buitewl. weekoverzicht
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 19 October 1935 Derde
DE BOUW VAN DE „PRINSENDAM"
De weg tusschen producent en verbruiker
moet vrij.
76ate Jaargang
LAND- EN TUINBOUW
Blad No. 23181
VRAGENRUBRIEK.
FAILLISSEMENTEN.
Daar komen de werkers
Daar komen ze èn
De klinkers en bouwers
Van de „Prinsendam"-
Kijk ze eens loopen
't Gestempel is uit
Br is werk aan den winkel
Er is werk aan de schuit.
(Vrij naar öpeeohoff)
WIJ BEVINDEN ONS IN EEN VICIEUZEN CIRKEL
REDEVAN DEN HEER FENTENERVAN VLISSINGEN
SOMBERE ONZEKERHEID.
Aan het „oorlogsfront" schijnen de
„neratles vrijwel volkomen stil te liggen,
afgezien van eenige luchtralds der Italia
nen Daaruit is te concludeeren, dat de
Italianen moeilijkheden hebben, van wel
ken aard deze dan ook mogen zijn. Na de
bezetting van de heilige stad Aksoem
lntusschen gaf dit gereede aanleiding voor
de Abessyniërs om den heiligen oorlog uit
te roepen zitn de Italianen geen stap
meer verder gekomen! Na het verraad van
Ras Koeksa heette de weg naar Makalle
open de Itallaansche vliegtuigen mel
den groote vljandelltke troepenconcentra
ties rondom deze plaats! Neen totdusver
js het militaire succes der Italianen al heel
poverties tegenover een zoo slecht bewa
penden vijand. Verloop van tijd heeft
bovendien voor de Italianen dit nadeel, dat
de bewapening van hun tegenstanders met
den dag beter wordt, daar het wapen
embargo voor Abessyrüë ls opgeheven, zoo
dat via Engelsch en Fransch-Somaliland
dagelijks groote voorraden worden inge
voerd om van Egypte maar te zwijgen.
Politiek wordt de positie van Italië er al
evenmin beter op tengevolge van den
zwaren druk dien Engeland op Frankrijk
oefent. Deze druk blijkt noodig. daar de
Fransche premier Laval zijn ultstel-poli-
ttek nog steeds tracht voort te zetten.
Ten»evolge van die houding begint Laval
bedenkelijk veel te lijken op den man, die
tusschen twee stoelen kwam ln te zitten
Ongetwijfeld stond Laval voor groote
moeilijkheden, toen de spanning tusschen
Italië en Engeland Intrad: hij was de
vriend van beiden en hechtte aan beider
vriendschap bijzondere waarde. Dienten
gevolge was het volkomen begrijpelijk en
verklaarbaar, dat Laval zich tot het uiter
ste inspande om te bemiddelen teneinde
de beide vriendschappen te redden en
veilig te stellen, doch alles heeft zijn
grenzen; zelfs de meest goede bedoelingen.
Frankrijk heeft zich altild opgeworpen
als paladijn voor den Volkenbond en dus
mocht op zijn volle medewerking tot hand
having van het gezag van dit instituut
toch zeker worden gerekend! In het hui
dige conflict tusschen Italië en Abessynië
heeft daaraan echter nog al iets ontbro
ken! Het is waar. Frankraijk ls den Vol
kenbond trouw gebleven maar.... onder
Engelsche pressie. Zoo is de situatie zuiver
geschetst. Voor de Itallaansche vriend
schap zou het Frankrijk van Laval zelfs
hebben laten tornen aan wat het totnutoe
bet dierste plechtanker zijner politiek was.
Dat in Engeland de stemming tegenover
den Franschen premier daardoor bedenke
lijk is gezakt, spreekt van zelf; trouwens.
Laval's prestige bij Brittannië had toch
al een gevaarlijke knauw bekomen, door
dat Lavan had getwijfeld aan de Engel
sche macht ter zee. zoodat de Engelsche
zet om plotseling zich meester te maken
van de Mlddellandsche zee. den Franschen
i minister van buitenl. zaken evenzeer ver-
I raste als den Duce!
