De begrooting voor Justitie.
ptc Jaargang
LfitDSCH DAGBLAD, Zaterdag 16 November 1935
Derde Blad
No. 23205
gBÜITENL. WEEKOVERZICHT
Scherpe spreektijdrantsoeneering in de Tweede Kamer
PARLEMENTAIR OVERZICHT
Minister Van Schaick over de zaak Van 't Sant.
be engelsche verkiezingen
EN HET groote conflict.
ne Engelsche stembus heeft gesproken
hoewel de volledige uitslag nog niet
Mitnd is. t°ch is reeds een overzicht te
Eileen van den uitslag. Deze is, dat de
Stiönale regeering zich opnieuw heeft
«nefcerd van een meer dan voldoende
«■■eerderheid, oftewel „working majority",
«jals de Engelschman dat uitdrukt. Dat
^overwinning van 1931 niet zou worden
«ihaald, och, dat sprak van zelf; de
Jraa» was slechts of de meerderheid niet
(ye mate zou zakken, dat althans ge-
mroken zou kunnen worden van een
Soreele nederlaag Waarschijnlijk was
at geenszins, dooh wie weet ooit precies,
fat er onder de kiezere leeft en gist?
De uitslag is zoodanig, dat de regeering
rich volkomen veilig kan voelen. De meer
derheid, die de conservatieven alleen
neds bezaten, is behouden gebleven, al is
deae dan niet meer zoo overstelpend als
la "het vorige Lagerhuis. De re geerings-
jjberalen van sir John Simon en de natio-
aai-labour van Mc Donald, zij zullen
ilechts weinig invloed kunnen doen
telden. Mc Donald leed intusschen een
Jware nederlaag, waardoor de vraag ge-
fettigd wordt, of zijn prestige niet te erg
leeft geleden om ln dit kabinet zitting
te kunnen blijven houden door elders nog
eens een kans te wagen, als een partij
genoot voor hem wil bedanken.
Dat het Engelsohe parlement zoo'n
overduidelijke meerderheid aanwijst, dankt
bet eilanden-rijk aan het kiesstelsel, neer-
tomend op het overwinnen van dengene,
lie ie meeste stemmen verwerft, los van
lenige meerderheidsidee! Wanneer in Brlt-
laaiiie het kiesstelsel der evenredige ver-
legenwoordiging zou gelden, dan had geen
Ier partijen een meerderheid.... en zou
ook voor Engeland de vraag rijzen, of het
»it wel weer daartoe zou komen! Juist
sjor behoud van het parlementaire stelsel
(huilen er dus wel zeer evidente voor
alen in het Engelsche systeem.
Ongetwijfeld zullen beide partijen zich
levreden toonen, de conservatieven wegens
te! behouden der meerderheid, labour
regens de meer dan verdubbeling van
baar aantal mandaten, al blijft zij ver in
Ie minderheid.
De laatste twijfel omtrent handhaving
Ier Engelsche buitenlandsche politiek is
ingevolge van dezen stembus-uitslag defi-
Bilief weggevallen. De oppositie zal zelfs
rerder een stuwkracht daarbij blijken dan
Rii rem! En in dit opzicht zijn de ge-
artenissen in Egypte van groote betee-
knis. Nimmer heeft daar te lande de
Md-partij haar strijd voor de volledige
afhankelijkheid opgegeven en het
preekt bijkans van zelf, dat de Ita-
tansch-Abessijnsche oorlog voor haar
si prachtige gelegenheid vormde om in
aebel water te visschen. Egypte is voor
igeland een levensbelang met het Suez-
fcaal en de Roode Zee. Nooit zal Enge-
aar een ander als heerscher dulden!
loyale Egyptische medewerking is
kntengevolge voor Engeland van het
saste belang; wel, redeneerde de Wafd,
moet Engeland daarvoor ook wat
ner hebben en eenige concessies doen in
fe richting onzer onafhankelijkheid. Het
is niet zoo dom gezien en wellicht zou in
li? richting iets te bereiken zijn geweest,
lanneer handig was gemanoeuvreerd. De
ftkozen weg van het verwekken van anti-
Engelsohe onlusten, waarbij reeds dooden
in vele gewonden vielen, zal echter geen
baat geven; deze manier zal Engeland als
'au zelf drijven tot het uiterste verweer,
laar het immers in deze buurt niet in
tr,zekerheid wil verkeeren of bevreesd zijn
'oor verrassingen! Maar is de Wafd onder
leiding van Nahas pasja wel verantwoor-
felijk voor de onlusten?
