|77ste Jaargang MAANDAG 25 MEI 1936 No. 23362 STADSNIEUWS. Het voornaamste nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIES: 3D ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque» en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maanden f. 2.35 per week f. 0.18 Franco per post f. 2:35 per 3 maanden -f- portokosten. (voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.> I I Dit nummer bestaat uit VIER bladen EERSTE BLAD. INTREDE W. H. BEEKENK AMP. Proponent W. H. Beekenkamp te dezer Istede, beroepen predikant bij de Ned. Herv. loem. te Heinenoord, zal op Zondag, 26 IJuli zijn intrede in deze gemeente doen. I in dezen bevestigingsdienst zullen voor- Igaan ds. mr. E. D. G. van der Horst van Oud-Gastel, tot voorkort te Heinenoord ka dr. J. D. de Lind van Wijngaarden van |üe Bilt. DE TREINENLOOP MET DE A.S. PINKSTERDAGEN. Door de Ned. Spoorwegen zuilen Zater dag 30 Mei a.s. en Maandag 1 Juni (2den Pinksterdag) vijf en dertig extra vóór- en volgtreinen tusschen Amsterdam en Rot- Jterdam worden ingelegd, terwijl de trei- Inen in de richting België, Dultschland en ■Frankrijk extra versterkt zullen worden. ■Bij verschillende vóórtreinen, die in recht Istreeksch verkeer loopen, behoeft niet ■heer overgestapt te worden. Op de voor naamste stations zullen óók nog extra treinstellen met personeel gereed gehou- den worden om bij buitengewone drukte dienst te kunnen doen. Op 't baanvak ielden-Woerden-Utrecht zullen dit jaar |geen extra-treinen loopen, maar zullen de treinen met twee en drie rijtuigen ver- Isterkt worden, terwijl op 't baanvak Lei- |den-Alphen aan den Rijn-Gouda de mo- tortreinen door Dieseltreinen vervangen rillen worden. Door de Ned. Spoorwegen is voor het blieele land weer een centrale vervoers- rrgeling ontworpen, daar deze met de laaschdagen uitstekend voldaan heeft. AMPÈRE HERDENKING TE LEIDEN. J Ter herdenking van den sterfdag van den Iteroemden natuurkundige André Marie ■Ampère (17751836) hebben het bestuur I en de directie van het Nederlandsch His- triseh Natuurwetenschappelijk Museum hier een samenkomst van correspondee- |iende leden en verdere belangstellenden eeoreaniseerd. die zal plaats vinden den 16den Juni e.k. In deze samenkomst, mede Iter gelegenheid van het 5-jarig bestaan ■Tan het museum (voor het publiek geopend 16 Juni 1931) zal dr. E. J. Dijksterhuis een lordracht over Ampère houden: na afloop hiervan zal een bezoek aan het museum raden gebracht. Zij die m deze bijeenkomst belangstel len. kunnen zich voor introductie wenden Itot den directeur van het museum, dr. C. IA. Crommelin. Wasstraat 60. alhier. VERKEERSEXAMENS "VOOR DE JEUGD. 450 candidaten meldden zich aan. Hedenmorgen en -middag zijn in de iThorbecke- en Medusastraat onder auspi- Iciën van de Ver. „Veilig Verkeer" afdee- lltog Leiden en met volledige medewer- Iking van de Leidsche verkeerspolitie on- I der leiding van inspecteur Van der Wal |ée eerste verkeersexamens afgenomen, Iradat de jeugdige candidaatjes de vorige week reeds schriftelijk hadden bewezen I op de hoogte te zijn van de voornaamste verkeersregels. Maarde praktijk is toch altijd weer landers dan de theorie en daarom werden pe vanmorgen in de gelegenheid gesteld lom aan te toonen. dat het goede cijfer, |vaarmede het schriftelijk werk was be- °ond. geen vergissing was geweest. Hieraan werd deelgenomen door 'n 450- Ital jongens en meisjes, zoowel voetgan- Ifers als wielrijders en leerlingen van de Ischolen Zuidsingel, Noordeinde (hoofd de Iheer Gathier), Ooster- en Munnikenstraat I Krauwelsteeg, Mariaschool, Haarlemmer straat en R.