NJORD'S OUDE VIER
Algemeene vergadering van den
Vrijheidsbond.
Een „A.H.G. Fokker-fonds" gesticht
7fïte Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 16 Mei 1936
Vierde Blad
No. 23356
IN EN OM ABESSYNIE.
moet worden geacht.
vooral de twee boegen hebben er een
handje van. Dat zoo'n stootsgewijze voort
stuwing funeste gevolgen heeft op een
3 K.M. baan, laat zich begrijpen. Wordt
dit verholpen en weet no. 3 beheerschter
te rijden, dan kan de ploeg een goede toe
komst beschoren zijn. Nereus is sterk, doch
niet onoverwinnelijk. Laga en Aegir zijn
dit jaar slechts outsiders, terwijl de Tri-
tonneezen nog te kort bijeen zitten en
buitengewoon inconstant schijnen.
Over het algemeen heeft de vier
nog lang niet haar toppunt bereikt,
wat een verheugend verschijnsel is,
aangezien hierdoor de prikkel tot ver
betering ontstaat en het gevaar van
overtraining verre is. Vooral diene de
coach in de komende week dus op
het goede doorloopcn te letten in een
baantempo van 30. Rhythme en rijden
zijn hiervoor de voornaamste facto
ren, terwijl reeds nu de boot in dat
tempo bijna voorbij de boegkolk loopt.
Bezien we de roeiers nader, dan kan
bakboord met haar volmaakter waterwerk
ons beter bekoren dan stuurboord. De
slag (E. W. de Jonge) is uitermate fel
maar zakt bij zijn finish wat in elkaar,
hetgeen niet bevorderlijk Is voor zijn
adem. K. J. Hardeman op 3 doet zijn
uiterste best om zijn slag aan te voelen
en aan te vullen, wat hem bij gebrek aan
routine slechts ten deele gelukt. Zijn
hardheid is prijzenswaardig, doch meestal
raakt hij op het laatst door vermoeidheid
de kluts kwijt. Hij heeft de neiging zijn
schouders op te trekken en rijdt met
stijven rug en nek vooruit. Worden deze
onnoodige spieren alsnog ontspannen dan
is no. 3, wanneer hij het blad in het water
houdt, zijn plaats zeker waard. H. Neeb
op 2 levert een soepelen en fraaien aan
blik op. Zijn haal is constant doch wel
licht niet hard genoeg, mede in verband
met zijn slanken lichaamsbouw. De boeg
plaats is bezet door B. E. van Zanten, die
zooals gezegd door zijn bankje trapt en
dikwijls een zagende haal maakt met als
gevolg een uitloopen van het blad. Het
wegzetten is ietwat onrustig doch zijn
dash valt te loven. Beide boegen gooien
nogal eens kolken op bij een start, waar
van de slagen bij laag uitdrukken hinder
ondervinden. Stuurman H. Müller is
tweedejaars en begint er al aardig in te
komen.
Tot slot geven wij den slag een raad
zijn ploeg noch bij den start noch op de
eerste baanhelft te sparen om daarna
alles te gooien op een beslissende eind
spurt. Heeft zulks tegen juniores her
haaldelijk succes, Simon de Wit is een
ervaren rot, die zich niet licht in de luren
laat leggen.
Summa summarum een betrekkelijk
snelle oude vier zonder zwakke plek
ken maar physiek niet krachtig genoeg
voor een 3 K.M. traject. Zij zullen zich
Ongetwijfeld met enthousiasme in den
strijd werpen en kunnen, met een
windje in den rug, tot brilliante pres
taties in staat worden geacht.
DE NEGUS NAAR GENÈVE?
Uit Ankara wordt gemeld, dat de Ethio
pische zaakgelastigde aldaar een speciale
boodschap van den Negus heeft ontvan
gen. waarin deze hem ervan in kennis
stelt, dat hli zich in begin Juni naar
Genève zal begeven om de Ethiopische
zaak persoonlijk te bepleiten en de be
sprekingen on 15 Juni bii te wonen.
