rrr
Ivorol De Nederlandsche Tandpasta
De Scheldemusch de lucht in
„AZEV, DE VERRADER"
LEIDSCH DAGBLAD - Vierde Blad
Vrijdag 6 December 1935
Een proettoestel met
afwijkend type.
Het is nog maar een begin
MIJNHARDrs
laxeer-
tabletten
CORRESPONDENTIE.
BURG. STAND VAN LEIDEN
(Van onzen reisredacteur)
Nederland ia reeds lang een land, waar
groote belangstelling bestaat voor de
luchtvaart en waarheen ook het buiten
land steeds de oogen gericht heeft met
betrekking tot dezen nieuwen tak van tech
niek. En niet ten onrechte. Thans weer is
het Vlissingen, dat bezig is met belang
rijke dingen op dit gebied voor den dag te
komen. Daar zetelt de Koninklijke maat
schappij De Schelde, waar de bekende
Nederlandsche vliegtuigconstructeur T. E.
Slot en nieuw type vliegmachine aan het
bouwen is, dat deze belangstelling ten volle
verdient.
De Scheldemusch. zooals het eerste
model genoemd wordt, is in zooverre ge
reed gekomen, dat men er onlangs mee de
lucht in is geweest. In verband daarmede
zijn wij eens met den heer Slot gaan pra
ten, die ons het een en ander ervan heeft
verteld en ons zijn nieuwste product heeft
getoond.
Zijn nieuwste product. Want reeds meer
dan twintig Jaar is deze man, die zoo ge
heel tezamen met de Nederlandsche lucht
vaart is opgegroeid, in dit vak werkzaam.
Bij verschillende maatschappijen in bin
nen- en buitenland heeft hij ervaringen
opgedaan in allerlei functies en reeds van
1911 stamt zijn eerste ontwerp: een vlieg
tuigje, gemaakt in den stal bij het ouder
lijk huis. Wat is er sinds dien niet alle
maal gebeurd op dit gebied, maar hoezeer
ook verschilt dit eerste model van de latere
door den heer Slot ontworpen vliegtuigen!
Zijn arbeid bij de Panderfabriek, waar hij
onder meer den bekenden Postjager
bouwde, ligt bij ieder nog versch in het
geheugen.
Afwijkend type.
De Scheldemusch wijkt van de typen der
laatste jaren opvallend af. Het bedoelt een
toestel te zijn, aldus vertelde ons de heer
Slot. waarmede op een zeer veilige wijze
en veel goedkooper dan met andere vlieg
tuigen gevlogen kan worden. Het zal het
beoefenen der vliegsport belangrijk goed
kooper maken en het veel meer voor ieder
een geschikt doen zijn. Men kan het ver
gelijken met b.v. een kano of een fiets,
waarmee men kleine tochtjes maakt, doch
die ook wel voor groote reizen geschikt
zijn. Voor het laatste doel is de musch ook
niet in de eerste plaats bestemd', het is
voor menschen, die de luchtvaart om der
wille van haarzelf beoefenen.
Dat is dus het sociale doel van de Schel
demusch. In de tweede plaats is het een
experiment van allerlei nieuwe luchtvaart-
opvattingen. Daarbij heeft men echter
steeds de veiligheid, de mogelijkheid tot
massaproductie en den prijs als beoordee-
llngsfactor in het oog gehouden Deze
experimenten kunnen voor de toekomst
van de militaire en de burgerluchtvaart
van groot belang zijn. De opvatting van
den opbouw met de combinatie van ver
schillende vondsten is anders dan men tot
heden toe gewend was. Alleen in Amerika
zijn enkele van deze combinaties toegepast,
doch men heeft ze daar nog niet zoo sterk
doorgevoerd als hier. De daar verkregen
resultaten zijn evenwel bijzonder bemoe
digend.
Bouwt U dus daarop voort, vroegen we.
Neen, dat doen we niet, was het ant
woord. want we weten er eigenlijk niets
van. Er zijn eenige resultaten bekend en
foto's zijn gepubliceerd, maar we weten
niet. hoe ze die resultaten bereikt hebben.
Er is daar verder nog niets over openbaar
gemaakt, moet u denken. We hebben hier
geheel onze eigen opvattingen, hetgeen de
eerste proeven op het vliegveld Vlissingen
hebben bewezen. Hte type van de musch
is geschikt om in den vliegtuigbouw in
het algemeen nieuwe mogelijkheden te
scheppen.
