De regeering verdedigt haar beleid.
Van devaluatie geen sprake.
LEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad
Zaterdag 2 November 1935
INPERKING VAN DE ONGEBONDENHEID
IN WOORD EN GESCHRIFT.
Achterstand bij Defensie
op materieel gebied zal
worden ingehaald.
ICUEEP/
TJEINCENj
O
Wijziging ontwerp-belasting op
de besloten N.V.'s in overweging
Verschenen is de Memorie van Antwoord
der regeering op het voorlooplg verslag der
Tweede Kamer inzake de algemeene be
schouwingen over de Rijksbegrooting voor
1936.
Na een uitvoerige inleiding wijdt de re
geering vervolgens enkele woorden aan de
devaluatie:
De leden, die zich als voorstanders van
devaluatie gedisqualificeerd achtten door
de woorden, die de voorzitter van den raad
van ministers heelt gewijd aan hen, wier
onvaderlaudsllevendheid een groot gevaar
voor het behoud van den gouden standaard
vormt, zijn slachtoffers van een misver
stand. Wie oprecht overtuigd is, dat deva
luatie in het welbegrepen belang van ons
volk is, zal men. ook al is men het met
hem nog zoo oneens, zeker nimmer van
onvaderlandslievendheid mogen beschuldi
gen. Uiterst bedenkelijk is echter het op
treden van hen. die de vraag, of devaluatie
al dan niet in het belang van ons volk is,
koud laat, en die er alleen op uit zijn mo
netaire onrust te verwekken, ten einde
daaruit voor zichzelf persoonlijk voordeel
te trekken. Deze Heden sporen anderen
aan uit den gulden te vluchten, omdat zij
daarvan voor zichzelf voordeel verwachten
en zij zullen, wanneer dat op een ander
moment weer beter in hun kraam te pas
komt. hun slachtoffers aanraden de
vreemde valuta, waarin zij een toevlucht
hebben gezocht, weder te verlaten. Door
hun verderfelijken invloed zijn een aantal
rustige Nederlanders ln onrust gebracht en
er toe gekomen gestaag van de eene valuta
ln de andere te vluchten, uiteindelijk tot
eigen schade en tot groot nadeel voor de
volksgemeenschap. Tegen hen, die zich
niet ontzien dergelijke praktijken te be
oefenen. heeft de voorzitter van den raad
van ministers zijn inderdaad krasse doch
volkomen gerechtvaardigde woorden ge
richt.
Dat de tegenwoordige hooge rentevoet,
die intusschen ln de laatste weken niet on
belangrijk is gedaald, een schade ls voor
het bedrijfsleven, ls voor geen tegenspraak
vatbaar. Die verhooging was echter onmis
baar, wilde de gouden standaard na de ten
gevolge van de ingetreden onrust ontstane
neiging tot kapitaalvlucht kunnen worden
gehandhaafd. De beste dienst, dien men
het bedrijfsleven kan bewijzen, is het be
vorderen van de rust om het monetaire
probleem.
In devaluatie geen heil.
De regeering sluit zich met overtuiging
aan bij de vele andere leden, die in deva
luatie geen heil zien. Zij meent daarbij de
vraag, of het achteraf beter zou zijn ge
weest, Indien Nederland in 1931 tot deva
luatie was overgegaan, te kunnen laten
rusten. Practlsche beteekenls heeft het be
antwoorden van die vraag niet. Afgezien
daarvan is de regeering van oordeel, dat
een devaluatie thans ln ieder geval geheel
andere gevolgen zou hebben dan in 1931.
Niet alleen ls de aanpassing inmiddels zeer
sterk gevorderd, doch bovendien zijn de
prijzen op de wereldmarkt na 1931 nog
zeer belangrijk gedaald, terwijl thans die
prijzen het laagste punt schijnen te hebben
bereikt en zich zelfs hier en daar eenige
stijging voordoet. Het zwaartepunt op mo
netair gebied ligt naar het oordeel der re
geering veel minder ln de hoogte der valuta
dan in haar stabiliteit. Zou de internatio
nale stabiliteit bereikt worden, dan zouden
vele moeilijkheden vervallen, omdat het
aanpassingsproces dan een vasten grond
slag zou hebben verkregen. Het herstel dier
internationale stabilisatie zal naar het oor
deel der regeering door een devaluatie van
onze munt niet worden bevorderd.
