De besprekingen te Londen. 77ste Jaargang MAANDAG 16 MAART 1936 No. 23305 STADSNIEUWS. BUITENLAND. Het voornaamste nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maanden f. 2.35 per week f. 0.18 Franco per post f. 2:35 per 3 maanden portokosten. (voor binnenland f. 0.80 per 3 mud.) Dit nummer bestaat uit VIER bladen EERSTE BLAD. AI.GEMEENE VERGADERING R.K. STATEN-CENTRALE „LEIDEN". De heer G. Bulten neemt afscheid als bestuurslid. In den foyer van „Den Burcht" hield de RK. Staten-Centrale „Lelden" een alge- meene vergadering. Nadat de voorzitter, de heer H. Bader, de vergadering met den Chr. groet had geopend en en woord van welkom tot de aanwezige afgevaardigden der afdeelingen en belangstellenden had gericht, las de secretaris, de heer G. Bul ten, de notulen der vorige vergadering, welke onveranderd werden goedgekeurd. Na het financieel verslag bracht de secre taris zijn jaarverslag uit, waarin het vele belangrijke werk der Centrale „Leiden" werd gememoreerd en in het bijzonder het succes der belangrijke en zeer druk be zochte vergadering te Leiden met als spre ker Drs. P. Kasteel in het licht werd ge steld. Voordat de bestuursverkiezing zou plaats vinden, wilde de voorzitter een woord van afscheid spreken tot den scheidenden secretaris, den heer Bulten. Gedurende twintig jaren heeft de heer Bulten de meest belangrijke functie, aldus de voor zitter, met den grootst mogelijken ijver en accuratesse vervuld. Spreker dankte den scheidenden secretaris, dien hij zoo gaarne had zien blijven, doch wiens motieven tot heengaan hij moest eerbiedigen, voor het belangrijke werk door hem gedurende die vele jaren voor de R.K. Staten-Centrale „Leiden" verricht, waarmede de vergade ring met hartelijk applaus instemde. De bestuursverkiezing had tot resul taat, dat de aftredende bestuursleden de heeren H. Bader (Sassenheim), Mr. E. J. M. H. Bolsius (Leiden), P. Heemskerk (Leiden), P. Kortekaas (Lisse), J. Paarde- kooper Oegstgeest)J. Schouten (Zoe- terwoude), F. C. van Lierop (Hillegom) en A. Meijer Noordwijk) werden herkozen en in de vacature ontstaan door het niet herkiesbaar stellen van den heer G. Bul ten, de heer H. J. van Mill (Zoeterwoude) werd gekozen. De heeren P. A. van Reisen (Voorhout) en J. Roelin (Noordwijker- hout) werden tot plaatsvervangende leden benoemd. Het volgende agendapunt, het verkiezen van een voorzitter had tot resultaat, dat de heer H. Bader de hem reeds zoovele jaren toevertrouwde voorzittershamer op nieuw voor de komende periode zal han- teeren. Het verkiezen van een secretaris leek aanvankelijk een moeilijker op te los sen probleem, doch toen de heer Heems kerk en na hem nog enkele afgevaardig den den heer van Mill als een waardig op volger van den heer Bulten konden aan bevelen, werd de heer van Mill met groote meerderheid als secretaris gekozen. Na de rondvraag, waarin slechts een enkele opmerking werd gemaakt, deed de scheidende secretaris voor het laatst zijn plicht in deze functie door het voorlezen van de notulen dezer algemeene vergade ring. De heer Bulten nam als bestuurslid, niet als lid afscheid van de R.K. Staten- Centrale Leiden. Spreker, die om bijzon dere redenen overtuigd was over enkele jaren zijn functie te zullen neerleggen, heeft gemeend in het belang van de goede zaak te handelen door dat reeds nu te doen, daar het, aldus spr., noodzakelijk is, dat mijn opvolger bij de eerstvolgende staten-verkiezingen is ingewerkt. Spreker dankte vervolgens voor de bijzonder pret tige samenwerking in het bestuur, waarna de voorzitter de vergadering op de ge bruikelijke wijze sloot. INSTITUUT VOOR ARBEIDERS ONTWIKKELING. Concert door het Haagsche Arbeiders Symphonie orkest. Gisterochtend concerteerde voor de tweede maal gedurende het winterpro- gramma van het Instituut voor Arbeiders ontwikkeling, het Haagsch Arbeiders Symphonie Orkest, onder leiding van den dirigent L. Ruygrok, in het Trianon- theater. Het programma, dat voor de pauze meer klassieke, er na lichtere muziekstukken