-K. Meisjesschool Haarlem merstraat. Aan de hoofden dier scholen brengen IFÖ gaarne een woord van hulde voor het ■juiste inzicht, dat zij op deze wijze toonen 1 te bezitten van het groote belang van een |ophiding tot bewust weggebruiker, ■in andere steden is het aantal candi- oaten, dat aan deze examens deelneemt, P"1 grooter, doch, waar het hier de eer- l"s maal betreft, is er stellig reden tot te- IheJenheid. Het goede begin is gemaakt, maar dat Ueteekent in dit geval geenszins, dat het Italve werk is volbracht. I Er is nog heel wat werk te verrichten voordat alle stadgenooten zijn opgevoed ijot goede weggebruikers en het is juist pet onderwijzend personeel, dat in deze een Ptaohtigen steun kan verleenen. Moge een verdubbeld aantal candida- Ih^00r lle' tweede verkeersexamen het Pewijs vormen, dat de Leidsche onder- ■""Jswereld ook in dit opzicht haar taak ■erstaat. |,Do inspecteur bij het Lager Onderwijs, llin J' Baak' toonde zijn belangstei- I mg door persoonlijk eens te komen kij- I -u. hoe de jeugdige examinandi het I yours met vele kruispunten aflegden. L vriendelijke omwonenden verhoogden vreugde van den „vrijen dag" door de DE HEER H. P. H. WüRTZ RAADSLID. Naar wij vernemen heeft de heer H. P. H. Würtz te kennen gegeven een even- tueele benoeming tot lid van den ge meenteraad als opvolger van den heer mr. C. P. de Vries (Nationaal Herstel), die als zoodanig bedankte, te zullen aan vaarden. EEN INTERESSANT WERK VAN DE LEIDSCHE DUINWATER MIJ. Het leggen van een zinker door den Rijn te Katwijk aan den Rijn. Het leggen van hovengenoemden zinker is een onderdeel van hét werk tot verbe- ring van het watertransport naar de gemeente Leiden. In de laatste drie, vier jaren toch is het waterverbruik per inwoner zeer toegeno men. Dit laatste kan worden toegeschreven aan het toegenomen gebruik van vaste waschtafels, geysers en andere hygiënische toestellen. De nieuwe transportbuis, die gelegd wordt van den Watertoren uit de duinen tot over het Additioneel kanaal, heeft als voornaamste kunstwerken bovengenoem- den zinker door den Rijn en de brugpljp over het Additioneel kanaal. De buis heeft van den Watertoren af tot aan de splitsing naar Valkenburg nabij den molen, een inwendige diameter van 600 m.m en verder van de molen tot over het Additioneel kanaal een 500 m.m. in wendige diameter, waar de pijp aansluit op de reeds bestaande leidingen van 500 m.m. Hierdoor wordt het mogelijk bij het zelfde krachtverbruik van de pompen een veel grootere hóeveelheid water naar Lei den te pompen. Het construeeren en het op zijn plaats brengen van een dergelijken grooten zin ker vereischt groote zoTg en voorbereiding. Er moet o m. gezorgd worden voor voldoen de bekendmaking van de stremming der scheepvaart, de benoodigde vergunningen moeten bij de betreffende autoriteiten worden aangevraagd enz. Voor de buisieiding zelf, die onder het water doorgaat worden speciale hulpstuk ken gegoten, teneinde volkomen dichtheid en weerstand tegen mechanische bescha diging te verkrijgen. De zinker wordt in z.g zinkerlieren op gehangen en vóór het zakten onder druk gebracht om ook maar de kleinste lekken te kunnen opsporen. Met het zakken van den zinker wordt eerst begonnen als blijkt, dat de zinker volkomen dicht is en bestand tegen hoo- gen druk. De zinkerlieren zijn zoo geconstrueerd, dat ze telkens door een slag om te draaien elk evenveel staaldraad afvieren, zoodat de zinker gelijkmatig zakt. Van te voren is een sleuf in den bodem gebaggerd, waarin de zinker tot