Het nemen van maatregelen tegen een
verdere afvloeiing van het goud zou prac-
tisch neerkomen op het prijsgeven van den
gouden standaard. De vrije goudbeweging
is het middel, waardoor die standaard moet
worden verdedigd. De afvloeiing mag daar
om alleen worden stopgezet, wanneer men
de overtuiging heeft, dat die standaard
toch rflet zal zijn te handhaven.
Van heeler harte sluit de regeering zich
aan bij die leden, die opmerken, dat het
niet spreken over deze zaken het beste mid
del is om den goudschat te beveiligen.
Plan van den Arbeid niet
aanvaard.
Inzake het „Plan van den Arbeid" zegt
de regeering. dat als het gaat om de vraag,
of het plan in zijn grondgedachte en in
zijn algemeene uitwerking kan worden
aanvaard, van de zijde der regeering het
antwoord ontkennend luidt.
Het werkfondskapitaal wordt verhoogd.
Betreffende de klachten omtrent de
trage werking van het Werkfonds zij op
gemerkt, dat door vereenvoudiging van
den inwendigen dienst naar bespoediging
wordt gestreefd, doch de oorzaak van
vertraging moet meestentijds gezocht wor
den ln de tijdroovende technische voor
bereiding.
De reorganisatie van het Werkfonds
1934 kan binnen korten tijd tegemoet wor
den gezien.
Door deze voorgenomen reorganisatie
zullen de openbare werken en de indu-
strieele projecten afzonderlijk worden be
handeld Belde zullen echter als tot dus
verre uiteindelijk de goedkeuring van de
mlnisterieele commissie behoeven.
Aangezien ook de regeering overtuigd
is, dat verhooging van het voor het Werk
fonds uitgetrokken bedrag noodzakelijk ls,
zal een daar toe strekkend voorstel wor
den Ingediend.
De regeering is voornemens, na de tot
standkoming der reorganisatie gTOOtere
bedragen te bestemmen voor werkverrui
ming ter verbetering van den toestand in
het bedrijfsleven. In verband met de voor
genomen bevordering der industrialisatie.
Het Rijksbudget.
Het zou ter verkrijging van een reëel
sluitende begrooting noodzakelijk zijn het
Rijksbudget terug te brengen tot een be
drag. niet hooger dan f. 500 millioen Het
ls echter onmogeUJk dit resultaat te be
reiken, zoolang uit hoofde van uitgaven,
rechtstreeks uit de tegenwoordige econo
mische omstandigheden voortvloeiende,
een zeer groot bedrag op de begrooting zal
blijven drukken
Van hoeveel beteekenls de ln de laatste
jaren bereikte bezuinigingen zijn, moge
blljiken uit een vergelijking der huidige
ontwerp-begrooting met de begrooting
voor 1932. Het totaal der uitgaven voor
1932 bedroeg rond f 680 millioen. De be
grooting voor 1936 is ingediend met een
totaal van rond f. 711 millioen. In deze
laatste begrooting zijn echter zeer groote
bedragen ten laste van het Rijk gekomen,
zonder dat daar van uitbreiding van de
overheidstaak sprake was. Deze bedragen
betreffende werkverschaffing en stounver-
leening, de werkloosheidsverzekering, het
spoorwegtekort, enz. vorderen ln 1936
f. 114.5 mill méér dan ln 1932. Telt men
dit bedrag bij het voor 1932 aangevraagde
ad f 680 millioen, dan komt men op bijna
f. 795 millioen. derhalve f. 83.5 millioen
méér dan voor 1936 wordt gevraagd. Neemt
men hierbij nog in aanmerking een zeker
niet abnormaal berekend accres van f. 10
millioen per jaar. dan blijkt, dat uit ande
ren hoofde de begrooting sinds 1932 met
ruim f. 123 millioen ls verlaagd.
De belastingen.
Dat er ln het standpunt der regeering
nopens belastingverhooging een ernstige
wending zou zijn gekomen, berust op een
misverstand. Van den aanvang af heeft
het kabinet op het standpunt gestaan, dat
iedere belastingverhooging in dezen tijd
uiterst schadelijk was en dat zij daarom
zooveel mogelijk moest worden vermeden.
De regeering acht het echter uitgesloten
met behulp van andere dan de reeds voor
gestelde bezuinigingsmaatregelen binnen
enkele maanden het bedrag van f. 26,2
millioen, dat zij met behulp van belasting
verhooging wil dekken, te vinden.