vermeldde, terwijl een korte toelichting door den dirigent aan elk te spelen werk Vooraf ging, ving aan met de ouverture „Egmont" van L. v. Beethoven. Evenals de vorige keer kan worden vast gesteld, dat het H.A.S.O. een zeer goeden indruk maakt. Het wil ons voorkomen, dat de fortissimo's iets in kracht tekort komen, welke omstandigheid misschien ook mede haar oorzaak kan vinden in de geluidsabsorbeering van het niet voor concerten bij uitstek geschikte tooneel. De „Romance in g-dur voor viool" van L. v. Beethoven als tweede nummer uit gevoerd, leerde ons den concertmeester Frans Eisen kennen als een zeer begaafd amateur-violist, terwijlhet accompagne ment van het orkest voorbeeldig was. Voor de pauze werd nog de „Symphonie met den Paukenslag" van Haydn. den „vader der symphonie" ten gehoore ge bracht, waarvan het tweede gedeelte door de keurige beheersching opviel. De „Inleiding tot de opera Faust" van Gounod, een der gedeelten waar de com- In de zitting van den Volkenbondsraad van Zaterdag hebben Frankrijk en België Duitschland beschuldigd van contractbreuk van het pact van Locarno. Hedenmiddag komt de Volkenbondsraad weer bijeen. Duitschland is uitgenoodigd zich dan te doen vertegenwoordigen en heeft deze uitnoodiging aanvaard onder volgende twee voorwaarden 1o, Duitschland moet gelijke rechten genieten als de andere vertegen woordigde landen. De voorstellen van Hitler moeten als één geheel worden beschouwd en als zoodanig aanstonds in behandeling worden genomen. Flandin heeft zeer fel de laatste voorwaarde reeds afgewezen. 2o pollist volkomen slaagde in het uitbeelden van de tragiek der Faust-legende werd gevolgd door „Marehen" van Micodé, een stukje voor klein orkest, waarna tot slot op loffelijke wijze de bekende wals van Strauss „Wiener Blut" werd uitgevoerd. Een woord van dank bracht dan ook de voorzitter der Leidsche Instituuts-af- deeling aan dirigent en spelers voor dezen ochtend van muzikaal genot, de hoop uit sprekend het H.A.S.O. in een volgend win- terprogramma weer welkom te mogen heeten. De heer Wolters, voorzitter van het H.A.S.O. constateerde met voldoening dat dit orkest, samengesteld uit leden der moderne beweging, in korten tijd een goeden naam heeft verworven en te Lei den altijd een aandachtig publiek heeft getrokken, dat procentsgewijs grooter is dan in elke andere stad, welke tot nu toe werd bezocht. Voor de orkestleden is het mede daardoor een genoegen in Leiden te kunnen concerteeren. Medegedeeld werd verder nog, dat de volgende kunstochtend het machtige Russische film-kunstwerk zal brengen: „De laatste dagen van St.-Petersburg", waarvan Poedofkin. die naast Eisenstein een zeer belangrijke plaats inneemt, de regie voerde. TOONEELVER. „HET NIEUWE TOONEEL" Uitvoering in „Zomerlust". Voor een slechts matig bezette zaal heeft bovengenoemde vereeniging Zaterdag avond in „Zomerlust" een, ondanks het ge ringe bezoek, geslaagde uitvoering ge geven. De voorzitter, de heer D. Kienjet heette allen welkom, in 't bijzonder de vertegen woordigers der zustervereenigingen en „The Dutch Players", die ditmaal moesten optreden zonder hun leider, den heer Alb. Gerritsen, die wegens ziekte verhinderd was. Spr. memoreerde 'voorts, dat op 23 Juli van dit jaar de vereeniging tien jaar zal bestaan en in dit verband wekte hij op om een waardige feestviering financieel mogelijk te maken door toe te treden als lid of donateur of door het koopen van steunbonnen of loten. Na allen nog een genoeglijken avond te hebben toege- wenscht, verdween de voorzitter in letter lijken zin van het tooneel om plaats te maken voor den heer J. van Es, die bij een tableau, betrekking hebbende op het te spelen stuk „Als de klok luidt" een door hem vervaardigde proloog zegde. Daarna werd een aanvang gemaakt met de opvoering van het dramatisch getinte tooneelspel „Als de klok luidt" van D. Wassenaar. Dit stuk, zich afspelende in het mijn werkersmilieu, stelt aan zijn vertolkers vrij zware eischen, doch het zij tot