i
Oorlog met de
„moorddadigste" middelen
7€®te Jaar^ansf
VRIJDAG 3 JANUARI 1936
No. 23243
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
STADSNIEUWS.
BUITENLAND.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
WC«ER'J_ BERICHTEN
LEIDSCH
DAGBLAD
RRilJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
■Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
'an 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brlevèn
to ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummer* voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.35
per week f. 0.18
Franco - per post f. 2:35 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland f.0.80 per 3 mnd.I
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD.
JUBILEUM G. A. L. VAN DER REIJDEN.
In tegenwoordigheid van bijna het vol
ledige ambtenarencorps werd gisteren de
heer van der Reijden bij zijn 25-jarig ju
bileum als gemeentewerkman in de direc
tiekamer van den Reiniginr s- en Ontsmet-
tingsdienst aan de Noorderstraat gehul
digd.
De directeur, hem toesprekende, begon
met een terugblik, daarbij memoreerende
hoe hij zijn taak bij de gemeente begon
door al wat plant en boom, soms hoog in de
lucht ontsierde, weg te nemen, om daarna,
soms diep onder water, met den beugel
weg te nemen wat in onze mooie stads
grachten niet thuis behoort.
Ook als kolkenruimer en ontsmetter
mocht gij, aldus de directeur, Uw werk
kracht geven in dienst der gemeenschap,
zoodat door U verschillende functies wer
den bekleed in het belang van reinheid en
ontsmetting.
Ongetwijfeld zal in deze 25-jarige periode
wel eens iets zijn voorgevallen wat ook voor
U minder aangenaam was, doch van ern
stige beteekenis was dit nimmer, aangezien
gij kunt bogen op een blanco strafregister.
Waar U nu het groote voorrecht bescho
ren is dat gij na 25 jarige trouwe dienst
vervulling nog staat in de kracht van Uw
leven en gij nog dagelijks in goede gezond
heid Uw nuttig werk kunt verrichten, daar
moet er groote dankbaarheid zijn in Uw
hart.
Namens Burgemeester en Wethouders,
speciaal namens den Wethouder van den
dienst, alsmede ook namens de ambtena
ren en zichzelf wenschte spr. hem hartelijk
geluk.
Bijzonder aangenaam is het mij, aldus
besloot de directeur. U te kunnen verzeke
ren dat ook het College van Burgemeester
en Wethouders Uw arbeid zeer waardeert
en U in verband met Uw 25-jarige trouwe
dienstvervulling de gebruikelijke gratifica-
tieheeft toegekend.
Nadat alle aanwezigen den jubilaris had
den gecomplimenteerd en de gratificatie
onder enveloppe was overhandigd, werd hij
in het schaftlokaal van den dienst, bij
monde van een zijner oudste collega's, den
heer Guldemond. in een vaak geestige toe
spraak gehuldigd.
De heer Guldemond stelde vooral de
goede kameraadschap van v. d. Reijden in
het licht en vergeleek den haastigen tijd
van thans met den meer gemoedelijken van
voorheen.
Als blijk van waardeering bood spr. na
mens de collega's van de afdeeling water
werken een divan aan, daarbij den wensch
uitende dat „Gerard" van dit nuttige meu
bel vele jaren nog zal mogen genieten.
De jubilaris dankte, zichtbaar getroffen,
allen, die medewerkten om dezen dag voor
hem tot een onvergetelijken te maken.
Na een spontaan ..Lang zal hij leven"
vertrok de jubilaris per auto naar zijn
woning om den dag verder in den familie
kring door te brengen.
CONCERT VOOR IIET NEDERL
ROODE KRUIS.
Wij deelen onzen lezers gaarne reeds nu
mede, dat in den loop van deze maand
op een nader te bepalen datum in den
Schouwburg alhier gegeven zal worden
een concert, georganiseerd door het be
stuur van de afd. Leiden van „het Ne-
derlandsche Roode Kruis", waarvan de
netto-opbrengst strekken zal ten bate van
de Nederlandsche Roode Kruis Ambulance
In Abessynië.
Aan dit concert wordt belangelooze me
dewerking verleend door mevrouw Maartje
Offers en de heeren Hans Franco Mendes,
J. Prins en Jacq. van der Burg. allen leer
krachten, verbonden aan de Muziekschool
van de Maatschappij voor Toonkunst
alhier.
Binnenkort zal door het Roode Kruis
rondgegaan worden met inteekenlijsten
voor den kaartverkoop.
Een eere-comité heeft zich ter aanbe
veling van dezen muziekavond geconsti
tueerd, onder eere-voorzitterschap van
onzen burgemeester.
