Oostersch Genootschap in Nederland. WEER EEN LUCHT-AANVAL OP EEN AMBULANCE. 76ste Jaargang MAANDAG 6 JANUARI 1936 No. 23245 Heden is alhier het achtste congres begonnen. Opnieuw hebben de Italianen een lucht-aanval gedaan op een ambulancenu op de Egyptische bij Daggabour aan het Zuid-front. Groote schade is aangericht, doch geen personen getroffen. In Egypte hadden anti-ltaliaansche demonstraties plaats De dood van den Zweed Lundstroem is officieel bevestigd. Het voornaamste Nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIES: 20 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling "Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zljnt per 3 maanden f. 2.3S per week Zf..f.0.18 Franco per post f. 2:35 per 3 maanden portokosten. (voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.> Vanmorgen is in het groot-auditorium van het Academiegebouw het achtste Con gres van het Oostersch Genootschap in Nederland geopend. Hieraan ging vooraf een algemeene vergadering van het Ge nootschap. De voorzitter prof. dr. J. Ph. Vogel opende het Congres met een korte toe spraak, waarin hij onder meer een woord van welkom sprak tot de leden en de gasten van het Genootschap, in bijzonder tot prof. Ernst Herzfeld en de andere bui- tenlandsche geleerden. Voorts herdacht spr. de leden, die sedert de laatste bijeenkomst van het Oostersch Genootschap zijn overleden, waaronder dr. P. A. A. Boeser. den Leidschen Egyptoloog, prof. mr. R. Fruin, in leven Rijksarchivaris te 's Gravenhage en den heer C. Peltenburg directeur van de firma E. J. Brill alhier. Tenslotte wijdde spr. woorden van eer biedige hulde aan de twee Fransche ge leerden, die groote belangstelling koester den voor het Oostersch Genootschap en herhaaldelijk de congressen hebben bijge woond, n.l. Gabriël Ferrand en Sylvain Lévi. In het klein-auditorium hebben dr. P. Wittek uit Brussel en ir. R. J. Forbes uit Amsterdam voordrachten gehouden: Dr. P. Wittek uit Brussel sprak over: „Strijders voor het geloof in den Osmanen - staat". Het volgende is er aan ontleend: Voordracht van dr. P. Wittek. Het Osmaansche Rijk neemt door den langen duur van zijn bestaan (13001922) een zeer bijzondere plaats in onder de Mohammedaansche rijken en evenzoo door zijn geweldige uitbreiding. Een van de ver klaringen hiervan is zijn bijzondere oor sprong. Het is voortgekomen omstreeks 1300 uit een gemeenschap van Mohamme daansche Ghazi's (godsdienstige krijgslie den), welke aan de grens van het Byzan- tijnsche rijk onder de Turken was ont staan. De beweging dezer Ghazi's in den Islam kunnen wij terugvervolgen tot in de 9de eeuw. In dezen tijd doen zij zich voor in Chorasan en Transoxanië als avontu riers, die, geleid door populaire aanvoer ders, strooptochten in de landen der onge- loovigen ondernemen. Deze militaire func tie was reeds onder de Abbasieden vooral in handen der Turken overgegaan en zoo verschenen dezen in dezelfde hoedanig heid aan de grenszone tusschen den Islam en Byzantium in Oost-Klein-Azië. Na de overwinning der Seldjoeken op de Byzan tijnen in 1071 bij Manzikert, zijn het vooral deze Ghazi's, die onder aanvoering van het geslacht der Danisjmend geheel Klein- Azië veroveren. Eerst na hen doet de hoo- gere Islam-cultuur zijn intrede in Klein- Azië onder de Seldjoekendynastie. terwijl de Ghasi's aan de nieuwe grens met Byzantium in het Westen nu hun arbeids veld vinden. De verwarringen in de tweede helft der 13de eeuw geven de Ghasi's gele genheid om ook Westelijk