de ge- wenschte diepte wordt neergelaten. Als de zinker de gewenschte diepte heeft bereikt, wordt de sleuf weer vol zand ge stort en kunnen de zinkerlieren worden losgemaakt. Het losmaken van de zinkerlieren ge schiedt echter niet alvorens de zinker nogmaals onder hoos en druk gebracht wordt om te kunnen constateeren of tijdens het zakken geen beschadiging of ondichtheid is ontstaan. De aanneemster van het werk is de firma L. A. van Brero en Zn. alhier; de uitvoering geschiedt onder leiding van de directie van de N.V. Leidsche Duin water Maatschappij. AANRIJDING. I kindei «tigend^ttig6 me' k0' aan8ename ver" ren te tracteeren op limonade, al- Gisterochtend is op den Bezuidenhout- sclieweg te Den Haag de twee-en-twintig jarige student C. W. alhier met zijn mo torrijwiel tegen een vrachtauto opgebotsf. Met een fractuur van zijn linkeronder been moest hij in het ziekenhuis aan den Zuidwal worden opgenomen. De duo- passagiere, de twee-en-twintigjarige me juffrouw J. S. uit Rotterdam, bekwam een lichte hersenschudding en een wond aan haar linkeroog. Zij werd door den geneeskundige dienst eveneens naar het ziekenhuis aan den Zuidwal vervoerd, vanwaar zij. na behandeld te zijn, naar huis kon terugkeeren. De oorzaak is vermoedelijk gelegen in roekeloos rijden van den bestuurder van de vrachtauto, den 42-jarigen H. J. M. uit Bergen (N.H.). CHR. ONDERWIJZERS De nieuwe zakelijkheid in de letterkunde. Onder voorzitterschap van den heer Ba- kema kwam Zaterdagavond de afd. Leiden van de Ver. van Chr. Onderwijzers(essen) in Nederland en Overzeesche Gewesten in het Nutsgebouw bijeen. Bij opening las de voorzitter een ge deelte uit 1 Cor. 12, waarna direct aan den secretaris, den heer A. van Kapel, ge legenheid werd gegeven de notulen voor te lezen. Nadat de heer den Dikken enkele Vojo-mededeelingen had gedaan refereer de mej. F. J. Moene over „De nieuwe za kelijkheid in de letterkunde". In het be gin van haar inleiding wees spr. er aller eerst op, dat de nieuwe zakelijkheid vraagt naar een tastbaar resultaat, alles concen treert zich op het heden. De nieuwe za kelijkheid kent geen geheim en terug houding. Integendeel, zij wil alles bloot leggen en de aanschouwende werkelijk heid doen beleven. De feiten moeten spre ken. De auteur moet afstand nemen t. o. v. zijn onderwerp- De stijl der N. Z. is kort en op den man af. Zinnen van één of twee woorden worden vaak gevormd. Na dat spr. er op gewezen had, dat de mo derne biographie de meest populaire vorm is, waarin de N. Z. haar ideeën tot uiting brengt, ging zij uitvoerig de principes van deze theorie na. die zich duidelijk open baren in bijv. de reportage-, filmische-, bekentenis- en vitalistische roman. Spr. gaf voorts een oordeel over de N. Z. in haar invloed op het moderne proza. Deze invloed is in elk geval zuiverend. Het stre ven naar vereenvoudiging en beperking kan niet anders dan onze sympathie heb ben. De directheid, die geëischt wordt, de soberheid van stijl, wij kunnen .ze waar- deeren, evenals het op den achtergrond treden van den auteur. In te strak door gevoerde zakelijkheid gaat evenwel, vol gens spr., veel verloren. Er komt een te kort aan verbeelding, aan gloed en aan leven in deze „vergoding van het mecha nisme". De kunstwaarde valt dan ten of fer aan het streven naar volkomen re portage. Ook brengt de grenzenlooze openhartigheid, het wegvallen van alle terughouding en schroom gevaren mee. zoodat wij wel lectuur op dit gebied niet kunnen aanvaarden. Het element, dat wij zeker moeten betreuren en veroordeelen, is de