DE OLYMPISCHE
WINTERSPELEN GESLOTEN.
Goede organisatie der Winterspelen
76'tc Jaargang
Maandag 17 Februari 1936
No. 7,
Noorwegen eerste in het landenklassement.
Engeland Olympisch- en wereldkampioen
ijshockey.
r
Ondanks critiek
viel er veel te prijzen.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
Sonja Henie voor de derde maal
kampioene.
Een millioen toeschouwers te
Garmisch.
(Bijzondere Dienst A. N. P.)
GARMISCH. 17 Febr.
Met groote plechtigheid zijn de Vierde
Olympische Winterspelen gisteren geslo-
ten. Zij werden, naar wij vernamen, in
totaal bezocht door één millioen toeschou
wers. Tachtig procent van dit aantal wa
ren betalende bezoekers. Alleen op den
sluitingsdag waren 130.000 betalende be
zoekers aanwezig.
In 1924 bij de le Olympische Winter
spelen te Chamonix zijn totaal 33.000 toe
schouwers geweest, bij de 2e Olympische
Winterspelen in 1928 te St. Moritz 45.000
en bij de 3e Olympische Winterspelen in
1932 te Lake Plaid gehouden, 100.000. Ook
op dit punt heeft Garmisch-Partenkir-
chen dus een Olympisch record gevestigd.
Zeven titels voor Noorwegen.
Het grootste sportieve succes bij deze
Spelen is behaald door Noorwegen, dat 7
Olympische titels veroverde en wel door
Hagen, in den samengestelden langen af-
stands- en springwedstrijd; Birger Ruud
in den springwedstrijd; Sonja Henie in
het kunstrijden voor dames; Ballangrud
op de 500, 5000 en 10.000 Meter en Mathi-
sen op de 1500 Meter hardrijden. Daarop
volgen Duitschland met drie. Zweden met
twee Olympische titels en tenslotte Fin
land, Oostenryk, Engeland, de Vereenigde
Staten en Zwitserland elk met een Olym-
pischen titel.
Het landenklassement, samengesteld
volgens de eerste tot en met de zesde
plaats waarvoor den eersten prijswin
naar zes punten, den tweeden vijf pun
ten, den derden vier punten, den vierden
drie punten, de vijfden twee punten en
den zesden een punt werden toegekend
luidt als volgt:
1. Noorwegen 100 punten
2. Duitschland 47,5
3. Zweden 43,5
4. Finland 38
5. Amerika 32,5
6. Oostenrijk 26,5
7. Engeland 22
8. Zwitserland 20
9. Canada 9
10. en 11. Hongarije en
Tsjecho-Slowakije 7
12. België 5
13. en 14. Nederland en
Frankrijk 4
15. en 16. Italië en Japan 3
17. Polen 2
Zooals men ziet kreeg Nederland 4 pun
ten en wel voor de prestaties van Lange-
dijk met 3 punten voor de vierde plaats
op de 5000 Meter en 1 punt voor de zesde
plaats op de 10.000 Meter hardrijden.
Op de tabel komen verschillende halve
punten voor. Dit is te verklaren door het
feit, dat Duitschland en Zweden in het
ijshockey-tournooi tezamen op de vijfde
plaats eindigden, nadat zij derde in de
tusschenronde waren geworden.
Er werden nu op de vijfde en zesde
plaats twee respectievelijk een punten
gedeeld. Hetzelfde doet zich voor bij pos-
tenrijk en Amerika, die bij het hardrijden
op de zesde plaats den eenen punt moes
ten deelen, zoodat ieder land een halve
punt kreeg.
Het ijshockey-tournooi.
Het tournooi ijshockey is gewonnen door
Engeland met Canada op de tweede plaats.
Zaterdag speelde Engeland een zeer span-
nenden, doch fairen wedstrijd tegen
Amerika.
Het Stadion was geheel uitverkocht, ter
wijl honderden moesten worden teleurge
steld. Het Organisatie Comité besloot in
verband met deze enorme belangstelling
door middel van de overal in Garmisch op
gestelde luidsprekers, een ooggetuigever-
slag te doen geven, niet alleen in de zalen,
doch ook op de straten. De spanning was
buitengewoon groot, toen de beide teams
den ijsvloer betraden. Voor Engeland hing
bet er immers in dezen wedstrijd van af of
het door een overwinning op Anierika de
eerste plaats in het tournooi zou kunnen
verzekeren.
