77*^ Jaargang
MAANDAG 22 JUNI 1936
No. 23385
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
STADSNIEUWS.
Tropische warmte in en om
de Sleutelstad.
BUITENLAND.
Het voornaamste nieuws
van heden.
VACANTIE-ADRES
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS, DER ADVERTENTIES:
3D ets." per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van cms Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bU maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f.2.35
per week ÏTC.f. 0.18
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden -f portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.)
Dit nummer beslaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD.
HEEL LEIDEN SNAKTE NAAR KOELTE.
HET WATER BRACHT
UITKOMST.
Na een voorjaar, dat abnormaal lang
„koud" bleef en dat pessimisten en moppe
raars deed zeggen, „dat de zomer al weer
half om was zonder dat je zelfs de zon
gezien had", deed in de afgeloopen week
de zomer eerst goed zijn intrede. lederen
dag sedert Woensdag steeg het kwik in den
thermometer iets hooger en de school
gaande jeugd, die voor dit instrument al
leen belangstelling aan den dag legt, wan
neer de kwikstaaf beneden het nulpunt van
Celsius of boven de 80 graden Fahrenheit
aanwijst, rekte zich de halzen uit en ver
heugde zich al bij voorbaat op een extra
vrijen middag.
Maar de „meester" bleef onverbiddelijk:
niet zoozeer, omdat de temperatuur in de
klas hem zoo behaaglijk voorkwam als wel
uit de overweging, dat de groote vacantie
tóch voor de deur stond en dat je bezwaar
lijk in het gezicht van de haven de lading
overboord kunt gooien en met de geheele
bemanning naar den wal kunt gaan
zwemmen.
En uit dien hoofde gaf het geen zier, ook
al pufte en proeste de transpireerende kin
derschaar dubbel zoo hard als de tempera
tuur dat voorschreef.
De Zaterdagmiddag bracht, althans voor
de schooljeugd en ook voor degenen, die
in kantoor, werkplaats of fabriek hun
werkkring vinden, de gewenschte ontspan
ning.
Het was al weer niet, omdat het kwik
zilver neiging tot zakken zou vertoonen
het tegendeel was veeleer het geval!
maar omdat men nu de gelegenheid kreeg
om de warmte in de stad te ontvluchten
en verkoeling te zoeken aan het strand, in
de zee of op de meren.
En die „men" was in dit geval een veel
hoofdig wezen. Bij drommen trokken ze er
Zaterdagmiddag op uit, te voet, op de fiets
of per tram met het ééne gemeenschappe
lijke doel: wind en water.
Deze zocht het in een zweminrichting
(maar dat kunnen er in onze stad nooit
veel geweest zijn, omdat een dergelijk in
stituut hier -nauwelijks meer dan in em-
bryonalen toestand bestaat!), een ander
spoedde zich naar onze schoone Kager- en
Brasemermeren en een derde richtte zijn
schreden naar Katwijk of Noordwijk, waar
de zee tot een verkwikkend bad noodde.
En. gisteren was het van hetzelfde laken
een (veel te warm) pak. Alleen zij, die met
den besten wil van de wereld geen kans
zagen om er tusschen uit te breken en die
door zéér geldige redenen daarin verhin
derd waren, bleven bij den eigen „haard".
Hun restte slechts de mogelijkheid om mid
dels rolgordijn, jalouzie en/of markies de
felstekende zonnestralen zooveel mogelijk
buiten te houden, maar desondanks steeg
in de middaguren ook in hun binnenkamer
de temperatuur toch verre boven het voor
ons landje als normaal geldende peil.
Maar verreweg het grootste deel der be
volking trok er tusschen uit om op strand
of meer verkoeling te zoeken voor de zon-
doorstoven ledematen.
Geen wonder, dat de in die omgeving
gelegen café's of inderhaast opgeslagen
consumptietenten goede zaken maakten.