Het wetsontwerp tot het heffen van een
crfsisinkomstenbelasttag was door de
Regeering zoo eenvoudig mogelijk opgezet
om te voorkomen, dat in allerlei casuïstiek
zou moeten worden vervallen Uit hetgeen
de Commissie van Voorbereiding ter ken
nis van de Regeering heeft gebracht, ls
haar gebleken, dat tegen dit systeem
ernstige bezwaren zijn gerezen. Men dringt
er vrij algemeen op aan, met allerlei bij
zondere gevallen rekening te houden, om
dat anders de regeling te onbillijk zal
werken Overweging van deze bezwaren
heeft de Regeering tot de overtuiging ge
bracht. dat de regeling, zooals tij is inge
diend, inderdaad te veel onrechtvaardig
heden bevat.
Van een verdere behandeling van dit
ontwerp heeft de regeering daarom ge
meend te moeten afzien.
Wat geschieden moet met het wetsont
werp betreffende de belasting van beslo
ten vennootschappen, maakt nog een punt
van ernstige overweging uit aan de hand
van het onderzoek der ingebrachte be
zwaren. De Regeering is allerminst voor
nemens van het treffen van voorzienin
gen op het stuk van het misbruik, met het
oog op de belastingheffing van den ven
nootschapsvorm gemaakt, af te zien. De
bijzondere ingewikkeldheid der materie en
de groote belangen van het bedrijfsleven
lelden er echter toe, dat met de behande
ling dezer aangelegenheid veel tijd is ge
moeid.
Een voorstel tot een vrijgezellenbelasting
of tot vertiooging van bestaande belastin
gen voor vrijgezellen ligt niet in het voor
nemen der Regeering. Door den bij de
hefting van de gemeentefondsbelasting
toegepasten bijslag voor ongehuwden wordt
reeds thans met het verschil in draag
kracht tusschen gehuwden en ongehuw
den rekening gehouden
Indien contingenteeringsmaatregelen
worden vervangen door verhooging van
invoerrechten, zal zulks inderdaad kunnen
leiden tot een verhooging van de op
brengst dezer middelen. Met de bate, die
deze maatregelen in den loop van het
jaar 1936 zullen opleveren, kan rekening
worden gehouden, wanneer men bij het
opmaken der begrooting voor 1937 staat
voor de vraag, in hoeverre de thans voor
gestelde belastingverhooging al dan niet
moet worden gphandhaafd.
Wat de belasting op de buitenlandsche
pleizierreizen aangaat vertrouwt de Regee
ring, een regeling te kunnen voordragen,
die noch een belemmering voor het zaken
leven nodh een al te groote mogelijkheid
tot ontduiking oplevert. Een binnenlands
blijven van althans een deel van dat be
drag zal van een retóbelasting een nuttig
gevolg zijn. maar die belasting ls aange
kondigd als een regeling met een in de
eerste plaats fiscaal doel en een prohibitief
karakter zou aan dat doel afbreuk doen.
In hoeverre vooraanstaande landgenooten
zich geroepen zullen gevoelen hun buiten
landsche reizen te beperken ls iets, dat
een leder hunner voor zich zelf moet ult-
maken.
Bevordering van het vreemdelingen
verkeer ls Inderdaad van veel nut. De
regeering stelt zich voor, de relsbelasting
zoo in te richten, dat de kans op buiten
landsche tegenmaatregelen zoo klein
mogelijk zij.
Omtrent den vorm der belasting heeft
de Regeering zich thans een concreet goed
overwogen denkbeeld gevormd.
Dc salarisverlaging.
De Regeering heeft besloten het daar
heen te leiden, dat in het Bezoldigings
besluit Burgerlijke Rijksambtenaren '34
wordt opgenomen een bepaling, tot strek
king hebbende een verlaging met 5 ten
honderd, ingaande 1 Januari 1936. van
alle wedde- en loonbedragen (zoowel die
van de vaste wedden als die van de
minima) toelagen, belooningen, vergoe
dingen enz.;
met dien verstande, dat:
a. het minimum bedrag ad f. 60 per jaar
voor de kindertoelage der ambtenaren op
maand- en weekloon, bulten deze verla
ging vallen.
b. de verlaging voor ambtenaren op
maand- en weekloon, geplaatst ln de ge
meenten der 4e klasse, in stede van op
1 Januari 1936. op 1 Juli 1936 Ingaat.
Het rendement van dezen maatregel kan
blijkens een nadere raming begroot wor
den op plm. f. 11.500 000. dat is dus plm.
f. 1 500 000 meer dan ln het Bezuinlgings-
ontwerp genoemd bedrag van 10 millioen
gulden.