Het spel begon in een uiterst vlot tempo.
Spannende situaties ontstonden voor
beide doelen. Nu eens was Ëngelahd, dan
weer Amerika in het offensief, maar alle
aanvallen bleven vruchteloos, ook toen
Amerika tegen het slot een sterk over
wicht uitoefende. Met 00 kwam het einde
en er is daarna niet minder dan driemaal
verlengd zonder dat er gescoord werd. Het
comité besloot toen dat er niet zou worden
overgespeeld doch dat de punten zouden
worden gedeeld Dit beteekende dat Enge
land kampioen was indien Amerika den
volgenden dag niet van Canada won. Na
tuurlijk was ook gisteren het stadion tot
de laatste plaats bezet bij de match Cana
daAmerika.
Een minuut voor het begin van den wed
strijd verscheen Rijkskanselier Hitier, ver
gezeld van de Ministers Generaal Von
Blomberg en dr. Göbbels. In de eere-loge
werd verder o.m. opgemerkt de Fransche
ambassadeur te Berlijn, Francois Ponget.
Het eerste speelkwartier gaf een klein
overwicht van Canada te zien en reeds na
twee minuten gaf Neville aan de Cana-
deesche ploeg de leiding. Haar voorhoede
speelde beter dan die der Amerikanen en
was ook schotvaardiger. Ook in het tweede
en derde kwartier was Canada in den aan
val. doch Amerika verdedigde uitstekend
en hield verder het doel schoon. Toen de
Canadeezen een oogenblik in het nauw
werden gedreven, wierp Friday het eigen
doel omver, waarna hij het veld werd
uitgestuurd.
Met 10 kwam het einde en daarmede
was Engeland dus ongeslagen Olympisch
kampioen geworden. Het is de eerste maal.
dat Canada in een Olympischen wedstrijd
werd onttroond.
De eindstand luidt:
Engeland 3
Canada 3
Amerika 3
Tsjecho-Slowak. 3
gsp. gew gel. vrl. v.t. pnt.
7—1
9—2
2—1
9—14
Sonja Henie nog steeds de beste
rijdster ter wereld.
Het Noorsche ijskoninginnetje Sonja
Henie heeft ook ditmaal de vuurproef
glansrijk doorstaan. Voor de derde achter
eenvolgende maal is zij erin geslaagd den
Olympischen titel te behalen en zij heeft
hiermede dus met succes den stormloop
van haar geleidelijk in aantal toenemende
concurrenten het hoofd geboden.
In 1928 te St. Moritz, in 1932 te Lake
Placid, in 1936 te Garmisch-Partenkir-
chen Olympisch kampioene, en daarbij
bovendien ongeslagen wereldkampioene,
het is een respectabele lijst voor een 25-
jarig meisje.
Jarenlang was zij onbetwist de eerste,
wist niemand haar stijl en vaardigheid te
benaderen, en had zij geen enkele concur
rente te duchten. Geleidelijk is daar de
laatste jaren verandering in gekomen. In
verschillende landen kwamen jonge rijd
sters op. die Sonja Henie wel niet even
aarden. doch die zich snel ontwikkelden
tot een stijl, die toch zeker tot dezelfde
klasse als die van de Noorsche ster be
hoorde. Bij de laatste wereldkampioen
schappen kwam dit reeds tot uiting en
met groote spanning zag men de Olym
pische Winterspelen 1936 tegemoet.
De omstandigheden, waaronder deze ver
liepen, voerden deze spanning ten top. Bij
het eerste gedeelte van het kunstrijden,
n.l. het rijden der verplichte figuren, bleef
Sonja weliswaar eerste, doch slechts met
een voorsprong van 3.9 punten op haar
Engelsche rivale Magdalen Colledge, die
248 punten behaalde tegenover Sonja
251.9 punten. Engelsche collega's verzeker
den ons, dat bij het hooren van dezen uit
slag de Noorsche de zenuwspanning van
den laatsten tijd niet langer kon verdra
gen en dat zij uitbrak in een huilbui, die
nauwelijks te kalmeeren was, zoodat zij
snikkend naar het hotel moest worden
weggevoerd.
