DE STRIJD OM MAKALLE 76*le Jaargang DINSDAG 14 JANUARI 1936 No. 23252 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN STADSNIEUWS. Makalle is nog in Italiaansch bezit, doch de dreiging der Abessijnen blijft aanhouden. Van ernstige vredespogingen blijkt nog niets naar buiten, hoewel achter de schermen druk wordt gewerkt. Vooral ook met het oog op de 20 dezer bijeenkomendezitting van den Volkenbondsraad BUITENLAND. Het voornaamste Nieuws van heden.i LEIDSCH DAGB PRIJS DER ADVERTENTIES: 3D ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarlet. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling yWoensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden ■van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven JSO ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maanden f. 2.35 per week f- 0.18 Franco per post f. 2i35 per 3 maanden -f portokosten. (voor binnenland 0.80 per 3 mnd.l Dit nummer bestaat uit DRIE bladen EERSTE BLAD. PROF. Dr. IV. VAN DER WOUDE. Wordt morgen 60 jaar. Prof. dr. W. v. d. Woude. Morgen viert prof. dr. W. v. d. Woude, hoogleeraar in de analytische en beschrij vende meetkunde en de theoretische werk tuigkunde aan de Leidsche Universiteit, zijn 60sten verjaardag. Willem v. d Woude werd 15 Januari te Nijkerk (Fr.) geboren en bezocht het gymnasium te Leeuwarden, waarna hij aan de Rijksuniversiteit te Groningen wis- cn natuurkunde studeerde. In 1908 promo veerde hij tot doctor in deze wetenschap pen op een dissertatie getiteld: „Over de normalen van ellipsoïde en van een hy perellipsoïde". In 1902 was hij tevoren ;reeds opgetreden als leeraar aan het gym nasium en de H.B.S. te Deventer. Tot 1916 is hij als zoodanig werkzaam geweest, in welk jaar hij benoemd werd tot hoog leeraar aan de Leidsche Universiteit, om onderwijs te geven in bovengenoemde vakken. Het vorig jaar fungeerde prof. v. d. Woude ais rector-magnificus. VOOR-AZIATISCH-EGYPTISCH GEZELSCHAP „EX ORIENTE LUX". 300 jaren Egyptologic in Nederland. Dezer dagen is bij de N.V. voorheen E. J. Brill alhier als tweede nummer in de serie „Mededeelingen en Verhandelingen van Ex Oriento Lux" verschenen: „Drie honderd jaren Egyptologie in Nederland, van Heurnius tot Boeser (162019351." van de hand van dr. W. D van Wijngaar den, conservator aan het Rijksmuseum van Oudheden alhier. Het boekje bevat een overzicht van den stand der Egyptologie in Nederland vanaf het eerste begin tot 1935 Het is uitgegeven naar aanleiding van het overlijden van dr. P. A. A. Boeser. oud-lector in de Egyp tologie aan de Universiteit alhier en oud adjunct-directeur van het museum van Oudheden. Er zijn vier portretten en een plaat aan toegevoegd, benevens een uit voerige bibliografie. LANDBOUWHOOGESCHOOL. Bij beschikking van den Minister van Landbouw en Visscherij is, voor het tijd vak van 1 Januari 1936 tot 1 Januari 1937. benoemd tot tijdelijk assistent aan de Landbouwhoogeschool te Wageningen, dr. R. D. Crommelin alhier. VAN EEN TRAP GEVALLEN. Gistermiddag is de 23-jarige magazijn- knecht W. S. in de meelfabriek „de Sleu tels". doordat hij uitgleed, van een 16 tre den hooge ijzeren tra.p gevallen. De Eerste Hulpdienst constateerde een lichte hersenschudding cn vervoerde hem naar zijn woning In de Sumatrastraat. waar hij verder door den hulsdokter werd behandeld. BEGIN VAN BRAND. Vermoedelijk tengevolge van oververhit ting van een haard is gisteravond om streeks 8 uur een begin van brand ont staan boven den sigarenwinkel van den beer C. H. V„ Breestraat 43 Door de groote warmte-ontwikkeling be gon het houtwerk van den schoorsteen mantel en het behang te schroeien, het geen werd opgemerkt door een der huis- genooten. die het brandje met eenige em mers water wist te blusschen. De poütiebrandweer was sooedig met een motorspuit aanwezig, doch behoefde geen dienst te doen. Hoewel er groote belangstelling bestond, ondervond het tram- en rijverkeer weinig of geen oponthoud. HET ZILVEREN JUBILEUM DER NED. REISVEREENIGING. POKKEN-V ACCINATIE-ENCEPHALITIS. Een welgeslaagde cabaret-avond. Het 25-jarig bestaan van de