(juW
76ste Jaargang
DONDERDAG 30 JANUARI 1936
No. 23266
STADSNIEUWS.
Het voornaamste Nieuws van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
'30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
.10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen, gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.35
per week f. 0.18
Franco per post f. 2 35 per 3 maanden -f portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.)
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD.
Mr. E. SIEGENBEEK VAN HEUKELOM f
In den leeftijd van 51 jaren Is na een
ongesteldheid van slechts enkele dagen te
Bandoeng overleden onze oud-stadgenoot,
de heer mr. R. Slegenbeek van Heukelom.
Rudolf Siegenbeek van Heukelom werd
15 klei 1884 alhier geboren en genoot ln
zijn geboortestad lager, middelbaar en
hooger onderwijs om in 1911 te promo-
veeren.
Na verscheidene reizen te hebben onder
nomen, werd hij benoemd bij de rechter
lijke macht in Ned. Oost-Indië.
Sinds 1922 was hij voorzitter van een
landraad, nl. achtereenvolgens te Pa-
dangsidempoean, Fort de Koek, Bandoeng
en Poernokerto.
In zijn laatste functie verwierf hij zich
groote bekendheid en verdiensten door
zijn berechting van het proces tegen ir.
Soekarno c.s., het bekende communisten
proces. De regeering beloonde hem daar
voor door hem in 1932 te benoemen tot
ridder in de Orde van Oranje-Nassau
De laatste jaren was hij als ambteloos
burger woonachtig te Garoet in de
Preanger.
VERGADERING VAN DEN MIDDENSTAND
De heer W. Lubberink over:
f „Wat is economisch aanpassen?"
Onder voorzitterschap van den heer Cor
A. Mulder, vergaderde gisteravond in „Den
Vergulden Turk" de Ver. van den Handel-
drij venden en Industrieelen Middenstand,
afd. Leiden. Deze sprak een woord van
welkom en heette speciaal welkom den
spreker den heer W. Lubberink, die het
onderwerp: „Wat Is economisch aanpas
sen?" zou behandelen. Spr. herinnerde aan
het feit, dat diverse winkelperceelen leeg
staan, hetgeen ook den tijd voor de winke
liers kenteekent. Spr. gaf hierop het woord
aan den heer W. Lubberink. na er op ge
wezen te hebben, dat de middenstand zich
reeds sterk aangepast heeft en den buik
riem heeft aangetrokken tot op 't laatste
gdatje!
De heer Lubberink wilde trachten een
overzicht te geven van de moeilijkheden
die op ons volk rusten.
Vrijwel ieder van ons voelt, -dat onze
maatschappelijke verhoudingen moeten
leiden tot een catastrophe, óf tot herstel
van verhoudingen, dat leidt tot
een strijd, die waard is, gestreden
te worden. De toekomst ls volkomen
duister. Wij weten alleen, dat wij trots
alles, moeten trachten de omstandigheden
de baas te blijven. De wereld komt altijd
weer aan 't draaien, maar alléén op een
wijze, die mogelijk is. Wat er ook voor na
righeden mogen zijn, wij moeten den wil
hebben om er weer bovenop te komen!
De vraag is: „wat wordt er nu van ons
Nederlanders gevraagd?"
Het antwoord luidt: ons economisch
aanpassen, d. w. z. die toestanden en ver
houdingen scheppen, welke 't mogelijk
maken, dat ons leven in 't internationale
verkeer kan worden ingeschakeld.
Sprekend over de schrikbarende werk
loosheid, wees spr. er op, dat in ons land
1.000.000 personen leven van bedeeling op
eenigerlei wijze. De werkers zijn begena
digd: hun offer voor de anderen zou niet
erg zijn wanneer hun inkomsten omhoog
gingen. Maar deze gaan achteruit. Enkele
bevoorrechten hebben een inkomen boven
de f. 100.000. Een groot deel der vroegere
rijken, bijv. in Twente, verdiende in 1929
f. 190.000.000; in 1935 f. 51.000.000. De terug
gang is dus enorm.
De crisis wordt derhalve niet alleen af
gewenteld op de arbeiders of de ambte
naren. De inkomens moeten echter weer
omhoog, willen wij niet verder verarmen.