Klein-Azië Mohammedaansch en Turksch te maken. Zij vormen een aantal staatjes, waarvan dat der Osmanen de Ghasi-traditie het krachtigst voortzette en tot diep in cen traal Europa deed binnendringen. Het godsdienstige karakter van de Ghasi-tra ditie trekt krijgers uit de geheele Mohammedaansche wereld aan. waardoor de mogelijkheid wordt geschapen het ver overde gebied te behouden tegen de chris telijke staten, terwijl ook de staatsinrich ting er den invloed van ondergaat (Janit- saren en militair leenstelsel) Als tegen het midden der 15de eeuw de Osmanen- staat de hoogere Mohammedaansche cul tuur aanneemt, treedt het Ghasi-element wel is waar meer op den achtergrond, maar toch werken de tradltioneele krach ten door, daar de Ghasi's aan de grenzen het grondgebied van het rijk blijven verde digen. Nog tot in het jongste verleden, bij den nieuwen opbouw van den Turkschen staat door Mustafa Kemal, spelen de Ghasi-tradities en de bijzondere menta liteit der grensbevolkingen een uiterst be langrijke rol. Ir. R. J. Forbes uit Amsterdam sprak vervolgens over: archaeologie en exacte wetenschappen. Voordracht van ir. R. J. Forbes. De moderne archaeologie heeft juist in de laatste twintig jaar zulke fraaie resul taten behaald, aldus spr. door het conse quent toepassen van de beste graaf- en conserveeringstechniek en het bestudeeren van alle gevonden objecten van hoe weinig beteekenis deze ook mogen lijken. De enorme toename der aldus verkregen ge gevens dwingt ons echter tot een synthese, de archaeologie is daardoor gekomen in een stadium, waarin de moderne natuur wetenschappen ook verkeeren. Deze ana logie voert ons ongemerkt tot de overwe ging, dat deze twee gebieden van onder zoek eigenlijk nog te weinig contact heb ben en elkaar zoo goed zouden kunnen aanvullen. Voor een technicus zou de archaeologie op de volgende punten van een inniger samenwerking met de exacte wetenschap pen kunnen profiteeren: 1. De identificatie der gevonden materia len behoort in het algemeen correcter te geschieden, vooral waar de aard van het materiaal zoo vaak als argument voor theoretische overwegingen wordt gebruikt. Het toepassen van de nieuwste weten schappelijke methoden levert meer resul taten op en vergt minder materiaal dan algemeen vermoed wordt. Een en ander wordt aan vondsten van metalen, bak steen, asphalt en dergelijke met behulp van lichtbeelden aangetoond. Het is van zeer groot belang de aandacht der exact-wetenschappelijke wereld te ves tigen op de archaeologie om daardoor een kring van geïnteresseerden te scheppen, waardoor het onderzoek pas maximum profijt kan garandeeren. 2. Belangrijk is ook het nauwkeuriger bestudeeren van de ontwikkeling van het technisch kunnen, dat nog door archaeolo- gen en technici samen zal moeten geschie den. Het leiden tot belangrijke gegevens voor de kunstzinnige, sociale en ook an dere geestelijke uitingen der Oudheid. De huidige literatuur is echter onvolle dig en grootendeels verouderd. 