LAGERE
PRIJZEN
NU!
Rijpaarden te huur
Domaniale Anthraciet
HAARDEN
BOUWKUNSTIG SCHOON
TE HUUR
'sssgSSSSsA
Magazijn ,,'t Hoekje"
I
ZAAK
W. KURRELS
Behalve Vleesch en Vet produceert Levertraan
Bericht van Inzet.
LEIDSCH DAGBLAD - Tweede Blad
Woensdag 23 October 1935
SCHAKEN.
UIT DE BONTE WAERELD
Flinke verdiensten.
Verwarming!
GLAZEN GRATIS
VERHUIZINGEN
verwacht niemand!
Winterprovisie gunstig
inkoopen, doet men
Nieuwe rozijnen
Wilt U prettig en voordeelig stoken.
bestel dan
uit eigen land
Ziet onze enorme sorteering
Gebr. Zaalberg, Nieuwe Rijn 24, Tel. 2525
Nog te koop
Bouwgrond
J. N. VREEBURG
KATRIJNE MAERTENSDR.-HOF.
Als we den naam St. Jorisdoelen hooren,
denken we steeds onmiddellijk aan het
sierlijke gebouw aan de Doelengracht, dat
In het begin der 19de eeuw werd gesloopt
en waar later de leelijke Doelenkazerne
verrees.
Toch zal het velen bekend zijn, dat nog
ln de 15de eeuw de St. Jorisdoelen niet
daar bevond, doch aan de Zijdgracht, van
welke door diverse veranderingen ook niet
veel meer dan de herinnering aan een
naam over is. In 1909 werd in die omgeving
een nieuw stratencomplex aangelegd: later
volgde de doorbraak van de Korevaarstraat
en nu de rattenpoel van het Levendaal
wordt gedempt is het daar in den loop der
jaren in dit stadsgedeelte heel wat ruimer
en frisscher geworden.
Voor 1500 stond dus de St. Jorisdoelen
aan de ZijdgTacht. Later werd dit terrein
benut voor arbeiderswoningen en weer la
ter weid daar ln 1608 een hofje gesticht
door Kathrijne Maertensdr., weduwe van
den kleermaker Jan Haermenszn. In ge
noemd jaar waren acht van de twaalf
huisjes, die het bevatten zou, bewoond. In
de stichtingsoorkonde lezen we, dat boven
de poort zou staan:
DIT HOFFGEN ES GEFUNDEERT
BY KATRYNA MAERTENSDR.
TER EEREN GOETS, SOE VOOR
HAER ALS HAER ZA. MAN,
JAN HAERMENSZ.
Uit d« zeer uitvoerige stichtingsbrief,
waarin wijdloopig voorwaarden van opna
me, voorwaarden van bewoning, en allerlei
regelen voor het interne leven zijn opgeno
men, die hier echter niet ter zake doen,
nemen we een enkele curieuze zinsnede op.
„Ten eersten, dat de persoenen, die in 't
voorsz. Hoffgen om te woenen aengenomen
ende ontfangen worden, schuldich ende
gehouden zullen wesen. dagelicx te bidden
voor de slele van de voorsz. Katrijne
Maertensdr. ende Jan Haermensz. heur
man. ende voor alle degeene, die henluy-
den heur aelmisse geven, uyt minne,
devotie ende carltate, haer behulpige
hantreychende".
Het merkwaardige ln dezen zin dunkt
mij is het Mlddeleeuwsch Katholieke ka
rakter. Vragen om een gebed voor de ziele-
rust is niet Protestant doch Katholiek, ter
wijl de staande uitdrukking „aalmoezen
geven uit minne, devotie en caritate" over
geleverd is uit het Middeleeuwsche ge
loofsleven. Toch was de stichting zuiver
protestantsch, daar de fundatrlce haar
hofje wilde stellen onder souvegarde van
„Overheeren als de Burgemeesteren dezer
Stede van Leyden en onder haar de Huis-
zittenmeesteren deser zelve stede". Prac-
tisch kwam dit hierop neer, dat op den
duur de Huiszittenmeesteren, vormende het
voornaamste orgaan voor de armenzorg het
beheer voerden.