De volgorde, waarin de rijdsters gister
middag reden, droeg er eveneens zeer toe
bij de spanning te verhoogen. Als men de
volgorde tot dit doel zou hebben gearran
geerd, zou zij niet beter gekozen kunnen
zijn, dan thans het grillige lot het heeft
gedaan. De gevaarlijkste concurrente der
wereldkampioene, Magdalen Colledge, was
een van de eersten, die moest uitkomen,
terwijl de sterke Zweedsche Vivi Anne
Huiten en de Amerikaansche Vinson tegen
het einde aan de beurt waren en gevolgd
werden door Sonja Henie als laatste.
Reeds dadelijk in het. begin bleek, over
welke bijzondere kwaliteiten de Engelsche
beschikte. Met een volmaakte beheersching
en een sprankelende fantasie, danste zij
haar luchtige figuren oiler het ijs, ijl en
fragiel en prachtig van rhythme en tempo.
Het hooge puntental, dat de juryleden
haar toekende, maakte het duidelijk, dat
de eindstrijd slechts tusschen haar en
Sonja Henie zou gaan.
De Oostenrijkers, die in grooten getale in
het Kunstijsstadion aanwezig waren,
juichten hun landgenooten luide toe. Zoo
wel Margarethe Lainer met haar wals-
figuren als vooral Emmy Putzinger en
Hedy Stenuf verdienden dit alleszins, en
jammer was het slechts, dat het publiek
zich ertoe liet verleiden de jury uit te
fluiten, toen deze minder hooge punten
toekende, dan men blijkbaar had ver
wacht en gewenscht. Hetzelfde geschiedde
trouwens ook na de fraaie prestaties van
de Tsjechische Vera Hruba.
Voor de Engelschen was het Jammer,
dat Gweneth Butler, die zich bij de ver
plichte figuren vijfde had geplaatst, door
ziekte niet uit kon komen, terwijl Jepson-
Tumer tweemaal viel en daardoor haar
puntental aanzienlijk gedrukt zag.
Een groot succes was natuurlijk de ver
schijning van dè 11-jarige Japansche
Etsuko Inada. die in haar witte jurkje
met de roode Rijzende Zon van Nippon op
de tonen van de ..Marsch Militaire" uit
Schubert's „Dreimadlerhaus" haar figu
ren uitvoerde met een élan en durf, die
nauwelijks bij de ouderen te vinden is.
Haar verrichtingen werden zoo hoog ge
waardeerd, dat zij van de veertiende
plaats, die zij na de verplichte figuren
innam, bij den einduitslag op de tiende
plaats bleek te zijn gekomen, zoodat het
waarschijnlijk niet voorbarig is als men in
verband met haar leeftijd in haar de toe
komstige wereldkampioene gelooft te zien,
die eenzelfde carrière tegemoet gaat als
Sonja Henie.
Een lust voor het oog waren verder de
prestaties van de Belg. Liselotte Land-
beek, van de Amerikaansche Maribel Vin
son en van de Zweedsche Vivi Anne
Hul ten.
En toen kwam tenslotte Sonja Henie.
Hoewel zij met haar bekende glimlach op
het ijs verscheen, was het toch aan haar
te zien, dat zij in opgewonden toestand en
in groote spanning verkeerde. Toch wist
het publiek niets van de scène, die zich
zooeven had afgespeeld, vóór zij uit haar
kleedkamer kwam. Sonja wenschte n.l.,
hoewel dit tot nog toe voor geen van haar
22 voorgangsters was gebeurd, dat het ijs
voor haar opnieuw zou geschaafd en ge
dweild worden. De kamprechters onder
zochten de baan, constateerden, dat deze
in uitstekenden toestand verkeerde, en
weigerden. Na een korte uitbarsting ver
scheen Sonja zooals wij reeds zeiden
vriendelijk glimlachend op het ijs.
Toen reed zij, zooals tenslotte toch al
leen maar Sonja kan rijden, met een vol
komen beheersching en zelfverzekerdheid
van de ster, die jarenlang geen rivaal
naast zich kende,' met de élégance en
gratie van de virtuose, die op haai- gebied
het hoogste bereikte, wat te bereiken viel.
