ABESSYNIË IS ITALIAANSCH
77»le Jaargang
WOENSDAG 6 MEI 1936
No. 23347
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
STADSNIEUWS.
Addis Abeba is gistermiddag door de Italianen
bezet. Maarschalk Badoglio nam zijn intrek in de
Italiaansche legatie.
De Duce heeft verklaard, dat de oorlog uit is en
de vrede hersteld. Abessynië is Italiaansch, zeide hij.
BUITENLAND.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 cis. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindspiein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f.2.35
per week f. 0.18
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden -f portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.)
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD.
HET GOUDEN JUBILEUM DER
3 OCTOBER-VEREENIGING.
De burgemeester cere-voorzittcr van het
huldigingscomité.
Gisteravond hield het comité uit de bur
gerij ter huldiging van het bestuur der 3
October-Vereeniging ter gelegenheid van
haar 50-jarig bestaan in een der zalen van
café-restaurant „In den vergulden Turk"
een vergadering met de vertegenwoordi
gers der vereenigingen, welke ln den avond
van 13 Mei het bestuur een serenade zullen
aanbieden.
De vrij druk bezochte vergadering stond
onder leiding van den heer N. C. F. van
Ginkel, die een kort welkomstwoord sprak
en daarna het woord gaf aan den secre
taris, die voorlezing deed van de lange
lijst van vereenigingen, welke hun mede
werking voor deze serenade toezegden. Er
rijn alleen al dertien muziekverenigin
gen, zoodat men ervan verzekerd kan zijn,
dat het er de volgende week Woensdag
vroolijk aan toe zal gaan! De vereenigin
gen komen om 8 uur tezamen oo de Kaas
markt, waar de stoet wordt geformeerd.
Langs een nader bekend te maken route
trekt de optocht dan o.a. langs „de Turk",
waar het bestuur der 3 Oetober-vereeni-
ging zich op de stoep zal opstellen om de
serenade in ontvangst te nemen.
De serenade zal ln hoofdzaak het karak
ter dragen van een défilé.
Naar wij vernemen, heeft de burge
meester, mr. A. van dc Sande Bak-
huyzen, het cere-voorzitterschap aan
vaard van het huldigingscomité, dat
zich uit de burgerij heeft gevormd.
JUBILEA BIJ DE N.Z.H.
Op 15 Mei a.s. hoopt de heer D. M. v. d.
Vijver, ohef van den uitvoerenden dienst
■der N.Z.H.T.M., standplaats Leiden, den
dag te herdenken, waarop hij vóór 25 jaar
in dienst trad bij bovengenoemde Mij.
Op denzelfden dag hoopt de heer Emke.
controleur der N.Z.H.T.M.. standplaats
Leiden, zijn zilveren jubileum bij die maat
schappij te herdenken, terwijl zulks op 22
Mei het geval zal zijn ten aanzien van den
heer M. S. Claasse. conducteur en waar
nemend haltechef bij de N.Z.H.T.M., ter
standplaats Leiden.
M. SIRAG. t
In den leeftijd van 54 jaar is te Utrecht
overleden onze oud-stadgenoot, de heer
Marcus Sirag Jzn., architect B.N.A. en
leeraar aan de Middelbare Technische
School aldaar, aan welke school hij sedert
1910 als leeraar in de bouwkunde was ver
bonden en als hoedanig hij zoowel bij zijn
collega's als bij de leerlingen in hoog aan
zien stond.
De heer Sirag was vroeger hier ter stede
leeraar aan de school van het Genootschap
«Mathesis Scientiarum Genitrix" en
maakte nadien nog deel uit van de jury
™or een prijsvraag van dat genootschap.
Tijdens zijn werkzaamheid te Utrecht, trad
hij hier op als spreker op een vergadering
oer Ver. tot bevordering der Bouwkunst.
De crematie van het stoffelijk overschot
fol plaats vinden a.s. Donderdag na aan
komst van trein 11 uur 41 uur te Driehuis-
Westerveld. Bij deze plechtigheid zullen
teen toespraken worden gehouden.