Immers: warmte maakt dorstig en warm
was het gisteren ongetwijfeld. Voor hen,
die een zeebad namen, was het echter een
groote teleurstelling, dat het water vol zat
met kwallen-baby's, die weliswaar nog niet
voldoende „mans" waren om van zich af te
■bijten, doch waarmede de aanraking toch
op z'n zachtst gesproken onaangenaam
mocht heeten.
Maar wanneer men de keuze heeft tus
schen een verblijf op het gloeiend heete
zand onder een brandende zon en een
frisch zeebad temidden van glibberige klon
ters, kiest men toch het laatste en zóó
dachten blijkbaar de meesten erover.
Waarmede gezegd wil zijn, dat het aantal
baders het dito kwallen nog altijd overtrof.
Tegen den avond, toen de meesten al
weer druk bezig waren om door het gelijk
tijdig openzetten van alle in het huis aan
wezige deuren en ramen de temperatuur
daarbinnen op buitenpeil te brengen, be
gon de lucht te betrekken. Al dichter pak
ten zich de wolken samen en een flink
onweer gepaard met een hevigen slagregen
vormde het einde van deze twee zomersche
flagen. zooals wij ze in ons land in iederen
zomer slechts enkele meemaken.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijzigingen: Maison Speyer, Haarlem
merstraat 88, stoffenhandel. Vestiging
filialen: Haarlemmerstraat 101, Leiden;
Weimarstraat 39, 's-Gravenhage.
N.v. Verbeek's Handel Maatschappij
(Verbeek Trading Company), Haagweg 33,
Leiden, handel in kantoormachines. Uit
getreden: K, Verbeek als gedelegeerd com
missaris. N. Dir.: K. Verbeek, 's-Graven
hage.
ADRES AAN B. EN W.
Inzake onderwijsbenoemingen.
Aan het college van B. en W. ts onder
staand adres verzonden:
De afdeeling Leiden van den Bond van
Nederlandsche Onderwijzers, goedgekeurd
bij K.B. 22 Maart 1890, domicilie kiezende
Kernstraat 23, heeft bij dezen de eer uw
college beleefd te verzoeken, maatregelen
te nemen voor een hernieuwde rang
schikking naar paedagogische-didactische
kwaliteiten der volontairs
Tevens spreekt zij de wenschelijkheid
uit, dat voor de ophanden zijnde benoe
ming van leerkrachten aan de U.L.O.-
school, uitsluitend Leidsche leerkrachten
worden voorgedragen, opdat de ex-leer
krachten. thans kweekelingen met akte,
zoo spoedig mogelijk wederom als vol-
leerkraclit benoemd kunnen worden,
't Welk doende enz.
Namens de afd. Lelden van den
B .v. N .O.
(w.g.) L. G. van Doorn, voorzitter,
(w.g.) B. W. Schippers, secretaris.
HET 100-JARIG BESTAAN DER
ZONDAGSSCHOOL IN NEDERLAND.
De herdenking te Leiden.
In het wijkgebouw „Levendaal" kwa
men vele Zondagsschoolonderwijzers en
afgevaardigden van zestien Zondagsscho
len te dezer stede bijeen, om te spreken
over een gezamenlijke herdenking van het
feit, dat dit jaar de Zondagsschool in Ne
derland honderd jaar bestaat. In prin
cipe werd men het in deze bijeenkomst
eens over het houden van een kerkdienst
in de maand October, die voor allen toe
gankelijk zal zijn en een wijdingsure, uit
sluitend voor Zondagsschoolpersoneel.
Een voorloopig comité zal zich met de
uitwerking en uitvoering der plannen be
lasten.
GEZELLIGE AVOND IN „ENDEGEEST".
Zaterdag werd in de met bloemen en
planten versierde recreatiezaa van Ende
geest een gezellige avond gehouden, ter
eere van de voor het examen krank
zinnigenverpleging geslaagde zusters en
broeders. Het duo van de Cabaretclub
..Oké" alhier de heer J. v. Seyst en mevr.