afd. Leiden der Nederiandsche Reisvereeniging is gis teren op waardige wijze herdacht met een cabaret-avond in de Gehoorzaal! De N.R.V.'ers hebben er over het algemeen slag van feest te vieren en deze jubileum herdenking in een stampvolle zaal, die fraai met groen en bloemen versierd was, is dan ook een succes geworden waarop de afdeeling met voldoening zal mogen ■terugzien. De heer Hardeweg heeft in zijn openigswoord zijn vreugde uitgesproken over de groote opkomst en in het bijzon der een welkom toegeroepen tot de leden van het hoofdtoestuur en tot afgevaardig den van zustervereenigingen. waartoij hij speciaal nog noemde de vertegenwoordi gers van de R.K. en de Ned. Chr. Reisver eeniging. Spreker hoopte dat 1936 voor alle leden een goed jaar zou worden en dat allen in staat zullen zijn een mooie reis te maken. Jammer genoeg dreigt de voorge nomen Reisbelasting te dien aanzien eenige moeilijkheden te brengen, maar gelukkig is die belasting nog niet voor elkaar. En zou het daartoe wel komendan hoopte spr. dat deze toeslag althans tot een minimum zou worden beperkt. De heer Hardeweg dankte het feestcomité voor alles wat het voor de organisatie van dezen avond ge daan had en gaf vervolgens het woord aan den algemeen voorzitter, den heer J. Pan- man, uit Haarlem, die wees op het vele werk dat door de jaren heen door de leden van het Leidsche bestuur geheel con amore is verricht om te besluiten met een har- telijken gelukwensch met het zilveren jubileum. Namens het feestcomité bood mevr. Trip hierna een fraai bloemstuk aan, vergezeld van een enveloppe met inhoud, waarvan het 'bedrag naar eigen goeddunken door het toestuur kan worden besteed. Met het zingen van het N.R.V.-lied ging men vervolgens over tot het feestelijk ge deelte van den avond, waarbij de leiding •berustte bij den heer Coos Speenhoff Jr., die een grappige inleiding hield en verder met medewerking van eenige andere artlsten de vele honderden N.R.V.-leden op prettige wijze heeft bezig gehouden tot een uur dat reeds vrij ver na middernacht lag. Er was een koorddanser en een droog komiek, een goochelaar en een acrobate, terwijl het belangrijkste deel van het pro gramma verzorgd werd door Speenhoff zelf. Hij vertelde goede grappen.zong aardige liedjes en parodietjes, imiteerde tal van personen, had succes met zijn „Wereld nieuws" en wist heel de zaal mee te slee pen toen hij aan het vervaardigen sloeg van gedichtjes, juister gezegd van de bekende: Limmericks. Rijkelijk vloeide toen de dichtader van het Leidsche publiek en dankbaar deed men daarna mee aan een rijmwedstrijd, waarvoor meerdere aardige prijzen waren uitgeloofd. Tusschen de be drijven door zorgde de Leidsche Orkest vereniging onder leiding van den heer Noordanus Jr. voor uitstekende muzikato afleiding en zoo heerschte tenslotte overal stomme verbazing toen men na afwerking van het programma constateerde dat het bereids bijna één uur geworden was. Met een bal onder leiding van den heer Julius Paiser, uit Rotterdam, en met muziek van de Roto Coulour Players, werd dit zeer genoeglijke utoileumfeert besloten! HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Wijzigingen Chemaco. Langebrug 4. Lelden. Fabri catie en verkoop van vloerwas en olie. Vennooten: Ph. Reich en S. Reich, Leiden en S. Reich, Leipzig. Wed. W. Stavleu, Hoofdstraat 91. Leider dorp. Brood-, beschuit- en koekbakker!]'. Uittredend eigenaresse: Wed. M. Stavleu Van Leeuwen. Leiderdorp, d.d. 1 Jan. 1936. AANGEHOUDEN. De politie alhier heeft aangehouden den 26-jarigen Leidsohen straatmaiker P. S., die door den Haagschen kantonrechter was veroordeeld tot het ondergaan van zes weken gevangenisstraf. Cok is aangehouden de 32-jarige auto handelaar A. C„ die nog 50 dagen ver vangende hechtenis te goed had, aangezien hij geen kans zag om de boete van f, 180. welke hem door den Haagschen kanton rechter was opgelegd, te betalen. Uiteenzetting van dr. J. P. Bijl. In de „Verslagen en Mededeelingen be treffende de Volksgezondheid" is een arti kel verschenen van den directeur van het Instituut voor Praeventieve