CONCERT
een HILLE's Ontbijtkoek Cadeau.
Een gascomfoor!
EX ANIMO"
HET KAASHUIS
„Ik had ze wel allemaal
willen koopen!"
PRIJSCOURANT RUNDHVLEESCH
S. W. MARSMAN, Havenplein 1
LEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad
Donderdag 23 April 1936
De nieuwe Kruiser „De Ruyter".
FINANCIEN.
UIT DE OMSTREKEN.
FAILLISSEMENTEN.
Koken op gas beteekent: meer
tijd voor andere bezigheden
LICHTFABRIEKEN - LEIDEN
Abonneert U op het Leidsch Dagblad.
9lllllllllllllllllllllllt||HIIHHIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIHHIIIIIIIIHI!
f. 4.95 - f. 5.95
f. 6.95
UW VOET LIJKT EEN NUMMER KLEINER
CADEAU
CADEAU
Haarlemmerstraat 33 - Tel. 2019
Delmonte Koffi
e 49 ct. p. blik.
Bijzonderheden over afmetingen
en bewapening.
De nieuwe Nederlandsche kruiser ..De
Ruyter". die gebouwd is op de werf Wil-
ton-Feyenoord. te Schiedam, is thans ge
reed gekomen en zal op 27 April den eer
sten technischen proeftocht ondernemen.
Op verzoek van her Departement van De
fensie zal de oud-luitenant-ter-zee J. C.
Mollema dien tocht meemaken en zijn ba-
vindingen ten behoeve van de pers op
schrift stellen. In verband daarmede zond
de heer Mollema ons een uitvoerige vóór
beschouwing, waarin hij er op wijst dat
het schip genoemd is naar onzen beroem
den zeeheld: Michiel Adriaenszoon de
Ruyter. die leefde van 24 Maart 1607 tot
29 April. 1676. Hij werd den 22sten April
gewond in den zeeslag bij Palermo tegen
de Fransche vloot en overleed 7 dagen
later. Op 18 Maart 1677 werd zijn stoffe
lijk overschot bijgezet in de Nieuwe Kerk
te Amsterdam, waar in 1681 het monu
ment van Rombout Verhulst en de ge
broeders Keyser boven het graf werd ge
plaatst.
Voortgaande schrijft de heer Mollema:
Mij dunkt, verder, dat toen Hare Maje
steit dit fraaie schip den naam De Ruyter
schonk. Zh niet alleen de traditie heeft
willen handhaven, steeds in onze Marine
een schip dien eerenaam te laten dragen,
maar veel meer gedacht heeft, aan het
rijke symbool daarin gelegen: „Ziet, wat
het kleine vermag, als de ziel groot is en
aan het Vaderland verknocht".
Een Interessante vergelijking maakt de
heer Mollema verder tusschen „De Zeven
Provinciën", het befaamde admiraalschip
van den grooten zeeheld, en onze gloed
nieuwe ,X>e Ruyter".
De „De Zeven Provinciën" was onge
veer 55 Meter lang, 14 Meter breed. 5 Me
ter hol en viel „treffelijk van maaksel en
uitermate wel bezeild" uit; het zal met
harden wind misschien wel 9 knoopen
hebben geloopen.
Het was bemand met 475 koppen en met
80 bronzen kanonnen bewapend. Het borg
44000 Amstrd. ponden buskruit; zijn zware
36 ponders verschoten 15 pond kruit per
schot.
In 1683, het heeft zijn meester lang
overleefd, toonde het teekenen van ouder
dom, de bewapening werd verminderd en
het werd tot gewoon oorlogsschip gede
gradeerd. Wij Hollanders waren blijkbaar
te nuchter om het evenals Nelson's „Vic
tory" voor den nazaat te behouden.
De „De Zeven Provinciën" heeft zijn
laatsten strijd gestreden bil Kaap La
Hogue (1694), aan het hoofd van de
Linie; na de overwinning is het vrijwel
ontredderd Portsmouth binnengesleept en
na gerepareerd te zijn in Holland terug
gekomen en toen. voor „sleet" ver
kocht.
Hoe anders dan dit slagschip der 17e
eeuw ziet er onze nieuwe kruiser uit.
