ABESSYNIÉ IS ITALIAANSCH
De avonturen onzer Ambulance.
sBIHTENL. WEEKOVERZICHT
Een zomerjurk
FAILLISSEMENTEN.
Hopelooze toestanden in
Abessynië
Moeilijkheden overal.
VRAGENRUBRIEK.
flste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 9 Mei 1936 Derde Blad No. 23350
"KV/Nrsp
p^-\
r^\
en de ontwikkeling van het land zal oogenblikkelijk ter hand worden genomen.
Maandag komt onder voorzitterschap
van Eden de Voikenbondsraad bijeen; ver
keert deze zelf in de grootste moeilijk
heden, niet minder Engeland, dat totdus-
ver de leiding had genomen, al heeft
Frankrijk een doorzetten, als Brittannië
wenschte. tegengehouden. In regeering,
parlement en volk heerschen groote
tegenstrijdigheden en zelfs lijkt Baldwin's
positie zoodanig geschokt, dat zijn heen
gaan wel eens niet ver-af meer zou kun
nen zijn, al zijn de berichten daaromtrent
voorloopig nog voorbarig. Speciaal in de
kringen der conservatieven groeit de
stemming zich neer te leggen bij het vol
dongen feit, al is dit een bekroning van
den aanval
De politiek van het voldongen feit, die
terstond in de kiem had dienen te wor
den gesmoord, vindt momenteel allerwege
zijn belooning!
Wie zal den volgenden zet doen en hoe?
een bleeke huiskleur, dat past niet
bij elkaar. AMILDA ZONNEBRUIN doet
Uw huiskleur spoedig wijken.
Doos 25 en 50 ct. Tube 60 ct. Flacon 90 ct.
(Ingez. Mcd.)
Uitgesproken:
M. Monteba, zonder beroep, te Leiden,
Nieuwe Beestenmarkt 30. R.C. mr. H.
Haga. Cur. mr. F. D. L. Gunning te Leiden.
Dr. Veeneklaas schrijft ons in vervolg
op zijn vorige brieven het volgende;
Tezamen met het geheele convooï En-
gelsche camions zijn alle Europeanen uit
Quoram vertrokken en drie dagen later
veilig in Dessie gearriveerd. Een opwin
dende tocht. In den duisteren nacht
moesten de camions zich losmaken uit
hun camouflage en uit de halve onderko
mens die er soms om heen gegraven wa
ren. Alle mogelijke Europeanen loopen
rond. die in dienst van het Ethiopische
leger zijn geweest, Russen, Tsjechen, één
Cubaan, avonturiers, gelukzoekers en be
kwame menschen. Allen hebben een plaats
gevonden in de overladen Britsche wa
gens. Tegen den morgen bereiken we
Cobbo, veertien dagen geleden een wel
varende plaats, thans geen sterveling te
bekennen; gevlucht voor sjuftas! Overdag
staan de wagens gecamoufleerd, tegen het
einde van den middag gaat de stoet ver
der en rijdt tot het licht aanbreekt. Met
15 wagens komen we tenslotte in Dessie.
Ik ben precies een maand weggeweest.
Daar in Dessie heeft een groote
verandering plaats gegrepen, een ver
andering, die maakt dat de Neder-
landsche ambulance, ik kan het zon
der overdreven gevoel van eigenwaar
de met een gerust hart zeggen, de-
geen geweest is die het beste en meeste
werk gedaan heeft in den kortsten
tijd. Alle gebouwen, tot zelfs de kerk
toe, liggen vol met patiënten. Patiën
ten, die den afstand van 3UU K.M.
van het front met zware verwondin
gen zijn komen loopen, om het eerste
hospitaal te vinden, dat niet gebom
bardeerd werd. Collega Belmonte
werkt er met onze verplegers Hage-
stein en van den Honing van des mor
gens zeven tot des avonds zeven uur.
Als zij aan tafel komen zijn zij te moe
voor een gesprek. 7 of 8 groote ope
raties is een gewone dagtaak, en dan
moeten nog de meeste patiënten ver
bonden worden.
De Vries, Van der Does, Schuppler en ik
gaan twee dagen na de aankomst in Des
sie naar Addis met de twee wagens. We
zullen Van der Does op den trein zetten.
Schuppler aan het Ethiopische Roode
Kruis afleveren, mij in de kleeren zetten,
de camions voor zoover noodig, laten her
stellen en met nieuwe voorraden terug-
keeren.
Ik heb Dessie niet weer gezien
Addis Abeba in paniekstemming
Na een zeer voorspoedige reis zijn wij
Addis binnengereden. Op den volkomen
drogen weg was het mogelijk de 400 K.M.
in twee en een halven dag af te leggen.