bij deze jongeren gangbare opvat ting van zakelijkheid: het met de zinnen waarneembare. De buiten onze sfeer Ha gende roman van heden beweegt zich uit sluitend ln den tijd. Waar zielstoestanden worden geteekend verliest zich de weer gave in oppervlakkigheid, in aanklacht tegen de wereld, in wanhoop en verwar ring eenerzijds, in hartstochtelijken drang cm zich uit te leven en zichzelf te hand haven anderzijds- Mej. Moene, die blijk gaf veel studie van dit onderwerp te hebben gemaakt, kwam tenslotte tot de conclusie, dat de N Z.- idee ais zuivering erkend en aanvaard dient te worden, maar om haar nractische toepassing met reserve dient te worden tegemoet getreden. Na een geanimeerde bespreking werden nog enkele huishoudelijke zaken afge daan, waarna sluiting op de gebruikelijke wijze volgde. VEREENIGING „KATHOLIEK LEIDEN" Openlucht uitvoering. Op het R.K. Sportpark aan den Haag- weg, werd gisteren een Katholiekendag gehouden, welke was georganiseerd door de vereeniging Katholiek Leiden en waar aan meer dan 1200 jongens en meisjes hun medewerking verleenden. Op het veld merkten wij o.a. op mon seigneur H. J. M. Taskin, protonotarius apostoUcus, president van het Groot Semi narie te Warmond, den Heer A. Homulle, deken van Leiden, de redenaar van den middag, kapelaan H. Drost uit Rotterdam en vele pastoors en geestelijken uit Leiden en omgeving. Om half drie opende de heer W. J. Kriek voorzitter van „Katholiek Leiden", na een kort inleidend woord van den heer Poll- maim de openluchtmiddag met een wel komstwoord, in het bijzonder ook de geestelijken, corporaties van vereenigin- gen en bonden en allen, die hun medewer king hadden toegezegd. Met dankbaarheid en groote instemming had het bestuur toestemming van Mgr. J. P. Huibers, bisschop van Haarlem, ontvangen voor 't celebreeren van een plechtig lof op dezen openluchtmiddag. Dit feit, aldus spr., zal een massale hulde zijn aan Christus Koning, een hulde van 1200 jongens en meisjes, de dragers van de toekomst, aan Hem, die hier dezen middag zelf tegen woordig zal zijn. Hierna was het woord aan kapelaan H. Drost, die in zijn rede: „Heden en Toe komst", de stroomingen van den modernen tijd uitvoerig uiteenzette. We leven, aldus spr., in een geweldigen tijd. De wereld dreigt ineen te storten, omdat een onbekende macht tracht te bunkeren en te rammeien aan de poorten van pns Christelijk geloof. De wereld dreigt ineen te storten, de toestand is in hooge mate geschokt, iedereen voelt het, iedereen weet het en daarom aan ons Katholieken, de dragers van de toekomst de oorzaken van deze ellende na te gaan. De grootste oorzaak van den wantoestand ligt hierin, dat de mensch gebroken heeft met God. God wilde de menschen samen met Hem men heeft misbruik gemaakt van Zijn goedheid. Maar Gods barmhartigheid is oneindig groot en daarom heeft Christus ons verlost en ons het hem verzoend ln de Katholieke Kerk. Alleen dan kan er weer gemeenschap tusschen de volkeren bestaan, als Koning Christus weer de plaats, die Hem toekomt in deze wereld zal hebben Ingenomen. Maar men wil immers los van de Kerk! Men kan zich zelf wel regeerenMen wil z'n eigen God zijn! De moderne stroomingen heb ben de wereld overweldigd. Wanneer de mensch breekt met God, breekt de mensch met zijn medemensch. Inplaats, dat de menschen, over de Kruisen van het slag veld elkaar trachten de hand te reiken, gaan zij door met het uitvinden en fabri- ceeren van modern oorlogsmateriaal. In derdaad, 't Kaiensmerk brandt nog op het voorhoofd van Europa. Maar dan is er nog een, die