Musch en pou.
Heeft u het beginsel van de Pou du Ciel
hierin verwerkt?
De musch heeft er in het geheel niets
mee te maken. Het doel, dat Mignet zich
met het ontwerpen van de pou gesteld
heeft, meen ik met de Scheldmusah te
zullen bereiken.-De pou is een interessant
experiment, maar Mignet heeft andere
inzichten dan wij
Bij de eerste proefnemingen heeft de
musch zeer goed gevlogen, doch de motor
bleek niet te voldoen. De kracht ervan was
niet zoo groot, als door de fabriek was
opgegeven. We hebben hem teruggestuurd
en de fout schijnt al te zijn gevonden
Jammer is alleen, dat dit alles zoo lang
ophoudt. De douane heeft de afwikkeling
ervan ook al niet bespoedigd. Als we straks
een motor terugkrijgen, die de beloofde
34 P K. levert, gaan we dadelijk weer aan
den gang.
De Scheldemusch is een tweedekker,
waarvan de ondervleugel achterwaarts ge
plaatst is. De vleugelspanwijdte is zes
meter en de lengte is ongeveer even groot;
het gewioht bedraagt 185 KG. In plaats
van een trekschroef heeft het toestel een
drukschroef en de staart is geheel open,
zoodat deze dus niet afgeschermd wordt
door luchtstroomingen over de romp, het
geen derhalve ideale besturingsmogelijk
heden geeft.
U grijpt dus hiermede terug naar het
oorspronkelijke type vliegtuig van 1902?
Laat Ik u in verband daanmee dit zeg
gen; Er is op dit gebied op de geheele
wereld maar één stel groote mannen ge
weest, dat waren de gebroeders Wright.
Die hebben alles uitgevonden; wij hebben
de luchtvaart verfijnd en verbeterd en
daarbij hebben we hun wegen dikwijls los
gelaten. doch we komen er allemaal op
terug. Nu hebben we ze weer op modern
wetenschappelijke wijze toegepast.
Drie wielen.
Het onderstel is ook anders dan gebrui
kelijk, merkten we op.
Ja, er zitten drie wielen onder, waarvan
het voorste met aparte pedalen bestuur
baar is, zoodat men met het toestel op den
grond kan manoeuvreeren als met een
automobiel. Het is scharnierend en heeft
aan de apdere zijde één steunpunt, dat
van een olieveering voorzien is. Op het veld
heeft dit systeem reeds zeer goed voldaan.
Verder hebben we het patent van Handley
Page gekocht voor de .slots", een veilig
heidsinrichting aan de vleugels, die reeds
op veel vliegtuigen toepassing heeft ge
vonden. Het geraamte bestaat uit gelaschte
stalen buizen, de vleugels zijn van hout
met triplex en linnen overtrokken.
In alle opzichten is ernaar gestreefd, het
toestel zoo goedkoop mogelijk te maken,
zoodat velen, voor wie de luchtvaart thans
onbereikbaar is, het kunnen bezitten. Dit
eerste toestel is gemaakt voor één per
soon, doch de principes, die erbij gebruikt
zijn, zijn ook verwerkbaar in grootere toe
stellen.
Heeft dit toestel nu nog wel iets te maken
met Uw Panderjager; het lijkt er op het
eerste gezicht zoo heel weinig op, vroegen
we verder.
Alle ervaringen, die ik in al die jaren,
dat ik vliegtuigen maak en heb helpen
maken, heb opgedaan, zitten er in. Dus
vanzelfsprekend ook die van de Pander
toestellen, welke ik heb gebouwd. Bij de
SoheldemusCh wordt alles eerst in den
grond bestudeerd, in de praktijk beproefd
en getoetst, en als we dan met de hand
op het hart kunnen verklaren, dat het goed
is. willen we het pas aan de markt
brengen
Bent U al in bespreking omtrent even-
tueelen verkoop van dergelijke toestel
letjes?
Met niemand, antwoordde de heer Slot.
Het toestel is van de maatschappij De
Schelde en er wordt niets meer gedaan,
RECLAME.
verken zacht en zeker^
ooos 60ct
kerW 1
A. v. S., Noordwijk-Binnen. Wij kun.
nen uw stuk niet plaatsen, daar het han
delt over interne geloofskwesties zonder de
beroepskwestie, waarom het gaat, aan te
roeren.