Een nadere schikking en aanvulling van
het Testament is geredigeerd op 30 Oct.
1613. De stichteres, die in 1608 al blind
was leefde toen nog. De curieuze aanhef
van dit stuk wil ik even citeeren, omdat
het een aardigen blik geeft op de ambte
lijke taal van het notariaat dier dagen.
„Bij den innehouden van desen sij cun-
dich ende kennelijck eenen yegelick, dat
in den jare van der geboorten ons Heeren
ende Zalichmaeker duysend zeshonderd en
de derthien, op ten naest lesten dach van
October, omtrent zeven uyren nae mid-
dachs, Regnerende d'alder deurluchtich-
sten, grootmachtigste ende onoverwlnne-
llcxste Prince ende Heere Mathias d'eerste
van dier name, by de genade Goods gecoo-
ren Roomsch Keyser, in 't twiede jaer
zijnder verkiezinge, voor mij Salomon
Lenaertsz. van der Muert, Notaris publyck
bij den Hove van Hollant geadmitteerd en
de voor den ondergeschreven getuygen ge-
comen ende verschenen is d'eerbare Katrl-
na Maertensdr. weduwe van wijlen Jan
Haermanszn." enz. enz.
Dit staaltje van ambtelijke taal duldt er
op, dat men in civiele zaken in het inder
daad onafhankelijke Holland, vóór den
vrede van Munster, in naam althans altijd
nog de Habsburgsche rechtsmacht erkende
en de fraze niet schuwde om zijn docu
menten een indrukwekkend cachet te
geven.
Katryna Maertensdr. stierf eerst in 1621
en toen trad dus ook het testament vol
ledig in werking, al was het hofje reeds
dertien jaren vroeger gesticht.
In dien tijd is ook de gevelsteen boven
het poortje aangebracht. In 1646 vond er
een verbouwing plaats en in dien staat
bleef het hofje aan de Zijdgracht gehand
haafd tot 1909.
Toen is het verplaatst.
Aan de Maresingel tegenover het Slacht
huis lag een groot terrein behoorend tot
de vroegere raamlanden. Op dit terrein
verrees eerst de Chr. School voor On- en
Minvermogenden die in Juli 1909 werd in
gewijd, terwijl tegenover het front dezer
school het Katrijne Maertensdr.hof werd
herbouwd door architect Fonteyn. Door
een flinke poort met ellipsboog waarboven
een nieuwe jaartalsteen in zandsteen komt
men op het zeer ruime binnenplein, alleen
door een hoog ijzeren hek gescheiden van
de speelplaats der kinderen. Het binnen
plein wordt ingenomen door een groot
grasveld, rijk beschaduwd door kastanje,
plataan en esch, terwijl hier en daar
bloemperken zijn aangebracht. Natuurlijk
is dat alles nu de herfst dit jaar zoo vroeg
tijdig zijn intrede heeft gedaan met een
aantal Zuid- en Noordwesterstormen waar
van wij den tel zijn kwijtgeraakt, niet zoo
fleurig en vroolijk als het bij goed gunsti
ger natuurgesteldheid had kunnen zijn. De
boomen zijn wat al te vroeg half ontbla
derd. Toch is het er op een mooien middag
met wat late zon nog heel mooi. Het is er
besloten en toch operf. De woningen zelf
zijn voor het doel ruim en frisch en van
alle moderne gemakken, die men een kleine
dertig jaren geleden mocht vragen, voor
zien Ze doen prettig aan in hun bouw
trant, die zich eenigszins aansluit bij de
Hollandsche traditie. De vensters hebben
kruiskozijnen, zij het dan niet in den 17de
eeuwschen vorm. De luiken zijn groen ge
verfd met gele paneel'en, wat het geheel
een vriendelijk cachet geeft.