Ieder Nederlander moet weer zijn werk
vinden. Hoe komen wij asth dien arbeid?
D&t is de allesbeheerschende vraag. Om
het werkloosheidsvraagstuk draait alles.
Daartoe vragen wij ons af: wat zijn
onze bestaansbronnen. Industrie land
bouw scheepvaart en handel Een floree-
rende industrie is slechts mogelijk bli een
gunstigen landbouwexport. hetgeen spr.
nader aantoonde
In 1913 was een crisis" in aantocht.
Nederland -was toen kerngezond en kon
een e.v storm rustig afwachten Van de
teruggang in andere landen hebben wij
toen echter geprofiteerd; door den oorlog
zijn wij rijk geworden tengevolge van een
abnormale prijsstijging. Wii zijn aan een
welvaartspeil gewend geraakt dat fameus
was. Wii werden royaal: een bewijs daar
van is o.a de ontzaglijke uitbreiding van
het overheidspersoneel. De overheid werkt
echter met geld van een ander en luxe is
daarvan het gevolg Wii hebben ons aan
gemeten een 45 urige werkweek, waarover
in het buitenland gegrinnikt wordt. Spr.
noemde nog diverse dwaasheden der weel
derige overheidsbemoeiingen. Zelfs in
dezen tijd is nog een ministerkamer in
gericht voor f. 2000.
In 1920 konden wii ons tijdens een cri
sis handhaven, maar er was een eenvoudig
vaderlander n 1. minister Anton van Gijn
die voortdurend waarschuwde voor de
„schijn welvaart" in Nederland. Hij drong
aan op versobering maar men wilde niet
naar hem luisteren. De welvaart was to
taal afhankelijk van den toestand in het
buitenland. In 1925 was alle schade inge
haald; men kon hopen te behouden, wat
men had. Maar daarna vlei 't vertrouwen
en het economisch kaartenhuis in elkaar
n.l. de Amerikaansche credietverleening j
aan Duitschland dat de gelden voor im
productieve doeleinden uitgaf. Plotseling
kwam Duitschland toen voor de onmoge
lijkheid zijn schulden te betalen Doch de
Duitsche handel heeft voor ons land een
geweldige beteekenis. Ook voor Nederland
komt. aldus spr. niet eerder welvaart, dan
wanneer deze in Duitschland hersteld zal
zijn. Nederland moet voor ziin goederen
betaling ontvangen en dat zulks niet
meer geschiedt is de oorzaak van de
crisis in ons land. De autarkische ge
dachte is voor Nederland noodlottig. Het
kleine Nederland is van den internatio
nalen toestand volkomen afhankelijk. Wi.i
zijn niet in staat te leven, wanneer onze
boeren niet hun producten de wereld in
kunnen zenden.
Tot heden is er nog geen sprake van
een stijging van het loonbedrag in Duitsch
land het eenig belangrijke integen
deel, dat loopt nog steeds terug en zoo
lang blijft ook ons land arm.
Wij moeten rekening houden met het
feit, dat ons land lag op een relatief hoog
welvaartspeil in een wereld, die arm was
en dit verschil moet overbrugd worden. De
bronnen van onzen rijkdom (landbouw en
scheepvaart) dienen aangeboord te blij
ven. Wat moeten wij doen, om niet op de
markt te komen met te dure producten?
Om oplossing vragen het werkloosheids-
het bedrijfs- en het prijsvraagstuk. Voor
spr. is alles afhankelijk van het laatste.
Hoe maken wij in ons land het leven
goedkooper? Daarop moet de crisispolitiek
gericht zijn. Ook de middenstander moet
helpen om goedkoop te verkoopen, opdat
de loonsverlagingen beter te dragen zullen
zijn. Wij dienen goedkooper te worden,
teneinde de koopkracht te verhoogen en
daardoor de werkloosheid op te zuigen. Als
wij straks te duur zijn, dan lacht het bui
tenland ons uit. Hoe wordt men goedkoop?