C. A. P. M„ te Leiden Alleen voluit on
derteekend kunnen wij Uw stuk plaatsen.
GEBOREN.
Sijtje, dr. van W. F. v. Es en J. v. Polanen
ONDERTROUWD.
J. G. v. Heuzen, jm., 25 J. en J. Ravens-
bergen, Jd. 24 j.
OVERLEDEN.
K. Vonk, m.. 32 J. M. v. Gelder—Her
mans, wede., 89 J.
voordat het geheel klaar is. Wij hebben
nog heel veel dingen op ons programma,
die met dit toestel geprobeerd moeten
worden, daarom kan het nog zeer lang
duren, voordat we voor het publiek gereed
zijn. Men moet vooral niet denken, dat
de zaak zoo maar dadelijk af is. Neen, we
kunnen nu eigenlijk pas goed aan het werk.
En de concentratie in den vliegtuigbouw,
was onze laatste vraag, hoe denkt u daar
over
Over die kiwestie zou ik u veel kunnen
vertellen, maar ik wensoh me er niet over
uit te laten.
RECLAME.
5111
MARIKA RÖKK.
Marika Rökk. een jonge Hongaarsche
artiste, die od een wel zeer veelzijdige ont
wikkeling kan bogen is. zooals wij reeds
berichtten door de Ufa voor de film ont
dekt Zij kan zingen, paardrijden, dansen,
in alles blinkt zij uit: met de grootste be
langstelling wordt dan ook haar eerste
Ufa-film tegemoet gezien: „Lichte cava
lerie". waain zij als een gevierde danseres
van een groot circus optreedt.
..Hoe Marika tot haar tooneelloopbaan
gekomen is? Naturuliik door het beroemde
..toeval". Tijdens een prachtig voorjaar
logeerden we in Keszthely-Hévir een
prachtig rustig badplaatsje Ik maakte, zoo
vertelt haar vader met m'n vrouw een
middagwandeling en zag in de verte een
kleinen volksoploop Naderbii gekomen
ontdekten wii. als middelpunt der publieke
belangstellingonze bloedeigen dochter!
Marika heeft zich zeker belachelijk aan
gesteld. meende mijn vrouw. Doch wat
bleek het geval? Er speelde in een restau
rant een strijkje en de meesleepende mu
ziek was haar blijkbaar in de beenen gaan
zitten. Spontaan begon Marika naar haar
kinderlijke fantasie te dansen, dat het een
lieve lust was en tot groot genoegen van
de andere badgasten. Daaronder bevond
zich ook de groote Hongaarsche actrice:
Maria Jaszal. Zli vroeg het kind naar haar
ouders en toen zij bii ons was zelde ze
met groote overtuiging; ..Uw dochter moet
baar brood absoluut op le planken gaan
verdienen: zij zal u veel plezier bezor
gen
Wij hebben tenslotte den goeden raad
opgevolgd. Maria Jaszai heeft net zoo lang
gepraat tot wij toestemming voor dansles
gaven".
.M'n vader" zoo zegt ..heeft me
lndertiid meegenomen naar Amerika,
waar ik niet alleen veel heb kunnen lee-
ren doch waar ik ook reeds m'n eerste
groote successen heb geboekt Daarna ben
ik naar EuroDa teruggekeerd waar ik in
tal van groote steden e astvoorstelling heb
gegeven, o.m. tweemaal in Berlijn. Ik
werd als een ..Amerikaansche danseres"
ta"—""*ndlgl en heb veel succes eeoogri".
Ook oo ander gebied hef' Marina Rökk
lich echter met goed gevolg bewogen en
door practische ervaringen haar kennis
verrijkt. Na revue en operette kreeg zij
rollen in tooneelstukken ernstige rollen
zelfs en het duurde niet lang of zli
behoorde tot de meest gevierde actrices van
Boedapest Haar optreden beteekende
steeds tot in de nok gevulde zalen. En ten
slotte staat Marika ook nog als acroba-
trice ..haar mannetje". Haar lenigheid
bij gymnastiek en anlere sporten is zeld
zaam en toen zij voor de hoofdrol in
..Ster der manége" moest leeren paard
rijden deed ze dat. als alles zeer grondig:
na 6 lesuren leerde ze niet alleen in het
zadel zitten doch ook. om op den rug
van het paard te dansen en te zingen! Na
successen in Boedapest en Weenen kwam
ze tenslotte aan de film
Zulk een succesrijke loopbaan van deze
thans nog slechts 21-jarige actrice zou
zeker nog niet tot zoo'n bloei gekomen
ziin. zonder haar jarenlangen insoannen-
den arbeid, zonder de grootste zelfdisci
pline die zii steeds weer toont. Zij weet
wat ze wil. is consequent ook wanneer zij
daarbij hard voor zichzelf moet zijn.