Oostenrijk heeft als eerste de
annexatie van Abessynië door Italië
erkend.
De sancties.
De Geneefsche correspondent van de
„Manchester Guardian" schrijft, dat wan
neer de Engelschen ter verscherping van
de sancties een blokkade aan den mond
van het Suez-kanaal zouden voorstellen,
dit voorstel zeker door Frankrijk. Sovjet-
Rusland de Kleine Entente, de Balkan
entente Zweden Denemarken en Finland
gesteund zou worden De houding van
Noorwegen en Nederland is twijfelachtig.
Eden heeft van een aantal delegaties uit
drukkelijk de verzekering gekregen, dat zij
met een blokkade accoord zouden gaan,
wanneer de Britsche regeering dit zou
voorstellen. Wanneer geen b'okkade zou
worden ingesteld, zou het niet mogelijk
zijn. de bestaande sancties langer dan tot
1 Juni te handhaven. Zelfs wanneer een
meerderheid in den Volkenbondsraad tot
handhaving zou besluiten, zou men ge
leidelijk ophouden, ze toe te passen.
Een Labour-brochure.
Onder den titel: „de arbeiderspartij en
de verdediging van den vrede" heeft de
Britsche arbeiderspartij een brochure uit
gegeven waarin zij de internationale po
litiek van de partii uiteenzet.
Volgens haar moet de Engelsche regee
ring als eerste beginsel aanvaarden, dat
zii alle geschillen, welke tusschen haar en
andere regeeringen zullen rijzen aan arbi
trage zal onderwerpen om ze langs vreed-
zamen weg op te losen. Dit beginsel ver-
eischt het bestaan van een internationale
organisatie.welke in staat is gezae te
oefenen bij geschillen tusschen verschil
lende landen en volgens de arbeiderspartij
moet dat de Volkenbond zijn. want on
danks ziln fouten is de Volkensbond nog
altijd de eenige organisatie, die den vrede
kan handhaven.
De brochure gaat ook de betrekkingen
van den Volkenbond tot Italië na en eischt
het handhaven en zelfs het versterken
van de sancties, voor het geval Mussolini
weigert dat de vrede door den Volkenbond
wordt gesloten in plaats van door Italië.
Ten aanzien van de betrekkingen tus
schen Duitschland en ziin buren stelt de
brochure een reeks vragen aan Duitsch
land die veel lijken op die. onlangs door
de Britsche regeering gesteld. De opstellers
zijn van oordeel, dat het antwoord duide
lijk dient te zijn ten aanzien van het
gelijktijdig aangaan van verplichtingen in
het Oosten en Westen, maar geeft toe. dat
wat betreft Duitschlands eisch om het
handvest van den Volkenbond los te maken
van den vrede van Versailles een ernstige
poging moet worden gedaan om een grond
slag te vinden voor besprekingen met
o
EEN ploeg, die tot brilliante prestaties in staat
Foto v. Vliet.
De Oude Vier van Njord: Van links naar rechts: B. E. van Zanten, H. Neeb, K.
Hardeman, E. W. de Jonge en H. Müller.
i (Van een bijzonderen medewerker).
Beschouwen wij de vier, die op Hemel
vaartsdag de eer van de Stud. Roelveree-
aiging Njord in het hoofdnummer op de
Varsity hoog moet houden, dan valt ons
je betrekkelijk tenger gebouwde beman
ning op, welke gemiddeld de 74 K.G. nog
niet haalt. De beide boegen droegen reeds
tweemaal het Oranje-shirt, de andere twee
oogstten als slagen van de jonge acht 1935
hun eerste lauweren. Coach A. C. J. Stork
beeft zich langzamerhand als een ver
dienstelijk leermeester ontpopt en het feit,
dat hij vanaf Januari deze ploeg onder
ijjn leiding houdt, kan niet anders dan
lan de noodige eenheid ten goede komen.