Geneeskunde alhier dr. J P. Bijl, over ,Pokken-Vac- cinatie-Encephalitis". In dit op verzoek van den Voorzitter van den Gezondheids raad dr. N. M. Josephus Jitta, samenge stelde artikel worden eerst de verwoestin gen beschreven, die de pokziekte vóór de invoering der vaccinatie veroorzaakte, daarna wordt een overzicht gegeven van de inenting tegen die ziekte en van de ge varen. die aan de inenting verbonden ziin. en ten slotte wordt de vraag behandeld welke houding de leek t.o.v. de vaccinatie tegen nokken moet aannemen. Vóór de invoering van de vaccinatie stierven in Duitschland naar schatting jaarliiks 70.000 personen aan pokken; in Londen waren ongeveer 10 der sterf gevallen gevolg van nokken. Blindheid of doofheid kwam na herstel van die ziekte veelvuldig voor. Door de vaccinatie is dat alles veranderd Iemand, die ingeënt is is, practisch gesproken ongeveer 10 iaar lang onvatbaar voor pokken: een bevolking, waar geregeld ingeënt wordt, behoeft geen vrees te hebben vóór een pokkenepidemie. Sedert Jeuner in de vaccinatie een on overtroffen middel tegen pokken vond is evenwel van verschillende ziiden strijd ge voerd tegen inenting: van religieuze van politieke en van medische zijde. De bezwaren, die op medische gronden werden aangevoerd waren vrijwel verdwe nen. toen eenige jaren geleden bleek, dat ongeveer 10 dagen na de vaccinatie een enkele maal een hersenaandoening. een encephalitis, kan optreden. Ondanks tallooze onderzoekingen in ver schillende landen is men over het wezen van de encephalitis postvaccinalis nog niet veel wijzer geworden. Toch hebben de on derzoekingen tot enkele belangrijke en voor de praktijk uiterst gewichtige resul taten geleid In de eerste plaats is geble ken. dat de leeftijd van den inenteling van de allergrootste beteekenis is. Terwijl in ons land van de kinderen, die boven 4 jarigen leeftijd ingeënt werden één van 2000 a 3000 aan encephalitis ging lijden, kreeg van de kinderen die beneden 2 jaar ingeënt werden slechts één van de 20.000 a 30.000 die ziekte Sterfgevallen bii kin deren op dezen leeftijd ziin in ons land niet met zekerheid bekend. Het gevaar voor postvaccinal encephalitis is voor kinderen van 01 jaar dus feitelijk minimaal. Men kan zeggen dat de vaccinatie van dergelijke kinderen praktisch gesproken geen gevaar met zich brengt. Een tweede feit van beteekenis betreft de revaccinatie. de inenting dus van iemand die vroeger al ingeënt geweest is. In 1929 kwam in ons land op 50.000 re- vaccinaties slechts één geval van encepha litis voor. Had de voorgaande vaccinatie niet lang te voren plaats gehad dan was de ziektekans nog geringer. De vraag doet zich nu voor. wat men in de tegenwoordige omstandigheden doen moet: zonder vaccinatie pokkengevaar met vaccinatie encephalitis gevaar. Wanneer beide gevaren tegen elkaar worden afgewogen dan is zonder twijfel het pokkengevaar het grootst. De pokziek te ligt als 't ware op de loer om in die landen waar de bevolking niet voldoende gevaccineerd is. haar slag te slaan. In de jaren 1930 t.m. 1934 zijn in ons land 55815 kinderen in het eerste of tweede levensjaar ingeënt d.i. ruim 6 der ge borenen. Per 1000 inwoners hadden in 1934 ruim 2 vaccinaties plaats. In de jaren 1915—1925 Was dit aantal tien maal zoo groot Men kan zeggen dat de vacci natietoestand in ons land thans zeer slecht is en dat het terrein hier open ligt voor een ernstige pokkenepidemie. Aangezien de Overheid tot dusverre geen directe of indirecte vaccinatiedwang wil invoeren moet iedereen dus voor zichzelf en ziin kinderen uitmaken welk standpunt t.o.v. de vaccinatie is in te nemen. Sommigen schijnen zich op het stand punt te stellen dat de kans om in ons land pokken te krijgen kleiner is dan om na inenting encephalitis te krijgen en zii la ten zich en hun kinderen daarom niet vaccineeren. Deze redeneering kan op dit oogenblik en voor kinderen van 2 jaar .en ouder een grond van waarheid bevat ten voor jongere kinderen en voor hen die al eerder ingeënt ziin kan men on grond van bovengenoemde cijfers moeilijk van een encephalltisgevaar