een slanke vrouwen figuur met amandel
vormig gelaat van Unamaro.
Dan wijs ik U verder op drie fraaie
voorstellingen van Geisha's van Konisada
en op een paar hit de Oostersche sprook
jessfeer ontvluchte figuren van Toyokunl.
Verder zün een drietal fraaie houtsneden
van Hokusai tegenwoordig die tusschen ?i-
dit nobele werk treffen door een bijzon
dere fünheid. Wü mogen u wel even er aan
herinneren, dat de prenten van Hokusai
door drie personen ontstonden. Hij zelf
vervaardigde de teekening. Deze werd door
een bekwaam graveur op het houtblok
overgebracht, terwül een derde persoon
zich met het afdrukken belastte. De belde
personen die dus de technische verzorging
van het werk voor hun rekening hadden,
moeten wel zeer büzonder zün doordron
gen geweest van de Idealen van den
meester.
Er zün verder nog een aantal fraaie
schllderüen van Chineesche origine,
blükbaar voor het meerendeel van den
zelfden ongenoemden kunstenaar: berg
landschappen met eene of andere beval
lige stoffage op den voorgrond, bloeiende
takken, die zich bevallig buigen, takken
van coniferen, en meer dergelüke.
Ik kan U ten sterkste aanbevelen, dit
werk eens op uw gemak te bekijken en
dan voor zoo ver dit mogelük is, wester
sche begrippen uit te schakelen. Enkele
werken naderen onze opvattingen, andere
Zün daar hemelsbreed van verwijderd. Doch
alle zün de moeite van studie waard.
STAKING BIJ DE N.V. HOLLAND
RADIUM RUBBERFABRIEK
TE MAASTRICHT.
Hedenmorgen hebben de arbeiders van
de N.V. Holland Radium Rubberfabriek
aan deSt. Pieterskade te Maastricht het
werk neergelegd. Deze staking is ingeleid
met het niet opkomen van de nachtploeg
vulcaniseurs. die gisteravond moest be
ginnen, De vulcaniseurs hebben een oude
loongrlef, waarbü thans ook de kwestie
van het collectief contract voor alle te-
werkgestelden naar voren wordt gebracht.
Dit contract was begin van dit jaar af-
geloopen en werd door de directie, alhoe
wel zij de bepalingen ervan bleef nako
men, niet hernieuwd. Bü deze staking
zün ongeveer drlehondend man betrok
ken. Welk standpunt de organisaties zul
len innemen, ls nog niet bekend.
DE GEZONDHEIDSTOESTAND VAN
DEN HEER TH. M. KETELAAR.
Hij geeft geen reden tot ernstige
ongerustheid.
De gezondheidstoestand van het Tweede
Kamerlid Th. M. Ketelaar, die ter ver
pleging in de Ned. Hervormde diacones-
seninrichting te Amsterdam is opgeno
men, baart, naar wü heden vernemen,
voor het oogenblik geen ernstige zorg.
De patiënt had een rustige nacht en
maakt het thans naar omstandigheden
goed.
o
DE BRAND AAN DEN VELPERWEG
TE ARNHEM.
Schade 80.000 a 100.000 gulden.
Tot gisteravond ongeveer elf uur is de
brandweer op het terrein van den brand
aan den Velperweg te Arnhem gebleven
voor het verrichten van nablusschlngs-
werk, hetgeen voornamelük hierin bestond,
dat op de smeulende stapels half verkoolde
planken met eenige stralen op de water
leiding water werd gegeven.
De aangerichte schade is groot bü de
firma ter Horst, waar niet 'leen de hout-
voorraad in vlammen is opgegaan, maar
ook kostbare zaagmachines door het vuur
zijn vernield.
Bü de firma Abas ls de brandschade
minder groot dan de waterschade, vooral
de electrlsche geleidingen hebben veel ge
leden. Bü de D.E.F.A. is de schade aan
laboratorium en magazünen aanzienlük.
De totale schade van dezen brand, welke
voor het grootste gedeelte door verzekering
bü den assuradeur A. L. van Elten te Arn
hem wordt gedekt, wordt, naar voorloo-
plge raming op 80.000 a 100.000 .gulden
geschat.
De vermoedelüke oorzaak is grasbroei op
het terrein van D.E.F.A.
Een andere mogelükheld en deze is door
getuigen-verklarlngen aannemelijk, is, dat
er in de opslagplaats van de D.E.F.A.
vonken zün gevallen, die zün overgewaaid,
van een tTeinlocomotief op den spoordük.
2—1