COMITÉ VOOR ONTWIKKELING EN
ONTSPANNING VAN WERKLOOZEN.
Werkloos, niet doelloos.
P1 den afgeloopen winter werd voor het
var Droef eenomen m«t het invoeren
tu,reele cursussen voor werkloozen
bet P.B.N.A.-systeem en deze
n h v°!bomen geslaagd.
ciiV.i .at begonnen was met een dertigtal
cure.? moes' na korten tijd een tweede
worc'en geopend. De groote voor
dat van. deze schriftelijke lessen ziin.
tiid-S€n n'ct gebonden is aan een leef-
cn«Sens- seen klassen kent. maar elke
ieder Dersoonlük onderwijs ontvangt:
u.,'er« in eigen vak aan eigen taak.
j,„ derwijs omvat alle technische en
en h!^ante vakken- herhalingsonderwiis
sen bouden. terwijl sinds kort ook les-
stenè. Eb"elsch. Fransch en Duitsch en
Ment6 z"n toegevoegd,
curti.r,, zich noa opgeven voor deze
Amtivft11 het Leidsche Volkshuis,
:oi ersduk 33. iederen morgen van
De „uur- behalve Zaterdag.
cursussen zijn geheel kosteloos.
academische examens.
Indfcrth d J'°°r hct candidaatsexamen
,ht de heer Th- L- Kanters
exame„ a^,r' en voor bet candidaats-
1e heer nÏT en Natuurkunde, letter F.
E- p- J. Janetsky (Den Haag).
VER. „NED. PERIODIEKE PERS".
Jaarvergadering te Leiden.
De jaarliiksche algemeene vergadering
van de vereeniging „De Nederlandsche
Periodieke Pers" zal 27 Mei a.s. hier ter
stede worden gehouden Aan deze alge
meene vergadering is een tentoonstelling
in de Lakenhal, een ontvangst in de Leid-
sche Academie en een ontvangst door het
gemeentebestuur van Noordwiik verbon
den. In het Palace-hotel zal men zich
vereenigen aan een gemeenschappeliiken
maaltijd, waarna een eezel'ige avond vol
gen zal. Ter vergadering zal de heer A. J.
Lievegoed chef van den Regeeringspers-
dienst. een voordracht houden.
EEN EERLIJKE VINDER.
Een inwoonster van onze sta-d kwam na
een wandeling tot de onaangename ont
dekking, dat uit haar handtasch twee in
elkaar gevouwen bankbiljetten van hon
derd gulden waren verdwenen. Aanvanke
lijk werd aan diefstal gedacht, doch al
spoedig bleek, dat het geld in goede han
den was terechtgekomen, want de eerlijke
vinder deed onmiddellijk aangifte aan het
politiebureau, zoodat de daime haar f200
terugkreeg, hetgeen haar, naar alle waar
schijnlijkheid, wel een flinke en stellig
verdiende belooning waard zal zijn geweest.
SLECHT BELOONDE BELEEFDHEID.
De 21-jarige A. T. uit Almkerk, tijdelijk
met zijn schip hier vertoevend, had gis
termiddag het ongeluk, toen hij op de
Mare den automobilist C. B. den weg wilde
wijzen, met zijn linkerhand bekneld te
raken tussohen die auto en een steiger
paal, waardoor dit lichaamsdeel werd ge
kneusd en T. zioh in het Academisch Zie
kenhuis moest laten behandelen.
MOEDERDAG.
Ter gelegenheid van den jaarlijkschen
Moederdag op Zondag 10 Mei a.s. hebben
de Vereenigde Leidsche Banketbakkers een
speciale kinderkrant doen verschijnen,
welke gratis onder de jeugd wordt ver
spreid en waarin raadsels zijn opgenomen,
waarvan de toegezonden oplossing kans
geeft op het winnen van een doos bon
bons.
HOLLANDSCIIE REIGER IN ZUID-
DALMATIË NEERGESCHOTEN.
Aan de monding van de rivier Narenta
in Zuid-Dalmatië is een purperreiger neer
geschoten, welke aan een der pooten een
aluminiumring droeg met de inscriptie
„Museum Nat. Historie, Leiden-Holland
nr. 7471".