temidden van ons staat en Wiens barmhartigheid oneindig isChristus, met zijn Goddelijk woord: „Ik heb mede lijden met de schare!" Dat is het licht baken voor den dolenden, vallenden mensch. Waar de wereld van God is af gedwaald. moet de kerk haar naar Hem terugbrengen. Wij hebben in dezen tijd de leer der kerk in praktijk te brengen. De geest van het Christendom is de geest van de liefde, de wortel en de grondslag van de liefde is het geloof. Dat geloof moet de wereld overwin nen door de liefde. Hierna wijdde spr. uit voerig uit over de toestanden in die lan den, waar God niet wordt geduld en Zijn geloof geen bestaansrecht heeft. Laten wij Katholieken, aldus spr. onze eenheid be waren en door die eenheid en de liefde de wereld overtuigen, dat er nog redding is. Wij zullen gaan sterk door de genade, sterk door de liefde, sterk door ons geloof. Na 'n korte pauze, werd 'n plechtig lof ge celebreerd door deken A. Homulle, terwijl Pastoor Smitz als diaken en Rector Rijnen als subdiaken fungeerden. Na het lof werd door allen het Eucharistisch volkslied ge zongen. Hierna gaf deken Homulle in een korte toespraak zijn vreugde te kennen over het welslagen van dezen katholieken dag en dankte nog eens in het bijzonder alle vereenigingen die hun medewerking aan dezen Katholiekendag hebben ver leend. De openluchtbijeenkomst werd door den heer Kriek met den Chr. groet geslo ten, waarna alle vereenigingen voor de kerkelijke en burgelijke autoriteiten defi leerden. De R.K. Harmonievereeniging Perosi luisterde dezen middag met mu ziek op. o HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Wijzigingen: N.V. Nederlandsche schoen en lederfabrieken Bata-Best (f.1. Haar lemmerstraat 67. Leiden; hoofdzetel, Kal- verstraat 110/112, Amsterdam. Opheffing filiaal Voorstraat 75, Noordwijk. N.V. Joh. Hickendorff's Schoonmaakbe drijf en Glazenwasschedij (filiaal), hoofd zetel Wald. Pyrmontkade 73/75, 's-Gra- venhage, Lusthoflaan 52, Leiden. Het fi liaal te Leiden is opgeheven. FEESTAVOND VAN „SWIFT". Bijna 4'/2 jaar is het geleden, dat „Swift" haar leden en donateurs een feestavond heeft aangeboden. Met welwillende mede werking van het tooneelgezelschap „D.O.B" en The Hofenk's Melody Makers, was men Zaterdagavond in de groote zaal van „Zo- merlust" te zamen gekomen, om daar, vol. gens het echte Swift-recept de vele aan wezigen bezig te houden. Toen om ongeveer 8.45 uur de heer Graafmans deze vergadering opende, was de zaal reeds vrij goed bezet, terwijl deze tegen den tijd van het bal bijna geheel gevuld was. De reeds genoemde tooneelis- ten hebben zich uitstekend van hun taak: een vroolijke cabaretavond, gekweten, ter wijl de heer Hofenk met z'n band dit op de hem eigen wijze voortreffelijk opluis terde. Aan het einde -reikte de voorzitter aan de vijf medespelende dames bloemen uit, zijn dank uitsprekende voor het door dit gezelschap gebodene. Een geanimeerd bal onder leiding van den heer A. de Groot hield de liefhebbers nog tot halfvier bij elkander. Al met al een avond, waarmede Swift eer heeft ingelegd, en waarmee het de do nateurs en leden ten zeerste aan zich ver plicht heeft. Onze stadgenoote, mej. G. W. A. Stammers, slaagde te Santpoort voor het examen krankzinnigen vernieling tweede gedeelte. De opbrengst der collecte ten bate van de Braille Muziekbibliotheek voor or ganisten gehouden bli het Kerkconcert in de Waalsche Kerk od Zondag 17 Mei 1.1. Is f.30. Mei. de Haas stelt zich deze week nog gaarne beschikbaar tot het in ont vangst nemen van nagekomen giften" van degenen die afwezig