Wij hopen dat het concert voor dit
barmhartig doel. een succes mag worden
en dat de Schouwburg dien avond geheel
uitverkocht zal zijn.
MILITARIA.
Met ingang van 1 Januari j.l. zijn be
noemd tot reserve tweede-luitenant bij het
<e reg. inf. alhier, de vaandrigs: A M.
Bom, L. N. Vernie, T. B. Keijzer, M. M.
Fuld, P. de Jong, J. A. Nijbakken, J. Weeda
E. H. J. van Wijhe, L. J. Broersen, E. Bos
winkel, A. J. Sciarone, H. Vetter, H. K.
Boelhouwer, P. C. H. Leeuwenburgh, B. F.
Saris, J. A. van Kessel, H. J. Overbeek,
A. F. L. Harmsen. N. J. J. van Sijl, A. J. J.
van der Zanden, I. J. Mulder en C. H.
Huisman, allen van dat regiment; en hij
het 6e reg. veld-art. alhier: de kornetten
D. C. Langedijk, F. P. van der Stok, B. de
Blank, C. Uriet, C. P. Verkroost, C. van
Marion en A. Hellemans, allen vaD dat
regiment.
De Italiaansche onder-minister van buitenl. zaken Suvich
heeft den Zweedschen gezant te Rome zijn leedwezen betuigd, dat
een bom per ongeluk op de Zweedsche ambulance is neergekomen
bij het straffen der Abessijnen voor hun „wreedheden".
In Zweden wijst men er op, dat, al valt het ongeval mede,
het feit niet scherp genoeg gelaakt kan worden.
De Italiaansche pers pleit vurig voor toepassing van de
„moorddadigste" oorlogsmiddelen. Daartegenover dreigt de Negus
met inbeslagneming van bezit van Italianen en andere afweer-
maatregelen.
Het kan een „frissche vroolijke strijd" worden!
BELGIE.
Oud-minister Destrée f
Jules Destrée, de vroegere minister van
kunsten en wetenschappen, is in den
ouderdom van 72 jaar overleden.
Destrée is jarenlang Kamerlid geweest,
terwijl hij bovendien eenige malen lid der
regeering was.
In het instituut voor internationale in-
tellectueele samenwerking heeft Destrée
een belangrijke rol gespeeld.
FRANKRIJK.
De eerste Stavisky-eisch.
Bij het requisitoir in het proces-Stavisky
eischte de advocaat-generaal Gaudel sanc
ties tegen den advocaat Gaston Bonnaure,
die voor Stavisky heeft gepleit en de ver-
oordceling van Aomagnino, die Stavisky's
vertrouwensman is geweest.
Ten aanzien van mevrouw Stavisky ver
zocht de advocaat-generaal de jury om de
voorloopige hechtenis van Arlette Stavisky
te sanctionneeren door haar tot twaalf of
vijftien maanden gevangenisstraf te ver-
oordeelen.
ENGELAND.
Gehuwde vrouwen weer bij het onderwijs.
Gehuwde vrouwen zullen in Nieuw Zuid-
Wales weer les mogen geven. De intrekking
der beperkende bepalingen v/ordt mogelijk
geacht met het oog op de terugkeerende
welvaart.
Drie jaren geleden was een wet afgekon
digd, welke den gehuwden vrouwen verbood
les te geven op de staatsscholen. Deze wet
werd behandeld in den tijd, dat de crisis
in Nieuw Zuid Wales het ergste werd ge
voeld. De gehuwde dames hebben toen
plaats moeten maken voo- ongeveer 1000
kweekelingen, die te langen tüd on een be
noeming moesten wachten De situatie is
thans aanzienlijk verbeterd.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijziging
N.V. Dakpannen- en Kleiwarenfabrie-
ken voorheen D. van Oordt en Co. Wou-
brugscheweg 10. Alphen a. d. Rijn. Over
leden commissaris: R. P. van Alphen.
Tot diaken der Chr. Geref. Gemeen
te is in de vacature-Van Reenen de heer
Stafleu gekozen.
De heer Willy Kanbier heeft heden
middag zijn van de Haarlemmerstraat
16 naar no. 52a. verplaatste meubelzaak
geopend. De ruime winkel 'oiedt plaats
aan een groote sorteering meubelen, lam
pen, enz., terwijl op de eerste étage enkele
toonkamers zijn ingericht.
Het kerkkoor „Ex Animo" zal evenals
in het vorige seizoen, ook ditmaal enkele
Volkszangavonden geven.
De eerste avond wordt gehouden op 7
Januari a.s. in de Stadsgehoorzaal.