eere van „Het Nieuwe Tooneel' gezegd, dat allen het er kranig af brachten. Het béste be wijs, dat het spel de suggestie der werke lijkheid benaderde, was wel het feit, dat toen het scherm na de tragisohe slot scène voor de laatste maal zakte, de aan wezigen zich van applaus onthielden en eerst nadat nogmaals was „gehaald" van hun bijval blijk gaven. Na de pauze gaven de leden in een twee tal kluchten blijk ook het komische genre te beheerschen, hetgeen overigens een niet onwelkom tegenwicht vormde van den vooravond. Na afloop werd, zooaJs te doen gebrui kelijk, een dansje gemaakt. HET ARBEIDSGESCHIL BIJ DE FIRMA VAN HOEKEN. Het voorstel van den Rijksbemiddelaar is aanvaard. Naar wij vernemen is het bemiddelings voorstel van den rijksbemiddelaar prof. mr. A. C. Josephus Jitta inzake het ar beidsgeschil bij den houthandel der firma van Hoeken, in den geest zooals Vrijdag door ons werd vermeld, door beide par tijen geaccepteerd, zoodat een conflict is voorkomen en het werk hedenmorgen op de normale wijze is voortgezet. EXCURSIE VAN DE GRAFISCHE CHEFS Zaterdagmiddag heeft het district Lei den van de Ned. Vereen, van Chefs in het Grafisch bedrijf een excursie ge maakt naar de Stedelijke Lichtfabrieken in onze stad. Van deze excursie verslag uit te brengen in den gewonen zin van het woord is niet noodig. De Stedelijke Lichtfabrieken zijn bij velen bekend en zoo niet, dan moet men zichzelf op de hoogte stellen van dit alleszins moderne bedrijf, dat in onze samenleving zulk eon belangrijke plaats inneemt. De chefs werden rondgeleid door den heer Snel, chef-machinist. Vol bewondering was men over dit moderne bedrijf, waarvan de di rectie niets onbeproefd laat voor verbe tering en vervolmaking. Ook kwam men tot de overtuiging, dat bij electrische sto ringen die de laatste jaren sporadisch voorkomen het oordeel over de Cen trale niet scherp moet zijn, omdat er dan soms sprake van is, dat een der leden van het personeel in aanraking is gekomen met den doodelijken stroom. Dat bij zulk een bedrijf kapitaalsvorming eerste eisch is, bleek uit de vernieuwingen, die in de laatste jaren zijn aangebracht. Thans is men bezig een nieuwe schakel zaal te bouwen, in de plaats van de tegen woordige schakelinrichting op de gaan derij in de machinezaal. Aan het einde van deze excursie, die ruim twee uur duurde, werd den heer Snel dank gebracht voor de uitnemende wiize. waarop hij 't gezelschap had rond geleid en alle onderdeelen. van het bin nenkomen der kolen, tot de distributie van stroom aan stad en buitengemeenten, had toegelicht. Zaterdagavond tegen twaalven is op den hoek van Prinsessekade en Haarlem merstraat de 31-jarige wielrijder D. van L. aangereden door een personenauto, bestuurd door I. P. Van L. liep een lichte hersenschudding op en is door den E.H.D, naar het Aca demisch Ziekenhuis overgebracht. Met groot succes heeft de tooneel- club der Leidsche Groninger Vereeniging Zaterdagavond te Den Haag voor de Haagsche zustervereeniging een opvoering gegeven van 't blijspel Aarv'm en trauw'n, dat veertien dagen geleden hier was ge speeld. Aan de dames werden bloemen aangeboden. De electrische installatie voor de St. Lidwina Stichting 2e gedeelte, aan den Zoeterwoudsche Singel alhier, is opgedra gen aan de firma J. P. v. Berge Hene gouwen, Aalmarkt 12. Ook uit Leiden was de belangstelling voor de „stille omgang" dit jaar zeer groot. Twee extra nachttreinen stonden op het station gereed om de Leidsche deelnemers naar Amsterdam te vervoeren. Met den eersten trein vertrokken 1200 personen uit Leiden, terwijl een tweede trein ongeveer 1000 deelnemers uit de omstreken van Leiden vervoerde. Zondag morgen om 7 uur toen de deelnemers per extra treinen terugkeerden, was het hier op het station en omgeving geweldig druk en stonden vele autobussen en trams klaar om de deelnemers naar huis te vervoeren. De Zaterdag alhier gehouden collecte ten bate van het Helden der Zeefonds „Dorus Rijkers" heeft f. 223.16 opge bracht. In de