65 JAAR GETROUWD.
77ste Jaargang
WOENSDAG 29 APRIL 1936
No. 23341
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Officieele Kennisgeving
STADSNIEUWS.
Dr. F. M. WIBAUT
OVERLEDEN.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.35
per week f.0.18
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per mud.)
Dit nummer be&taat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD.
aangifte van leerlingen voor het
gymnasium, de hoogere burger
SCHOOL met 5-jarigen cursus en
de hoogere burgerschool
voor meisjes.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter kennis van belanghebbenden,
dat aan bovengenoemde inrichtingen van
onderwijs gedurende de maand Mei gele
genheid bestaat tot het doen inschrijven
van leerlingen voor het Gymnasium des
Dinsdags en Vrijdags van 23 uur nam.
en voor de beide H.B. Scholen des Dinsdags
van 1112 uur voorm. en Vrijdags van
2—3 uur nam.
A VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRYEN. Secretaris,
leiden, 29 April 1936. 2775
ONZE PINKSTERREIS NAAR
LONDEN.
Een katholiek lezer van ons Blad. die
overigens met groote instemming had ken
nis genomen van onze reisplannen naar
Londen tijdens de as. Pinksterdagen,
roeide (het als een bewaar, dat in het
reisschema geen gelegenheid wordt gebo
den aan Katholieken om een mis bij te
vonen.
Naar aanleiding van deze opmerking
(lebben wij ons telefonisch in verbinding
gesteld met de directie van het American
Express Reisbureau, die ons terstond toe-
i segde. dat er direct na aankomst gele-
tenheid zal worden geboden, om een Mis
Jj te wonen. Ook protestanten kunnen
(fesgewenscht een protestantsohen dienst
bijwonen. Daardoor zal sledhts een klein
deel van den odhtendrit voor hen komen
te vervallen.
de vlaggen uit!!
In verband met den verjaardag van H.
K. H. Prinses Juliana wekken wij onze
stadgenooten op morgen allen de vlag uit
te steken.
Geen vriend van het Oranjehuis blijve
lil gebreke om aldus van zijn liefde voor
onze Kroonprinses te getuigen!
WIJVERFLEGING „BETHESDA".
Het bestuur der Wijkverpleging „Be-
thesda", Hoefstraat 4446. zendt ons
onderstaand overzicht omtrent den ar
beid in de wijk gedurende het jaar 1935.
Inplaats van Zr. Rutgers, die wegens lang
durige ziekte haar functie als wijkzuster
niet langer kon vervullen werd, met in
laag van 15 Jan. 1936 als zoodanig be
noemd Zr. Veldkamp. Verdere verande
ringen waren er dit jaar niet. Aan de
zieken werd melk en eieren verstrekt, n.l.
930 liter melk, 86 liter karnemelk en 543
eieren, terwijl het aantal huisbezoeken
1984 bedroeg. Tevens waren er 648 hoog-
tezonbehandelingen.
vragen van den heer goslinga.
De heer Goslinga vraagt den Raad ver
lof om aan het College van B. en W. de
volgende vragen te stellen.
1. Is het juist, dat de nieuwe varkens-
slachthal van het gemeentelijk abattoir
reeds voor enkele weken geheel gereed is
gekomen?
2. Indien vraag 1 bevestigend kan wor
den beantwoord, kunnen B. en W. dan ook
meedeelen, hoeveel deze hal gekost heeft,
resp. hoeveel van het op 4 Dec. '33 aan
hun college toegestaan credlet ad f. 300.000
voor „Verbouwingskosten Slachthuis" reeds
Is verbruikt.
3. Om welke reden wordt de nieuwe
slaöhthal, indien deze gereed is, niet in
gebruik genomen?
4. Om welke redenen wordt geen voort
gang gemaakt met de verbouwingswerk
zaamheden, die uit het in vraag 2 bedoelde
crediet zouden worden bestreden?