Bij informatie aan genoemd museum
vernamen wij, dat deze vogel op 26 Juni
1930 door dr. C. G. B. ten Kate te Ambt
Vollenhove was geringd. Tot dusverre kwa
men alleen terugmeldingen binnen uit
België, Italië, Spanje en Noord-Afrika. Uit
het thans ingekomen bericht blijkt dus,
dat het overwinteringsgebied van de pur
perreigers zich oostelijk tot Dalmatië uit
strekt, hetgeen tot nu toe niet bekend was.
Bovendien komt het ook niet vaak voor,
dat een purperreiger in den vrijen staat
een leeftijd van 6 jaar bereikt.
De minister van onderwijs, kunsten
en wetenschappen heeft als deskundigen
voor de examens aan de Technische Hoo-
gescihool te Delft vóór de zomervacantie
van 1936 aangewezen prof. dr. J. Droste,
mevr. dr. G. L. de Haas'Lorentz, prof. dr.
W. H. Keesom, dr. H. D. Kloosterman en
mej ir. A. M. D. Lang^caal. allen alhier
en dr. P. Kreukniet en pirof. ir. E. C. von
Pritzelwitz van der Horst, beiden te Was
senaar.
Voor het alhier afgenomen examen
van apothekers-adsistent zijn geslaagd de
dames S. de Wit (Rotterdam) en M. Heel
(Den Haag).
Dr. J. G van Gelder, conservator aan
het Museum Boymans te Rotterdam, toe
gelaten a!s Drivaatdocent in de kunstge
schiedenis. in het bijzonder in de geschie
denis der grafische aan de Rijks
universiteit alhier za) ziin colleges aan
vangen met een oDenbare les on Woens
dag 13 Mei des middags te 4 uur 15 in het
Klein-Auditorium der Universiteit.
CELLO RECITAL.
Bram Hemerik.
Het is reeds laat in het seizoen: van
daar wellicht gedeeltelijk de minder groote
belangstelling voor den cello-avond van
Bram Hemerik in de Kleine Stadszaal:
„met - z'n - dertigen" slechts beluister
den wij het spel van dezen muzikalen
land- en oud-stadgenoot, een der jonge
cellisten, die zich reeds binnen als buiten
onze grenzen een zekere reputatie heeft
weten te vestigen. Wie weet, hóe moeilijk
het is en hóe lang het dikwijls duurt,
voordat een musicus er in slaagt, werkelijk
naam te maken, vermoedt al bij voorbaat,
dat iemand als Hemerik stellig gedegen
capaciteiten moet hebben, die zijn
groeiende bekendheid rechtvaardigen. Dat
is tijdens deze kennismaking dan ook uit
gekomen, doch naast vele méér dan goede
indrukken, liet Hemerik toch ook hooren,
dat technische onberispelijkheid en gees
telijke bezonkenheid nog niet steeds
ideaal zijn.
Hemerik's recital was, behalve qua pro
gramma, ook qua spel in twee aparte
deelen te onderscheiden: het moderne
genre na de pauze en o.a. vertegen
woordigd door een Alexandre Tansman
en een Florent Schmitt ligt hem voor
alsnog beter dan de klassieken, t.w. eenige
Italianen: Atilio Ariosti (16661740) met
diens Sonate in E kl. T„ Boccherini (1743—
18051 met het Concert in B-dur en het
Adagio van Giovanni Battista Grazioli in
de bewerking van Zepparoni.