Stedelijke Werkinrichting zijn opgenomen Maandag 9 Maart 54 volwassen perso nen; Dinsdag 10 Maart 54; Woensdag 11 Maart 51; Donderdag 12 Maart 56; Vrij dag 13 Maart 56; Zaterdag 14 Maart 56 volwassen personen. DE ALGEMEENE TOESTAND. Nieuwe moeilijkheid. Ter Volkenbondsraad-zitting van Zater dag hebben Frankrijk en België Duitsch land formeel beschuldigd van contract breuk van het pact van Locarno. Daarna is de zitting verdaagd tot hedenmiddag om deze aangelegenheid verder te behan delen. Intusschen werd besloten Duitsch land te verzoeken zich hedenmiddag te doen vertegenwoordigen, waarvoor vooral van Engelsche zijde hard is gewerkt. Zelfs werd via den gezant te Berlijn Duitsch land de tip gegeven, vooral deze kans aan te grijpen! Maar Duitschland toont zich totdusver weinig dankbaar voor de moei ten, die Engeland zich getroost om te trachten de moeilijkheden tot een bevre digend einde te brengen. Duitschland aan vaardde n.l. de uitnoodiging wel, doch deed dit gepaard gaan met twee voor waarden, waarvan de tweede voor Frank rijk volledig onaanvaardbaar is, zooals Flandin dan ook reeds zeer scherp ver klaarde. De eerste voorwaarde van volkomen ge lijkberechtigde bij de besprekingen zou weinig tegenkanting hebben gevonden, doch de eisch, dat terstond zal worden langevangen met behandeling der voor stellen van Hitier. daar deze en de op zegging van Locarno één geheel vormen, is uit den aard der zaak niet voor inwil liging vatbaar. Dan zouden immers Frank rijk en België a priori moeten afzien van hun beschuldiging en dat zij daaraan niet denken, ligt voor de hand. Ook de Engelsc'nen zijn begrijpelijker wijze zeer teleurgesteld. Een en ander heeft de situatie weer geducht vertroebeld. DUITSCHLAND. Redevoering van den Rijksminister van financiën. De rijksminister van financiën heeft te Hamburg twee redevoeringen uitgespro ken. Zaterdagmiddag besprak hij proble men der financieele politiek, waarbij hij vooral bij zijn hoorders aandrong op eer lijkheid bij belastingopgaven. Wie daarop inbreuk maakt, zoo zeide hij, maakt zich schuldig jegens alle eerlijke volksgenoo- ten. Des avonds sprak de minister op de jaarvergadering van de Oost-Aziatische vereeniging Hamburg-Bremen over het thema „herstel van den economischen wereldvrede". Het Duitsche Nieuwsbureau publiceert een beknopt overzicht van deze redevoering, waarin Graaf Schwerin von Krosigk o.m. heeft uiteengezet, dat voor iedere economische verzoening politieke pacificatie voorwaarde is. Er is geen duurzame oplossing van de economische moeilijkheden mogelijk, wanneer het niet gelukt den politieken vrede onder de vol ken tot stand te brengen. Na het misluk ken van de economische wereldconferen tie hebben de landen zich eerst geworpen op het in evenwicht brengen van de bin- nenlandsche economische toestanden. Daarbij heeft vooral Duitschland veel gepresteerd. Maar de algemeene welstand kan alleen toenemen, gepaard aan een herleving van het bedrijfsleven der ge- heele wereld. Voortgaande zette de minister uiteen, waarom Duitschland gedwongen is uit te voeren, waarna hij wees op de offers en inspanningen, die het Duitsche bedrijfs leven zich getroost heeft om de belofte na te komen de aangegane verplichtingen uit de particuliere buitenlandsche schulden na te komen. In dit verband wees spr. op de noodzakelijkheid van in stand hou ding van het Duitsche buitenlandsche cre- diet. Het zwaard van Damocles der inter nationale politieke schulden moet uit den weg worden geruimd, de wisselkoersen moeten worden gestabiliseerd. Aan het slot van zijn uiteenzettingen riep de minister alle Duitschers op tot aaneengeslotenheid, niet alleen op hoog tijdagen, maar ook bij het dagelijksche werk. FRANKRIJK. Vervolging Action franchise. Zaterdagmiddag hebben terecht gestaan Delest, de directeur van het blad Action Frangaise, en Maurras, redacteur, die be schuldigd worden van aansporing tot moord, in een artikel van Maurras, waarin de namen worden genoemd van 140 Ka merleden, die het