waren. Adreri Nieuw" Riin 67 'giro no. 73254. Ten dienste van Leidsche bedevaart gangers zal Woensdag a.s. een processie- trein loopen van Leiden naar Runxputte voor een bedevaart naar Onze Lieve Vrouwe ter Nood aldaar. BINNENLAND. Het Koninklijk bezoek aan de hoofdstad (4e Blad). Duitschland en onze Oostgrens; gens. raai Von Epp ontkent het bestaan van een door hem ontworpen aanvalsplan. (Binnenland, 4e Blad). Congres der Kath. Dem. Partij te Nij megen. (Binnenland, 4e Blad). Twee ernstige motorongelukken onder Alphen. (Gemengd, 2e Blad). De Indische begrooting vastgesteld; geen salarisverlaging en geen belastingverhoo- ging. (Uit Ned. Oost-Indië, le Blad). BUITENLAND. Bij de verkiezingen in België is de winst voor de Rex, de Vlaamsch-nationaiisten en de communisten. (Buitenland, le Blad). Zal Blum een monetaire conferentie bijeen roepen? (Buitenland, le Blad). De Negus op weg naar Engeland. (2e Blad). Toespitsing van den strijd in Palestina (Buitenland, le Blad). Een rede van Mussolini (Buitenland, le Blad). Maurras, de leider der Action franchise tot 8 maanden gevangenisstraf veroor deeld. (Buitenland, le Blad). Verscheidene vliegongevallen eischen vele slachtoffers. (Luchtvaart 4e Blad). ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN, EERSTE BLAD. Zaterdag 6 Juni as. zullen in de Stadszaal wederom wedstrijden inE.H.B.O. worden georganiseerd, uitgaande van den kring Leiden van vereenigingen 'voor E.H B.O. Verschillende autoriteiten w.o. de burgemeester verklaarden zich reeds bereid zitting te nemen in het eere-comité. Zondagmorgen omstreeks halfdrie is een begin van brand ontstaan op de bin nenplaats van de lakenfabriek der firma le P.. grenzende aan het Levendaal 11-13. De brand ontstond in een hoop gloeiende sintels en is door de brandweer met twee stralen op de motorspuit gebluscht. De schade is gering. De 43-jarige mej. H. in de Borneo- straat kreeg gistermiddag den inhoud van een pan met kokend vet over haar rech terarm en linkervoet, waardoor zij dus danige brandwonden bekwam, dat zij door den E. H. D. ter behandeling naar het Academisch Ziekenhuis moest worden overgebracht. Gistermorgen te kwart over elf is een aantal wielrenners op den Hooge-Rijndij-k gevallen, tengevolge waarvan een hunner, J. K. uit Roterdam, het linkersleutelbeen brak en een schouderblad beschadigde. De E. H. D. vervoerde hem naar het Acade misch Ziekenhuis. Gistermiddag heef de 13-jarige J. B. in de ouderlijke woning in de Sumatra- straat zijn rechterhand door een glasruit gestooten, waardoor hij een diepe wonde in de pols bekwam, welke in het Acade misch Ziekenhuis moest worden ver bonden. Bij het recapituleeren onzer aantee- keningen betreffende het alhier gehouden Chr. Nationaal Concours" hebben wij tot ons leedwezen het dubbel mannenkwartet „Onder Ons" uit Koudekerk a. d. Rijn over het hoofd gezien. Dit dubbel-kwartet kwam uit in de 3de afd., onder leiding van den heer P. de Rook en behaalde een tweeden prijs met 273 punten. Ondanks prijzenswaardige bedoelingen en goed gelukte passages, rechtvaardigde dit op tieden toch niet het toekennen van een Isten prijs. De zangers hebben nog met de zuiverheid te kampen, het materiaal klinkt vrij kelig, de articulatie behoeft nauwlettende zorg, terwijl de voordracht nog te eentonig is. In de Stedelijke Werkinrichting waren opgenomen: Maandag 18 Mei 43 volwassen personen: Dinsdag 19 Mei 50; Woensdag 20 Mei 51; Vrijdag 22 Mei 51; Zaterdag 23 Mei 52 volwassen personen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1936 | | pagina 1