Daverende toejuichingen vielen haar aan
het slot ten deel. Golden zij de Olym
pische kampioene' Het publiek, dat naar
huis ging. wist het niet. De berekening
van het toegekende puntenaantal is inge
wikkeld en kost tijd. Pas gisteravond werd
bekend, dat Sonja inderdaad ten derde
male den Olympischen eerepalm had weg
gedragen.
(Van onzen reis-redacteur).
Aan het einde der Olympische Winter
spelen 1936 te Garmisch-Partenkirchen,
waarvoor de Duitsche organisatoren zich
zooveel moeite hebben gegeven, is er alle
aanleiding tot een beschouwing over het
vele, dat zich hier in deze tien feestelijke
dagen voor de oogen en ooren van den
buitenlandschen bezoeker heeft afgespeeld
We zullen daarbij niet spreken over de
sportprestaties die door de verschillende
deelnemers zijn verricht en die reden
kunnen geven tot groote tevredenheid.
Daarover is de lezer gedurende het ver
loop der spelen reeds voldoende ingelicht.
Wat den Nederlander interesseert, is de
vraag, hoe het tegenwoordige Duitsch
land. dat in allerlei opzichten zoo van zich
doet spreken, de Olympische gedachte
heeft verwezenlijkt en hoe de organisatie
is geweest van deze groote sportgebeurte
nis, waarop de oogen van de geheele we
reld gedurende al deze dagen gevestigd
zijn geweest.
In het algemeen zijn in dit opzicht
woorden van grooten lof op hun plaats.
Het organisatiecomité heeft zijn best ge
daan om het verloop der spelen zoo goed
mogelijk te doen slagen en de bewoners
van dit schoone land hebben zich goede
gastheeren betoond. De opmerkingen, die
hier worden gemaakt kunnen daaraan
niets afdoen.
Voor de pers was in 't algemeen goed
gezorgd al waren er klachten en liep niet
alles op rolletjes. Hoe dat alles geregeld
was is reeds onlangs door het A.N.P. uit
voerig gemeld. Ter wille van het publiek
was een voortreffelijke luidsprekersdienst
ingericht. Jammer dat in Garmisch zelf
het publiek in 't gedrang kwam, aange
zien de hotels blijkbaar niet op een der
gelijke overstelpende drukte gerekend
hadden.
Van vele zijden hebben we verder
klachten gehoord over de verdeeling der
plaatsbewijzen. De deelnemers der ver
schillende landen hadden een kaart, die
hen toegang moest geven tot alle wed
strijden van de geheele Wmter-Olympiade.
De Nederlandsche deelnemers hebben ech
ter bij een wedstrijd, waarvoor van de
zijde van het publiek veel belangstelling
bestond, de ervaring opgedaan, dat hun
plaatsen waren ingenomen door anderen,
die door de organisatoren van kaarten
waren voorzien zoodat ze onverrichter
zake moesten terugkeeren. Ook waren er
vaak zooveel toegangsbewijzen verkocht,
dat het publiek op de staantribunes zich
niet of nauwelijks kon roeren.
Ondanks deze lekortkomingen hebben
de Duitschers zich uitgesloofd, den bui
tenlandschen gasten het zooveel mogelijk
naar den zin te maken en daarin zijn ze
we constateeren het met vreugde en
erkentelijkheid meerendeels zeer wel
geslaagd. Zoowel de bevolking als de auto
riteiten (waaronder in de eerste plaats de
ordebewaarders dienen te worden ge
noemd i zijn opgewekt en met vriendelijke
blijmoedigheid den vreemdelingen tege
moet gekomen. Zij hebben er naar ge
streefd de Olympische gedachte te stellen
boven hun nationale en politieke gevoe
lens.
In één opzicht is hun dat werkelijk ge
lukt: van anti-semitisme is niets te mer
ken geweest. Joodsche gasten werden met
evenveel onderscheiding behandeld als an
dere, zelfs al gedroegen ze zich opzichtig.