manifest onderteekend hebben tegen de Italiaansche expeditie in Abessynië. Na het verhoor van de getuigen, waar onder Léon Daudet, de royalistische pole mist, en André Bellessort, van de Académie Frangaise, over de moraliteit van de ver dachten, verklaarde Maurras, dat hij alle verantwoordelijkheid op zich nam voor 't artikel, waarop hij verklaarde trotsch te zijn. Vervolgens rechtvaardigde hij zijn actie tegen de sancties tegen Itialë, In zijn requisitoir eischte de officier van justitie een onvoorwaardelijke veroordee ling „want een polemist heeft niet het recht anderen ter dood te veroordeelen, omdat zij niet denken als hij". BINNENLAND. De begrooting van het Zuiderzeefondst memorie van antwoord aan de Eerste Kamer.(Binnenland, 4de Blad). De Stille Omgang te Amsterdam. (Binnenland, 4de Blad) Nu de Kema te Arnhem blijft; uitbrei ding van de outillage der Technische Hoogeschool (Binnenland, 4de Blad). Brutale roofoverval te Westzaan; de drie daders gearresteerd (Gemengd 4de Blad en Laatste Berichten, 1ste Blad). De plechtige onthulling van 't Koningin Emma Monument te Oegstgeest (4e Blad> Grootsche herdenking van het zilveren jubileum van den heer J. J. Persant Snoep als arts te Leiderdorp (2de Blad). Het hotelplan voor Nederland gereed. (Laatste Berichten, le Blad). BUITENLAND. Geruchten over vredesbereidheid van den Negus (1ste Blad). Twee redevoeringen van den Duitschen minister van financiën (Buitenl. le Blad). Een zes-jaren-plan voor het Japansche leger? (Buitenland, 1ste Blad). ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN, EERSTE BLAD. SPANJE. De Cortes. Tijdens de voorbereidende Corteszitting heeft zich een incident voorgedaan. Na voorlezing van een ontbindingsdecreet be zette de schout-bij-nacht Carranza, een monarchistisch afgevaardigde, die behoort tot de partij van de „Spaansche vernieu wing". den voorzitterszetel. Nadat hij de dagorder had doen aannemen, welke de verkiezing van het Cortesbureau omvat, verklaarde hij de zitting voor geëindigd. Een links afgevaardigde verzocht hem vervolgens te roepen: „Leve de republiek", maar hij weigerde met de woorden: „Daar heb ik geen lust in". De links-republikei nen reageerden hierop heftig, terwijl de socialisten en communisten met opgehe ven vuist, de internationale aanhieven. Carranza verliet daarop de zittingszaal onder het gejoel van de linkerzijde. De socialistische fractie in het parle ment heeft Largo Caballero tot haar voor zitter gekozen. Do communisten kozen Vincent Euribez. HONGARIJE. Het Oostenrijksche bezoek. Na de Oostenrij'ksch-Hongaarsche be sprekingen is een officieel communiqué gepubliceerd, waarin wordt geconstateerd, dat gebleken is, dat de wederzijdsche in zichten in den algemeenen toestand gelijk zijn. Beide regeeringen volgen een zelfde politieke lijn. De economische situatie in het Donau- bekken is besproken en een uitbreiding van den handel tusschen beide landen is overwogen. RUSLAND. Afghaansch staatsman te Moskou. De Afghaansche minister van buiten landsche zaken is in de Russische hoofd stad aangekomen. Men brengt dit bezoek in verband met plannen voor het sluiten van een Aziatisch pact, waarbij Turkije, Arghanistan, Iran en Irak partij zouden zijn. POLEN. Duitsche activiteit. De activiteit van de Duitsche organisa ties in Polen verontrust de Poolsche pu blieke opinie De „Deutsche Vereinigung", die pas verboden is, zou er in geslaagd zijn, zestig procent van de arbeiders van Gdynia in haar gelederen op te nemen, door hun een belooning te beloven voor den nabij- zijnden dag, waarop het Duitsche leger Poolsch Pommeren zou bezetten. De Poolsche autoriteiten verwijten deze organisatie eveneens, dat zij zich heeft bezig gehouden met militaire oefe ningen. Een aantal nieuwe arrestaties werd verricht in Opper-Silezië onder leden van de onlangs ontbonden Hitleriaansche irredentische organisatie. Het aantal arrestaties bedraagt thans ongeveer honderd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1936 | | pagina 1