«De teekening hierboven is die van het
oude poortje aan de Zijdgracht, dat even
wel voor den modernen tijd te smal was.
De gedenksteen welke boven dit poortje
zat, is thans aangebracht boven een der
woningen van het middelste blok.
De oplossing van den driezet van Zan
der zal ik de volgende week behandelen.
G. HEIDRICH.
Schachherold 1934'35 1ste prijs.
Wit begint en geeft mat in twee zetten.
Wit: Kh8, Dbl, Td4 en e8, La7, Pd3 en
gl, pi c3.
Zwart: Ke3, Ta2 en f7, Lf8 en e6, Pg3
en h3, pi a6, e2, f4, g7 en g2.
De volgende partij is van het in Juni
gehouden tournooi te Reval.
Samisch Berg
1 d4 d5
2. c4 dc4:
Aangenomen dame-gambiet is na den
ma'fi Aljechin-Bogoljubow weer in de
mode.
3. Pf3 Pffl
B. spec'de meeste 1 e3.
4. Pc3 a6
tiet e4 speelde B. in de 17 Je partij gam
biet.
5. a4 c5
I c5 s niet theoretisch, wit weerlegt dit.
6. d5 e6
7. c4 Ked5:
8. e5 Pe4
9. Pd5: Da5t
10. Ld2 c3
De bejaarde lieden die in dit hofje wo
nen hebben het uitmuntend naar den zin
en scheppen niet weinig vermaak in de
schooljeugd, die met haar gejuich en spel
als een troep kwetterende musschen het
schoolplein vult. En wat is er voor oude
menschen aardiger dan ln het spel der
kinderen hun eigen jeugd te kunnen ge
denken?
M. J. S.
Beter Pd2 en na c3 Pc4.
11. bc3: e*
12. Lc4: Le6
13. Pe3 Pd7
Na Le3 volgt Pc3:.
14. 0—0 0—0—0
Dit ls te gevaarlijk voor zwart.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
Le6:
Pc4
De2
Tael
Pfd2:
Pe4
Tedl
a5
fe6:
Dd5
Lc5
Pd2:
Thf8
Kb8
Dc6
Tf4
Zwart versterkt den aanval van wit.
23. Pc5: Dc5:
24.
Pb6
Tf4
Nu blijkt waarom Tf4 fout was.
25. Td6 Kc7
26. Tfdl Da5:
27. Dc4t Pc5
Gedwongen. Andeis gaat Pd7 verloren.
Nu verliest zwart de kwaliteit.
28. Td8: Kb6:
29. T8d6t Ka7
30. Dd4 b6
31. g3 Db5
32. Kg2 a5
33. h4 a4
34. Db4 Da6
35. c4 Tc7
36. f4 Pb7
37. T6d4 Pc5
38. Tal Kb7
39. Td6 Pe4
Zwart overziet den naren toestand van
zijn dame
De partij was echter toch verloren.
Dr. P. FEENSTRA KUIPER.
AMERIKAANSCHE
GEZELSCHAPSCURIOSA,
In geen land ter wereld is de gezellig
heid zoo algemeen als ln de Vereenlgde
Staten Seeds weer tracht men nieuwe
vormen voor bijeenkomsten te vinden.
Daarvoor zijn er in Amerika genoeg aan
leidingen. Zoo heeft men bijvoorbeeld de
„keukenvisite", die naar aanleiding van
een of andere trouwpartij gehouden wordt
Als eerste vereischte trachten de vrienden
van het jonge paar uit te vlsschen in
welke kleur de keuken van de nieuwe wo
ning geschilderd zal zijn. Dan wordt een
dag bepaald, waarop alle vrienden ten
huize van den toekomstigen echtgenoot
komen. Dit bezoek vindt- onverwachts
plaats. Als cadeau brengt iedere gast een
voorwerp voor de nieuwe keuken mee.