5. Acht het College de bestaande werk
loosheid in de bouwvakken niet een zeer
ernstige prikkel om met de verwerking
van een toegestaan crediet ernstig voort
te varen?
6. Tegen welken datum kan de aanbe
steding van het eerstvolgend onderdeel
der verbouwing worden tegemoet gezien?
vereeniging „tot steun".
Jaarvergadering van de Leidsche afdeeling
In de gistermiddag gehouden ledenver
gadering van de vereeniging „Tot Steun",
afd. Leiden, bleek uit het jaarverslag van
den secretaris, dat het ledental eeniger-
mate was teruggeloopen en dientengevolge
de eontributiegelden waren verminderd.
De rekening en verantwoording van den
penningmeester wees dan ook een tekort
aan van f. 595,82. De inkomsten in 1935
bedroegen f. 3011,46 en de uitgaven
f. 3607,28. Dezen toestand vonden de leden
zeer te betreuren, want hij had noodwen
dig tot gevolg, dat de zegenrijke arbeid,
der afdeeling aan een kleiner aantal on
gelukkige kinderen ten goede komt. Het
aantal pupillen bedroeg op i Jan. 10, op
31 Dec. 9. doordat, een meisje meerderjarig
is geworden. Hoe gaarne de afdeeling
meerdere kinderen onder haar voogdij zou
willen nemen, wordt dit haar door den
stand der geldmiddelen onmogelijk ge
maakt. De pupillen géven zoo bleek
ook uit 't jaarverslag wel dikwijls moeite
en zorg, maar die worden ruimschoots be
loond, als bij hun meerderjarigheid blijkt,
dat ze met gerustheid aan de maatschappij
kunnen worden 'overgegeven.
Aan secretaris en penningmeester werd
dank gebracht voor hun arbeid In het
afgeloopen jaar.
Als afgevaardigden naar de in Juni te
houden algemeene vergadering werden
aangewezen de heeren ds. J. Ph. Makkink
en J. M. Vos Jz. en als hun plaatsvervang
ster mej. J. H. C. van Heemskerk Düker.
De voorzitster, mevr. C. EerdmansDe
Holl, die aan de beurt van aftreden was,
werd met alg. stemmen in 't bestuur her
kozen.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Opheffing:
Coöp. Spaar- en Voorschotbank „Boaz"
voor Katwijk en Omstreken. In liquidatie.
Voorstraat 13a, Katwijk aan Zee.
Wijziging:
E. H. F. Passier, Langestr .1319, Leiden
Automobielverhuurinrichting, autohandel
rep.-inrichting. De showroomHoogewoerd
107, leiden, is opgeheven.
hom" Zee' zelden voorkomend jubileum
"Pen op io Mei a.s. onze stadgenooten
C Hart'holomeus Devilé en mej.
K-V' Maria van der Zon, wonende
_'lnSzstraat 19, te herdenken.
°)en datum zal het namelijk vijf-en-
„ije Jaar geleden zijn, dat hun huwe-
"JK-bootje zee koos.
88 telt thans respectievelijk
gen wJ?ren; beiden ziJn voor hrin h°°"
ope'-woift 2 no= zeer 'cras en uittermate
moto De bruidegom vertelde ons van-
i blindt dat bij eenige jaren volslagr
was; dank zij een welgeslaag
"Peratle
liét „„i - Prof- van der Hoeve kreeg j
howw weer terug, waarvoor hij d n
«aar nog dagelijks dankbaar is!
Tot op zeer vergevorderden leeftijd is
hij steeds werkzaam geweest.
Als jongen van 10 jaar deed hij zijn
intrede als jongmaatje bij een tabaks
fabriek hier ter stede en toen hij dezelfde
onderneming als chef verliet, had hij de
zeven kruisjes al eenige jaren adhter den
rug.
Him huwelijk werd gezegend met 7
kinderen, terwijl er voorts 42 klein- en 25
achterkleinkinderen zijn.