Plezier-Porrey. alsmede de pianist en
violist de heeren Riethoven en van Wijk
verleenden aan deze avond hun medewer
king. Tusschen de verschil ende stukjes
door bestond gelegenheid tot het maken
van een dansje
Het was een echt gezellige avond waar
op zoowel de medewerkenden als de aan
wezigen met voldoening kunnen terug
zien
o
LEIDSCHE GEITENFOKKERSVER.
De op 8 Augustus te houden tentoon
stelling vanwege de Leidsche Geitenfok-
kersvereeniging mag zich. de zeer ongun
stige tijdsomstandigheden in aanmerking
genomen, in veler belangstelling verheu
gen. Dit bewijzen de reeds ontvangen of toe
gezegde prijzen o.a. van het Leidsch Dag
blad. de Leidsche Courant het Weekblad
de Boerderij, het Maandblad de Geit en
van de heeren J. W. Bonda Sschreuder en
J. M v. d. Moo'en allen alhier; A. v. d.
IJssel te Den Haag Gróter te Voorschoten
en H Roest te Brielle.
AUTO TEGEN HUIS OPGEREDEN.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
omstreeks halfdrie is de 25-jarige automo
bilist F. G. H. V. uit Noordwijk, die onder
den invloed van sterken drank verkeerde,
met zijn auto op den Rijnsburgerweg in
volle vaart tegen een boom gereden. De
boom werd geheel vernield, waarna de
auto met groote snelheid tegen een ijzeren
hek, staande voor perceel No. 73, botste, dit
omverwierp en eerst tot stilstand kwam
tegen den gevel van het huis.
Wonder boven wonder bekwam de be
stuurder geen letsel; een inzittende, P. R.,
botste met zijn neus tegen een stijl van de
auto en bekwam een bloedneus.
De auto werd aan de voorzijde danig be
schadigd. De politie maakte tegen den
roekeloozen autobestuurder proces-ver-
baal op.
o
BRAND IN KRUIDENIERSZAAK.
Gistermiddag omstreeks kwart over vier
bemerkte een bewoner van de Janvossen-
steeg, dat er een straaltje rook kwam door
een gat van den muur, welke zijn woning
scheidt van die van den heer P. C. v. d. L„
die in het perceel Janvossensteeg 21 een
kruidenierszaak drijft. Hij waarschuwde
onmiddellijk de politiebrandweer, die snel
ter plaatse was en met twee stralen op
de motorspuit het vuur bluschte. De brand
!s tijdens afwezigheid der bewoners ver
moedelijk tengevolge van zelfontbranding
van olie ontstaan.
Een kantoortje, zoomede de aangren
zende opslagplaats, gevuld met kruide
nierswaren, brandden geheel uit, terwijl de
winkel veel waterschade kreeg. De schade
wordt door verzekering gedekt. De politie
brandweer stond mede als gevolg van de
hitte voor een niet gemakkelijke taak,
doch kweet zich daarvan met grooten ijver
op voortreffelijke wijze.
GEM. H. B. S. MET 5-JARIGEN
CURSUS.
Eindexamen Afd, A; Geslaagd F. J.
Frencken, Voorburg, W. F. Harmsen, Lei
den, mej. J. J. v. Konijnenburg, Leiden, D.
Lambinon, Lelden, mej. W. Lange, Wasse
naar, S. H. Tan, Leiden, A. Trippenzee,
Leiden, J. P. Turion, Voorschoten, mej. D.
M. Versieyen, Oegstgeest, A. Verstraaten,
Leiden, mej. W. v. Woudenberg, Leiden,
Afgewezen geen.
CHR, KWEEKSCHOOL.
Geslaagd voor de akte L. O. nuttige
handwerken de dames: E. G. Laman te
Leiden, C. Ligtheim, Den Haag, A. J. den
Ouden, Oegstgeest, M. M. Plante, Alphen
a. d. Rijn, E. A. W. Sleeboom, Noordwijk,
J. A. Zandbergen, Rijnsburg, C. van Zijst,
Katwijk-Binnen. Afgewezen geen.
GEM. KWEEKSCHOOL.