Het ligt in het voornemen der regeering,
deze l'/i millioen gulden aan te wenden,
om eenige in het Bezoldigingsbesluit voor
komende onjuiste verhoogingen recht te
zetten. Aan een daarvoor aangewezen
commissie is opdracht verstrekt, deze aan
gelegenheid in studie te nemen en in den
loop van 1936 advies uit te brengen nopens
de wijzigingen, welke voor het rechtzetten
van die onjuiste verhoudingen in het Be
zoldigingsbesluit moeten worden aange
bracht.
Het laat zich dus aanzien dat over
1936 het bedrag van 1 millioen gul
den niet zal worden verbruikt. Daarom
heeft de regeering tevens besloten, den
aangekondigden maatregel betreffende
wijziging van de salaris- en loonschalen
met éénjarige opklimming ln een twee
jarige met verdubbeling van het bedrag
der periodieke verhoogingen, thans nog
niet aan de orde te stellen, doch daar
mede nog een Jaar te wachten.
Wat betreft een algemeene herziening
van de salarisregelingen voor Jeugdige
ambtenaren, werklieden en onderwij
zers. werd in de Memorie van Antwoord
betreffende het Bezulnlglngsontwerp.
het voornemen kenbaar gemaakt, om
ter verkrijging van een bezuiniging van
ongeveer 8 millioen gulden 's Jaars de
onderwijzers tot hun 24 a 25-Jarigen leef
tijd op een lagere aanvangswedde te
laten.
Er zou dus voor hen een soort aan
loopperiode geschapen worden, gedu
rende welke zij meer een tegemoetko
ming ln de kosten van levensonderhoud
dan een eiegenlijk salaris zouden ont
vangen. terwijl de normale salarisrege
ling pas zou beginnen te werken op den
leeftijd, die thans voor tal van ambte
naren als de beginleeftijd van den effec
tleven dienst gesteld moet worden.
Een kmaatregel, als waarvan hier
sprake ls, kan echter bezwaarlijk wor
den getroffen uitsluitend t.a.v de on
derwijzers, omdat deze groep anders in
een nadeelige uitzonderingspositie zou
worden geplaatst.
De vraag is dus gerezen, of het denk
beeld ook op de Jeugdige ambtenaren
(niet-onderwljzers), de ambtenaren-werk
lieden en op andere categorieën van
jeugdle personeel toepassing zal kunnen
en moeten vinden.
Deze aangelegenheid vormt op het
oogenblik nog een punt van gedachten-
wisseling ln den boezem der regeering.
Indien dit denkbeeld zal worden ver
wezenlijkt in den vorm, zooals de re
geering zich dien aanvankelijk heeft
gedacht, zal b.v. het jeugdsalaris op
18-jarigen leeftijd voor de „ambtena
ren" geen verlaging ondergaan. Ook de
jeugdloonen voor de werklieden, welke
naar de overtuiging der regeeering stel
lig niet te laag zijn, zullen niet worden
aangetast
Het thans reeds in dienst zijnd per-,1
soneel zal door dezen maatregel niet in
Inkomsten achteruit gaan. Dit perso
neel blijft staan op het salaris, waarop
het op het oogenblik van invoering van
den maatregel is gekomen tot het tijd
stip, waarop het in verband met den
leeftijd aanspraak verkrijgt oji een hoo- j
ger salaris. Na de jeugdjaren wordt door
dit personeel van dezen maatregel geéh
nadeel meer ondervonden.
Particuliere machtsvorming.
De indiening van een wetsontwerp
ter voorkoming van particuliere machts
vorming op het terrein van de Over
heidstaak zal binnen afzienbaren tijd
kunnen plaats hebben Inderdaad meent
de regeering. dat de wending, welke
in den laatsten tijd de zaken genomen
hebben, het gewenscht maakt, dat naast
het z.g. uniformverbod mitsgaders de
bestaande bepalingen op het stuk van
vuurwapenen en munitie, voorschriften
worden vastgesteld als thans ontworpen.
Het te verwachten wetsontwerp zal
mede de gelegenheid bieden een nieuwe
en zeer effectieve Overheidscontrole
in te voeren op de burgerwachten en
dergelijke organisaties van oartlculie-
ren, van welke overigens als vaststaan
de raag worden aangenomen, dat zij zui
ver legale doeleinden dienen en zonder
voorbehoud gezagsgetrouw zijn.