Mogen voor beiden nog eenige goede
en onbezorgde jaren zijn weggelegd, te
midden van hun kinderen en verdere
nakomelingschap, die hen in de afgeloo
pen dagen ook met zooveel treffende blij
ken van liefde en dankbaar medeleven
hebben omringd.
de a.s. zomerdienstregeling.
Gunstige wijzigingen voor Leidsche
reizigers.
Met de nieuwe Zomerdienstregeling der
Ned. Spoorwgen, aanvangende 15 Mei a.s.
zal trein 1190 (vertrek Dordrecht 23.16) bij
vertrek van Dordrecht zeven minuten later
gesteld worden, waardoor te Leiden de
aansluiting wordt verkregen van trein
3398 van de richting Alphen aan den Rijn
(vertrek 23.53). Bovendien zal op Zon- en
feestdagen een nieuwe trein 1153 worden
ingelegd, vertrek 21.07 van Amsterdam C.S.,
van Leiden 21.43, die te Rotterdam nog
aansluiting geeft op trein 1237, Rotterdam-
Eindhoven, zoodat men thans 22 min. later
van Leiden kan vertrekken.
Ingelegd wordt een dagelij ksche vierde
bootverbinding EnkhudzenStavoren en
terug met aansluiting sneltreinen naar
Amsterdam en Leiden.
Op het baanvak AmsterdamHaarlem
mermeerAalsmeer wordt een uurdienst
ingevoerd, welke zoo noodig tot een half-
uurdienst zal worden uitgebreid.
Op het baanvak LeidenAlphen a. d.
RijnGouda wordt op werkdagen 5 paar
en op Zaterdagen bovendien nog 2 paar
nieuwe motortreinen ingelegd: terwijl
trein 3854 te Gouda aansluiting zal geven
op trein 303 naar Twente en Groningen
In den middag worden enkele motortrei
nen ingelegd, in directe aansluiting aan
de treinen van Leiden naar Woerden en
terug, waardoor het lange oponthoud te
Alphen komt te vervallen.
leidsche geologische
vereeniging.
Lezing van dr. S. IV.' Visser.
In de jaarlijksche vergadering van de
Leidsche Geologische Vereeniging, die
gisteravond werd gehouden in het Rijks
museum voor Geologie alhier, heeft dr. S.
W. Visser een voordracht gehouden over
„Aardbevingen met zeer diepen haard".
In 1921 leidde Turner het bestaan van
aardbevingen met zeer diepen haard af
uit het gedrag van de aardbevingsgolven,
die in het antipodgie gebied aankomen,
aldus spr. Deze blijken in sommige geval
len belangrijk vroeger aan te komen dan
met den gemiddelden looptijd overeen
komt en dit is alleen mogelijk, wanneer
de haard zeer diep gelegen is. Hij meende
te kunnen concludeeren tot een normale
diepte van 250 k.m. Deze uitkomst is fout:
normale bevingen liggen zeker niet die
per dan 35 k.m. Hierdoor heeft Turner's
werk niet de waardeering gevonden, die
het verdient.
Geheel onaanvechtbaar is de ontdekking
van zeer diepe aardbevingshaarden in
Japan door Wadati in 1929. Er valt tegen
woordig niet meer te twijfelen aan het
voorkomen van aardbevingen tot op 700
k.m. diepte. Volgens de Japansche schat
ting bedraagt hun aantal 10 pet. van het
totaal. Zij worden als zwakke stooten
over een uitgestrekt gebied gevoeld, om
dat men ver van den eigenlijken haard
verwijderd is.
Ook in de seismogrammen kan men
ze aantoonen. Hierbij is vooral van betee-
kenis het ontbreken van de z.g. lange
golven. Deze zijn gebonden en afhankelijk
van de hier beschikbare energie en aan
gezien deze gering is, moeten de lange
golven zwak zijn.