Hoewel het verloop van zaken officieel
achter de scb»rmen is gebleven, heeft
I Laval daarnaast nog een groote fout be
gaan. Het schijnt toch vrijwel vast te
staan, dat hij nog een bemiddelingspoging
heeft gedaan, waarbij Italië verder tege
moet werd gekomen dan destijds de Com
missie van Vijf voorstelde. Zie dat was
een zeer tactische fout. Zou op dit denk
beeld zijn ingegaan wat was er dan over
gebleven van het prestige van den Vol
kenbond? Immers niets! Dan was opnieuw
gebleken, dat een groote mogendheid
tegenover een kleinere zlin zin zou kun
nen doorzetten, wanneer maar werd door
gehakt. Men kan zich zelfs afvragen of de
overgegaan, feitelijk de voorstellen der
Volkenbond nu Italië tot den oorlog is
Commissie van Vijf niet als ongedaan zou
moeten beschouwen doch men kan zich
terwille van de vredesgedachte neerleggen
bij handhaving; ieder verder-gaan is ech
ter uitgesloten voor het respect van den
Volkenbond!
In de practijk is Lavai's houding totdusver
pro-Italiaansch geweest, al deed hij mede
aan het praten over sancties.
Lang heeft Laval echter niet meer kun
nen aarzelen: Engeland heeft hem voor de
beslissende keuze gesteld. Engeland heeft
n.l. Frankrijk op den man af gevraagd, hoe
zijn houding zou zijn bij een niet-uitgelok-
ten aanval der Itallaansche vloot op de
Engelsche, daarbij vaststellend, dat volgens
het Volkenbondsstatuut Frankrijk dan tot
hulp aan Engeland was verplicht. Totnutoe
had Laval zich aan een afdoend antwoord
weten te ontworstelen, doch nu heeft hij
daartoe geen gelegenheid meer. Engeland
heeft hem het mes op de keel gezet, tevens
verklarend, dat, als het antwoord ontken
nend mocht luiden, Engeland zich niet
meer gebonden acht aan het Volkenbonds
statuut, doch daarnevens niet meer aan
het verdrag van Locarno. Dat is zoo dui
delijk, dat Frankrijk geen keus overbleef,
als men de zaak op den keeper beschouw
de: Frankrijk zou dan immers niet meer
op Engeland kunnen rekenen, wanneer
Duitschland tot een aanval mocht over
gaan! En is Italië, nu het gebonden is in
Afrika voldoende tegenwicht voor het En
gelsche verlies? De vraag is het antwoord
levens Frankrijk heeft bevestigend ge
antwoord
Edoch; Engeland heeft Frankrijk op
nieuw geprest en Laval zal te Londen als
weinig betrouwbaar worden beoordeeld;
evenzeer als in Italië, nadat Laval voor
Engeland zal hebben geopteerd!
De man, die tusschen twee stoelen kwam
te zitten
In Frankrijk zelf heeft Lavai's aarzelen
bovendien op bijkans gelijksoortige wijze
gewerkt. Aan de uiterst rechtsche kringen
is door het treuzelen alle gelegenheid ge-
|even, om een actie te organiseeren voor
irankrijk's onthouding bij een optreden
«gen het Italiaansche fascisme en uiterst,
Sv 1 dat a"een al om dit fascisme een
hak te zetten, ijvert voor scherp optreden,
wroet tegen Lavai's positie. En slechts
steunend op de middenpartijen zal Laval
zich niet kunnen handhaven
™5 weg uit het politieke labyrinth is bi-
zonder moeilijk en de regeeringswijziging
m Oostenrijk is weinig moedgevend in
v opncht. De vice-kanselier Starhemberg
Am. 4 en "Shivering" der regeering weten
1:°; 'o zetten in de richting van den Ita-
liiu i v*1. corporatieven staat en is feite-
w a' "lijft Schuschnlgg dan ook bonds-
meester van den toestand. Alle
vor!^ en 2Ün onder zijn beve! geplaatst
ViPjfb°Ier ZU mogen blijven bestaan! In
oden-Europa, waar de situatie toch al
HET ONTSLAG BIJ DEN LANDBOUW-
CRISISDIENST.