Een demonstratie der goede bedoelingen
van de Duitschers was wel de opneming
van den Joodschen ijshockey-speler Rudi
Ball in het nationale team. Hij was zonder
twijfel een van de besten, doch hij behoeft
(blijkens wat we hoorden) niet te denken,
dat hij nu in den vervolge als een ge
wone Duitscher zal worden beschouwd.
Zijn houding en die van Helene Mayer, de
schermster, die beiden een uitnoodiging
tot deelneming voor Duitschland, hebben
aangenomen, wordt waarlijk niet overal in
sportkringen gunstig beoordeeld. Dan
heeft men meer waardeering voor het
fiere antwoord van de ahtlete mej. Berg-
mann, die een dergelijke uitnoodiging
heeft afgewezen met de woorden: „Die
Ehre ist mir zu grosz".
Wel zeer in strijd met de Olympische
gedachte was evenwel de houding van het
Duitsche publiek bij deze spelen. We be
doelen niet, dat het van anti-semietische
gevoelens zou hebben blijk gegeven gedu
rende de wedstrijden. Integendeel: Rudi
Ball werd herhaaldelijk aangemoedigd en
toegejuicht, onder de oogen van hooge
Duitsche regeeringspersonen op de eere
tribune. Maar het chauvinisme van de
toeschouwers heeft herhaaldelijk erger
lijke vormen aangenomen. Alleen de Duit
sche deelnemers konden op waardeering
rekenen en dan nog meestal alleen nog
maar wanneer ze aan de winnende hand
waren.
Het ergste was evenwel het meer dan
onsportieve gedrag van een groot deel der
Duitsche toeschouwers ten opzichte van de
scheidsrechters en jury-leden, wier beslis
singen ten nadeele van Duitsche deelne
mers uitvielen. We hebben daarover reeds
het een en ander gemeld ter gelegenheid
van den ijshockey wedstrijd Canada
Duitschland, doch hetzelfde heeft zich
herhaald bij het kunstrijden voor heeren,
toen een der Duitsche deelnemers naar
het oordeel van het publiek van enkele
juryleden een te laag cijfer kreeg.
We zijn deze beschouwing begonnen met
de opmerking, dat er veel te loven viel bij
de Olympische winterspelen. We willen
daar ook mee eindigen, omdat wij na af
loop behoefte gevoelen ondanks de ge
melde tekortkomingen onze waardeering
uit te spreken voor hetgeen in Garmisch
is verricht In sommige onderdeelen had
de regeling dan misschien nog wel iets
bel" kunnen zijn over het algemeen kan
men toch zeggen dat deze winterspelen
goed georganiseerd zijn geweest en dat
zoowel de deelnemers als de toeschou
wers met prettige herinneringen uit Gar
misch vertrekken.
De Olympische Winterspelen zijn geslo
ten.
Verrassende voetbaluitslagen; een neder
laag van Sparta tegen H.D.V.S. en een
overwinning van V.U.C. op Stormvogels;
in het Zuiden is de positie van Noad hope
loos.
He t Belgische voetbalelftal niet naar
Berlijn.
Rie Mastenbroek verbeterde het wereld
record 440 yards vrije slag; Annie Holzer
(Duitschland) verbeterde het wereldrecord
100 M. schoolslag.
Het eindklassement luidt als volgt:
Eerste en Olympisch kampioene: 1.
Sonja Henie (Noorwegen) 424.5 punten;
2 Magdalen Cecilia Colledge (Engeland)
418.1 pnt 3. Vivi Anne Huiten (Zweden)
394.7 pnt.; 4. Liselotte Landbeck (België)
393.3 pnt.; 5. Maribel Vinson (Amerika)
383.7 pnt.; 6. Hedy Stenuf (Oostenrijk)
387.6 pnt.; 7. Emmy Putzinger (Oosten
rijk) 381.8 pnt.; 8. Viktoria Lindpaintner
(Duitschland) 381.4 pnt.; 9. Grethe Lai
ner (Oostenrijk) 373.4 pnt.; 10. Etsuko
Inada (Japan) 368.1 pnt.
Birger Ruud (Noorwegen) wint
het ski-springen - 140.000 toe
schouwers.
Reeds in de ochtendschemering stroom
de gisteren een enorme menschenmenigte
naar het ski-stadion en het geheel bood
tenslotte een onvergetelijk beeld.