Nahas pasja.
Ziedaar de vraag, die momenteel gesteld
wrdt en niet ten onrechte, daar immers
le stemming onder de Egyptenaren in
ioorsnee fel anti-Italiaansch is en pro-
Jbessijnsch! Engeland heet momenteel de
hmpioen voor Abessynië Zouden die
cnlusteoi niet kunnen zijn verwekt onder
■hliaanschen invloed, waarbij zou zijn
tespeculeerd op de oude waarheid van:
'et hemd is nader dan de rok.
Het is te hopen, dat het anders is. want
h het tegenovergestelde geval zouden de
reeds gespannen verhoudingen tus-
johen Engeland en Italië wel eens beden-
blijk het kookpunt kunnen naderen!
Jfusschen heeft Italië nog eens gepro
beerd tegen het besluit van toepassing
hn sancties. Het heeft dat gedaan in een
die tot alle deelnemende landen
«'onderlijk is gericht; klaarblijkelijk zat
°e bedoeling voor daardoor het tegen ver
achting onder Engelsche pressie, vol-
t'ns Italië! verkregen eenheidsfront
j®[Genève zoo niet te doorbreken, dan
•fen in verwarring te brengen. Het ziet
evenwel wederom bedrogen uit
boen, want, zooals trouwens voor de
lag, daar het sanctie-besluit immers
«n collectieve daad is van de Volken-
"Msleden, het antwoord zal ook collec-
.;'worden gegeven. Natuurlijk volledig
'wijzend en Maandag treden de sancties
"werking He'., '-ceft er een oogenbjik
"bSeleken. dat ;!c r ^nschc premier Laval,
B .°P het oo,<»nb!'l-. echt voor zijn poli-
'even op i inn.'-nlandsch politiek ter-
vj\.'sPeche.l fn&ncieel)de Itaiiaansche
S~J®g wilde steunen, doch hij heeft zich
«>eh maar bedaoht. Ziet de Fransche
TWEEDE KAMER.
BEGROOTING VAN
BINNENLANDSCHE ZAKEN,
De Kamer heeft gistermiddag de be
grooting van binnenlandsche zaken verder
afgehandeld en aangenomen.
Minister de Wilde heeft in het vervolg
zijner rede nog eens met kracht de mee
ning weersproken, als zou het tiem aid
het ware een lust zijn de gemeentelijke
autonomie aan te randen. Hij noemde dit
een „beschuldiging", welke hij niet kan
aanvaarden. Zijn geheele leven is hij een.
voorstander geweest van een krachtig ge
meentelijk zelfbestuur en zijn maatrege
len zijn er tegenwoordig meer op gericht
om dat te behouden en te handhaven, in-
plaats van het te verzwakken. In deze
ernstige tijden zoo zette de minister
uiteen moesten er nu eenmaal zekere
eisehen aan de gemeenten, inzonderheid
aan het financieel bestuur, worden gesteld.
Had de regeering de gemeenten haar gang
laten gaan. dan zouden er vele noodlijdend
zijn geworden, zelfs Amsterdam. Zij ech
ter, die van „afbraak" werden beschuldigd
riep de minister uit en die een krach
tige bezuinigingspolitiek voerden, zij zijn
het geweest, die de gemeentelijke auto
nomie hebben gered. Maar de sociaal
democraten hebben aan die redding niet
mee gedaan aldus de minister en
daarom hebben zij thans niet het recht
tot klagen Indien alle gemeentebesturen
hadden gehandeld zooals de sociaal-demo
craten dat wilden, zou de budgetaire toe
stand der gemeenten zoodanig zijn gewor
den. dat over de geheele linie het zelf
bestuur opgeheven had moeten worden.
De regeering heeft niet anders dan de
gemeente-bestuurders gesteund, die de
noodzaak van bezuiniging en van een
voorzichtige financieele politiek inzagen.
Dat controle noodig was en is op gemeen
ten, die fuaancieelen steun van het Rijk
ontvangen, noemde de minister volkomen
normaal. Aan de hand van verschillende
cijfers heeft hij doen zien, dat in zeer vele
gemeenten de financieele toestand door
de getroffen maatregelen gunstiger is ge
worden, al blijft groote waakzaamheid ge
boden. en al zal de aanpassings-politiek
moeten voortgaan.