Door Turner's diepe haarden te contro
leeren op de aanwezigheid van lange gol
ven was het mogelijk een schifting te
maken. De betrouwbare gevallen toonen
duidelijk algemeene aigenschappen aan,
zooais die ook in Japan zijn gevonden.
De diepe haarden blijven beperkt tot be
paalde randgebieden vanden Stillen
Oceaan: Zuid-Amerika. Fidsji-eilanden,
Nederlandsch Indië, Philippijnen, Japan.
Aieoten. Hun diepte neemt land
inwaarts toe en aan de zeezijde worden zij
begrensd door diepe zeetroggen van meer
dan 6000 m.
De aardbevingen met zeer diepen haard
wijzen op werkingen tusschen de conti
nenten en den zeebodem tot op diepten,
waarop alle gewone seismische werkin
gen, gevolgen van tectonische krachten in
de aardkorst, ontbreken.
Waarschijnlijk hangen zij samen met
stroomingen, die ontstaan als gevolg van
warmte-verschillen tusschen de conti
nenten en den Oceaan-bodem, die ver
moedelijk wel tot 1200 k.m. diepte zich
uitstrekken. Deze stroomingen, die ook de
oorzaak zijn van de verschuivingen der
continenten, uiten zich juist het sterkst,
waar diepzee-troggen aanwezig zijn.
aanbesteding.
Bij de heden door den heer W. J. Kret
alhier gehouden aanbesteding van het
sloopen van perceel Hooglandsche Kerk-
graöht No. 2 en het ter plaatse bouwen
van een beneden- en bovenwoning waren
ingekomen 13 geldige biljetten.
Ingeschreven werd als volgt: Th. G.
Barthen en Zoon f. 6868—; A. Kantebeen
f. 6868.Gebr. de Graaf, Voorschoten,
f. 6840.-; C. Leenderts, Schiedam, f. 6734.-;
Bink en Valk f. 6696 K. Burgij f. 6565.-,
M. Kool, Warmond, f. 6300.Aanhane
en Kruger, Katwijk a. d Rijn f. 6281.—; de
Later en Meyers, Oegslgeest, f. 5975.
Gebr. v. Wijk, Alphen, f. 5585.—; D. v.
Kint. Langeraar, f. 5275.M. v. Duin,
Katwijk aan Zee f. 5090.— W. Jansen.
Voorschoten f. 4837.—. Waar geen plaats
naam is vermeld, wonen de inschrijvers
te Leiden.
De gunning is aangehouden.
oud-lid der eerste kamer en van
den hoogen raad van arbeid.
Dr. f. m. Wibaut.
Hedenmorgen is te Amsterdam in den
ouderdom van 76 jaar overleden dr. F. M.
Wibaut.
Dr. Florentius Marinus Wibaut werd den
23sten Juni 1859 te Vlissingen geboren.
Aanvankelijk kreeg hii een katholieke op
voeding en bezocht o.a. het seminarium
te Rolduc. om later over te gaan naar de
openbare handelsschool
Van 1876 tot 1904 was hi.i te Middelburg
werkzaam in den houthandel. De laatste
jaren van ziin verblijf te Middelburg had
hii zich reeds uitgesproken voor het socia
lisme. Hii deed dat in het voorwoord van
een vertaling van de Fabian essays in
socialism", welke vertaling in 1891 ver
scheen. Het duurde nog tot 1897 voor hij
zich bii de SD-A.P. aansloot. In 1903 ver
scheen ziin boek over „Trusts en kartel
len".
Van 190P tot 1907 was hii met P. L. Tak
redacteur van ..De Kroniek". Intusschen
was hii in 1904 naar Amsterdam verhuisd,
waar hii in 1907 lid van den gemeente
raad werd om in 1914 te worden benoemd
als wethouder.