De N. S. B.
De publicaties van de N.8.B. hebben
de voortdurende aandacht. Afgezien
van de vraag, of een verbod van be
paalde organen op het oogenblik ge
wenscht zou zijn, laat de Grondwet
zulks niet toe. Intusschen zullen maat
regelen worden getroffen, opdat tegen
de strafbare uitlatingen in de pers stren
ger dan tot dusver worde opgetreden.
Gelijk reeds enkele malen is gebleken
wordt hierbij zoo noodig ook tot inbe
slagneming van de persen overgegaan.
De regeering meent, dat er geen reden
is, het verbod voor ambtenaren om lid
te zijn van de N.S.B.. op te heffen Van
een wijziging in de instelling in die or
ganisatie of ln haar wijze van optreden,
welke de intrekking van het verbod zou
motlveeren. is niets te bespeuren.
In antwoord op de vraag of het juist
ls. dat het verbod voor ambtenaren, om
lid te zijn van de N.S.B. niet geldt ten
aanzien van personen, werkzaam op
crisis-bureaux, kan het volgende wor
den medegedeeld
Krachtens artikel 54 van het Arbeids
reglement voor het crisis-personeel is het
verboden, lid te zijn van die vereenlgin-
gen, waarvan de voorzitter van den Raad
van Ministers heeft verklaard, dat zij de
behoorlijke vervulling door Rijksambte
naren van hun plicht als ambtenaar kun
nen in gevaar brengen of schaden.
Van een zeer welwillende houding
van justitie en politie Jegens de N S B
is geen sprake. Van herhaaldelijk
plaats hebbende overtredingen, speciaal
door leden van de N.S.B.. van het z.g.
uniformverbod, welke oogluikend zou
worden toegestaan is der regeering dan
ook niets bekend.
Wel wil zU er op wijzen, dat niet uit
het oog mag worden verloren eenerzljds,
dat zich nog niet omtrent alle vraagpun
ten, waartoe de practische toepassing van
artikel 435a van het Strafwetboek aan
leiding kan geven, een vaste jurispruden
tie heeft gevormd, anderzijds, dat de
handhaving van die bepaling en dit
geldt ten aanzien van allen zonder onder-
scheld niet op kleingeestige wijze mag
geschieden.
Overigens zou er geen bezwaar tegen
bestaan ten allen overvloede nog eens de
aandacht van de politie op de gewenscht-
held van een onverzwakte toepassing der
wet te vestigen.
Ir. Mussert en de G.-G.
De regeering betreurt, dat verscheidene
leden onvoldaan waren over het antwoord
van den minister van Koloniën op de
schriftelijke vragen van den heer Albarda,
betreffende de ontvangst van ir. A. A.
Mussert door den Gouverneur-Generaal
van Nederlandsch-Indië. Zij acht de ge
leverde critlek op dit punt slechts ver
klaarbaar door den grooten ophef, welke
aan de verleende audiënties ln verschil
lende kringen, ook hier te lande, ln woord
en geschrift ls gemaakt.
Het ls met de zeden des Lands in over
eenstemming, dat. particulieren, die Ne
derlandsch-Indië bezoeken, in vele ge
vallen er prijs op stellen, zoowel na aan
komst als voor hun vertrek, hun opwach
ting te maken bij den Gouverneur-Gene
raal, die hen dan ook steeds pleegt te
ontvangen. Waarop de ln het Voorloopig
Verslag tot uiting komende meening be
rust, dat de Landvoogd den heer Mussert
een ontvangst zou hebben bereid, als
slechts aan bijzonder hooggeschatte per
sonen pleegt ten deel to vallen, ls der
regeering niet duidelijk. Deze meening
berust klaarblijkelijk op een misverstand.
Het standpunt, door den minister van
Koloniën Ingenomen, dat het uitsluitend
aan den Gouverneur-Generaal staat om
uit te maken, welke personen hij wenscht
te ontvangen of niet, strookt geheel met
de opvatting der regeering nopens de po
sitie, welke de Landvoogd in ons staats
bestel inneemt. Evenzeer moet de Gou
verneur-Generaal vrij blijven in de be-
cordeellng van de vraag, of de omstan
digheden in Nederlandsch-Indië toelating
al dan niet veroorloven, zelfs als het een
lid der Staton-Generaal betreft.