Geslaagd voor de akte L. O. van de
eerste groep, de dames J. Dirkse en C.
C. de Hertogh, beiden alhier en M. Duin
dam, te Noordwijk. Afgewezen drie can
didates
PLANTSOEN-CONCERT.
Donderdag a.s. zal de Harmonie-Kapel
„Werkmans Wilskracht" onder leiding
van den heer G. Dik, het Plantsoen-
Concert verzorgen voor den Bond van
Leidsche Harmonie- en Fanfare-Vereeni-
gingen. Dit concert wordt gegeven in het
Plantsoen (Musis Sacrum) en vangt aan
8 uur precies.
Het programma luidt:
1. Marsch
2. Ouverture Raymond A. Thomas
3. Tres Jolie, wals E. Waldteufel
4. Birds of the Forest.
Polka de Concert S. Mayr
5. Marche aux Flambeaux G. Meyerbeer
Pauze
6. Florentiner Marsch Julius Fucik
7. Maritana. ouverture W. V. Wallace
8. Lohengrin, fantaifie R. Wagner
9. Through Night to Light, marsch
E, Laukien
o
Zaterdagmiddag had zekere P. Br.
het ongeluk een flesch te breken waardoor
hii een sterk bloedende verwonding opliep
aan ziin rechterhand Hii werd door bet
iid der E H B O.-brigade C Paats ter
Diaatse verbonden en heeft zch vervolgens
onder geneeskundige behande'ing gesteld.
Aan den Leidschen Glashandel der
firma W. van Dam en Co alhier, werd de
levering van het benoodigde glas opge
dragen voor een Pharmaceutische fabriek
te Haarlem een navilioen te Nederhorst
den Berg, 15 heèrenhulzen te Velsen, 22
middenstandswoningen te H'lversum. 12
middenstandswoningen te Amersfoort en
31 middenstandswoningen te Gouda,
Gister is de 67-jarige weduwe A. C.
bij het verlaten van de Hartebrugskerk
uitgegleden, waardoor zii viel en het lin
kerscheenbeen brak De Eerste Hulpdienst
vervoerde haar naar het Academisch Zie
kenhuis.
Gistermiddag omstreeks 12 uur is de
motorrijder P. F. M. H., kapper hier ter
stede, die op de duozitting een zekeren
H, H. vervoerde, op den hoek van den
Nieuwe Rijn en de Burchtsteeg in botsing
gekomen met een auto, bestuurd door
J. H. Het gevolg was, dat de duorijder on
den grond viel. een bloedende wonde aan
het achterhoofd bekwam en door den E.
H. D. naar het Acad"misch Ziekenhuis
moest, worden vervoerd.
VISSGHERU^P^TEM.
IJMUIDEN. 22 Juni 1936
VISCHPRIJZEN.
Tarbot per K G. f. 0.450.35; Griet per
kist van 50 KG. f.2412; Tongen per
K.G. f. 0.530.38; Groote Schol per kist
van 50 K.G. f.20: Middelschol f 18; Zet-
schol f. 16—10.50; Kleine Schol f. 15—3;
Schar f.42.80; Tongschar f.1413; Pie
terman en Poontjes f. 2.300.50; Groote
Schelvisch f.17: Middel Schelvisch f.15;
Kleinemiddel Schelvisch f. 168; Kleine
Schelvisch f. 11 505.70; Kabeljauw per
kist van 125 K.G. f.6920; Gullen per kist
van 50 K.G. f. 133.90; Lengen per stuk
f. 1.20; Heilbot per K.G. f.0.80: Wijting per
kist van 50 K.G f. 4.20—0.80; Makreel
f. 8.50—4.10; Groote Hake f. 35; Groot
middel f.36—35; kleinmiddel f. 12.50—11;
klein f. 5.50.