Hij was de eerste soc.-democratische
wethouder in ons land. Dit wethouder
schap duurde tot 1927 met een k'eine
onderbreking in 1926 De tweede periode
van ziin wethouderschap duurde van 1929
tot 1931. Zijn werkzaamheid als wethouder
lag voornamelijk op het gebied van de
gemeentebedriiven de volkshuisvesting en
de financiën. Ook had hii groote belang
stelling voor kunstzaken en tijdens de
oorlogsjaren had hii ook de levensmidde
lenvoorziening onder ziin beheer. Bii zijn
afscheid als wethouder, werd hem de gou
den medaille der stad Amsterdam ver
leend.
Dr. Wibaut is vele jaren lid geweest van
de Prov. S.taten van Noord-Holland. In
1922 moest hii bedanken voor het lidmaat
schap. omdat hi.i toen benoemd werd tot
lid van de Eerste Kamer, hetgeen hij tot
1935 is gebleven.
In 1928 werd hii door de universiteit van
Amsterdam eershalve benoemd tot doctor
in de handelswetenschappen.
Behalve openbare ambten heeft dr. Wi
baut nog functies gehad in een groot
aantal andere organisaties. Zoo is hii tal
van jaren lid geweest van het Dartii-
bestuur van de S.D.A.P.. waar hii een
vooraanstaande plaats innam Hii ls lid
geweest van den Hoogen Raad van Ar'oeïd.
voorzitter van de Union internationale
des villes.
Dr. Wibaut is voorts redacteur geweest
van het tijdschrift De Gemeente" en van
het marxistisch weekblad van ..Het Volk".
Van zijn hand verschenen voorts een aan
tal prae-adviezen voor de vereeniging van
staathuishoudkunde en statistiek en an
dere vereeni'gingen, een aantal brochures
over onderwerpen van gemeentepolitiek.
Mede versohenen uit ziin vruchtbare pen
tal van artikelen in verschillende tijd
schriften als Sociaal Weekblad. Nieuwe
Tijd, Socialistische Gids en was hii de
verzorger van de economische kroniek in
Het Volk.
In 1926 verscheen ziin boek over ge-
meentebeheer en in 1932 tezamen met ziin
vrouw „Wordend Huwelijk".
Met dr. Wibaut is een groot man heen
gegaan.
waarschuwing.
De Armenraad hier ter stede waar
schuwt het publiek geen giften te geven
aan den persoon, die zich noemt B. Nieu-
wenhuis. De man verspreidt kaartjes
waarop hij goederen vraagt. Bij onderzoek
is gebleken, dat de man gefingeerde
adressen opgeeft. De mogelijkheid bestaat
ook, dat hij zich onder een anderen naam
voordoet. De Armenraad waarschuwt in 't
algemeen geen giften te geven zonder on
derzoek. Het bureau van den Armenraad,
Nieuwsteeg 6. Telef. 1052 geeft gaarne in
lichtingen over personen, die de publieke
liefdadigheid inroepen.
BINNENLAND.
Te Amsterdam is, 76 jaar oud, overleden
dr. F. M. Wibaut, oud-lid der Eerste
Kamer. (Ie Blad).
De heer Fentener van Vlissingen over
den weg naar ruimer ruilverkeer. (Binnen
land, 3e Blad).
Er dreigt een tekort aan binnenlandsch.
rundvleesch. (Binnenland, 3e Blad).
BUITENLAND.
De opmarsch der Italianen in Abessynië.
Wordt het land geannexeerd? (3e en
le Blad).
De vragen aan Duitschland opgesteld.
(Buitenland, 3e Blad).
Na den dood van koning Foead. (Bui
tenland, 3e Blad).
Spanningen aan de Duitsch-Oostenrijk-
sche grens (Buitenland, 3e Blad en Tel.,
le Blad).
zie voorts laatste berichten,
eerste blad.
UITVOERING CHR. ZANGVER.
„EX ANIMO".
„Ex Animo" is toch een kranige zang-
vereeniging met een even kranigen diri
gent. Er gaat een activiteit en een waar
achtige geanimeerdheid van uit, die in
volkomen overeenstemming is met den
naam der onderscheidene afdeelingen van
dit koor, voor welks uitvoeringen steeds
een sterke en alleszins gerechtvaardigde
belangstelling bestaat, getuige ook weer
de prachtig bezette Stadszaal van gister
avond.