Met ingang van heden opent de heer
P. F. M. Hendriks in het zoo juist vol
tooide perceel Van 't Hoffstraat 35 een
heeren kapsalon annex winkel ln rook
artikelen. Beide zijn geheel van elkaar ge
scheiden, zoodat men er rustig sigaren of
sigaretten kan koopen zonder de salon te
passeeren en omgekeerd. Aan de wanden
van de modern ingerichte salon prijkt een
drietal diploma's van dcor den heer Hen
driks op kapconcoursen behaalde onder
scheidingen.
DUITSCHLAND.
Staatsraad Bruckner De Jodenwetten.
De kerkelijke bladen.
De geheime staatsraad Edmund Bruckner
is te Berlijn overleden.
Bruckner, op 1 Jan. 1871 te Frledersdorf
geborep, is van 1911—'12 gouverneur van
Togo geweest, na tevoren plaatsvervangend
gouverneur van Duitsch Z.W. Afrika te
zijn geweest. Sedert 1919 was hij leider van
de koloniale afdeeling van het departement
van buitenlandsche zaken.
In het officieele commentaar van het
rijksministerie van binnenlandsche zaken
op de wetten van Neurenberg wordt er op
gewezen, dat deze wetten geen maatrege
len zijn om rassenhaat aan te kweeken en
te bestendigen, maar juist bedoeld zijn als
een begin om een bevredigende verhouding
tusschen het Joodsche en Duitsche volk te
krijgen.
Indien de Joden reeds thans eer, eigen
staat zouden hebben, waarin het overwe
gende gedeelte van het Joodsche volk zou
wonen, dan zou men de Jodenquaestie
reeds als opgelost kunnen beschouwen.
Voor de Joden in Duitschland beteekent
de wettelijke afscheiding ook wettelijke
bescherming. Zij zullen voortaan binnen
de grenzen, welke de Staat getrokken heeft
volgens hun aard kunnen leven. Een
Nationale minderheid in den zin van het
Volkenrecht worden zij daardoor echter
niet.
Het Joodsche „Gastvolk" zal voortaan in
politiek, cultureel en bovenal biologisch op
zicht van het Duitsche volk gescheiden
wettelijke maatregelen tot een eigen leven
te dwingen, zal de rassenhaat verdwijnen
en daarvoor in de plaats zal geleidelijk op
beide kanten het gezonde, hartstochtslooze
gevoel komen van elkaar wederkeerig
vreemd te zijn.
Dit duidelijke en koele inzicht alleen
kan een waarborg zijn voor een dragelijk
samenleven van beide volken in het zelfde
Staatsgebied.
De kerkstrijd in Duitschland heeft onder
meer tengevolge gehad, dat de belang
stelling voor zoogenaamde kerkelijke bla
den belangrijk is toegenomen. In het alge
meen schijnen deze kerkelijke organen
minder te kampen te hebben met de uiterst
strenge censuur, waaronder in het Derde
Rijik de dagbladpers valt. Ook al worden er
aanhoudend heele oplagen van kerkelijke
bladen in beslag genomen, toch gaan de
redacties ervan voort, artikelen en mede-
deelingen te publiceeren. welke men elders
vergeefs zoekt.
Het weekblad „Der Katholik", een offi
cieel orgaan van het bisdom Berlijn, be
reikt, op het oogenblik een oplage van
74000 exemplaren, een cijfer, dat door de
meeste groote dagbladen niet geëvenaard
wordt. Naast ..Der Katholik" heeft het
officieel orgaan van het bisdom Berlijn,
„Die katholische Kirehenzeitung", een bijna
evengroote verspreiding. Het oplagecijfer
van deze beide Zondagsbladen nam in het
afgeloopen jaar met bijna 40 toe.
Het veertiendaagse!) orgaan der Belijde-
niskerk, de „Junge Kirche". begint deze
maand zijn vierden jaargang met een op
lage van 30.000 exemplaren. Het heeft dus
4000 abonné's meer dan het weekblad der
Duitsche Christenen, hetwelk sedert eeni-
gen tijd onder den titel „Positives Christen-
tum" verschijnt.
Het rechtzinr^g protestantsch weekblad
„Der Reichsbote", dat zich zelf een publi
catie deT Duitsche Evangelische Kerk
noemt en zeer dicht bij het Bslijdenisfront
staat, is een der weinige kerkeliike bladen,
die hun oorspronkelijken b:perkten om
vang hebben behouden. Het blad heeft een
oplage van 9000 exemplaren.