Honderdveertig duizend toeschouwers
bevolkten de tribunes, alsmede de groote
helling van den Gudibergschans, den uit
loop van den kleinen Olympischen schans,
om kort te gaan elke plaats, welke uitzicht
bood, was bezet. Er brak een jubel van
geestdrift los, toen kort voor elf uur Rijks
kanselier Hitier op de eere-tribune ver
scheen. Hij was vergezeld van de Rijks
ministers Göring en Göbbels, Oppergroeps-
leider Brückner en vele andere autoritei
ten. Verder zag men de vertegenwoordi
gers van het I.O.C., o.a. Prins Gustaaf
Adolf van Zweden, mr. A. Baron Schim-
melpenninck van der Oye, den voorzitter
van het N.O.C., den Bulgaarschen minis
ter Tschaparachikoff, dr. Theo Schmidt
(Oostenrijk). Verder waren aanwezig de
rijksminister van oorlog, Von Blomberg,
dr. Karl Ritter von Halt. de Rijkssportlei
der Von Tschammer und Osten en staats
minister Wagner.
Precies om elf uur kondigde trompet
geschal aan, dat de eerste springer was
gestart. De hemel was met wolken bedekt
en van tijd tot tijd regende het fijntjes. De
stemming van het publiek kon echter niet
beter zijn. In totaal namen 50 springers
aan den wedstrijd, welke uit een tweetal
sprongen bestond, deel.
Omtrent de sprongen kan worden ge
zegd. dat de genoteerde afstanden zeer
goed waren, de toestand van de sneeuw in
aanmerking genomen. De Noorsche stijl
domineerde. Deze werd in grootste vol
maaktheid natuurlijk door de Noren en
Zweden zelf gedemonstreerd, waarbij in
de eerste plaats moeten worden genoemd
Eriksson en Birger Ruud. hoewel de Ja
panners in hun houding nauwelijks van
de Noren en Zweden waren te onderschei
den. Typisch en markant was het verschil
tusschen deze stijl en die, welke bijna
steeds door de Oostenrijkers en Zwitsers
wordt getoond. Van verscheidene sprin
gers had men meer verwacht, dan het ge
presteerde.
Hoewel na afloop van de beide sprongen
werd aangenomen, dat de Zweed Sven
Eriksson den Olympische titel had be
haald, aangezien zijn sprongen niet alleen
de grootste, maar ook de volmaakste wa
ren, werd de Noor Birger Ruud toch nog
vóór hem geklasseerd, zoodat de laatste
het Olympisch kampioenschap won. Zijn
magnifieke houding en ski-voering had bij
de puntenberekening de doorslag gegeven.
Het eindklassement luidt als volgt:
Eerste en Olympisch kampioen: Birger
Ruud (Noorwegen) 75 en 74,5 Meter; 232,0
punten.
2. Sven Eriksson (Zweden) 76 en 76 Me
ter; 230,5 punten.
3. Reidar Andersen (Noorwegen) 74 en
75 Meter; 228,9 punten.
4. Kaare WaJberg (Noorwegen) 73,5 Me
ter en 72 Meter; 227,0 punten.
5. Stanislaw Marusarz (Polen) 73 en 75,5
Meter; 221,6 punten.
6. Lauri Valonen (Finland) 73,5 en 67
Meter; 219,4 punten.
7. Masaji Iguro (Japani 74,5 en 72.5 Me
ter: 218,2 punten.
8. Arnold Kongsgaard (Noorwegen) 74,5
en 66 Meter: 217,7 punten.
9. Vainö Tiihonen (Finland) 71,5 en 70
Meter; 215,3 punten.
10. Hans Marx (Duitschland) 71,5 en 69
Meter; 214,2 punten.
11. Sverro Fredheim (Amerika) 73,5 en
73 Meter: 214.1 punten.
12. Kurt Körner (Duitschland) 70 en
71.5 Meter; 209 3 Dunten.
13. Kasnc- O nion Amerikani -n
72 5 Meter: 207 6 nuntrn.
14. Tormcd Mnbraeten iCanadai 71,5 en
66,5 Meter; 206,9 punten.
15. Sixten Johansson (Zweden) 63 en 66
Meter; 206,1 punten.