Onmiddellijk viel op Hemerik's in de
gedragen deelen, prachtige volumineuse
toongeving uit een opmerkelijk fraai in
strument. Een waarlijk superieure toon,
soepel en vibreerend voortgebracht, die
Hemerik's „fort" en vooral in de lagere
regionen van een zeldzame welluidendheid
is. Hemerik wil deze toon gaarne en met
recht laten klinken, doch wijdt er
hoofdzakelijk zijn aandacht aan, te weinig
er mee rekening houdend, dat deze in de
„kleine" en niet in de „groote" zaal wordt
voortgebracht. Hij pakt den toon daar
door over het algemeen te zwaar aan,
waardoor het spel dikwijls te luid blijft,
ook daar waar zulks in het geheel niet
hoort, bijv. in het Menuet uit Ariosti's
Sonate. Andere te stellen technische
eischen komen daardoor wel eens in het
gedrang, zoo de lichte beweeglijkheid, de
kleuring, het feilloos aanzetten van een
hoogen toon, de trefzekerheid. In Bocche-
rini's zeer moeilijk Concert spraken de
technische tekortkomingen het sterkst;
het was alsof de solist deze zelf ook dui
delijk voelde, wat het geestelijk evenwicht
ook niet ten goede kwam. Speciaal ln de
cadensen stond hij nog onder, inplaats
van boven zijn opgave. Innerlijke bewogen
heid misten wij te veel in Grazioii's Ada
gio, maar na de pauze leek het ons, alsof
Hemerik revanche wilde nemen: in de
dankbare Suite Francaise van Paul Baze-
laire, een serie oude. populaire en uiterst
karakteristieke volkswijzen, was Hemerik
buitengewoon op dreef, evenals in de
temperamentvolle en muzikaal geschreven
Sonate van Tansman, den Poolschen Mil-
haud en de breed uitgezonden Chant Ele-
giaque v. Schmitt, waarin Hemerik weder
om in zijn element was. In dit alles wist hij
volkomen te beantwoorden aan de veelbe
lovende verwachtingen, die men van hem
koestert en die zeker in vervulling zullen
gaan, indien Hemerik voldoende tijd vindt,
zijn studie voor solistisch optreden serieus
voort te zetten. Een geestig „niemendalle
tje, de „Humoresque Hebraique" van Cha-
sius, effectvol en inslaand geschreven,
was een frisch besluit!
Aan den vleugel weerde zich Henk Endt,
wiens verdienstelijke accompagnementen
wij reeds vroeger bespraken, doch die te
veel op kracht zijn ingesteld en er dus in
het algemeen niet toe bijdroeg, de neiging
van Hemerik zich in forsche toongeving te
uiten, te doen verminderen. Hij dient zich
in zijn accompagnementen wij zeiden
dat reeds eerder meer op den achter
grond te plaatsen.
Een vriendelijk applaus en een bloemen
hulde hebben Hemerik het wederzien van
zijn geboortestad veraangenaamd!
J. G. E. deed bij de politie aangifte
dat te zijnen nadeele een vischwant ter
grootte van honderd vierkante meter is
ontvreemd, dat bewaard werd in de om
geving van de Waard.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Is het vrede? - De vragenlijst aan
Duitschland - De Balkan-entente.
Addis Abeba is door de Italianen bezet!
En Mussolini verklaart eenvoudig: de
oorlog is uit, het is vrede; Abessynië is
Italiaansch!
Doch zoo eenvoudig is het toch nog
niet!
In de eerste plaats zal de pacificatie van
Abessynië nog tijd en geld genoeg kosten
en in de tweede plaats: zal men het fait
accompli aanvaarden? Ongetwijfeld is het
een vreemde situatie, want voor wien
komt de Volkenbond op, zoo zij de ver
overing niet wil rekennen, die nu een feit
is geworden? Er is geen Abessijnsch ge
zag meer!
Speciaal in Engeland blijven evenwel
groote groepen vasthouden aan het stand
punt, dat de aanvaller geen winst mag be
halen uit zijn aanval, vooral Labour en
oppositie-liberalen, doch in conservatieve
kringen wil men zich grootendeels neer
leggen bij het gebeuren en erkennen dat
de Volkenbond heeft gefaald.
Echter een reden te m r, heet het, om
den Volkenbond bij volgende gelegen
heden voor nieuwe echecs te behoeden
Hetgeen gemakkelijk is gezegd, doch
moeilijk gedaan
De Fransche houding is heel rustig:
hef de sancties op, de vrede is hersteld!
Met belangstelling mag men de zitting
van den Volkenbond op 11 dezer tege
moet zien!