Kenmerkend voor de huidige Duitsche
toestanden op kerkelijk gebied is het feit,
dat al deze organen een mime plaats heb
ben ingeruimd voor mededeelingen betref
fende andere confessies. Niet alleen treft
men in de Katholieke kerkelijke bladen
een uitvoerige rubriek aan, waarin rede
voeringen en predicaties van Protestar.'c-
sche geestelijken in extenso worden afge
drukt. doch de Protestantscïie kerkelijke
bladen houden er thans zelfs een zeer
actueele Vaticaansche kroniek op na.
ITALIË.
Vocdselverstrekking aan
schoolkinderen.
De Baïilla. de fascitische jeugdorganisa
tie. die in het afgeloopen jaar dagelijks
aan 300.000 schoolkinderen een middag
maal verstrekte, is voornemens, in het
nieuwe jaar dit aantal uit te breiden. Voor
den aanvang van eiken maaltijd zullen de
kinderen het volgende tafelgebed moeten
zeggen:
„O Heer, wij danken U voor het dage-
iijksch brood, dat Gij ons schenkt, deze
zuivere hulp, die zoo weldadig is voor ons
hart. Heer, bescherm ons dierbaar vader
land en onze soldaten, die in Oost-Afrika
met de teekenen der Romeinsche bescha
ving het Licht van het Kruis van Christus
brengen. Bescherm den Duce en bewaar
hem lang voor Italië, dat sedert eeuwen
Uw uitverkoren dochter is. Zoo zij het".
SPANJE.
Rechts roert zich!
De Cortes-leden van de monarchistische
groep en van die der traditionalisten heb
ben elk een nota gericht tot den voorzit
ter van de Cortes, waarin de eene vraagt
de Kamer te doen beraadslagen over de in
staat van beschuldigingstelling voor de
rechtbank der grondwettelijke waarbor
gen. van den president der republiek, en
de andere over de in staat van beschuldi
gingstelling voor dezelfde rechtbank van
den minister-president en de overige mi
nisters.
De monarchistische leden zijn van oor
deel dat het opschorten der begrooting
bij decreet en het op recès houden van het
parlement tot einde Januari anti-grond
wettelijk zijn en onder het Wetboek van
Strafrecht vallen. Zij herinneren er aan
dat krachtens de reglementen van de
rechtbank voor de grondwettelijke waar
borgen de permanente deputatie moet bij
eenkomen wanneer tijdens het reces van
de Cortes een delict tegen de grondwet
wordt gepleegd. Zij verzoeken de perma
nente deputatie der Kamer bijeen te roe
pen.
Wil een verzoek tot het in staat van
beschuldiging stellen van den president
der republiek in overweging worden geno
men, dan moet het op zijn minst door een
vierde van het aantal leden zijn ondertee
kend. Het aantal vereischte handteeke-
ningen bedraagt dus op het oogenblik 109.
Wil een verzoek tot het in staat van be
schuldiging stellen van den minister-pre
sident en van de ministers in overweging
worden genomen, dan moet het op zijn
minst door een tiende van het aantal af
gevaardigden zijn geteekend, in dit geval
44. Tot dusver verzamelden de monarchis
ten 27 handteekeningen voor elk voorstel.
Een voorstel in de Cortes tot het in staat
van beschuldiging stellen van den presi
dent der republiek dient door driekwart
van het aantal leden te worden aangeno
men, in dit geval door 327.
POLEN.
De eisch tegen moordenaars van
minister Pieracki.
In het proces tegen de Oekraïnische ter
roristen, die beschuldigd worden van
moord op minister Pieracki, heeft het
openbaar ministerie aan het slot van het
requisitoir tegen 3 beklaagden de dood
straf geëischt en tegen twee andere hoofd-
beklaagden levenslange tuchthuisstraf.
Tegen de overige beklaagden werden
tuchthuisstraffen van 10 jaar en tegen
slechts 3 straffen beneden de 10 jaar ge-
eischt.
ZUID-AMERIKA.
Ex-sovjet-gezant uit Uruguay
vertrokken.
Menkin en het personeel van de legatie
zijn heden naar Europa vertrokken. De
cud-gezant deelde mede, dat de volkscom
missaris voor buitenlandschen handel van
de sovjet-republiek aan alle sovjet-Rus
sische economische organisaties heeft ver
boden goederen van Urugueeschen oor
sprong te koopen.
De sovjet-Russische handelsorganisatie
in Uruguay zal worden ontbonden.
JAPAN.
Nieuwe beproevingen voor den boeg.
De nieuwjaarsboodschap van Kawasjima,
den minister van oorlog, aan het Japan-
sche volk zegt, dat Japan aan verdere be
proevingen het hoofd moet bieden en de
territoriale onaantastbaarheid moet bevei
ligen. „De toestand ln de landen, die Japan
omringen, staat nog onder den zwaren druk
der mogendheden en Is zoo netelig, dat het
smeulende vuur noodlottig kan blijken.