Al zij volkomen toegegeven, dat de Re
geering ook verantwoordelijk is voor het
algemeen Regeeringsbeleld in Nederl-
Indië, zoo kan toch bezwaarlijk worden
staande gehouden, dat die verantwoorde
lijkheid medebrengt, dat aan den Gou
verneur-Generaal voorschriften zouden
worden gegeven met betrekking tot het
verleenen van audiënties aan particuliere
personen.
SILVER—JAVA—PACIFIC LIJN.
SALAWATI. 31 Oct. van New Orleans te
Kaapstad.
TOSARI, 29 October van Batavia n. Los
Angeles.
MAPIA, 31 Oct. van Calcutta to Belawan.
KON. NED. STOOMB. MU.
ARIADNE, 30 Oct. van Malta n. Bari.
BARALT, 26 Oct. v. Curasao n. de Wind-
war-eilanden.
MIDAS, 26 Oct. van Curasao n. San Domin
go.
TIBERIUS. 30 Oct. v. Santander to Oporto.
ATLAS, 29 October van Kingston (J.) n.
Porto Rico.
VENEZUELA, 30 October van Cristobal n.
Porto Llmon.
MEROPE, 30 October van Kopenhagen te
Danzig.
ORPHEUS. 31 October van Tanger naar
Gibraltar
MARS. 31 October v. Salonica to Candla.
NEREUS, 31 October nm. van IJmuidcn
n. Kopenhagen.
THESEUS, 31 October n.m. van IJmulden
naar Hamburg.
VAN RENSSELAER, thuisr, 30 Oct. van
Madeira.
COSTA RICA, 30 Oct. van Barbados naar
Porto Limon.
BAARN, thuisr., was 31 Oct. 2 uur 5 voorm.
800 mijlen W.Z.W. van Valentia.
BACCHUS, Mldd. Zee naar Amsterd., was
30 Oct. 3 'uur 40 nam. 320 mijlen Z.W.
van Lar-)- End.
ACHILLES. 1 Nov. van Amst. te Pernis.
AMAZONE. 31 Oct. van Barcelona naar
Tarragona
AURORA. 1 Nov. van Amst. to R'dam.
CALYPSO, 31 Oct. van Genua n. Palermo.
CERES, 31 Oct. van Izmir n. Istanboul.
ORION, 31 Oct. van Ceuta n. Genua.
EUTERPE, 31 Oct. van Bordeaux n. L
Pallice.
FAUNA. 31 Oct van Lissabon n. Amst
GANYMEDES, 31 Oct. van Varna te IsUn.
boul.
TITUS, 31 Oct. van Catania n. Llpari.
VENUS, 31 Oct. van Algiers n. Amst,
VESTA, n Mlddell. Zee. pass. 31 Oct. no.
10 uur Ouessant.
HELDER, 1 Nov. van Mlddell. Zee te Ana.
TELAMON, 1 Nov. v. Mlddell. Zee te Amis,
POSEIDON, 1 Nov. van Mlddell. Zee :t
Amsterdam.
TRITON, l Nov. van Hamburg te Aunt,
SIMON BOLTVAR. 1 Nov. van Amst. n»ir
W.-Indië.
JAVA—NEW-YORK LUN.
SIMALOER, Java n. New York, 30 Oct.
Durban.
HOLLAND—AFRIKA LIJN.
BOSCHFONTEIN, 31 Oct. v.m. 6 u. via
Amst. te Hamburg.
NIJKERK, thuisreis, 30 October van Zsn-
zlbar.
BLOEMFONTEIN, 1 Nov. van Mombassa 1
Tanga.
HEEMSKERK, vertrekt 1 Nov. 's avond!
van Hamburg n. Antwerpen.
TAYARI. uitreis, 1 Nov. to Kaapstad.
HOLLAND—AUSTRALIË LIJN.
ALMKERK. Antwerpen n. Hull, pass. 11
October Vlisslngen.
HOLLAND—OOST AZIË LIJN.
O AASTER KERK, uitr., 30 Oct. te Manilla
MEERKERK, uitr.. pass. 29 Oct, Gibraltar,
GROOTEKERK. thuisreis. 29 October vu
Yokohama (later bericht).
SEROOSKERK. 31 October van Amster
dam naar Hamburg.
MIJ. OCEAAN.
POLYPHEMUS, Amst. n. Java, pass. 30 Oct.