Overigens verzekerde de Duce, dat Italië
thans volkomen bevredigd is en geen ver
dere kolonale aspiraties meer heeft. Hij
biedt Engeland feitelijk een herstel der
vriendschap aan en deze is thans, gelet
op de situatie in Europa zelf, van te meer
waarde, nu Italië zijn handen weer veel
vrijer heeft gekregen.
De vragenlijst, te Londen voor Duitsch
land opgesteld, is definitief vastgelegd en
zal weldra worden verzonden.
De „Times" zegt, dat het document in
ieder geval op het oogenblik niet zal wor
den gepubliceerd. Natuurlijk zal het wel
aan de Fransche regeering ter kennis
worden gebracht. Er bestaat dus geen
reden om te veronderstellen .dat het een
geheim document is, doch het is niet
noodig van de daken te roepen, welke
diplomatieke onderhandelingen worden
gevoerd. Indien het bekend wordt ge
maakt. zijn de staten gebonden aan een
minimum.
Het blad hoopt verder, dat de Britsche
regeering, na het zenden van deze vragen
lijst, eenigen tijd Iaat om deze te verwer
ken en dan het oude plan zal uitvoeren
en een vertegenwoordiger naar Berlijn
zal zenden om besprekingen te voeren,
alvorens nieuwe verplichtingen zullen
v/orden aanvaard.
De zitting van den permanenten raad
De heer W. C. Gaykema hoopt a.s.
Maandag den dag te herdenken, waarop
hij 25 jaar geleden in dienst trad bij de
N.V. Machinefabriek en Constructiewerk
plaats „Overrijn" hier ter stede.
Men verzoekt ons mede te deelen, dat
onze stadgenoot Aart Uithol, van wiens
gouden huwelijksfeest op 14 Mei a.s. wij
onlangs melding maakten, niet werkloos is,
doch nog steeds als los arbeider in dienst
Is bij de stalhouderij der firma Dieben.
Vermoedelijk uit de overweging, dat
de hedendaagsche tijd, meer dan vroeger,
den geheelen mensch eisebt, heeft de
heer J. Rijnbende aan zijn sedert 20 jaar
bestaande Kappershuis, dat thans geves
tigd is Stations./eg 20, onder den geheim-
zinnig-klinkenden naam ,Livop" een
aparte salon voor voetverzorging, pedi
cure en massage verbonden.
Zoowel de heer Rijnbende als zijn doch
ter, mej. Johanna Rijnbende, die te Parijs
haar diploma schoonheidsspecialiste be
haalde, zijn gediplomeerd vanwege de
Haagsche kliniek voor voetonderzoek en
pedicure. De inrichting van de salon vol
doet aan de hoogste eischen; o.a. is er
ook een hootezon opgesteld.
Op Maandag, Woensdag en Vrijdag be
staat voor fondsleden op vertoon van hun
fondskaart gelegenheid om zioh tegen ge
reduceerd tarief - laten behandelen.
Naar de directie der N.V. Leidsche
Broodfabriek ons bericht, is zij er na jaren
lange proefnemingen in geslaagd een brood
te bakken, dat in vorm en smaak over
eenkomt met gewoon brood, doch dat spe
ciaal is aangepast aan het diëet van lijders
aan suikerziekte.
Het nieuwe brood wordt onder den naam
van Dia-brood in den handel gebracht en
staat onder toezicht van het Station voor
Maalderij en Bakkerij te Wageningen.
De directie der L. B. F. beschikt over
verscheidene aanbevelingen van medici.
Men wijst er ons niettemin op, dat de
geneesheer, die het diëet van den diabe
ticus bepaalt, ook de hoeveelheid van het
gebruik van Dia-brood voor den patient
moet vaststellen, daar dit brood, alleen al
wegens vijfmaal huoger eiwitgehalte dan
van gewoon brood, uitermate voedzaam is.
Bij de politie is wederom een paard
te bevragen, dat in de de Laat de Kanter-
Straat werd opgevangen.
BINNENLAND.