Deze hinderpalen moeten worden opge
ruimd, overwonnen door de gemeenschap
pelijke inspanning van publiek en militai
ren. Nooit, i" de vereende inspanning van
het gehccle volk zóó dringend noodzakelijk
geweest als op dit oogenblik. Japan zal zich
ontoombare inspanning moeten getroosten
om zich een weg te banen door de beproe
vingen".
BINNENLAND.
Prijsconventie in de dakpannen-industrie.
(Binnenland, 3e Blad).
Een nota der Nationale Unie inzake de
regeerkracht der democraten. (Binnenl.
3e Blad).
Autobus onder Maastricht van een dijk
gevallen. Zeven gewonden. (Gemengd,
4e Blad).
Opnieuw aardbevingen op Sumatra.
Geen schade. (Uit Ned. Oost-Indië, le BI.)
BUITENLAND
Suvich betuigt den Zweedschen gezant
te Rome zijn spijt over het treffen der
Zweedsche Ambulance. (3e Blad).
De Italiaansche pers eischt toepassing
der „moorddadigste" oorlogsmiddelen. De
Negus dreigt met represailles. (3e en le
Blad).
De Spaansche monarchisten eischen ver
volging van den president en de regeering.
(Buitenland, le Blad).
Overleden is de Belgische oud-minister
Destreé en de Duitsche geheimraad Bruck
ner. (Buitenland, le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN,
EERSTE BLAD.
RUSLAND.
Zaakgelastigde van Uruguay uit
Moskou vertrokken.
De plaatsverv. zaakgelastigde van Uru
guay, Carlos Masanes, is uit Moskou ver
trokken.
VEREENIGDE STATEN.
De neutraliteitswensch.
Naar de „Washington Post" bericht, is
het denkbeeld om den president de mach
tiging te geven overeenkomstig de nieuwe
neutraliteitswet vast te stellen, wie aan
valler en wie slachtoffer is, opgegeven.
Men gelooft echter dat vandaag of
Maandag een nieuw wetsontwerp zal wor
den ingediend bij het Congres, waarbij den
president een volmacht zal worden gege
ven om den uitvoer van petroleum, ka
toen. ijzer, koper en andere materialen te
handhaven op het vredespeil. Elk embargo
of beperking door den president gelast,
moet onpartijdig worden toegepast op alle
oorlogvoerenden wat ook haar recht of
onrecht in den oorlog is.
Het blad gelooft dat dit ontwerp
de goedkeuring heeft van Cordell Huil, se
nator Pittman, Reynolds de voorzitters
der commissies van buitenlandsche zaken,
van Senaat en Huis van Afgevaardigden.
UIT HET VERRE OOSTEN.
Om Mongolië.
De bladen publiceeren een interview
met den voorzitter van den ministerraad
van de republiek Mongolië, Gendoen. Op
de vraag of er gevaar bestaat voor een
nieuwe poging van de zijde van Japan en
Mandsjoerije. het gebied der republiek te
bezetten, verklaarde Gendoen, dat het
optreden der Japansche en Mandsjoerij-
sche troepen aan de grenzen, in het af
geloopen jaar op voldoende duidelijke
wijze hun bedoelingen aangetoond hebben.
Gendoen verklaarde voorts, dat de voor
bereiding voor de bezetting van de Mon-
gooische volksrepubliek vooral ten doel
heeft, een einde te maken aan de onaf
hankelijkheid en de republiek te veran
deren in een tweede Mandsjoerije, van
waar uit het gemakkelijk zal zijn verdere
aanvallen op China en Sovjet-Rusland
voor te bereiden.
Wij willen niet worden betrokken in
buitenlandsche combinaties .wij verdedi
gen en zullen steeds verdedigen onze
eigen grenzen en onze onafhankelijkheid.
IJMUIDEN. 3 Jan.
VISCHPRIJZEN.
Tarbot per K.G. f. 1. Griet per kist van
50 K G. f. 28—17. Tongen per K.G. f. 1.04
—0.64, Groote Schol per kist van 50 K.G.
f.12 Middelscho! f.1513. Zetschol f.17
16.50 K!ane Schol f. 20—12.50 Kabel-
jcuv.' c?r kl :n '25 K.G f 5033 Gul
len oer kist van 50 K.G. f. 10—4.50 Wij
ting f 4.50—3 50
Aangekomen 1 Stoomtrawler: UM. 88
met f. 2224.