Deze geschenken zijn geschilderd ln de
kleur van de keuken. De jonge aanstaan
de bruidegom moet dan voor het onthaal
van zijn vrienden zorgen.
Gezocht NET PERSOON,
liefst werkloos onderwijzer,
voor 't bezoeken van scholen.
Brieven Bur. van dit Blad
onder No. 2514.
Voor ieder vertrek, kost circa
1 ct. per uur.
Reukloos en gevaarloos.
Kooktoestel tevens
Straalkachel vanaf f. 7.50
Grootste sorteering: Kook-
toestellen, Straalkachels,
Lampen.
„PRIMUS" is Uw waarborg.
RepantU ?an alle kooktoestellen
Vraagt demonstratie aan huis
BREESTRAAT 120 - TEL. 2418
2511
iiyssSSp
ZiioïK-
bij aankoop nieuw montuur.
AMERIKAANSCHE BRIL, com
pleet met glazen, slechts f 2.25
2536
vanaf f. 3.—, met gesl. auto-
tap. onder gar. Buiten de
stad, scherp conc. prijs. Alg.
Leidsche Dienstverr., Papen
gracht 29, Tel. 3685. 7819
De curator in het faillisse
ment van C. v. d. WIEL te
Sassenheim, heeft op 23 Oc
tober 1935 ter Griffie van de
Arr. Rechtbank te 's-Graven-
hage en in afschrift ter
Griffie van het Kantonge
recht te Leiden neergelegd de
eenige uitdeelingslijst, om
aldaar 10 dagen ter koste-
looze inzage der schuld-
eischers te liggen. 2517
Mr. P. E. BRIET,
Curator.
Rapenburg 36, Lelden.
Zeeuwsche bruine boonen
Wijker capucijners
Grove capucijners
Groene erwten - t.- -
Spliterwten -
x
9
9
12
6 - 8
7 - 9
per pond
10 ct.
13 ct.
14 ct.
10 ct-
10 ct.
zonder pit
°xUoJro! p. pond 13 - 19 ct.
en blank
per pond
Gebroken rijst5 ct.
Prima grove consumptie rijst 6 ct.
Allergrofste Basseinrijst -7'/i ct.
Zuivere JavarijsL - 10 ct.
Vlugkokende havermout p. pondspak 15 ct.
Maizena per pondspak7 ct.
Spercieboonen allerfijnste kwaliteit p. liters blik
Gegarandeerd zuivere cacao p. 2 pondspak
Koffie per pond ..10 - 15-20-25
6 groots stukken huishoudzeep 12 ct-
3 pak prima zeeppoeder 12 ct
20 ct.
25 ct.
30 ct.
2478
Bij vonnis van de Ar-
rondissements-Rechtbank te
's-Gravenhage van 21 Octo
ber 1935 Is L. VAN DUYN Lzn.
bankwerker te Katwijk aan
Zee aan den Lijdweg lb, in
staat van faillissement ver
klaard met benoeming van
den Edelachtbaren Heer Mr!
A IKMAN VAN BURCK tot
Rechter-Commissaris en van
ondergeteekende tot curatrlce.
Mr. M. T. MOOLENBURGH.
Noordwijk, 22 Oct. 1935.
Lindenplein No. 1. 2503
per uur en langer tarief zeer billijk
Gunstig gelegen voor buiten-ritten
Haarlemmerstraatweg 5, Telef. 3279
bij 't Groene Kerkje, Oegstgeesf
2529
Door omstandigheden ter
overname aangeboden een
in Kruidenierswaren, Co
mestibles, enz., ln nieuwe zich
uitbreidende stadswijk. Con
dities zeer billijk. De zaak is
voor veel uitbreiding vatbaar.
Brieven Bur. van dit Blad
onder No. 2533.