3. Belangrijk is tenslotte het streven naar correcter vertalingen door plnlologen en technici, waardoor veel onduidelijks in de oude geschriften kan worden opgelost en ook de exacte wetenschappen door een historisch inzicht in hunne ontwikkeling kunnen worden gesteund. Dit wordt toegelicht aan een overzicht der nomenclatuur van petroleum en as phalt in de Oudheid. Tenslotte releveerde spr.. dat ook de exacte wetenschappen profijt kunnen trek ken van de resultaten van arehaeologisch onderzoek. Spr. gaf hiervan in het kort eenige voorbeelden. Vanavond ontvangt het bestuur de deel nemers aan het congres en hunne dames in „Beukenhof" te Oegstgeest. HULDIGING VAN DRS. FILIPPO. Nadat onze oud-stadgenoot drs. Filippo, hoofd-: ngenieur bii de N.V. Philips Fa brieken door dr. Philips in intiemen kring •geluk gewenscht was met zijn 25-jarig jubileum bij dit bedrijf vond Zaterdag middag de officieele huldiging plaats in het ontspanningsgebouw te Eindhoven. Temidden van talrijke bloemstukken werd de jubilaris en gezin door vrienden en ondergeschikten gehuldigd Ir. Lokker, een der onder-directeuren der N.V.. bood hem namens vrienden van laboratorium en fabrieken een schilderstuk aan. benevens een album met handteke ningen. Spr. schetste het prettige karak ter en de groote hulpvaardigheid van den jubilaris en ging diens schitterende loop baan na. Van de directie voerde ir. Otten nog het woord, verder de heer Gaaren- stroom namens de commercieele afdeeling en dr. Holst namens het laboratorium. Ook van de zijde zijner ondergeschikten werd drs. Filippo gehuldigd. Talrijke tele grammen uit binnen- en buitenland wer den voorgelezen. Na de huldiging bestond er voor de aan wezigen gelegenheid om den jubilaris per soonlek geluk te wenschen. BRAND IN AARDAPPELENPAKHUIS. Zaterdagavond te omstreeks halfacht ontstond door onbekende oorzaak brand in het perceel Oude Heerengracht 9. waarin een aardappelenpakhuis is gevestigd van P. J. de H. Dit pakhuis bestond uit diverse afdeelingen, die door houten beschotten waren gescheiden. De brand ontstond in het achterste gedeelte, doch kon spoedig door de politiebrandweer gebluscht worden met twee stralen op de motorspuit. De af scheidingen verbrandden gedeeltelijk, ter wijl het bovenhuis, waar doorheen een slang was gelegd, eenige waterschade be kwam. Een der politie-agenten kreeg brandwon den aan de rechterhand en moest op het Ac. Ziekenhuis verbonden worden. De Commissaris van Politie was op het terrein van den brand aanwezig. DIEFSTAL VAN f. 300 a f. 400. Door H. T. wonende Alexanderstraat 68 is aangifte gedaan van het feit, dat Zater dagnacht door insluiping f. 300 a f. 400 ont vreemd is uit een geldkistje, dat 'geplaatst was in een gesloten kastje staande op de slaapkamer. Een gedeelte van dit bedrag behoorde toe aan den Houtbewerkersbond. GEEN LOONSVERLAGING BIJ DE N. Z. H. T. M. Bcoordeeling zal van maand tot maand geschieden. De directeur der N.Z.H.T.M- heeft den na volgenden dienstorder uitgevaardigd en deelt omtrent de bedrijfsuitkomsten het volgende aan het personeel mede: „In eenige couranten kwam een dezer dagen een bericht voor, waaruit zou kun nen worden afgeleid en het is mij be kend, dat dit bij buitenstaanders het geval is dat de moeilijke periode, waarin ons bedrijf verkeert, als afgesloten kan woi- den beschouwd- Helaas is een dergelijke ge volgtrekking ten eenenmale onjuist. Dc aanleiding tot het courantenbericht is ge legen in het feit, dat de pers ter oore ls gekomen, dat de maatschappij overweegt tot uitbreiding van materieel voor de lijn AmsterdamHaarlemLeiden, in verband met een toeneming van het aantal reizi gers, vooral gedurende de spitsuren (abonné-vervoer), over te gaan. Hoewel in derdaad dit vervoer toegenomen is en hierdoor de maatschappij gedwongen wordt een reeds gemimen tijd nooaige en in normale tijden dan ook reeds lang doorgevoerde uitbreiding van het mate rieel, niet langer uit te stellen, is het ten eenenmale onjuist in elk geval uiterst voorbarig hieruit