Niet alleen door altijd de salarissen te ver
lagen. Want wanneer wij nu ons huishou
delijk budget van 1027 vergelijken met dat
van nu, dan zien wij hoeveel minder er
gekocht kan worden. Noodig is een gewel
dige inkrimping van de overheidsdiensten,
voor alles van het onderwijs, speciaal het
lager onderwijs. De versnippering van het
onderwijs is ergerlijk; het is een misdaad
te denken, dat het openbaar onderwijs
minder goed zou zijn dan het bijzonder.
Alles in het onderwijs moet goedkooper
worden. Voorts dienen een groot aantal
kleine gemeenten te verdwijnen. De Ouder
domsverzekerlng is te duur en dient ra
dicaal opgeheven, evenals de veel te scher
pe controle op de steunverleening. De
hooge steun is een der v.n. oorzaken van
de groote werkloosheid. De steunen moe
ten omlaag hoe hard het ook klinken
moge ais middel om de prijzen te ver
lagen. De tarieven der overheidsbedrijven,
waarin men meer efficiency moet betrach
ten, dienen evenzeer verminderd te wor
den. Gepensiormeerden mogen niet meer
in een andere functie werkzaam zijn.
Spr. keerde zich tevens tegen de vesti-
gingseischen van den middenstand, die z.i.
practisch niet uitvoerbaar zijn. Wat wel
licht nu aan ondeugdelijk materiaal aan
wezig is, blijft dan zitten en den jongen
bekwamen middenstander wordt de mo
gelijkheid tot ontwikkeling ontnomen.
Laat de Middenstandsbond echter wel
eens goed onderzoeken het verband tus-
schen de Coöperaties en de politieke par
tijen; zij moet dit ook doen daar, waar de
man ambtenaar is en de echtgenoote
koopvrouw. Tenslotte wees spr. er op, dat
het niet mogelijk moet zijn, dat een win
kelier buiten de organisatie staat.
Concludeerende zelde spr. dat de mid
denstand de huidige regeering dient te
steunen, doch er haar op wijzen moet, dat
zij al het mogelijke zal doen om het hui
dige leven goedkooper te maken. Na een
aangename gedachtenwisseling dankte de
heer Mulder den spreker voor zijn uiteen
zettingen.
POGING TOT INBRAAK.
In den afgeloopen nacht omstreeks half
één hoorde een lid der familie B., wo
nende aan den Wassenaarscheweg, die
zich juist naar boven had begeven om ter
ruste te gaan, gestommel in het beneden
huis. Men toog op onderzoek uit en vond
een deur van de waranda geopend. Er
wordt evenwel niets vermist, zoodat de
inbrekers vermoedelijk in hun werk ge
stoord zijn en ijlings de vlucht hebben
genomen.
BINNENLAND.
R.K. VER. VAN GEZINSHOOFDEN.
De afdeeling Leiden van bovengenoemde
vereeniging heeft gisteren haar leden en
in den middag de kinderen van de leden
op een filmvoorstelling vergast.
Ondanks de slechte tijden wilde het be
stuur. aldus de voorzitter in zijn openings
woord, het jaarlijksche feestje voor de
kinderen niet laten vervallen en om daarin
tegelijk wat variatie te brengen, was thans
Pater Buys gekomen met zijn missiefilm
„Ria Rago", die tevens des avonds voor
de ouders en genoodigden zou worden ge
draaid. 's Middags genoten de kinderen
volop van de leuke teekenfilms en leefden
zij in spanning mee met de missie-geschie
denis, die zich op het doek afspeelde.
Tusschen de bedrijven door werden de
kinderen getracteerd, zoodat ook ditmaal
de kinderen weer voldaan huiswaarts
keerden.
Ook bij de avondvoorstelling had pater
Buys met zijn missiefilm groote aandacht.
Koop en verkoop op afbetaling; de
Eerste Kamer over de voorgestelde wette
lijke regeling (Binnenland, 3de Blad).
Betaling der reisbelasting op de belas
tingkantoren? (Binnenland, 3de Blad).
Vliegtuig der Delftsche studenten zal
Zaterdag beproefd worden op Waalhaven
(3de Blad).
Algemeene vergadering van de vereeni
ging „De Narcis"
(Land. en Tuinbouw, 4de Blad)
De zaak tegen den bankier Schaap voor
de Haarlcmsche rechtbank (1ste Blad).