Volgen wij de ploeg op een oefening,
dan a-alt ons dadelijk de felheid op, waar-
ndc het viertal zich door het water ran-
iilt. Dit is het ware woord, want in een
buntempo van 32 a 34 wordt er enorm
lifat en gesjouwd. Daarentegen kan in
pi als 29 en 30 een volmaakte rust
deze combinatie uitgaan. Door een
ies gelijken inzet en inpik is dan ook
de balans op zijn best. Minder is deze in
bet lage tempo, slechter ook tijdens het
jpurten, wanneer boeg en drie te snel
«aar voren rijden en bakboord wat kort
finisht.
Eenige malen zagen wij de vier een
oefenbaantje trekken en onlangs zelfs de
3 K.M. baan. De eerste 1000 M. gingen
uitstekend, op het tweede stuk kwam de
traditioneele inzinking, doch de eindspurt,
die E. W. de Jonge zijn. volgroeiers op
drong, mocht er wezen. Hebben de licht-
blauwen Nereus op de eerste helft bijge
houden, dan kan deze eindspurt ons nog
menige verrassing brengen. Nereus start
a.s. Donderdag verreweg als favoriet met
haar befaamden coach dr. Meurer en haar
enorm sterken slagroeier Simon de Wit.
Maar wij spraken daarnet van bijhou
den. Ontegenzeggelijk moet een lichte
ploeg als deze oude vier het hebben van
een feilloos baantempo, waarbij de boot
als een trein doorglijdt. Nu wordt reeds
jaren op Njord en met groot succes
geroeid volgens de Fairbairnstijl. Deze
voortreffelijke Engelsche coach, wiens leer
lingen Percy Bullock en Arthur Dreyfus
onlangs in ons land demonstraties gaven,
richt zijn roeimethode erop in om den na
druk te leggen op het voortstuwende
werk van de beenen, als zijnde de sterkste
spiercomplexen van ons lichaam. Deze
stijl kan perfect uitgevoerd worden doch
ontaardt dikwijls in een wegtrappen van
de slidings (roeibankje), voordat de roeier
een maximalen druk op zijn blad heeft,
m. a. w. hij trapt reeds vóór den inpik of
htj trapt op het juiste moment, doch zijn
rug kan den stoot niet Opvangen, met alle
variaties van dien. Nu kunnen seniores
deze fout dikwijls in zoo geringe mate ver-
toonen, dat het alleen te zien is aan een
licht hokken van de boot.
Njord's oude vier lijdt aan dit euvel,
de nationale defensie heeft bii een krach
tige versterking van de reserve aan vlieg-
tulgbestuurders door een aantal Neder
landers. die voor een opleiding tot vlieg-
tuigbestuurder geschikt zijn te achten, ge
heel of gedeeltelijk tegemoet te komen in
de kosten aan zulk een opleiding ver
bonden.
2. Voor zooverre daarin niet op andere
wijze wordt voorzien, steun te verleenen
aan:
a. Nederiandsche luchtvaartpioniers en
weduwen en weezen van dezen
b. Nederlanders, die in de uitoefening
van de civiele of militaire Nederiandsche
luchtvaart geheel of gedeeltelijk invalide
werden en weduwen en weezen van dezen.
c. weduwen en weezen van Nederlanders
die bii de uitoefening van de Nederiand
sche civiele of militaire luchtvaart het
leven verloren.
een en ander voor zoover de betrokke
nen in behoeftige omstandigheden ver-
keeren.
3. Het bevorderen van de verdere ont
wikkeling der Nederiandsche luchtvaart
in het algemeen, b.v. door het in bii-
zonder'e gevallen verstrekken van stu
diebeurzen aan hen. die zich voor een
functie in die luchtvaart voorbereiden.
4. Het verleenen van steun en het nemen
van het initiatief tot maatregelen, wan
neer zulks ter beoordeeling van het be
stuur van het ..A. H. G Fokker-fonds"
aan den bloei van de Nederiandsche
luchtvaart ten goede kan komen.