de bovengenoemde optimistische gevolgtrekking te maken. Het beeld, dat de vervoersopbrengst biedt, wijst er in tegendeel nog op, dat, afge zien van tijdelijke opleving door bijzondere omstandigheden, als de ..Floratentoonslel- ling". nog steeds het laagste punt niet is bereikt, al schijnt dan de dalende lijn der vervoersopbrengst een neiging te vertoo- nen haar richting meer horizontaai te maken. Doch die horizontale richting is er helaas nog niet. hetgeen ook weer de maand December van dit jaar aantoont, die, in tegenstelling met, November, weer een grooteren achteruitgang aanwijst, 't Is derhalve te vreezen dat wij nog ver verwij derd zijn van een ombuiging der vervoers lijn uit de dalende richting in een stijgen de En deze zal noodig zijn. wil er inder daad van een verbetering der financieele positie der maatschappij gesproken kun nen worden, daar toch bij behoud van het tegenwoordige vervoersniveau, ongewij zigde handhaving van ons bedrijf in haar tegenwoord'>en vorm op den duur niet mogelijk is. Ik heb gemeend u het boven staande te moeten mededeelen en wei al lereerst, omdat uw belangstelling daar naar zal uitgaan en uw persoonlijk belang uiteraard nauwer verbonden is met de fi nancieele uitkomsten van ons bedrijf, doch voorts, omdat bij u in verband met den hier en elders nog steeds voortschrij denden achteruitgang, onzekerheid om trent uw positie in de naaste toekomst be stoet. De neiging tot ombuiging der da lende vervoerslijn, welke boven werd be sproken, heeft mij aanleiding gegeven aan Commissarissen onzer Maatschappij voor te stellen niet tot loonsverlaging over te gaan, voordat in ae komende maanden de ontwikkeling van ons bedrijf zich nader zal hebben doen onderkennen. Het is mij een genoegen u te kunnen mededeelen. dat de commissarissen zich met dit voorstel hebben vereenigd. Ter voorkoming van misverstand en van het wellicht ook bij u vestigen van een te op timistische meening. moet ik hieraan ech ter toevoegen, dat dit besluit inhoudt den toestand van onze maatschappij van maand tot maand te beoordeelen. zoodat ook de noodzakelijkheid, om tot verder gaande bezuinigingen over te gaan, van maand tot maand onder oogen zal worden gezien" o DE OPRUIMINGEN. De politie maakt de winkeliers er op merkzaam op, dat volgens de nieuwe wet slechts de navolgende termen bij het voe ren eener reclame voor door hen te houden opruimingen zijn toegelaten: n.l. jaarlijk- sche-, halfjaarlijksche-, seizoen-, balans en inventaris-opruimingen. Overtreding hiervan kan worden gestraft met een proces-verbaal. In de Stedelijke Werkinrichting waren opgenomen: Maandag 30 Dec. 60 volwassen personen; Dinsdag 31 Dec. 61; Donderdag 2 Jan. 59; Vrijdag 3 Jan. 61; Zaterdag 4 Jan. 59. KAMER VAN KOOPHANDEL. De eerstvolgende vergadering der Ka mer van Koophandel en Fabrieken voor Rijnland zal worden gehouden op Don derdag 9 Januari a.s., des namiddags 2.30 u. in de vergaderzaal der Kamer, Stations weg 43. De agenda luidt: Opening; Benoeming van de Commissie tot nazien der geloofsbrieven van de her benoemde en nieuwgekozen leden der Kamer; Rapport der Commissie; Installa tie der toegelaten leden; Nieuwjaarsrede; Notulen; Ingekomen stukken; Mededee- lingen; Verkiezing voorzitter- en onder voorzitters; Benoeming van een advisee- rend en een plaatsvervangend adviseerend lid voor het Curatorium van het Econo misch Technologisch Instituut in Zuid- Holland en Zeeland. Verkiezing leden der Commissies: afge treden zijn als lid van de: aCommissie voor vervoer, post en telegrafie: C. G. J. Alkemade Sr.. J. Heringa, J. F. X. Sanders, J. van der Steen, P. A. de Gooyer, P. A. Wernink Jr.. H. van Zonneveld. b. Commissie voor het Handelsregister: C. G. J. Alkemade Sr., B. J. Dijkdrent, J. J. M. Meyers, D. Raaphorst Sr., J. van der Steen, P. J, van der Zanden. c. Commissie voor het verslag: D. ten Cate Brouwer. N. Parlevliet Jr., H. M. Si- monis, J. F. X. Sanders, dr. P. G. Knibbe. d. Commissie van Financien: D. ten Cate Brouwer, N. Parlevliet Jr., H. M. Si- monis, dr. P. G. Knibbe. e. Benoeming van een Commissie inge volge art. 10 van de Wet op het Uitver- koopen en Opruimen in het Winkelbedrijf. Het Bureau stelt voor de Commissie voor Handelsbelangen en de Commissie voor Handels- en Nijverheidsonderwijs, niet te continueeren. Voorstel om in het tekort van de groote vee- en zuiveltentoonstelling te Leiden in 1935 gehouden, f. 100 te willen bijdragen; Rondvraag; Huishoudelijke vergadering; Sluiting. INSTITUUT VOOR ARBEIDERSONTWIKKELING. Kunstochtend ir. het Trianon-Theater. Het programma van het Instituut voor Arbeidersontwikkeling vermeldde voor gis terochtend een causerie van den voorzit ter der Centrale Filmkeuring, den heer D. van Staveren toegelicht met een keur van projectiemateriaal over een alleszins in teressant onderwerp: ..De wonderen der Film". Na een paar inleidende woorden van den heer Van Woudenberg, voorzitter der Leid- sche Instituutsafdeeling, vangt de heer Van Staveren aan met zijn leerzaam, boeiend en ook meerdere malen zeer gees tig betoog. Aan de hand van een fraaie collectie lichtbeelden toont hij na de wer king van het menschelijk oog, dat, hoe prachtig gebouwd, toch niet in staat is beelden, die zeer snel op elkaar volgen, afzonderlijk te onderscheiden, besproken te hebben, eenige proeven uit vorige eeuwen. Op de ..luiheid" van het oog be rustten al deze proeven, waarbij men door een snel draaiende beweging van fi guren in een zeer weinig verschillende stand, een levend beeld trachtte te vor men. Met de gebroeders Lumiére wordt een nieuw tijdperk ingeluid en de proeven, die zij namen in de jaren 1895 en '96 geven verrassend goede resultaten. Op onderhoudende wijze bespreekt inlei der den verderen groei van de filmindu strie en besteedt daarna eenige bijzondere aandacht aan de geluidsfilm. Aanvanke lijk was geluidsfilm slechts mogelijk door dat een synchroonmotor gelijktijdig film en gramofoonplaat draaide. Met het uit vallen van enkele gedeelten der film door beschadiging van perforatie enz. werd de film korter, doch de plaat behield denzslf- den speelduur, zoodat vaak een sterk hin derende ongelijktijdigheid aan den dag trad. Thans nu film en geluid op eenzelfde celluloidstrook worden vastgelegd, is dit bezwaar vervallen. Dat de techniek nog steeds weer Voor nieuwe moeilijkheden komt bij haar vorsching naar nieuwe mo gelijkheden van de film valt te begrijpen. De heer Van Staveren besluit zijn cau serie met een korte bespreking van de moeilijkheden voor de acteurs, die in den gloed der felle lampen een scène soms tien twintig malen moeten repeteren. Het is niet alles goud wat er blinkt, ook niet in de filmwereld, zooals spr. maar al te goed Dit nummer bestaat uit VIER bladen EERSTE BLAD. BINNENLAND. De Tweede Kamer over de instelling van een Weerfonds. (2e Blad). Minister de Wilde verdedigt zijn ontwerp inzake cumulatie. (Binnenland, 4e Blad). Het 50-jarig bestaan van de Zuiderzee- vereeniging. (Binnenland, 4e Blad). Drie