Addis leek een wereldstad na alle moei
lijkheden in het Noorden. Maar de win
kels beginnen vroeger te sluiten en de
eigenaren brengen hun kostbaarheden in
veiligheid. Geheel Addis leeft in paniek
stemming, in opgewonden angst voor- de
mogelijke komst van vliegtuigen. Als wij
yan der Does 4 April op den trein zetten,
dan zijn inderdaad de vliegtuigen bovea
Addis. De geheele stad is het hoofd kwijt;
op het station heerscht een waanzinnige
drukte en onrust. Iedereen vlucht 's mor
gens naar een der gezantschappen of naar
buiten. Er wordt hier in Addis zooveel ge
mompeld. de jjienschen weten hier volko
men niets van den geheelen toestand af,
de raarste verhalen zijn in omloop. Zelfs
zegt men dat de Keizer zich heeft laten
vangen.
En wat doen wij in Dessie als de Ita
lianen naderen? Waren het maar de Ita
lianen, die naderden. Het is natuurlijk
eerst het vluchtende leger, dat verbitterd
door de nederlaag tegen blanken, een ze
keren haat tegen dit ras met lichtere
huidskleur gekregen heeft, daarna komen
de groepen uit Tigre. Welke reden kun
nen zij hebben om bijzonder gesteld te
zijn op blanken, die in hun oogen tot de
tegenpartij behooren? En volgen dan niet
vóór de eigenlijke Italianen komen, de As-
karis? Ik weet niet of het geraden zal zijn
de komst van al deze zwarte heeren ge
laten af te wachten.
Hoe dan ook, ik wordt in deze over
peinzingen gewekt door de stentorstem
van mijn buurmanslaper, den heer De
Vries, die om zijn boy roept: Ragassa!
Dit is voor mij altijd het sein, dat het met
de zoete rust en mijmeringen afgeloopen
Is. Te zes uur staan we klaar, de beide
Fordtrucks zijn zwaar geladen met ben
zine, voedsel en medische voorraden voor
ons basiskamp te Dessie. De Abessijnsche
chauffeur is er al, de Grieksche laat nog
op zich wachten. Ir. De Vries zal met den
Griekschen chauffeur rijden, ik met den
Abessijnschen. Dol ben ik niet op den
man, hij heeft me al vaker het idee ge
geven onbetrouwbaar te zijn en de groote
Abessijnsche eigenschap bij uitstek te be
zitten: hij lijdt aan eigenwijze zelfover
schatting.
Moeilijkheden met de auto's
Mijn camion start dan, om tien meter
buiten het Italiaansche hospitaal te stop
pen: de kettingen zijn in de haast niet
goed bevestigd. Gehoon van de kant van
de andere camion: we halen jullie nog
wel in en zijn zeker eerder in Dessie.
Eenige minder vriendelijke gezegden mij
nerzijds aan het adres van mijn chauffeur
en we rijden weer na eenige minuten. Ais
we de stad doorrijden is het juist zoo laat
dat iedereen in de deuropening verschijnt
om den nieuwen dag en onzen camion te
begroeten. Onze auto's zijn langzamer
hand goede bekenden in Addis geworden.
Deze dagen zijn de inwoners ze als steun
punten in hun angstigen gedachtengang
gaan beschouwen. Immers ais die groote
wagens nog reden en durfden te rijden
van Dessie naar Addis, dan zou het nog
wel meevallen. Alle winkeliers hebben ons
naar nieuwtjes gevraagd, terwijl wij onze
vele boodschappen deden. Nu staan zij
in den ochtendregen en wuiven ons een
goede reis toe. Wij hebben min of meer
het idee, dat we onze woonstad verlaten.
We komen niet ver. Even buiten Addis
blijven we steken en zien hoe een zeer
lichtgeladen Engelsche camion met gas
maskers ons passeert.
Den volgenden morgen als we wakker
worden, staan onze tenten .in de modder
wff ^ijn 15 K.M. van Addis verwijderd.
jMaar nu? Je ziet het, de wielen zitten vast
in de spatborden, moeten eerst gedemon
teerd worden. Tegen twaalven draagt 't
mannelijk deel van het dorp de twee wa
gens leeg en ploetert door de slik tot aan
de rivier, 4 K.M. verder. Wij trekken met
al onze boys aan de auto's: vooruit tot de
wielen draaien, achteruit, schelden als
deze het niet doen. Tegen vieren zijn we
ook aan de rivier, laden, het is vijf uur
als we de steenen brug over zijn en we
kunnen nog net bij licht kamp maken.