Wij woonden slechts een gedeelte van
deze uitvoering bij. daar onze plicht ons
ook naar een ander concert riep, doch wat
wij van „Ex Animo" en het medewerkende
Rotterdamsch Chr. Mannenkoor, dat
eveneens onder leiding staat van den
heer de Wolff, hoorden, was wederom van
uitstekend gehalte, terwijl wij vóór alles
onder den indruk kwamen van de enthou
siaste wijze waarop, zoowel door jongeren
als ouderen, gezongen is.
Het kinderkoor bracht juist Tierie's
.Lente" ten gehoore toen wij binnentra
den gevolgd door „De winter is geweken"
van J. D. van Ramshorst en het stralende
en meesleepende „Ruim baan" van Cath.
v. Rennes: een uitstekende keuze, leven
dig en blijde vertolkt, helder en frischvan
klank, die massaal en ongeforceerd wordt
voortgebracht. Het verwonderde ons dan
ook geenszins, dat het applaus zóó sterk
was, dat het laatste deel van „Ruim baan"
gebisseerd moest worden.
„Dit is ongedwongen zingen" zoo dach
ten wij, gelijk slechts kinderen het kun
nen, die geprofiteerd hebben van lofwaar
dige muzikale en zangtechnische raadge
vingen.
Zoo hebben wij ook met belangstelling
gevolgd de lichte en glansrijke vertolking
van het Brautchor uit Wagner's „Lohen
grin", die, behoudens een enkele onzuiver
heid toch een prestatie van rang was' en
ook opviel door de verzorgde uitspraak
van het Duitsch. Het gemengde koor was
hierin aan het woord en wij willen niet
nalaten onze erkentelijkheid te uiten voor
de wijze, waarop het deze werkelijk niet
gemakkelijke opgave heeft voorgedragen.
Dat de heer de Wolff in Rotterdam een
klankrijk en gedisciplineerd mannenkoor
dirigeert, bleek wel tijdens het „Soldaten-
koor" uit Gounod's Faust, populair en
gaarne gehoord, luchtig en sterk rhyth-
miseh gezongen, door een daverend ap
plaus gevolgd. Dankbaar en voortreffelijk
voor mannenkoor geschreven, heeft het de
kwaliteiten dezer zangers duidelijk kun
nen toonen, evenals in „Ons Hollandsch"
van Bernard Zweers, een indrukwekkende
compositie van dezen belangrijken Neder-
landschen componist.
Mej. Rie Beute uit Delft heeft een en
ander, alsook de vele andere nummers van
het programma met veel bezieling bege
leid: de dezen avond wel zeer goed gedis
poneerde dirigent kon zich volkomen op
haar verlaten.
Het is ontegenzeggelijk een geruststel
lende gedachte, dat een zoo groot deel van
de Leidsche zangerswereld, van hèèl jong
af tot volwassen toe, zich heeft toever
trouwd aan de leiding van iemand, die
jong en oud zoodanig laat zingen, dat zij
zelf er een oprecht genoegen in hebben en
de luisteraars zóó laat meegenieten: zélfs
de critisch gestemden onder hen.
Wij he'oben reeds dikwijls de prestaties
van „Ex Animo" kunnen huldigen: deze
korte indruk kan beschouwd worden als
een nieuwe lauwer, die wij hechten aan
den krans van „Ex Animo", welke reeds
onder den heer de Wolff een respectabe
len omvang heeft gekregen!
Wij zijn ervan overtuigd, dt ook de niet
dcor ons besDroken nummers eenzelfden
mooien indruk gemaakt hebben!
De avond is, bij verhindering van ds.
Riemens geopend door diens zoon de heer
S. Riemens, Cand. t. d. H. D. te dezer
plaatse..