Deze is 170.8 M. lang, meer dan 3 maal
zoo lang als de „De Zeven Provinciën"
maar ongeveer even breed (15.6 M.) en
steekt even diep 4.9 M.h Maar de „De
Ruyter" wint het met de vaart, die 32
knoopen wordne moet.
Hij zal bemand worden met 432 koppen
en zijn 7 kanonnen van 15 c.M. zouden de
80 van de „De Zeven Provinciën" binnen
de minuut het zwijgen kunnen opleggen,
om maar te zwijgen van zijn 10 mitrail
leurs van 40 m.M. en 8 mitrailleurs van
12.7 mJM., waartegen onze met enterbij
len en cortelassen gewapende voorvade
ren, die zoo op enteren belust waren, geen
„slag aan den bak" zouden krijgen.
Aan munitie draagt de „De Ruyter"
rond 130.000 K.G. mede, enfin tusschen
snelvuurpatronen en kogels en kruit gaat
de vergelijking heelemaal niet op.
En dan. alles op de „De Zeven Pro
vinciën". behalve de mannen, was van
hout, alles op de de „Ruyter" is van staal
en ander hard metaal.
m
Volledigheidshalve vermelden wij nog
even de andere naamgenooten-voorgan-
gers van onzen nieuwen kruiser. Bekend
zijn een linieschip van 1778 met 68 stuk
ken. gevolgd in 1804 door een met 90, ge
sloopt in 1822. Het derde met 80 stukken
is gebouwd in 1806 en gesloopt in 1818. De
merkwaardigste ,De Ruyter" is wel die,
die in 1831 op stapel is gezet en na twee
maal gewijzigd te zijn. eindelijk in....
1853 van stapel liep als stoomfregat; het
diende tot 1860 Daarop volgde een stoom
fregat in 1876, later herdoopt in „Koningin
Emma", nadat en nieuw schip, in 1879
gebouwd, zijn naam geërfd had. Het pant
serschip „De Ruyter". welks aanbouw de
vader van den commandant van den nieu
wen kruiser hielp verzorgen, dateert van
1900. In 1925 liep de torpjedojager „De
Ruyter" van stapel, die zijn naam en
scheepsklok, hem geschonken door het
gemeentebestuur van Vlisslngen, aan het
nieuwe schip heeft moeten afstaan en nu
„Van Gendt" heet.
N.V. NEDERL. BANKINSTELLING VOOR
WAARDEN, BELAST MET VRUCHT
GEBRUIK EN PERIODIEKE
UITKEERINGEN.
In de algemeene vergadering van aan
deelhouders der N.V. Nederlandsche bank
instelling voor waarden, belast met
vruchtgebruik en periodieke uitkeeringen
te 's-Gravenhage zijn de balans en de
winst- en verliesrekening goedgekeurd.
Ovreenkomstig het voorstel van com
missarissen zal geen dividend worden uit
gekeerd en zal alleen aan die aandeel
houders, die hun aandeelen onverplicht
hebben volgestort, een rente van 4 'It over
de onverplicht gestorte bedragen worden
vergoed.
De afschrijvingsrekening voor geldlee-
ningen en ingekochte onderpanden werd
verhoogd tot f. 1.000.000 en bovendien werd
een reserve voor bijzondere doeleinden ad
f. 250.000 gevormd, terwijl de overige re
serves f. 1.007.469,18 bedragen.
De periodiek aftredende commissaris
sen, de heeren A. Pierson. J, F. van der
Maesen en mr. J. D. Verbroek werden
herkozen, terwijl de in 1935 plaats gehad
hebbende benoemingen der beheerders van
het bijkantoor te Berlijn en van een
tweeden procuratiehouder der bank door
aandeelhouders werden bekrachtigd.
HILLEGOM.
Wederom een nieuwe weg.
De toelichting is verschenen od het
voorstel aan den gemeenteraad voor den
aanleg van een weg loodrecht ob het door
getrokken gedeelte der Van den Endelaan
en de bebouwing der terreinen grenzende
aan dezen weg Verwezen is naar de voor
dracht dato 11 December 1935 betreffende
de ruiling van gronden met de firma A.
J. v. Engelen. Daaruit blijkt, dat de bedoe
ling is te geraken tot bebouwing dezer
terreinen grenzende aan den geDroiec-
teerden wee.