De beoordeeling van de wijze, waarop
de middelen van het fonds ter bereiking
van bovenstaande doelstelling zullen wor
den aangewend berust bii het bestuur van
het fonds. Namens den heer Fokker wer
den aangezocht, om in bedoeld bestuur
zitting te nemen:
Als voorzitter: de heer ir. J. E. F. de
Kok. voorzitter van de Koninklijke Neder
iandsche vereeniging voor de luchtvaart
te Den Haag
Als leden: de heeren C. Kolff, voorzit
ter van den raad van beheer der nationale
luchtvaartschool te Roterdam en J. E. van
Tyen. onderdirecteur van de N.V. Neder
iandsche vHeatuigenfabriek te Amsterdam,
die zich daartoe bereid hebben verklaard.
Bij de aanwending van de middelen,
waarover het fonds beschikt of zal be
schikken ligt het in de bedoeling den door
het fonds te verleenen steun niet te be
perken tot de eventueel uit die middelen
te kweeken rente omdat alsdan niet te
verwachten ware dat het na te streven
doel in afzienbaren tiid voldoende zou
kunnen worden gediend.
De heer Fokker heeft besloten een be
drag van f. 100.090 te bestemmen om daar
mede het fonds in het leven te roepen.
Felle critiek van mr. Wendelaar
op de regeering.
o
Minister van Lidth de Jeude
verdedigt haar optreden.
Te Utrecht wordt in het Jaarbeursge
bouw, vandaag en morgen de algemeene
vergadering gehouden van de liberale
staatspartij „De Vrijheidsbond". De ver
gadering werd hedenmiddag geopend met
een rede van den voorzitter, mr. W. C.
Wendelaar, die allereerst o.m. welkom
heette den eerevoorzitter van den Vrij
heidsbond, mr. D. Fock, en den minister
van Waterstaat, jhr. Van Lidth de Jeude.
De voorzitter herdacht voorts het over
lijden in het afgeloopen jaar van den
secretaris, mr. H. J. Pippel.
Mr. W. C. Wendelaar.
In verband met de a.s. verkiezingen
voor de Tweede Kamer in het volgende,
jaar schetste spreker de politieke situatie
van het oogenblik.
Dat in ons land nog maar heel weinig
van opleving is te bespeuren, vindt vol
gens spreker voor een belangrijk deel zijn
oorzaak daarin, dat Nederland niet libe
raal geregeerd wbrdt. Hij wees te dien
aanzien erop, dat het bedrijfsleven niet
genoeg vertrouwen kan hebben in deze
legeering met haar zich steeds wijzigende
maatregelen. In de tweede plaats eischt
een regeering in liberalen zin verminde
ring van belastingen in plaats van ver
zwaring. De nadruk dient gelegd op her
stel van het bedrijfsleven en niet in de
eerste plaats op het sluitend maken van
het budget. De ordeningspogingen zullen
den staat onbetaalbaar veel geld gaan
kosten, waardoor de zoo hoog noodige
saneering wordt tegengehouden.
Een onvermijdelijk gevolg van de vele
staatsinmenging is, dat ieder particulier,
ieder bedrijf, iedere groep probeert voor
zich van de regeering te verkrijgen wat
maar eenigermate mogelijk zal blijken en
dat zoodoende de schijn wordt gewekt als
of het algemeen belang niet anders is
dan de som van al deze particuliere be
langen.
Weg met al die ingewikkelde crisis
maatregelen aldus spreker die niet
alleen een zeer belangrijk bedrag aan sa
larissen kosten, maar bovendien den
zakenman en den boer voortdurend meer
lastig vallen met een ambtelijke paperas-
serij en inmenging in hun bedrijfsleven.