Aangekomen de Stoomtrawlers: IJM. 161
met f. 1180; IJM. 95 met f. 17G0: IJM. 39
met f.1020; IJM. 82 met f.2180 besom
ming. Voorts de loggers; LJM. 204 met
f.305; KW. 169 met f.346; KW. 175 met
f.320; KW. 75 met f.360; KW. 153 met
f.387; KW. 52 met f.83; KW. 105 met
f.307; KW. 64 met f.274; KW. 94 met
f.229; KW. 167 met f.336; KW. 46 met
f.210; KW. 154 met f.344; KW. 91 met
f.279; KW. 177 met f.328; KW. 28 m. f223
KW. 59 met f. 160; KW. 24 met f.280; KW.
155 met f.407; KW. 51 met f.949; KW. 74
met f.1164; KW. 70 met 1.459; KW. 124
met f. 210 besomming.
Binnen van de haringvisscherijKW. 43
met 35 kantjes; KW. 151 met 68 kantjes.
Prijzen maatjes f. 11.959.20.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Het Volkenbondswerk.
Polen heeft zich uitgesproken voor op
heffing der sancties evenals China.
President Roosevelt heeft de in verband
met het conflict tusschen Italië en Abes-
synië voor deze beide landen afgekondigde
uitvoerverboden ingetrokken.
Dit embargo had betrekking op: le. het
zenden van wapens, munitie en ander oor
logsmateriaal aan de oorlogvoerenden; 2e.
financieele hulp aan de oorlogvoerenden.
In de derde plaats was tot de Ameri-
kaansche onderdanen de waarschuwing
gericht, dat, wanneer zij van schepen der
oorlogvoerenden gebruik maakten, zij dit
voor eigen risico deden.
Ten vierde waren de handelaren, die
met de oorlogvoerenden handel wilden
drijven, gewaarschuwd, dat zij dit op eigen
risico deden. In de vijfde plaats werd
moreele pressie uitgeoefend, opdat de uit
voer van grondstoffen niet hooger zou zijn,
dan in normale vredestijden.
Bij de Intrekking dezer besluiten ver
klaarde Roosevelt „Deze maatregelen, welke
onze neutraliteit moesten verzekeren, wer
den genomen, nadat kennis was genomen
van de feiten. Thans heb ik de zekerheid
gekregen, dat de omstandigheden, welke
deze maatregelen noodzakelijk maakten,
niet meer bestaan. Ik heb dus een nieuwe
proclamatie uitgevaardigd, waarbij wordt
bepaald, dat de oude maatregelen niet
meer toegepast mogen worden".
Hooge ambenaren van het ministerie van
Buiteniandsche ken wijzen er op, dat de
opheffing van het embargo niet de erken
ning van de annexatie van Abessynië met
zich medebrengt, daar dit een diplomatieke
kwestie is, welke in de toekomst nauw
keurig bestudeerd moet worden.
Naar verluidt, heeft Frankrijk besloten
aan de verschillende landen plannen voor
te leggen tot versterking van het stelsel
der collectieve v Kgheid.
In de eerste plaats zal het noodig zijn
art. 11 van het Covenant, dat de maat
regelen behandelt te nemen, indien er
oorlogsgevaar dreigt, te versterken. Vol
gens de huidige interpretatie van dit arti
kel moet de Raad van den Volkenbond
zijn beslissingen tg dezer zake eenstemmig
nemen. Derhalve kan een stem tegen van
een der betrokken partijen de preventieve
maatregelen, om een conflict te voorkomen
krachteloos maken. Naar de meening van
de leidende geesten in Frankrijk is dit een
omstandigheid, die men zal moeten weten
te vermijden, door te bepalen, dat voortaan
althans de principieele stemming van den
Raad. waarbij het oorlogsgevaar vastge
steld wordt en waarbij een internationale
preventieve actie kan worden ingezet,
unaniem zal moeten worden genomen,
doch met uitzondering van de stemmen
der partijen.