Het nieuwe uitbreidingsplan zal wellicht
binnen afzienbaren tlid worden aange
boden. Gestreefd wordt naar een concen
trische bebouwing der gemeente, dus
zonder lintbebouwing.
Bedoelde weg moet verhard zijn voor er
gebouwd mag worden Voor de gemeente
mogen daaraan geen financleele bezwaren
verbonden zijn. Door B. en W. wordt
voorgesteld te handelen in den geest als
indertijd is geschied met de bebouwing
der Burgemeester Pontstraat. De gemeente
verbindt zich den weg te doen aanleggen,
verharden en rioleeren. terwijl de eigenaar
der bouwgronden zich verplicht de daar
mede gepaard gaande kosten in tien
achtereenvolgende laren met bijbetaling
van een rente ad 5 pet. terug te betalen.
De eigendom van den weg zal om niet
aan de gemeente wprden overgedragen
met bestemming voor den openbaren
dienst. De dienst van Openbare Werken
heeft de kosten geraamd oo f. 12.000.
Voorgesteld wordt dit bedrag te voteeren
en een overeenkomst met den eigenaar te
sluiten.
De weg zal een verbinding worden van
den nieuwen verkeersweg, achter de Open
bare School heen met de Wilhelminalaan
nabii de Openbare Begraafplaats.
U'/s-jarig jubileum Hillegomsch
Dameskoor.
Het Hillegomsch dameskoor, dat 12'/i
jaar bestaat, heeft dit feit gevierd met
een concert, dat druk bezocht was en
voortreffelijk geslaagd is. De zaal van
hotel Sistermans was geheel bezet.
Onder leiding van de dlrigente, mej.
Cor Igesz en begeleiding van mej. Annie
Jonkheer, is er zeer mooi gezongen. Me
dewerking verleenden de dames Kitty
Nederkoorn. sopraan, mej. Rie Tuyl Schui
temaker, alt, AlphenaarBoxs, alt-viool,
en Nederkoorn, orgel, en de heeren
Jac. Reinalda, viool. Arnold Keller, viool,
en Onne v. d. Klashorst, cello.
De avond is geopend met het piano
kwartet van Fauré, waarop volgde Ste.
Marie Magdaleine van Vincent d'Indy,
cantate voor mezzo-sopraan, solo en koor,
met begeleiding van orgel en piano.
Na de pauze is uitgevoerd het „Stabat
Mater" van G. B. Pergolesi voor sopraan,
alt-solo en koor, met begeleiding aan de
piano en het strijkkwartet.
Beide koorwerken oogstten, evenals het
piano-kwartet, een dankbaren en ten
volle verdienden bijval. Bloemen zijn aan
geboden aan de leidster, mej. Cor Igesz,
mej. Jonkheer en me}. Tuyl Schuitemaker.
De laatste hield een toespraak, in het
bijzonder tot mej. Jonkheer, die wegens
haar aanstaand huwelijk het koor gaat
verlaten, na het vele jaren als verzorg
ster der piano-begeleiding groote dien
sten bewezen te hebben. Een blijvende
herinnering aan het koor is haar aange
boden in den vorm van tafelzilver in étui
Het twaalf en halfjarig bestaan is in
derdaad waardig herdacht, het concert
was een groot succes!
De uitslag der aanbesteding van
B. en W. voor het verbouwen en uitbrei
den van het bureau van arbeidsbemidde
ling en steunverleentng, luidt als volgt:
C .J. Jansen f. 1143; A. J. Seijsener f. 1095;
C. Veelenturf f. 1197; Voorh. J. v. d. Bosch
en Zonen f.1381; B. Imthorn en Zn.
f.1444; Veenman en Vink f.1045; J. v. d.
Jagt en Zn. f. 1260; Th. v. d. Hoorn f. 1324.
Over de gunning wordt later beslist.
Bij onderhandsche aanbesteding is 't
bouwen van een kantoor, pakplaats en
bijkomende werken aan de Weerestein-
straat voor rekening van de N.V. J. H.
Muller en Zn. alhier, opgedragen aan de
laagste inschrijf ster, de firma de Vries en
Couzijn alhier.
NOORD WIJK.
GEMEENTERAAD.
Geen colportageverbod Een onderwijs
debat Huurverlaging.