De heer Wendelaar bestreed fel het
economisch nationalisme, dat ook onver
mijdelijk leidt tot een vergroot oorlogsge
vaar. De oorlogsdreiging is thans zóó
groot, dat ons vredelievend volk gedwon
gen wordt, groote bedragen ter verster
king van zijn verdedigingsmiddelen be
schikbaar te stellen. Spreker verheugde
zich erover, dat in de liberale gelederen
niet het minste verschil van gevoelen
heerscht over de noodzakelijkheid van
die weermachtsversterking.
Hij herinnerde eraan, dat hij onlangs
de hoop uitsprak, dat het mogelijk zou
blijken, dat te eeniger tijd alle vrijzinni
gen de handen ineen zouden kunnen
slaan ter verdediging van wat hen ge
meenschappelijk het allerbelangrijkste
voorkomt. Dit zou alleen mogelijk zijn
wanneer de Vrijzinnig-Democraten ten
aanzien van den allereersten plicht van
den staat een duidelijk geluid zouden
laten hooren. Het was spreker een groote
teleurstelling te moeten vaststellen, dat
het tot een duidelijk geluid niet Is geko
men. Onder geen omstandigheden zal hij
bereid gevonden worden om de handen
Hitier. zonder dat hem intusschen mag
worden veroorloofd zijn wil aan de andere
naties op te leggen.
De brochure verzoekt ten slotte de Brit
sche regeering een internationale confe
rentie bijeen te roepen ter bespreking van
het beheeren van de bronnen van grond
stoffen volgens het beginsel van gelijkheid
van alle landen en tot deelneming aan de
onenstelling van de streken der wereld,
die tot dusver nog niet ontwikkeld waren
od economisch gebied.
De zoons van Mussolini bevorderd.
Bruno en Vit'torio Mussolini, de zoons
van den Duce. die als tweede luitenants
aan den veldtocht in Abessynië hebben
deelgenomen zlin bevorderd tot eersten
luitenant wegens hun buitengewone ver
diensten
Het Roode Kruis.
De internationale Roode Kruis commis
sie heeft den secretaris-generaal van den
Volkenbond medegedeeld, dat zii bereid is
een onderzoek in te stellen naar de nale
ving der voorschriften van de conventie
van Genève tijdens het Italiaansch-Abes-
slinsch conflict De internationale com
missie heeft de nationale commissies van
haar besluit in kennis gesteld.
ineen te slaan met mannen, die zelfs on
der de huidige omstandigheden tegen de
aanschaffing van de noodzakelijke weer
machtsmiddelen stemmen .en zoodoende
aan de zonen van ons volk de noodige
bescherming onthouden.
Spreker wees er voorts op, dat er ook
vastheid en duidelijkheid in het regee-
ringsbeleid moet zijn ten aanzien van de
muntpolitiek. Bij het optreden van het
ministerie-Colijn in 1933 verklaarde dit
zich voor een snelle en krachtige deflatie-
politiek. De regeering heeft echter niet
gedaan wat zij heeft toegezegd. De kans
wordt dan ook met den dag grooter, dat
wij door het dualisme in de politiek der
regeering juist daar komen, waar zij zegt
niet te willen zijn.
Ziet het kabinet geen kans om zijn
ideeën met het Parlement tot uitvoering
te brengen? Spreker zette uiteen, dat het
geenszins beter zou gaan, wanneer enkele
sociaal-democraten in het kabinet wer
den opgenomen. Het bepleiten van sa
menwerking met de SD.A.P. geschiedt
naar sprekers meening door menschen,
die in een voortdurende angst voor de
dictatuur leven. Ik ken zoodanige angst
niet zeide de heer Wendelaar en als
ik die wel had, zou ik een bondgenoot
schap met rood op grond van de ervaring
in Duitschland juist als een voorbode van
de dictatuur beschouwen. Men zoeke het
dan ook niet in een verbreeding van de
regeeringsbasis. maar in een krachtiger,
energieker, doelbewuster regeeringsbe-
leid.
De concentratie bij het onderwijs be
sprekende, zeide spreker nog, dat de
christelijke partijen wel mogen beden
ken, dat ook het Parlement zijn eigen
verantwoordelijkheid heeft en dat zij,
door het op den spits drijven van een
groepsbelang, zeker niet zullen bijdragen
tot een versterking van den eerbied voor
onze constitutioneele instellingen.