spreken Men bedenke verder dat in een slecht gevac cineerd land als het onze steeds gevaar dreigt dat de pokken er uitbreken. Dege nen. die verzuimd hebben hun zuigeling te laten inenten zullen, uit zeer gegronde vrees voor pokken, dan toch tot vaccina tie overgaan. De zuigeling van thans is dan misschien 4 jaar oud geworden en de kans om na inenting encephalitis te krij gen is dan ongeveer tienmaal zoo groot geworden. Behalve door het binnendringen van pokken in ons land kan het gevaar om die ziekte te krijgen ook op andere wijze vergroot worden. Men bedenke b.v. aan verblijf in landen waar pokken regelmatig voorkomen. Ook bepaalde ..gevaarlijke" beroepen als arts verpleegster enz. za] men niet uitoefenen zonder gevaccineerd te ziin. In sommige landen wordt men niet toegelaten zonder bewijs in de laatste jaren te ziin ingeënt. Allerlei omstandigheden kunnen zich dus voordoen waarin vaccinatie geboden is. In al die gevallen zullen degenen, die zich dan. ondanks verhoogd encephalitis- gevaar. laten inenten hun ouders heel weinig dankbaar zijn dat zii de practisch ongevaarlijke leeftijd van ongeveer 318 maanden ongebruikt hebben laten voorbij gaan. Dr. Bijl komt tot de slotsom, dat ouders in het belane van hun kinderen handelen door ze vóór het begin van het derde levensjaar te laten inenten. Aangezien om bepaalde medische redenen de vaccinatie oo een gegeven oogenblik tijdelijk kan ziin af te raden zuilen ouders goed doen hun kind van ongeveer 3 maanden door den dokter te laten onderzoeken ten einde het zoo mogelijk te laten vaccineeren Zijn er op dat oogenblik geneeskundige bezwaren tegen de vaccinatie dan is behandeling mogelijk zoodat de inenting allicht toch kan geschieden vóór dat het kind b.v. 18 maanden oud is. De vaccinatie van kin deren beneden 13 maanden levert een minimaal gevaar op. terwijl dit gevaar voor kinderen van 2 iaar en ouder veel grooter is. Laat aldus besloot het artikel, den geschikten tijd dus niet ongebruikt voorbijgaan. ACADEMISCHE EXAMENS. Geslaagd voor het doctoraal examen ge neeskunde mej. H. G. v. d. Berg (Scheve- ningen) er de heeren L. van Oosten (Den Haag) en N. v. d. Broek (Den Haag). Geslaagd voor het Mercuriusdiploma Duitsche handelscorrespondentie, de heer H. L. E. van der Reijden, leerling van den heer J. H. Dommerholt alhier. De aandacht van de mannelijke inwo ners dezer gemeente, die in 1917 zijn ge boren, wordt nogmaals gevestigd op hun verplichting tot het doen van aangifte ter inschrijving voor den dienstplicht in deze maand, voor zoover zulks nog niet door hen mocht zijn geschied. Na gehouden onderhandsche aan besteding is door het Architectenbureau Van der Laan, het verbouwen van de per- ceelen Botermarkt alhier voor rekening van de N.V. C. A. Brenninkmeijer op gedragen aan de fa. Bik Breedeveld, aannemers alhier. DE ALGEMEENE TOESTAND. De Vlootconferentie afgebroken? Een West-Aziatisch blok. De op gisteren vastgestelde zitting der vlootconferentie is op verzoek van de Ja- pansche delegatie opnieuw uitgesteld. Dit vierde uitstel van de oorspronkelijk op j.l. Vrijdag vastgestelde zitting be tee kent een nieuwe poging van de dreigende ineenstorting van de conferentie op het laatste oogenblik te voorkomen. Tot het uitstel werd gisteravond besloten na een bespreking .van 2 uur tusschen de Engel- sche en Japansche delegatie, waaraan ook minister Eden deelnam. De Japansche delegatie verklaarde, in afwachting te verkeeren van verdere in lichtingen van Tokio op sommige punten. De ochtendbladen meenen, dat ondanks de poging een crisis te voorkomen, de toe stand toch zeer moeilijk is. In de gisteren tusschen de Engelsche en Japansche dele gatie gehouden bespreking is in geen enkel opzicht gebleken, dat de Japanners bereid zijn hun oorspronkelijke eischen inzake een gemeenschappelijke maximum bewape- ningsgrens der mogendheden te matigen. De marine-correspondent der Morning Post meldt dat het Japansche verzoek voor opnieuw uitstellen der zitting, zijn oorzaak vindt in een waarschuwing van Engeland volgens welke Japan de verantwoording zal