De Raad kwam in openbare zitting bij
een. De heer van der Wiel, die nog steeds
niet van zijn ernstige ziekte hersteld is,
was de eenlge afwezige
In antwoord op verschillende in vorige
vergaderingen gestelde vragen werden
eenige mededeelingen verstrekt. De nieu
we brandspuit zal deze week ten over
staan der Raadsleden proeve van be
kwaamheid moeten afleggen, waartoe de
uitnoodigingen tot bijwoning reeds ver
zonden zijn. Waar zulks zal plaats hebben
werd niet publiek gemaakt, teneinde een
te groote toeloop te vermijden. Aangaan
de de technische bekwaamheid van
chauffeurs'-pompdrijvers bij het event,
optreden van motorstoringen, zoo achtte
blijkens ingewonnen advies van den
hoofdbrandspuitmeester deze de tegen
woordige functionarissen voldoende com
petent om eventueele storingen onmid
dellijk te verhelpen, zoodat Noordwijk in
deze geryst kan zijn. Voor een colporta
geverbod op den Boulevard van „Volk en
Vaderland" en dergelijke geschriften vond
de voorzitter geen reden aanwezig. Dit
voor zoover de vragen.
Onder de ingekomen stukken was een
schrijven van de bewoners der Stijntjes-
duinstraat, die er zich over beklaagden,
dat hun straat niet gereinigd werd. De
geweldige zandverstuivingen van den
laatsten tijd in deze omgeving zijn hier
aan niet vreemd. In handen gesteld om
praeadvies
De commissie van toezicht op de Noord-
wijksche Spaarbank had een accoun
tantsrapport over 1934 ingediend, dat voor
kennisgeving werd aangenomen, nadat de
heer Schelvis had geïnformeerd naar een
post van f. 200.— voor een subsidie, wel
ke, naar vermoed werd, gelijk verdeeld
werd tusschen het Groene en Wit-Gele
Kruis. Aan eenige weezen en half-weezen
werd het gebruikelijke weezengeld toege-
staa.n Een voorstel tot ruiling van grond
nabij de Scheveningschestraat werd ter
nadere oriënteering terug genomen en zal
later weer aan de orde komen
Daarna kwam er een levendig onder
wijsdebat aan de orde. waarbij de heer
Liefferink om eenige nadere toelichtingen
vroeg. Zoo had hij een post gezien voor
subsidie van de N.C.R.V. door de Wilhel-
minaschool. Algemeen echter werd lof
toegezwaaid aan het zuinig beheer der
verschillende bijzondere schoolbesturen
voor hun economisch beleid. De heer de
Vieede bepleitte bezuiniging op 't Open
baar Onderwijs. De Chr. U. L. O.-school
verkreeg medewerking tot het aanschaf
fen van eenige moderne leermiddelen ten
dienste vajr proeven bij het onderwijs in
de natuurkunde.
De verordening op de gaslevering zal
op voorstel van den heer Vogelaar nog
eens opnieuw bekeken worden, zoodat het
ter tafel liggende voorstel werd aange
houden. De verordening op de heffing en
invordering van havengeld werd z h. st.
aangenomen. Twee voorstellen tot verla
ging van huurpenningen voor woningen
van „Patrimonium" en „St Jeroen" lok
ten langdurige discussie's uit, waarbij de
heeren Vogelaar en de Vreede als deskun
digen in deze materie het B. en W. niet
gemakkelijk maakten hun voorstel er
door te krijgen. Een komisch Incident
deed zich voor, toen het voorstel met 8
tegen 6 st. werd aangenomen en de heer
Vogelaar nletig-verklaring der stemming
vorderde, aangezien een der raadsleden,
huurder van een gemeentewoning, hoe
wel belanghebbende, in deze had meege-
stemd. Hij kreeg gelijk, waarna opnieuw
gestemd werd met het resultaat dat het
aantal voorstemmers tot verlaging met
één verminderd bleek te zijn, zoodat het
thans met 7 tegen 6 was aangenomen.
Het autopark aan de Noord-Boulevard
zal voor één jaar worden verpacht. Het
bleek dat een ontwerp tot belangrijke wij
ziging van den Noord Boulevard in stu
die was, hoewel dit niet meer dit jaar ter
tafel zal komen.