Een ernstig onderzoek wordt door de
regeering ingesteld.
Op vragen van den heer Boon in ver
band met de beëindiging hunner dienst
betrekking door een 4-tal juridische amb
tenaren van het Regeeringsbureau voor de
uitvoering van de Landbouwcrisiswet 1933,
heeft minister Deckers het volgende ge
antwoord:
Het motief dat door de vier bedoelde
ambtenaren wordt aangevoerd, is achter
stelling in hun werkzaamheden en Dositie.
die een gevolg zou ziin van een machts
streven van een ambtenaar van het Land-
bouw-Crisls-Bureau teven wien zii om an
dere redenen ook bezwaren hebben.
Naar dezp aangelegenheid wordt een
ernstig onderzoek ingesteld. De aanleiding
daartoe vindt ondergeteekende zoowel in
de motieven, die door de betrokkenen ziln
aangevoerd als in het daartoe strekkend
verzoek van den bovengenoemden ambte
naar.
Uiteraard zal aan misstanden die aan
het licht mochten komen een einde wor
den gemaakt
nevelig was. heerscht dientengevolge nog
giooter onzekerheid Oostenrijk heeft, zich
te-en de Engelscut politiek geplaatst, naast
Italic Doch ooe staaf hu n.et Duitseh-
land? Vandaar noort men vrijwel niets,
daar de pers ook bijkans geen commen
taar levert....
In de gisteren ln Den Haag gehouden
25ste algemeene vergadering van het Ko
ninklijk Nederlandsch Landbouwcomité
hield de heer F. H. Fentener van Vlis-
singen, voorzitter van de Internationale
Kamer van Koophandel te Utrecht, een
Inleiding met het onderwerp; „De tegen
woordige economische moeilijkheden, ge
zien in internationaal verband".
Het bedrijfsleven der moderne cultuur-
staten, zoo zeide spr., is allengs zoo on
derling samengegroeid, dat iedere natio
nale economische crisis internationale ge
volgen moet hebben.
Wij hebben thans evenwel te doen met
een wereldcrisis, welke slechts door ln in
ternationaal verband genomen maatrege
len is op te lossen.
Reeds heel wat zal er gewonnen zijn als
algemeen het inzicht baan breekt, dat de
eenlg mogelijke oplossing om uit de crisLs
te geraken, in een bepaalde richting moet
worden gezocht.
Indien de Jaren, welke achter ons lig
gen, ons iets geleerd hebben, dan moet
het toch wel zijn, dat pogingen om een
nationale volkswelvaart ondanks de we
reldcrisis te behouden door middel van
verdedigingsmaatregelen, die niet anders
kunnen zijn dan aanvallen op anderen,
aanvallen, die nog heviger tegenaanvallen
uitlokken, de internationale volkswel
vaart, de wereldhuishouding slechts kun
nen schaden en dat geen land sterk of
machtig, rijk of onafhankelijk genoeg is
om daarvan niet wederom aan eigen lijve
den terugslag te ondervinden.
Dat modern economisch raderwerk is
zoo gecompliceerd, dat het voor een juist
inzicht in breederen kring noodig is, dat
wij het vraagstuk, waarvoor wij geplaatst
zijn, steeds weer tot zijn eenvoudigsten
vorm terugbrengen.
In het Internationale bedrijfsleven was.
vóór den oorlog, de efficiente, zeer ver
doorgevoerde arbeidsverdeeling, die meer
rekening hield met de economische struc
tuur der verschillende bevolkingscentra
dan met de nationale grenzen, te be
schouwen als de veer, die het raderwerk
ep gang houdt.
De beste arbeidsverdeeling werpt echter
geen nut af, indien de resultaten van dien
arbeid niet doelmatig kunnen worden
uitgewisseld.
1 1 i.j,""
De heer F. H. Fentener van Vlissingen.