De minister bracht hulde aan de ge
meentebesturen, die, niet lettend op im
populariteit, al het mogelijke deden en
doen om de gemeenten te redden.
Er is nog even gerepliceerd; er is ook
bij andere afdeehngen der begrooting nog
even gesproken. Zoo heeft bij de afdeeling
„Armwezen" mevr. Bakker-Nort de belan
gen van de behoeftige Nederlanders in
Duitschland bepleit, in verband met het
groote aantal Duitschers dat in ons land
werkt. Er zijn twintigmaal meer Duitschers
in Nederland dan omgekeerd, vertelde ze
en dit kan zoo niet blijven. Al te goed is
buurmans gek. Ook de heer van der Zaal
heeft er op gewezen, dat de behoeftige
Nederlanders het ginds zeer slecht heb
ben; blijft dit zoo, dan moeten ze maar
terugkeeren, doch dan moeten wil Duit
schers wegzenden. De minister heeft er op
gewezen, dat deze affaire eigenlijk bij
Sociale Zaken thuis hoort, maar hij zal
toch zien, wat hij bij zijn ambtgenoot kan
doen, om tot verbetering van de positie
der behoeftige Nederlanders in Duitsch
land te geraken. Hij was overigens van
oordeel, dat er in de te werk stelling van
Nederlanders ginds verbetering valt te
bespeuren.
Dc Kamer heeft de begrooting zonder
hoofdelijke stemming aangenomen.
HAGENAAR.
Omtrent de zaak van den gewezen
hoofdcommissaris van 's-Gravenhage zijn
inderdaad met niet te miskennen sensa
tiezucht en met veelal doorzichtige be
doelingen door eenige persorganen geheel
of ten deele onjuiste berichten verspreid.
Door enkele persorganen is voorts gesug
gereerd dat in deze een streven aanwezig
zou zijn geweest „de zaak in den doofpot
te stoppen". Niets is minder waar. Toen
de minister met de tegen den hoofdcom
missaris ingebrachte beschuldiging en met
de daarvoor aangevoerde gronden in ken
nis werd gesteld, was zijn onmiddellijke
indruk, dat het hier een strafzaak betrof
van zeer bijzonder gewicht. De integriteit
van ons staatsbestuur is een belang vari
de allereerste orde. Verdenkingen op dit
gebied moeten met de meeste zorg onder
zocht.
Een eersete zorg vormde de vraag aan
wien het onderzoek in deze gewichtige en
om vele redenen hoogst moeilijke zaak
moest worden opgedragen. Het scheen
aangewezen dit onderzoek aan een der
oudere leden van het O.M. toe te vertrou
wen. De minister verzocht daarom den
waarnemend procureur-generaal bij het
Haagsche gerechtshof het onderzoek aan
te vangen, en, zoodra voorloopige resul
taten waren verkregen, schriftelijk ver-
I slag uit te brengen. Nadat dit verslag waa
i binnengekomen is het onderzoek ingevol-
ge zijn opdracht voortgezet door den in
middels van verlof terug gekeerden pro
cureur-generaal bij dat Hof in samenwer
king met den reeds in de zaak betrokken
wd. procureur-generaal. De tijdens deze
onderzoeken gehouden verhooren. de in
gewonnen rapporten en de andere ver
richtingen betroffen daarbij alle de straf
rechtelijke zijde van de zaak; met het
daarnevens bestaande civielrechtelijke ge
schilpunt heeft de overheid toch als zoo
danig geen bemoeienis. Wel is van het ar
bitraal geding. waartoe dat civiele geschil
punt inmiddels aanleiding had gegeven,
in zoover voordeel getrokken, dat de pro
cureur-generaal en wd. procureur-gene
raal ten bate van de strafzaak afschrift
hebben verkregen van de voor arbiters ge
wisselde memories en hun ook op hun
verzoek is toegestaan de verhooren voor
arbiters bij te wonen.