LANG S „LILIOM".
Fritz Lang. de bekende regisseur, o.a.
van de Nibelungen en Metropolis vervaar
digde een nieuwe, spannende film. name
lijk „Liliom" met Charles Boyer en Made
leine Ozeray in de hoofdrollen. Hierboven
deze beiden in dit werk dat een prachtige
stijging vertoont en dat deze week hier
te zien is.
o
GERARD RUTTEN REGISSEERT
WEENSCHE FILM.
DE LAATSTE CREATIE VAN
„ELISABETH BERGNER".
Tot de productie van United Artists, die
dit seizoen in ons land wordt vertoond be
hoort ook de verfilming van het bekende
Engelsche tooneelstuk „Ga nooit van me
weg" (Escape me lieveri.
Het was gedurende de reeks opvoeringen
der Duitsche bewerking van .The Con
stant Nymnh" te Berlijn, dat bij Margaret
Kennedy het plan rijpte om een stuk te
schrijven, dat geheel op de speciale talen
ten van de beroemde actrice zou zün af
gestemd. Ze maakte een ruwe conceptie
en zou deze aan Bergner laten zien Ze
wou eens een dagje met de tragedienne
doorbrengen, en als deze wat voor de ont
worpen rol die van deugnietje en
zwerfstertje voelde, zou de schrijfster
direct naar Londen terugkeeren en aan
het tooneelstuk gaan arbeiden. Ze wilde
dus efficient te werk gaan.
Maar is zoo iets te doen. wanneer twee
vrouwen, die elkaar goed kennen maan
den lang elkaar niet hebben gezien? Er
werd over alles en nog wat gepraat, maar
1 toen de tooneelschrijfster enkele dagen
later naar Engelang terug gevaren was en
door den producer Charles B Cochran
van boord was afgehaald vernam deze
tot zijn groot misnoegen, dat ze geen tijd
had gehad om met Elisabeth Bergner over
het stuk te nraten.
Drie maanden verliepen, gedurende welke
miss Kennedy dood was voor het Londen-
sche gezelschapsleven, en noch Cochran
noch Bergner hoorden iets van haar. Toen
de actrice beladen met lauweren, uit Ber
lijn terugkeerde, dook zij meteen in een
stapel manuscripten weg in de hoop. dat
er een stuk bij was. geschikt om door
haar in Londen te worden gespeeld. Ze las
weken en weken lang. maar niets kon
haar bekoren.
Op een avond kwam ze van den schouw
burg terug, toen ze bij haar in de huis
kamer het manuscript van .Ga nooit van
me weg" op tafel vond liggen. Miss Ken
nedy had het. maar op goed geluk af vol
tooid. Om één uur 's nachts zette de
actrice zich bij den haard aan het lezen,
en om drie uur had ze het zaakje door
gewerkt terwijl er een kwartier later al
een telegram naar de schrijfster was ver
zonden. waarin niets dan enthousiasme
was uitgedrukt
In December 1933 trad Elisabeth Bergner
te Londen in het nieuwe stuk op. dat acht
maanden lang volle zalen bleef trekken.
Weldra besloot Herbert Wilcox, de be
kende filmproducent, het zoo buitenge
woon succesvolle tooneelstuk te verfilmen,
en hiertoe engageerde hii niet alleen
Elisabeth Bergner maar ook haar voor
naamste medespelers: Hugh Sinclair,
Griffith Jones en Leon Quartermaine.
Margaret Kennedy stelde zelf uit haar
werk een draaiboek samen en dr. Paul
Czinner. Bergneris echtgenoot, werd ook
bij deze film weer haar regisseur.
Met Paula Wessely in de hoofdrol.
Gerard Rutten. de regisseur van „Dood
Water" welke film op het oogenblik voor
uitverkochte zalen te Weenen vetoond
wordt en een ongekend artistiek en pu
bliek succes heeft is door een Weensche
filmcombinatie ultgenoodigd dezen zomer
een film t« regisseeren met Paula Wessely Mickey-Mouse-film.
in de hoofdrol.