Bij vonnis van de Ar-
rondissements-Rechtbank te
's-Gravenhage van 21 Octo
ber 1935 is uitgesproken het
faillissement van
M. C. PIETERSE,
koopman te Voorschoten,
Rijndijk 126, met benoeming
van den Edelachtbaren Heer
Mr. H. HAGA, Rechter in
voornoemde Rechtbank tot
Rechtercommissaris en van
ondergeteekende tot Curator.
Mr. J. BLOM, Curator.
Wassenaar, de Lus 12. 2480
VEREENIGING VAN OUD-LEERLINGEN
VAN HET KON, GENOOTSCHAP
M. S. G. TE LEIDEN
24e Alg. Leden-Vergadering
op Zaterdag 26 October 1935,
's avonds te 8 uur, ln de
Jacobazaal van het Hotel
„Den Burcht", alhier.
Na afloop der vergade
ring, algemeene vergadering
van Oud-leerlingen, herden
king 150-jaar M. S. G.
Namens het Bestuur en het
Comité 150-Jaar M. S. G.
H. H. VERHULST,
2488 Secretaris.
Vervaardiger v. Kunsttanden
en Gebitten. 822ia
NOORDEINDE no. 51a
bij geregeld gebruik ook de noodige stoffen voor den opbouw
van ons beenderenstelsel. Daarom is het gebruik van lever
traan zoo best voor kinderen. Prima traan levert U gaarne:
H. J. CHRISTIAANSE, Drogist, Haarlemmerstr. 6
Telefoon 788 (bij de Prinsessekade) 2509
Noordeinde 34
Telef. 1523 I
2486
met front en zijwand circulatie, zijn beter dan
alle andere, meer warmte, zuiniger stoken.
Ook in haardkachels en kachels sterk ver
laagde prijzen, haaden v-af 63.50, haard
kachels 29.75, huishoudkackels 9.80, Sal.
kachels 8.75, enz. enz.
2515
B.E.S. PETB. tUSKACIIJEbS 12,85
op vooruitgaand-en, verkoop-
krachtigen stand
mot goedgekeurde teekenin-
gen voor kleine burgerwo
ningen en winkels. Huurders
voorhanden.
Brieven Bur. van dit Blad
onder No. 2489.
-HET DUO"
Pieterskerkkoorsteeg 11, Tel. 22
5 p. mooie Goudrenetten 35 c.
5 p. extra gele Goudr. 40 c,
5 p. prima Goudrenetten 55 c,
5 p. goudgele Guldelingen 40 c.
5 p. Groninger Kroon 25 c.
5 p. Zoete Stoofappelen 25 c.
Verder Zoete Hooilaars, Arm-
gaarders, Pippelingen, Gieze-
wildemannen, enz. (alles
zuiver geplukt goed). 2518
TANDHEELKUNDIGE
WATERSTEEG 2a - TEL. 2521
Spreekuren dagelijks van 11*12
8779 en 25 uur.
Maandag- en Vrijdagavond
van 7—8 uur.
Ziekenfondsspreekuur dagelijks
van 8i—10 uur.
Woensdagavond van 78 uur.
(vanaf f.8.per week)
a.d. Zeemanlaan: Zéér mime
modern Ingerichte Beneden
en Bovenwoningen, w.o. met
6 zéér ruime kamers en zolder
(schuur, enz.). 2335
Inlichtingen op het werk
en bij H. P. JANSEN, Oude
Singel 20, Telef. 2271.
Vrijdag 25 October 1935 in
het Notarishuis, Hoogewoerd
No. 144, 7 uur njn., ten over
staan van Mr. H. M. A. COE-
BERGH, Notaris te Lelden,
AFSLAG van de perceelen te
Leiden in bod gesteld, t.w.:
Huls en erf Da Costastr. 48:
f. 2075.verhoogd met
f.200.—; Huls en erf Oude
Vest 155: f.2050.-; Huls en
erf Langegracht 28: f. 1800.
verhoogd met f. 700.—. 2364
r. 4-a