In Noordwijk blijkt ook lust te bestaan
bij bouwvakarbeiders voor emigratie naar
Zuid-Afrlka door bemiddeling van de
stichting „Landverhuizing Nederland".
Aan maximum 10 personen zal een ge
meen tenlijke borgstelling worden ver
leend van 2 jaar voor circa f. 725.per
persoon, waarmede de Raad zich kon vcr-
eenlgen.
Ged. Staten maken bezwaar tegen de
begrooting wegens het beschikken van
f. 7000.uit de algemeene reserve. Hier
door wordt de mogelijkheid van belasting
verlaging zeer verkleind en is eer het te
gendeel te vreezen.
Bij de rondvraag maakte de heer
Schelvis wederom aanmerking op de
Filmkeuringscommissie. Verder infor
meerde hij naar het Arbeiderscontract en
of het B. en W. bekend was, dat Noord
wijk wellicht dezen zomer een openlucht
dancing rijk zou zijn, hetgeen volgens de
geruchten moet dienen om een hotel in
de Zuidduinen nieuw leven in te blazen.
Het hoofd der Politie, in den persoon van
den voorzitter, was hieromtrent nog niets
bekend. De heer Vogelaar wees op een
onhoudbaren toestand aan het Egbert de
Grootplein, waar vorige week een zand
storm had gewoed a la Sahara, zoodat
eenige aangrenzende bewoners zelfs een
gedeelte Beveaterreln in hun aardappel-
schaal aantroffen. Een oplossing is blijk
baar niet zoo eenvoudig aangezien het
Gemeentebestuur een der klagers verwees
naar het Hoogheemraadschap Rijnland
en omgekeerd.
Aangezien het Crisis-Comité met 1 Mei
wordt opgeheven, rees de vraag wat er nu
gebeuren moet. Aan het Crisis-Comité
was in deze juist dien morgen om advies
verzocht. De heer Casper deelde mede. dat
een bewoner van de Vinkenlaan dezer
dagen vanwege de Egyptische duisternis
zijn woning niet had kunnen vinden en
bepleitte 't laten branden van 'n gaslan
taarn bij de Ger. Kerk, welk verzoek aan
den adviseur van 't Gasbedrijf zal worden
overgebracht. Hierna ging men over in
Comité-Generaal.
Opgeheven wegens gebrek aan actief:
P. R. Tromp, Aalsmeer.
Geen ander kooldoestel brengt
U zooveel goeds tegelijk;
vlugheid, veiligheid en gemak!
Kookt op gas
't Gaat rein en ras!
"Ik ben blij dat we
naar Swift hebben ge
vraagd. Wat zitten die
verrukkelijk. Al direct
bij 't eerste paar voelde
ik dat 't Swift moest zijn.
Wat 'n beeldige
schoentjes toch. 't Eene
Swift-modelletje is nog
aparter dan 't andere
en heusch hoor, mijn
voet lijkt werkelijk
een nummer kleiner.
Jij neemt straks
zeker ook Swift I"
Do prijs is in de zool
gostempeld
2426
CHR. ZANGVER.
KERKKOOR
u
Opgericht 22 April 1919. Dir. H. W. DE WOLFF, R'dam,
op DINSDAG 28 APRIL 1936 in de STADSGEHOORZAAL,
•s avonds 8 uur, met medewerking van het ROTTERDAMSCH
CHR. MANNENKOOR en het Kinderkoor „EX ANIMO".
Aan den vleugel: Mej. RIE BEUTE, Delft.
ENTREE 3» CENT. TEKSTBOEKJES 15 CENT.
Plaatsbespreken op Maandag 27 April a.s., 's avonds
van 7—9 uur, in Wijkgebouw „PNIEL", Middelstegracht 60,
a 10 cents per plaats. 2436
Runderlappen v.af 30 Ct.p pond I Rundvet. 30ctp. pond
Rundergehakt 25 Ct.p.pond Gemalen Tet 25 etp.pond
Aanbevelend,
2463
geeft tot 2 Mei a. s. bij ÉÉN GULDEN Winkel
waren waaronder een half pond Koffie of een ons Thee
Boter, Margarine, Slaolie en Suiker uitgezonderd
Reclame Kolfie 16 ets. p. Vi p.
Prima 21
Dessert 25
Reclame Thee 18 ets. p. ons
Prima 21
Extra 25
2457