Ondertusschen breekt er een onweer los
dat de brug meespoelt. We waren dus nog
net op tijd. Zoo gaat het drie dagen. Dan
zijn we halverwege; als het enkele uren
niet regent kunnen we de afdaling naar
óe Dankaliwoestijn beginnen. Halverwege
den berg staan 11 Engelsche camions.
„Hallo, wat gaan jullie beginnen?"
„Terug naar Addis voor reorganisatie. In
Dessie worden vuurpijlen afgeschoten door
de vliegers en pamfletten uitgestrooid, de
Italianen schijnen het als een zekere prooi'
te beschouwen. „Wat gaan jullie daar
doen?"
„Blijven", zeggen wij.
Zoo, ja dan kun je met den trein naar
Adoe terug.
„Juist, dat waren wij ook van plan; mo
gen we misschien even jullie spoorweg
boekje inzien, wij zijn het onze kwijt".
„Niet noodig, tijdens uw korte afwezig
heid is er een nieuwe dienstregeling ge
komen, de treinen rijden tegenwoordig
ieder half uur." Bij Quoram houdt een
reisbureau een sight seeing langs de grot
ten, waarin destijds de keizer van Ethio
pië en de Engelsche en Hollandsche am
bulance werkten. Als je heel veel betaalt,
kun je zelfs de zaak per rondvlucht zien".
Regelmatig geadverteerde
goederen betrouwbare
goederen.
L. H. te L. Uw vraag moet ontken
nend beantwoord worden. Wel kan door
testamentaire beschikking een gedeelte
der erfenis aan het kind worden ver
maakt.
V. te W. Inderdaad moeten firma's
ingevolge het genoemde artikel ingeschre
ven worden.
Er is dezer dagen juist ten aanzien van
de door u aangevoerde kwestie een vraag
tot de Regeering gericht. Binnenkort zal
dus van Regeeringswege een uitspraak
gedaan worden.
H. S. te S. •- Sassenheim Leiden. Woer
den. Utrecht Houten, Schalkwijk, Lekdijk
tot het veer bij Beusichem. Buren. Zoelen,
Tiel. Terug Tiel. Geldermalsen. Buurmal-
sen, Culemborg. Schalkwijk. Houten, enz.
Afstand Sassenheim Tiel .plm. 99 K.M.
DE POLITIEK VAN HET
VOLDONGEN FEIT.
De z.g. herstemming in Frankrijk z.g.
herstemming omdat ook voor de tweede
ronde nog nieuwe candidaten kunnen
worden gesteld, van welke gelegenheid een
vrij ruim gebruik is gemaakt heeft het
Volksfront grooter meerderheid opgele
verd dan waarop was gerekend. Commu
nisten en socialisten zijn de overwinnaars,
terwijl ook uiterst rechts enkele zetels
won. Het zijn wederom de middenpartijen
die het loodje hebben gelegd en dat voor
spelt weinig goeds. De communisten, die
met, 81 man de Kamer binnenrukken, de
ware en halve samengeteld, hebben wel
iswaar den socialisten allen steun toege
zegd. al willen zij geen ministerporte
feuille aanvaarden, doch ieder weet, dat
het tusschen de roode broeders nooit lang
koek en ei zal kunnen blijven, waardoor
over eenigen tijd opnieuw een beroep zal
moeten worden gedaan op de middenstof,
die echter danig is verzwaktVoor
Frankrijk schijnt een periode van kabi-
aetscrises aan te zullen breken! In nog
erger omvang dan men daar gewoon is.
Overigens lijkt het er op, dat de link-
sche meerderheid in de Fransche Kamer
toch wijziging zal brengen in de Fransche
buiteniandsche politiek, gelet op de uit
latingen van Leon Blum, den socialisten
leider, die vermoedelijk zooal niet premier
dan toch invloedrijk lid der regeering zal
worden. Links wil Frankrijk doen terug-
keeren tot het stelsel der collectieve vei
ligheid, dat door Laval heet verraden,
m.a.w. den Volkenbond herstellen in volle
waardigheid. Waarover men zich zou moe
ten verheugen zoo het niet te laat leek
om alsnog eenig effect te sorteeren.
Slechts zelden pleegt in politicis de straf
zoo snel op de zonde te volgen als nu voor
Frankrijk het geval is.