Bestuurders der voetbalvcreeniging P.E.C.
te Zwolle geschorst wegens omkooping van
vereenigingen en spelers
(Sport, 3de Blad).
12 van de 14 Ned. equipes te Monte
Carlo aangekomen (Sport, 3de Blad).
Een in 1932 te Utrecht gepleegde dief
stal van 1600 gouden tientjes opgehelderd
(Laatste Berichten, 1ste Blad).
Brutale poging tot inbraak te Utrecht;
dienstbode bewusteloos geslagen
(Laatste Berichten, 1ste Blad).
Te Hengelo zijn 4 wielrijders door autd
aangereden en gewond
(Laatste Berichten, 1ste Blad).
Het Gerechtshof te Arnhertt veroor-
deelde een arbeider uit Lochem, wegens
moord op z'n beide zoontjes, tot 20 jaar
gevangenisstraf (Rechtzaken, 1ste Blad).
BUITENLAND.
Graziani's opmarsch in Zuid-Abessynië
wekt verontrusting (3de Blad).
Koningin Mary dankt het Engelschë
volk voor de ondervonden deelneming
(Buitenland, 2e Blad).
Koning Edward ontvangt diverse diplo
maten (Buitenland, 2de Blad).
De hervatting der Vlootconferentie. 1
(Buitenland, 2de Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN,
EERSTE BLAD.
RECLAME.
7918
RIJKS INSTITUUT VOOR DE VOLKSGEZONDHEID
Directeur: Dr. W. Aeg. Timmerman
GENERAAL BOOTH PASSEERT LEIDEN.
Morgenavond om 8 u. 23 passeert de
generaal van het Leger des Heils, Evange
line Booth het station alhier op doorreis
van Vlissingen naar Amsterdam. Evenals
in andere steden zal een groote deputatie
van het plaatselijk korps ter begroeting
aan het station aanwezig zijn. Omstreeks
7 uur vertrekt deze deputatie onder bevel
van den plaalselijken commandant, adju
dant. H. Buwalda, van het gebouw aan de
Hooigracht met het muziekkorps en de
padvinders naar het station, waar zij zich
op het perron zullen opstellen.
Tijdens het oponthoud van den trein,
dat slechts twee minuten zal duren, zullen
de padvinders het groot saluut brengen
en 't muziekkorps de „Zegenbede" spelen.
INBREKER AANGEHOUDEN.
Op 15 Augustus van het vorige jaar werd
ingebroken ten huize van prof. mr. E. M.
M., aan den Rijnsburgerweg, waarbij voor
een waarde van f. 800 aan sieraden werd
gestolen.
Enkele dagen geleden heeft de politie
onder verdenking dezen diefstal te hebben
gepleegd aangehouden den 39-jarigen R.
J„ zonder vaste woon- of verblijfplaats en
thans gedetineerd in het Huis van Bewa
ring in Haarlem. Het onderzoek duurt
voort.
No.
UTRECHT, 21 Januari
STERRENBOSCH 1 - TEL. No. 11831.
POSTREKENINO No. 22894.
193
BERICHT OP
KANTBESCHIKKING
SCHRIJVEN
BETREFFENDE
Mon gelieve bij het antwoord nauwkeurig .het1
nummer, de dagteekenlng en het onderwerp'
van dit schrijven (e vermelden.
V erklaring
Het Rijks Instituut voor de Volksgezondheid te Utrecht
heeft in den kleinhandel willekeurige pak-jes "Blue Band" laten
koopen door een ambtenaar in dienst van het Instituut.
Deze pakjes werden geijkt op een bepaald gehalte aan het
groeihevorderende vitamine A en het antirachitische vitamine D'
door middel van biologisch onderzoek.
Bij deze ijking bleek, dat bovengenoemde pakjes "Blue BancL",
ten minste evenveel van de beide vitamines bevatten als de
beste Hollandsche grasboter, waaruit dus volgt, dat het gehal
te aan deze vitamines dat van de beste Hollandsche winterboter
aanmerkelijk overtreft.
De Directeur van het
Pijks Instituut voor de Volksgezondheid