Van dit bijwonen van de zittingen der
arbitrage-commissie door het O M. is later
in zekere persorganen 'n verwijt gemaakt;
dit verwijt berust blijkbaar op een mis
verstand. Namelijk dit, als zou het bijwo
nen van de verhooren voor arbiters in
eenigerlei opzicht in de plaats zijn geko
men voor rechtstreeksche verhooren in 't
strafrechtelijk onderzoek zelf. Dit is in
geenen deele het geval.
Met het vorenstaande moet in deze me
morie worden volstaan daar op de zaak
zelf welke zich in handen van den rech
tercommissaris bevindt uiteraard niet kan
worden ingegaan.
Mijne Heeren, ik hoop, dat deze hulpmiddelen om de vlotte afdoening van de vele
werkzaamheden mogelijk te maken, niet noodig zullen zijn
RECLAME. 2294
Aan de Memorie van Antwoord van de
Tweede Kamer inzake de Justitiebegroo- 1
ting voor 1936 wordt het volgende ont
leend.
Naar een verdere verlaging van de
Justitiebegrooting zal. waar dit zonder
schade voor het essentieele mogelijk is,
zooveel mogelijk worden gestreefd.
Opzegging van het collectieve Haagsche
huwelijksverdrag, met het oog op de ge
wijzigde Duitsche huwelijkswetgeving,
ware niet practlsch, reeds omdat geen op
zegging effect kan sorteeren vóór 1 Juni
1939. Wijziging van de Nederlandsche wet
zou de uit het verdrag voortvloeiende ver
plichtingen niet kunnen opheffen.
Dat er reden is om te spreken van een
zwakke houding tegenover de actie van
de N.S.B., kan bezwaarlijk worden toege
geven.
Het voornemen van de regeering, een
ontwerp van wet ter voorkoming van par
ticuliere machtsvorming op het terrein
der overheidstaak aanhangig te maken
aan welk voornemen zij eerlang uitvoe
ring hoopt te kunnen geven moge het
bewijs brengen, dat de regeering, zoodra
haax de noodzakelijkheid van zekere voor
zieningen is gebleken geenszins draalt om
het noodlge tot het totstandbrengen daar-
1 van te verrichten.
De meening, dat het uniformverbod door
de rechterlijke macht partijdig, n.l. meer
tegen de moderne en revolutionnaire ar-
beidsbeweging dan tegen de nationaal-
socialistlsche en fascistische stroomingen,
zou worden toegepast, mist goeden grond.
Onjuist is de meening van eenige leden,
dat de inbeslagneming van de persen der
„Tribune" onrechtmatig zou zijn geweest;
tot in het hoogste ressort is door den
rechter beslist, dat inbeslagneming van
persen niet in strijd met de wet is. indien
deze gediend hebben tot het begaan van
een strafbaar feit. Evenmin is juist, dat
een strafvervolging tegen de „Tribune"
nog immer niet is ingediend, al heeft be
handeling ter terechtzitting tot dusverre
niet plaats gehad.
Dat de nationaal-socialistische bewe
ging in een tijd van groote internationale
spanning meent de buitenlandsche politiek
van de regeering te mogen aanvallen, op
de wijzp als zij doet, kan door ieder wel
denkend vaderlander niet anders dan ten
zeerste worden afgekeurd. Deze methode
verwondert te meer bij een partij, die zegt
zich op nationaal standpunt te plaatsen.
WAS-en WttlMGMACHINES
premier niet dat hij nog steeds bezig is
om overal zijn bedoelingen in discredlet te
brengen?
Italië heeft zich voorbereid op de
sancties: zal het deze kunnen weerstaan
en zoo ja, hoe lang en tot welken prijs?
Van het oorlogsfront is nog altijd niets
met zekerheid te melden. In het Zuiden
hebben de Italianen een verrassend snel
len voortgang gemaakt, het valt niet te
ontkennen. Doch anderzijds staat vast,
dat die snelle opmarsch nergens op tegen
stand van beteekenis is gestuit, zoodat
overduidelijk is gebleken, dat de Abessij-
nen het moment van tegenstand niet ge
komen oordeelden. Men blijft derhalve in
het duister tasten omtrent de Abessijnsohe
bedoelingen. Toch nadert thans meer en
meer het oogenblik, dat daaromtrent meer
helderheid zal worden geopend; het is
toch niet aan te nemen, dat de terug
tocht door de Abessijnen nog lang zal
kunnen worden voortgezet zonder stel
lingen van groot gewicht prijs te geven!