arrestaties te Haarlem wegens ver duistering van f. 10.000. (Laatste Berich ten, le Blad). Een brutale roofoverval bij Roozendaal. (Laatste Berichten, le Blad). De Nederlandsche ambulance in Abes- synië gaat naar Dessie. (4e Blad). Bij amok op Flores zijn 2 Nederlandsche militairen gedood. (Uit Ned. Oost-Indië, le Blad). BUITENLAND. Nieuwe Italiaansche aanval op een am bulance, de Egyptische, bij Daggaboer (4e en le Blad). Nieuwe voorstellen inzake de Ameri- kaansche neutraliteitswet. (Buitenland, le Blad). Hedenmiddag hervatting der vlootcon- ferentie. (Buitenland, le Blad). De Duitsche Kerkstrijd. (Buitenland, le Blad). Nieuwe vlucht uit Amerika wegens vrees voor ontvoering. (Buitenl. Gemengd, 2e Blad). ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN, EERSTE BLAD. meerdere malen heeft gezien bij zijn be zoek aan verschillende groote filmstudio's. Na de pauze neemt inleider nog even het woord, nu om de „begeleiding" van een stomme film te verzorgen n.l. „Eenige in teressante bijzonderheden uit de geschie denis der Cinematographie". Op vlotte manier expliceert hij deze cu rieuze film, waarin verscheidene zeer oude opnamen, gedeelten van truc- en teeken films verwerkt zijn tot een in zekeren zin documentair geheel. Aan het einde van deze rolprent is de taak nu afgeloopen en een woord van war men dank brengt dan ook de voorzitter aan den spreker voor zijn heldere uiteen zetting, gekruid met gezonden humor. Een prachtige film over het leven der zwammen, gevolgd door een kleurig tee kenfilmpje besluiten dezen hoogst cultu- reelen en ongetwijfeld een der beste och tenden van het Instituut. CABARETAVOND DER LEIDSCHE H.B.S.-VER. „EMTÉGEËS". Bovengenoemde vereeniging organiseerde Zaterdag een cabaretavond in de „Burcht- zaal", die in alle opzichten uitstekend ge slaagd is. Nadat de Emtégeës-marsch ge speeld was, heette de voorzitter de aan wezigen welkom. Het M.T.G.S.-strijkje speelde eenige num mers, waarna een spannende één-acter „Lauw kans" werd opgevoerd. Als entre- acte muziek gaven „The Juimble Jokers" verscheidene nummers ten beste, waarna een komisch tooneelstukje volgde. De twee medespelenden, mej. N. Blanken en A. v. d. Zanden gaven goed spel te zien. Nadat nog een derde stukje „De advertentie" op uit stekende wijze ten tooneele was gebracht, werd een aanvang gemaakt met het eigen lijke cabaretprogramma. Dit werd in een voor amateurs bewonderenswaardig tempo opgevoerd. Medewerkende ensembles waren de reeds genoemde .Jumble Jokers", het M.T.G.S.-strijkje en voorts de bekende „Singing Rascals". Verschillende leden zongen voorts eenige Hollandsche, Fran sche en Engelsche chansons op goede wijze. Afzonderlijke vermelding verdienen nog de soli op guitaar, piano en saxophoon, resp. door L. v. Duuren. G. Witte en Soerio Adindngrat, die alle drie een geweldig apnlaus aan de stampvolle zaal ontlokten. Na afloop van het cabaret volgde een bal. waarvoor de muziek verzorgd werd door ..The Rhythm Gang". Deze nieuwe band. die uit de beste krachten van di verse andsre bands is samengesteld, bracht uitstekende dansmuziek, die een vergelij king met de meer bekende bands glansrijk kan doorstaan. De hulp van den E.H.D. werd in den nacht van Zaterdag op Zondag ingeroepen voor N. A. M. die van het 4 M. hooge dak zijner woning aan de Groenoordstraat was gevallen. De man kon loopende het Bureau van politie bereiken, doch bleek een rib ge broken te hebben.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1936 | | pagina 1