MICKEY MOUSE IN KLEUREN.
„The Band Concert".
Dit jaar is de Amerikaansche filmster
Mickey Mouse zeven jaar oud geworden.
We hopen dat de jaren des verstands"
hem niet te wijs zullen maken want we
zien ons muisje maar het liefst dolle
dwaasheden verkoopen. Toch is er met
Mickey in zijn zevende levensjaar iets zeer
belangrijks gebeurd: zijn geesteliike vader
Walt Disney heeft hem een kleurig pakje
aangetrokken en zoo zal men binnenkort
kunnen genieten van de eerste gekleurde
Hierboven een scène uit de boeiende film ..Azev. de Verrader", waarin op sClirille
wijze geschilderd wordt, hoe een bekend spion heult met de eene zoowel als de
andere partij en zelfs in ziin rol van zorgzaam huisvader vetarouwen weet te
winnen, dat hii schandelijk misbruikt. Meedoogenloos gaat hij te werk. onschuldig
worden vele onschuldlgen door zijn toedoen naar Siberië gevoerd fel en raak
geteekend is deze wreede periode uit de werkelijke historie, die zoo velen tot
slachtoffer maakte.
Al een paar jaar kennen wil van Disney
gekleurde teekenfilms. n.l. de zoogenaam
de Silly Symphonies, en op dat bonte
celluloid zagen we o.a Hans en Grietje,
koning Neptunus. de ark van Noë. voorts
de drie kleine varkentjes met den grooten.
boozen wolf en verder de vliegende muis.
de lentegodin en niet te vergeten: de
waterbabies. allemaal figuren van teeken
films welke volgens het drie kleuren-
systeem van de Technicolor Corp zijn
vervaardigd. In de bonte ..cartoons" van
andere herkomst dan Disney's speelsche
en vruchtbare teekenstift ziin maar twee
kleuren verwerkt.
De eerste gekleurde ..Mickey" vertoont
het populaire knaagdiertje als kapelmees
ter of bandleider. Aan „The Band Con
cert" zoo heeft Disney zijn schepping
gedoopt nemen de verschillende dieren-
typen deel die Mickey steeds op het film
doek vergezellen: Paddy Pig. Horace Hor-
secollar. Clarabelle Cow. the Goof en
Giddy Goat. De hoofdfiguur zelf die een
fraai uniform draagt, zwaait een dirigeer
stok terwijl hii op een verhoogine staat.
De film begint hiermee dat het orkest op
het punt staat de Ouverture van „Wil
helm Teil" te vertolken, maar als ze heb
ben ingezet, worden ze gestoord door de
eend Donald Duck die. veel luidruchtiger
dan onze Pinda-chineczen apenootjes te
kooo aanbiedt en ten slotte een piccolo te
voorschijnt haalt het podium opspringt en
pp ziin eigen houtie" een deuntje ten
beste geeft. Er steekt nu een hevige storm
od. die de storende geluiden wegvaagt en
dan komt de Ouverture tot een uitbundig
1 en schitterend slot.
Had de groote Rossini wel ooit kunnen
droomen dat ziin „Wilhelm Teil" nog eens
op een dergelijke hoogst eigenaardig»
wiize zou worden uitgevoerd? In ieder ge
val steekt Mickey Mouse hier haast een
dirigent als Willem Mengelberg naar dl
kroon. en. het enorme succes indachtig
dat Disney's werk alom oogstte, mag men
zeker verwachten, dat ook ..The Bana
Concert" zoowel om het beeld als om den
toon. het publiek als bil den eersten noos
zal veroveren!
THE LIGHT THAT FAILED.
Arthur Hornblow. een van Paramount»
productieleiders, heeft onlangs een bezoe
aan Europa bracht, voornamelijk met a
bedoeling met Rudyard Kipling de.,v^, t'
ming van diens The Light that
bespreken. Deze film. waarin Gary coop
de hoofdrol zal spelen, gaat nu spoed* «I
productie onder de auspiciën van
blow.
„HET LEVEN IS NIET ZOO KWAAD'
Zoo juist zijn de opnamen van o S
Majestlc-film „Het leven is "fe
kwaad", waarin Lou Bandy en rieai
la Mar de hoofdrollen vervullen, en
onder regie van Haro van Peski en
ductleleidlng van Willen Hartog w
genomen. beëindigd.De film zal me m
mis van dit jaar haar Nederlandscne p
mière beleven. z-iM