moeten dragen voor het mislukken der conferentie. Speciale edities van de Japansche bladen melden reeds: „Het afbreken der vloot conferentie wegens het uittreden van Ja pan". In marinekringen verklaarde men dat de conferentie onoverbrugbare tegenstel lingen aan het licht heeft gebracht tus schen Japan, Engeland en de Ver. Staten en dat deze op duidelijke wijze hadden die nen te worden opgelost. Men moet den toestand niet mooier trachten te maken. De 5 mogendheden-conferentie is weer afgeloopen en Japan heeft er geen direct belang bij, wat de 4 mogendheden thans zullen doen. De geheele Japansche pers spreekt haar voldoening er over uit dat een openbare BINNENLAND Overleden is, 78 jaar oud, de heer Ch, Pleines, stichter van de bekende zeepfa brieken te Den Dolder (Binnenland, 3e BI.) 40.000 S.D.A.P.'ers demonstreerden te Amsterdam voor het Plan van den Arbeid (Binnenland, 3e Blad). Te Marienberg zijn twee arbeiders uit een autobus gesprongen; de één werd ge dood, de ander zwaar gewond. (Laatste Berichten, le Blad). Het aan den grond loopen van de „Rot terdam"; de kapitein voor een maand ge schorst. (Rechtzaken, le Blad). BUITENLAND Japan zal de Londensche Vlootconferen tie verlaten (Buitenland en'TeL, le Blad). De herdenking van den terugkeer van het Saargebied bij Duitschland (Buitenl., le Blad). Nieuwe tegenslag voor de New-Deal in Amerika (Buitenland, le Blad). ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN, EERSTE BLAD. breuk kon worden voorkomen, doordat de Japansche eischen geheel niet meer be sproken zijn. Volgens deze Japansche lezing zou de c.onferentie dus eenvoudig zijn verdaagd De ministers van buitenlandsche zaken van Turkije. Irak, Perzië en Afghanistan zijn, naar men meent te weten, voornemens een Zuid-West-Aziatisch blok te vormen. Zij zullen waarschijnlijk binnenkort te Bagdad een ontmoeting met elkaar hebben, teneinde het te Genève geparafeerde non agressie-pact te onderteekenen. FRANKRIJK. De Kamer weer bijeen. De Kamer is weer bijeen, doch men ver wacht geen groote politieke botsingen. Het is mogelijk dat de interpellatie van den radicaal-socialist, Guernut, over de wijee waarop de regeering de wet op de particuliere weerbaarheidscorpsen en mili ties denkt toe te passen, een politiek debat verwekt. Het is evenwel waarschijnlijk, dat de Kamer prioriteit zal verleenen aan de interpellaties over de landbouwpolitiek, die ongeveer dertig in getal zullen zijn. De Kamer zal vervolgens de kwestie van de kieswethervorming In behandeling ne men. Verscheidene afgevaardigden zijn voor nemens, de regeering te verzoeken, den datum van de algemeene verkiezingen te vervroegen en vast te stellen op einde Maart, teneinde het de nieuwe Kamer mo gelijk te maken eind April bijeen te komen. ENGELAND. Leger en vloot. In de gisteren gehouden zitting van de commissie uit het kabinet voor de nationale verdediging is volgens de Morning Post de algemeene militaire toestand in Engeland besproken. Speciaal heeft men zich bezig gehouden met de strategische positie in Egypte en de Middellandsche Zee en met een over zicht van den tosstand in Europa. Volgens de diplomatieke correspondent van de Daily Telegraph zal men Eden in de morgan te houden kabinetszitting ver zoeken alle bemoeiingen voor gebruikma king van de collectieve veiligheid te ver dubbelen. opdat dit stelsel onder alle om standigheden gehandhaafd kan worden. De Britsche admiraliteit publiceert het programma voor dc voorjaarsbewegingen der Britsche thuisvlcot. Aan deze heden begonnen tocht wordt deelgenomen door in totaal 16 schepen, twee liniekruisers, 1 vliegtuig-moederschip, 3 kruisers en 10 torpedojagers. De meeste dezer schepen zullen van 1722 Januari in de Baai van Arosa en van 24 Jan.—3 Febr. te Gibraltar zijn. Vervolgens gaan de schepen deels naar Madeiia en Las declr na^r Casa blanca, Cadiz cn Lissabon. Uiterlijk 22 Fe bruari zullen alle schepen w'ser in Gibral tar verzameld zijn. De eerste komen weer tusschen 4 en 17 Februari in Gibraltar aan.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1936 | | pagina 1