Als eischen, waaraan behoort te wor
den voldaan, noemde spr. I. Vrije weg
van producent tot verbruiker; II. Sta
biele betaalmiddelen, welke internatio
naal bruikbaar zijn; III. Een internatio
naal werkend credietstelselIV. Even
wicht tusschen de koopkracht van de
groepen, welke de verschillende geledin
gen van ons bedrijfsleven vormen.
Achtereenvolgens werden deze punten
nader toegelicht.
Spr. wees op de groote verstoring, welke
de wereldoorlog in de internationale ar
beidsverdeeling heeft gebracht. Om de
groote schade aldus aan de welvaart ge
leden, te herstellen, had men tot een
nieuwe internationale arbeidsverdeeling
moeten komen, weer op basis van het
systeem, dat goederen daar geproduceerd
en diensten daar bewezen moeten worden,
waar zulks het best en het goedkoopst
kan geschieden.
Dit is niet gebeurd. Spr. constateerde,
dat economische eenheden uiteen zijn ge
vallen, dat reparatieverplichtingen en
self-sufficiency hun invloed hebben doen
gelden, dat muntverzwakkingen hebben
plaats gehad, dat het internationale cre-
dietsysteem op losse schroeven is ge
bracht en dat de industrie loonen in de
cultuurstaten ten opzichte van de loonen
in den landbouw onevenredig zijn ge
stegen.
In plaats van den weg tusschen produ
cent en verbruiker vrij te maken, heeft
men hem hoe langer hoe onmogelijker
gemaakt. De handelsbelemmeringen heb
ben tot monetaire ontreddering, tot
nieuwe, ernstiger handelsbelemmeringen
contingenten) geleid.
Op het oogenblik is het de vraag of de
internationale handel meer geknot wordt
door maatregelen van handelspolitieken
aard, dan wel door monetaire moeilijk
heden.
Devalueerende munteenheden hebben
thans 36 landen, welke 60 Vo van den
wereldhandel omvatten.
De wereld bevindt zich thans aan een
kruisweg. Zij zal moeten terugkeeren
tot het beproefde systeem van Interna
tionale arbeidsverdeeling en dit moeten
verbeteren en aanpassen aan gewijzigde
omstandigheden of zij zal bewust moeten
streven naar meerdere zelfverzorging der
nationale volkshuishoudingen.
De belemmeringen van den internatio
nalen ruil van goederen zullen zooveel
mogelijk uit den weg moeten worden ge
ruimd. Er zullen stabiele munteenheden
moeten worden gevonden, welke interna
tionaal bruikbaar zijn, het schuld- en
credietvraagstuk zal moeten worden ge
regeld.
Zonder stabiliteit geen vertrouwen, zon
der vertrouwen geen blijvende opleving.
En deze opleving is juist noodig om voor
de regeeringen een liberaler handelspoli
tiek mogelijk te maken.
Wij bevinden ons hier in een vicieuzen
cirkel en de meeningen zijn verdeeld over
de vraag, waar deze doorbroken moet
worden.
Tenslotte zeide spr.. dat de Internatio
nale Kamer van Koophandel de instelling
van een studiecommissie heeft bevorderd,
om te trachten een oplossing hiervoor te
vinden.
RECLAME- 2279
LEESBIBLIOTHEEK.
Eiken dag de nieuwste romans, jongens-
en meisjesboeken, detective- en avonturen
romans, enz. - Keuze uit pl.m. 20.000 deelen
Hollandsche lectuur. Leesgeld 8 cent.
Leesbiblio*«~l: C VAN t EEUWEN
LOKHORSTSTRAAT
recht over de Pieterskerfkgracht - Tel. 1937
J. v. D. te L. Een uitvoerige Kamer
agenda is niet bekend. Zoo spoedig moge
lijk wordt echter altijd in de bladen ge
publiceerd welke wetsontwerpen zullen
worden behandeld.
Uitgesproken'
W F. Legeer, caféhouder, re Voorscho
ten, Haagweg 4. R.-c. mr. A. J. Paulus.
Cur. mr. J. Blom, te Wassenaar.