Een proeftocht met den. nieuwen krui
ser „De Ruyter". (3e Blad).
Rotterdam bezuinigt een bedrag van
f. 1.200.000. (Binnenland, 4e Blad).
De noodtoestand van de Rotterdamsche
haven. (Binnenland, 4e Blad).
De ex-fascist Baars afgeranseld in een
vergadering te Amsterdam, (Gemengd, 3o
Blad).
Uit Modjokerto wordt een ernstige door
braak van een dijk der Brantas gemeld.
(Uit Ned. Oost-Indië, le Blad).
Protestvergadering te Katwijk aan Zee,
van veehouders en zelf-ventende veehou
ders, tegen inlijving bij de Ned. Zuivel-
centrale. (Omstreken, 2e Blad).
De moord te Hassum; verdachte tot 20
jaar veroordeeld, (Rechtzaken, le Blad).
De onbewaakte overweg: ernstig onge
luk bij Aalten. (Laatste Berichten, le BI.)
Inzake den moord in de Juliana van
Stolberglaan te Den Haag is de dader ver
oordeeld tot 14 jaar gevangenisstraf.
(Rechtzaken, le Blad).
BUITENLAND.
Addis Abeba door de Italianen bezet.
(3e Blad).
Dc Duce verklaart Abessynië Italiaansch
en den vrede hersteld. (3e Blad).
De Engelsche vragenlijst aan Duitsch
land is gereed. (Buitenland, le Blad).
Een verklaring van den Japanschen
minister Arita. (Buitenland, le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN.
EERSTE BLAD.
der Balkan-entente, die gisteravond had
moeten afloopen, is verlengd. Het slot
communiqué zal eerst vandaag worden
gepubliceerd.
Naar men weet begint heden tevens de
buitengewone conferentie der Kleine En
tente. Volgens een verklaring van den
voorzitter van den permanenten raad,
Roesjdi Aras, aan een vertegenwoordiger
van de „Pravda" is de verlenging geen
gevolg van moeilijkheden, die zich bij de
besprekingen hebben voorgedaan, doch
van het feit, dat de agenda van de bij
eenkomst zeer overladen is.
DUITSCHLAND.
De gedemilitariseerde zone.
De staatscourant van 1 Mei, publiceert
een order van minister Blomberg, lui
dende: Ingevolge mijn order van 19 Maart,
verbied ik tot nadere aankondiging aan
alle soldaten en militaire functionarissen,
zich in uniform te vertoonen binnen een
zone van 5 kilometer langs de Fransche.
Belgische en Tsjechische grens. De zone
van 5 kilometer zal niet gelden in het
gebied, waar de Rijn de grens met Frank
rijk vormt. Niettemin is het verboden zich
te vertoonen op de Rijnbrug in dit gebied.
De autoriteiten nemen deze maatrege
len, zuiver disciplinair en betrekking
hebbend op verlofgangers. Verplaatsingen
van troepeneenheden onder leiding van
officieren kan in deze zone wel plaats
hebben.
Verder wordt erop gewezen, dat voor
1914 dergelijke maatregelen bestonden.
FRANKRIJK.
De politieke situatie.
Gisteren is een ministerraad gehouden.
Blijkbaar zal het kabinet tot 1 Juni aan
blijven. Flandin en Boncour zullen
Frankrijk te Genève vertegenwoordigen.
De groote partijen, die tijdens de ko
mende zittingsperiode van het parlement
waarschijnlijk de regeeringsverantwoor-
delijkheid op zich zullen moeten nemen,
de S.F.I.O.-socialisten en de radicaal
socialisten, zullen voor den aanvang der
nieuwe zittingsperiode een congres hou
den, teneinde hun standpunt te bepalen.
Deze beide bijeenkomsten zullen te
Parijs worden gehouden.
DANZIG.
Voorstel tot ontbinding van den Volksdag
verworpen.
De Volksdag heeft het voorstel der oppo
sitie, om over te gaan tot ontbinding, ver
worpen met 40 tegen 29 stemmen. Ook de
andere voorstellen der oppositie werden
.verworpen.