Ten slotte heeft spreker uiteengezet, dat
bij ons volk de constitutioneele monar
chie het beste past. Laat ons daarom
eindigde hij de traditie voortzetten,
waaronder Nederland eeuwen lang geluk
kig is geweest.
Hierna voerde minister Van Lidth de
Jeude het woord. Hij wilde eenige alge
meene opmerkingen maken omtrent de
wijze van beoordeeling van 't regeerings-
beleid. Elkeen zal willen toegeven, aldus
de minister, dat de strijd met ongelijke
wapenen moet worden gestreden.
Eenerzijds de aanval door vrije critiek,
zonder verantwoordelijkheid met een be
roep op velerlei zwarigheden, als gevolg
van de huidige omstandigheden, waarvoor
een willig oor wordt gevonden bij de ge
troffenen, die uiteraard zeer geneigd zijn
verwijten tot de regeering te richten.
Anderzijds de verdediging, waarbij de
regeering zich geplaatst ziet voor een
reeks van moeilijkheden, zooals men zel
den gekend heeft en rekening moet hou
den met tal van tegenstrijdige factoren op
elk gebied, die dikwijls beletten datgene
te doen of na te laten, waardoor ont
stemming op bepaald gebied zou voor
komen worden.
Minister Van Lidth de Jeude.
Geen kabinet zal in de gegeven omstan
digheden kunnen ontkomen aan verwij
ten, die ook in ruime mate dit kabinet
ten deel vallen.
Deze toestand wordt verscherpt door de
noodzakelijkheid op velerlei gebied in te
grijpen.
Niemand zal ontkennen, dat in deze be
narde omstandigheden de rijen moeten
worden aaneengesloten, hetgeen vordert
nauwe samenwerking op breeden grond
slag. waaraan meer dan ooit behoefte be
staat en waaraan het huidige kabinet zijn
oorsprong dankt.
Erkend moet worden, dat uitlatingen
van toonaangevende zijde niet wijzen op
een zoodanige toenadering van de ver
schillende bevolkingsgroepen, dat bmnen
afzienbaren tijd een verbreeding van den
huidigen grondslag waarschijnlijk is te
achten.
Toch wordt betreurd, waar de regee
ring verplicht is tot het nemen van zeer
ingrijpende maatregelen, en waar het
landsbelang een verdere aaneensluiting
der rijen dringend behoeft dat de groeps
belangen zulks verijdelen.
Eendracht maakt macht, doch deze
spreuk verliest haar beteekenis, indien
zij slechts aanvaard wordt onder voorbe
houd, dat eendracht zonder opoffering
kan worden verkregen.
Na deze redevoeringen ging men in
huishoudelijke vergadering.
Ter gelegenheid van het zilveren
jubileum van den
vliegtuigconstructeur.
O
Antonie Fokker stélt f. 100 OOO
ter beschikking.
Antonie Fokker.
»ii ÏF, wi' vernemen heeft de bekende
WRtuigbouwer Antonie Fokker, directeur
fah dif N,V Nederiandsche vliegtuigen-
laoriek te Amsterdam, ter gelegenheid van
dat h-'T dat het heden 25 iaar geleden is,
Jh an op een door hemzelven ontworpen
t Rfoouwd vliegtuig de voor het verkrij-
,van het brevet van vlieetuizbestuurder
tan - Dr°even aflegde op grond
211n belangstelling voor de Nederland-
seSn 'lehtvaart besloten een Nederland
se st'rhting in het leven te roepen, die
j.., bider den naam „A. H. G. Fokker-
1 l n doel stelt:
binn bevorderen van het onleiden
ten den kortst mogeiüken tiid van
a..t 2,°? sroot mogelük aantal Nederlan-
™'vliegtuigbestuurder zulks bii-
aerhik in verband met het belang, dat