In de tweede plaats moet geconstateerd
worden, dat de dwangmaatregelen volgens
artikel 16 tegen Italië niet strikt in acht
zijn genomen. In de toekomst zou men
kunnen overeenkomen, dat de oeconomi-
sche sancties niet door de Volkenbonds
leden kunnen worden geëischt, dan wan
neer de landen, die in het bijzonder door
hun geografische positie meer bij het
conflict geïnteresseerd zijn dan de andere,
besloten zijn tot sancties over te gaan. In
dit geval zullen de andere staten verplicht
zijn een minimum aan oeconomische
dwangmaatregelen toe te passen. Deze
bijzondere rol van de direct belangheb
bende staten mag geen afbreuk doen aan
het principe van de ondeelbaarheid van
den vrede in Europa, principe waaraan
Frankrijk ten zeerste blijft hechten.
Men zou in het algemeen kunnen zeggen,
dat de Fransche voorstellen zullen leiden
tot een verzwakking van de voorzieningen
van artikel 16, wat betreft het instellen
van een internationale dwangactie. maar
indien daarentegen deze actie eenmaal zal
BINNENLAND.
Algemeene vergadering van „Bloembol
lencultuur" te Haarlem. (4e Blad).
Steun aan de textielnijverheid door ver
hooging van invoerrechten. (2e Blad).
Ernstige botsing bij Arnhem tusschen
autobus en motorrijwiel; één doode en 22
gewonden. (2e Blad en Laatste Berichten,
le Blad).
Mr. Verschuur pleit op een R.-K. land
dag voor devaluatie. (Binnenland, 4c BI.)
Bij Mook zijn twee motorrijders tegen
een auto opgereden en zwaar gewond.
(Gemengd, 4e Blad).
De aankomst van Kroonprins Boudewijn
van België te Noordwijk. (Uit de Omstre
ken, 2de Blad).
Doodelijke aanrijding te Voorschoten.
(Uit de Omstreken, 2de Blad).
De acteur Flor de la Roche bij een auto
ongeluk in Duitschland gedood. (Kunst
en Letteren, le Blad).
De eigenlijke feestweek te Utrecht be
gon; verschillende Kohinklijke onder
scheidingen zijn verleend; hedenmorgen
vond de intocht der reünisten plaats.
(Laatste Berichten, le Blad).
BUITENLAND.
Rond de opheffing der sancties. (Bui
tenland, le Blad).
Fransche voorstellen ter versterking der
collectieve veiligheid. (Buitenland, le BI.)
Gedeeltelijke ontspanning in de Belgi
sche stakingsbeweging. (Buitenland, le
Blad).
Voortdurende terreur in Palestina (Bui
tenland, le Blad).
Vrouwenkiesrecht in Frankrijk te ver
wachten? (Buitenland, le Blad).
Wil Dantzig zich bij Duitschland voe
gen? (Buitenland, le Blad).
De uitvaart van Maxim Gorki. (Kunst,
3e Blad).
De Duitsche staatssecretaris Bernhard
von Büluw. t (Buitenland, le Blad).
Onweers eischen in Bulgarije 52 slacht
offers. (Tel., le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN,
EERSTE BLAD.
zijn ingesteld, men het collectieve optre
den door krachtdadige middelen aanzien
lijk zal kunnen versterken. Men moet
echter niet meenen, dat de daartoe noodige
regionale verdragen van onderlingen bij
stand het Covenant zelf zullen vervangen.
Heden komen de vertegenwoordigers
van de staten, welke zijn uitgenoodigd om
deel te nemen aan de Zee-engten-confe
rentie, met uitzondering van Italië dat
zich voorloopig afzijdig houdt te Montreux
bijeen. De Zwitsersche autoriteiten hebben
strenge maatregelen genomen om onge-
wenschte elementen verre te houden.
Morgenmiddag zal de conferentie in een
plechtige zitting worden geopend.
Vergeet niet vóór Uw vacantie onderstaand biljet aan ons toe te zenden
Ondergeteekende
■week
abonné
kwartaal
wonende (straat)
wenscht het „LEIDSCH DAGBLAD" vanaf
^7ruopgezonden te hebben aan onderstaand adres
tegen vergoeding van benoodigde portokosten.