Gibraltar.
MYRMIDON, 31 October van Amsterdam
te Batavia.
POLYDORUS, 1 Nov. van Bremen te Amst
ALCINOUS, 1 Nov. van Java te Amst.
MELAMPUS, Java n. Amst., vertrekt 1
Nov. nam. van Marseille.
KON. HOLL. LLOYD.
AMSTELLAND, uitreis, 30 Oct. n.m. te San-
tos.
SALLAND, thuisreis, 30 October v. Bahlt
ROTT. LLOYD.
KOTA AGOENO, thuisreis, pass. 31 Oct
Point de Qalle
KEDOE. thuisr., 1 Nov. van Padang
TAPANOELI, thuisr., 31 Oct. nam. 6 uur
van Trlëst.
SLAMAT, thuisr., 1 Nov. v. Port Said.
BLITAR, uitr., pass. 31 Oct. Gibraltar.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
DELFTDIJK, 30 Oct. van Everett te Port
land (O).
STATENDAM, R'dam n. New York, 31 Oct
v.m. van Southampton.
MAASDAM, 31 Oct. van R.dam to N. York
ROTTERDAM-Z. AMERIKA LIJN.
ALWAKI, 31 October van B. Aires ts
Rotterdam.
ALPHACCA, thuisr., 31 Oct. to Santos.
ALPHERAT, 1 Nov. van Hamburg te R'dam
KON. PAKETV. MIJ.
NIEUW HOLLAND, pass. 29 October
Thursday Island
OP TEN NOORT, pass. 30 October Thurs
day Island.
ROGGEVEEN, 29 October van Batavia a
Mauritius.
SWARTENHONDT, 31 Oct. van Durban
naar Tamatave.
JAVA—CHINA—JAPAN LIJN.
TJISONDARI, 29 October van Dairen te
Batavia.
TJIKANDI, 30 October van Macassar a
Fusan.
TJIKEMBANG, 30 Oct. v. Hongkong naar
Amoy.
MIJ. NEDERLAND.
CHR HUYGENS, thuisreis, 31 October I.
Algiers.
MARNIX VAN ST. ALDEGONDE, uitreis,
31 October to Southampton.
SALABANGKA, thuisreis, 31 October te
Cadix
POELAU TELLO, uitreis, pass. 31 October
Gibraltar.
POELAU ROEBIAH, thuisreis. 1 Nov. t<
Londen; wordt 2 Nov. v.m. te Amsterdam
verwacht.
POELAU LAUT, thuisreis, 1 November van
Port Said.
HOLLAND—WEST-AFRIKA LIJN.
AMSTELKERK, 31 Oct. van Duala n. Vic
toria.
REGGESTROOM, uitr., 31 Oct. teSpaanscb
Guinea, ladende.
HALCYON LIJN.
STAD HAARLEM, 31 Oct. van Savona te
Melilla.
STAD ZALTBOMMEL, 31 Oct. van Palermo
n. Oran.
STAD ZWOLLE. 30 Oct. vxan Palermo a
Oran.
STAD AMSTERDAM, 31 Oct. van Oran a
Vlaardinggn.
o
DIVERSE STOOMVAARTBERICHTEN.
RUURLO, 31 Oct. v. Makslahti n. Gent,
ALGENIB. Archangel n. R'dam, pass.
Oct. Udsire.
MIJDRECHT, Grangemouth n. Houston,
pass. 31 Oct. Dunnet Head.
SLIEDRECHT. 31 Oct. van Helsingborg te
Stockholm.
ALBIREO, Rosario n. Las Palmas, pass.
Oct. Fernando Noronha.
ST. JANSLAND, 31 Oct. van R'dam op
Tyne.
SCHIELAND, 31 Oct. van de Tyne n. Amst
HOOGLAND, 31 Oct. op de Tyne.
MIDSLAND, 31 Oct, van Goole te Harlln-
gen (later bericht).
AMELAND, R'dam n. La Plata, 31 Oct. te
San Lorenzo.
LEKHAVEN, 31 Oct. van New Orleans n.
Bremen
KATWIJK. Bilbao n. R'dam, pass 31 Oct
Ouessant.
ALPHARD, 31 Oct. van Garston n. Barry
Dock.
ROTULA. 1 Nov. van Stanlow to Cardiff-
BOEKELO, 1 Nov. van Halosenlahti
Swansea
FRIESLAND, 1 Nov. van Gdynia n.
31