Door het treuzelen van Laval om Enge
land daadwerkelijk te steunen bü zijn
Volkenbondspolitiek, heeft Mussolini aile
gelegenheid gehad, de getroffen sancties
ten spijt, die slechts op zeer langen duur
succes zouden kunnen hebben gehad, zijn
wil in Abessynië door te zetten en een
volledige overwinning te behalen. De
hoofdstad Addis Abeba is bezet en in het
Zuiden is de laatste tegenstand der Abes-
ajnen eveneens gebroken, zoodat de ver
binding tusschen de Noordelijke en Zui
delijke legers nog slechts een kwestie van
dagen zoo niet uren is geworden. Het is
een knap stuk werk van de Italiaansche
legerleiding onder maarschalk Badoglio,
vaaraan wij niets willen afdoen, al heeft
bet geluk den Italianen wel bijzonder toe-
[elachen. Hoeveel moeite heeft Badoglio
liet gehad om de hoofdstad te naderen
rider tegenstand, tengevolge van terrein
o regen: als er nu ook nog eens wel
feenstand was geboden
Maar de grootste bof, die den Italianen
h den schoot is geworpen, is de vlucht
tm den Negus uit zijn land! Oriwillekeu-
tlg wreven wij ons de oogen eens uit, toen
de juistheid daarvan werd bevestigd. Nu
beeft Abessynië immers geen regeering
meer en is het land volkomen overgele
verd aan den aanvaller-bezetter. Deze
vlucht maakt zeker geen prettigen indruk,
doch het schijnt, dat het verraad dei-
stammen zulk een omvang had aangeno
men, dat blijven voor Haile Selassie een
Fissen dood had beteekend onder moor
denaarshand en dat wijzigt het oordeel
toch wel eenigszins. Zelf heeft de intus-
schen in Palestina aangekomen onttroon
de heerscher zich nog niet uitgelaten.
Deze onverwachte loop van zaken heeft
den Duce echter gelegenheid geschonken
eenvoudig den oorlog voor geëindigd te
verklaren en Abessynië Italiaansch
Vermoedelijk zal hedenavond officieel de
Volledige annexatie van 't gansche Abes
sijnsche rijk worden af- en aangekondigd.
Zie. dat succes schijnt Frankrijk, even
min als trouwens wie ook, niet te hebben
verwacht en nu komt vrees tot uiting in
zake de Fransche belangen van den spoor
weg en van Fransch Somali-land. Boven
dien herneemt thans Italië zijn positie in
Europa, zonder Frankrijk meer dan het
wil naar de oogen te behoeven te zien.
Daarnevens is de verhouding tusschen
Frankrijk en Engeland zeer verslechterd
sn Engeland heeft in zijn houding inzake
bet visschen van Duitschland in het troe
bele water van 't Itaiiaansch-Abessijnsch
conflict waartoe Frankrijk's ontzien
van Italië maar al te gereede aanleiding
Zaf reeds duidelijk van zijn misnoegen
doen blijken, al werd dit natuurlijk niet
met zooveel woerden gezegd
En, tot overmaat van ramp, wat blijft
over van de idee der collectieve veilig
heid, waarop feitelijk de Fransche politiek
was gebaseerd? Deze is eenvoudig getor
pedeerd.
Ahes heeft Frankrijk verloren en niets
gewonnen
Abessynië Italiaansch! Welk een hou
ding moet de Volkenbond daartegen aan-
nemen? De nederlaag is volkomen en
®nynt onherstelbaar, want diverse lan
den voelen er, wat wonder, niets voor om
M de beslissing is gevallen, het verzet nog
Wger te bestendigen, dat immers geen
cueet heeft gesorteerd en bovendien de
rotlnen?ers zelf groote schade heeft bs-
okkenö. Ingezien wordt, dat de Volken-
™na volkomen heeft gefaald. Men mag
oessynië nu beschouwen, gelijk men wil
de barbaarschheid blijkt wel uit de er
vingen onzer eigen ambulance en uit
fly£.Eeh te Addis Abeba plaats vond na
lis k van Óen Negus het was toch
°Jan den Volkenbond, dat ruim 650.000
beto L?ncs voor ^et Hómaatschap had
I»™ en' zo°als ook algemeen te Ge-
werd erkend, onrechtmatig werd
»S?. n en óus recht had op voiledi-
di« d- Men heeft het eerst de noo-
wane*apens zo°larl£ onthouden, dat be-
slntt nmE niet meer mogelijk was en ten-
hetS°°i onv°lóoende hulp verleend, dat
- ..p116?' onder den voet is geloopen
sou v waarborgen heeft een klein land
j,,!'an Genève te verwachten? Te ver-
i ds vi i óientengevolge zeker niet, dat
ilnV ne tenóen een krachtige stroo-
al rSat j uit'hg komt den Volkenbond zoo
danivt rug 'oe 'e heeren, toch dus-
halin„ willen veranderen, dat een her-
bereik»'5 ultSesloten. Hoe dit evenwel te
VolkPi1 in óe toekomst een beteren
VoC5ond °P te bouwenMaar deze
'j t,„?Aó heeft afgedaan, zijn onmacht
duidelijk uitgesproken.